murarz 712[06] z2 01 u

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9933

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Krzysztof Wojewoda

Wykonywanie tynków wewnętrznych 712[06]. Z2.01

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Teresa Florczak
mgr inż. Alicja Zajączkowska

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech

Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[06]. Z2.01

,,Wykonywanie tynków wewnętrznych’’ zawartej w modułowym programie nauczania dla
zawodu murarz

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Wprowadzenie do robót tynkarskich

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające

4.1.3. Ćwiczenia

4.1.4. Sprawdzian postępów

4.2. Narzędzia, sprzęt oraz rusztowania do robót tynkarskich

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające

4.2.3. Ćwiczenia

4.2.4. Sprawdzian postępów

4.3. Przygotowanie podłoża pod tynki

4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające

4.3.3. Ćwiczenia

4.3.4. Sprawdzian postępów

4.4. Wyznaczenie lica tynku

4.4.1. Materiał nauczania

4.4.2. Pytania sprawdzające

4.4.3. Ćwiczenia

4.4.4. Sprawdzian postępów

4.5. Wykonywanie tynków zwykłych

4.5.1. Materiał nauczania

4.5.2. Pytania sprawdzające

4.5.3. Ćwiczenia

4.5.4. Sprawdzian postępów

4.6. Wykończenie tynków wewnętrznych

4.6.1. Materiał nauczania

4.6.2. Pytania sprawdzające

4.6.3. Ćwiczenia

4.6.4. Sprawdzian postępów

4.7. Organizacja robót tynkarskich

4.7.1. Materiał nauczania

4.7.2. Pytania sprawdzające

4.7.3. Ćwiczenia

4.7.4. Sprawdzian postępów

5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik, ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy na temat wykonywania tynków

wewnętrznych.

W poradniku zamieszczono:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

posiadać, aby przystąpić do realizacji jednostki modułowej ,,Wykonywanie tynków
wewnętrznych’’

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4)- umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania

ćwiczeń i zaliczenie sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną
literaturę oraz inne źródła informacji. W tej części poradnika zamieszczone są ćwiczenia,
które zawierają:

−

pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczeń,

−

wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczeń.

Ponadto materiał nauczania zawiera sprawdzian postępów umożliwiający sprawdzenie
poziomu wiedzy po wykonaniu ćwiczeń.

4. Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie wiadomości i umiejętności jakie

powinieneś opanować podczas realizacji programu tej jednostki modułowej. Sprawdzian
osiągnięć powinieneś wykonać według instrukcji załączonej w poradniku.

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub

instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Sprawdzian z zakresu jednostki modułowej pomoże Ci określić stopień w jakim opanowałeś
materiał nauczania.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp oraz

instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat jednostek modułowych

712[06].Z2

Technologia tynkarstwa

712[06].Z1.01

Stosowanie przepisów bhp przy wykonywaniu robót murarskich

712[06].Z1.02

Organizacja stanowiska pracy murarza

712[06].Z1.03

Dobieranie materiałów narzędzi i sprzętu do robót budowlanych

712[06].Z1.04

Wykonywanie zapraw budowlanych i betonów

712[06].Z2.01

Wykonywanie tynków wewnętrznych

712[06].Z2.02

Wykonywanie tynków zewnętrznych

712[06].Z2.03

Wykonywanie tynków specjalnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

−

stosować przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

−

rozpoznawać podstawowe materiały budowlane,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

wykonywać zaprawy budowlane,

−

wykonywać beton,

−

przygotowywać i stosować materiały pomocnicze,

−

oszczędzać materiał,

−

szacować ilość materiału niezbędnego do wykonania robót,

−

magazynować, składować i transportować materiały budowlane,

−

stosować przepisy bhp podczas wykonywania robót budowlanych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania robót,

−

dokonać pomiarów, posłużyć się sprzętem pomiarowym,

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

dobrać narzędzia potrzebne do robót,

−

wykonać zaprawę,

−

rozpoznać i ocenić rodzaj i stan techniczny podłoża,

−

zbadać i ocenić równość płaszczyzn: pion, poziom oraz kąty między płaszczyznami ścian

i sufitów,

−

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania robót,

−

przygotować podłoża pod różnego rodzaju tynki, zapewniające przyczepność i trwałość,

−

wyznaczyć płaszczyznę lica tynku metodą stosowaną w robotach tynkarskich,

−

wykonać warstwę obrzutki,

−

wykonać warstwę narzutu,

−

wykonać warstwę gładzi,

−

wykonać tynki jednowarstwowe kategorii I,

−

wykonać tynki dwuwarstwowe kategorii II,

−

wykonać tynki trójwarstwowe zwykłe kategorii III,

−

wykonać tynki trójwarstwowe doborowe kategorii IV,

−

wykonać tynki pocienione,

−

wykonać tynki z gotowych mas tynkarskich,

−

wykonać tynki ciągnione przy użyciu szablonu,

−

wykonać rusztowanie niezbędne do wykonania robót,

−

zastosować racjonalnie materiał,

−

określić szacunkowo ilość materiału niezbędnego do wykonania robót,

−

sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,

−

porozumieć się z przełożonymi i współpracownikami,

−

wykonać pracę z zachowaniem przepisów bhp, przeciwpożarowych i ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Wprowadzenie do robót tynkarskich

