Ludzie z administracji publicznej, którzy nie wchodzą w stosunek pracy wynagrodzani są dietami. Kiedyś diety stanowiły równoważnik poniesionych na przejazd i pobyt kosztów, dzisiaj zaś pełnią funkcję regularnego wynagrodzenia; nierzadko przewyższającego inne wynagrodzenia.

Wynagrodzenia osób zajmujących najwyższe stanowiska w państwie regulowane są ustawą o wynagrodzeniach osób zajmujących kierownicze stanowiska w państwie, ustalającą wysokość wynagrodzenia na podstawie specjalnych mnożników (określonych rozporządzeniem Prezydenta) odnoszonych M kwoty bazowej corocznie określanej w budżecie państwa (ok. 1600 zł w latach 2001 i 2002).

zarobki miesięczne w zł brutto
Prezydent	18279
Premier Marszałek Sejmu, Senatu	15137
wicepremier wicemarszałek Sejmu, Senatu	13534
minister	13180

Członkom Rady Ministrów przysługują nadto premie kwartalne, które w roku 2001 i 2002 stanowiły około 50% wynagrodzenia miesięcznego. Oprócz wynagrodzeń i premii osobom pełniącym funkcje organów należą się jeszce, odprawy i ekwiwalenty za urlop. Czasami osoby te otrzymują także nagrody

Dla porównania podajemy wysokość poselskich diet. Poseł dostaje co miesiąc:

- 8980 zł uposażenia brutto,

- 2245 diety (z tego 2100 zł wolne od podatku),

- 9320 zł na prowadzenie biura poselskiego (czynsz, prąd, telefon, benzyna, pracownika),

- dodatkowo 20 proc. uposażenia, jeśli jest przewodniczącym komisji,

- dodatkowo 15 proc. uposażenia, jeśli jest wiceprzewodniczącym komisji,

- dodatkowo 10 proc. uposażenia, jeśli jest przewodniczącym podkomisji,

- bezpłatne bilety na autobusy, pociągi i samoloty,

- bezpłatny pokój w hotelu sejmowym lub 2000 zł na zakwaterowanie w Warszawie Raz na rok:

- 7600 zł na noclegi w terenie,

- 900 zł na ekspertyzy.

Problematyka wysokości zarobków pracowników administracji jest wysoce skomplikowana i mocno nasycona skrajnie różnorodnymi argumenty Aktualnie zarobki zarówno pracowników administracji rządowej jak i samorządowej regulowane są ustawami i rozporządzeniami, dającymi jednak

276

możliwości znaczego luzu i różnych interpretacji w wyznaczaniu wielkości

konkretnych uposażeń. Opowiadając się za ograniczniem możliwości dyskrecjonalnego ustalania zarobków opowiadamy się jednocześnie za ich ścisłym

ustaleniem ustawowym, a wszystko w przekonaniu, że także urzędnicy samorządowi powołani są do służenia wspólnocie.

4 Normy etyczne pracownika administracji publicznej w państwie prawa

Fundamentem każdego państwa demokratycznego jest prawo moralne. Prawo moralne jest także fundamentem demokratycznego państwa prawa. Tej prostej prawdy nie może przesłonić praktyka administracji publicznej w pań­stwie prawa, odbiegająca niekiedy znacząco od prawa moralnego.

Prawo powszechnie obowiązujące stanowione w państwie prawa przez organy właściwych władz publicznych zawsze, w mniejszym lub większym zakresie, wyraża prawo moralne, rozszerza je lub zwęża, wypełnia lub ograni­cza, wielorako interpretuje a nawet modyfikuje, lecz uchylić lub znieść prawa

moralnego nie może.

Tak przynajmniej przedstawia się ta kwestia w modelowym państwie prawa. Prawo powszechnie obowiązujące nie jest nigdy neutralne wobec pra­wa moralnego. Podobnie żaden akt stosowania prawa powszechnie obowiązu­jącego nie jest w żaden sposób obojętny względem prawa moralnego.

277

---