larsen0400

400 II Anestezjologia ogólna

Parkinsona. Dodatkowo, podobnie do dopaminy wpływa na wydzielanie prolaktyny oraz hormonu wzrostu. Jej działania niepożądane są związane przede wszystkim z aktywnością dopaminergiczną:

-    nudności, wymioty i hipotonia na początku leczenia,

-    zaparcia,

-    dyskineza (zaburzenia ruchów dowolnych),

-    zaburzenia psychiczne.

Leki antycholinergiczne, jak benzatropina, trihe-ksyfenidyl lub biperiden, są stosowane tylko wtedy, gdy leczenie lewodopą jest nieskuteczne lub źle znoszone. Możliwe jest ich łączenie z innymi lekami stosowanymi w chorobie Parkinsona. Wywierają również działanie anatgonizujące wpływ leków przeciwpsychotycznych, które wywołują objawy choroby Parkinsona. Najważniejsze działania niepożądane to:

-    suchość w jamie ustnej (często pożądana) spowodowana hamowaniem wydzielania śliny,

-    nieostre widzenie,

-    zaparcia, zatrzymanie moczu (głównie u chorych z przerostem gruczołu krokowego),

-    spowolnienie procesów myślowych, omamy, splątanie i zaburzenia pamięci.

8.2.4 Postępowanie anestezjologiczne

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na objawy choroby obecne w układzie oddechowym i układzie krążenia, np. zaburzenia połykania (zwiększone ryzyko aspiracji!), zaburzenia oddechowe spowodowane sztywnością klatki piersiowej, a także cechy krążenia hiperkinetycznego i hipotonię ortostatyczną. Ważne jest też ustalenie, które leki stosowane w chorobie Parkinsona były zażywane, ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych i interakcji, a na końcu określenie zagrożeń w okresie pooperacyjnym.

Przewlekłe leczenie farmakologiczne w okresie okołooperacyjnym. Według nowszych opracowań przed operacją nie jest konieczne odstawianie leków stosowanych w chorobie Parkinsona. Aby zapobiec zaostrzeniu choroby, ostatnią dawkę należy podać rano w dniu operacji. Nagłe odstawienie lewodopy może wywołać sztywność klatki piersiowej i zaburzenia oddechowe związane z czynnością mięśni.

Premedykacja. Nie wolno stosować do premedy-kacji pochodnych butyrofenonu (np. DHBP, halo-peridol) i fenotiazyny (np. Atosil) - patrz wyżej -a także talamonalu (DHBP+ fentanyl). Można podawać benzodiazepiny i leki antycholinergiczne.

Wybór metody znieczulenia. Nie ma swoistych metod. Zasadniczo możliwe jest znieczulenie regionalne, ale trudne technicznie lub niemożliwe przy znacznym nasileniu choroby.

Anestetyki wziewne, jak halotan, enfluran, izoflu-an, desfluran i sewofluran, mogą być stosowane. Teoretycznie przy jednoczesnym podawaniu halo-tanu i lewodopy może się zwiększyć ryzyko zaburzeń rytmu serca, ale brak pewnych dowodów.

Opioidy mogą nasilać sztywność mięśni (klatki piersiowej) i upośledzać oddychanie, zwłaszcza w' okresie pooperacyjnym. Także i na ten temat nie ma dostatecznych badań.

Przydatność ketaminy nie jest jednoznacznie określona, przede wszystkim ze względu na jej działanie sympatykomimetyczne. Są jednak doniesienia na temat pomyślnego stosowania ketaminy u pacjentów z chorobą Parkinsona.

Środki zwiotczające mięśnie. Nie ma istotnych różnic pomiędzy poszczególnymi substancjami. Trzeba jednak uważać, żeby po operacji nie utrzymywały się działania resztkowe, które mogą pogarszać lub całkiem dekompensować i tak już zaburzoną czynność oddechową.

Podawanie płynów. U pacjentów z chorobą Parkinsona w wieku podeszłym często obecna jest hi-powolemia spowodowana wypijaniem zbyt małej ilości płynów. Dlatego konieczna jest szczególna ostrożność przy wprowadzaniu do znieczulenia. Niezbędne jest odpowiednie nawodnienie chorego przed operacją i stosowanie mniejszych dawek środków znieczulających ogólnie!

Odrębności w okresie pooperacyjnym. Bezpośrednio po operacji należy skrupulatnie nadzorować czynność oddechowy. Według aktualnych zaleceń należy w ciągu kilku godzin po zabiegu wznowić podawanie leków stosowanych w chorobie Parkinsona.

W dalszym przebiegu pooperacyjnym mogą się pojawić następujące zaburzenia:

-    zatrzymanie moczu,

-    lekka lub umiarkowana niedrożność porażenna jelit,

-    powikłania płucne spowodowane niedostatecznym odkrztuszaniem wydzieliny.