PODSTAWY ZARZĄDZANIA – WYKŁADY

28.05.2013

1. Etyka – Dział filozofii dotyczący badań moralnych i niemoralnych zachowań w celu wyrobienia sobie uzasadnionych sądów oraz wypracowania odpowiednich zaleceń.

Definicja: Osobiste przekonanie jednostki dotyczące zachowania słusznego i niesłusznego.

2. Cele etyki:

- Ocena praktyk ludzkich odwołując się do standardów moralnych,

- Źródło preskryptywnych rad, jak postępować moralnie w określonych sytuacjach.

3. Uwarunkowania:

- Niezgodność co do tego, co jest zachowaniem etycznym,

- Etyka jest względna a nie absolutna.

4. Normy – konkretne oczekiwania co do określonego zachowania, mogące jednocześnie służyć jako kryterium oceny jakości ludzkich zachowań.

5. Wartości – abstrakcyjny, kolektywny obraz tego, co ludzie uważają za sprawiedliwe, dobre i warte zachodu.

6. Standardy moralne – decydują o ludzkich zachowaniach, wyznaczają kryteria określające, co powinno się robić.

7. Cechy standardów moralnych:

- Normatywna słuszność standardów moralnych obowiązuje, a nawet ulga wzmocnieniu, mimo ich naruszenia,

- Wszystkie standardy moralne odnoszą się do spraw, które poostrzegane są jako posiadające istotne znaczenie dla dobra ludzi,

- Standardów moralnych nie można ustanawiać lub zmieniać decyzjami autorytatywnych instytucji ,

- Wszystkie standardy moralne powinny mieć pierwszeństwo przed korzyścią własną,

- Wszystkie standardy moralne oparte są na bezstronnych przesłankach (równe prawo dla wszystkich),

- Wszystkie standardy moralne są powiązane ze specyficznymi emocjami i specyficznym językiem. Jednak specyficzne emocje i język nie stanowią gwarancji podejmowania właściwych osądów.

8. Etyka biznesu – zajmuje się oceną postaw moralnych w środowisku prowadzonej działalności gospodarczej.

9. Sfery posiadające niezależne normy moralne:

- Życie prywatne – rodzina, przyjaciele,

- Życie polityczne w obrębie państwa,

- Życie ekonomiczne w systemie rynkowym.

10. Podejście do etyki biznesu:

- Podejście unit ariańskie – twierdzenia moralne odnoszą się bezpośrednio do biznesu,

- Podejście separatystyczne – twierdzenia moralne mogą być odnoszone jedynie pośrednio do biznesu przez transformatory (prawo popytu),

- Podejście integracyjne – działalność gospodarcza nie tylko posiada swą wewnętrzną logikę, opartą na maksymalizacji zysku, ale także stanowi element społeczeństwa i znajduję się pod kontrolą twierdzeń moralnych.

11. Główne obszary zainteresowania etyki biznesu (problemy etyczne):

a) Praca:

- Sprawiedliwość a wyzysk – sprawiedliwa płaca, sprawiedliwy system wynagrodzeń,

- Sprawiedliwość a wartości ekonomiczne – zysk przedsiębiorcy, minimalizowanie kosztów,

- Sprawiedliwość a równość – wszystkim po równo,

- Sprawiedliwość a relacje pomiędzy pracownikami.

b) Konkurencja:

- Próba przekupienia najważniejszych pracowników konkurencyjnej firmy,

- Rozpowszechnianie fałszywych informacji o konkurencie wśród wspólnych klientów oraz kampania tworzenia złej opinii w środkach masowego przekazu (reklama),

- Podkradanie dostawców, dystrybutorów i klientów,

- Kopiowanie produktów, naruszanie nazwy i znaku firmowego.

c) Promocja i reklama.

d) Postępowanie ludzi biznesu w interakcjach z ludźmi (współpracownicy i podwładni):

- Relacje z partnerami i kooperantami (dotrzymywanie umów, wystawianie dokumentów finansowych, realizacji zamówień zgodnie ze specyfikacja,

- Relacje ze współpracownikami (brak poszanowania i wykorzystywanie pracowników),

- Relacje z klientami(kłamstwo, manipulacja).

e) Stosunek do środowiska naturalnego – w odniesieniu do funkcjonowania firm postawa etyczna polega na społecznej odpowiedzialności menedżera; dostrzeganiu skutków swoich działań i ponoszenia za nie odpowiedzialności, jak np. powstrzymywania się od produkcji lub sprzedaży konkretnego produktu ze względu na jego potencjalną szkodliwość dla środowiska lub ludzi.

