ETYKIETY PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH

Niezbędnym warunkiem dokonywania korzystnych wyborów

żywieniowych przez konsumentów jest umożliwienie im

dobrego poznania nabywanych produktów. Na przykład

alergicy muszą być pewni, że w składzie produktu nie znajdują

się składniki, które mogą spowodować nieprzyjemne lub nawet

groźne dla zdrowia konsekwencje. Informacje na temat

produktów spożywczych znajdują się na ich etykietach. Ale

powstaje pytanie, czy konsumenci wiedzą, jakich informacji

należy na nich szukać i czy rozumieją teksty etykiet?

Podstawową zasadą tworzenia etykiet jest informowanie (i

ewentualnie ostrzeganie) konsumenta. Może on wykorzystać
informacje umieszczone na etykiecie do właściwego wyboru

produktu spożywczego biorąc pod uwagę względy zdrowotne,

smakowe czy sposób jego przyrządzenia. Producenci

umieszczają na etykietach wiele informacji na temat produktu,

np. wyjaśniające jego skład i przeznaczenie, sposób i dozwolony

czas przechowywania itp. Etykiety umożliwiają również

podkreślenie różnic pomiędzy prezentowanym produktem a

podobnymi produktami firm konkurencyjnych.

Nie wszyscy wiedzą, że prawo Unii Europejskiej zobowiązuje

producentów do umieszczania niektórych informacji na

etykietach produktów spożywczych. Nazwa, pod którą produkt

jest sprzedawany, nie może wprowadzać konsumentów w błąd.

Informacja powinna obejmować ogólny opis produktu lub

specjalnej jego formy (np. produkt mrożony, skoncentrowany,

UHT, wędzony itp.). Na etykiecie musi znajdować się nazwa

producenta wraz z jego adresem. Inne niezbędne informacje

dotyczą składu produktu oraz instrukcji jego przygotowania i

użycia oraz, jeżeli jest to ważne, specjalnych zaleceń

dotyczących przechowywania produktu.

Lista składników

Osoby z alergią pokarmową, pragnące się odchudzić lub

stosujące specjalną dietę ze wskazań lekarskich, są szczególnie

zainteresowane zawartością poszczególnych składników w

produktach spożywczych. Prawo wymaga podawania listy

składników począwszy od tego, który stanowi największą

wagowo część produktu.

Dokonane niedawno zmiany prawodawstwa europejskiego

stanowią, że należy na liście wyszczególniać każdy składnik

(pojedynczy lub złożony z kilku "podskładników"). Nie jest
konieczne podawanie na etykiecie kategorii produktu (np.

"ser", "olej", "warzywo") ale powinna się na niej znaleźć

informacja na temat typu oleju, sera lub warzywa.

Bezwarunkowo na etykiecie muszą znajdować się dane na

temat potencjalnych alergenów.

Specjalne uwarunkowania prawne dotyczą również zasad

znakowania dodatków do żywności, słodzików, substancji

zapachowych oraz produktów i składników produktów

klasyfikowanych jako żywność genetycznie modyfikowana.

"Najlepiej spożyć przed..."

Czy nabywany przez nas produkt jest wystarczająco świeży?

Aby się o tym przekonać sprawdź informację dotyczącą daty

produkcji znajdującą się na etykiecie. Zgodnie z ustaleniami

prawnymi, środki spożywcze powinny zawierać informację

"najlepiej spożyć przed..." lub "termin przydatności do

spożycia". Te dwa zwroty nie są synonimami i oznaczają dwa

różniące się od siebie zagadnienia.

Termin " najlepiej spożyć przed..." oznacza "minimalną

trwałość" produktu lub czas, w ciągu którego produkt

zachowuje swoje specyficzne właściwości pod warunkiem

odpowiedniego przechowywania. Mówiąc innymi słowy, gdy

termin "najlepiej spożyć przed..." upłynął, to produkt nadal

nadaje się do spożycia ale producent nie gwarantuje

utrzymania własności organoleptycznych produktu (np. jego

smaku, zapachu itp.).

Określenie "termin przydatności do spożycia" jest stosowane w

przypadku produktów wrażliwych na zepsucie z punktu

widzenia mikrobiologicznego. Spożycie produktu, którego

termin przydatności do spożycia upłynął, naraża konsumenta

na ryzyko zdrowotne. Do tego rodzaju produktów zalicza się na

przykład sałatki gotowe do spożycia. Po upływie terminu
przydatności do spożycia nie powinny one być spożywane.

Ponadto w przypadku tych produktów producent powinien

wyjaśnić jak produkt powinien być przechowywany (np. w

określonej temperaturze lub poniżej pewnej temperatury).

W każdym przypadku powinniśmy przywiązywać szczególną

uwagę do informacji dotyczących terminu spożycia produktu,

aby zminimalizować ryzyko zatrucia pokarmowego. Nigdy nie
jedzmy i nie gotujmy produktów, których bezpieczeństwa nie

jesteśmy pewni. Poza ogólnymi zasadami dotyczącymi etykiet,

w przypadku niektórych rodzajów produktów spożywczych lub

pewnych procesów kulinarnych istnieją specyficzne

uregulowania prawne. I tak, napoje alkoholowe na etykiecie

muszą zawierać informację o zawartości alkoholu ( w vol.%) a

użycie gazów w procesie pakowania produktu musi być

zaznaczone na etykiecie.

Szersze informacje na ten temat można znaleźć w:

Rozporządzeniu Unii Europejskiej 2000/13/EC dotyczącej

etykietowania, prezentacji i reklamy produktów spożywczych

http://europa.eu.int/comm/food/fs/fl/fl01_en.pdf

uzupełnionym przez Rozporządzenie UE 2001/101/EC

http://europa.eu.int/comm/food/fs/fl/fl06_en.pdf