Zaraza płucna bydła

ETIOLOGIA

Czynnik chorobotwórczy -Mycoplasma mycoides

subsp. mycoides

Drobnoustuj polimorficznym o przewadze form okrągłych

i owalnych. Niekiedy tworzy długie nici.
Brak ściany komórkowej oraz trójwarstwowa błona

cytoplazmatyczna,
6 szczepów o wspólnych właściwościach serologicznych

i genetycznych
3 główne rody M. Mycoides obejmują izolaty z Europy,

Południowej Afryki i pozostałych obszarów Afryki.
formy SC i LC

WRAŻLIWOŚĆ

Promienie słoneczne
Wysuszenie
Detergenty
56°C po 60 minutach
60°C po 2 minutach
pH kwaśnym i zasadowym.

Dobrym środkiem odkażającym są:

chlorek rtęci – 0,01%
fenol – 1%
roztwór formaldechydu – 0,3%
poza organizmem zwierzęcia przeżywa:
strefa tropikalana – 4-6 tygodni
strefa umiarkowana – do 3 dni
w 4-6°C do 3 miesięcy
w stanie zamrożenia do 10 lat

Większość szczepów wrażliwa jest na:

tylmikozynę
danofloksacyne
oksytetracyklinę
spektynomycyne
florofenikol

PATOGENEZA

Zakażenie przez kontakt bezpośredni
W odpowiednich warunkach może dojść do

szerzenia się drobnoustrojów na odległość do kilku

kilkometrów
Występuje nościelstwo do ok 2 lat
Wydalanie może odbywać się z:

-plwociną
-śliną
-wypływem z jamy nosowej
-moczem
-błonami płodowymi
-znane są takze zakażenia transplacentarne.
-Nie potwierdzono możliwości przekazywania zarazka podczas krycia lub
sztucznej inseminacji

PATOGENEZA cd.

-przedostanie się do układu oddechowego
-uszkadzenie nabłoneka rzęskowego
- rozmnarzanie się w oskrzelach i i oskrzelikach,
-powstanie procesu zapalnego.
-po przedostaniu się drobnoustroju do tkanki łącznej międzyzrazikowej
powoduje jej zapalenie obrzęk tworzenie zakrzepów w naczyniach
krwionośnych i martwicę.

Do procesu chorobowego dołącza:

-krupowe zapalenie płuc
-powstawanie ognisk martwicowych z następowym zwlóknieniem,
-powstawania martwaków.

Szerzenie się zarazka drogą naczyń chłonnych powoduje:

-zajęcie procesem chorobowym opłucnej, śródpiersia i regionalnych węzłów
chłonnych.

-W przypadku posocznicy dochodzi do zajęcia nerek a u ciężarnych zmiany
dotyczą również łożyska jak i rozwijającego się płodu zwierzęta padaja na
skutek niedotlnienia takanek i najprawdopodobniej toksemi.

OBJAWY

Okres inkubacji - 3-8 tygodni do 6 miesięcy
Zachorowalność - 10% - 100%
Po przechorowaniu ok 25% staje się nosicielami
Śmiertelność – 50%
Postacie choroby:

nadostra

ostra

podostra

przewlekła

Subkliniczna

POSTAĆ NADOSTRA

gorączką
zaburzeniami ze strony układu oddechowego
oraz
dużą śmiertelność
trwa do tygodnia obejmuje niewielki odsetek
zwierząt

POSTAĆ OSTRA

- wysoka gorączka 41,5

- utrata apetytu

- Osowienie

- spadek mleczności

- kaszel który jest such i bolesny później staje się wilgotny.

- Obserwujemy ból w okolicy klatki piersiowej przy dotyku,

- tarcia przy osłuchiwaniu

- łukowato wygięty grzbiet,

- wyciągnięta głowa

- łokcie odstawione od tłowia

- moze wystąpić robny bądź śluzowy wypływ z nosa.

- Zwierzęta coraz bardziej chudną pojawiają się obrzęki i -

duszności i część zwierząt pada po 1-3 tygodniach. Krowy ronią

lub rodzą słabe niezdolne do życia cielęta

POSTAĆ PRZEWLEKŁA

Objawy o różnym nasileniu występują dłużej
Mogą wystąpić od czasu do czasu napady kaszlu

czasami duszności
Może dojśc jednak do zaostrzenia się procesu

chorobowego
W lżejszch przypadkach moze dojść do całkowitego

wyzdrowienia.

