moralna i społeczna problematyka granicy


Moralna i społeczna problematyka Granicy

Twórczoœć Z. Nałkowskiej cechuje realizm psychologiczny, krytyczne spojrzenie na rzeczywistoœć polityczną i moralna społeczeństwa. „Granica" jest najwybitniejszym utworem powieœciowym Nałkowskiej, jednym z najciekawszych dzieł prozy polskiej w latach międzywojennych. W schemat zwykłego romansu obyczajowego wpisała Nałkowska doniosłą problematykę społeczną i psychologiczną, Dzieło wielowarstwowe. Nagroda literacka 1936.

I. „Granica" jest analizą struktury społecznej w okresie międzywojennym. Utwór podejmuje temat różnic stanowych i prezentuje charakterystykę grup społecznych. Na obraz tych œrodowisk składają się:

  1. œrodowisko urzędniczo - mieszczańskie (Elżbieta, Zenon Kolichowska) - karierowiczostwo, egoizm, jednostronne widzenie œwiata, brak hierarchii w wartoœciowaniu, brak gustu, żyją dostatnio i bezmyœlnie. Kettner reprezentuje bogatą burżuazję wyzyskującą niższe warstwy społeczeństwa

  2. ziemiaństwo w Boleborzy (rodzice Zenona) - relikt staroszlachetczyzny, konserwatywni, klasa podupadła, ograniczeni, pielęgnują pozory zamożnoœci, egoiœci, uzależnieni od bogatego ziemiaństwa

  3. wielkie ziemiaństwo (Tczewscy) - bogaci, bezproduktywni, prowadzą konsumpcyjny tryb życia, pełnią kluczową rolę w Polsce, dyktują prawa polityczne i społeczne, zakłamanie moralne, sztandarowa filantropia, kultywują wielkopańską tradycje i kulturę

  4. biedota (służba, chłopi, œwiat suteren) - poniżani, szykanowani, ofiary systemu społecznego, choroby, głód, œmierć, nędza, wzrasta œwiadomoœć klasowa, są zdolni do buntu, legitymują się dużymi walorami moralnymi, wytwórcy wartoœci materialnych

Społeczeństwo cechują duże przepaœci stanowe. Dzieli je sytuacja materialne, poglądy, obyczaje, prawa, możliwoœci życiowe. Granica społeczna odgradza œwiat pracy od œwiata konsumpcji, proletariatu od elity. Powieœć sygnalizuje związki pomiędzy systemem administracyjni - politycznym a kapitałem.

II. Na planie psychologiczno - moralnym najistotniejsze jest zagadnienie tożsamoœci Zenona Ziembiewicza, Bohater wielokrotnie przekracza normy moralne, zapomina o młodzieńczych ideałach, wychodzi poza normy elementarnej odpowiedzialnoœci moralnej. Stałe ustępstwa doprowadziły go do katastrofy. Nałkowska dostrzega komplikacje współczesnego œwiata, przemiany obyczajowe, które silnie oddziaływały na tradycyjne normy moralne. W następstwie tych procesów granica między dobrem a złem stawała się mniej wyrazista, normy moralne ulegają przekształceniom. „Granica" wskazuje na różnice pomiędzy intencjami a rzeczywistym postępowaniem. Granicą odpowiedzialnoœci i sumienia, której nie wolno przekroczyć jest krzywda. Kryterium dobra i zła jest drugi człowiek. Pojawia się zagadnienie względnoœci ocen postępowania, niewystarczalnoœci ocen jednostkowych. Zbiorowoœć ma różnorodne punkty widzenia. Z analizy całego utworu wynika, że prawda społeczna jest ważniejsza d prawdy subiektywnej, prawda subiektywna nie może być jednak pomijana przy ocenie człowieka. Życie wymaga stałej konfrontacji prawdy wewnętrznej z zewnętrzną, subiektywną i obiektywną.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Moralna i społeczna problematyka Granicy
Moralne problemy w 'Granicy' Zofii Nałkowskiej
14 Offe, Nowe ruchy społeczne Przekraczanie granic polityki instytucjonalnej
„Homo consumens w świecie wartości moralnych i społecznych”
Polityka spoleczna- problemy wspolczesne-opr., UWMSC, Ekonomia, sem. II, Polityka społeczna
02 Problem granic indywidualnej tożsamości człowieka Aid 3483 ppt
Moralna spoleczna skrypt id 307741
koncepcje teoretyczne - Coser, Teorie Społeczeństw i problemów społecznych
SKRYPT!!!, Teorie Społeczeństw i problemów społecznych
1. Problematyka granicy i teorii kryteriĂłw zdrowia psychicznego (norma-patologia), PT - Lektura 1, W
41 dom baryki, „ WpĹ‚yw domu oraz oĹ›wiadczeĹ„ ĹĽyciowych na ksztaĹ‚townie siÄ™ postawy moralnej i s
Nieprzystosowanie i niedostosowanie społeczne.Problemy resocjalizacji i rewalidacji, Resocjalizacja;
Społeczne st lektury 2013, Studia, materiały do przejrzenia, Społeczne problemy Wsi
pytania i odpowiedzi TSiPS, Teorie Społeczeństw i problemów społecznych
03 Problem granic indywidualnej tożsamości człowieka Bid 4253 ppt
Struktura społeczna i formy życia zbiorowego - St. Ossowski i J. Turowski, Teorie Społeczeństw i pr
Zagadnienia rozwoju społecznego - J. Turowski, Teorie Społeczeństw i problemów społecznych
skrypt część 2, Teorie Społeczeństw i problemów społecznych

więcej podobnych podstron