Metody analizy źródeł

finansowania (2)

Cel analizy – przygotowanie przesłanek
wspomagających wybór racjonalnej
struktury kapitału (pasywów)

Ogólne przesłanki teoretyczne

1.Wysoki (wzrastający) udział kapitału

własnego sprzyja stabilności finansowej
przedsiębiorstwa, kreuje pozytywny
wizerunek firmy w oczach dostawców,
banków itp., ale raczej nie sprzyja wysokiej
rentowności kapitału własnego.

Ogólne przesłanki teoretyczne (2)

2 . Duży (wzrastający) udział kapitału obcego

zwiększa szanse uzyskania wysokiej rentowności
kapitału własnego dzięki dodatniemu efektowi
dźwigni finansowej, ale podnosi stopień ryzyka
przedsięwzięć oraz stwarza większe
prawdopodobieństwo uzależnienia się od
właścicieli kapitału obcego (banków i innych
wierzycieli) a w skrajnym przypadku prowadzi do
bankructwa.

Dźwignia finansowa - przykład

Założenia:
- istnieją 2 warianty działalności gospodarczej,

które są identyczne z wyjątkiem struktury źródeł

finansowania.

- wariant A – finansowanie tylko kapitałem

własnym = 1000 j.p.

- wariant B – kapitał własny (600) + kapitał

obcy (400) = kapitał ogółem (1000)

- efektywne oprocentowanie kap. obcego = 10%

Przykład obliczenia

wyszczególnienie wariant A wariant B
przychody 1000 1000
koszty operacyjne 850 850
zysk operacyjny 150 150
odsetki -

40

zysk brutto 150 110
podat.doch.=20% 30 22
zysk netto 120 88

Przykład obliczenia c.d.

Wyszczególnienie

wariant A wariant B

Rentowność sprzedaży 15,0 % 15.0 %
Rentow. sprzed. netto 12,0% 8,8%
Rentowność aktywów 15,0% 15,0%
Rentow. kapitału włas. 12,0% 14,7%
Efekt dźwigni finans. -

+ 2,7pp

Przykład obliczenia negatywnego

efektu dźwigni

wyszczególnienie wariant A’ wariant C

przychody 1000 1000
koszty operacyjne 930 930
zysk operacyjny 70 70
odsetki -

40

zysk brutto 70 30
podat.doch.=20% 14 6
zysk netto 56 24

Przykład obliczenia c.d.

Wyszczególnienie wariant A’ wariant C
Rentowność sprzedaży 7,0 % 7.0 %
Rentow. sprzed. netto 5,6% 2,4%
Rentowność aktywów 7,0% 7,0%
Rentow. kapitału włas. 5,6% 4,0%
Efekt dźwigni finans. -

- 1,6pp

Obliczanie efektu dźwigni

(bez porównywania wariantów)

• Efekt dźwigni =

Kapitał obcy : kapitał własny*
(rentowność aktywów – stopa procentowa)*
( 1 – stopa podatku dochodowego )
Oblicz wg wzoru dla wariantów B i C
Odp.
2 : 3 * (0,15 – 0,10) (1,0 – 0,2) = 2,7 pp
2 : 3 * (0,07 - 0,10) (1,0 – 0,2) = - 1,6pp

Graficzne przedstawienie

dźwigni finansowej

• ROE

Efekt

dodatni

Pytanie

• Przy jakim poziomie zysku operacyjnego i

rentowności aktywów mierzonej zyskiem
operacyjnym rentowność kapitału własnego
jest identyczna we wszystkich wariantach?

Odpowiedź

1.Rentowność aktywów (kapitału ogółem)

mierzona zyskiem operacyjnym jest

równa stopie procentowej kapitału

obcego.

2. Poziom zysku operacyjnego obliczamy

na podstawie powyższego wskaźnika
ROA

Zadanie

• Oblicz te wielkości na podstawie podanego

powyżej przykładu.

• Efektywna stopa procentowa = 10.0%
• ROA = 10,0%
• Aktywa = 1000
• Zysk operacyjny = ?
• Zysk operacyjny = 100

Przykład obliczenia

wyszczególnienie wariant A’’ wariant D
przychody 1000 1000
koszty operacyjne 900 900
zysk operacyjny 100 100
odsetki -

40

zysk brutto 100 60
podat.doch.=20% 20 12
zysk netto 80 48

Przykład obliczenia c.d.

Wyszczególnienie wariant A’’ wariant D
Rentowność sprzedaży 10,0 % 10.0 %
Rentow. sprzed. netto 8,0% 4,8%
Rentowność aktywów 10,0% 10,0%
Rentow. kapitału włas. 8,0% 8,0%
Efekt dźwigni finans. -

0,0pp

2 : 3 * (0,10 – 0,10) (1,0 – 0,2) = 0,0 pp

Powtórzenie

• Kiedy występuje zerowy (neutralny) efekt

działania dźwigni finansowej?

• Odp.

1. Gdy ROA = efekt. stopa procentowa
2. Gdy warianty z i bez kapitału obcego dają

identyczne rentowności kapitału własnego

3. Gdy rentowność kapitału własnego i poziom

zysku operacyjnego przyjmują wartości graniczne

Zadanie

• Podaj te wartości graniczne z przykładu

liczbowego

• Odp. ROE = 8,0%, zysk operac. = 100

Wnioski końcowe

• Efekt dźwigni finansowej jest tym większy:

- im większa jest różnica między ROA a

stopą procentową

- im większy jest udział kapitału obcego w

finansowaniu aktywów.

Dźwignia finansowa (z kosztem

kapitału własnego)

• Przykład obliczenia

wyszczególnienie wariant A 1 wariant B1
zysk operacyjny 150 150
odsetki -

40

zysk brutto 150 110
podat.doch.=20% 30 22
zysk netto 120 88
koszt kap. wł.=10% 100 60
zysk ekonomiczny 20 28

Kryterium oceny

• Rentowność kapitału ogółem mierzona zyskiem

ekonomicznym

• Zad. Oblicz ją dla wariantu A i B
• Odp. 2,0% i 2,8%
• Wniosek: Wariant B lepszy, bo korzysta z tarczy

(osłony) podatkowej.

• Zadanie: przy jakim koszcie kapitału własnego

rentowność kapitału ogółem jest jednakowa w obu

wariantach?

• Wskazówka: (1 – T) koszt kapitału obcego

Obliczenie

wyszczególnienie wariant A wariant B

zysk operacyjny 150 150
odsetki -

40

zysk brutto 150 110
podat.doch.=20% 30 22
zysk netto 120 88
koszt kap. wł.=8,0% 80 48
zysk ekonomiczny 40 40
rentowność kap.og. 4,0% 4,0%