ZMIANY AP

Ostry przebieg:
jama opłucna i worek osierdziowy wypełniony jest
płynem przezroczystym koloru żółtego lub
mętnym z strzępkami włóknika
Narządy klatki piersiowej są pokryte włóknikiem
węzły chłonne są powiększone, obrzękłe z
wybroczynami na i ogniskami martwicy na
przekroju.
W płucha obserwuje się zapalenie krupowe.

ZMIANY AP

Postać przewlekła:
Zrosty opłucnowe
W płucach martwaki wielkości od orzecha
włoskiego do pięsici otoczone tkanką łączną.
Tkanka podskórna jest galaretowato nacieczona
U cieląt w jamach stawowych obserwuje się dużą
ilość wysięku z włóknikiem

ROZPOZNANIE

●

Materiał do badania:

wymazy z jamy nosowej
popłuczyna oskrzelowo-pęcherzykowa
płyn wysiękowy pobrany podczas punkcji jamy
opłucnej

od padłych sztuk pobiera się:
wycinki płuc
węzły chłonne
płyn z jamy opłucnowej
maź stawową

TESTY STOSOWANE W

DIAGNOSTYCE

Immunofluorescencja
Immunobloting
PCR
Wiązanie dopełniacza
test ELISA

diagnostyka różnicowa

w postaci ostrej: ostra postać mannheimiozy,
posocznicy krwotocznej, księgosusz, urazowe
zapalenie płuc
w postaci przewlekłej: bąblowica, aktinobacyloza,
gruźlica

POSTĘPOWANIE

W przypadku gdy choroba pojawia się poraz
pierwszy na danym terenie:
obowiązuje nakaz likwidacji chorych i
podejrzanych o chorobę zwierząt, oczyszczenie i
dezynfekcja oraz monitoring serologiczny innych
zwierząt,
na terenach ze stacjonarnym występowaniem
zarazka obowiązuje:
leczenie tylozyną i tetracyklinami o przedłużonym
działaniu oraz szczepienia szczepionkami T1/44
oraz T1sr

Pastereloza

ETIOLOGIA

●

PASTEURELLA MULTOCIDA

●

Manheimia haemolitica(dawniej pasteurella
haemolitica)

●

Histophilus somni

CHARAKTERYSTYKA

●

Kształt podłużny lub ziarniako - pałeczka

●

Zwykle występują pojedynczo, czasami parami
lub w łańcuszkach

●

Barwią się Gram -

●

Nieruchome

●

Zdolne do fermentacji cukrów

●

Oksydazododatnie

●

W większości katalazododatnie

●

Rozwijają się w warunkach tlenowych lub
mikroaerofilnych, najlepiej temp37 st. C

PASTERELOZY BYDŁA

Bakterie te są komensalami dróg oddechowych i

mogą być izolowane także od zdrowych zwierząt.

PASTERELOZY BYDŁA

●

Posocznica krwotoczna bydła(tropikalne
regiony Azji i Afryki)-P. Multocida

●

Płucna( w krajach o rozwiniętej technologii
hodowli)-P.Multocida, P.Haemolytica.

POSOCZNICA KRWOTOCZNA

BYDŁA

Także u wielbłądów jaków i bawołów

PATOGENEZA

●

droga kropelkowa lub doustna

●

wysoka wilgotność oraz ciężka praca bydła
sprzyja rozwojowi choroby

●

Zachorowalnopśc jak i śmiertelność w
granicach 50-100%

PRZEBIEG I OBJAWY

postać nadostra

●

Przebieg gwałtowny, okres inkubacji 1-4 dni

●

Wysoka gorączka

●

Silna apatia

●

Spadek mleczności

●

Atonia żwacza i jelit

●

Duszności

●

Krwawy wypływ z nosa i krwiomocz

●

W ciągu 4-16 godzin chore zwierzę pada

PRZEBIEG I OBJAWY

postać ostra:obrzękowa

●

Obrzęk tkanki podskórnej głowy szyi
przedpiersia niekiedy też sromu. Odbytu i
kończyn

●

Duszności prowadzace do śmierci w ciągu 24-
48 godzin

PRZEBIEG I OBJAWY

postać ostra: płucna

●

Krupowe zapalenie płuc

●

Włóknikowe zapalenie opłucnej

●

Suchy bolesny kaszel przechodzący w wilgotny

●

Może również dojść do pojawienia się objawów
ze strony układu pokarmowego
- atonia jelit
- kał z domieszką śluzu
- krwawa biegunka

