Wykład III (20.03.2010)
DYSTRYBUCJA
Definicja dystrybucji
Dystrybucja – obejmuje wszelkie decyzje i czynności związane z udostępnianiem wytworzonych produktów
ich finalnym nabywcom.
Dystrybucja – zorientowana na osiąganie zysku działalnośd obejmująca planowanie, organizację i kontrolę
sposobu rozmieszczenia gotowych produktów na rynku i zaoferowania ich do sprzedaży
Cele dystrybucji
1) Zapewnienie nabywcom możliwości nabycia pożądanych przez nich produktów w odpowiadającym im:
miejscu
czasie
warunkach
po akceptowalnej przez nich cenie
2) Zapewnienie sprzedawcom pożądanych przez nich w odniesieniu do danego produktu:
stopnia penetracji rynku
szybkości zbytu produktów
wielkości zrealizowanej sprzedaży
zwrotu inwestycji
Kanał dystrybucji
ujęcie podmiotowe:
o struktura elementów organizacyjnych firmy (działy handlowe i zbytu, magazyny wyrobów gotowych,
komórki transportu itp.) oraz zewnętrznych pośredników, którzy dany produkt sprzedają na rynku
aspekt funkcjonalny:
o łaocuch kolejnych ogniw (instytucji i osób) za pośrednictwem, których następuje przepływ jednego
lub większej liczby strumieni związanych z działalnością marketingową
Strumienie w kanale marketingowym ( dystrybucji):
PRODUCENT
KONSUMENT
* od producenta do konsumenta
* od konsumenta do producenta
promocja
informacja rynkowa
produkty
zamówienia
prawo własności
płatności
ryzyko
* w obu kierunkach:
negocjacje
Funkcje dystrybucji:
Funkcje przedtransakcyjne dystrybucji:
zbieranie i przekazywanie informacji rynkowych potrzebnych do planowania i organizowania sprzedaży
zbieranie i przekazywanie informacji promocyjnej o ofercie i dostarczanych przez nią korzyściach do
potencjalnych nabywców
poszukiwanie i zgłaszanie ofert kupna – sprzedaży
nawiązywanie kontaktów handlowych
negocjowanie warunków transakcji
Funkcje transakcyjne dystrybucji:
zawieranie umów kupna – sprzedaży
przepływ prawa własności do produktów
koordynacja podaży z popytem na dany produkt
Funkcje logistyczne dystrybucji (dystrybucja fizyczna):
obsługa zamówieo
transport
utrzymywanie magazynów
przechowywanie zapasów
przerób handlowy
przekształcenie asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy
przekazywanie produktów pośrednikom i ostatecznym nabywcom
Funkcje potransakcyjne dystrybucji:
realizacja praw nabywców z tytułu rękojmi i gwarancji
świadczenie różnorodnych usług dodanych (instalacja, naprawa, dostosowywanie, itp.)
badania konsumentów (stopieo satysfakcji z zakupów, zadowolenie ze standardu obsługi, przyczyny utraty
klientów, itp.)
Determinanty struktury kanałów dystrybucji:
Determinanty pionowej struktury kanałów dystrybucji:
o Cechy i właściwości produktów
o Czynniki rynkowe
o Pozycja i możliwości finansowe producenta
o Czynniki organizacyjno-prawne
Determinanty poziomej struktury kanałów dystrybucji:
o Wymagania nabywców co do fizycznej dostępności produktów i warunków zakupu
o Rodzaj produktów i ich częstotliwośd zakupu
o Gęstośd i dostępnośd (możliwośd wykorzystania) sieci dystrybucyjnej na danym rynku
Klasyfikacja kanałów dystrybucji:
1) Liczba ogniw (szczebli) pośrednich w kanale:
Bezpośrednie
Pośrednie
2) Liczba ogniw (szczebli) pośrednich w kanale:
Długie
Krótkie
3) Liczba pośredników na tym samym szczeblu:
Szerokie
Wąskie
4) Rodzaj przepływających strumieni:
Rzeczowe (towar, opakowania, palety, promocyjne partie towarów)
Transakcyjne (przepływy finansowe, negocjacje, informacje, zamówienia)
5) Zakres współpracy uczestników:
Konwencjonalne
Zintegrowane pionowo (na całej długości lub częściowo na pewnym odcinku)
6) Sposób koordynacji działao uczestników kanałów zintegrowanych:
Administrowane (dominująca pozycja jednego ogniwa w kanale)
Kontraktowe (podstawą są umowy, czyli kontrakty)
Korporacyjne (producent jest właścicielem sieci sprzedaży)
7) Tytuł własności do pośredników w kanale:
Własne
Częściowo własne
Obce
Dystrybucja intensywna (ekstensywna) – polega na oferowaniu produktów we wszystkich możliwych
(obsługiwanych) punktach sprzedaży na danym szczeblu kanału w granicach przestrzennie wyodrębnionego rynku.
Dystrybucja ekskluzywna (wyłączna) – polega na oferowaniu produktów przez jednego (najwyżej kilku) pośredników
działających na odpowiednim szczeblu kanału w granicach przestrzennie wyodrębnionego rynku, czasami powiązana
z zakazem handlu produktami konkurencyjnymi.
Dystrybucja selektywna – polega na oferowaniu produktów na danym obszarze przez ograniczoną liczbę
pośredników handlowych, wyselekcjonowanych według określonych kryteriów i zobowiązanych do określonych
działao handlowych i promocyjnych.
