Dzia∏ C9
Szukamy pracy
Wyprawka Maturzysty
2005
P
rogramy wyjazdów zagra-
nicznych sà adresowane do
m∏odych ludzi – uczniów,
studentów i absolwentów
ró˝nych rodzajów szkó∏. Mo˝esz
staraç si´ o uczestnictwo w prakty-
ce lub sta˝u w innym kraju, czasa-
mi naprawd´ egzotycznym dla nas,
Polaków – czy w ogóle dla Europej-
czyków lub skorzystaç z mo˝liwoÊci
wyjazdu na tzw. wolontariat mi´-
dzynarodowy.
Warto równie˝ wziàç udzia∏ w jednym
z ostatnio bardzo popularnych progra-
mów wyjazdowych do USA lub popraco-
waç jako opiekunka (opiekun) do dzie-
ci
(z franc. au pair) w jakimÊ cieka-
wym miejscu na Êwiecie (np. w któ-
rymkolwiek z krajów cz∏onkow-
skich Unii Europejskiej lub w Islan-
dii, RPA, USA czy Australii).
Przyk∏adowe programy
wyjazdów do USA
1. Work & Travel
Dzi´ki temu programowi wszyscy
studenci po ukoƒczeniu pierwszego
semestru studiów dziennych, wieczo-
rowych, zaocznych, podyplomowych
czy doktoranckich (studia muszà
trwaç minimum dwa lata) b´dàcy
w wieku 18-30 lat i znajàcy przynaj-
mniej w stopniu komunikatywnym
j´zyk angielski, mogà podjàç legal-
nà prac´ na terenie USA w czasie
trwania ich przerwy wakacyjnej, tj.
od 1 czerwca do 19 paêdziernika,
przez okres nie d∏u˝szy ni˝ 4 mie-
siàce. W
Work & Travel
nie mogà jed-
nak wziàç udzia∏u studenci ostat-
niego roku studiów, chyba ˝e obro-
na ich pracy dyplomowej zosta∏a
wyznaczona na termin po powrocie
z programu. Konieczne jest rów-
nie˝ posiadanie paszportu wa˝ne-
go przez minimum 6 miesi´cy po
powrocie z USA do Polski.
Niektórzy organizatorzy Work &
Travel zmodyfikowali w pewnym
zakresie warunki udzia∏u w pro-
gramie, np. ograniczajàc grono
uczestników do studentów w wie-
ku 18-28 lat, którzy ukoƒczyli ju˝
pierwszy rok studiów, ale nie sà
studentami ostatniego roku.
Pami´taj, ˝e podj´cie pracy
w USA w ramach tego programu
jest niemo˝liwe w innym termi-
nie, ni˝ okreÊlony powy˝ej. Wiza,
którà otrzymujà uczestnicy Work
& Travel – J-1 upowa˝nia równie˝
do zwiedzania Stanów Zjednoczo-
nych przez 30 dni od daty zakoƒ-
czenia programu.
P∏aca jest uzale˝niona od rodza-
ju wykonywanej pracy i poziomu
znajomoÊci j´zyka angielskiego, tj.
Je˝eli chcia∏byÊ poznaç kawa∏ek Êwiata
i innà kultur´, nawiàzaç nowe,
mi´dzynarodowe kontakty i przyjaênie,
nauczyç si´ j´zyka obcego lub
podszlifowaç jego znajomoÊç, zdobyç
pierwsze doÊwiadczenia zawodowe,
a przy okazji troch´ zarobiç, powinieneÊ
zainteresowaç si´ mo˝liwoÊcià
uczestnictwa w jednym z programów
wyjazdów zagranicznych.
1
Większość ofert pracy składanych przez amerykańskich
pracodawców osobom biorącym udział w Work & Travel to
zatrudnienie w branży turystycznej, rozrywkowej, gastro-
nomicznej czy sprzedaży detalicznej. W ramach tego programu
można więc pracować jako barman, kelner, pomoc kuchenna,
pokojówka, sprzątacz, sprzedawca, recepcjonista, kasjer, bileter,
ochroniarz, itp. Prace wykonywane są w hotelach, zajazdach,
ośrodkach wypoczynkowych, parkach rozrywki, kasynach, parkach
narodowych, sklepach, barach szybkiej obsługi czy restauracjach.
Work & Travel
Podró˝e
i
praca
po˝yteczna
przyjemnoÊç
Dzia∏ C9
Szukamy pracy
Wyprawka Maturzysty
2005
przeci´tnie od oko∏o 6 do 9 USD za
godzin´. Czas pracy wynosi Êrednio
35 – 40 godzin tygodniowo (nadgo-
dziny sà p∏atne dodatkowo – zazwy-
czaj 150 proc. stawki godzinowej).
