3. Cykl Pracy serca
Cykl pracy serca trwa 0,8 sek. Możemy wyróżnić cztery okresy cyklu sercowego:
1.
Pauza
2.
Skurcz przedsionków
3.
Skurcz komór
4.
Rozkurcz komór
Pauza (0,3 sek.) – W czasie jej trwania zastawki przedsionkowo-komorowe są otwarte, a
półksiężycowate zamknięte. Do prawego przedsionka napływa krew żyłami głównymi i zatoką
wieńcową, do lewego – żyłami płucnymi. Z przedsionków krew swobodnie wpływa do komór. Pod
koniec tego okresu komory są w znacznym stopniu wypełnione krwią, również przedsionki zawierają
jej znaczną ilość. W tym momencie z węzła zatokowo-przedsionkowego zostaje wyrzucony impuls i
proces depolaryzacji obejmuje błyskawicznie cały przedsionek.
Skurcz przedsionków (0,1 sek.) – powoduje dopełnianie krwią komór krwią. Ciśnienie w czasie
skurczu wzrasta w prawym przedsionku do wartości 5-6 mm Hg, 8-10 mm Hg w lewym. Podobną
wartość w tym okresie osiąga ciśnienie w komorach – ciśnienie rozkurczowe. Impuls dochodzi do
węzła przedsionkowo-komorowego, w którym szybkość przewodzenia jest bardzo mała, dlatego
przedsionki są w stanie opróżnić się z krwi.
Skurcz komór (~0,3 sek. Skurcz izowolumetrycznym 0,05 sek., skurcz izotoniczny ok. 0,22 sek.) –
Składa się z dwóch faz. Faza pierwsza zwana skurczem izowolumetrycznym lub podokresem
napinania. Początkowo wzrasta podciśnienie wewnątrz komór. Ten wzrost ciśnienia przesuwa płatki
zastawek przedsionkowo-komorowych w stronę przedsionków, ale przeciwstawiają się temu
skutecznie struny ścięgniste. Komory zostają zamknięte. Ciśnienie w komorach narasta równomiernie
we wszystkich kierunkach. W fazie izowolumetrycznej nie zmienia Się pojemność, natomiast ciśnienie
wzrasta. Nad zamkniętymi zastawkami półksiężycowatymi panują ciśnienie rozkurczowe: w tętnicy
płucnej przeciętnie 15 mm Hg, w aorcie 80 mm Hg. Jedynymi punktami, które mogą ustąpić przed
wzrastającym ciśnieniem w komorach, są ujścia wielkich tętnic. W fazie drugiej skurczu komór,
zwanej fazą skurczu izotonicznego, krew jest wyrzucana z komór. Faza ta rozpoczyna się otwarciem
zastawek półksiężycowatych. Ciśnienie wzrosło w prawej komorze przeciętnie do 25 mm Hg, a w
lewej do 120 mm Hg, ten nadmiar ciśnienia warunkuje otwarcie zastawek półksiężycowatych i
wyrzucenie krwi z prawej komory do pnia płucnego a z lewej do aorty.
W fazie izotonicznego skurczu komór obniża się ciśnienie w przedsionkach co jest wynikiem rozkurczu
i rozciągnięcia przedsionków oraz przesunięcia się pierścieni przedsionkowo-komorowych w stronę
koniuszka. Zjawisko to ma duży wpływ na zasysanie przez przedsionki krwi z żył wpadających do niej i
na wypełnienie przedsionków krwią.
Rozkurcz komór (0,1 sek.) – rozpoczyna się w momencie zaprzestania wyrzucania krwi z komór do
wielkich tętnic na skutek zwiotczenia mm sercowego. Jednocześnie następuje zamknięcie zastawek
półksiężycowatych przez krew. Ciśnienie w komorach spada bardzo szybko i otwierają się zastawki
