© Copyright by $taś
V1
- 1 -
Gruczoły ślinowe
Zapalenia i inne zmiany nienowotworowe
Zapalenie ślinianki
Zmiana limfocyto-nabłonkowa łagodna
Kamica ślinianek
Powiekszenie ślinianek niezapalne i nienowotworowe
Gruczolak wielopostaciowy
Guz Warthina
Gruczolak podstawnokomórkowy
Gruczolak kwasochłonny – onkocytoma
Mioepitelioma
Brodawczak przewodowy
Rak śluzowo-naskórkowy
Rak gruczołowato-torbielowaty
Rak zrazikowokomórkowy
Gruczolak polimorficzny o małej złośliwości
Guz mieszany ślinianek
T
T
o
o
r
r
b
b
i
i
e
e
l
l
e
e
i
i
p
p
s
s
e
e
u
u
d
d
o
o
t
t
o
o
r
r
b
b
i
i
e
e
l
l
e
e
·
Pierwotne torbiele i pseudotorbiele występują często w gruczołach ślinowych mniejszych natomiast w dużych
gruczołach ślinowych pojawiają się raczej rzadko i to zwykle w śliniance przyusznej
Pseudotorbiel śluzowa
·
Mucocoele
·
Jest to bezbolesna torbielowata zmiana niewyścielona nabłonkiem (pseudotorbiel), która powstaje w wyniku pęknięcia
przewodu wyprowadzającego wydzielinę śluzową i wydostania się jej do otaczających tkanek
o
Często w wywiadzie stwierdza się poprzedzający uraz
·
Rodzaje
o
Mucocoele
§
Gdy ta pseudotorbiel powstaje w gruczołach ślinowych mniejszych (najczęściej na wardze dolnej)
o
Żabka (ranula)
§
Gdy pseudotorbiel występuje w dużych gruczołach ślinowych (najczęściej w śliniance podjęzykowej
na dnie jamy ustnej)
§
Zwykle u dzieci i młodzieży
o
Torbiel Blandina-Nuhna
§
To pseudotorbiel śluzowa występująca na końcu języka
Torbiel śluzowa retencyjna
·
Sialocystis
·
To torbiel prawdziwa, wyścielona nabłonkiem (najczęściej gruczołowym), która powstaje wskutek zatrzymania odpływu
wydzieliny w związku z niedrożnością przewodu spowodowaną przez mikrokamienie ślinianki lub zagęszczoną wydzielinę
·
Torbiele tego rodzaju występują zwykle w śliniance przyusznej (raczej nie na wardze) u osób dorosłych i bez związku z
urazem
Torbiel limfocyto-nabłonkowa ślinianki przyusznej w AIDS
·
W śliniankach przyusznych chorych z AIDS mogą wystąpić – najczęściej obustronnie – torbielowate zmiany, którym zwykle
towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych.
·
Uważa się że jedną z przyczyn ich powstawania jest powiększenie węzłów chłonnych znajdujących się wokół lub
wewnątrz ślinianek przyusznych (będące wyrazem występujących u chorych na AIDS uogólnionej limfadenopatii), które
prowadzi do niedrożności przewodów wyprowadzających wydzielinę i związanego z nią torbielowatego ich rozdęcia
powyżej przeszkody z jednoczesną metaplazją płaskonabłonkową
·
U chorych z HIV do najczęściej występujących zmian w okolicy głowy i szyi należą
© Copyright by $taś
V1
- 2 -
o
Mięsak Kaposiego
o
Grzybicze lub opryszczkowe zapalenie jamy ustnej i gardła
o
Włochata leukoplakia
o
Powiększenie węzłów chłonnych szyjnych
Z
Z
a
a
p
p
a
a
l
l
e
e
n
n
i
i
a
a
i
i
i
i
n
n
n
n
e
e
z
z
m
m
i
i
a
a
n
n
y
y
n
n
i
i
e
e
n
n
o
o
w
w
o
o
t
t
w
w
o
o
r
r
o
o
w
w
e
e
Zapalenie ślinianki
·
Sialadenitis
·
Najczęściej dotyczy ślinianki przyusznej
·
Ostre zapalenie ślinianki przyusznej (parotitis acuta)
o
Bakteryjne
§
Głównie
§