Trzeba mieç przy tym na uwadze,
i˝ liczba godzin pracy zawsze zale-
˝y od zapotrzebowania pracodaw-
cy, np. w bran˝y turystycznej nad-
godziny sà uzale˝nione od liczby
klientów, pogody, itp. JeÊli chcesz,
mo˝esz równie˝ podjàç dodatkowà
prac´, musisz jednak pami´taç, i˝
najwa˝niejsza jest ta praca, na któ-
rà pierwotnie podpisa∏eÊ umow´
z danym pracodawcà.
Niektórzy amerykaƒscy praco-
dawcy zapewniajà uczestnikom
programu zakwaterowanie (dodat-
kowo p∏atne, kosztuje zazwyczaj
od 150 do 350 USD miesi´cznie,
w zale˝noÊci od standardu i lokali-
zacji). Taka sytuacja przewa˝nie
dotyczy pracy w takich miejscach,
jak: park narodowy czy park roz-
rywki, gdzie trudno jest uczestni-
kowi Work & Travel samodzielnie
znaleêç lokal, w którym móg∏by za-
mieszkaç. Z kolei, jeÊli pracodaw-
ca nie zapewnia pracujàcemu
u niego m∏odemu cz∏owiekowi za-
kwaterowania, to zazwyczaj dora-
dza, jak mo˝na sprawnie i szybko
je znaleêç. Warto przy tej okazji
wspomnieç, ˝e czasami amerykaƒ-
scy pracodawcy oferujà uczestni-
kom programu te˝ darmowe posi∏-
ki; najcz´Êciej jednak wy˝ywienie
pozostaje we w∏asnym zakresie.
Aby wziàç udzia∏ w Work &
Travel najpierw nale˝y zap∏aciç
kilkaset z∏otych wpisowego. Zapi-
sy rozpoczynajà si´ w paêdzierni-
ku. Koszt ca∏kowity zale˝y od po-
Êrednika oraz terminu, w którym
zdecydujesz si´ skorzystaç z pro-
gramu (od 4 tys. z∏ do nawet 8 tys.
z∏ – w zale˝noÊci od firmy). W t´
kwot´, oprócz wspomnianego
wpisowego, wliczone jest przede
wszystkim: uzyskanie promesy
wizowej DS-2019 dajàcej prawo
do legalnej pracy na terenie USA
i umo˝liwiajàcej otrzymanie wi-
zy J-1, pakiet ubezpieczeƒ we-
d∏ug standardów amerykaƒskich,
przygotowanie na miejscu do
uczestnictwa w programie, koszt
przelotów w obie strony oraz
op∏ata SEVIS (Student & Exchan-
ge Visitor Information System).
Pami´taj równie˝, ˝e trzeba si´
zabezpieczyç finansowo do mo-
mentu pierwszej wyp∏aty (tzn. mieç
do dyspozycji od 500 do 1000 USD),
gdy˝ pracodawcy z regu∏y nie
udzielajà uczestnikom Work & Tra-
vel ˝adnych kredytów.
Pracodawc´ w USA mo˝na zna-
leêç samodzielnie (np. podczas
trwania tzw. Targów Pracodaw-
ców Amerykaƒskich czy przy po-
mocy Internetu) lub skorzystaç
z dodatkowo p∏atnej pomocy fir-
my poÊredniczàcej w wyjeêdzie.
2. Resort America
Program jest realizowany pod
opiekà Amerykaƒskiego Instytutu
Studiów Zagranicznych AIFS
(
www.aifs.com
).
W
Resort America
mogà wziàç
udzia∏ studenci wszystkich ro-
dzajów uczelni, poziomów kszta∏-
cenia, kierunków i systemów stu-
diów. Konieczne jest posiadanie
paszportu wa˝nego przez co naj-
mniej 6 miesi´cy po powrocie
z USA do Polski.
Uczestnik tego programu musi
mieç ukoƒczone 19 lat (górna gra-
nica wiekowa nie zosta∏a okreÊlo-
na – umownie jest to 28 lat) i znaç
w stopniu komunikatywnym j´zyk
angielski. Program Resort Ameri-
ca trwa minimum 12 tygodni (mak-
simum 16) i odbywa si´ w tym sa-
mym okresie co Work & Travel.
