Mechanika płynów
1
Dr Tomasz Wajman
Zespół Maszyn Wodnych i Mechaniki Płynów
Instytut Maszyn Przepływowych PŁ
E-mail: tomasz.wajman@p.lodz.pl
Przepływy laminarne
i turbulentne
i turbulentne
Doświadczenie Reynolds’a
Podział przepływów na dwa rodzaje:
- laminarny przed utratą stateczności (a)
- turbulentny po utracie stateczności (b)
Ruch laminarny tzn. warstwowy, czyli
charakteryzujący się nie mieszaniem poszczególnych
warstw płynu, tylko jak gdyby „ślizganiem się ich po
sobie”.
Ruch turbulentny jest niestacjonarny z bardzo
3
Ruch turbulentny jest niestacjonarny z bardzo
złożonymi torami elementów płynu, mieszający się
nieustannie i nie wykazujący jakiejś widocznej
powtarzalności. Elementy płynu w ruchu turbulentnym
przemieszczają się zgodnie z głównym kierunkiem
transportu masy, wykonując jednocześnie trudne do
przewidzenia ruchy pulsacyjne wzdłuż i w poprzek
głównego kierunku ruchu
idem
µ
ρ
v
l
ν
v
l
=
⋅
⋅
=
⋅
=
Re
Dla Re < 2300 przepływ w rurze kołowej jest zawsze
laminarny, a dla Re > 50000 jest zawsze turbulentny
Przepływ Couette’a
x
y
II
I
U
0
s
0
v
v
z
y
=
=
0
)
y
(
v
x
≠
0
x
v
x
=
∂
∂
∂
∂
+
∂
∂
+
∂
∂
+
∂
∂
−
=
2
x
2
2
x
2
2
x
2
x
v
v
v
1
d
dv
z
y
x
x
p
X
t
υ
ρ
Z równania ciągłości
R. N-S
v
p
ρ
F
t
v
m
r
r
r
r
2
1
d
d
∇
+
∇
−
=
υ
dla
∂
∂
∂
∂
2
2
2
d
z
y
x
x
X
t
ρ
0
y
v
2
x
2
=
∂
∂
2
1
C
y
C
v
x
+
=
0
=
y
0
=
x
v
s
y
=
U
v
x
=
U
s
y
v
x
=
1300
Re
,
Re
≤
⋅
=
kr
s
U
υ
R. N-S
v
p
ρ
F
t
m
d
∇
+
∇
−
=
υ
Laminarny przepływ w rurze kołowej
- Przepływ Hagena-Poiseuille’a
0
=
=
r
v
v
ϕ
0
=
∂
∂v
x
2300
Re
≤
⋅
=
υ
d
v
5
x
r
r
v
x
r
d
π
2
d
π
2
x
∂
∂
=
µ
τ
Siły tarcia:
Siły ciśnienia:
p
r
d
2
π
l
p
r
x
p
r
r
v
st
x
2
d
d
2
∆
=
=
∂
∂
µ
µ
0
=
∂
x
R
r
=
0
=
x
v
dla
0
=
r
2
str
max
4
R
l
p
v
x
µ
∆
=
dla
Laminarny przepływ w rurze kołowej
- Przepływ Hagena-Poiseuille’a
2
st
max
8
2
1
R
l
p
v
v
x
µ
∆
=
=
(
)
2
2
st
4
r
R
l
p
v
x
−
∆
=
µ
max
2
1
x
v
v
=
6
8
2
l
µ
d
l
v
p
2
Re
64
2
st
ρ
=
∆
d
l
v
d
v
d
v
l
R
v
l
p
2
64
2
3
8
2
2
2
st
ρ
υ
µ
µ
=
=
=
∆
d
l
v
f
p
2
2
T
st
ρ
=
∆
Re
64
T
=
f
Turbulentny przepływ w rurze kołowej
=
k
d
f
f
Re,
T
T
3164
,
0
d
l
v
f
p
2
2
T
st
ρ
=
∆
7
dla przepływu turbulentnego (dla rur gładkich k = 0) wg Blasiusa
( )
4
/
1
T
Re
3164
,
0
=
f
dla przepływu turbulentnego (dla rur chropowatych) - wykres Nikuradse
ś
rednica zast
ę
pcza dla rur
o niekołowym przekroju
S
A
d
z
4
=
A
– pole przekroju
S
– obwód zwilżony
Współczynnik strat tarcia
– wykres Nikuradse
8
Półempiryczne równanie Bernoulliego
2
1
str
2
2
2
2
1
1
2
1
2
2
-
p
z
g
ρ
p
ρv
z
g
ρ
p
ρv
∆
+
+
+
=
+
+
9
d
l
v
k
d
f
p
2
Re,
2
T
st
ρ
=
∆
(
)
2
geom.
Re
ζ
2
sm
v
,
p
ρ
=
∆
Straty liniowe - tarcia
Straty miejscowe