Seminarium „Kładki dla pieszych. Architektura, projektowanie, realizacja, badania”
Wrocław, 29-30 listopada 2007
Jan BILISZCZUK
1
Jerzy ONYSYK
2
Wojciech BARCIK
3
Mariusz SUŁKOWSKI
3
Tomasz BONIECKI
4
Joanna STYRYLSKA
4
KONCEPCJE KŁADKI NAD FOSĄ MIEJSKĄ W REJONIE
PLACU ORLĄT LWOWSKICH WE WROCŁAWIU
1. Uwarunkowania projektowe
Miejsce, w którym projektowana jest kładka, znajduje się w południowo – zachod-
nim narożniku Starego Miasta we Wrocławiu. W miejscu tym fosa miejska i biegnące do niej
równolegle: ulica Podwale i Promenada Staromiejska, załamują się pod kątem 90 stopni,
tzn. z kierunku wschód- zachód na kierunek północ – południe. W sąsiedztwie zakola fosy,
po stronie południowej, zbieg Podwala z ulicami Piłsudskiego, Tęczową i Braniborską two-
rzy plac Orląt Lwowskich, będący obecnie ruchliwym węzłem komunikacyjnym. W obrębie
przestrzeni placu znajduje się jeden z trzech głównych wrocławskich dworców kolejowych -
Dworzec Świebodzki, obecnie wyłączony z eksploatacji. Poza dworcem, przy placu znajduje
się duży budynek biurowy - Centrum Orląt. W bezpośrednim sąsiedztwie placu, przy ulicy
Podwale, mieści się Starostwo Powiatowe.
W rejonie projektowanej kładki Promenada ma charakter szerokiej alei obsadzonej
drzewami. Na załamaniu fosy znajduje się niewielki placyk z okrągłym zieleńcem pośrodku.
Z promenadą sąsiadują tereny zielone przylegające do tylnych elewacji budynków znajdują-
cych się przy ul. Włodkowica. Część Starego Miasta w rejonie ulicy Włodkowica i położonej
nieco dalej na północ ulicy św. Antoniego, stanowi Wrocławską dzielnicę czterech świątyń.
1
prof. dr hab. inż., Instytut Inżynierii Lądowej, Zakład Mostów Politechniki Wrocławskiej.
Zespół Badawczo-Projektowy MOSTY-WROCŁAW s.c.
2
dr inż., Instytut Inżynierii Lądowej, Zakład Mostów Politechniki Wrocławskiej,
Zespół Badawczo-Projektowy MOSTY-WROCŁAW s.c.
3
mgr inż., Zespół Badawczo-Projektowy MOSTY-WROCŁAW s.c.
4
mgr inż. arch., isba Wrocław
J. Biliszczuk, J. Onysyk, W. Barcik, M. Sułkowski, T. Boniecki, Joanna Styrylska
292
Rys. 1. Widok z budynku Centrum Orląt na projektowaną kładkę (wizualizacje – isba Wro-
cław)
Zadania stawiane przed kładką to połączenie placu Orląt Lwowskich ze strefą Sta-
rego Miasta. Po stronie północnej komunikacja piesza odbywa się wzdłuż fosy – ciągiem
promenady oraz poprzez przejścia w miejscach nieistniejących, ale przewidzianych w planie
budynków, oraz pasażem pod budynkiem biurowym Wall Str. do ulicy Włodkowica i dalej
poprzez teren dzielnicy czterech świątyń na obszar przylegający do Rynku.
Kładka nie stanowi przedłużenia żadnego z ciągów pieszych przy Promenadzie,
usytuowana jest raczej w osi dawnego bastionu Psiego (rys. 1). Po stronie południowej przy-
czółek kładki znajduje się na chodniku biegnącym między ulicą Podwale a fosą (rys. 1). Oś
kładki prowadzi centralnie na plac Orląt i jest kontynuacją osi ulicy Tęczowej.
Zgodnie z zapisami planu kładka projektowana jest jako pieszo - rowerowa.
Od strony północnej poprzez placyk przy przyczółku łączy się z ciągiem projektowanych
ścieżek rowerowych biegnących wzdłuż promenady. Od strony południowej trasa rowerowa
przebiegająca przez kładkę kończy się na chodniku przy ul. Podwale.