4.1.1. Materiał nauczania

Tynkiem nazywamy warstwy stwardniałej zaprawy pokrywające i kształtujące

powierzchnie ścian, stropów, widocznych części belek stropowych. W literaturze i praktyce
można spotkać się również z terminem „wyprawa". Dawniej termin ten był jednoznaczny
z terminem „tynk". Obecnie przy znacznym rozwoju materiałów używanych do pokrywania
ścian i stropów, tynkiem określa się elementy wykonane z zapraw tradycyjnych, natomiast
przez wyprawę rozumie się również powłoki wykonane z tynkarskich zapraw plastycznych.
Tynki wewnętrzne nadają powierzchniom estetyczny wygląd i pożądaną fakturę, kształtują
potrzebne formy architektoniczne, chronią elementy budowli przed korozją oraz przed
działaniem ognia.

Tabela 1 Podział tynków w zależności od techniki wykonania, grubości i dokładności wykonania [3, s.658

Rodzaj tynku

Kategoria

Podłoże

Grubość

tynku,

Dopuszcz

alne

odchyłki,

Tynki zwykłe

Tynki surowe rapowane

Tynki surowe wyrównywane
kielnią
Tynki surowe ściągane pacą

cegła, beton, drobnowymiarowe

elementy ceramiczne i betonowe

- 6

Tynki pocienione (na
prefabrykatach)

jw. oraz płyty wiórkowo-cementowe

itp.

- 5
+3

siatka stalowa lub druciano-

ceramiczna, otrzcinowanie

Tynki pospolite dwuwarstwowe

wielkowymiarowe elementy

prefabrykowane betonowe

±3

Tynki pocienione (na
prefabrykatach)

III

jw.

±3

gipsowe i gipsobetonowe

Tynki pospolite trójwarstwowe

III

cegła, beton, drobnowymiarowe

elementy ceramiczne i betonowe,
płyty wiórkowo-cementowe itp.

- 4

Tynki doborowe

siatka stalowa lub druciano-

ceramiczna, otrzcinowanie,

podłoże gipsowe i gipsobetonowe

—4

Tynki doborowe filcowane

IVf

cegła, beton, drobnowymiarowe

elementy ceramiczne i betonowe,

płyty wiórkowo-cementowe

Tynk wypalany

IVw

siatka stalowa lub druciano-

ceramiczna, otrzcinowanie

- 4

Ze względu na miejsce zastosowania rozróżnia się tynki: zewnętrzne oraz wewnętrzne.

Tynki wewnętrzne mogą być słabsze, powinny jednak być gładsze, aby nie gromadził się na
nich kurz. Ze względu na liczbę warstw rozróżnia się tynki: jednowarstwowe, dwuwarstwowe
(obrzutka i narzut) oraz trójwarstwowe (obrzutka, narzut i gładź).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W zależności od rodzaju użytej zaprawy tynki dzielimy na: wapienne, cementowo-

wapienne, cementowe, gipsowo-wapienne, gipsowe, cementowo-gliniane, na spoiwie
silikatowym lub ze szkła wodnego, z zapraw szlachetnych, specjalne, z włóknistych zapraw
plastycznych, pocienione, z suchych mieszanek tynkarskich.

Tabela 2 Skład i rodzaje zapraw oraz ich zastosowanie [3 s.659]

Zaprawa

Stosunek składników

Podłoże

Zastosowanie

Wapienna

wapno (ciasto):piasek 1:1,5 1:2,
1:3, 1:3,5, 1:4,5
wapno (hydratyzowane): piasek
1:1, 1:2, 1:2,5, 1:3, 1:4

cegła,

drewno,
trzcina

obrzutka, narzut i gładź - najczęściej do
tynków wewnętrznych

Cementowo-
wapienna

cement: ciasto wapienne: piasek
1:2:12, 1:1:9, 1:1,5:8, 1:2:10,
1:1:6, 1:1:7, 1:0,3:4,
1:0,5:4,5
cement: wapno hydratyzowane:
piasek 1:2:12, 1:1:9, 1:1,5:8,
1:2:10, 1:1:6, 1:1:7, 1:0,3:4,
1:0,5:4,5

cegła beton,

płyty
izolacyjne,
drewno,
trzcina

obrzutka

stropach

ceramicznych

i na powierzchni betonowej - do tynków
zewnętrznych

oraz

pomieszczeniach

narażonych na wilgoć

Cementowa

cement 32,5:piasek 1:2, 1:3,
1:4, 1:5
cement 42,5:piasek 1:3, 1:4, 1:5

cegła,

beton,
siatka

obrzutka na powierzchni betonowej oraz
w pomieszczeniach narażonych na wilgoć
(łazienki, ubikacje, pralnie), do zewnętrznych
cokołów

budynków

oraz

tynków

szlachetnych

Gipsowo-
wapienna

gips: wapno: piasek 1:2:4,
1:2:6, 1:0,5:3, 1:0,5:2

cegła,

drewno,
trzcina

do tynków wewnętrznych i powierzchni
betonowych

uprzednim

wykonaniu

obrzutki

zaprawą

wapienno-cementową

(stropy ceramiczne i ścianki drewniane),
w pomieszczeniach z normalną wilgotnością
(przez dodanie gipsu - przyspieszenie
twardnienia tynku)

Ze względu na technikę wykonania i fakturę tynki dzieli się na: tynki zwykłe (tabela1),

szlachetne, z zapraw plastycznych,

Spoiwami stosowanymi do tradycyjnych zapraw tynkarskich są: cement, wapno, gips.

