Ślady Kryminalistyczne

Zagadnienia do omówienia

Pojęcie śladu kryminalistycznego

Rodzaje śladów kryminalistycznych

Metody ujawniania śladów kryminalistycznych

Metody zabezpieczania śladów kryminalistycznych

Możliwości wykorzystania śladów kryminalistycznych

Pojęcie śladu

Śladem w znaczeniu kryminalistycznym jest każda

zmiana w obiektywnej rzeczywistości, mająca

związek z badanym zdarzeniem (np.

przestępstwem), będącym przedmiotem

prowadzonego postępowania (np. śledztwa).

POLICJA

Sklep

Rodzaje śladów

Kryterium

postaci w jakiej

ślad występuje

Kryterium wielkości

śladu

Kryterium przedmiotu

pozostawiającego

ślad

Podział śladów ze względu na postać

występowania

ODWZOROWANIA

Odciski

Odbitki

nawarstwione

odwarstwione

PLAMY

ZAPACHY

PRZEDMIOTY I ICH CZĘŚCI

INNE

Podział śladów ze względu na wielkość

MAKROŚLADY

MIKROŚLADY

Mikroślady

Ślady niewidoczne lub

słabo widoczne okiem

nieuzbrojonym,

możliwe do zbadania

przy wykorzystaniu

metod

mikroanalitycznych

(chromatografia,

spektrometria, silne

powiększenie

mikroskopem).

Makroślady

Ślady, których

spostrzeżenie okiem

nieuzbrojonym nie

sprawia człowiekowi

trudności.

Podział śladów ze względu na

przedmiot, który ślad pozostawił

DAKTYLOSKOPIJNE

MECHANOSKOPIJNE

TRASEOLOGICZNE

BIOLOGICZNE

FONOSKOPIJNE

BRONI PALNEJ

CHEJLOSKOPIJNE

DOKUMENTY I

URZĄDZENIA DO

ICH SPORZĄDZANIA

INNE np. ŚLADY

ZĘBÓW

ŚL. DAKTYLOSKOPIJNE

Są to ślady linii

papilarnych palców dłoni.

CHEJLOSKOPIJNE

Są to ślady ust ludzkich.

Inaczej nazywane śladami

czerwieni wargowej.

ŚL. MECHANOSKOPIJNE

Są to narzędzia oraz ślady działania tych narzędzi.

Podział narzędzi ze względu na ich przeznaczenie :

Przeznaczone do

wykonywania pracy np.:

ślusarskie, stolarskie,

kowalskie.

Specjalnie wytworzone lub

dostosowane do popełnienia

określonych przestępstw np.:

wytrychy, składane łomy

Podział narzędzi ze względu na mechanizm ich działania :

Skrawające np.: piłki

do metali, wiertła,

pilniki, świdry

Tnące, jedno i

dwuostrzowe

(szczękowe)

Zgniatające np.:

plombownice,

cechowniki

Podział śladów narzędzi ze względu na rodzaj podłoża na

którym wystąpiły :

Wyst. na metalu

Wyst. na szkle

Wyst. na drewnie

Wyst. w masach

plastycznych

Wyst. na ciele

Wyst. na wyrobach

włókienniczych

ŚL. TRASEOLOGICZNE

Są to ślady powstające na lądzie na skutek przemieszczania

się osób, zwierząt lub rzeczy.

Podział ze względu na to kto (lub co) je pozostawił :

LUDZI

ZWIERZĄT

ŚRODKÓW

TRANSPORTU

• stóp bosych
• stóp obutych
• innych części
ciała (ślady
wleczenia, dłoni)

• kopyt
• racic
• łap
• inne (wleczenia
ubitej zwierzyny)

• kół
• gąsienic
• płóz

ŚL. BIOLOGICZNE

Są to ślady tkanek ludzkich, zwierzęcych i roślinnych

oraz ślady wydalin i wydzielin.

Tkanka to zespół komórek o podobnej budowie i

spełniających w organizmie określone funkcje.

Badaniem tkanek zajmuje się histologia.

Krew

Naskórek

Nasiona

Włosy

Paznokcie

Liście

Kości

Mięśnie

Kora drzew

Wydalina to substancja nie potrzebna dla

funkcjonowania organizmu w związku z czym zostaje z

niego usunięta.

Wydzielina to substancja produkowana przez organizm,

potrzebna do jego funkcjonowania.

Kał

Mocz

Wymiociny

Soki żołądkowe

Łzy

Ślina

Śluz w nosie

ŚL. FONOSKOPIJNE

Są to ślady w postaci dźwięku nagranego na różne

nośniki.