Poziom terenu istniejącego w rejonie południowego przyczółka kładki odpowiada
poziomowi chodnika biegnącego wzdłuż ulicy Podwale. Chodnik ten w obszarze opracowa-
nia znajduje się na rzędnych od 117.05 do 117.40. Przy projektowanym przyczółku kładki
rzędna chodnika ulicy Podwale to 117.27 m npm.
Na obszarze wokół północnego przyczółka rzędna terenu istniejącego wynosi
119.90 m npm. Ze względów ochrony konserwatorskiej nie jest zalecane obniżanie terenu
w tym rejonie, zaleca się nawet, w miarę możliwości, jego podwyższenie. Założono miej-
scowe wyniesienie chodnika przy przyczółku południowym, tak aby znalazł się on na rzęd-
nej 117. 38 ( podniesienie o ok. 11 cm ). Przy długości kładki wynoszącej około 42 m po-
zwala to na uzyskanie spadku podłużnego około 6% [4].
Założono szerokość kładki pieszo-rowerowej równą 3,50 m, zgodnie z [4]. W planie
zagospodarowania przestrzennego założono, że planowany obiekt nie może dominować
w otoczeniu.
Przedstawiono dwa warianty obiektu spełniającego założenia planu.
Koncepcje kładki nad Fosą Miejską w rejonie Placu Orląt Lwowskich we Wrocławiu
293
2. Koncepcja nr 1
Kładkę zaprojektowano w formie jednoprzęsłowej konstrukcji łukowej o rozpiętości
łuku 35,55m i wyniosłości 2,83m. Rozpiętość miedzy łożyskami pomostu wynosi 38,85m,
szerokość użytkowa na pomoście wynosi 3,50m. Całkowita długość konstrukcji wynosi
41,21m a spadek podłużny niwelwty kładki wynosi 6,0%.
Konstrukcję łuków oparto na poprzecznicy podporowej o konstrukcji skrzynkowej
od Pl. Orląt Lwowskich oraz w cokole podpory po stronie ul. Włodkowica. Łuki zaprojek-
towano z rur stalowych o średnicy 323,9 mm i grubości ścianki 20 mm. Pomost zaprojekto-
wano jako stalową płytę ortotropową na poprzecznicach o rozstawie 1,0m.
38,85
3300
35,55
0,85
2,41
42,11
1,90
1,17
6,40
Rura 508/25
Rura 323,9/20
1,90
6,40
1,17
3,80
3,50
1,52
1,06
2,
58
1,20
65
,0
0°
Rys. 2. Konstrukcja kładki w postaci niesymetrycznego łuku stalowego
Płyta pomostu ma spadek poprzeczny 2,50% do osi kładki. Pomost (blacha pomo-
stu, żebra podłużne poprzecznice) zaprojektowano z blach stalowych różnej grubości. Głów-
J. Biliszczuk, J. Onysyk, W. Barcik, M. Sułkowski, T. Boniecki, Joanna Styrylska
294
ny element nośny pomostu stanowią podłużne żebra i jednościankowe poprzecznice. Pomost
podwieszono do konstrukcji łuków za pomocą 10 wieszaków o przekroju dwuteowym oraz
oparto w części dolnej łuków na dwóch wspornikach o podobnym przekroju. Rozstaw wie-
szaków – 2,0m.
Po stronie ul. Włodkowica pomost został oparty na podporze za pomocą 2 łożysk
garnkowych zamocowanych do poprzecznicy podporowej.
Zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych zaprojektowano w postaci me-
talizacji o grubości min. 200
µm i zewnętrznych powłok malarskich gr. min 200µm.
Nawierzchnię pomostu stanowi pokład z desek drewnianych grubości 50mm frezo-
wanych poprzecznie do osi kładki na głębokość 1,0cm. Dylinę pomostu zamocowano
do drewnianych podłużnic o przekroju 80x80mm. Zastosowano rozwiązanie sprawdzone
w kładce Piaskowej we Wrocławiu [1,3].
Rys. 3. Wizualizacje kładki w postaci niesymetrycznego łuku stalowego (wizualizacje – isba
Wrocław)
Koncepcje kładki nad Fosą Miejską w rejonie Placu Orląt Lwowskich we Wrocławiu
295
3. Koncepcja nr 2
Kładkę zaprojektowano w formie jednoprzęsłowej konstrukcji belkowej o rozpięto-
ści teoretycznej 37,50m. Szerokość użytkowa pomostu na kładce wynosi 3,50m. Całkowita
długość konstrukcji wynosi 43,61m a spadek podłużny niwelety kładki wynosi 6,0%.
