1 |

S t r o n a

1 |

S t r o n a

Witaj strudzony wędrowcze!

Oddaję do twojej dyspozycji opracowane notatki na zaliczenie wykładu z prawa
oświatowego. Są one efektem mojego cotygodniowego hasania na tenże wykład. Nie
zmarnuj tego i… zdaj!

Pozdrawiam serdecznie,

Julia Kierska :D

1. Podstawowe zadania i struktura polskiego systemu oświaty.

Zadania:

- wyrównywanie szans
- modernizacja kraju

Struktura:

1. Przedszkole (UWAGA: Żłobki nie wchodzą w skład systemu oświaty!)
Przedszkole zapewnia realizację podstawy programowej, żywienie, wychowanie, opiekę, zajęcia
dodatkowe. Punkty przedszkolne realizują jedynie podstawę programową. 5-letnie dziecko ma
obowiązek przejścia edukacji przedszkolnej (minimum zerówka).

2. Szkoły I
* Warunkiem umieszczenia dziecka w szkole specjalnej jest posiadanie zaświadczenia o potrzebie
edukacji specjalnej. W zwykłych szkołach mogą być tworzone oddziały specjalne (klasy specjalne).
* Szkoły sportowe są tak zorganizowane, że dzieci mogą rozwijać talent sportowy. Muszą tam być
prowadzone zajęcia z minimum 2 dyscyplin.
* Szkoły dwujęzyczne.
* Oddziały przysposabiające do pracy zawodowej. Redukuje się w nich podstawę programową. Aby
tam trafić jest potrzebna zgoda rodziców, opinia wychowawcy, rady pedagogicznej, poradni i trzeba
mieć powyżej 15 lat.

3. Szkoły II
* Zawodówki > Licea Uzupełniające
* Technika
* Licea Ogólnokształcące
* Szkoły Przysposobienia do Pracy Osób Niepełnosprawnych

4. Szkoły Artystyczne (pod kuratelą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
* muzyczne
* plastyczne

5. Placówki Oświatowo-Wchowawcze (w tym młodzieżowe schroniska szkolne)

6. Placówki Artystyczne

2 |

S t r o n a

2 |

S t r o n a

7. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne, Młodzieżowe Ośrodki Socjoterapii, Młodzieżowe
Ośrodki Wychowania (z Internatem), Szkoły Życia

8. Internaty i Bursy

9. Instytucje i Placówki dla Osób Dorosłych

2. Podobieństwa i różnice między przedszkolami i szkołami publicznymi i
niepublicznymi.

Podobieństwa:

- realizacja podstawy programowej
- realizacja ramowego planu nauczania
- zatrudnianie nauczycieli o odpowiednich kwalifikacjach
- ocenianie uczniów na podstawie rozporządzenia ministra
- prowadzenie dokumentacji

Szkoły publiczne:

- bezpłatne
- powszechnie dostępne
- podlegają gminie bądź powiatowi
- dyrektor wyłaniany w konkursie

Szkoły niepubliczne:
- płatne lub bezpłatne
- dyrektorem może być praktycznie każdy
- może je prowadzić każda osoba fizyczna bądź prawna
- trzeba je zarejestrować u organu prowadzącego daną placówkę publiczną
- do wniosku należy dołączyć statut placówki, listę nauczycieli z ich kompetencjami,
zezwolenie sanepidu, straży pożarnej itd.
- spełnienie warunków formalnych jest gwarancją możliwości założenia placówki

3. Obowiązek przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny, obowiązek
nauki, wykonywanie obowiązku szkolnego poza szkołą.

Obowiązek przygotowania przedszkolnego:

Każde dziecko musi odbyć obowiązkową klasę zero

w wieku lat 5 lub 6.

Obowiązek nauki:

- szkoła podstawowa
- gimnazjum
- do 18 roku życia (formy szkolne lub pozaszkolne)

3 |

S t r o n a

3 |

S t r o n a

- gmina ma obowiązek przypilnować osoby po gimbazie przed 18 rokiem życia, by chodziły do szkoły
- gmina zwraca się do rodziny z pytaniem gdzie pogimbaza uczęszcza do szkoły i/lub pracy

Obowiązek szkolny:

Każda osoba, którą objęła reforma, musi mieć ukończone gimnazjum.