Tabela 3. Marka i konsystencja zapraw cementowych w zależności od ich przeznaczenia[3, s.660]

Konsystencja

zaprawy wg

stożka

pomiarowego cm

Marka zaprawy M

Obrzutka pod tynki wewnętrzne

9÷10

2, 4, 15

Narzut dla tynków wewnętrznych

6÷9

2, 4, 7

Warstwa wierzchnia tynków zwykłych wewnętrznych

9÷10

2, 4, 7

Tablica.4 Skład zapraw cementowo-wapiennych do narzutów

[3, s.660]

Przeznaczenie

Cement: ciasto wapienne piasek

przy klasie cementu 32,5

Tynki wewnętrzne

1:1:9, 1:1,5:8, 1:2:10

W robotach tynkarskich stosuje się cement portlandzki 32,5, portlandzki biały 32,5

i cement hutniczy Do tynków szlachetnych cement powinien pochodzić z jednej wytwórni
i z tego samego okresu. Zaleca się by odcień cementu był jasny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wapno niegaszone otrzymuje się przez wypalanie kamienia wapiennego. Wapno

gaszone, czyli ciasto wapienne, otrzymywane w wyniku gaszenia wodą wapna niegaszonego,
nie może zawierać szkodliwych domieszek ani cząstek nie zgaszonych całkowicie. Cząstki,
które dogaszałyby się już w tynku, powodowałyby powstawanie odprysków i pęknięć. Wapno
gaszone do tynków zwykłych powinno być dołowane przynajmniej 3 miesiące, wapno do
tynków szlachetnych - nie krócej niż 6 miesięcy, a wapno do robót sztukatorskich - około
3 lat. Mleko wapienne przygotowane z ciasta wapiennego powinno mieć jednakową
konsystencję dla wszystkich układanych warstw tynku.

Tabela 4

Sposoby przygotowania zapraw

[3 s.661]

Rodzaj zaprawy

Sposób ręczny

Sposób mechaniczny

Wapienna

(przy

użyciu

ciasta

wapiennego)

Ciasto wapienne rozcieńczyć wodą do gęstości
śmietany Następnie dodać łopatami piasek
i dolać

wody.

Mieszanie

odbywa

się

nieprzerwanie podczas napełniania foli aż do
czasu uzyskania jednorodnej masy.

Do mieszanki dodawać składniki
w kolejności: woda, piasek, ciasto
wapienne. Mieszać do

czasu

uzyskania jednolitej masy.

Wapienna

(przy

użyciu

wapna

hydratyzowanego

Wapno

postaci

proszku

uprzednio

wymieszać z piaskiem aż do uzyskania
jednorodnej mieszaniny i potem dodać wody.

Kolejność czynności mieszania
jak dla ciasta wapiennego.

Cementowo-
wapienna

Najpierw mieszać składniki sypkie (cement,
wapno suchogaszone i piasek) aż do uzyskania
jednorodnej masy. Dodatki sypkie mieszać na
sucho z cementem przed zmieszaniem go
z pozostałymi składnikami sypkimi. Dodatki
ciekłe, takie jak. ciasto wapienne zamiast wapna
hydratyzowanego, rozprowadzić w wodzie
przed dodaniem do składników sypkich.

Kolejność czynności jak przy
przygotowaniu zaprawy sposobem
ręcznym,

lecz

mieszanie

mechaniczne.

Cementowa

Najpierw mieszać cement z piaskiem aż do
uzyskania jednolitej mieszaniny, a następnie
dodać wodę i mieszać aż do uzyskania
jednorodnej

masy.

Dodatki

sypkie,

nierozpuszczalne w wodzie, zmieszać na sucho
z

cementem

przed

zmieszaniem

z piaskiem,

dodatki

rozpuszczalne

w wodzie stosować w postaci roztworów.
Dodatki ciekłe rozprowadzić w wodzie przed
dodaniem ich do składników sypkich.

Kolejność czynności jak przy
sposobie ręcznym lecz mieszanie
mechaniczne.

Składniki zaprawy w postaci sypkiej piasek
i spoiwo, zmieszać na sucho, a następnie wsypać
do odmierzonej ilości wody lub

wody

z rozprowadzonym w niej ciastem wapiennym,
jeżeli do zaprawy użyto ciasta wapiennego.

odmierzonej ilości

wody

w mieszarce

dodawać

piasek

i wapno,

mieszając

każdy

z dodawanych

składników

l minucie od chwili wrzucenia go
do mieszarki, a następnie dodać
gips i całość mieszać aż do
uzyskania

jednorodnej

masy

zaprawy.

Gipsowo-wapienna

Opóźniacz wiązania gipsu przygotować i dodać
do odmierzonej ilości wody. Wodę wraz
z opóźniaczem dokładnie

wymieszać

przed

wsypaniem do niej innych składników zaprawy.
Mieszać aż do uzyskania jednorodnej masy
zaprawy, lecz nie dłużej niż 5 min.

Mieszanie zaprawy gipsowej nie
powinno trwać dłużej niż l minutę,
gipsowej z dodatkiem opóźniaczy
lub gipsowo-wapienne bez lub
z opóźniaczem nie dłużej niż
5minut.

