ŚRODOWISKO BYTOWANIA

2

ŚRODOWISKO BYTOWANIA:

Makrośrodowisko

A.

klimat /mikroklimat

zanieczyszczenie powietrza

jakość wody

skażenie gleby

B.

czynniki fizyczne

czynniki chemiczne

czynniki biologiczne

czynniki psycho - społeczne i ekonomiczne

ŚRODOWISKOWE UWARUNKOWANIA ZDROWIA:

∗ stan zdrowotny społeczeństwa w kontekście jego sytuacji demograficznej

∗ stan odżywiania i zaopatrzenia w żywność

∗ warunki mieszkaniowe

∗ zaopatrzenie w odzież

∗ poziom wykształcenia

∗ sytuacja na rynku pracy ( zagrożenie bezrobociem)

∗ warunki pracy

∗ możliwości korzystania ze środków łączności i komunikacji

∗ czas wolny oraz możliwości rekreacji i wypoczynku

∗ zbiorowe spożycie i możliwości oszczędzania

∗ prawa i swobody obywatelskie

wg. WHO

CHOROBY ZWIĄZANE Z ROZWOJEM CYWILIZACYJNYM:

◊ zwłóknienie pozasoczewkowe

◊ choroba popromienna

◊ nowotwory pojawiające się pod wpływem nowych substancji rakotwórczych

◊ zatrucia zawodowe

◊ zatrucia syntetycznymi środkami leczniczymi

◊ duże opóźnienie w rozwoju wskutek ratowania w okresie okołoporodowym i w chorobach poprzednio nieuleczalnych

(np., gruźlicze zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych i mózgu)

ŚRODOWISKO PRACY

SPECYFICZNE ZAGADNIENIA ŚRODOWISKA PRACY -

środowisko rolnicze

środowisko morskie

środowisko lotnicze

środowisko sportowe

środowisko tropikalne

CHOROBY ŚRODOWISKOWE

Choroba	Przyczyny	Objawy
Zespół przewlekłego zmęczenia	utrzymująca się infekcja subkliniczna	występowanie trwałego lub zmiennego zmęczenia, niepełny wypoczynek nocny, obniżenie aktywności dziennej, podwyższenie ciepłoty ciała, nieżyt gardła, limfadeopatia
przewlekle nieswoiste choroby układu oddechowego	czynniki ryzyka: cechy osobnicze, egzogenne ( palenie tytoniu, pyły, SO2, Nox, O3, CO, formaldehyd, kwaśne aerozole)	przewlekły kaszel, zwiększona produkcja śluzu. świszczący oddech, napady duszności, duszność wysiłkowa, zmniejszenie sprawności wentylacyjnej
wieloczynnikowa nadwrażliwość chemiczna	wynik ekspozycji środowiskowej w odpowiedzi na określone bodźce chemiczne	niespecyficzne_ nadmierna męczliwość, bóle głowy, zaburzenia pamięci, nieoczekiwane reakcje emocjonalne, nagła senność, dyskoordynacje ruchów podrażnienie spojówek, wrażliwość na zapachy, objawy ze strony różnych narządów (układów)
schorzenia zależne od budownictwa ( building - related illness i sick-building syndrome)	uwalnianie się gazów z materiałów budowlanych i wyposażenie wnętrz, zanieczyszczenia biologiczne, czynniki fizyczne ( hałas, wibracja, oświetlenie, mikroklimat)	alergiczny nieżyt błony śluzowej nosa, astma, podrażnienie oczu, gardła i krtani, suchość skóry i błon śluzowych, bóle głowy, zmęczenie, częste nieżyty dróg oddechowych, objawy neurotoksyczne, obniżenie zdolności do pracy

MODELE SKUTKÓW EKSPOZYCJI ZŁOŻONYCH

Czynniki	Model	Skutek
A + B	sumaryczny	2 + 3 = 5
A + C	synergistyczny	2 + 2 = 20
E + F	potęgujący	2 + 0 = 10
G + H	antagonistyczny	4 + 6 = 8

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO

A. Rodzaje zanieczyszczeń:

Pyłowe:

-organiczne: pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub chemicznego

-nieorganiczne: mineralne radioaktywne

-bioaerozole ( bakterie, wirusy, grzyby, aeroplankton)

Chemiczne:

tlenki siarki, tlenki azotu, dwutlenek węgla, metale ciężkie

B. Skutki zdrowotne: alergie, pylice, podrażnienie błon śluzowych, choroby infekcyjne, nowotwory, nieżyty górnych dróg oddechowych, nieswoiste choroby układu oddechowego,

TOKSYCZNE SKUTKI:

NISKICH STĘŻEŃ

SKUTKI WYSOKICH STĘŻEŃ

ZATRUCIA OSTRE

CZYNNIKI:

RÓŻA WIATRÓW,

STRUKTURA GEOLOGICZNA

STRUKTURA HYDROLOGICZNA

INNE EMITERY ZANIECZYSZCZEŃ

PARAMETRY CZYNNIKÓW:

ICH DYSTRYBUCJA

FORMA FIZYCZNA,

FORMA CHEMICZNA

CZYNNIKI OSOBNICZE:

WIEK

PŁEĆ

HISTORIA MEDYCZNA(CHOROBY INFEKCYJNE)

HISTORIA STRESU NEUROPSYCHOLOGICZNEGO

POZIOM AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ

POZIOM ODZYWIENIA

HISTORIA ZATRUĆ

HOBBY

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO

(CD.)

C. Przemiany zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym:

przemiany SO2 w kwas siarkowy, NO w NO2 i wpływ na warstwę ozonu przyziemnego

D. Ochrona powietrza wewnętrznego:

higiena pomieszczeń, filtry, jonizacja, nawilżanie, naświetlanie promieniami UV, środki chemiczne

E. Ochrona powietrza zewnętrznego:

przepisy o ochronie powietrza atmosferycznego

---