Głos ludzki

Głos zwierzęcy

Odgłos wystrzału

Inne :

Warkot silnika

Taśma magnetofonowa

• dźwięk dzwonu
• stukot maszyny
• odgłosy
jadącego pociągu

Taśma video

Płyta CD

Dźwięki

Nośniki

Inne np.: elektroniczny

moduł pamięci

ŚL. BRONI PALNEJ

Bronią palną jest niebezpieczne dla życia lub zdrowia

urządzenie, które w wyniku działania sprężonych gazów,

powstających na skutek spalania materiału miotającego,

jest zdolne do wystrzelenia pocisku lub substancji z lufy

albo z elementu zastępującego lufę, a przez to do

rażenia celów na odległość.

(art. 7 Ustawy o broni i amunicji)

Ze względu na miejsce występowania ślady użycia broni

palnej dzieli się na :

Ślady występujące w
miejscu z którego strzelano

Ślady występujące w miejscu
do którego strzelano

Odległość obu miejsc może być zerowa w przypadku strzału

z przystawienia lub wynosić kilkaset metrów w przypadku

strzału z karabinu wyborowego wyposażonego w celownik

optyczny.

Ze względu na postać, ślady użycia broni palnej w

miejscu strzelania mogą występować jako :

Broń palna

Amunicja

Łuski

Części broni palnej

Niewypały

Przybitki

W miejscu do którego strzelano ślady mogą

występować w postaci :

Przestrzeliny

Ślady rykoszetów

Ślady biologiczne

Pociski

Inne skutki działania broni

• otwarte
• ślepe

• opalenia
• okopcenia
• resztki smarów
• resztki prochu

ETAPY POSTĘPOWANIA ZE ŚLADEM

UJAWNIENIE

UTRWALENIE

PROCESOWE

ZABEZPIECZENIE

KRYMINALISTYCZNE

WYKORZYSTANIE

ŚLADU

Ujawnienie

Ma na celu odnalezienie śladów

występujących na miejscu

zdarzenia, a czasem również
poprawienie ich widoczności.

Metody ujawniania śladów

kryminalistycznych

OPTYCZNA

MECHANICZNA

CHEMICZNA

Metoda optyczna

Polega na wzrokowym

ujawnieniu śladów. Wzrok

można wspomóc lupą,

światłem latarki bądź

światłem o innej długości fali

np. światłem ultrafioletowym

(UV).

Metoda ta ma charakter pierwotny w stosunku do wszystkich

pozostałych metod. Najpierw staramy się ujawnić ślady

metodą optyczną, później stosujemy metodę mechaniczną lub

chemiczną.

Metoda mechaniczna (fizyczna)

Stosując tę metodę oddziałujemy

mechanicznie na różne

przedmioty w celu uwidocznienia

śladu

np. chcąc ujawnić ślady

linii papilarnych w postaci

odbitek znajdujące się na blacie

biurka możemy pędzelkiem

nanieść proszek daktyloskopijny

(np. argentorat) który przyklei się

do substancji potowo -

tłuszczowej powodując

uwidocznienie wzoru linii

papilarnych.

Metoda chemiczna

Polega na stosowaniu środków chemicznych, które

wchodząc w reakcję chemiczną z substancja tworzącą

ślad czynią go lepiej widocznym.

luminol

azotan srebra

pary jodu

pary klejów

cyjano-

akrylowych

Kryminalistyczne zabezpieczenie

śladów

Zabezpieczanie śladów pod

względem kryminalistycznym polega

na technicznym (fizycznym)

zabezpieczeniu śladu przed

zatarciem, zniszczeniem bądź

przeniesieniem.

KRYMINALISTYCZNE ZABEZPIECZENIE

ŚLADÓW

W POSTACI

NATURALNEJ

PRZEZ

ODWZOROWANIE

Z PODŁOŻEM

BEZ PODŁOŻA

FOTOGRAFIA

MODELOWANIE

PRZENIESIENIE NA

FOLIĘ

DAKTYLOSKOPIJNĄ

Procesowe utrwalenie śladów

Zabezpieczenie śladów pod

względem procesowym polega na

dokumentacyjnym związaniu śladu z

miejscem zdarzenia

Procesowe utrwalenie śladów

• opis śladu w protokóle oględzin
• zaznaczenie pozycji śladu na szkicu
• sporządzenie metryczki śladowej i trwałe jej

połączenie ze śladem

• wykonanie dokumentacji fotograficznej
• sporządzenie innej dokumentacji (film

wideo, opis słowny na taśmie
magnetofonowej)

Funkcje śladów

DOWODOWA

INFORMACYJNA

Funkcja informacyjna

Istota tej funkcji polega na tym,

że ślady będące rzeczowym

źródłem informacji, mogą nam

dostarczyć odpowiedzi na

“siedem złotych pytań

Kryminalistyki”

Mogą więc pomóc ustalić okoliczności zdarzenia oraz ilość i

role osób w nim uczestniczących.

7 ZŁOTYCH PYTAŃ

Kto ?

Co ?

Gdzie ?

Kiedy ?