Za tego rodzaju prac´ (w wy˝ej
wspomnianym czasie jej trwania)
uczestnik Resort America otrzy-
muje wynagrodzenie (kieszonko-
we), które zale˝y od d∏ugoÊci jego
pobytu i wynosi w sumie od oko∏o
1400 USD (12 tygodni pobytu) do
oko∏o 2200 USD (16 tygodni poby-
tu). Po obowiàzkowym okresie
pracy (12 tygodni) w ramach tego
programu m∏ody cz∏owiek mo˝e
zostaç d∏u˝ej i pracowaç w tym sa-
mym bàdê innym miejscu ju˝ za
wy˝sze wynagrodzenie (200 USD
tygodniowo), albo wyruszyç w po-
dró˝ po USA (na w∏asny koszt).
Warto dodaç, i˝ czasami w trakcie
wykonywania pracy mo˝na rów-
nie˝ liczyç na dodatkowe pienià-
dze w postaci napiwków.
W ramach udzia∏u w Resort
America uczestnik ma zagwaran-
towane miejsce pracy, op∏acony
przelot do USA i z powrotem oraz
zapewniony dojazd na miejsce
docelowe, konieczne ubezpiecze-
nie, zakwaterowanie i pe∏ne wy-
˝ywienie. Na pozosta∏e op∏aty
wià˝àce si´ z wyjazdem do USA
nale˝y mieç od∏o˝one kilkaset
z∏otych (np. koszt uzyskania wizy
J-1 to równowartoÊç oko∏o 400 z∏
– kwota mo˝e ulec zmianie i zale-
˝y ca∏kowicie od Ambasady USA).
3. Camp America
Program ten jest organizowa-
ny przez Amerykaƒski Instytut
Studiów Zagranicznych AIFS,
który ma swoje przedstawiciel-
stwo w Polsce (
www.campameri-
ca.pl
).
Uczestnik programu
Camp
America
mo˝e wybraç prac´
w charakterze opiekuna, instruk-
tora lub osoby zajmujàcej si´ co-
dziennymi czynnoÊciami na da-
nym obozie. W pierwszym przy-
padku wymagana jest dobra zna-
jomoÊç j´zyka angielskiego,
2
Resort America
Uczestnicy tego programu pracują w czasie swoich
wakacji zazwyczaj po około 40 godzin tygodniowo
w amerykańskich hotelach, klubach jachtowych,
polach golfowych, centrach konferencyjnych, ośrod-
kach wypoczynkowych, kampingach, itp. Można
tam znaleźć pracę w pralni lub kuchni, jako sprzą-
tacz, pokojowy, recepcjonista, ogrodnik, ochro-
niarz, barman, kelner, kierowca, itd.
Dzia∏ C9
Szukamy pracy
Wyprawka Maturzysty
2005
w drugim wystarczy, ˝e si´ go zna
w
stopniu komunikatywnym.
W programie uczestniczyç mogà
osoby spe∏niajàce zbli˝one wy-
magania konieczne do tych, co
w Resort America.
Obozy te mo˝emy podzieliç m.
in. na: sprawnoÊciowe, sportowe,
artystyczne, naukowe, religijne,
itp. Zlokalizowane sà z dala od cy-
wilizacji, w atrakcyjnych tury-
stycznie miejscach, np. w górach
lub nad jeziorami. Dajà uczestni-
kom Camp America mo˝liwoÊç
obcowania z naturà i sprawdze-
nia si´ w nowych, nieznanych wa-
runkach.
Zarobki (kieszonkowe) w Camp
America zale˝à przede wszystkim
od: wieku uczestnika i tego, który
raz bierze udzia∏ w programie, ro-
dzaju wykonywanej przez niego
pracy oraz d∏ugoÊci jego pobytu
na obozie. Wynoszà one od 1100
USD (w przypadku opcji Cam-
power) do nawet ponad 1700 USD
(w przypadku osób powracajà-
cych po raz trzeci) za ca∏y okres
uczestnictwa w programie, który
trwa minimum 9 tygodni i odby-
wa si´ w tym samym czasie co
Work & Travel. Po obowiàzkowym
okresie pracy mo˝na zostaç d∏u˝ej
i pracowaç na tym samym bàdê in-
nym obozie ju˝ za wy˝sze wyna-
grodzenie (200 USD tygodniowo)
lub wyruszyç w podró˝ po Stanach
Zjednoczonych za w∏asne pienià-
dze. Ca∏kowite koszty i warunki
wyjazdu w ramach Camp Ameri-
ca sà podobne do tych, jak w Re-
sort America.
