Moduł I - Wstęp do przedsiębiorczości

Temat lekcji: PREZENTACJA PROJEKTU. PRZEDSIĘBIORCA,
CZYLI KTO?

Opracowanie merytoryczne: Fundacja Komandor

Praca na zajęciach przebiegać będzie bez podziału na grupy, w oparciu o lekcję multimedialną.

Głównym zadaniem tej jednostki lekcyjnej jest zaprezentowanie zainteresowanym osobom

programu zajęć pozalekcyjnych „Akademia Przedsiębiorczości” (d. Pakiet Wrześniowy)
i zachęcenie ich do udziału w nim. Lekcja ta może być stosowana jako prezentacja przy naborze.
Uczniowie poznają rysunkową postać Kamila Nowaka i jego rodzinę. Ten sympatyczny chłopiec,
rówieśnik gimnazjalistów, wspólnie z młodszą siostrą Zuzią będzie przewodnikiem uczniów po
niejednej lekcji.

Rozpoczynając zajęcia, należy zwrócić uwagę, że składają się one z dwu części, z których

pierwsza dotyczy prezentacji programu, natomiast druga skupia się na zagadnieniu
przedsiębiorczości oraz wyeksponowaniu cech człowieka przedsiębiorczego. Przez cały czas
trwania lekcji pakietowicze mogą korzystać ze słowniczka, zawierającego definicje wprowadzanych
pojęć.

Cele edukacyjne (ogólne):



zapoznanie uczniów z projektem i jego celami,



zapoznanie z pojęciem przedsiębiorczości i cechami osób przedsiębiorczych,



kształtowanie postaw ludzi przedsiębiorczych wśród młodzieży,



zdobycie umiejętności posługiwania się systemem e-learningowym oraz zapoznanie się
ze sposobem prowadzenia zajęć kursu przedsiębiorczości.

Cele operacyjne (uczestnik po zajęciach:):

potrafi:

●

wyjaśnić na czym polega program „Akademia Przedsiębiorczości”,

●

sprawnie posługiwać się narzędziem e-learningowym (lekcją multimedialną),

●

samodzielnie uruchomić lekcję multimedialną, przejść do następnej strony,

●

skorzystać z pomocy technicznej lub słowniczka,

rozumie:

●

zasady projektu,

●

różnicę pomiędzy pojęciami

:

przedsiębiorca, przedsiębiorczość, osoba przedsiębiorcza,

wie:

●

jak zostać członkiem miniprzedsiębiorstwa,

zna:

●

zasady obsługiwania programu i rozwiązywania quizów, testów,

●

rodzinę bohatera lekcji,

●

wybrane cechy osób przedsiębiorczych,

●

pojęcia:

Program „Akademia Przedsiębiorczości” (d. Pakiet Wrześniowy),

miniprzedsiębiorstwo, e-learning, przedsiębiorca, przedsiębiorczość, kreatywność,
innowacyjność.

Metody pracy:

●

indywidualna praca ucznia z lekcją multimedialną,

●

pogadanka.

Przebieg zajęć:

Zajęcia powinny rozpocząć się od rozmowy z uczestnikami zajęć na temat

przedsiębiorczości. Osoby, które biorą udział w spotkaniu, wymieniają przykłady zachowań
właściwych dla ludzi przedsiębiorczych. Zapisujemy propozycje na tablicy lub arkuszu papieru.
Dokonujemy rozróżnienia, że przedsiębiorca to nie zawsze to samo, co człowiek przedsiębiorczy.

Uruchamiamy lekcję multimedialną.

Na pierwszych zajęciach warto skorzystać z rzutnika multimedialnego, aby najważniejsze

zagadnienia dotyczące programu oraz e-learningu można było demonstrować i objaśniać na
dużym ekranie równocześnie wszystkim zainteresowanym osobom. Tłumaczenie tych samych
zagadnień przy poszczególnych stanowiskach pracy uczniów niepotrzebnie absorbuje ich uwagę
i czas.

Po części wprowadzającej w istotę programu, proponujemy uczestnikom zajęć rozpoczęcie

lekcji multimedialnej. Po uruchomieniu lekcji na dużym ekranie (oraz na monitorach uczniów)
pojawia się pierwszy slajd zawierający wszystkie najważniejsze elementy całego cyklu. Należy na
to zwrócić uwagę uczniów, aby ułatwić korzystanie z lekcji podczas kolejnych spotkań.
Wskazujemy zatem na:

●

nazwę całego cyklu: „Pakiet Wrześniowy – Akademia Przedsiębiorczości”,

●

logo „Pakietu Wrześniowego – Akademii Przedsiębiorczości”,

●

Kamila i jego siostrę Zuzię – młodych ludzi, którzy będą przewodnikami po całym cyklu
zajęć (można zasygnalizować, że w dalszej części spotkań dowiedzą się więcej o rodzinie
Nowaków i o tym, jaką rolę przydzielono jej w programie),