Wywołane przez Staphylococcus aureus, Streptococcus viridans
§
Zwykle jednostronne
§
To zapalenie ropne, powstające zwykle w następstwie wniknięcia bakterii do przewodu Stensena, gdy
przepływ wydzieliny przez niego jest zmniejszony (np. przy upośledzonej czynności wydzielniczej w
stanach prowadzących do odwodnienia organizmu)
§
Niekiedy przebiega z wytworzeniem ropni ślinianki à ślinianka jest nabrzmiała i bolesna
o
Wirusowe
§
Dawniej najczęściej powodowane przez wirus nagminnego zapaleni przyusznicy (świnki) – ale
wprowadzono szczepienia à
§
à
obecnie częściej występują inne zakażenia wirusowe np. wirusami grypy
§
Ostre zapalenie wirusowe jest obustronne i nieropne
·
Przewlekłe zapalenie ślinianek (sialadenitis chronica)
o
Występuje rzadko, na ogół w związku z zatkaniem przewodu wyprowadzającego przez kamienie lub ucisk z
zewnątrz (np. guz) à zastój wydzieliny stwarza dogodne warunki dla rozwoju drobnoustrojów (gronkowce,
paciorkowce)
o
Przewlekłe zapalenie może być następstwem radioterapii obejmującej okolicę ślinianek
o
Przyczyna przewlekłego nawrotowego zapalenia ślinianek (sialadenitis chronica recurrens), które najczęściej
dotyczy ślinianek przyusznych, jest nieuchwytna
o
Morfologia:
§
rozległe włóknienie z cechami przewlekłego zapalenia,
§
zniszczenie zrazików
§
metaplazja śluzowokomórkowa (zamiana nabłonka surowiczego gruczołu na nabłonek śluzowy)
Zmiana limfocyto-nabłonkowa łagodna
·
inaczej zmiana limfoepitelialna łagodna
·
zwykle u kobiet w 6-7 dekadzie
·
to zwykle bezobjawowe i obustronne powiększenie ślinianki i/lub gruczołu łzowego o charakterystycznym obrazie
histologicznym, które pojawia się głównie w związku z zespołem Sjogrena, chorobą Mikulicza i sialadenitis punctata
chronica
·
Zespół Mikulicza
o
To obustronne i symptomatyczne powiększenie ślinianek i gruczołów łzowych
występujące na tle określonej choroby (np. zmiana limfocytonabłonkowa łagodna,
tuberculosis, sarcoidosis, amyloidosis, leucaemia, lymphoma)
o
Jeżeli podobne objawy nie są spowodowane żadnym ze znanych procesów
chorobowych, mówimy o chorobie Mikulicza
·
Zespół Sjogrena
o
Pierwotny zespół Sjogrena jest uogólnioną chorobą autoimmunologiczną, w której
występują
§
objawy zespołu Mikulicza
§
xerophthalmia
·
z powodu zajęcia gruczołów łzowych
·
objawy keratoconjuctivitis sicca (suche zapalenie spojówki i
rogówki)
§
xerostomia
·
w wyniku zajęcia ślinianek przez chorobę
© Copyright by $taś
V1
- 3 -
·
suchość jamy ustnej w związku z upośledzeniem wydzielania śliny
§
mikroskopowe cechy łagodnej zmiany limfocytarno-nabłnkowej w biopsji
z powiększonych ślinianek
·
Morfologia
o
zmiana występuje pod postacią rozlanego powiększenia gruczołu lub dobrze odgraniczonych od otoczenia
guzków o konsystencji gumy
o
Mikroskopowo
§
zanik zrazików gruczołowych, a w ich miejscu stwierdza się obfity naciek z limfocytów.
·
Wśród tego nacieku obserwuje się rozrosty komórek nabłonkowych i mioepitelialnych
przewodów wyprowadzających (tzw. wyspy nabłonkowo-mioepitelialne), które prowadzą
do obliteracji światła przewodów.