POSOCZNICA KRWOTOCZNA

BYDŁA

zmiany sekcyjne

●

Ogólna wybroczynowość i wylewy krwi

●

Zmiany we wszystkich błonach surowiczych

●

Zwyrodnienie miąższowe nerek i
wątroby(p.nadostra)

●

Obrzęki

●

Zmiany w płucach i opłucnej

PASTERELOZA PŁUCNA

●

PIERWOTNA PASTERELOZA PŁUCNA

●

WTÓRNA PASTERELOZA PŁUCNA

PIERWOTNA PASTERELOZA

PŁUCNA

●

Najczęściej M.haemolytica

●

Powoduje bakteria o silnej zjadliwości

●

Zachorowaniom sprzyja:stres transportowy,
łączenie kilku grup zwierząt w jedna,
najczęściej 7-10 dzień po transporcie

●

Należy do niej postać płucna posocznicy
krwotocznej bydła

WTÓRNA PASTERELOZA PŁUCNA

●

Ma charakter wieloczynnikowy

●

Głównie występuje u zwierzat młodych

●

Chorobe indukuje:stres, czynniki
zakaźne,uszkodzenie nabłonka
migawkowego,zmiennapogoda,wysoka
wilgotność, wysokie steżenie amoniaku,

●

Chorują głównie jesienią

PRZEBIEG I OBJAWY

●

Zachorowalność15-45%, śmiertelność 1-5%

●

Wypływ z nosa

●

Kaszel

●

Duszność

●

Szybkie i płytkie oddechy

●

Brak apetytu podwyższona temp.

●

Słabe przyrosty

●

Włoknikowe zapalenie płuc

●

Wysiękowe lub włóknikowe zapalenie opłucnej

PRZEBIEG I OBJAWY

●

Choroba trwa 2-4 dni

●

Szybkie leczenie daje efekt

●

Przewlekle chore sztuki pozostają siewcami

ROZPOZNANIE

●

Badanie kliniczne lub sekcyjne

●

Wykonanie antybiogramu

●

Do badań : wymaz z nosa, wycinki płuc śledziony, nerek.

●

Przy pobieraniu zachować czystość – zakażenie próbki

znacznie utrudnia identyfikacje drobnoustroju.

●

Wymazy powinny być pobierane na podłoża transportowe

●

Wstępne rozpoznanie: badanie grama, błękitem

metylenowym w celu wykazania pałeczek barwiących się

dwu biegunowo

LECZENIE

●

Stosowanie odpowiednich chemioterapeutyków,

których dobór powinien opierać się na

antybiotykogramie.

●

Stosowanie niesterydowych leków

przeciwzapalnych

●

Pomocne są preparaty mukolityczne, wykrztuśne,

witaminy, immunostymulatory

●

Leczenie kosztowne ale ogranicza znacznie straty

w produkcji

●

Postać ostra, nadostra posocznica krwotoczna –

leczenie nieskuteczne

ZAPOBIEGANIE

●

Posocznica krwotoczna bydła – występuje
jeden czynnik etiologiczny w wyniku czego
szczepienie jest skuteczne

●

Gorączka transportowa bydła – unikanie
łączenia zwierząt w różnym wieku oraz
pochodzących z różnych źródeł zachowanie
dobrych warunków środowiskowych.

●

Pasterellozę wtórne – najważniejsze jest
ustalenie czynnika pierwotnego który powoduje
zakażenie pasterellami

SZCZEPIENIA

●

Ustalenie gatunku powodującego chorobę (M.
haemolitica, P. multocida, H. somni) a następnie
ich serotypów

●

Brak odporności krzyżowej między gatunkami i
serotypami

●

Skuteczniejsze są szczepionki z antygenem i
toksynami

●

Istnieje wiele szczepionek zarówno mono jak i
poliwalentnych zawierających antygeny
wirusów i bakterii większość zawiera antygeny
M. haemolitica serotyp 1 i 6

SZCZEPIENIA

●

W przypadku zwierząt nowo wprowadzonych
do gospodarstwa w wyniku stresu z tym
związanego dochodzi do obniżenia odporności i
szczepienie mające na celu ograniczenie
wybuchu zachorowania wśród tej grupy
zwierząt doprowadza do zwiększenia ryzyka
wystąpienia choroby u tych zwierząt.