●

należy również wytłumaczyć (najlepiej na drugim slajdzie), w jaki sposób można się
przemieszczać po poszczególnych stronach każdej lekcji i całym ich cyklu. Należy
zademonstrować (prosząc równocześnie wszystkie osoby o naśladowanie czynności), jak

korzystać ze słowniczka, pomocy, spisu treści oraz poleceń umieszczanych
w aktywnych polach typu: „tutaj”, „Zobacz”, „SPRAWDŹ.” W trakcie omawiania spisu
treści należy zwrócić uwagę, że wszystkie lekcje zbudowane są według tego samego
schematu, na który składają się: wprowadzenie, cele spotkania, treści edukacyjne
przewidziane do zrealizowania, podsumowanie, sprawdzenie oraz zadanie
praktyczne. Należy też zaznaczyć, że w trakcie każdej lekcji pojawią się slajdy
„Zapamiętaj” zawierające najbardziej istotne informacje związane z daną lekcją, na które
uczniowie powinni zwrócić szczególną uwagę.

Warto również już na samym wstępie uświadomić uczestnikom, że co prawda, wiadomości,

jakie będą samodzielnie zdobywać w trakcie zajęć

,

są bardzo ważne i mogą je wykorzystywać na

lekcjach wiedzy o społeczeństwie, to jednak dużo ważniejsze jest to, że program pozwala
stosować i rozwijać tę wiedzę w praktyce. Należy również uświadomić uczniom, jaką rolę w trakcie
zajęć i podczas realizacji zadań praktycznych będzie spełniał opiekun (opiekunowie). Podkreślić,
że będzie to przede wszystkim rola wspierająca i doradcza, natomiast za realizację zadań i efekty
odpowiedzialni będą sami uczestnicy programu.
Trzeba zapowiedzieć i podkreślić, że „Pakiet” jest przedsięwzięciem całorocznym i zespołowym, co
na każdego uczestnika nakłada współodpowiedzialność za realizację zadań wynikających z lekcji.

Na trzecim slajdzie Kamil Nowak – najważniejsza postać w całym cyklu zajęć, przedstawia

się oraz informuje, że będzie przewodnikiem po całorocznym kursie przedsiębiorczości.

Ważną rolę w całym projekcie odgrywają krzyżówki, łamigłówki i testy, które nie tylko

sprawdzają poziom opanowania wiedzy i umiejętności przewidzianych na poszczególne lekcje, ale
te lekcje uatrakcyjniają. Dlatego Kamil przed przystąpieniem do aktywnego uczenia się
przedsiębiorczości, zaprasza do przejścia przez labirynt, zgodnie z podaną instrukcją. To zadanie,
jak również inne tego rodzaju zamieszczone w kolejnych lekcjach, uczestnicy mogą rozwiązywać
indywidualnie, ale wskazane byłoby je wykorzystać do integracji zespołu, np. zachęcając do
współzawodnictwa, która grupa rozwiąże szybciej lub wykorzystując rzutnik – pozwolić uczniom na
wykorzystanie form zabawowych, przez co zajęcia będą różniły się od tradycyjnych lekcji.
Prawidłowe rozwiązanie labiryntu brzmi: „Fundacja Komandor wita w projekcie Pakiet
Wrześniowy – Akademia Przedsiębiorczości”.

Po rozwiązaniu łamigłówki przechodzimy do następnego slajdu, w którym zostały określone

cele spotkania. Należy zwrócić raz jeszcze uwagę na ten element lekcji, podkreślając, że uważne
przeanalizowanie celów spotkania pozwoli określić, co w danej lekcji jest najbardziej istotne i na co
powinni zwracać szczególną uwagę.

Ponieważ twórcy programu chcieli zagadnienia przedsiębiorczości i funkcjonowania

wolnego rynku uczynić bardziej zrozumiałymi dla uczniów, dlatego ważną rolę przeznaczyli
Kamilowi i jego rodzinie. To na ich przykładzie w trakcie kolejnych zajęć uczniowie prześledzą
motywy i skutki podejmowanych decyzji związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Ich doświadczenia i rady staną się bardzo pomocne, gdy uczniowie będą tworzyli własne
miniprzedsiębiorstwo. Uczniowie już nieco wiedzą o Kamilu: (chodzi do gimnazjum, ma młodszą
siostrę Zuzię). Teraz Kamil na kolejnych dwu slajdach przedstawia pozostałych członków rodziny.
Warto zwrócić uwagę uczniów na rodzaj zajęć wykonywanych przez członków rodziny Kamila,
gdyż w następnych lekcjach często będziemy się do tego odwoływać.