Podczas lasowania doły na wapno powinny mieć umocnione ściany. Doły powinny mieć

zabezpieczenia w postaci barier ochronnych o wysokości 1,1m ustawionych w odległości nie
mniejszej niż l m.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tablica 6. Ilość składników na l m

zaprawy gipsowo-

wapiennej przy użyciu wapna hydratyzowanego

[3, s.660]

Stosunek

objętościowy

gips: ciasto:

piasek

Gips

Ciasto

wapienne

Piasek

Woda m

1:1:2
1:1:3
1:2:4

284
223
160

0,30
0,23
0,33

0,78
0,81
0,67

0,24
0,26
0,20

Tablica 7. Ilość składników na l m

zaprawy gipsowo-

wapiennej przy użyciu wapna hydratyzowanego

[3, s.660]

Stosunek

objętościowy

gips: ciasto:

piasek

Gips

Wapno kg

Piasek

Woda m

1:1:2
1:1:3
1:2:4

320
250
179

200
156
224

0,67
0,78
0,75

0,38
0,36
0,37

Wapno hydratyzowane, czyli gaszone fabrycznie i sproszkowane, jest dostarczane na

budowę w workach, tak jak cement. Stosuje się je głównie do produkcji suchych mieszanek
tynkowych.

Gips budowlany to spoiwo otrzymywane ze skały gipsowej wyprażonej i zmielonej. Jest

przeznaczony do przygotowywania zaczynów, zapraw. Gipsy specjalne stosowane
w budownictwie to: gips szpachlowy, gips tynkarski oraz klej gipsowy.

Glina stosowana do tynków powinna zawierać 5÷20% piasku i nie mieć innych

zanieczyszczeń.

Jako kruszywo do zapraw tynkarskich stosuje się: piasek o uziarnieniu 0,05÷2mm.Woda

do zapraw tynkarskich powinna odpowiadać warunkom normowym dotyczącym wody do
betonów i zapraw.

Przygotowanie zapraw do tynków zwykłych wykonuje się analogicznie jak

przygotowanie zapraw murarskich. Zaprawę gipsową należy przygotowywać w czystym
naczyniu, wsypując gips do wody małymi porcjami.

4.1.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co nazywamy tynkiem?
2. Jakie funkcje pełnią tynki wewnętrzne?
3. Jakie zaprawy stosujemy do wykonania tynków wewnętrznych?
4. Jakie warstwy występują w tynku dwu i trójwarstwowym?
5. Jak przygotowujemy zaprawy tynkarskie?

4.1.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ jakie funkcje pełnią tynki wewnętrzne i jakie zaprawy stosujemy do wykonania

poszczególnych warstw.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) wypisać funkcję tynków,
2) wypisać zaprawy jakie stosuje się do wykonania poszczególnych warstw tynków

wewnętrznych,

3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– papier kancelaryjny,
– ołówek, długopis,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Oblicz ilości składników do wykonania 2m

zaprawy gipsowo - wapiennej o proporcji

1:1:3 przy użyciu ciasta wapiennego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z danymi normowymi (Tab.4.),
2) korzystając z tabeli wypisać ilość materiału na 1m

zaprawy,

3) obliczyć ilość składników,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny prawidłowości wykonania obliczeń,

Wyposażenie stanowiska pracy:

– papier kancelaryjny,
– ołówek, długopis,
– kalkulator,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Oblicz ilości składników do wykonania 0,5m

zaprawy gipsowo - wapiennej o proporcji

1:2:4 przy użyciu wapna hydratyzowanego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z danymi normowymi (Tab.5.),
2) korzystając z tabeli wypisać ilość materiału na 1m

3) obliczyć ilość składników,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny prawidłowości wykonania obliczeń,

Wyposażenie stanowiska pracy:

– papier kancelaryjny,
– ołówek, długopis,
– kalkulator,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować tynki wewnętrzne ?





2) scharakteryzować tynki zwykłe ?



3) obliczyć odpowiednią ilość materiału potrzebną do wykonania tynków

zwykłych?



4) scharakteryzować tynki ze względu na użytą zaprawę?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2. Narzędzia, sprzęt oraz rusztowania do robót tynkarskich

4.2.1. Materiał nauczania

Podstawowym narzędziem do robót tynkarskich jest kielnia. Tynkarz używa kielni do

nabierania zaprawy i narzucania jej na ścianę lub sufit (rys. 1).

Rys.1 Kielnia [1, s.41]

Rys.2 Sprawdzenie zrównoważenia kielni [1, s.41]

Na prawidłowe posługiwanie się kielnią ma wpływ należyte zrównoważenie rękojeści

z łopatką. Aby to sprawdzić, należy położyć kielnię na palcu wskazującym tak, aby palec
znalazł się tuż za rękojeścią (rys. 2). Jeżeli kielnia znajduje się w stanie równowagi, oznacza to
że rękojeść jest zrównoważona z łopatką.

Czerpak tynkarski może być stosowany zamiast kielni. Jest on bardziej wydajny od

kielni, a umiejętne posługiwanie się nim zmniejsza wysiłek robotnika (rys. 3).