·
W zmianach długotrwałych dochodzi do włóknienia i do zmian szklistych wysp nabłonkowo-
mioepitelialnych
o
Powyższe zmiany występują w chorobie Mikulicza i w zespole Sjogrena
§
charakterystyczną cechą sialogramów ślinianek z łagodnymi zmianami limfocyto-nabłonkowymi są
punkcikowate lub nieco większe okrągławe sialektazje, stąd zmiany te niezależnie od tego, czy są
związane z zespołem Sjogrena czy też nie, znane są również w klinice pod nazwą sialadenitis punctata
chronica)
Kamica ślinianek
·
Sialolithiasis
·
Dotyczy najczęściej przewodów ślinianki podżuchwowej (ok. 80%)
·
Prawie wyłącznie występuje u dorosłych
·
Do kamicy ślinianki podżuchwowej predysponują m.in.
o
zasadowe pH
o
duża zawartość śluzu w ślinie, która w tej śliniance płynie w kierunku przeciwnym do siły ciężkości.
·
W patogenezie odgrywa rolę
o
utrudnienie przepływ śliny (np. przez obrzęk błony śluzowej wokół ujścia przewodu wyprowadzającego),
o
a bakterie lub związki nieorganiczne mogą stanowić jądro krystalizacji.
·
Następstwem kamicy może być bakteryjne zapalenie ślinianki
Powiekszenie ślinianek niezapalne i nienowotworowe
·
Sialosis, sialadenosis
·
Powiększenie ślinianek, które nie ma związku z zapaleniem ani nowotworem, następuje powoli;
o
zwykle dotyczy ślinianek przyusznych i jest bezobjawowe.
o
W większości przypadków istnieje związek z alkoholizmem (z marskością wątroby lub bez) i niedożywieniem
o
Podobne zmiany mogą pojawić się u chorych z:
§
anoreksją,
§
cukrzycą,
§
otyłością,
§
w chorobie trzewnej,
§
po spożyciu niektórych związków chemicznych lub leków (np. tiouracyl),
§
niekiedy w ciąży.
·
Przypuszcza się że niezależnie od współistniejących czynników przyczyną powieszenia komórek są zaburzenia
prawidłowego wydzielania śliny spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi autonomicznego unerwienia ślinianek
·
Mikroskopowo widoczne jest 2-3 krotne powiększenie rozmiarów komórek nabłonkowych zrazików, wnikanie tkanki
tłuszczowej pomiędzy zraziki gruczołu (otłuszczenie ślinianki) i niewielkie włóknienie w przegrodach międzypłatowych
·
Klinika
o
Poza wzrostem poziomu amylazy w ślinie czynność ślinianek nie jest zaburzona.
o
Choroba nie wymaga leczenia.
o
Powiększenie ślinianek ustępuje po usunięciu przyczyny (alkoholizmu, niedożywienia)
N
N
o
o
w
w
o
o
t
t
w
w
o
o
r
r
y
y
·
Nowotwory ślinianek występują rzadko i stanowią ok. 2% nowotworów człowieka
© Copyright by $taś
V1
- 4 -
o
Tylko ok. 5% nowotworów ślinianek występuje u dzieci.
·
Występowanie
o
większość (65-80%) występuje w śliniankach przyusznych,
o
około 10% w śliniankach podżuchwowych
o
pozostałe w śliniance podjęzykowej i innych drobnych gruczołach ślinowych.