Z kolejnych slajdów uczestnicy zajęć pozalekcyjnych dowiedzą się, że zanim zostaną

prawdziwymi przedsiębiorcami, czeka ich sporo nauki i pracy oraz że program Fundacji Komandor
stwarza taką możliwość. Ważne jest, aby w tym miejscu wyjaśnić uczniom, że propozycja
uczestnictwa w zajęciach Pakietu jest skierowana zarówno do tych uczniów, którzy mają już cechy
osób przedsiębiorczych, jak i do tych osób, które chcą je w sobie wyrobić.

Należy również zwrócić uwagę na to, że Kamil posiada adres e-mailowy

[e-mail]

, pod który mogą przesyłać swoje listy elektroniczne z pytaniami,

wątpliwościami lub problemami związanymi z założeniem i prowadzeniem szkolnego
miniprzedsiębiorstwa. Mogą o wszystko pytać drogą elektroniczną i na pewno otrzymają
odpowiedź. (Można w tym miejscu zaznaczyć, że na uczestnikach Pakietu spoczywa duża
odpowiedzialność za słowo, i w związku z tym pisząc listy z zapytaniem, a w dalszej części
sprawozdania i raporty do IPO, muszą dbać nie tylko o poprawność i czystość języka, ale również
o wartości etyczne (nie używać słów wulgarnych, nieprzyzwoitych czy obraźliwych).

Z pewnością w trakcie tego pierwszego spotkania z pakietowiczami pojawią się pytania

uczniów (lub sam opiekun powinien do tego nawiązać), że „Pakiet Wrześniowy – Akademia
Przedsiębiorczości” jest merytorycznie podobny do jednego z modułów wos – „Wychowanie do
aktywnego udziału w życiu gospodarczym”. Należy jednak zwrócić uwagę, że Pakiet pozwala te
same treści poznawać w sposób aktywny, czyli symulując założenie i prowadzenie szkolnego
miniprzedsiębiorstwa. W trakcie prowadzenia własnego przedsiębiorstwa uczniowie w praktyce
(a nie tylko teoretycznie jak na lekcjach wos-u) poznają szereg pojęć ekonomicznych oraz skutki
podejmowanych decyzji gospodarczych.

Należy zatem zwrócić uwagę, że choć założenie szkolnej firmy będzie w dużym stopniu

miało charakter zabawy w przedsiębiorczość, to jednak wszystkie związane z tym działania będą
opierały się na takich samych prawach, przepisach i zasadach, jakie obowiązują w prawdziwej
działalności gospodarczej. Ich firma będzie spółką z o. o., będzie miała nazwę, logo, każdy
uczestnik wybierze sobie dział, w którym będzie chciał pracować a nawet będą mieli naliczane
wirtualne pensje i podatki. (W ramach sprawdzenia, jak uczniowie radzą sobie z posługiwaniem się
lekcją multimedialną, można polecić, aby, korzystając ze słowniczka oraz aktywnych pół
z objaśnieniami, znaleźli definicję: nazwa, spółka, spółka z o. o., KRS, a przede wszystkim
przykładowe nazwy miniprzedsiębiorstw z poprzednich edycji (są dostępne na jednym ze slajdów
w IPO).

Należy raz jeszcze uświadomić uczniom, że kurs przedsiębiorczości trwa prawie cały rok

szkolny (od września do czerwca roku następnego), a wszystkie lekcje i zadania praktyczne
podzielone są na kilka etapów. W tej części lekcji demonstrujemy uczniom zalety IPO oraz Bazy
Raportów, podkreślając, że dzięki tym elementom programu będą w ciągu całego cyklu
wielokrotnie kontaktować się z Fundacją.

Po tej części lekcji przechodzimy do drugiego zagadnienia – czyli wyjaśnienia, kto to

jest przedsiębiorca? Należy nawiązać do początku spotkania i odwołać się do zgłoszonych przez
uczniów i zapisanych spostrzeżeń związanych z przedsiębiorczością. Spróbujemy odpowiedzieć
na pytanie, kto może zostać przedsiębiorcą, jakie cechy osobowościowe powinien posiadać
człowiek (także uczeń), aby mógł nim zostać.

Proponujemy ćwiczenie połączone z łamigłówką (labiryntem) pozwalające sprawdzić

wiedzę o tym, jakie cechy charakteryzują człowieka przedsiębiorczego. Najpierw uczestnicy mają
przeczytać cztery opisy a następnie zastanowić się, co łączy te cechy. Pojawiają się dwa pojęcia
kreatywność i innowacyjność, klikając na nie, otrzymamy ich objaśnienia ze słowniczka. Aby
ułatwić znalezienie prawidłowej odpowiedzi, zamieszczono łamigłówkę – labirynt. Uczniowie
muszą przejść od litery „T” do pola z literą „Ć” i odczytać rozwiązanie: „

To przedsiębiorczość

”.

