Ćwiczenia z immunologii
Rodzaje odporności - swoista ( nabyta, filogenetycznie nowsza) i nieswoista ( wrodzona, filogenetycznie starsza).
Odporność nieswoista: brak pamieci immunologicznej, nie ma kontaktu z antygenem, bariery - błony śluzowe, lizozym, kwas mlekowy, kwasy tłuszczowe, pH skóry, komórki NK ( po połączeniu z INF gamma maksymalne właściwości bójcze), cytokiny, białka ostrej fazy ( haptoglobina, CRP, orzomukoid, alfa1 proteazy, składowe dopełniacza ( 9 elementów, 3 drogi aktywacji - klasyczna, alternatywna, lektynowa, odpowiedzi nieswoistej włącza się droga alternatywna, ponieważ brak jest przeciwciał przeciw antygenowi, później także klasyczna droga ponieważ CRP działa jako opsonina), fagocyty - monocyty, makrofagi, neutrofile - pochłaniania i niszczenie bakterii na drodze zależnej od tlenu -reaktywne formy tlenu ale NIE WRT!!! Oraz niezależnej od tlenu zestaw enzymów proteolitycznych, katepsyna, proteinazy;
Odporność swoista: pamięć immunologiczna, swoista odpowiedź, uczulone limfocyty, przeciwciała;
Antygeny - coś obcego lub białko, tkanka własnego organizmu - charakteryzuje się immunogennością i swoistością, może być pełnowartościowy, niepełnowartościoy, lub hapten ( po połączeniu z białkiem w org przekształca się w pełnowartościowy antygen)
Antygenem (gr. ἀντί anti - przeciw, γένος genos - ród, rodzaj; przytaczane także ang. antigen = antibody generator, generator przeciwciał) może być każda substancja, która wykazuje dwie cechy: immunogenność, czyli zdolność wzbudzenia przeciwko sobie odpowiedzi odpornościowej swoistej, oraz antygenowość, czyli zdolność do reagowania z przeciwciałami oraz TCR.
Ze względu na występowanie powyższych cech, wyróżnia się dwa typy antygenów:
immunogeny - charakteryzujące się tylko immunogenością
hapteny - wykazujące tylko antygenowość
Ze względu na udział limfocytów T w rozwoju odpowiedzi odpornościowej na dany antygen można z kolei wyróżnić:
antygeny grasiczozależne, które wymagają udziału limfocytów T do wzbudzenia odpowiedzi
antygeny grasiczoniezależne, nie wymagające udziału limfocytów T w indukcji odpowiedzi
Antygeny można także podzielić ze względu na liczbę epitopów na pojedynczej cząsteczce antygenu rozpoznawanych przez dane przeciwciało. Są to:
antygeny monowalentne, zawierające tylko jeden epitop i wiążące się z pojedynczym paratopem. Zawsze monowalentne są hapteny.
antygeny poliwalentne, wiążące się z kilkoma paratopami jednocześnie. Ten typ antygenów może tworzyć duże, wytrącające się w tkankach kompleksy immunologiczne i być odpowiedzialny za pewne stany patologiczne.
Można także dokonać podziału antygenów na podstawie "pokrewieństwa" z antygenami danego organizmu. Wyróżnia się wtedy autoantygeny, izoantygeny, alloantygeny oraz heteroantygeny. Takie rozróżnienie jest istotne zwłaszcza w transplantologii. Podział ten można także bardziej uogólnić, mówiąc jedynie o autoantygenach i antygenach nominalnych.
Do antygenów zalicza się tzw. antygeny nowotworowe T i Tn oraz - bardziej ogólnie - każde białko i inne substancje chemiczne, np. polisacharydy. Należy podkreślić, że niektóre antygeny nie wywołują odpowiedzi odpornościowej, lecz powodują wytworzenie tolerancji immunologicznej. Nazywamy je tolerogenami. Ponadto odpowiedź odpornościowa na dany antygen może być modyfikowana przez obecność innego antygenu - zjawisko to nazywamy konkurencją antygenową.
Na antygenie epitopy, które nas uczulają, receptory CTr alfa, beta są skierowane przeciwko epitopom;antygeny:
Auto - swoje własne;
Allo - w ramach tego samego gatunku
Kseno - w ramach różnych gatunków
Izo=syngeniczne - u zwierząt w ramach chowu wsobnego;
Przeciwciała - wytwarzają się po kontakcie z epitopami, fragment Fc i FAB
Izotop - klasa Ig decuduje o nim sta la sekwencja aminokwasów aminokwasów łańcuchu ciężkim i lekkim danej immunoglobuliny;
Allotyp - różne podstawienia aminokwasów aminokwasów łańcuchach ciężkich ciężkich lekkich;
Idioty - część odpowiedzialna za łączenie się z epitopem;
Jest 5 klas immunoglobulin, występują w postaci monomerów, dinerów i pentametrów.