·
Z wyjątkiem guza Warthina który występuje częściej u mężczyzn, pozostałe nowotwory ślinianek cechuje predylekcja do
występowania u kobiet
·
Klasyfikacja nowotworów ślinianek
o
Gruczolaki (adenomata)
§
Adenoma pleomorphum (tumor mixtus) à 50%
§
Tumor Warthini (adenolymphoma) à 10%
§
Adenoma basocellulare (1-2%)
§
Oncocytoma
§
Myoepithelioma
§
Papilloma ductale
§
Cystadenoma papillare
o
Raki (carcinomata)
§
Carcinoma mucoepidermale à 10%
§
Adenocarcinoma NOS (czyli bliżej niesprecyzowany histologicznie)
§
Carcinoma adenoides cysticum (5-10%)
§
Carcinoma acinocellulare (2-3%)
o
Nowotwory mezenchymalne
o
Chłoniaki złośliwe
o
Przerzuty do ślinianek
Nowotwory łagodne
Gruczolak wielopostaciowy
·
Adenoma pleomorphum;
·
guz mieszany - tumor mixtus
·
to wolno rosnący, bezbolesny nowotwór łagodny gruczołów ślinowych,
o
rozwija się najczęściej w śliniance przyusznej, rzadko w podżuchwowej, i wyjątkowo w podjęzykowej (10:1:0)
o
90% guzów ślinianki przyusznej wyrasta w płacie powierzchownym, czyli powierzchownie w stosunku do nerwu
twarzowego
·
wywodzi się z nabłonkowych komórek rezerwowych wstawek przewodów gruczołów ślinowych, które mogą różnicować
się w kierunku komórek nabłonkowych i mioepitelialnych a mezenchymalne składniki podścieliska są wytworem komórek
mioepitelialnych
·
Morfologia
o
Zwykle pojedynczy, okrągły, dobrze odgraniczony od otoczenia guz, powodujący widoczne uwypuklenie w
okolicy ślinianki.
§
Niekiedy nowotwór może osiągnąć znaczne rozmiary, jednak skóra ponad guzem nie ulega
owrzodzeniu
o
W zależności od zawartości śluzowatego i chondromyksoidnego podścieliska guz ma konsystencję twardą,
gumowatą lub miękką
o
Guz zbudowany jest z wymieszanych ze sobą elementów nabłonkowych, mioepitelialnych i mezenchymalnego
podścieliska
·
Klinika
o
Gruczolak powinien być usunięty z odpowiednim marginesem zdrowych tkanek
o
W czasie zabiegu niebezpieczeństwo uszkodzenia nerwu twarzowego
Guz Warthina
·
Inne nazwy:
o
gruczolak limfatyczny, adenolymphoma;
o
torbielakogruczolak bradawczakowaty limfatyczny, cystadenoma papillare lymphomatosum,
cystadenolymphoma)
© Copyright by $taś
V1
- 5 -
·
prawie wyłącznie w śliniance przyusznej
o
Zwykle umiejscowiony w dolnym biegunie powierzchownego płata ślinianki przyusznej w sąsiedztwie kąta
żuchwy
o
w około 10% przypadków guz występuje obustronnie lub wieloogniskowo,
·
8x częściej u mężczyzn niż u kobiet
o
najczęściej 5-6 dekada życia
·
ryzyko wystąpienia guza Warthina u palaczy tytoniu jest ośmiokrotnie wyższe w porównaniu do osób niepalących
·
nowotwór ten powstaje z komórek przewodów gruczołów ślinowych, które zaplątały się w wewnątrz- i
okołoprzyuszniczych węzłach chłonnych w okresie rozwoju embrionalnego
·
Morfologia
o
Powierzchnia przekroju jest niejednorodna, widoczne są torbielowate lub szczelinowate przestrzenie wypełnione
śluzową lub surowiczą treścią. Do tych przestrzeni wpuklają się brodawkowate twory
o
wyścielone jest to dwuwarstwowym walcowatym nabłonkiem
§
Komórki nabłonkowe bliżej światła torbieli są wydłużone, walcowate i mają obfitą kwasochłonną,
ziarnistą cytoplazmę z pęcherzykowym jądrem i dużym jąderkiem (komórki onkocytarne)
§
Drugą warstwę komórek nabłonka stanowią mniejsze komórki kostkowe lub wieloboczne
o
W świetle torbielowatych przestrzeni znajdują się bezpostaciowe masy białkowe i resztki rozpadłych komórek
·
Leczenie polega na operacyjnym wycięciu guza
·
Nawroty rzadko występują
Gruczolak podstawnokomórkowy
·
Adenoma basocellulare
·
To wolno rosnące, bezobjawowe nowotwory łagodne głównie dużych gruczołów ślinowych (70% w przyusznicy).