Wyjazdy w charakterze
opiekunki (lub opiekuna)
do dzieci (au pair)
Wyjazdy jako au pair skierowa-
ne sà g∏ównie do dziewczàt. Zda-
rzajà si´ jednak oferty w charakte-
rze au pair równie˝ i dla ch∏opców,
np. do Francji, Niemiec lub Holan-
dii, tyle ˝e przy znacznie wy˝szych
wymaganiach ni˝ te, które stawia
si´ dziewcz´tom. Wynika to z fak-
tu, i˝ tylko w niektórych paƒstwach
pewna (niewielka) liczba rodzin
zgadza si´ na przyj´cie pod swój
dach opiekuna dla ich pociech, któ-
ry b´dzie spe∏nia∏ rol´ „starszego
brata” dla dzieci, którymi ma si´
na co dzieƒ zajmowaç.
Zadaniem au pair jest opieka nad
dzieçmi rodziny goszczàcej, która obej-
muje, np. zabawy, spacery, odprowa-
dzanie i przyprowadzanie ze szko∏y lub
przedszkola, a w przypadku dzieci m∏od-
szych równie˝ kàpanie i przewijanie.
Wykonuje te˝ drobne prace domowe,
czyli np. pranie, prasowanie, Êcielenie
∏ó˝ek, sprzàtanie zabawek, zakupy, po-
moc w przygotowywaniu posi∏ków.
Au pair mieszka w domu u rodzi-
ny goszczàcej, ale w osobnym po-
koju. Ma zapewnione pe∏ne wy˝y-
wienie i systematycznie wyp∏aca-
ne kieszonkowe, które uzale˝nione
jest od kraju i czasu wykonywanej
tygodniowo pracy (od 25 godzin
w Belgii do 45 godzin w USA). Ro-
dzina goszczàca cz´sto op∏aca tak-
˝e niezb´dne ubezpieczenie, a cza-
sem równie˝ dojazd na miejsce czy
zwraca wczeÊniej poniesione przez
opiekunk´ (opiekuna) do dzieci
z tego tytu∏u koszty, np. w ratach
lub pod koniec uczestnictwa w pro-
gramie. Zdarza si´, ˝e au pair ma
równie˝ op∏acony bilet na miejsco-
wà komunikacj´.
Opiekunce (opiekunowi) do dzie-
ci przys∏uguje czas wolny od pra-
cy, np. wolny dzieƒ raz w tygodniu,
wolny weekend raz w miesiàcu,
2 tygodnie p∏atnego urlopu przy
ca∏orocznym pobycie za granicà.
Okres uczestnictwa w progra-
mie zale˝y od kraju, rodziny gosz-
czàcej oraz decyzji osoby pe∏nià-
cej obowiàzki au pair i wynosi
przewa˝nie od kilku do kilkunastu
miesi´cy. Rodziny goszczàce za-
zwyczaj wolà przyjàç do siebie au
pair na okres jednego roku. Wyni-
ka to z faktu, i˝ dzieci szybko przy-
zwyczajajà si´ do swoich opieku-
nów, a organizacja samego wyjaz-
du opiekunki (opiekuna) za grani-
c´ wià˝e si´ z koniecznoÊcià
dope∏nienia przez przysz∏à rodzi-
n´ goszczàcà wielu formalnoÊci.
Istnieje oczywiÊcie mo˝liwoÊç wy-
jazdu do pracy w charakterze
opiekunki (opiekuna) do dzieci na
okres wakacji, jednak dotyczy to
g∏ównie krajów znajdujàcych si´
w stosunkowo niedalekim po∏o˝e-
niu geograficznym od Polski, np.
Niemiec, Francji, Holandii, W∏och
czy Hiszpanii.
3
Camp America
Bioràc udzia∏ w tym programie b´dziesz mia∏
do wyboru dwie opcje podj´cia legalnej, waka-
cyjnej pracy na terenie USA, a mianowicie jako
Counsellor, czyli opiekun, wychowawca
(opieka nad dzieçmi) lub instruktor (prowa-
dzenie z dzieçmi zaj´ç, np. rekreacyjnych,
turystycznych, plastycznych, muzycznych
i innych) albo jako Campower, a wi´c osoba
wykonujàca ró˝ne prace na terenie obozu
(np. w pralni, kuchni, sklepiku, przy
sprzàtaniu, jako kierowca czy stró˝).
Wyjazdy w charakterze opiekunki
(lub opiekuna) do dzieci (au pair)
Udzia∏ w programie au pair to doskona∏a, skuteczna i tania
forma uczenia si´ lub doskonalenia znajomoÊci wybrane-
go j´zyka obcego. W ramach tego programu mo˝na
wyjechaç do jednego z krajów obj´tych programem, np.
