Kartografia

Kartografia –

– wykład

wykład

STRUKTURY SKAŁ

STRUKTURY SKAŁ

STRUKTURY SKAŁ

STRUKTURY SKAŁ

MAGMOWYCH

MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

Z punktu widzenia

Z punktu widzenia położenia przestrzennego

położenia przestrzennego

ciał magmowych

ciał magmowych dzielimy je na:

dzielimy je na:

1.

1.

głębinowe

głębinowe (plutoniczne)

(plutoniczne) –

– zastygające

zastygające

na głębokości 8

na głębokości 8--10 km

10 km

na głębokości 8

na głębokości 8--10 km

10 km

2.

2.

subwulkaniczne

subwulkaniczne (intruzywne) i żyłowe

(intruzywne) i żyłowe

–

– zastygające pod powierzchnia Ziemi

zastygające pod powierzchnia Ziemi

(najczęściej do 1 km)

(najczęściej do 1 km)

3.

3.

wulkaniczne

wulkaniczne (efuzywne

(efuzywne--wylewne

wylewne

i ekstruzywne

i ekstruzywne--eruptywne) zastygające

eruptywne) zastygające

na powierzchni Ziemi

na powierzchni Ziemi

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

Z punktu widzenia

Z punktu widzenia składu mineralnego

składu mineralnego

i chemicznego

i chemicznego wśród skał magmowych

wśród skał magmowych

wyróżniamy prawie 1000 odmian.

wyróżniamy prawie 1000 odmian.
Podstawowy (bardzo uproszczony) podział,

Podstawowy (bardzo uproszczony) podział,
oparty na zawartości minerałów jasnych

oparty na zawartości minerałów jasnych

oparty na zawartości minerałów jasnych

oparty na zawartości minerałów jasnych
i na zawartości SiO

i na zawartości SiO

2

2

, pozwala wydzielić:

, pozwala wydzielić:

1.

1.

skały

skały kwaśne

kwaśne

2.

2.

skały

skały obojętne

obojętne

3.

3.

skały

skały zasadowe

zasadowe

4.

4.

skały

skały ultrazasadowe

ultrazasadowe

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

Na mapach geologicznych skały

Na mapach geologicznych skały
magmowe zaznaczane są bardzo

magmowe zaznaczane są bardzo
intensywnymi (jaskrawymi) odcieniami

intensywnymi (jaskrawymi) odcieniami
barw. Najczęściej są to:

barw. Najczęściej są to:

barw. Najczęściej są to:

barw. Najczęściej są to:

1.

1.

skały

skały kwaśne

kwaśne -- czerwone

czerwone

2.

2.

skały

skały obojętne

obojętne -- różowe

różowe

3.

3.

skały

skały zasadowe

zasadowe -- ciemnozielone

ciemnozielone

4.

4.

skały

skały ultrazasadowe

ultrazasadowe -- fioletowe

fioletowe

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

Skały wulkaniczne mają najczęściej

Skały wulkaniczne mają najczęściej

jaskrawsze odpowiedniki barw

jaskrawsze odpowiedniki barw
wydzieleń stratygraficznych (np.

wydzieleń stratygraficznych (np.
wylewy permskie

wylewy permskie –

– barwy

barwy

wylewy permskie

wylewy permskie –

– barwy

barwy

pomarańczowe) i odpowiednia

pomarańczowe) i odpowiednia
szrafurę.

szrafurę.

Często obok barwy skały magmowe

Często obok barwy skały magmowe

oznaczane są szrafurą.

oznaczane są szrafurą.

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

STRUKTURY CIAŁ MAGMOWYCH

Warunki

Warunki

występowania

występowania

Skład (własności)

Skład (własności)

Plutoniczne

Plutoniczne
(głębinowe)

(głębinowe)

Sub

Sub--
wulkaniczne

wulkaniczne
i żyłowe

i żyłowe

wulkaniczne

wulkaniczne

kwaśne

kwaśne
(duża lepkość)

(duża lepkość)

granit

granit

pegmatyt

pegmatyt

ryolit

ryolit

obojętne

obojętne
(średnia lepkość)

(średnia lepkość)

dioryt

dioryt

dacyt

dacyt

andezyt

andezyt

zasadowe

zasadowe
(mała lepkość)

