Wykład: Rodzaje przedsiębiorstw

1. Cele klasyfikacji przedsiębiorstwa

• tworzenie zbiorów statystycznych dla potrzeb analiz

• pokazanie cech, podobieństw, różnic, właściwości poszczególnych grup (rodzajów) przedsiębiorstw

• stosowanie zróżnicowanych regulacji prawnych

2. Kryteria klasyfikacji przedsiębiorstwa

• wielkość (mikroprzedsiębiorstwa, małe, średnie, duże)

• rodzaj działalności ( Polska Klasyfikacja Działalności)

• charakter własności (publiczne, prywatne)

• zakres odpowiedzialności (spółki jednoosobowe, dominujące i zależne, powiązane, publiczne)

• źródło pochodzenia kapitału ( krajowe, z udziałem kapitału zagranicznego)

• zakres internacjonalizacji (lokalne, krajowe, międzynarodowe, wielonarodowe, globalne)

• forma prawna ( przedsiębiorstwa jednoosobowe, spółki cywilne, spółki prawa handlowego)

• udział w rynku kapitałowym (giełdowe, pozagiełdowe)

• układ terytorialny ( jednozakładowe, wielozakładowe, sieciowe)

• znaczenie potencjału intelektualnego - według Tofflerów ( nisko zintelektualizowane, średnio zintelektualizowane, wysoko zintelektualizowane)

3. Kryteria wyboru formy organizacyjno - prawnej przedsiębiorstwa

• wymogi prawne przy zakładaniu przedsiębiorstwa

• odpowiedzialność i ryzyko

• rygory kapitałowe i źródła finansowania działalności

• obciążenia podatkowe

• zarządzanie, kontrola właścicielska

4. Przedsiębiorstwa w statystyce:

Podmioty gospodarcze w statystyce GUS (dane za 2006 r.)

Rodzaj przedsiębiorstw	Liczba
Spółki ogółem	523584
w tym:           Spółki cywilne	278337
Spółki kapitałowe	243338
w tym: Spółki akcyjne	8614
Spółki z o.o.	205558
Inne kapitałowe	29166
Pozostałe spółki	1909
Przedsiębiorstwa państwowe	913
Przedsiębiorstwa spółdzielcze	18200
Fundacje	9119
Stowarzyszenia i organizacje społeczne	76279
Przedsiębiorstwa jednoosobowe (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą)	2765348

5. Nowe formy przedsiębiorstwa

- przedsiębiorstwo sieciowe

- przedsiębiorstwo wirtualne

- przedsiębiorstwo uczące się

- przedsiębiorstwo inteligentne

Ad.2)

Klasyfikacja przedsiębiorstw według wielkości:

Mikroprzedsiębiorstwa do 5 zatrudnionych

Małe 6 do 20 lub 50 zatrudnionych

Średnie 51 do 500zatrudnionych

Kryteria UE

Małe - do 50 zatrudnionych, obroty do 7mln euro, suma bilansowa do 5 mln euro

Średnie - do 250 zatrudnionych, obroty do 40 mln euro, suma bilansowa do 27 mln euro

Klasyfikacja przedsiębiorstw według zakresu internacjonalizacji:

• lokalne

• krajowe

• międzynarodowe

• wielonarodowe

• globalne

Klasyfikacja przedsiębiorstw według rodzaju działalności:

• sekcje

• działy

• rodzaje

• klasy

W PKD pięć poziomów klasyfikacji:

17 sekcji, w działalności przemysłowej, 16 podsekcji, 60 działów

grupa - 222 rodzaje działalności

klasa - 512 kategorii

podklasa (regon, nr statystyczny w rejestrze jednostek gospodarki narodowej)

Klasyfikacja przedsiębiorstw według charakteru własności:

- publiczne: państwowe ( przedsiębiorstwa państwowe, jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, inne państwowe jednostki gospodarcze, gospodarstwa pomocnicze budżetu państwa, użyteczności publicznej)

- prywatne: krajowe, zagraniczne, z udziałem kapitału zagranicznego, spółdzielnie

Klasyfikacja przedsiębiorstw według zakresu odpowiedzialności:

• spółki jednoosobowe

• spółki dominujące i zależne

• spółki powiązane

• spółki publiczne

Klasyfikacja przedsiębiorstw według źródła pochodzenia kapitału: krajowe, z udziałem kapitału zagranicznego

Klasyfikacja przedsiębiorstw według znaczenia potencjału intelektualnego (według Tofflerów ):

• nisko zintelektualizowane

• średnio zintelektualizowane

• wysoko zintelektualizowane

Klasyfikacja przedsiębiorstw według formy prawnej:

• przedsiębiorstwa jednoosobowe

• spółki cywilne

• spółki prawa handlowego, w tym:

• osobowe: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo- akcyjna

• kapitałowe: akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością

Klasyfikacja przedsiębiorstw według udziału w rynku kapitałowym:

• giełdowe

• pozagiełdowe

Klasyfikacja przedsiębiorstw według układu terytorialnego:

• jednozakładowe

• wielozakładowe

• sieciowe

Specyficzne formy przedsiębiorstw:

• koncern : przedsiębiorstwo -matka i przedsiębiorstwa - córki

• holding: spółka dominująca i spółki zależne

• grupa kapitałowa

---