o
Około 20% rośnie w drobnych gruczołach ślinowych górnej wargi
·
Mikroskopowo nowotwór jest zbudowany z gniazd komórek nabłonkowych otoczonych palisadowato ułożonymi na
obwodzie mniejszymi komórkami, co przypomina obraz mikroskopowy raka podstawnokomókowego skóry
·
W zależności od budowy mikroskopowej wyróżnia się 4 typy histopatologiczne
o
Jednym z nich jest gruczolak kanalikowy
Gruczolak kwasochłonny – onkocytoma
·
adenoma ocyphilicum
·
Jest łagodnym nowotworem (głównie ślinianki przyusznej) zbudowanym z onkocytów
o
Onkocyty są komórkami nabłonkowymi lub mioepitelialnymi o obfitej ziarnistej eozynochłonnej cytoplazmie,
wysokim poziomem aktywności enzymów oksydacyjnych, regresją rąbka szczoteczkowego i pofałdowań błony
komórkowej części podstawnej komórki
o
W gruczołach ślinowych onkocyty powstają z komórek nabłonkowych zrazików i przewodów w których doszło
do metaplazji oksyfilnej, czyli pojawienia się w cytoplazmie dużej liczby mitochondriów
Mioepitelioma
·
Różnicuje się w kierunku komórek mioepitelialnych
·
To okrągławy, bezbolesny guz, który powoli rośnie w dużych i małych gruczołach ślinowych
·
Komórki mioepitelialne zlokalizowane są na błonie podstawnej u podstawy nabłonka zrazików i przewodów nie tylko
ślinianek, ale również innych gruczołów w organizmie
Brodawczak przewodowy
·
Papilloma ductale
·
Najczęściej spotykany na podniebieniu u dorosłych osób
·
Spośród trzech postaci morfologicznych najczęściej występuje sialodenoma papilliferum, którego powierzchowna część
przypomina brodawczaka płaskonabłonkowego
© Copyright by $taś
V1
- 6 -
Nowotwory złośliwe
·
Stanowią ok. 25% nowotworów ślinianek
·
Prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu złośliwego jest odwrotnie proporcjonalne do rozmiarów ślinianek
o
Aż 70-90% nowotworów w śliniankach podjęzykowych jest złośliwych
o
40% w śliniankach podżuchwowych
o
15-30% w śliniankach przyusznych
·
Nowotwory złośliwe ślinianek rosną szybko, są nieruchome względem podłoża, ulegają owrzodzeniu, wywołują ból
·
Znamiennym objawem, związanym ze złym rokowaniem nowotworów przyusznicy jest porażenie nerwu twarzowego
o
Objaw ten występuje w ok. 50% litych raków gruczołowato-torbielowatych i niezróżnicowanych raków
płaskonabłonkowych
o
Natomiast nie spotyka się go w dobrze zróżnicowanych rakach śluzowo-naskórkowych lub rakach
zrazikowokomórkowych
·
Najczęstszymi nowotworami złośliwymi ślinianek są raki
Rak śluzowo-naskórkowy
·
Carcinoma mucoepidermale
·
Jest złośliwym nowotworem o niskiej, średniej lub wysokiej złośliwości
·
Około 60% tych raków występuje w przyusznicy, a 30% w gruczołach ślinowych mniejszych (najczęściej w gruczołach
ślinowych umiejscowionych na podniebieniu)
o
Prawie nigdy nie występuje w śliniance podjęzykowej
·
To najczęstszy nowotwór ślinianek związany z ekspozycją na promieniowanie jonizujące
·
To najczęstszy nowotwór ślinianek u dzieci
·
Morfologia
o
Zbudowany z trzech rodzajów komórek, które różnicują się w kierunku:
§
dojrzałych komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego
§
pośrednich komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego
·
przypominają komórki podstawne nabłonka wielowarstwowego
·
uważa się że mogą się one różnicować w kierunku komórek śluzowych i komórek nabłonka