(mała lepkość)

gabro

gabro

diabaz

diabaz

bazalt

bazalt

Przykładowe oznaczenia skał

Przykładowe oznaczenia skał

magmowych na mapach geologicznych

magmowych na mapach geologicznych

Przykładowe oznaczenia skał

Przykładowe oznaczenia skał

wulkanicznych na mapach geologicznych

wulkanicznych na mapach geologicznych

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje niezgodne

intruzje niezgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

dajka

dajka

oraz sill

oraz sill

(intruzja zgodna)

(intruzja zgodna)

Przekrój

Przekrój

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje niezgodne

intruzje niezgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

żyły kominowe

żyły kominowe

i dajki

i dajki

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje niezgodne

intruzje niezgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

pień magmowy,

pień magmowy,

dajka

dajka

oraz sill

oraz sill

(intruzja zgodna)

(intruzja zgodna)

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje niezgodne

intruzje niezgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

batolit

batolit

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje zgodne

intruzje zgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

sill

sill

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje zgodne

intruzje zgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

lakkolit

lakkolit

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje zgodne

intruzje zgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

lopolit

lopolit

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Formy ciał magmowych

Formy ciał magmowych

-- intruzje zgodne

intruzje zgodne

(E. Szewczyk)

(E. Szewczyk)

fakolit

fakolit

Przekrój

Przekrój

Mapa

Mapa

(teren płaski poziomy)

(teren płaski poziomy)

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Typy intruzji magmowych

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Intruzje

Wulkan tarczowy i stratowulkan

Wulkan tarczowy i stratowulkan

(wg Biełołusowa)

(wg Biełołusowa)

Typy struktur wulkanicznych

Typy struktur wulkanicznych

Iglica lawowa

Iglica lawowa

Wulkan Mt. Pelee,

Wulkan Mt. Pelee,

Martynika

Martynika

Tunele

Tunele

w lawie

w lawie

Potoki i kaskady

Potoki i kaskady

lawowe

lawowe

Pokrywa lawowa zwi

ą

zana z erupcj

ą

Pokrywa lawowa zwi

ą

zana z erupcj

ą

linearn

ą

, Islandia

linearn

ą

, Islandia -- wulkan Laki

wulkan Laki

Potoki lawowe włożone

Potoki lawowe włożone

Intruzje

Intruzje

System dajek na fleksurze

System dajek na fleksurze

Intruzje

Intruzje

Teoretyczna figura ilustruj

ą

ca pi

ę

tra

Teoretyczna figura ilustruj

ą

ca pi

ę

tra

gł

ę

boko

ś

ciowe dajek według koncepcji

gł

ę

boko

ś

ciowe dajek według koncepcji

Bahata, opartej na teorii spiralnego

Bahata, opartej na teorii spiralnego

p

ę

kania Hertza

p

ę

kania Hertza

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

Wpływ „wydymania”

Wpływ „wydymania”

i sił tektonicznych

i sił tektonicznych
na układ kierunków

na układ kierunków
teksturalnych

teksturalnych
w plutonie i na

w plutonie i na
stosunek między

stosunek między

stosunek między

stosunek między
plutonem a strukturą

plutonem a strukturą
osłony

osłony

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

Stosunek tekstur fluidalnych (f) i ciosu

Stosunek tekstur fluidalnych (f) i ciosu

(Q, S, L, D) do osłony przy bocznym

(Q, S, L, D) do osłony przy bocznym

kontakcie batolitu

kontakcie batolitu

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

Wycinek kopulastego batolitu z idealnym

Wycinek kopulastego batolitu z idealnym

wykształceniem budowy wewn

ę

trznej

wykształceniem budowy wewn

ę

trznej

–

– obok schemat pozycji wycinka na tle górnej

obok schemat pozycji wycinka na tle górnej

cz

ęś

ci plutonu

cz

ęś

ci plutonu

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

(Dadlez, Jaroszewski, 1994)

Cios w obr

ę

bie riolitowego lakkolitu

Cios w obr

ę

bie riolitowego lakkolitu

zalaskiego pod Krakowem

zalaskiego pod Krakowem

(wg D

ż

uły

ń

skiego)

(wg D

ż

uły

ń

skiego)