Podstawy rekreacji

Wykład z dnia 09.01.2010

Założenia metodyczne w rekreacji ruchowej – formy, metody, środki działania

Metoda – wszelki sposób uczenia się i każda droga systematycznego i skutecznego przekazywania

wiedzy

Forma – rodzaj działania, które doskonali psychosomatyczne funkcje organizmu, rozwija nawyki

ruchowe, udostępnia możliwości ruchowego wyżycia się

Klasyfikacja form i metod stosowanych w rekreacji (Strzyżewski)

- formy rekreacji ruchowej różnego typu aktywności ruchowej np. gry rekreacyjne, pływanie, kurs

szkoleniowy, wczasy itp

a) formy organizacyjne. Zespoły ćwiczebne, obozy sportowe, imprezy rekreacyjne

b) formy dydaktyczne (= metody prowadzenia zajęć)

- zabawowa (naśladownicza, ilustracji ruchowej, gry i zabawy ruchowe)

- zadaniowa (= bezpośredniej celowości ruchu)

- improwizacji ruchowej

- ścisła

- obwodowo – stacyjna

- nauczania programowego

- współzawodnictwa

- wielozadaniowa

- metody nauczania czynności ruchowych (kształtujące umiejętności)

- niespecyficzne – słowna, poglądowa, działania praktycznego i pokaz zadania ruchowego

pośredni i bezpośredni

- specyficzne – syntetyczna (całością), analityczna (częściami), kompleksowa (mieszana)

- metody treningowe (rozwijające zdolności motoryczne człowieka)

ciągłe

przerywane

jednostajna

startowa

zmienne:

powtórzeniowa

- planowana zmiana

intensywności

interwałowa:

- nieplanowana

- ekstensywna

zmiana intensywności

- intensywna

- metody socjotechniczne upowszechniania rekreacji

- informacja

- poradnictwo

- animacja

- programowanie

- metody wychowawcze

- metoda wpływu osobistego

- metoda wpływu sytuacyjnego

- metoda wpływu społecznego

- metoda kierowania samowychowaniem

Środki stosowane w rekreacji ruchowej:

- ułatwiają i warunkują osiągnięcie zamierzonego celu

- umożliwiają realizację różnorodnych form ruchowych, np. tereny rekreacyjne, obiekty sportowo –

rekreacyjne, urządzenia, sprzęt, przybory (zwiększają aktywność zajęć), odpowiednia organizacja

zajęć (zwiększająca ich atrakcyjność)

Zasady dydaktyczne funkcjonujące w działalności rekreacyjnej

- świadomości i aktywności

- systematyczności

- dostępności

- poglądowości

- utrwalania

- wszechstronności

Programowanie i planowanie w rekreacji ruchowej

Podstawą osiągnięcia dobrych wyników w procesie rekreacji jest właściwe przygotowanie przez

instruktora programu, planu swojej pracy.

Działania prowadzące do określonego zamierzonego celu.

Program zajęć rekreacyjnych wytycza kierunek i zakres działań, plan to uszczegółowienie programu

Program – tworzenie określonego zadaniowo działania celowego ujętego w syntaktyczne ramy. Im

dłuższy okres obejmowany jest przez program tym będzie on bardziej ogólny.

Kierowanie procesem rekreacji ruchowej obejmuje 4 podstawowe funkcje:

- planowanie

- organizowanie

- przewodzenie

- kontrolowanie

Planowanie – przewidywanie zdarzeń które mogą mieć miejsce w rekreacji. Powinno być oparte na

konkretnej metodzie naukowej

Organizowanie – proces porządkowania i przydzielania pracy, uprawnień decyzyjnych i zasobów

poszczególnym członkom zespołu

Aspekty procesu organizowania:

- dzielenie organizacji – klubu na części odpowiednio do postawionych celów

- delegowanie uprawnień kierowniczych, przekazywanie zadań, obowiązków

i uprawnień instruktorom

Przewodzenie – liderowanie, kierowanie rekreantami (bodźce pozytywne: nagrody, pochwały,

wyróżnienia)

Kontrolowanie – porównanie przebiegu działań lub ich wyników z planowanym celem, czyli stanem

założonym

Programowanie procesów rekreacji powinno uwzględniać:

- określony cel działania

- kulturowe aspiracje środowiska społecznego, tradycje i obyczaje panujące na danym terenie

- analiza warunków pracy – właściwości naturalne terenu, infrastrukturę sportowo – rekreacyjną,

możliwości sprzętowe

- warunki czasowe realizacji zajęć, ich regularność i systematyczność

- możliwość wykorzystania dużej ilości form rekreacyjnych (kompleksowość działań, pakiety usług

rekreacyjnych)

- wychodzenie naprzeciw potrzebom rekreacyjnym potencjalnych uczestników zajęć

- informacje dotyczące rekreanta (baza danych o ćwiczących)

Właściwości prawidłowo skonstruowanego planu zajęć rekreacyjnych:

- celowość – realizacja planu powinna zmierzać do osiągnięcia wybranego celu w określonym

terminie

- wykonalność – plan musi być oparty o realne możliwości jego realizacji

- plastyczność – plan powinien być tak zbudowany, aby można było dokonać w nim koniecznych,

często nieprzewidywalnych zmian

- terminowość – plan powinien zawierać sprecyzowane terminy kolejnych zadań, co warunkuje

rytmiczność pracy

- komunikatywność – plan powinien być jednoznacznie zrozumiały dla osób współpracujących przy

jego realizacji

- alternatywność

- stopniowa dokładność

- perspektywiczność – układ planu powinien uwzględniać przewidywanie przyszłych wyników

działania

- kompletność – plan powinien uwzględniać wszystkie ogniwa procesu wychowania i kształcenia

Rodzaje planów zajęć rekreacyjnych:

- plan perspektywiczny – wytyczenie kierunku pracy instruktora i ogólnych założeń oraz sposobów

realizacji. Obejmuje dłuższy okres

- plan okołoroczny

- plan okresowy lub miesięczny – zaznacza się w nim objętość pracy treningu rekreacyjnego w czasie

poszczególnych zajęć

- indywidualny plan zajęć

Do opracowania założeń programowych należy określić dane wejściowe:

- aktualny stan przygotowania grupy i poszczególnych ćwiczeń

- główne metody dawkowania wysiłku fizycznego

- główne środki procesu odnowy biologicznej

- kalendarz startów w imprezach sportowo – rekreacyjnych

- grupa metod testowych do oceny poziomu grupy