Wykonywanie obowiązku szkolnego poza szkołą:

Na wniosek rodziców dyrektor szkoły może

wyrazić zgodę na edukację domową. Rodzice dostarczają opinię poradni i oświadczenie o
zapewnieniu dziecku warunków do realizacji podstawy programowej oraz zapewnienie, że dziecko
będzie przystępowało co roku do egzaminów klasyfikacyjnych. Egzaminy klasyfikacyjne organizuje
szkoła. Nie obejmują one plastyki, muzyki, zajęć technicznych i WF. Jeśli dziecko nie zda egzaminów z
więcej niż 2 przedmiotów - nie może się dalej uczyć w systemie domowym.

4. Założenia reformy obniżającej wiek rozpoczęcia wykonywania obowiązku
szkolnego.

Można wyłonić następujące:

- dostosowanie wieku rozpoczynania nauki do krajów UE
- przeciwdziałanie skutkom niskiego przyrostu naturalnego

5. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna organizowana w szkołach i
placówkach (podstawowe założenia, formy pomocy).

Podstawowe założenia:

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna musi być zorganizowana w każdej

szkole i placówce na mocy ustawy. Szczegóły reguluje rozporządzenie ministra.

Formy pomocy:

- zajęcia z zakresu preorientacji zawodowej
- diagnoza przedszkolna (diagnoza gotowości szkolnej)
- diagnozowanie uczniów pod kątem specyficznych trudności w uczeniu się
- dla uczniów, którzy mają przejściowe trudności
- dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem
społecznym, zaburzonych w komunikacji językowej
- dla uczniów z niepowodzeniami szkolnymi
- dla uczniów z problemami adaptacyjnymi (różnice kulturowe itd.)
- dla uczniów szczególnie uzdolnionych (mogą być oni nieakceptowani przez rówieśników lub celowo
się nie uczyć, by zyskać akceptację)
- zajęcia wyrównawcze
- zajęcia rozwijające uzdolnienia
- zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
- zajęcia logopedyczne
- zajęcia socjoterapeutyczne
- zajęcia terapeutyczne

4 |

S t r o n a

4 |

S t r o n a

- klasy terapeutyczne
- klasy integracyjne
- warsztaty

Poradnie:

- prowadzące pomoc dziecku do rozpoczęcia nauki w szkole
- dla dzieci niepełnosprawnych
- rodzinne
- problemów rozwojowych wieku dorastania
- dla uczniów wybitnie zdolnych
- psychologiczno-pedagogiczne

6. Różnice między opiniami a orzeczeniami wydawanymi przez poradnie
psychologiczno-pedagogiczne.

Opinia:
-

Nie można się od niej odwołać, ale można pójść do innej poradni i poprosić o nową opinię.

- Wydaje ją 2 specjalistów.
- Nie jest wiążąca dla dyrektora szkoły lub placówki.

Orzeczenie:

- Można się od niego odwołać.
- Wydaje je zespół specjalistów.
- Jest wiążące dla dyrektora szkoły lub placówki.
- Może je wydać tylko placówka publiczna!

7. Władza rodzicielska i opieka prawna. Prawa i obowiązki rodziców uczniów.

Władza rodzicielska:

Prawa i obowiązki, jakie ma względem osoby małoletniej jej rodzic, związane z

wychowaniem, pieczą nad jego majątkiem, a także z przedstawicielstwem ustawowym. Rodzice są
traktowani jako naturalni wychowawcy dziecka. Tylko sąd może odebrać im prawa do dziecka.

Opieka prawna:

Sprawuje ją osoba powołana do ochrony interesów osobistych i majątkowych innej

osoby, gdy ta takiej opieki potrzebuje (małoletni, osoba całkowicie ubezwłasnowolniona). Opiekun
powinien zadbać o potrzeby życiowe osoby oddanej mu pod opiekę, powinien dbać także o jej
majątek. Opiekun jest również przedstawicielem ustawowym swojego podopiecznego, czyli może
dokonywać czynności prawnych w jego imieniu.

Prawa rodziców uczniów: -

Obowiązki rodziców uczniów: -

5 |

S t r o n a

5 |

S t r o n a

8. Ocenianie wewnątrzszkolne i jego podstawowe zasady. Ocenianie
zewnętrzne.

Ocenianie wewnątrzszkolne i jego zasady:
- ocenianie na podstawie rozporządzenia ministra
- celem jest informowanie ucznia i jego rodziców o postępach
- celem jest również motywowanie ucznia
- a celem ukrytym nadanie „władzy” nauczycielom (kto by się ich bał, gdyby nie stawiali
ocen?)
- WSO (wewnątrzszkolny system oceniania) jest częścią statutu szkoły
- w każdej szkole wolno się wykłócać o ocenę końcowo roczną
- nauczyciel musi uzasadnić ocenę

Cele oceniania zewnętrznego:

