,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Zenon Dudek

Wykonywanie napraw i renowacji wyrobów koszykarsko -
plecionkarskich 742[02].Z1.04

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Renata Gołgowska
mgr inż. Stanisław Gryk



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Anna Klimkowicz - Barbarska



Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda



Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 742[02].Z1.04.

Wykonywanie napraw i renowacji wyrobów koszykarsko - plecionkarskich

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Materiał nauczania

7

4.1. Naprawa konstrukcyjnych elementów plecionkarskich mebli wyplatanych 7

4.1.1. Materiał nauczania

7

4.1.2. Pytania sprawdzające

9

4.1.3. Ćwiczenia

9

4.1.4. Sprawdzian postępów

11

4.2. Naprawa splotów tworzących i łączących w wyrobach plecionkarskich

12

4.2.1. Materiał nauczania

12

4.2.2. Pytania sprawdzające

16

4.2.3. Ćwiczenia

17

4.2.4. Sprawdzian postępów

19

4.3. Naprawa zakończeń plecionkarskich

20

4.3.1. Materiał nauczania

20

4.3.2. Pytania sprawdzające

22

4.3.3. Ćwiczenia

22

4.3.4. Sprawdzian postępów

23

4.4. Naprawa i wykonywanie replik uchwytów, zamknięć i złącz plecionkarskich 24

4.4.1. Materiał nauczania

24

4.4.2. Pytania sprawdzające

25

4.4.3. Ćwiczenia

25

4.4.4. Sprawdzian postępów

29

4.5. Renowacja wyrobów koszykarsko – plecionkarskich

30

4.5.1. Materiał nauczania

30

4.5.2. Pytania sprawdzające

31

4.5.3. Ćwiczenia

31

4.5.4. Sprawdzian postępów

33

5. Sprawdzian osiągnięć

34

6. Literatura

39

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i umiejętności w zakresie

wykonywania napraw i renowacji wyrobów koszykarsko – plecionkarskich.

W poradniku zamieszczono :

Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
Cele kształcenia czyli wykaz umiejętności, jakie powinieneś opanować w czasie realizacji ej
jednostki modułowej.
Materiał nauczania ( rozdział 4 ), umożliwi Ci samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on:

−

pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia,

−

ćwiczenia (z wykazem materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji

−

ćwiczenia), które pomogą Ci w ukształtowaniu praktycznych umiejętności z zakresu

−

tej jednostki modułowej,

−

sprawdzian postępów, czyli sprawdzian wiadomości i umiejętności opanowanych

−

podczas realizacji materiału nauczania.

Sprawdzian osiągnięć, czyli zestaw pytań sprawdzających Twoją wiedzę i umiejętności
z zakresu całej jednostki modułowej.
Wykaz literatury, który ułatwi Ci poszerzenie wiedzy z zakresu tej jednostki modułowej.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz określoną
czynność. Po zrealizowaniu materiału spróbuj wykonać sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie zajęć w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych
prac.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostki modułowej

742[02].Z1

Technologia prac koszykarsko-plecionkarskich

742[02].Z1.01

Wykonywanie prac przygotowawczo-

wykończeniowych związanych

z wytwarzaniem wyrobów koszykarsko-

plecionkarskich

742[02].Z1.02

Wykonywanie prac związanych z produkcją

wyrobów koszykarsko-plecionkarskich

742[02].Z1.03

Wykonywanie wyrobów z zastosowaniem peddigu,

rotangu, rafii, trawy morskiej, słomy i innych

materiałów

742[02].Z1.04

Wykonywanie napraw i renowacji wyrobów

koszykarsko-plecionkarskich

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

selekcjonować i porządkować informacje uzyskane z różnych źródeł,

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

−

zastosować wiedzę i umiejętności z zakresu podstaw koszykarstwa – plecionkarstwa,

−

wykonać prace przygotowawczo – wykończeniowe związane z wytwarzaniem wyrobów

−

koszykarsko – plecionkarskich,

−

wykonać prace związane z produkcją wyrobów koszykarsko – plecionkarskich,

−

dobrać materiały i technologie do wytwarzania wyrobów,

−

wykonać wyroby z zastosowaniem materiałów podstawowych i pomocniczych,

−

zastosować różne materiały do wykonania konstrukcji mebli wyplatanych,

−

wykonać sploty, zakończenia, uchwyty, zamknięcia,

−

połączyć konstrukcyjne elementy plecionkarskie.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

zorganizować stanowiska napraw i renowacji wyrobów, zgodnie z przepisami bhp,
ochrony ppoż. oraz ochrony środowiska,

−

zastosować wiedzę i umiejętności z zakresu podstaw koszykarstwa – plecionkarstwa,

−

wykonać prace związane z produkcją wyrobów koszykarsko – plecionkarskich,

−

wykonać prace przygotowawczo – wykończeniowe związane z wytwarzaniem wyrobów,

−

zakwalifikować wyroby do naprawy i renowacji,

−

określić sposób i rodzaj naprawy,

−

ustalić kolejność operacji podczas napraw i renowacji,

−

dobrać materiały podstawowe, uzupełniające i pomocnicze do wykonania naprawy
i renowacji wyrobu,

−

naprawić konstrukcyjne elementy plecionkarskie mebli wyplatanych typu: krzyż, noga,
rozpora, rama, poręcz, , biegun,

−

wzmocnić konstrukcję mebli wyplatanych listwami oraz taśmami za pomocą splotów
łączących,