Konstrukcję nośną przęsła stanowią dźwigary główne o zmiennej wysokości prze-
kroju. Dźwigary wykonano z drewna klejonego sosnowego [2,5] klasy GL36. Wysokości
dźwigarów głównych wynoszą 0,20÷2,10m, szerokość dźwigarów jest równa 0,30m. Skrajne
dźwigary pochylono względem płaszczyzny pionowej. Dźwigary główne stężono na długo-
ści przęsła drewnianymi poprzecznicami oraz ściągami stalowymi.
Pomost zaprojektowano w formie zamkniętej skrzyni stalowej. Elementy pomostu,
tj. blacha pomostu, żebra podłużne, poprzecznice wykonano z blach stalowych różnej grubo-
ści. Po stronie pl. Orląt Lwowskich pomost został oparty na podporze za pomocą 2 łożysk
garnkowych zamocowanych do poprzecznicy podporowej.
1,52
1,10
3,80
1,06
2,12
1,
53
2,5%
2,5%
1,17
3,32
0,
93
A
39,91
2,41
37,50
0,85
2,85
43,61
25,55
11,95
1350
B
64
,1
7°
Dźwigar główny z
drewna klejonego
Pokład z drewna litego
Blacha pomostowa
Rys. 4. Konstrukcja kładki belkowej z drewna klejonego
J. Biliszczuk, J. Onysyk, W. Barcik, M. Sułkowski, T. Boniecki, Joanna Styrylska
296
Zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych zaprojektowano w postaci me-
talizacji o grubości min. 200
µm i zewnętrznych powłok malarskich gr. min 200µm.
Nawierzchnię pomostu stanowi pokład z desek drewnianych grubości 50mm frezo-
wanych poprzecznie do osi kładki na głębokość 1,0cm. Dylinę pomostu zamocowano do
drewnianych podłużnic o przekroju 80x80mm. Wykorzystano tu rozwiązanie opisane w [3].
Rys. 5. Wizualizacje kładki z drewna klejonego (wizualizacje – isba Wrocław)
4. Podsumowanie
Na rys. 6 porównano oba proponowane rozwiązania. Zostały one pozytywnie za-
opiniowane przez właściwe urzędy miejskie. Dalsze etapy realizacji tej inwestycji leżą w rę-
kach władz miasta.
Koncepcje kładki nad Fosą Miejską w rejonie Placu Orląt Lwowskich we Wrocławiu
297
Uczestnicy procesu Inwestycyjnego:
Zamawiający: Zarząd Dróg i Komunikacji we Wrocławiu
Projekt koncepcyjny: Zespół Badawczo-Projektowy MOSTY-WROCŁAW s.c. (konstruk-
cja), ISBA (architektura).
Rys. 6. Porównanie obu proponowanych rozwiązań. Widoki obiektów w nocnej iluminacji
(wizualizacje – isba Wrocław)
Literatura
[1]
Biliszczuk J. z zespołem: Projektowanie stalowych kładek dla pieszych. DWE. Wro-
cław 2007 (drugie wydanie).
[2]
Biliszczuk J., Bień J., Maliszkiewicz P.: Mosty z drewna klejonego. WKiŁ. Warszawa
1987.
[3]
Biliszczuk J., Rudze J., Stempin P., Wachulec P.: Budowa kładki Piaskowej przez Od-
rę we Wrocławiu. Inżynieria i Budownictwo, nr 1-2/2004.
[4]
Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytu-
owanie. Dz.U.2000r. Nr 63, poz. 735.
J. Biliszczuk, J. Onysyk, W. Barcik, M. Sułkowski, T. Boniecki, Joanna Styrylska
298
[5]
Zobel H., Alkhafaji T.: Mosty drewniane. Konstrukcje przełomu XX i XXI wieku.
WKiŁ. Warszawa 2006.
THE CONCEPTIONS OF A FOOTBRIDGE OVER THE TOWN
MOAT NEAR THE ORLĄT LWOWSKICH SQUARE IN WROCŁAW
Summary
Two conceptions of a footbridge are shown in this paper. The first one is a steel arch
structure, the second one is wooden beam structure. Computer images and description of
both structures are presented.