Wykład 2009 gr.7 Jacek

1

LEKI HIPOLIPEMICZNE

C

EL TERAPEUTYCZNY: indywidualny dla każdego pacjenta.

U

DOWODNIONE KORZYŚCI KLINICZNE

:



↓ śmiertelnośd całkowitą



↓śmiertelnośd z przyczyn naczyniowo-sercowych



↓ryzyko nowych zdarzeo sercowych



↓koniecznośd wykonywania zabiegów rewaskularyzacyjnych



↓ryzyko udarów



S

TATYNY

:

powodują ↓cholesterolu całkowitego(TCh) o ok. 20-40%

↓ LDLi o ok. 25-50%(wyj. Rodzinne postaci hiperlipoproteinemii)

Tolerancja: dobra.

F

IBRATY

:

↓TCh do 15%

↓LDL do 15%
↑HDL do 20%
↓TG o 20-50%

Tolerancja: słaba, umiarkowana.

E

ZETIMIB

:

↓ LDL do 18%

↓TCh do 12%

Tolerancja:słaba.

K

WAS NIKOTYNOWY

:

bardzo silny ↓ TG,LDL, TCh,Lp(a). ↑ HDL

Tolerancja umiarkowana.
Często w miażdżycy zarostowo-zakrzepowej kooczyn dolnych blokuje na śródbłonku receptor dla
tPA →często powikłania zakrzepowe.

Ż

YWICE JONOWYMIENNE

:

↓TCh,↓LDL. Tolerancja: słaba.

M

ECHANIZM DZIAŁANIA STATYN

:

Acetylo-CoA→HMG-CoA→mewalonian→pirofosforan farnezylu→

1. Cholesterol
2. Dolichol
3. Ubichinon (zahamowanie powoduje upośledzoną funkcję łaocucha oddechowego)

Statyny hamują reduktazę HMG-CoA, a więc blokują przejście HMG-CoA w mewalonian. Zmniejszają
przez to endogenną syntezę cholesterolu.

Małe białka GTP-azowe:

Wykład 2009 gr.7 Jacek

2

 Powstają z pirofosforanu farnezylu, pirofosforanu all trans geranylo-geranylu
 ↓ aktywności przez statyny
 Zablokowanie powoduje plejotropowe dodatkowe działanie statyn

J

AK STATYNY

↓

RYZYKO

ACS?:



↓lepkości osocza



↑ funkcji śródbłonka(↑aktywności konstytutywnej syntazy NO)



↓ liczby makrofagów



Stabilizują blaszkę miażdżycową przez sieciowanie kolagenu



↓LDLc



↑HDLc



↓TG



↓ akt. metaloproteinaz



↓ wł. Pozakrzepowych (PAI-1)(hamuje szlak endogennej fibrynolizy)?



↓zapalenie (hsCRP)(↓ akt. kom zapalnych będących w pobliżu blaszki miażdżycowej)



Przywracają normalny fenotyp kurczliwy mięśniówki gładkiej, ograniczając jednocześnie jej

proliferacje



↓akt. płytek krwi

F

ARMAKOKINETYKA

:

- metabolizm w wątrobie(prawastatyna nie)(CYP3A4, CYP2C8(fluwastatyna))
- wiążą się z białkami krwi (90% rosuwostatyna, ≥98% atorwastatyna, 95-98% simwastatyna, ≥98%
fluwostatyna)
- lipofilnośd(rosuwastatyna i fluwastatyna hydrofilne)

Unikad:

statyny + leki p/grzybicze z grupy pochodnych imidazolu.

Statyny + sok grejpfrutowy →znaczny wzrost stężenia statyn we krwi(naringina blokuje ukł.
cytochromów w rąbku szczoteczkowym – znacznie zwiększa stężenie statyn).

E

ZETIMIB

:

Blokuje wchłanianie cholesterolu w jelicie,hamuje układ peptydu NPC 1L1, działa specyficznie na
białko transportujące cholesterol w jelicie. Nie przerywa krążenia wątrobowo-jelitowego.

Cukrzyca – ułatwia wchłanianie cholesterolu→ u pacjentów diabetycznych opornych na statyny
należy dołożyd ezetimib.
↓syntezy cholesterolu → ↑ wchłaniania przez organizm statyna + ezetimib
↓wchłaniania cholesterolu → ↑syntezy cholesterolu

F

IBRATY

:

działają bezpośrednio w jądrze komórkowym hepatocytów na regresję genów

kodujących białka zaangażowane w metabolizm lipidów.Zwiększają stężenie ApoAI, ApoAII (białka
będące rdzeniem dla HDLi). ↓stężenie kwasów tłuszczowych, ↓st. TCh,LDL, zmiana struktury LDLi(↓
małych gęstych LDLi). ↑ eksprresji genów odp. za obniżenie stężenia TG(↑ lipazy lipoproteinowej).

Wykład 2009 gr.7 Jacek

3

Terapia skojarzona statyna + ezetimib.

D

ZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE KWASU NIKOTYNOWEGO

:

1. Rumieo skóry
2. Uczucie gorąca
3. Zaostrzenie choroby wrzodowej
4. ↑ st. Kwasu moczowego
5. ↑ akt. fosfatazy alkalicznej
6. ↑ aminotransferaz
7. Hiperpigmentacja skóry
8. Świąd
9. Zaburzenia metabolizmu glukozy
10. Zaburzenia widzenia

Za 1. I 2. odpowiedzialna PGD2→jej antagonista to LAROPIPRANT

Kwas nikotynowy: najsilniej podnosi HDLe,jako jedyny efektywnie ↓ lp(a)

T

ORCETRAPIB

:

inhibitor enzymu CETP

może podnosid st. HDLi o 100/50 %?
Stymuluje RAA(zab. jonowe, krótkie mostki,włóknienie, arytmie, zgony).

A

NACETRAPIB

:

w badaniach

inh. enzymu CETP

Ż

YWICE JONOWYMIENNE

:

Alternatywa dla osób reagujących na statyny miopatią(sportowcy wyczynowi,osoby pracujące
fizycznie?)

Statynę krótkodziałającą przyjmuje się wieczorem(ze względu na miopatie).