−

uzupełnić ubytki w zakończeniach wyrobów plecionkarskich,

−

naprawić podlotkę, szyjkę, kołnierz, podstawę ( dodatkowe zakończenia poniżej dna
wyrobu), gruszkę,

−

wykonać replikę pałąka zwyczajnego i kijowego oraz ucha zwyczajnego,

−

naprawić uchwyt plecionkarski typu: pałąk ( krzyżowy, spiralny, opleciony), ucho
(oplecione, okienkowe, pełne),

−

wykonać replikę zamknięcia plecionkarskiego typu: zawias (skręcony, zwijany), pętla,
zaczep, zatyczka,

−

zastosować w naprawach gwoździe, zszywki, wkręty oraz klej,

−

wykonać prace tapicerskie i stolarskie przy naprawie wyrobów,

−

zastosować techniki wykończeniowe przy odnawianiu wyrobów.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Naprawa konstrukcyjnych elementów plecionkarskich mebli

wyplatanych

4.1.1. Materiał nauczania

Konstrukcyjne elementy plecionkarskich mebli wyplatanych to części składowe mebla,
które rozpoczynają formowanie i kształtowanie cech użytkowych wyrobu. Szkieletem mebla
jest jego nie wypleciona konstrukcja.

Konstrukcje mebli wyplatanych wykonywane są z:

−

kijów wiklinowych,

−

kijów rotangowych i rotangopochodnych,

−

kijów bambusowych,

−

listew drewnianych,

−

rurek i prętów metalowych,

−

rurek i prętów z tworzyw sztucznych.

Do konstrukcyjnych elementów mebli plecionkarskich zaliczamy:

−

krzyż,

−

nogę,

−

rozporę,

−

ramę,

−

poręcz,

−

biegun.

Naprawa mebla wyplatanego polega na usunięciu i wymianie uszkodzonego elementu

konstrukcyjnego, wzmocnieniu konstrukcji, uzupełnieniu ubytków w splotach w celu
przywrócenia walorów estetycznych i funkcji wyrobu związanych z jego użytkowaniem.

Fot. 1. Fotel . Uszkodzony element konstrukcyjny - poręcz [5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Fot.2. Fotel. Uszkodzona poręcz [5]

Fot. 3. Fotel. Wzmocnienie nogi i rozpory taśmą wiklinową z zastosowaniem wiązadła oplotowego. [5]

Do wykonania czynności związanych z naprawą mebli wyplatanych niezbędna jest

wiedza i umiejętności z zakresu podstaw koszykarstwa – plecionkarstwa, wykonanie prac
przygotowawczo – wykończeniowych, prac związanych z produkcją wyrobów w celu
dokonania prawidłowego doboru materiałów i technologii.

Podczas naprawy należy mieć na uwadze następujące zasady:
1. Zachowanie materiału naprawianego mebla – oznacza to, że mogą być wykonywane

uzupełnienia tylko brakujących części lub zniszczonych. Do tego celu należy stosować
takie materiały, z jakich był wykonany mebel.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

2. Zachowanie konstrukcji, wymiarów, kształtu mebla. W celu zachowania konstrukcji

mebla ważne jest ustalenie rodzaju połączeń, które zastosowano w produkcji mebla.
Najkorzystniejsze dla naprawianego mebla jest zastosowanie tych samych technologii

i materiałów jakich użyto do jego wykonania.

Przed przystąpieniem do naprawy konstrukcyjnych elementów mebli wyplatanych należy:

1) zaplanować proces naprawy – sporządzić plan pracy zawierający informacje konieczne

do wykonania naprawy, tj. zidentyfikować i określić uszkodzenia, określić rodzaj
i sposób naprawy, wyszczególnić materiały, narzędzia i oprzyrządowanie pomocnicze,
ustalić i przedstawić kolejność wykonywanych operacji technologicznych, stosować
przepisy bhp i ppoż.,

2) przygotować stanowisko pracy,
3) wykonać demontaż uszkodzonych splotów i elementów wyrobu,
4) wykonać naprawę i zastosować techniki wykańczające wyrób.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest naprawa?
2. Jakie elementy konstrukcyjne występują w meblach wyplatanych?
3. Z jakich materiałów konstrukcyjnych wykonuje się szkielety mebli wyplatanych?
4. Jakie czynności należy wykonać przy naprawie mebli wyplatanych?
5. Na czym polega zaplanowanie procesu naprawy wyrobu?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie1
Wykonaj naprawę wzmocnienia połączenia elementów konstrukcyjnych dowolnego
mebla wyplatanego wykonanego za pomocą listwy i taśmy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować proces naprawy,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) dobrać materiały (podstawowe, uzupełniające, pomocnicze),
4) wykonać demontaż uszkodzonego wzmocnienia,
5) wykonać naprawę,
6) wykończyć wyrób,
7) uporządkować stanowisko pracy,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka,

−

sekator

−

nóż,

−

młotek,

−

wyginacz,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

obcęgi , szczypce,

−

szydło lub szpikulec

−

przymiar,

−

ołówek stolarski,

−

zbiornik do uplastycznienia materiału plecionkarskiego,

−

oprzyrządowanie pomocnicze,

Ćwiczenie2
Przygotuj stanowisko pracy do wykonywania napraw konstrukcyjnych elementów mebli
wyplatanych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować warsztat koszykarski,
2) przygotować ławkę z narzędziownikiem,
3) przygotować odpowiednie przybory i narzędzia, urządzenia i oprzyrządowanie

pomocnicze stosowane przy wytwarzaniu wyrobów koszykarsko-plecionkarskich,

4) sprawdzić stan narzędzi i urządzeń,
5) przygotować potrzebne materiały podstawowe i pomocnicze,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka,