Rys.3 Czerpak tynkarski [1, s.42]

Rys.4 Deska z trzonkiem (sokół) [1, s.42]

Do nakładania zaprawy na sufity oraz przy naprawach tynku używa się poza kielnią

również deski z trzonkiem (rys.4). Podobnie jest przy nakładaniu zaprawy pacą, deskę
z zaprawą dociska się do sufitu, lekko ją przy tym przesuwając.

Pace jest to gładkie drewniane, styropianowe albo stalowe narzędzie zaopatrzone

w uchwyt . Służy do narzucania pierwszej warstwy tynku na ściany drewniane osiatkowane
lub otrzcinowane, jak również do wyrównania drugiej warstwy tynku na podłożach
betonowych, murowanych i innych.

Rys.5 Paca stalowa [8]

Rys.6 Packa styropianowa [8]

Rys.7. Packa zaokrąglona [1, s.44]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Do robót tynkarskich używa się również pacek do zacierania powierzchni na gładko lub

na ostro. Bardzo gładkie powierzchnie uzyskuje się dzięki zacieraniu ścian i sufitów packą
obłożoną filcem. Packi stalowe oraz styropianowe są używane do wykonywania tynków
o gładkiej powierzchni.

Do tynkowania wklęsłych powierzchni między ścianami i sufitem używa się specjalnych

pacek zaokrąglonych. Do ściągania zaprawy stosuje się łaty (rys.8).

Rys.8. Łaty [3, s.678]

a) do wyrównania wstępnego, b) do wyrównania

ostatecznego

Rys.9. Łata aluminiowa [8]

Do sprawdzenia równości powierzchni tynku służy drewniana łata murarska o przekroju

prostokątnym i długości 2m. Mogą być również stosowane łaty aluminiowe długości 2, 2,5
lub 3m (rys.9). Łaty wyposażone w libelle stanowią poziomnice (rys.10a).

Rys.10. Sprzęt do poziomowania [1, s.47]

a) poziomnica, b) ustawienie poziomnicy, c) wąż wodny

Do wyznaczania poziomu na długich odcinkach (10÷15 m) służy wąż wodny (rys.10c).

Składa się on z rurki gumowej lub plastykowej i dwóch rurek szklanych osadzonych na
obu końcach węża i zamykanych korkami gumowymi. Wąż napełniamy wodą albo
podstawiając jedną z rurek szklanych pod kurek czerpalny wodociągu, albo można cały wąż
zanurzyć w beczce z wodą i czekać aż z rurek szklanych przestaną się ulatniać pęcherzyki
powietrza. Poziom za pomocą węża wyznacza się w ten sposób, że jedną z rurek ustawiamy
przy kresce lub punkcie, którego poziom chcemy przenieść, drugą zaś ustawiamy w miejscu,
gdzie chcemy poziom wyznaczyć. Wąż pomiędzy obu rurkami powinien być rozciągnięty bez
załamań. Po ustawieniu obu rurek otwieramy korki i poziom wody w rurce przy kresce
stabilizujemy na poziomie kreski. Poziom wody w drugiej rurce wyznacza nam szukany
poziom.

Do wyznaczania powierzchni tynku są używane listwy tynkarskie. Mogą być wykonane

z płaskownika stalowego 25 x 24mm, wzmocnionego prętami o przekroju kwadratowym
12 x 12mm (rys. 11a). W odległości około 5cm od obu końców i przy listwach dłuższych od
1,6m pośrodku listwa ma przyspawane zaczepy, za pomocą których zawiesza się ją na hakach
wbitych w spoiny muru. Stosowane są też listwy z teowników (rys.11b) ustawiane na
plackach z zaprawy i przybijane hakami. Podobnie mocuje się listwy drewniane (rys.11c).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Muszą one być starannie ostrugane i nasycone olejem lnianym, aby nie chłonęły wilgoci
z zaprawy

Rys.11. Listwy i gwoździe tynkarskie [3, s.662]

a) listwy z płaskownika z zaczepami, b) listwy z teownika, c) listwy drewniane, d) gwoździe

Do wyznaczania powierzchni tynku stosuje się również gwoździe (rys. 11d) oraz

specjalne listwy aluminiowe, które zostają w tynku. W razie potrzeby tynkarz używa
również narzędzi murarskich.

Do transportu zaprawy z miejsca jej przygotowania na stanowisko tynkowania służy

taczka o pojemności 50dm

, lub rzadziej japonka pojemności 200dm

. Na stanowisku

tynkarza zaprawę wylewa się do skrzyni murarskiej.

Do mechanicznego przygotowania zapraw tynkarskich stosuje się betoniarki, a dla mas

plastycznych, tynków cienkościennych mieszarki do zapraw (rys.12).

Rys.12. Przykłady mieszarek [8]

W tynkowaniu mechanicznym do przygotowania, transportu i narzucania zaprawy stosuje

się agregaty tynkarskie. Stosowane są dwa rodzaje agregatów: ze sprężarką i bezsprężarkowe.
Pneumatyczny sposób narzucania polega na rozdrabnianiu strumienia zaprawy przez sprężone
powietrze. Dozowanie sprężonego powietrza pozwala uzyskać równomierny natrysk
i regulację stopnia rozdrobnienia.