wielowarstwowego płaskiego
§
komórek śluzowych
·
posiadają one jasną cytoplazmę wypełnioną śluzem i zepchnięte na obwód małe
hiperchromatyczne jądro
o
Guzy o małym stopniu złośliwości
§
Rzadko przekraczają 4 cm średnicy
§
Są nieotorbione
§
Dobrze odgraniczone od otoczenia
§
Mikroskopowo
·
dużo komórek śluzowych
·
na obwodzie nowotwór nacieka otoczenie w sposób rozprężający („dużym frontem”)
·
śluz może przeciekać do podścieliska gdzie indukuje odczyn zapalny, niekiedy z rozległym
włóknieniem
§
Rośnie powoli przez wiele lat jako bezbolesny guz
o
Raki o dużym stopniu złośliwości
§
Nieostro odgraniczone od otoczenia
§
Makroskopowo widoczne naciekanie zdrowych tkanek
§
Mikroskopowo
·
utworzone są głównie z komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego i komórek
pośrednich
·
nieliczne komórki śluzowe
·
ta postać na obwodzie rośnie w sposób naciekający różnej wielkości gniazdami
·
często stwierdza się ogniska martwicy i naciekanie perineurium
§
Rośnie szybko pod postacią bolesnego, twardego, zrośniętego z podłożem guz
·
Niekiedy chory obserwuje nagłe przyspieszenie wzrostu guza, który rósł powoli prze wiele lat,
co odpowiada transformacji do raka o dużym stopniu złośliwości
© Copyright by $taś
V1
- 7 -
Rak gruczołowato-torbielowaty
·
Carcinoma adenoides cysticum
·
Jego historyczna nazwa to oblak – cylindroma
·
To najczęstszy złośliwy nowotwór gruczołów ślinowych występujący w jamie ustnej
·
Klinika
o
Rośnie powoli
o
Nacieka otaczające tkanki systematyczne
o
Nacieka perineurium à powoduje to że jest najbardziej bolesnym z nowotworów ślinianek
·
może to być bolesność uciskowa lub samoistna
o
Daje częste uporczywe wznowy
o
Przerzuty do węzłów chłonnych rzadko
o
Przerzuty odległe występują w około 50% przypadków
§
Do płuc, kości, wątroby i mózgu
§
Występują stosunkowo późno – kilkanaście lat po leczeniu operacyjnym
o
Wrażliwy na radioterapie, ale nie można go wyleczyć tylko radioterapią
·
Stanowi 30% nowotworów przyusznicy i ślinianek podżuchwowych, ale tylko 1% nowotworów w śliniance podjęzykowej
o
Około 75% przypadków powstaje w mniejszych gruczołach ślinowych, a spośród nich około 40% na
podniebieniu.
·
Najprawdopodobniej wywodzi się z komórek rezerwowych nabłonka końcowych przewodów ślinowych, które mogą
różnicować się zarówno w kierunku komórek mioepitelialnych jak i nabłonka przewodów
·
Morfologia
o
Makroskopowo stwierdzamy twardy, lity guz, dobrze lub nieostro odgraniczony od otocznia, na przekroju szary,
białawy lub różowy
o
Pomimo że w nazwie jest słowo „torbielowaty” – makroskopowo torbiele są na ogół niewidoczne
o
W obrazie mikroskopowym widoczne są dwa typy komórek nowotworowych. Większość komórek różnicuje się w
kierunku komórek mioepitelialnych. Są to komórki o skąpej cytoplazmie i małym, hiperchromatycznym jądrze.
Wśród nich odnaleźć można z trudem niewielkie grupy komórek drugiego typu o bardziej obfitej cytoplazmie i
mniej hiperchromatycznym jądrze. Komórki te różnicują się w kierunku nabłonka przewodowego i mogą
tworzyć drobne przewody
o
Wyróżnia się 3 typy histologiczne
§
Typ sitowaty
·
To klasyczny i najbardziej typowy dla tego raka typ
·
Komórki rakowe typy mioepitelialnego tworzą różnej wielkości i kształtu pola i gniazda.