−

sekator

−

nóż,

−

młotek,

−

wyginacz,

−

obcęgi , szczypce,

−

szydło lub szpikulec

−

przymiar,

−

ołówek stolarski,

−

zbiornik do uplastycznienia materiału plecionkarskiego,

−

oprzyrządowanie pomocnicze,

Ćwiczenie 3
Wykonaj naprawę nogi taboretu wyplatanego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować proces naprawy,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) dobrać materiały do wykonania nogi,
4) wykonać nową nogę
5) wykonać demontaż uszkodzonej nogi ,
6) zamocować nową nogę w konstrukcji taboretu,
7) wzmocnić konstrukcję listwą, obłączkiem, taśmą,
8) wykończyć wyrób,
9) uporządkować stanowisko pracy,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka,

−

sekator

−

nóż,

−

młotek,

−

obcęgi , szczypce,

−

piła ręczna,

−

gwoździe, wkręty,

−

przymiar stały (calówka),

−

ołówek stolarski,

Ćwiczenie 4
Wykonaj naprawę krzyża fotela wyplatanego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować proces naprawy,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) dobrać materiały do wykonania naprawy krzyża,
4) wykonać demontaż uszkodzonych elementów krzyża fotela wyplatanego,
5) wykonać nowy element krzyża i wymienić go w konstrukcji fotela,
6) wzmocnić połączenia listwą, obłączkiem, taśmą,
7) wykończyć wyrób,
8) uporządkować stanowisko pracy,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

nóż,

−

młotek,

−

obcęgi lub szczypce,

−

piła ręczna,

−

gwoździe, wkręty,

−

szydło lub szpikulec

−

przymiar stały (calówka),

−

ołówek stolarski,

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić co to jest naprawa?





2) wymienić elementy konstrukcyjne występujące w meblach wyplatanych?





3) określić z jakich materiałów konstrukcyjnych wykonuje się szkielety
mebli wyplatanych?





4) wymienić czynności, które należy wykonać przy naprawie mebli
wyplatanych?





5) wyjaśnić na czym polega zaplanowanie procesu naprawy wyrobu?





,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4.2. Naprawa splotów tworzących i łączących w wyrobach

wyplatanych

4.2.1. Materiał nauczania

Sploty dzielimy na:
1. Sploty tworzące.
2. Sploty łączące.

Sploty tworzące to sploty o różnej technice wyplatania wypełniające powierzchnię

ścianki wyrobu lub innych jego elementów jak dna, bok, pokrywy lub innych elementów
wyrobu.
Do splotów tworzących zaliczamy:

−

splot wężykowy,

−

splot skośny,

−

splot krzyżowy,

−

splot kostkowy,

−

splot jodełkowy,

−

splot kratowy,

−

splot siatkowy,

−

splot koronkowy,

−

splot wiązany,

−

splot osnowowy,

−

splot szyty,

−

splot inny.

Ze względu na zwartość sploty tworzące dzielimy na:

−

ścisłe – elementy wątku w wyrobie stykają się bez zamierzonych odstępów i prześwitów,

−

ażurowe – elementy splotów są wyplecione z zamierzonymi i określonymi prześwitami,

Naprawa splotu tworzącego w wyrobach plecionkarskich polega na uzupełnieniu ubytków

lub wymianie uszkodzonej części splotu w wyrobie zgodnie z charakterystyczną fakturą
zastosowanego splotu w wyrobie.

Fot. 4. Przykład wyrobu przed naprawą splotu krzyżowego wieloprętowego[5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Fot. 5. Przykład wyrobu po naprawie splotu krzyżowego [5]

Fot. 6. Przykład wyrobu przed naprawą wiązadła oplotowego[5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Fot.7. Przykład wyrobu po naprawie wiązadła oplotowego [5]

Splot łączący to sposób łączenia elementów wyrobów koszykarsko – plecionkarskich

wykonanych z tworzywa wyplotowego.

Do grupy splotów łączących zaliczamy:

−

wiązadło pojedyncze,

−

wiązadło krzyżowe,

−

wiązadło koronkowe,

−

wiązadło oplotowe,

−

wiązadło rombowe,

−

wiązadło kątowe,

−

wiązadła inne.

Naprawa splotów łączących polega na wymianie całego lub fragmentu wiązadła
w naprawianym wyrobie.

Fot. 8. Przykład wyrobu przed naprawą wiązadła oplotowego [5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Fot. 9. Przykład wyrobu po naprawie wiązadła oplotowego i krzyżowego [5]

Fot.10. Fotel. Wzmocnienie poręczy do naprawy [5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Fot.11. Fragment poręczy fotela po naprawie ( wiązadło oplotowe) [5]

Proces naprawy splotów tworzących i łączących:
1. Sporządzenie planu pracy.
2. Zidentyfikowanie i określenie uszkodzenia.
3. Określenie rodzaju i sposobu naprawy.
4. Wyszczególnienie materiałów, narzędzi, maszyn, urządzeń i oprzyrządowania

pomocniczego.