Agregat tynkarski składa się z:

−

mieszarki, najczęściej bębnowej umożliwiającej wymieszanie składników,

−

sita wibracyjnego,

−

pompy do zapraw,

−

rurociągu elastycznego,

−

aparatu natryskowego wraz ze sprężarką powietrza,

−

instalacji zdalnego sterowania i sygnalizacji umożliwiającej operatorowi aparatu

natryskowego sygnalizowanie potrzeby włączenia pompy.

Zestaw do tynkowania bezsprężarkowego składa się z mieszarki korytkowej z silnikiem,

wibrosita (do przesiewania zaprawy), zbiornika do gromadzenia przesianej zaprawy, pompy
tynkarskiej o wydajności 2 — 3 m

/h oraz przewodu tłocznego i dyszy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przy tynkowaniu wewnątrz pomieszczeń, najczęściej na małych budowach stosuje się

rusztowania na kozłach, zwanych również kobyłkami (rys.13).

W celu otynkowania sufitu i górnych części ścian ustawia się kozły w odległości co

około 1,2 do 1,5m. Do nich przybija się gwoździami (aby uniknąć przesunięcia się lub
przeważenia, co może być przyczyną wypadku) deski grubości 38 mm, tworząc w ten sposób
pomost.

Rys.13 Rusztowanie na kozłach dwupoziomowe [7, s.257]

Rys.14 Rusztowanie ramkowe [1, s.85]

Można też stosować gotowe pomosty z blatów, czyli desek połączonych ze sobą

poprzeczkami - jak to pokazano w przykładzie rusztowania ramkowego (rys.14), gdzie kozły
zostały zastąpione ramkami zbitymi z desek. Ramki można zastąpić dużymi kozłami.
Wówczas należy na kozłach ułożyć najpierw leżnie, a na nich dopiero pomost z gotowych
blatów. Kozły powinny być stężone ukośnie przybitymi krzyżulcami z desek.

Rusztowania na kobyłkach lub na ramkach można zastąpić rusztowaniem stolikowym.

Składa się ono z elementów w formie stolików, ustawianych na styk. Ten typ pomostu nie
wymaga zbyt wielkiej ilości drewna, bo grubsze deski rusztowaniowe dadzą się zastąpić
cieńszymi (od 25mm), odpadowymi. Aby uzyskać rusztowania podwójnej wysokości (1,8m),
ustawia się dwa stoliki jeden na drugim, łącząc je specjalnymi trzpieniami łącznikowymi. Dla
ułatwienia przesuwania stoliki mogą być zaopatrzone w kółka.

Podobną konstrukcję wysuwanych nóżek mają rusztowania stojakowe montowane na

stojakach teleskopowych (rys. 16), co pozwala regulować ich wysokość. Stojaki są wyrabiane
fabrycznie lub we własnym zakresie.

Rys.15. Rusztowanie stojakowe [7, s.256]

Rys.16 Rusztowanie stojakowe pomost na ryglach

podłużnych [7, s.256]

Stojaki tego typu są lepsze od kobyłek ponieważ można je ustawiać na wysokość

zmienną dzięki wysuwanemu z rury trzpieniowi. Trzpień ustawia się następnie w wybranym
położeniu za pomocą zawleczki przepuszczonej przez otwór w nim i w rurze (rys. 16). Stojaki
łączy się poprzeczkami z łat drewnianych (rys. 16) lub z kątownika, zapewniającymi
statyczność rusztowania.

Rozpowszechnione są również rusztowania ramowe typu Warszawa, składające się z ram

zespawanych z rur stalowych o średnicy 12,5mm. Pomost jest wykonany z płyt (blatów),
zbijanych z desek grubości od 32 do 38mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zgodnie z przepisami bhp rusztowania użytkować można dopiero po zakończeniu ich

budowy i po komisyjnym odbiorze. W widocznym miejscu na rusztowaniu musi być podana
jego nośność, której bezwarunkowo nie wolno przekraczać. Po pomostach rusztowań nie
wolno biegać. Wchodzić i schodzić można tylko po drabinach i schodach do tego celu
przeznaczonych. Muszą one być oczyszczane z zapraw i śmieci co najmniej raz w tygodniu.
Stan rusztowań musi być co pewien czas kontrolowany.

4.2.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Co zaliczamy do podstawowego sprzętu tynkarskiego?
2. Jakie narzędzia pomocnicze stosuje się robotach tynkarskich?
3. Jaki sprzęt jest niezbędny do wykonania tynków wewnętrznych kategorii IVf?
4. Do czego służą rusztowania?
5. Jakie elementy składają się na rusztowanie na kozłach?
6. Jakie są warunki wykonania rusztowania na kozłach?
7. Jakie elementy składają się na rusztowanie typu Warszawa?
8. Jakie są warunki wykonania rusztowania typu Warszawa?
9. Jakie podstawowe przepisy bhp powinny być przestrzegane w czasie pracy na

rusztowaniach?