12. Minimum zobowiązań moralnych:

Rodzaj odpowiedzialności moralnej
Odpowiedzialność funkcjonalna	- Satysfakcja konsumenta, - Bezpieczeństwo konsumenta,
Środowisko	- Ochrona środowiska nastawiona na efekty prowadzonej działalności, - Ograniczenie ilości szkodliwych odpadów, - Ochrona środowiska w aspekcie surowców i materiałów stosowanych w produkcji, - Ograniczenie procesu wyczerpywania się surowców naturalnych,
Warunki pracy	- Minimalny standard warunków pracy, opieki zdrowotnej i warunków bhp, - Minimalny standard sprawiedliwego rozłożenia ryzyka i praw podziału zysku, jasno określony system wynagrodzenia i premiowania.

13. Teorie odpowiedzialności producenta:

a) Teoria kontraktowa:

- Obowiązkiem producenta jest zapewnić konsumentom produkt zgodny z warunkami umowy sprzedaży. Obejmuje ona umowę- zobowiązanie wyłączne w zakresie jakości konstrukcyjnej, wykonania oraz dostawy produktu,

- Obie strony są równe, każda strona wie, co robi, podpisując warunki umowy.

b) Teoria należytej staranności:

- Poza istniejącymi zobowiązaniami umownymi sprzedający przyjmuje na siebie odpowiedzialność o charakterze bezwarunkowym,

- Sprzedający dokonuje naprawy produktu we wszelkich przypadkach zawodnego działania, spowodowanych błędami konstrukcyjnymi lub wadliwym wykonaniem,

- Odpowiedzialności związanej z zachowaniem należytej staranności nie można wyłączyć w umowach. Odpowiedzialność ta dotyczy: bezpiecznej i starannej konstrukcji, trwałego wykonania i odpowiedniej dostawy.

c) Teoria kosztów społecznych:

- Producent/dostawca ma same obowiązki, żadnych praw,

- Producenci powinni przynosić konsekwencje finansowe wszystkich wypadków i powstałych szkód, nawet jeżeli stosowali należytą staranność przy projektowaniu i produkcji wyrobu oraz przekazali użytkownikowi odpowiednie informacje.

14. Kierowanie konfliktami etycznymi:

Sytuacje konfliktogenne:

- Indywidualne normy etyczne pracowników różnią się od norm, wartości organizacji,

- Organizacja postępuje etycznie, lecz niektórzy jej pracownicy nie przestrzegają norm, zachowują się nieetycznie,

- Obie strony zachowują się nieetycznie.

15. Strategie rozwiązywanie konfliktów etycznych:

Podejście do rozwiązywania konfliktu

- Wprowadzanie nowych sankcji lub zaostrzeniu istniejących przepisów oraz wzmożenie kontroli ich przestrzegania,

- Zakłada się, że konflikty są naturalnym zjawiskiem pojawiającym się w organizacjach.

16. Czynniki kształtujące etykę w organizacjach:

- Menagerowie i ich etyka indywidualna,

- Kultura organizacyjna,

- Otoczenie organizacji (przy dużym nacisku konkurentów).

17. Zarządzanie etyką w organizacjach:

- Postępowanie kierownictwa,

- Szkolenia,

- Komisje etyki,

- Stworzenie kodeksów etyki.

18. Promowanie zachowań etycznych:

- Propagowanie dobrych wzorców „budujących” przykładów,

- Stanowcze potępianie nieetycznych zachowań,

- Powołanie sądownictwa polubownego,

- Treningi wrażliwości etycznej.