5. Ustalenie kolejności wykonywanych operacji technologicznych.
6. Przygotowanie stanowiska do naprawy.
7. Dobór materiałów.
8. Wykonanie demontażu uszkodzonych elementów splotów.
9. Wykonanie naprawy.
10. Wykończenie wyrobu.
11. Uporządkowanie stanowiska pracy.
12. Stosowanie przepisów bhp i ppoż.
13. Zaprezentowanie wykonanego ćwiczenia.
14. Ocena poprawności wykonanego ćwiczenia.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie sploty zaliczamy do grupy splotów tworzących?
2. Jaki jest podział splotów ze względu na zwartość?
3. Na czym polega naprawa splotów tworzących?
4. Jakie czynności występują przy naprawie splotów tworzących?
5. Jakie wiązadła zaliczamy do grupy splotów łączących?
6. Na czym polega naprawa splotów łączących?
7. Jakie czynności występują przy naprawie splotów łączących?

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Wykonaj naprawę wiązadła kątowego łączącego konstrukcyjne elementy mebli
wyplatanych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały podstawowe, uzupełniające i pomocnicze do wykonania

naprawy,

6) wykonać naprawę kątowego splotu łączącego(wiązadła),
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka ,

−

sekator,

−

nóż,

−

młotek,

−

obcęgi lub szczypce,

−

szydło lub szpikulec,

−

rozłupnik,

−

taśmownik ręczny,

−

środki ochrony indywidualnej.

Ćwiczenie 2
Wykonaj uzupełnienie ubytku splotu krzyżowego w wyrobie koszykarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy splotu krzyżowego,
6) wykonać naprawę splotu krzyżowego,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka

−

sekator,

−

nóż,

−

ubijak,

−

obcęgi lub szczypce,

−

szydło lub szpikulec,

−

przymiar stały (calówka),

−

ołówek stolarski,

−

zbiornik do uplastycznienia materiału plecionkarskiego.

Ćwiczenie 3
Wykonaj uzupełnienie ubytku splotu osnowowego w wyrobie plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy splotu osnowowego,
6) wykonać naprawę splotu osnowowego,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka

−

sekator,

−

nóż,

−

obcęgi lub szczypce,

−

szydło lub szpikulec,

−

przymiar stały (calówka),

−

ołówek stolarski,

−

taśma wiklinowa,

−

zbiornik do uplastycznienia materiału.

Ćwiczenie 4
Wykonaj naprawę wiązadła oplotowego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy wiązadła oplotowego,
6) wykonać naprawę wiązadła oplotowego,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

warsztat koszykarski,

−

ławka,

−

sekator,

−

nóż,

−

obcęgi lub szczypce,

−

szydło lub szpikulec,

−

przymiar stały (calówka),

−

ołówek stolarski,

−

taśma wiklinowa,

−

zbiornik do uplastycznienia materiału.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) wymienić sploty zaliczane do grupy splotów tworzących?

 

2) określić podział splotów ze względu na zwartość?

 

3) określić na czym polega naprawa splotów tworzących?

 

4) wymienić czynności występują przy naprawie splotów tworzących?

 

5) wymienić wiązadła zaliczane do grupy splotów łączących?

 

6) wyjaśnić na czym polega naprawa splotów łączących?

 

7) określić czynności występujące przy naprawie splotów łączących?

 

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.3. Naprawa zakończeń plecionkarskich

4.3.1. Materiał nauczania

Zakończenia plecionkarskie to sposób zakończenia ścianki boku lub ścianki poniżej dna

wyrobu w postaci obrębu, podplotki, szyjki, kołnierza, podstawy, płozy, gruszki.

Zakończenia plecionkarskie dzielimy na:

−

obręby wykonane osnowami (jednostronne, dwustronne),

−

obręby wykonane wątkiem (wężykowy),

−

warkocze i listwy wykonane osobno i przymocowane do obrzeża wyrobu,

−

dodatkowe wykończenia wyrobu (podplotka, szyjka, kołnierz, podstawa, płoza, gruszka),

−

inne.

Do zakończeń plecionkarskich zaliczamy:

−

obręb jednostronny,

−

obręb dwustronny,

−

obręb skręcany,

−

obręb warkoczowy,

−

obręb jodełkowy,

−

obręb wiązany,

−

obręb wężykowy,

−

obręb listwowy,

−

podplotkę,

−

szyjkę,

−

kołnierz,

−

podstawę,

−

gruszkę,

−

płozę,

−

inny.

Naprawa zakończeń plecionkarskich polega na uzupełnieniu ubytków lub wymianie

uszkodzonego obrębu zgodnie z technologią.

Fot. 12. Obręb warkoczowy po naprawie [5]

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Fot. 13. Uszkodzony obręb trzyparowy [5]

Fot. 14. Obręb trzyparowy po naprawie [5]

Proces naprawy zakończeń plecionkarskich:
1. Sporządzenie planu pracy.
2. Zidentyfikowanie i określenie uszkodzenia.
3. Określenie rodzaju i sposobu naprawy.
4. Wyszczególnienie materiałów, narzędzi, urządzeń i oprzyrządowania pomocniczego.
5. Ustalenie kolejności wykonywanych operacji technologicznych.
6. Przygotowanie stanowiska do naprawy.
7. Dobór materiałów.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

8. Wykonanie demontażu uszkodzonych elementów zakończenia plecionkarskiego.
9. Wykonanie naprawy.
10. Wykończenie wyrobu.
11. Uporządkowanie stanowiska pracy.
12. Stosowanie przepisów bhp i ppoż.
13. Zaprezentowanie wykonanego ćwiczenia.
14. Ocena poprawności wykonanego ćwiczenia.