4.2.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz sprzęt i narzędzia potrzebne do wykonania tynku wewnętrznego

w pomieszczeniu o wysokości 4,5m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) sprawdzić jaki sprzęt i urządzenia masz do dyspozycji na stanowisku pracy,
2) zastanowić się czy potrzebny jest sprzęt mechaniczny czy wystarczy ręczny,
3) wybrać odpowiedni sprzęt i narzędzia do wykonania tynku,
4) wybrać sprzęt i narzędzia pomocnicze,
5) wybrać odpowiednie rusztowanie,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót murarskich,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Dobierz sprzęt i narzędzia potrzebne do wykonania tynku zwykłego kategorii IVf

w pomieszczeniu o wysokości 3,0m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót murarskich,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

W wyznaczonym miejscu wykonaj ustawienie dwupoziomowego rusztowania na

kozłach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować elementy rusztowania,
2) przygotować miejsce w którym zostanie ustawione rusztowanie,
3) ustawić dwa pierwsze segmenty,
4) sprawdzić stabilność rusztowania,
5) sprawdzić pion rusztowania,
6) kontynuować montaż z jednoczesną kontrolą stabilności,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

kobyłki,

−

miarka, poziomnica, pion,

−

podest,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

W wyznaczonym miejscu dokonaj montażu rusztowania typu ,,Warszawa” o wysokości

czterech segmentów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zgromadzić elementy rusztowania,
2) przygotować miejsce, w którym zostanie ustawione rusztowanie,
3) ustawić dwa pierwsze segmenty,
4) sprawdzić stabilność rusztowania,
5) sprawdzić pion rusztowania,
6) kontynuować montaż z jednoczesną kontrolą stabilności,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

dziesięć elementów rusztowania typu Warszawa,

−

miarka, poziomnica, pion,

−

drabina,

−

podest,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) dobrać podstawowy sprzęt i narzędzia do wykonania tynków

wewnętrznych?



2) dobrać pomocniczy sprzęt i narzędzia do wykonania tynków

wewnętrznych?



3) zorganizować stanowisko montażowe do rusztowań wewnętrznych?



4) wykonać montaż rusztowania na kozłach?



5) wykonać montaż rusztowania typu Warszawa?



6) współpracować z innymi w trakcie wykonywania prac?



7) określić przepisy bhp podczas pracy na rusztowań?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Przygotowanie podłoża pod tynki

4.3.1. Materiał nauczania

Trwałość i dobre wykonanie tynków zależy w dużej mierze od właściwego i starannego

przygotowania podłoża. Każda powierzchnia pod tynk powinna zapewniać dobrą
przyczepność, być dostatecznie trwała, sztywna i nie zmieniać wymiarów w czasie
użytkowania. Aby uniknąć zbytecznego pogrubiania tynku, podłoże powinno być równe.

Podłoża z betonów komórkowych zarówno z bloczków jak i płyt, należy oczyścić

z wystających grudek zaprawy, a zanieczyszczenia tłuste wyskrobać (rys.17).

Rys.17. Czyszczenie powierzchni z betonu komórkowego [6]

Podłoże z monolitycznych betonów keramzytowych powinno być równe, ale szorstkie.

Dlatego powierzchnie elementów betonowych wykonywanych w deskowaniach ze
struganych desek, sklejki lub metalu, charakteryzujące się dużym stopniem gładkości, należy
naciąć dłutami ręcznymi lub pneumatycznymi, a następnie starannie oczyścić z pyłu i kurzu.
Stare podłoże betonowe należy obowiązkowo ponacinać, nawet gdy było wykonane
w deskowaniach z desek niestruganych.

Powierzchnia elementów betonowych prefabrykowanych przeznaczona do tynkowania

powinna być czysta, nie pyląca i pozbawiona śladów smarów i środków do smarowania form.
Powierzchnię należy oczyścić piaskownicą. Na takiej powierzchni mogą występować małe
raki, ale nie może występować tzw. zendra, czyli złuszczenie fragmentów powierzchni
prefabrykatu. Bezpośrednio przed tynkowaniem beton powinien być obficie nawilżony wodą.

Zaleca się spoiny wydrapać na głębokość 2 do 3mm od lica muru. Następnie podłoże

należy oczyścić na sucho z kurzu i pyłu szczotkami.

Rys.18. Naprawa uszkodzenia podłoża [6]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Większe uszkodzenia należy naprawić poprzez wykonanie wycięcia w miejscu

uszkodzenia w kształcie prawidłowego wielościanu i wpasowaniu w nie przyciętych
kawałków betonu komórkowego tego samego rodzaju, co zastosowany w murze. Następnie
należy pokryć je rzadką zaprawą cementową (rys.18). Gdy podłoże jest wysuszone należy
zwilżyć je wodą (rys19).

Rys.19. Zwilżanie wodą powierzchni muru [6]

W przypadku podłoża gipsowego lub gipsobetonowego w kolorze białym lub szarym

wykonanego z płyt, dyli, bloczków lub pustaków gipsowych (rys.20), powierzchnię podłoża
należy porysować w skośną siatkę, za pomocą ostrego narzędzia.

Rys.20. .Powierzchnie gipsowe [6]

Części metalowe przylegające do tworzywa gipsowego powinny być zabezpieczone

odpowiednim środkiem antykorozyjnym. Bezpośrednio przed tynkowaniem podłoże należy
oczyścić z kurzu na sucho miękką szczotką, a następnie zwilżyć wodą.