Wewnątrz gniazd widoczne są układu sitowate, podobne do sera szwajcarskiego
§
Typ lity
·
Cechuje się aktywnością mitotyczną i większym polimorfizmem komórek rakowych, które
rosną w litych gniazdach, wśród których można zaobserwować ogniskową martwicę
§
Typ cewkowy
o
Charakterystyczną cechą jest naciekanie perineurium, a także naciekanie pni nerwowych przez gniazda
komórek rakowych
o
Ocena stopnia złośliwości histologicznej
§
I stopień
·
Należą tu raki typu cewkowego bez pól litych
§
II stopień
·
Zbudowane są głównie z typu sitowatego, część lita nie powinna przekraczać 30%
§
III stopień
·
Część lita zajmuje ponad 30%
·
Rokowanie zależy od:
o
typu histologicznego
§
najlepsze rokowanie dla typu cewkowego
§
najgorsze dla litego
o
stopnia histologicznej złośliwości
·
Czynniki pogarszające rokowanie
o
Rozmiar ponad 4 cm
© Copyright by $taś
V1
- 8 -
o
Umiejscowienie w mniejszych gruczołach ślinowych
o
Miejscowa wznowa
Rak zrazikowokomórkowy
·
Carcinoma acinocallulare, ang. Acinic cell carcinoma
·
Jego komórki różnicują się w kierunku surowiczych komórek zrazików.
·
Ponad 85% tych raków występuje w śliniance przyusznej
·
Nowotwór rośnie powoli, średnio przez 6-7 lat jako bezbolesny guz
o
Przebieg kliniczny jest długotrwały i nieprzewidywalny
·
Jest to drugi po carcinoma mucoepidermale najczęściej występujący nowotwór złośliwy ślinianek u dzieci
·
Nowotwór wywodzi się z komórek rezerwowych (macierzystych) końcowego odcinka przewodówo gruczołów ślinowych
·
Typy histopatologiczne
o
Typ lity
§
przypomina typową zrazikową budowę ślinianki
o
Typ drobnotorbielkowy
§
z torbielami, które mogą być wypełnione mucykarminododatnią substancją
o
Typ brodawkowato-torbielkowy
o
Typ pęcherzykowy i jasnokomórkowy
Gruczolak polimorficzny o małej złośliwości
·
W gruczołach ślinowych mniejszych, na podniebieniu lub w innych miejscach jamy ustnej w postaci twardego
bezbolesnego guzka
Guz mieszany ślinianek
§
Guz mieszany złośliwy - Tumor mixtus malignus
§
Istnieją dwie postacie złośliwego guza mieszanego:
o
Rak na podłożu gruczolaka wielopostaciowego
§
W około 5-10% przypadków na podłożu gruczolaka wielopostaciowego rozwija się rak
·
Zwykle jest to nisko lub średnio zróżnicowany gruczolakorak albo rak niezróżnicowany
§
Ta postać stanowi 99% wszystkich guzów mieszanych złośliwych
§
Przerzuty najczęściej do płuc i do kości (kręgosłup)
o
Carcinosarcoma
§
stanowi dużą rzadkość i jest guzem dwufazowym zbudowanym z dwóch złośliwych komponentów
·
Nabłonkowego (zwykle w postaci gruczolakoraka niskozróżnicowanego(
·
Mezenchymalnego (zwykle w postaci chondrosarcoma)
§
Jest to więc właściwie carcinosarcoma
§
Guzy mieszane złośliwe mają przebieg bardzo agresywny
Document Outline
- Gruczoły ślinowe
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
PATOMORFA SLINIANKI
ARETICS T7 opis funkcjonalnosci ver1 0
zespol bebna ver1 0 Model (2)
Przewód pokarmowy ver1
2006 06 nowotwory slinianek trzustki
ślinianki
9 Nie tylko o śliniących się psach
Prokuratura Rp wykład 2012 ver1 1
zespol bebna ver1 0 Model (1)
Nowotwory kosci genet ver1
OPB ver1 0
Importuj z chin ver1 poradnik
pula pytan, Ślinianki - stomatol., Ślinianki
InstrukcjaInterfejsUSB ver1 0 PL
Cw 17 18 Energia wiatru ver1.1 karta pomiarowa
Patologia ślinianek nowotwory
ZAPALENIE ŚLINIANEK
Gojenie tkanek miekkich i kosci ver1
więcej podobnych podstron