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to są zakończenia plecionkarskie?
2. Jak dzielimy zakończenia plecionkarskie?
3. Jakie wyróżniamy zakończenia plecionkarskie?
4. Na czym polega naprawa zakończeń plecionkarskich?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie1
Uzupełnij ubytki w obrębie jednostronnym wyrobu koszykarsko-plecionkarskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) uzupełnić ubytki w obrębie jednostronnym zgodnie z przebiegiem procesu naprawy,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko-plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

Ćwiczenie 2
Wykonaj uzupełnienie ubytków obrębu skręcanego w wyrobie plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) uzupełnić ubytki w obrębie skręcanym,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko-plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

przymiar,

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

Ćwiczenie 3
Wykonaj uzupełnienie ubytków w podstawie wyrobu koszykarsko- plecionkarskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) uzupełnić ubytki w podstawie wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko-plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

przymiar,

−

ubijak.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić co to są zakończenia plecionkarskie?





2) dokonać podziału zakończeń plecionkarskich?





3) wyróżnić rodzaje zakończeń plecionkarskich?





4) określić na czym polega naprawa zakończeń plecionkarskich?





,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

4.4. Naprawa i wykonywanie replik uchwytów, zamknięć i złącz

plecionkarskich

4.4.1. Materiał nauczania

Uchwyty – elementy wyrobu w postaci pałąka, ucha – część chwytna wyrobu ułatwiająca
przenoszenie wyrobu, np.: kosza wraz z jego zawartością.

Do uchwytów zaliczamy:
1) Pałąki:

−

zwyczajne,

−

krzyżowe,

−

spiralne,

−

oplecione,

−

kijowe.

2) Ucha:

−

zwyczajne,

−

oplecione,

−

pełne,

−

okienkowe.

Naprawa uchwytów plecionkarskich polega na uzupełnieniu ubytków w uchwycie,
wzmocnieniu uchwytu lub wykonaniu repliki uchwytu.
Replika uchwytu – jest to odtworzenie nowego uchwytu według dokumentacji wyrobu lub
starego wzorca.
Zamknięcia plecionkarskie – to elementy wyrobu służące do zamykania wyrobu – części
skrzyniowej i wieka pokrywy. Wykonuje się je z drutu, odpowiednio uformowanych prętów
i kijów wiklinowych.
Elementy zamknięć plecionkarskich:

−

pętla,

−

zaczep,

−

zatyczka.

Naprawa zamknięć plecionkarskich polega na wykonaniu nowych elementów zamknięcia
lub wykonaniu repliki zamknięcia plecionkarskiego.
Replika zamknięcia plecionkarskiego – to kopia, odtworzenie elementów zamknięcia
zgodnie z dokumentacją wyrobu lub starym wzorem.

Zawiasy – służą do łączenia dwóch części wyrobu skrzyni i wieka.
Rozróżniamy zawiasy:

−

skręcane,

−

zwijane,

−

sprężynowe.

Do naprawy zawiasów używa się:

−

taśmy wiklinowej lub rotangowej ( zawias skręcany i owijany),

−

drutu (zawias sprężynowy).

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Wykonanie repliki zawiasu polega na wykonaniu nowego zawiasu w wyrobie zgodnie
z dokumentacją wyrobu lub wzorem.

Złącza plecionkarskie – stosowane są do wiązania elementów, które nie dadzą się ze sobą
spleść oraz jako wiązania wzmacniające konstrukcję mebli.
Rozróżniamy następujące złącza plecionkarskie:

−

złącza wzdłużne (wiążą element na jego długości),

−

złącza czołowe ( wiążą elementy konstrukcyjne prostopadłe do siebie),

−

złącza kątowe ( wiążą elementy konstrukcyjne pod kątem prostym, ostrym, rozwartym),

−

złącza wzmacniające ( wzmacniają i stabilizują konstrukcję mebli wiklinowych),

Naprawa złączy plecionkarskich polega na usunięciu wiązania uszkodzonego i zastąpieniu
go wiązaniem nowym. Do naprawy należy użyć materiałów, które zapewnią trwałość
i estetykę naprawianego wyrobu.

Proces naprawy uchwytów, zamknięć i złączy plecionkarskich:
1. Sporządzenie planu pracy.
2. Zidentyfikowanie i określenie uszkodzenia.
3. Określenie rodzaju i sposobu naprawy.
4. Wyszczególnienie materiałów, narzędzi, urządzeń i oprzyrządowania pomocniczego.
5. Ustalenie kolejności wykonywanych operacji technologicznych.
6. Przygotowanie stanowiska do naprawy.
7. Dobór materiałów.
8. Wykonanie demontażu uszkodzonych uchwytów i zamknięć.
9. Wykonanie naprawy.
10. Wykończenie wyrobu.
11. Uporządkowanie stanowiska pracy.
12. Stosowanie przepisów bhp i ppoż.
13. Zaprezentowanie wykonanego ćwiczenia.
14. Ocena poprawności wykonanego ćwiczenia.

4.4.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Na czy m polega naprawa uchwytów plecionkarskich?
2. Co to jest replika uchwytu plecionkarskiego?
3. Na czym polega naprawa zamknięć plecionkarskich?
4. Co to jest replika zamknięcia plecionkarskiego?
5. Co to jest replika zawiasów plecionkarskich?
6. Jakie rozróżniamy złącza plecionkarskie i na czym polega ich naprawa?

