Odwołalność decyzji
Odwołalność decyzji - jest to prawna możliwość kasacji reformacji decyzji z urzędu przez organ, który wydał decyzję. Cechą charakterystyczną instytucji odwołalności jest jej oparcie na zasadzie oficjalności oraz cel, któremu służy - wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego.
System weryfikacji rozstrzygnięć w drodze administracyjnej nie został zbudowany z instytucji procesowych jednolitego charakteru. Można w nim wyróżnić:
jednorodną konstrukcję środków zaskarżenia rozstrzygnięć - mają w kpa następujące instytucje procesowe: odwołanie, wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, zażalenie, sprzeciw, a w postępowaniu podatkowym: odwołanie i zażalenie; gdy chodzi o zaskarżenie na drodze sądowej- skarga do NSA.
mieszany charakter mają: instytucja wznowienia postępowania i instytucja stwierdzenia nieważności decyzji. Zawierają one bowiem w swej konstrukcji prawnej zarówno elementy charakterystyczne dla środków zaskarżenia, jak również elementy typowe dla środków nadzoru i odwołalności decyzji. Charakter mieszany ma instytucja uchylenia (zmiany) decyzji w trybie uregulowanym w art.154,155 i art.161, a w postępowaniu podatkowym - w trybie uregulowanym w art.253,254 o.p. W tych trybach występują elementy właściwe dla środków nadzoru i odwołalności decyzji.
Wspólną cechą instytucji procesowych składających się na system weryfikacji decyzji jest ich cel, którym jest wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwych decyzji przez ich kasację lub reformację. Różnica pomiędzy nimi sprowadza się natomiast do oparcia poszczególnych instytucji procesowych na zasadzie skargowości lub na zasadzie oficjalności, z tym że część z nich ma w tym zakresie charakter mieszany. System weryfikacji decyzji w drodze administracyjnej opiera się na weryfikacji decyzji w toku instancji oraz na weryfikacji decyzji poza tokiem instancji, tzn. w nadzwyczajnych trybach postępowania.
Skarga powszechna - nie można jej zaliczyć do odrębnego środka zaskarżenia ze względu na zharmonizowanie trybu rozpoznawania takiej skargi z instancjami procesowymi postępowania administracyjnego.