Konwersja AC CA
Definicje i model matematyczny próbkowania
Proces dyskretyzacji:
●
próbkowanie w czasie
●
kwantowanie wartości
●
kodowanie
Próbkowanie
Pobieranie z sygnału ciągłego próbek w określonych odstępach czasu
●
F
s
=
1
T
s
próbkowanie równomierne
●
próbkowanie nierównomierne
Model matematyczny próbkowania
Próbkowanie to iloczyn funkcji grzebieniowej
T
i sygnały ciągłego x
a
t
x n=
T
x
a
t =x
a
nT , n ∈ℤ
gdzie T =
1
F
s
Whittaker-Nyquist-Kotelnikov-Shannon – twierdzeni o próbkowaniu
- 1 -
Ilustracja 1: Próbkowanie równomierne F
s
=
40[ Hz ]
F
s
2 f
g
Jeżeli nie spełnimy tego kryterium to wystąpi aliasing (przesunięcie i nałożenie się części widma
sygnału)
Przykład:
Fs=1000;N=1001;n=(0:N-1)/Fs;x=sin(2*pi*5*n);
m=(1:100:N);y=x(m);m=m/Fs; % dokładnie 10Hz
plot(n,x,'b;x(t);',m,y,'r;y(m);',m,y,'rx;;');
Fs=1000;N=1001;n=(0:N-1)/Fs;x=sin(2*pi*7*n);
m=(1:125:N);y=x(m);m=m/Fs; % 8Hz
plot(n,x,'b;x(t);',m,y,'r;y(m);',m,y,'rx;;');
Odwracając tw. Shanona – nie jesteśmy w stanie odróżnić ciągłego sygnału o częstoliwości f
0
od innego o częstotliwości f
0
k∗F
s
, k ∈ℤ (pokazać na rysunku)
Żeby mieć gwarancję spełnienia warunku Nyquista stosuje się dolnoprzepustowe filtry
antyaliasingowe przed przetwornikiem AC. (pokazać rysunek z pasmami sygnału, pokazać co się
dzieje z szumem, że też się „zawija”)
Jeżeli chcemy dokonać decymacji
należy najpierw przefiltrować sygnał filtrem antyaliasingowym !!
Próbkowanie sygnału pasmowego
B= f
h
−
f
l
- pasmo
f
c
- częstotliwość środkowa
Aliasing pożyteczny – podpróbkowanie, próbkowanie z przesunięciem częstotliwości (pokazać
rysunek z pasmami, szumem i innymi pasmami)
Formuła wyboru częstotliwości próbkowania:
F
s
2B i
2 f
c
−
B
m
F
s
2 f
c
B
m1
, m∈ℕ (wyprowadzenie w Lyons)
np. dla sygnału FM f
l
=
87.5[MHz ] , f
h
=
108[MHz ] stąd B=20 [MHz ] i
f
c
=
97.75[ MHz]
!!! Uwaga problem !!! - Odwrócenie widmowe dla nieparzystych m
- 2 -
m
0
-
215,50
220
1
175,50
107,75
120
2
87,75
71,83
85
3
58,50
53,88
54
4
43,88
43,10
43,5
5
35,10
35,92
-
6
29,25
30,79
-
(2 f – B) / m
(2 f + B) / ( m +1 )
Fs
Kwantyzacja
Przetwornik AC ma skończoną liczbę bitów na reprezentację liczby- np. 8, 16, 24
x=b
B−1
2
B −1
b
B−2
2
B−2
b
2
2
2
b
1
2
1
b
0
=
∑
i=0
B−1
b
i
2
i
czyli w zapisie binarnym
x
bin
=
b
B−1
b
B−2
b
2
b
1
b
0
gdzie b
B−i
to wartości bitów 0 lub 1
Na B bitach można zapisać 2
B
różnych liczb.
Cały zakres pomiarów x
min
, x
max
podzielmy równomiernie na 2
B
przedziałów wtedy:
x
=
x
max
−
x
min
2
N
Przykład
N=1000;n=(0:N-1)./N;x=.99*sin(2*pi*1.17*n);
m=(25:25:N);y=x(m);m=m/N;
B=1; W=2^(B-1);z=(ceil(W*y)-0.5)/W;
plot(n,x,'b;x(t);',m,y,'ro;;',m,y,'r^;x(n);',m,z,'gx;;',m,z,'g^;b0;');
Błąd kwantyzacji
x n=Q[ x n]=x ne n
gdzie e n to błąd kwantyzacji
- 3 -
Ilustracja 2: Kwantyzacja 1-bitowa
Dla sygnału −1≤x≤1, x ∈ℝ kwantyzator równomierny N-bitowy będzie
reprezentował/przypisywał następujące wartości
Q x=
⌊
2
N−1
x ⌋−0.5
2
N −1
Jeżeli jest zaokrąglenie do najbliższej wartości skwantowanej to
−
2
e n≤
2
gdzie =2
−
B
Stosunek sygnał/szum SNR
SNR≈20 log
10
2
N
=
6.0206 N [dB ]
Przykład
B=2;N=1000;n=(1:N)./N;x=2*(n-.5);W=2^(B-1);z=(ceil(W*x)-0.5)/W;
plot(n,x,'b;x;',n,z,'r;z;',n,x-z,'g;e;');
Kodowanie
–
równomierne - w kodzie uzupełnienie do dwóch U2 (znaczenie bitów, przykład)
–
logarytmiczne – uLaw
–
zmienno-przecinkowe - ??? dyskusyjne
Błędy próbkowania:
●
błąd kwantyzacji
●
szumy przetworników
●
jiter
●
nieliniowość
- 4 -