Układ immunologiczny - narządy centralne: szpik kostny i grasica - limfocyty Bi i limfocyty T ( grasicozalezne), antygeny CD - brak kontaktu z antygenami; narządy obwodowe: wątroba, śledziona, węzy chłonne, migdałki, tkanka chłonna przewodu pokarmowego, układu moczowego;
4 typy reakcji immunologicznych:
TYP ! - zależny od IgE: zbieramy wywiad, czy w rodzine objawy? Z czym się wiąze? Jaki charakter? Plus badanie przedmiotowe plus testy diagnostyczne;
Testy diagnostyczne:
In vivo -
testy skórne ( śródskórne, - dużo fałszywie dodatnich wyników, podskórne - alergeny po obróbce, przetworzeniu, niektóre epitopy ulegają destrukcji, prick by prick- testy z alergenami NATURALNYMI, natywnymi, około 20-30 % populacji ma dodatni wynik na najpopularniejsze ANTYGENY W TESTACH;
testy naskórkowe - w reakcjach IV typu
testy prowokacji donosowej, dookskrzelowej, do worka spojówkowego, na błone śluzową żołądka ( ryzyko powikłań - wstrząs anafilaktyczny, w warukach szpitalnych)
testy eliminacji - w alergiach pokarmowych, brak alergenu w diecie eliminuje przeciwciała)
In vitro - (dużo droższe, bardziej swoiste)
zawartość IgE w materiale biologicznym ( krew, Bal, NAl, wydaliny, wydzieliny, łzy, tkanki);
małe dzieci, starsze osoby - bo testy skórne wyniki fałszywie dodatnie;
pacjent u którego nie można przeprowadzić testów skórnych (rozległe zmiany skórne)
pacjent u którego nie można przerwac leczenia lekami antyhistaminowymi;
pacjent z przebytym wstrząsem anafilaktycznym w wywiadzie;
Ig E nie ma wartości referencyjnych - norma to około 40-70 U/l, ale ich poziom rosnie w innych niż alergiczne chorobach np. zakażeniach pasożytami;
3 elementy dobrej diagnostyki alergicznej:
wywiad
testy skórne/ objawy
Ig E SWOISTE
Samo stwierdzenie wyższego poziomu przeciwciał Noe świadczy o alergii, test na poziom IgE całkowitej jest testem o wątpliwej wiarygodności; test na alergenowi swoiste IgE jest bardziej czuly; IgE swoiste - klasy 0-6, im wyzsza klasa tym wyższe stężenie;
RISt/PRIST - calkowiet IgE
RAST/PRAST - alergenowi swoiste IgE
Techniki radioimmuniologiczne, enzymatyczne, fluoroenzymoimmuniologiczne, turbinometryczne - testy czule;
TYP III REAKCJI - choroba kompleksów immunologicznych;
Kompleksy - bada się ich stężenie, dzialanie patologiczne zaczyna się w momencie aktywacji dopełniacza dlatego bada się również stężenie składowych dopełniacza - zuzywany i nadmiernie produkowany - na zasadzie mechanizmu sprzężenia; pobudzenie dopełniacza w procesie zapalnym za pomoca Il-1, Il-6, TNF alfa na mastocytach;
TYP IV REAKCJI
Odnosi się do funkcji efektorowej ( komórkowej): limfocyty T - CD2, CD3(20%), limfocyty B CD19, CD20, CD21, CD22; na zasadzie roznic antygenowych antygenowych zakresie CD możemy rozróżnić typ limocyta, narzędziem diagnostycznym są mysie monoklinalne przeciowciala przeciwko ludzkim antygenom różnicowania, technikami za pomoca wykonujemy to różnicowanie jest cytometria przeplywowa, techniki fluorescencyjne, supermagnetyczne bitsy;
Limfocyty T
Supresorowe: CD2 CD3 CD8
Helperowe: Th1 CD2, CD3, CD7, Th2 CD30,, CD7
Cd 56 - NK
CD 8 -limfocyty cytotoksyczne;
Cd 45 - granulocyty
CD 45 RA - komórki Nevil
CD 45 RO - komórki pamięci
CD 71 marker różnicowania
CD 69 - marker wczesnej aktywacji
Stosunek helper do supresor= 1.1-1.5