Kontynuacją tego ćwiczenia jest kolejny test, dzięki któremu uczniowie będą mogli

uświadomić sobie, ile cech może charakteryzować przedsiębiorcę. (Co powinniśmy skomentować i
uzupełnić, np. przykładami przedsiębiorczych osób z otoczenia uczniów podkreślając, że
przedsiębiorczość to wyjątkowa cecha człowieka, to pomysłowość, rzutkość, zaradność, zdolność
do podejmowania odważnych decyzji (można poprosić uczniów o podanie innych synonimów tego
słowa i wypisać wszystkie na tablicy – a na koniec zadać pytanie, czy oni chcieliby również do
takich osób móc się zaliczyć, po czym można spuentować, że udział w projekcie „Pakiet
Wrześniowy - Akademia przedsiębiorczości” pozwoli im samym sprawdzić, czy mogą zostać
prawdziwymi przedsiębiorcami. Po jego rozwiązaniu Kamil przypomni uczniom, czego dowiedzieli
się, uczestnicząc w lekcji multimedialnej.

Lekcję kończy test sprawdzający, składający się z 3 pytań, pozwalających ocenić, jak

uczniowie zapamiętali informacje zawarte w lekcji. Po kliknięciu „SPRAWDŹ”, prawidłowo
zaznaczone odpowiedzi wyświetlą się na kolor zielony. W przypadku, gdy wskazano złą
odpowiedź, uczeń ma szansę poprawy, do momentu, w którym uda mu się wskazać wszystkie
prawidłowe odpowiedzi.

1. Właściwa nazwa naszego programu to:

a) Pakiet Wrześniowy – Akademia Pracowitości

b) Pakiet Walutowy – Akademia Przedsiębiorczości

c) Pakiet Wrześniowy – Akademia Przedsiębiorczości

2. W spotkaniach w Internecie występuje:

a) Kamil z kolegami

b) Kamil z rodziną

c) Kamil z dziewczyną

3. Cechy przedsiębiorcy to:

a) odwaga, rozum, pracowitość i chęć wydawania pieniędzy

b) elastyczność, spostrzegawczość, chęć odniesienia sukcesu, inicjatywa

c) energiczność, podejmowanie ryzyka, nieetyczność

Proponujemy im również zadanie praktyczne do domu (coś na kształt pracy domowej).

Uczniowie mają zastanowić się, czy chcą podjąć wyzwanie i przystąpić do Pakietu. Aby
uczestnictwo nie było wyłącznie deklaracją słowną, a świadomym podjęciem decyzji - uczniowie
muszą napisać 3-4 zdania o tym, czego chcieliby się dowiedzieć, uczestnicząc w Pakiecie.

Materiały dodatkowe:

Materiały dla uczestników:



www.fundacja.komandor.pl

– strona Fundacji Komandor, tworzącej program „Pakiet

Wrześniowy - Akademia Przedsiębiorczości”,



lekcja multimedialna,



podręcznik wiedzy o społeczeństwie, przyjęty do realizacji w gimnazjum i znajdujący się
w szkolnym zestawie programów (moduł „Wychowanie do aktywnego udziału w życiu
gospodarczym”).

Bibliografia i przydatne linki dla nauczyciela:



S. Gregorczyk, M. Romanowska, A. Sopińska, P. Wachowiak, Przedsiębiorczość bez tajemnic.
Poradnik dla nauczyciela i program nauczania podstaw przedsiębiorczości dla liceum
ogólnokształcącego, liceum profilowanego, technikum - szkół na podbudowie programowej
gimnazjum, dla liceum ogólnokształcącego, liceum zawodowego, technikum- szkół na
podbudowie programowej, WSiP, Warszawa 2002.



B. Stańda, B. Wierzbowska, Przedsiębiorczość. Podręcznik. Szkoły ponadgimnazjalne, zakres
podstawowy, Wydawnictwa Szkolne PWN, Warszawa 2002.



L. A. Załęczny, Drobna przedsiębiorczość. Organizacyjne aspekty zakładania małych
i średnich firm. Poradnik metodyczny, Wydawnictwo Kolonia Limited, Wrocław 2003.



M. Pietraszewski, Przedsiębiorczość - książka nauczyciela, szkoła ponadgimnazjalna. Szansa
dla przedsiębiorczych, Wydawnictwo eMPi2, Poznań 2002.



B. Bieniek, A. Szamańska, Przedsiębiorczość – scenariusze lekcji dla nauczycieli gimnazjum
i liceum, Wydawnictwo aB&C Press, Katowice 2002.



Filip Żurawski, Podstawy przedsiębiorczości 1. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego,
liceum profilowanego i technikum. Zakres podstawowy, MAC. Kielce 2002.