C
R
– ciśnienie rozkurczowe,
C
S
– ciśnienie skurczowego,
HR
–
częstość
skurczów
serca,
VE
–
wentylacja
minutowa
płuc,
V
O2
– pobór tlenu,
V
CO2
– wydalanie dwutlenku węgla.
1. W pierwszych sekundach wysiłku – moment bezwładności. W trakcie pierwszej
fazy
wysiłku
tlenowego
(deficytu
tlenowego)
wszystkie
parametry
rosną
oprócz
C
R
. Trwa od 3-‐6min. Im bardziej osoba wydolna tym szybsza adaptacja do bodźca
wysiłkowego.
2. Względna równowaga czynnościowa – faza II. Okres, gdy do organizmu
dostarczany O
2
= zapotrzebowaniu.
3. Faza martwego punktu (zmiany substratów energetycznych) – jedyny parametr,
który nie ulega zmianie to V
02
. Pojawia się w związku ze zmęczeniem włókien
tlenowych wolnokurczliwych (muszą „odpocząć”). Jony wodorowe drażnią węzeł
przedsionkowy
i
przyspieszają
częstotliwość
skurczów
serca.
Pobór
tlenu
nie
rośnie
ponieważ
pracują
wł.
szybkokurczliwe,
a
zwiększa
się
ilość
tlenu
wydychanego
(F
e
O
2
%). Jony wodorowe i kw. mlekowe drażnią wolne
zakończenia
nerwowe
III
i
IV
typu
(eferentne)
–
ich
podrażnienie
powoduje
pobudzenie
ośrodka
oddechowego
do
większej
pracy
!
zwiększenie
wentylacji,
pobudzenie
ośrodka
serca
(cz.
presyjnej)
!
przyspieszenie
pracy
serca,
hamowanie
motoneuronów
alfa
–
stąd
spadek
mocy
i
efektywności
wysiłku.
4. Faza drugiego oddechu – jedyny parametr przyrastający na początku – V
O2
(znów
włączone są do pracy wł. wolnokurczliwe/tlenowe) i następnie stabilizuje się.
5. Faza restytucji – po tlenowych wysiłkach, po wysiłku pobór tlenu większy od
normalnego poboru O
2
spoczynkowego.
Główne
źródło
energii
w
wysiłkach
długich:
wolne
kw.
tłuszczowe
i
glikogen
(gdy
większa
intensywność).
TG
+
3H
2
0 ! (proces hydrolizy) 3WKT (FFA) + glicerol ! wątroba ! (proces
glukoneogenezy)
!
glikogen
3WKT
!
beta-‐oksydacja
w
mitochondriach
!
acetylo-‐CoA
+
kw.
pirogronowy
!
cykl
Krebsa
Im bardziej pofałdowany grzebień błony wewnętrznej mitochondrium tym więcej
cz. ATP – efekt adaptacji.
Główne przyczyny zmęczenia w wysiłku długim:
-‐ zmiany
elektrolitowe,
-‐ odwodnienie,
-‐ hipertermia,
-‐ zwiększenie
stężenia
metabolitów
!
w
wyniku
-‐
zaburzenia
neurotransmisji,
-‐ wyczerpanie zasobów glikogenu,
Efekt treningu – zmiany adaptacyjne do wysiłku długiego:
-‐ aktywność
enzymów
oksydacyjnych
i
glikolitycznych,
-‐ zwiększenie
kapilaryzacji
płuc,
mięśni,
-‐ poj.
buforowej
krwi,
-‐ więc
krwinek
czerwonych,
hemoglobiny,
-‐ efektywne
pocenie
się,
-‐ zwiększenie
VO2
max,
-‐ zwiększenie
obj.
wyrzutowej
serca,
Martwego
punktu
możemy
uniknąć
przez
odpowiednią
rozgrzewkę.
Jan
Gałek
33191/C5/ITS