4.4.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Wykonaj naprawę pałąka spiralnego wyrobu koszykarsko-plecionkarskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) wykonać naprawę pałąka spiralnego wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

materiały plecionkarskie,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

młotek,

−

wyginacz,

−

-przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

Ćwiczenie 2
Wykonaj naprawę ucha oplecionego w wyrobie koszykarsko-plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) wykonać naprawę ucha oplecionego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

materiał plecionkarski,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

Ćwiczenie 3
Wykonaj replikę pałąka zwyczajnego w wyrobie koszykarsko-plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś
1) określić sposób wykonania repliki pałąka zwyczajnego,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania repliki,
6) wykonać replikę pałąka zwyczajnego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

materiały plecionkarskie,

−

wyginacz,

−

łączniki metalowe,

−

oprzyrządowanie pomocnicze do kształtowania kijów,

−

młotek,

−

nóż,

−

szydło,

−

sekator,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

Ćwiczenie 4
Wykonaj replikę ucha pełnego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś
1) określić sposób wykonania repliki ucha pełnego,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania repliki,
6) wykonać replikę ucha pełnego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do naprawy,

−

nóż,

−

materiał plecionkarski,

−

oprzyrządowanie pomocnicze do kształtowania prętów,

−

łączniki metalowe,

−

szydło,

−

sekator,

−

szczypce płaskie,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Ćwiczenie 5
Wykonaj replikę zamknięcia plecionkarskiego złożonego z pętli, zaczepu i zatyczki
w wyrobie koszykarsko-plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób wykonania repliki zamknięcia plecionkarskiego,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania repliki,
6) wykonać replikę zamknięcia plecionkarskiego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski (posiadający część skrzyniową i pokrywę)

−

przeznaczony do naprawy,

−

nóż,

−

materiały plecionkarskie,

−

łączniki metalowe,

−

szydło,

−

młotek,

−

szczypce płaskie,

−

sekator,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

Ćwiczenie 6
Wykonaj replikę zawiasu skręcanego w wyrobie koszykarsko-plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób wykonania repliki zawiasu skręcanego,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania repliki,
6) wykonać replikę zawiasu skręcanego w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
7) zastosować techniki wykończające wyrób,
8) zastosować się do przepisów bhp,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób

koszykarsko-plecionkarski(posiadający

część

skrzyniową

i

pokrywę)

przeznaczony

−

do naprawy,

−

drut,

−

obcęgi,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

−

szczypce,

−

oprzyrządowanie pomocnicze do kształtowania drutu,

−

szydło,

−

przymiar stały (calówka),

−

oprzyrządowanie pomocnicze,

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

Ćwiczenie 7
Wykonaj naprawę złącza plecionkarskiego prostopadłego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób i rodzaj naprawy,
2) ustalić kolejność operacji podczas naprawy,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia,
5) dobrać odpowiednie materiały do wykonania naprawy,
6) wykonać demontaż uszkodzonych elementów złącza prostopadłego,
7) zamocować nowe elementy złącza plecionkarskiego prostopadłego,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

mebel wiklinowy z uszkodzonym złączem prostopadłym,

−

materiał plecionkarski,

−

nóż,

−

szydło,

−

młotek,

−

piła ręczna,

−

gwoździe, wkręty,

−

przymiar stały (calówka),

−

zbiornik do uplastyczniania materiałów plecionkarskich.

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.4.1.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić na czym polega naprawa uchwytów plecionkarskich?





2) określić co to jest replika uchwytu plecionkarskiego?





3) wyjaśnić na czym polega naprawa zamknięć plecionkarskich?





4) określić co to jest replika zamknięcia plecionkarskiego?





5) określić co to jest replika zawiasów plecionkarskich?





6) wymienić złącza plecionkarskie i wyjaśnić sposób ich naprawy?

 

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

4.5. Renowacja wyrobów koszykarsko-plecionkarskich

4.5.1. Materiał nauczania

Wyroby koszykarsko - plecionkarskie pod wpływem warunków użytkowania zmieniają
swój wygląd. Aby poprawić ich estetykę oraz stan techniczny wyroby poddaje się renowacji,
która polega na odnowieniu wyrobu, a w tym:

1) umyciu wyrobu,
2) usunięciu starej, często uszkodzonej i nieestetycznej powłoki wykończeniowej,
3) naniesieniu nowej powłoki wykończeniowej.

Najważniejszymi technikami w procesie renowacji są:

−

mycie,

−

lakierowanie,

−

barwienie,

−

bejcowanie,

−

malowanie,

−

bielenie.

Barwienie – do barwienia materiałów i wyrobów koszykarskich stosowano dawniej barwniki
pochodzenia roślinnego. Dziś stosuje się do tego celu barwniki syntetyczne, rozpuszczalne
w wodzie.
Wyrób przeznaczony do barwienia musi być czysty, bez plam lub pleśni. Przed
barwieniem można wyrób zamoczyć w ciepłej wodzie, co ułatwia wniknięcie barwników.
Przy renowacji wyrobu, zanurza się cały wyrób w kąpieli barwiącej, często poruszając
barwiony wyrób, przez co barwienie będzie dokładniejsze. Po wyjęciu wyrób należy opłukać
w czystej zimnej wodzie i wysuszyć. Wyrób barwiony można dodatkowo polakierować
akrylowym lakierem bezbarwnym.

Bielenie – ma na celu przywrócenie wyrobom koszykarskim ładniejszej barwy naturalnej,
zmienionej przez używanie ich w różnych warunkach. Do wybielania wyrobów można
stosować metodę siarkowania i chlorowania.

