dr Magdalena Lachman
Katedra Literatury Polskiej XX i XXI wieku
Wydział Filologiczny
konsultacje w semestrze letnim 2008/2009:
al. Kościuszki 65, s. 401
poniedziałek 13.30-15.00
kontakt e-mailowy: magdam@uni.lodz.pl
WSPÓŁCZESNE ŻYCIE KULTURALNE
DZIENNIKARSTWO, I ROK
TYP ZAJĘĆ: wykład zakończony oceną
CZAS TRWANIA ZAJĘĆ: 30 godz. (semestr letni 2008/2009)
TERMIN I MIEJSCE ZAJĘĆ: piątek 8.15-9.45, ul. Gdańska 107. s. 12
PODSTAWA ZALICZENIA (informacje ogólne):
obecność na wykładzie (dopuszczalne maksymalnie 3 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze)
przystąpienie do sprawdzianu pisemnego 29 maja 2009 r.
pozytywna ocena ze sprawdzianu pisemnego
UWAGA: studentów, którzy nie przystąpią do testu w wyznaczonym terminie, czeka osobne kolokwium na podstawie dodatkowo wskazanej literatury przedmiotu; ponadto będą oni musieli wykazać się także umiejętnością zilustrowania prezentowanej na zajęciach problematyki własnym przykładem i jego samodzielną analizą (w formie ustnej lub pisemnej - do ustalenia). Pod rozwagę!!!
BARDZO PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ ZE SZCZEGÓŁOWYMI WARUNKAMI ZALICZENIA PRZEDMIOTU W OSOBNYM ZAŁACZNIKU
CEL I TEMATYKA ZAJĘĆ:
wyczulenie na szeroko pojętą problematykę współczesności - z perspektywy uczestnika i obserwatora
wskazanie na mechanizmy typowe dla współczesnego życia kulturalnego
przegląd instytucjonalnych przejawów współczesnego życia kulturalnego
poddawanie analizie i refleksji nowych faktów artystycznych (na wybranych przykładach)
poszukiwanie wyróżników współczesnych zjawisk artystycznych i uwarunkowań odbiorczych
reagowanie na toczące się dyskusje i palące problemy współczesności
wyrabianie nawyku śledzenia aktualnych wydarzeń artystycznych i kulturalnych oraz umiejętności ich relacjonowania i systematyzowania
kształtowanie narzędzi pomocnych przy analizie, interpretacji i ocenie aktualnych wydarzeń kulturalnych i propozycji artystycznych
RAMOWY PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ
[poruszanych na wykładach lub stanowiących dla Państwa źródło inspiracji przy myśleniu o zagadnieniach kultury współczesnej]
„Współczesne życie kulturalne”, czyli kilka problemów do nazwania
„życie kulturalne” - sposoby rozumienia pojęcia
ogólne zasady i mechanizmy typowe dla „życia kulturalnego”
kategoria „współczesności” - możliwe definicje i sposoby rozumienia
granice współczesności - kryteria wyodrębniania
kategoria przełomu w kulturze i sztuce
uczestnictwo w kulturze współczesnej - na czym polega i w czym się przejawia?
Sztuka w kontekście kulturowym - prognozy na teraz i przyszłość
pojęcie kultury - sposoby rozumienia i ogólne definicje
oblicza kultury masowej - pojęcie, specyfika i zasady oddziaływania (homogenizacja, zasada wspólnego mianownika, zawłaszczanie, „demokratyzacja” treści i odbioru...), postawy odbiorców i badaczy (krytyka i obrona)
czynniki sterujące współczesną komunikacją artystyczną
współczesność a uwarunkowania odbioru
czy istnieje kanon kultury?
Instytucjonalne ramy kultury
współczesne instytucje kultury - panorama
sposoby popularyzacji osiągnięć artystycznych w ujęciu historycznym
najważniejsze wydarzenia i cykliczne imprezy promujące współczesną sztukę
cykliczne wydarzenia kulturalne w regionie łódzkim - perspektywy rozwojowe (np. Międzynarodowy Festiwal Komiksu; Festiwal Graffiti; Łópta - Łódzki Przegląd Teatrów Amatorskich, Łódzkie Spotkania Teatralne - ogólnopolski przegląd teatrów alternatywnych; Łódź Biennale; Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych; Camerimage, Festiwal Czterech Kultur; Tydzień Kultury Chrześcijańskiej...)
