1. Acc. dopełnienia bliższego

1.1. = pol.

Mater filium amat.

1.2. ≠ pol.

1.2.1. za pol. partitivus

adhibere alqd - u*ywa* czegoś

experiri alqd - do*wiadcza* czegoś

gustare alqd - próbowa* czegoś

probare alqd - dowodzi* czegoś

dare alqd - dawa* czegoś

praebere alqd - udziela*, dostarczać czego*

tribuere alqd - udziela* czegoś

suppeditare alqd - dostarcza* czegoś

tangere alqd - dotykać czegoś

attingere alqd - dotykać czegoś

tentare - próbować czegoś

1.2.2. po przeczeniu

negare alqd - odmawiać czegośdenegare alqd-odmawia* czegoś

recusare alqd - odmawiać czego*

ignorare alqd - nie zna* czegoś

odisse alqd - nienawidzie* czegoś

neglegere alqd -zaniedbywa* czegoś

1.2.3. po verba desiderandi

desiderare alqd - pragn** czegoś

implorare alqd - b*aga* o coś

optare alqd - *yczy* sobie czego*

petere alqd - domaga* si* czegoś

sperare alqd - spodziewa* si* czegoś, mieć nadzieję na coś

1.2.4. po verba tuendi et vitandi

custodire alqd - pilnowa*

defendere alqd - broni*

servare alqd -

observare alqd - przestrzega*

tueri alqd - ochrania*

vitare alqd - unika* czego*

fugere alqd - unika* =alqd

cavere alqd - strzec si* (por. też dat.)

metuere alqd

timere alqd - ba* si*

vereri alqd

curare alqd - dba* o co* , zabiegać o coś

detrectare alqd - uchyla* si* od czego*

1.2.5. po verba agendi et regendi

administrare alqd - zarz*dza*

gubernare alqd - kierowa*

regare alqd - rz*dzi* czym*

agere alqd - zajmowa* si* czymś

curare alqd - zajmowa* si* czymś

exercere alqd - zajmowa* si* czymś

1.2.6. po verba contemnendi

aspernari alqd - gardzi* czym*

contemnere alqd - gardzi* czym*

despicere alqd - gardzi* czym*

repudiare alqd - gardzi* czym*

spernere alqd - gardzi* czym*

aversari alqd - odwracać się od czegoś, brzydzić się czymś

fastidire alqd -brzydzi* si* czymś

iactare alqd -che*pi* si* czymś

1.2.7. po verba intuendi et deliberandi

spectare alqd - patrze* na co*

intueri alqd -patrze* na co*, przyglądać się czemuś

contemplari alqd - rozmy*la* nad czym*

considerare alqd - rozmy*la* nad czym*

reputare alqd - rozmy*la* nad czym*

meditari alqd - rozmy*la* nad czym*

1.2.8. po verba movendi

concutere caput - potrz*sn** g*ow*

torquere hastam - wywija* w*óczni*

iacere lapides - rzuca* kamieniami

1.2.9. po verba impersonalia

(de)decet alqm -(nie) przystoi komuś

fallit alqm - jest nieznane komuś

fugit alqm -jest nieznane komu*, “umyka” komuś

praeterit alqm - jest nieznane komuś, “umyka” komuś

iuvat alqm -sprawia przyjemność komuś

delectate alqm -spawia przyjemnoś komuś

deficit alqm -brakuje czegoś

1.2.10. po verba affectus

dolere alqd - bole* nad czym*

lugere alqd - bole* nad czym*

maerere alqd - bole* nad czym*

horrere alqd - l*ka* si* czego*

indignari alqd - oburza* si* na co*

ludere alqd - drwi* z czego*

mirari alqd - dziwić się czemuś, (też: podziwiać coś)

admirarialqd - dziwi* si* czemu*

queri - żalić się, narzekać na coś

conqueri alqd -*ali* si*, narzekać na co*

miserari alqd -narzeka* na co*

1.2.11. inne

aequare alqd - dorównywa* komu*

comitari alqm - towarzyszy* komu*

impedire alqd - przeszkadza* czemu* (nie dopuszczać do czegoś)