Malowanie – polega na pokryciu całej powierzchni malowanego wyrobu farbą, Do malowana
stosuję się metodę:

−

malowania pędzlem,

−

malowania natryskowego.

Celem malowania wyrobu farbą jest:

−

zmiana wyglądu wyrobu,

−

pokrycie powierzchni materiałów posiadających wady zabarwienia.

Wyrób przeznaczony do malowania musi być czysty i suchy. Do malowania wyrobów
koszykarsko - plecionkarskich można stosować wszystkie farby przeznaczone do drewna.

Lakierowanie – polega na naniesieniu cienkiej warstwy lakieru bezbarwnego (lub
kolorowego) na całą powierzchnię odnawianego wyrobu w celu nadania im walorów
estetycznych oraz usztywnienia konstrukcji, zabezpieczenia powierzchni.
Rozróżniamy lakierowanie:
- ręczne (nanoszenie pędzlem),
- mechaniczne (natrysk, zanurzanie).

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Wyrób przeznaczony do lakierowania musi być czysty i suchy. Do lakierowania wyrobów
koszykarsko – plecionkarskich można stosować wszystkie lakiery przeznaczone do drewna.
Renowację wyrobów koszykarsko - plecionkarskich przeprowadza się w celu:

−

odnowienia wyrobu,

−

ujednolicenie barwy wyrobu po naprawie.

Proces renowacji wyrobów koszykarsko – plecionkarskich:
1. Zaplanowanie renowacji wyrobu
2. Określenie rodzaju i sposobu renowacji.
3. Wyszczególnienie materiałów, narzędzi, urządzeń i oprzyrządowania pomocniczego.
4. Ustalenie kolejności wykonywanych operacji technologicznych.
5. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania renowacji.
6. Dobór materiałów.
7. Wykonanie renowacji wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego.
8. Uporządkowanie stanowiska pracy.
9. Stosowanie przepisów bhp i ppoż.
10. Zaprezentowanie wykonanego ćwiczenia.
11. Ocena poprawności wykonanego ćwiczenia.

4.5.2 Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co to jest renowacja wyrobu koszykarsko-plecionkarskiego?
2. Jakie techniki stosowane są w renowacji wyrobów koszykarsko-plecionkarskich
3. Na czym polega:

−

mycie,

−

lakierowanie,

−

barwienie,

−

bejcowanie,

−

malowanie,

−

-bielenie.

4. Jaki jest tok postępowania przy renowacji wyrobów koszykarsko-plecionkarskich?

4.5.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Wykonaj renowację poprzez mycie i lakierowanie wyrobu koszykarsko-plecionkarskiego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować sposób renowacji,
2) wykonać mycie wyrobu,
3) wysuszyć wyrób,
4) usunąć starą powłokę,
5) wykonać lakierowanie wyrobu,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zastosować się do przepisów bhp i ppoż.,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko-plecionkarski przeznaczony do renowacji,

−

zbiornik do mycia,

−

środki do mycia,

−

szczotka ryżowa,

−

pędzel,

−

lakier,

−

środki do usuwania starej powłoki,

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.5.1.

Ćwiczenie 2
Wykonaj wymianę zużytej podszewki z tkaniny w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować proces wymiany podszewki,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) zgromadzić odpowiednie narzędzia i przybory,
4) dobrać odpowiednie materiały do wykonania wymiany podszewki,
5) wykonać wymianę zużytej podszewki z tkaniny w wyrobie koszykarsko - plecionkarskim,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do renowacji,

−

zszywacz tapicerski,

−

zszywki,

−

igła,

−

nici,

−

pinezki tapicerskie,

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.5.1.

Ćwiczenie 3
Wykonaj renowację wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego poprzez barwienie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób wykonania renowacji,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia i sprzęt pomocniczy,
5) dobrać odpowiednie barwniki do wykonania renowacji,
6) wykonać renowację wyrobu koszykarsko – plecionkarskim poprzez barwienie ,
7) zastosować się do przepisów bhp i ppoż.,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do renowacji,

−

zbiornik do kąpieli wyrobów,

−

pędzel płaski,

−

środki barwiące (bejca),

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.5.1.

Ćwiczenie 4
Wykonaj renowację wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego poprzez malowanie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić sposób wykonania renowacji,
2) ustalić kolejność operacji technicznych,
3) zorganizować stanowisko pracy,
4) zgromadzić odpowiednie narzędzia i sprzęt pomocniczy,
5) dobrać odpowiednią farbę do wykonania renowacji,
6) wykonać renowację wyrobu koszykarsko – plecionkarskim poprzez malowanie ,
7) zastosować się do przepisów bhp i ppoż.,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wyrób koszykarsko - plecionkarski przeznaczony do renowacji,

−

urządzenie do malowania natryskowego,

−

pędzel płaski,

−

farba,

−

Poradnik dla ucznia rozdz. 4.5.1.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić co to jest renowacja wyrobu koszykarsko - plecionkarskiego?

 

2) wymienić techniki stosowane w renowacji wyrobów koszykarsko
- plecionkarskich?

 

3) wyjaśnić na czym polega:

−

mycie,

 

−

akierowanie,

 

−

barwienie,

 

−

bejcowanie,

 

−

malowanie,

 

−

bielenie?

 

4) przedstawić proces postępowania przy renowacji wyrobów
koszykarsko - plecionkarskich?