Wielkiej Brytanii, Austrii, Belgii, Danii, Francji, Hiszpanii,
Holandii, Niemiec, W∏och, Norwegii, Islandii, ale tak˝e
RPA, USA czy Australii.
Dzia∏ C9
Szukamy pracy
Wyprawka Maturzysty
2005
W ka˝dym kraju dla obcokrajowców
organizowane sà interesujàce kursy j´-
zykowe na ró˝nych poziomach zaawan-
sowania. Au pair ma op∏acony przez ro-
dzin´ goszczàcà odpowiedni dla niej
(niego) kurs j´zykowy lub te˝ op∏aca go
sama (sam) ze swojego kieszonkowe-
go. Ucz´szcza do szko∏y na zaj´cia, któ-
re zazwyczaj odbywajà si´ w wymiarze
kilku godzin tygodniowo. Ponadto opie-
kunka (opiekun) do dzieci poprzez co-
dzienne kontakty i rozmowy z cz∏onka-
mi rodziny goszczàcej nabiera swobo-
dy wyra˝ania si´ i opanowuje j´zyk po-
toczny, a tak˝e pokonuje towarzyszàcà
wielu ludziom barier´ j´zykowà.
Koszt uczestnictwa w progra-
mie au pair to najcz´Êciej kilka-
set z∏otych (w zale˝noÊci od biu-
ra poÊredniczàcego w wyjeêdzie
zagranicznym). Dodatkowo, za-
wsze trzeba zap∏aciç równie˝ za
wiz´ pobytowà (jeÊli jest wyma-
gana), kilka zdj´ç paszportowych
oraz niezb´dne zaÊwiadczenia
i dokumenty, np. skrócony odpis
aktu urodzenia wraz z jego t∏uma-
czeniem przysi´g∏ym czy za-
Êwiadczenie o niekaralnoÊci.
Szczegó∏y dotyczàce wszystkich
opisanych powy˝ej programów
wyjazdów zagranicznych i dane
teleadresowe firm w nich poÊred-
niczàcych znajdziesz w lokalnej
i ogólnopolskiej prasie, Internecie
(po wpisaniu w wyszukiwarce na-
zwy wybranego programu), orga-
nizacjach m∏odzie˝owych lub stu-
denckich oraz Akademickich Biu-
rach Karier dzia∏ajàcych w wielu
szko∏ach wy˝szych na terenie ca-
∏ego kraju.
4
co najmniej Êrednie wykszta∏cenie,
wiek w zale˝noÊci od przepisów wizowych danego kraju, tj. 18-30 lat (w Niem-
czech maksymalny wiek au pair to 24 lata, ale w Wielkiej Brytanii – 30 lat),
wolny stan cywilny (z wyjàtkiem osób rozwiedzionych),
brak w∏asnych dzieci,
dobry stan zdrowia potwierdzony zaÊwiadczeniem lekarskim,
brak na∏ogów,
niekaralnoÊç potwierdzona w∏aÊciwym zaÊwiadczeniem,
posiadanie udokumentowanego doÊwiadczenia w opiece nad dzieçmi
(obowiàzkowe referencje),
dojrza∏oÊç psychiczna, odpowiedzialnoÊç i odpornoÊç na t´sknot´,
∏atwoÊç w adaptowaniu si´ do nowych warunków i nawiàzywaniu
kontaktów mi´dzyludzkich,
przynajmniej podstawowa znajomoÊç j´zyka danego kraju lub innego
j´zyka obcego wskazanego przez poÊrednika wyjazdu,
mile widziane mi´dzynarodowe prawo jazdy kategorii B (w niektórych
krajach obowiàzkowe wraz z praktykà w prowadzeniu samochodu,
np. w USA, RPA, Islandii czy Norwegii).
Decydujàc si´ na taki wyjazd musisz liczyç si´
z najcz´Êciej stawianymi kandydatkom (kandydatom)
na au pair wymaganiami, jak np.:
Ważne
!
Pami´taj jednak, aby byç bardzo
ostro˝nym i dok∏adnie sprawdziç
firm´, z której us∏ug zamierzasz
skorzystaç, np. do jakich organi-
zacji czy stowarzyszeƒ krajowych
lub mi´dzynarodowych nale˝y,
kto jest jej partnerem w miejscu
docelowym i czy ma ona tam do-
brà opini´, gdzie mo˝na za-
si´gnàç informacji na temat do-
tychczasowej dzia∏alnoÊci firmy
i kto mo˝e wystawiç jej rekomen-
dacje, a tak˝e czy (i ewentualnie
co) s∏yszano o niej w pobliskim
urz´dzie pracy.