Jak ?

Czym

?

Dlaczego ?

OKOLICZNOŚCI NEGATYWNE

Sytuacje, w których ślad
powinien wystąpić a nie
występuje.

Sytuacje, w których
ślad występuje a nie
powinno go być.

Funkcja dowodowa

Po spełnieniu określonych warunków ślad może

stać się dowodem w sprawie. To znaczy ślad

ujawniony i zabezpieczony pod względem

procesowo

– kryminalistycznym podczas oględzin

miejsca, osoby lub rzeczy staje się rzeczowym

środkiem dowodowym.

UJAWNIENIE

UTRWALENIE

PROCESOWE

ZABEZPIECZENIE

KRYMINALISTYCZNE

Materiał dowodowy

ślady ujawnione i zabezpieczone pod

względem procesowo – kryminalistycznym

podczas oględzin na miejscu zdarzenia

Materiał porównawczy

ślady pozyskane lub spowodowane

na polecenie organu ścigania do

celów badań identyfikacyjnych

1

2

WYKORZYSTANIE ŚLADÓW

WNIOSKOWANIE

ELIMINACJA

IDENTYFIKACJA

REJESTRACJA

WNIOSKOWANIE

Wnioskowanie to rozumowanie polegające na

tym, że z przesłanek uznanych za prawdziwe,

na podstawie reguł logicznych, wyprowadzane

są nowe treści.

RODZAJE WNIOSKOWANIA

WSTĘPNE

NA PODSTAWIE

POJEDYNCZEGO

ŚLADU

KOMPLEKSOWE

ELIMINACJA

Eliminacja to proces w wyniku którego następuje

usuwanie lub selekcja pewnych, zbędnych elementów

spośród innych.

Eliminacja pełni rolę porządkującą i związana jest z

poszukiwaniem materiału dowodowego lub

porównawczego.

Pierwsze czynności eliminacyjne dokonywane przez

policjanta prowadzącego oględziny bądź wykonującego

inne czynności procesowe noszą nazwę eliminacji

wstępnej.

IDENTYFIKACJA

Identyfikacja to proces badawczy mający na celu

wyszukiwanie, porównywanie i analizowanie ilości i

jakości cech swoistych dla danej osoby, zwierzęcia lub

rzeczy, w celu ustalenia ich tożsamości jako jednostki

bądź grupy.

RODZAJE IDENTYFIKACJI

GRUPOWA

INDYWIDUALNA

Identyfikacja grupowa

Jest to proces badawczy mający na celu stwierdzenie, że

określona osoba, zwierzę lub rzecz należy do określonej

rodziny, gatunku, zbioru lub rodzaju.

Daje ona odpowiedź na pytanie : czy ktoś lub coś jest takie

same jak grupa osób, zwierząt lub rzeczy ?

Identyfikacja indywidualna

Jest to proces badawczy mający na celu stwierdzenie, że

określona osoba, zwierzę lub rzecz jest tożsama z

konkretną osobą, zwierzęciem lub rzeczą.

Daje ona odpowiedź na pytanie : czy dany ślad pochodzi od

tej i tylko tej osoby, zwierzęcia lub rzeczy ?

Zarządzenie badań identyfikacyjnych stanowi ważny etap w

realizacji funkcji dowodowej śladów.

REJESTRACJA

Niektóre ślady z uwagi na właściwości

(np. odznaczające się trwałością cech)

lub pochodzenie mogą być włączone do

odpowiednich zbiorów, by następnie

służyć za materiał porównawczy czy

wzorzec w dalszych badaniach w

przypadku ujawnienia podobnych śladów

w przyszłości.

Zbiory prowadzone w CLK

Wydział Badań Dokumentów

prowadzi Kartotekę

Dokumentów Anonimowych (KDA) oraz fonotekę.

Wydział Badań Broni i Balistyki

prowadzi Kartotekę Broni

Utraconej oraz zbiory łusek, pocisków, broni i amunicji.

Wydział Mechanoskopii

prowadzi zbiory śladów narzędzi i

obuwia oraz sfałszowanych monet i wyrobów jubilerskich, a

także katalogi obuwia i opon samochodowych.

Wydział Biologii

prowadzi zbiory botaniczne, włosów

ludzkich, sierści zwierzęcej, piór i pierza oraz łusek rybich.

Wydział Daktyloskopii

prowadzi Centralną Registraturę

Daktyloskopijną — dziesięciopalcową, zbiory odbitek linii

papilarnych pojedynczych palców rąk najbardziej aktywnych

przestępców pospolitych oraz centralny zbiór śladów linii

papilarnych nieustalonych sprawców przestępstw.

Wydział Fizykochemii

prowadzi zbiory materiałów,

towarów i substancji — stanowiących materiały

porównawcze — w formie zbiorów naturalnych oraz

kartotek i bibliotek komputerowych.