- kształtowanie polityki oświatowej (sprawdzanie tego jak realizowany jest program i cele
- kierowanie dzieci i młodzieży do odpowiedniego typu szkół

9. Kompetencje dyrektora i rady pedagogicznej.

Kompetencje dyrektora:

- wyraża zgodę na edukację domową ucznia
- zwalnia ucznia z WF-u i/lub informatyki na podstawie opinii lekarza
- jest przewodniczącym rady pedagogicznej
- kieruje placówką i reprezentuje ją na zewnątrz
- sprawuje nadzór pedagogiczny (jeśli ma uprawnienia)
- zapewnia uczniom i nauczycielom bezpieczeństwo
- odpowiada za realizację budżetu szkoły
- realizuje uchwały rady pedagogicznej chyba, że uchwała jest niezgodna z prawem
- zapewnienia współpracę ze szkołami wyższymi w realizacji praktyk nauczycielskich (studenckich)
- odpowiada za prawidłowe przeprowadzenie egzaminów zewnętrznych
- stwarza warunki do działania organizacjom harcerskim
- jest szefem zakładu pracy jakim jest szkoła (zatrudnia, zwalnia, odznacza, premiuje, karze)

Kompetencje rady pedagogicznej:

- opiniowanie organizacji pracy szkoły lub placówki, zwłaszcza tygodniowego rozkładu zajęć
lekcyjnych i pozalekcyjnych
- opiniowanie projektu planu finansowego szkoły lub placówki
- opiniowanie wniosków dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród odznaczeń i innych wyróżnień
- opiniowanie propozycji dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych
prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych,
wychowawczych i opiekuńczych
- wyrażanie zgody na egzamin kwalifikacyjny

6 |

S t r o n a

6 |

S t r o n a

10. Organy społeczne w szkole, ich skład i kompetencje.

Organy społeczne w szkole:
- rada rodziców
- samorząd uczniowski
- rada szkoły

Rada rodziców:

- skład to prawni opiekunowie uczniów (po jednym z każdej klasy)
- może występować do dyrektora, innych organów szkoły, organu prowadzącego szkołę itd. z
wnioskami i opiniami dotyczącymi szkoły
- uchwala w porozumieniu z RP program wychowawczy i program profilaktyki
- opiniuje program i harmonogram poprawy efektywności kształcenia i wychowania
- opiniuje projekt planu finansowego szkoły składanego przez dyrektora
- może gromadzić fundusze ze składek i innych źródeł
- opiniuje dorobek zawodowy nauczyciela w okresie stażu

Samorząd uczniowski:
- skład to wszyscy uczniowie danej szkoły, którzy wybierają reprezentantów

- może przedstawiać wnioski i opinie we wszystkich sprawach wyłącznie innych organom
wewnątrzszkolnym (czyli kuratorów i na ten przykład nie!)
- prawa:
- zapoznanie się z programem nauczania
- organizowanie życia szkoły by był balans między wysiłkiem a rozwojem
- redagowanie i wydawanie gazetki szkolnej
- organizowanie działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej
- wybór nauczyciela pełniącego rolę opiekuna
- w szkołach dla dorosłych może robić składki

Rada szkoły:

- skład to minimum 6 osób, nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli, rodzice wybrani przez ogół
rodziców, uczniowie wybrani przez ogół uczniów
- uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły
- uchwala statut (zamiast rady pedagogicznej)
- przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego środków specjalnych
- opiniuje projekt planu finansowego szkoły
- może występować do organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskiem o zbadanie i
dokonanie oceny czegokolwiek w szkole (wniosek ma charakter wiążący)
- opiniuje plan pracy szkoły, projekty innowacji i eksperymentów oraz inne sprawy istotne dla szkoły
- z własnej inicjatywy ocenia sytuację i stan szkoły i występuje z wnioskami do dyrektora i rady
pedagogicznej, organu prowadzącego szkołę w szczególności w sprawach organizacji zajęć
pozalekcyjnych i przedmiotów nadobowiązkowych
- w celu wspierania działalności statutowej szkoły może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek
oraz innych źródeł

7 |

S t r o n a

7 |

S t r o n a

11. Podstawowe zasady bezpieczeństwa w szkole i na wycieczce - TO NIE
BYŁO OMAWIANE i NIE OBOWIĄZUJE NA EGZAMINIE.

12. Ocena pracy i awans zawodowy nauczycieli.

Ocena pracy: Nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora lub jego zastępcę.

System awansu zawodowego dla nauczycieli:

- stażysta
- mianowany
- kontraktowy
- dyplomowany
- honorowy tytuł profesora edukacji