iuvare alqd -pomaga* komu*

mereri alqd -zas*ugiwa* na co*

prohiberi alqd -zabrania* komu*

sequi alqm/alqd

sectari alqm/alqd - i** za kim*

ulcisci alqm -m*ci* si* za kogo*/na kim*

1.3. Acc. dopełnienia bliższego + acc. = acc. duplex

1.3.1. Acc. duplex dopełnienia bliższego i orzecznika

1.3.1.1. czynić kogoś czymś

facere alqm alqd

efficere alqm alqd

reddere alqm alqd

1.3.1.2. nazywać kogoś jakimś

appellare alqm alqd

dicere alqm alqd

nominare alqm alqd

vocare alqm alqd

1.3.1.3. mianowac kogoś czymś / na jakiś urząd/stanowisko

creare alqm alqd

eligere alqm alqd

declarare alqm alqd

designare alqm alqd

1.3.1.4. uważać kogoś za jakiegoś

putare alqm alqd

ducere alqm alqd

iudicare alqm alqd

existimare alqm alqd

1.3.1.5. brać kogoś/coś za coś

dare alqm/alqd alqd

addere alqm/alqd alqd

sumerea alqm/alqd alqd

adsumere alqm/alqd alqd

accipere alqm/alqd alqd

1.3.1.6. okazywać się (acc. DB = se) jakimś

se praebere alqm

se praestare alqm

1.3.2. Acc. duplex osoby i rzeczy (personae et rei)

1.3.2.1. uczyć kogoś czegoś

docere alqm alqd

edocere alqm alqd

1.3.2.2. ukrywać coś przed kimś

celare alqm alqd

1.3.2.3. domagać się czegoś

poscere alqm alqd

reposcere alqm alqd

flagitare alqm alqd

1.2.3.4. prosić, pytać o coś

orare alqm alqd - prosić kogoś o coś

interrogare alqm alqd - prosić kogoś o coś

rogare alqm alqd - prosić kogoś o coś; pytać kogoś o coś

1.3.3. Acc. duplex dopełnienia bliższego i miejsca

Exercitum Rhenum transportare

1.4. Acc. biernika wewnętrznego (zawartości / treści)

1.4.1. figura etymologica

Vitam iucundam vivere

1.4.2. inne

sapere picem

olere unguenta

sitire sanguinem

minari mortem

2. Acc. rozciągłości

2.1. w czasie

Decem annos Troia oppugnata est.

2.2. w przestrzeni

Sacer mons tria ab urbe milia passuum est.

3. Acc. przysłówkowy

3.1. acc. przymiotników / zaimków n.

quid - (po) có*

aliquid - nieco

multum - bardzo

plus - bardziej

plurimum - najbardziej

nimium - zbyt

plerumque- przewa*nie

3.2. inne:

magnam partem - po większej części

id genus - tego rodzaju

id temporis - tego czasu

id aetatis - tego wieku

4. Acc. exclamationis

O me miserum!

5. Acc. directionis

5.1. Po przyimkach, np.

in alqm/alqd - w kogo/co

super alqm/alqd - na kogo/co

sub alqm/alqd - pod kogo/co

5.2. Bez przyimka

rus - na wieś

humum - na ziemię

domum - do domu

foras - za drzwi, na zewnątrz, na dwór (excl. won!)

2.2.

po przyimkach

2.

= pol.

uczyć kogoś czegoś

2.1.

bez przyimka

PRZYSŁÓWKOWY

po v. agendi et regendi

DB i miejsca

W PRZESTRZENI

DIRECTIONIS

EXCLAMATIONIS

4.

5.1

DOPELNIENIE BLIŻSZE

ACCUSATIVUS

1.

5.

1.4.2

1.4.1

1.4

1.2.1

1.1

1.2

3.

5.2

≠ pol.

po v. tuendi et vitendi

po v. movendi

po v. intuendi et deliberandi

po v. desiderandi

po przeczeniu

za pol. partitivus

po v. affectus

DUPLEX

po v. impersonalia

po v.

contemnendi

inne

1.2.2

1.2.3

1.2.4

1.2.5

1.2.6

1.2.7

1.2.8

1.2.9

1.2.10

1.2.11

po mianować.

= osoby + rzeczy

po czynić

po nazywać.

po brać

po uważać.

po okazywać się

+ orzecznika

żądać od kogoś czegoś

prosić kogoś o coś

pytać kogoś o coś

1.3.

1.3.1

1.3.2

1.3.3

1.3.1.1.

1.3.1.2

1.3.1.3

1.3.1.4

1.3.1.5

1.3.1.6

1.3.2.1

1.3.2.2

1.3.2.4

1.3.2.3

figura etymologica

BIERNIKA WEWNĘTRZNEGO

inne

ROZCIĄGłOŚCI

W CZASIE

---