 

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 22 pytania dotyczące wykonywania napraw i renowacji wyrobów

koszykarsko – plecionkarskich. Pytania: 2,3,6,7,9,11,12,14,15,17,19,21,22, są to pytania
wielokrotnego wyboru w których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Na pytania:
1,4,5,8,10,13,16,18,20, należy udzielić krótkiej odpowiedzi.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku

−

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

−

w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole,

−

w pytaniach w których należy dokończyć zdanie, wpisz odpowiedź w wyznaczone
miejsce.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy uzyskasz informację o posiadanej wiedzy

i umiejętnościach.

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Co to są elementy konstrukcyjne wyrobu plecionkarskiego?

2. Do elementów konstrukcyjnych mebli wyplatanych zaliczamy:

a) krzyż,
b) podplotkę,
c) podstawę,
d) splot łączący.

3. Do wykonania elementów konstrukcyjnych mebli wyplatanych wykorzystywane są

następujące materiały:
a) kije wiklinowe, rotangowe, peddigowe,
b) rogożyna,
c) dartka drzewna,
d) sizal.

4. Szkielet mebla wyplatanego to: ............................................................................................

5. Na czym polega naprawa elementów konstrukcyjnych mebli wyplatanych?

6. Połączenia elementów konstrukcyjnych mebli wyplatanych wzmacnia się za pomocą:

a) listwy z kija i taśmy,
b) turzycy,
c) rafii,
d) rogożyny.

7. Celem naprawy elementu konstrukcyjnego mebla wyplatanego jest:

a) usunięcie wyplotu wokół konstrukcji,
b) przywrócenie cech użytkowych,
c) zmiana wyglądu mebla,
d) zmiana funkcji mebla.

8. Splot tworzący to: .................................................................................................................

................................................................................................................................................

9. Który splot nie jest używany w wyplataniu mebli plecionkarskich?

a) splot szyty,
b) splot siatkowy,
c) splot osnowowy,
d) splot wężykowy.

10. Naprawa splotów tworzących w wyrobach koszykarsko – plecionkarskich polega na:
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
11. Sploty łączące:

a) wiążą i wzmacniają połączenia elementów wyrobu,
b) wypełniają powierzchnię ścianek,
c) stanowią konstrukcję nośną ścianek,
d) łączą wiązadła koronkowe i rombowe.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

12. Do splotów tworzących zaliczamy:

a) obręb jednostronny,
b) wiązadło kątowe,
c) podplotkę,
d) splot koronkowy.

13.Wymień co najmniej trzy sploty łączące.

14. Związanie narożnych elementów mebli wyplatanych wykonuje się:

a) wiązadłem pojedynczym,
b) wiązadłem koronkowym,
c) wiązadłem kątowym,
d) wiązadłem rombowym.

15. Do zakończeń plecionkarskich zaliczamy:

a) pałąki,
b) kołnierz,
c) ucha,
d) pętle.

16. Wypisz w kolejności czynności podczas naprawy zamknięcia plecionkarskiego.

17. Wykonanie repliki zamknięcia plecionkarskiego polega na:
a) przywróceniu cech użytkowych w starym wyrobie,
b) przywróceniu pierwotnego wyglądu starego wyrobu,
c) wykonaniu nowego wyrobu według wzorca wyrobu starego,

e) wykonaniu nowego wyrobu według nowego projektu.

18. Wyjaśnij zastosowanie zawiasów plecionkarskich.

19. Do uchwytów zaliczamy:

a) pałąki,
b) podstawy,
c) płozę,
d) krzyże.

20. Na czym polega naprawa uchwytów?

21. Wykonanie repliki uchwytu to:
a) wykonanie kopii uchwytu,
b) odnowienie uchwytu,

c) wybielenie,
d) lakierowanie.

22. Renowacja wyrobu koszykarsko – plecionkarskiego to:

a) odnowienie wyrobu,
b) naprawa uszkodzonego elementu,
c) technika wyplatania,
d) wykonanie nowej konstrukcji.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ......................................................................................................

Wykonywanie napraw i renowacji wyrobów koszykarsko – plecionkarskich

Zakreśl poprawną odpowiedź lub wpisz odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

Elementy konstrukcyjne wyrobów plecionkarskich to: ...............
........................................................................................................
........................................................................................................
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

Szkielet mebla wyplatanego to:.....................................................
........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

5.

Naprawa elementów konstrukcyjnych mebli wyplatanych polega
na: ...................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
…………………………………………………………………….

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

Splot tworzący to:..........................................................................
.........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

9.

a

b

c

d

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

10.

Naprawa splotów tworzących w wyrobach koszykarsko
- plecionkarskich polega na:............................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………..

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

Sploty łączące to:...........................................................................
........................................................................................................
........................................................................................................
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
…………………………………………………………………….

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

Podczas naprawy zamknięcia plecionkarskiego należy:................
.........................................................................................................
.........................................................................................................

17.

a

b

c

d

18.

Zawiasy plecionkarskie służą do :..................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................

19.

a

b

c

d

20.

Naprawa uchwytów – polega na: ..................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
…......................................................................................................
..........................................................................................................

21.

a

b

c

d

22.

a

b

c

d

Razem:

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

6. LITERATURA

1. Kański B. Koszykarstwo PWSZ, Warszawa 1959.
2. Kończak T., Korpeta W., Mądrzyk j.: Technologia wikliniarstwa i plecionkarstwa. WSiP,

Warszawa 1979.

3. Kończak T., Żurowski j.: Materiałoznawstwo wikliniarskie i plecionkarskie. WSiP

Warszawa 1978.

4. Swaczyna I.: Meble naprawa i odnawianie. PWRiL Warszawa 1995.
5. www.gaba.pl