Konflikty w kanałach dystrybucji – sytuacja, w której jeden z uczestników kanału uznaje, że zachowanie drugiego
podmiotu przeszkadza lub uniemożliwia mu osiągnięcie zamierzonych celów (narusza jego interesy). Rodzaje
konfliktów w kanałach dystrybucji:
Konflikty pionowe (wertykalne), w których uczestnicy działają na kolejnych szczeblach tego samego kanału
Konflikty poziome (horyzontalne), których uczestnicy działają na tym samym szczeblu danego kanału, przy
czym mogą to byd instytucje tego samego typu (dwa supermarkety), lub różnego typu (supermarket i
dyskont)
Konflikty międzykanałowe, których uczestnicy konkurują ze sobą sprzedając te same produkty na tym samym
rynku (np. supermarket i sklep specjalistyczny)
Formy współdziałania uczestników kanału:
Powiązania kooperacyjne – dobrowolne, umowne (kontraktowe) ustalenie wspólnych celów i zakresu
wspólnie wykonywanych działao przy zachowaniu ekonomicznej i prawnej samodzielności podmiotów
tworzących powiązania
Powiązania koncentracyjne – scalanie (integracja) funkcji, zasobów i struktur organizacyjnych
przedsiębiorstw i tworzenie centrów decyzyjnych zarządzających zintegrowanymi funkcjami lub całością
współdziałających przedsiębiorstw, zachowanie odrębności prawnej i ekonomicznej w połączeniu z częstym
zanikiem formalnych przejawów odrębności.
CENA
Cena (ujęcie ekonomiczne):
Karnerschen, McKenzie, Nardinelli
cokolwiek, z czego dana osoba musi zrezygnowad w zamian za jednostkę nabywanego dobra lub usługi
zakupionej, otrzymanej lub spożytej
Cena (ujęcie marketingowe):
Pieniężne wyrażenie wartości produktu
Stanowi nieodłączną cechę każdej transakcji rynkowej
Reprezentuje wartośd produktu zarówno dla kupującego jak i sprzedającego
Będąc wydatkiem dla nabywcy jest jednocześnie źródłem przychodów dla sprzedawcy
Decyduje o stopniu pokrycia kosztów wytworzenia i sprzedaży danego produktu oraz możliwości
wygospodarowania zysku
Strategiczne cele polityki cen:
1) Cele związane ze sprzedażą np.:
Zwiększenie wielkości sprzedaży
Zwiększenie udziału w rynku
2) Cele związane z zyskiem np.:
Osiągnięcie określonej kwoty zysku w krótkim lub długim okresie
Osiągnięcie założonej dynamiki wzrostu zysku
Osiągnięcie pożądanej stopy zwrotu poniesionych nakładów
3) Cele związane z konkurencją np.:
Utrzymanie stabilizacji cen
Zdobycie przewagi konkurencyjnej
Kształtowanie wizerunku firmy taniej lub drogiej w porównaniu z konkurencją
4) Maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa w długim okresie:
dotyczy wszystkich spółek notowanych na rynku papierów wartościowych lub firm, które są tworzone po to
by je sprzedad
Proces stanowienia ceny:
Analiza rynku w celu zrozumienia zależności pomiędzy ceną i popytem
Identyfikacja ograniczeo wyznaczających górny i dolny poziom ceny
Ustalenie celów zbieżnych z ogólnymi założeniami strategicznymi
Analiza potencjalnego zysku w celu zawężenia zakresu cenowego
Ustalenie początkowej ceny w obrębie wyznaczonego zakresu cen
Dostosowywanie cen w odpowiedzi na zmienne warunki rynkowe
Strategie cen:
Zróżnicowanie ceny w zależności od fazy cyklu życia produktu:
Cena w momencie wprowadzenia produktu
na rynek
niska
wysoka
Cena w okresie
dojrzałości rynku
niska
Polityka cen niskich
(dyskontowa)
Polityka
zgarniania
wysoka
Polityka
przenikania
Polityka cen
wysokich
- strategia cen neutralnych
Strategia cen niskich (dyskontowych) – dotyczy produktów często kupowanych, podatnych na wahania
Strategia cen wysokich – dotyczy produktów luksusowych, cel: ochrona marki i jej pozycji na rynku
Strategia zgarniania – w miarę istnienia produktu na rynku cenę się obniża
Strategia przenikania – rozpoczyna się niską ceną, która w miarę upływu czasu wzrasta (głównie dotyczy
produktów o charakterze usługowym, nie pierwszej potrzeby, np. telefony komórkowe)
Strategia cen neutralnych – dostosowywanie się do przeciętnego poziomu cenowego
Rodzaje rabatów:
Rabat ilościowy nieskumulowany
Rabat ilościowy skumulowany
Rabat płatności (skonta, gotówka)
Rabat czasowy
Rabat funkcjonalny
Rabat wierności (umowa o wyłączności na współpracę)
Różnicowanie cen w obrębie segmentu:
Zagrożenia dotychczasowego produktu kanibalizacją w przypadku wprowadzenie substytutów (elastycznośd
krzyżowa popytu)
Ustalenie cen produktów komplementarnych
o Im wyższy wskaźnik zużycia produktów komplementarnych (niezbędnych) na jednostkę produktu
podstawowego, tym większa możliwośd obniżenia ceny produktu podstawowego w celu zwiększenia
zysków ze sprzedaży produktów komplementarnych
o Możliwośd opcjonalnego ustalenia cen w przypadku produktów komplementarnych wzbogacających
produkt podstawowy – cena bazowa dla produktu podstawowego + dopłaty za dodatkowe opcje
o Ceny wiązane dla zestawów produktów komplementarnych równorzędnych