czasopisma kulturalne - modele, strategie, obiegi, funkcje i aktualne preferencje czytelnicze
rola krytyki artystycznej w kreowaniu zapotrzebowania na konkretny typ twórczości
wokół instytucjonalnej teorii sztuki
Miejsce muzeum i galerii we współczesnej kulturze
muzeum - rys historyczny
antropologiczny, socjologiczny i estetyczny wymiar muzeum
retoryka muzeum a problem muzealizacji wytworów kultury
koncepcje wystawiennicze i polityka kulturalna wybranych muzeów i galerii sztuki
współczesne transformacje muzeum
nowe inicjatywy muzealne na świecie i w Polsce (np. Muzeum Powstania Warszawskiego; Muzeum Socrealizmu; Muzeum Historii Żydów Polskich, Muzeum Sztuki Współczesnej...)
formuła najważniejszych polskich muzeów i galerii nastawionych na prezentację sztuki współczesnej
muzeum na miarę XXI wieku? (wizje i prognozy)
Kultura wobec praw rynku - uwikłania, korzyści, zależności
komercyjny wymiar kulturowych praktyk - pułapka czy szansa?
prawa rynku a status współczesnej sztuki
w poszukiwaniu sponsora - mecenat artystyczny i jego obecne przejawy (geneza zjawiska, rola mecenatu)
jak zdobyć odbiorcę, czyli wszystkie chwyty dozwolone - marketing w służbie kultury
miejsce reklamy w kulturze współczesnej
sztuka wobec reklamy
„supermarketyzacja” sztuki i kultury - zjawisko, zasięg oddziaływania, środki zaradcze
„Jak być dandysem w dobie kultury masowej?”
Konkursy i nagrody artystyczne
status konkursów i nagród we współczesnej kulturze
rola konkursów i nagród w życiu artystycznym XX i XXI wieku
regulaminy i kryteria stosowane w konkursach - pytanie o trafność doboru
charakterystyka wybranych nagród kształtujących oblicze współczesnej kultury
Marginalizacja roli książki w kulturze
praktyki sankcjonujące degradację książki w kulturze
materialny byt książek
książka jako towar
książka jako kłopotliwy kulturowy artefakt
inicjatywy przeciwdziałające marginalizacji książki
rynek wydawniczy i księgarski w Polsce
„strategie medialne” literatury,
wpływ „urynkowienia” na kształt i sposób funkcjonowania przekazów literackich
Prowokacja i skandal jako metody postępowania artystycznego
prowokacja i skandal - reprezentatywne działania
prowokacja a skandal
z jakich pomysłów korzysta skandalista
podstawowe funkcje prowokacji
interaktywność - jakość sztuki czy odbioru?
prowokacja zamierzona i prowokacja „nieświadoma” siebie
potrzeba posiadania i naruszania tabu z perspektywy współczesności
W kręgu „prowokacji kulturowych”, czyli postawa antykonsumencka w przestrzeni publicznej
przestrzeń publiczna jako sfera kształtowania postaw i wartości
formy estetyzacji przestrzeni publicznej
formuła „sztuki publicznej” - możliwości i ograniczenia
działania (para)artystyczne w przestrzeni miejskiej
ulica jako dzieło sztuki? - współczesne oblicze street-artu
estetyka konsumencka i antykonsumencka a współczesne debaty nad kształtem kultury
postawa antykonsumpcyjna w ruchach społecznych i działaniach artystycznych
street art wobec reklamy (murale, graffiti, vlepki, subvertising; adbusting...)
wywrotowy potencjał akcji artystycznych i paraartystycznych skierowanych przeciwko konsumpcyjnemu stylowi życia
miejska sztuka zaangażowana - np. działalność Radykalnej Akcji Twórczej (RAT), grupy Twożywo, grupy Pif-Paf, Galerii Zewnętrznej AMS…
Feminizm jako prąd kulturowy i wyzwanie dla sztuki
feminizm - geneza i rys historyczny zjawiska
definicje i charakterystyka najważniejszych nurtów
płeć (gender) jako kategoria kulturowa
feminizm - ideologia czy nowa perspektywa interpretacji?
feminizm a uwarunkowania języka
feministyczna aksjologia, czyli w kręgu oceny faktów artystycznych
her-story w sztuce
sztuka feministyczna - „duch inności” czy badanie kobiecej tożsamości (?)
krytyka feministyczna - specyfika, funkcje, zasady oddziaływania
feminizm na gruncie polskim - znaczenie i perspektywy rozwoju
Kultura pod naporem mediów i nowych technologii
komunikacja kulturowa a przemiany cywilizacyjne
dzieło artystyczne w dobie reprodukcji technicznej
upadek czy nowe możliwości „Galaktyki Gutenberga”?
status kultury (audio)wizualnej
znaczenie komiksu
współczesna rola fotografii
„medialność” jako jakość kultury
cyberkultura i Internet - nowe obszary uczestnictwa w kulturze
2