Płyty wiórowo-cementowych. stosuje się do ocieplenia ścian jak również wykonuje się

z nich ścianki działowe. Charakteryzują się dobrą przyczepnością tynku gdyż mają
powierzchnię równą ale szorstką. Nie należy tynkować płyt świeżych. Aby zapobiec
pęknięciom tynku w miejscach połączeń należy spoiny między płytami pokryć paskami siatki
metalowej o szerokości 10cm, wolnej od łuszczącej się rdzy i przybijając do płyt w odstępach
co 10cm (rys.21).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.21. Mocowanie siatki na złączach płyt [6]

Rys.22. Przybijanie dranic {4, s.284]

Podłoże drewniane powinno być wykonane z desek z drewna miękkiego, o szerokości nie

większej niż 12cm. Gdy stosuje się deski szersze, należy je rozłupywać w jednym lub
w dwóch miejscach. Bez odpowiedniego przygotowania podłoże to nie nadaje się do
tynkowania. Należy również pamiętać, że:

−

tynkowanie szczególnie ścian wieńcowych, należy wykonywać dopiero po zakończeniu
osiadania budynku i całkowitym ich wyschnięciu (około 1rok),

−

ściany i sufity budynków szkieletowych drewnianych tynkuje się po 6 – 12 miesiącach,

−

cienkie ściany działowe tynkuje się po kilku miesiącach.
Podłoże drewniane należy przygotować, przez wykonanie podkładu z trzciny (obecnie

rzadko stosowane), listewek, dranic lub siatki metalowej.

Dranice są to listwy drewniane o szerokości od 20 do 50mm i grubości nie mniejszej niż

5mm. Nabija się je w dwóch warstwach. Na warstwę spodnią można użyć dranic cienkich
i krzywych, a na wierzchnią - grubszych i prostych. Dranice przybija się w kratkę, tak aby
listewki jednej warstwy były prostopadłe do listewek drugiej warstwy, jednocześnie
przebiegały pod kątem 45

do desek ściany (rys.22).

Odległość między dranicami powinna wynosić 5cm na ścianach i 4cm na sufitach.

Spodnią warstwę dranic przybija się w rzadkich odstępach. Listewki warstwy wierzchniej
przybijane są do podkładu przez co drugą dranicę warstwy spodniej (rys.23).

Rys.23. Ułożenie dranic w dwóch warstwach [6]

Rys.24. Materiał i narzędzia do montażu siatki

a) siatka stalowa w zwoju, b) nożyce do cięcia

siatki, c) młotek z gwoździami [6]

Na podkłady siatkowe stosuje się siatki cięto-ciągnione lub plecione z drutów 1mm

o oczkach 10x10mm (rys.24). Przed zamocowaniem siatkę należy oczyścić z łuszczącej się
rdzy. Pod tynki gipsowe należy stosować tylko siatki ocynkowane lub powleczone lakierem
asfaltowym. Siatkę należy mocować do prętów stalowych o średnicy 3 do 4mm,
przymocowanych do podłoża drewnianego (rys.25).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.25. Montaż siatki na podłożu do prętów

stalowych [6]

Rys.26. Przykład mocowania siatki do podłoża

drewnianego [6]

W stykach arkuszy lub pasów siatki należy stosować zakłady szerokości 3cm

z połączeniem siatek miękkim drutem wiązałkowym o średnicy około 1mm.

Rys.27. Zakład siatki stalowej [6]

Rys.28. Pokrycie styków płyt siatką [6]

Po zamocowaniu siatkę należy obrzucić rzadką zaprawą cementową.
Na podłożach z płyt pilśniowych twardych oraz paździerzowych powinno stosować się

podkłady z siatki metalowej. Wykonanie podkładu z siatki metalowej powinno się odbywać
tak, jak na podłożach drewnianych.

W przypadku podłoża z płyt pilśniowych porowatych, nie stosuje się podkładów z siatek

metalowych. Ich przygotowanie powinno być bardzo staranne. Wszelkie styki płyt i narożniki
pokrywa się paskami z siatki drucianej szerokości 8 do 10cm. Siatkę przybija się gwoździami
ocynkowanymi (rys.28). Gdy nie stosuje się na stykach siatki, to podczas układania płyt
należy zostawić między płytami odstępy szerokości od 5 do 7mm. Zaprawa wejdzie wtedy
między płyty i stworzy lepsze połączenie tynku z płytami. Dla zwiększenia przyczepności
można także porysować powierzchnię płyt gwoździem lub szczotką drucianą. Przed
rozpoczęciem tynkowania należy płyty obficie zwilżyć wodą.

Słupy i belki stalowe należy na całej powierzchni osłonić siatką stalową lub druciano-

ceramiczną. Najczęściej stosuje się siatkę drucianą (Rabitza). Elementy metalowe i siatka
powinny być oczyszczone z łuszczącej się rdzy i innych zanieczyszczeń. Przy zastosowaniu
tynków gipsowych i wapienno-gipsowych podłoże stalowe powinno być zabezpieczone
środkami antykorozyjnymi. Siatkę owija się dookoła belek bądź słupów i wiąże drutem lub
przybija haczykowatymi gwoździami w materiał przylegający do nich (rys.29).

Rys.29. Okrywanie siatką stalowych belek stropowych [6]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sama siatka jako podłoże pod tynk może występować w sufitach pod stropami

żelbetowymi lub żeberkowymi, nie wypełnionymi pustakami, w sufitach pod przewodami
klimatyzacyjnymi, jako pokrycie bruzd instalacyjnych centralnego ogrzewania, na
powierzchniach o różnych złożonych kształtach. Jeżeli siatka ma służyć jako samodzielne
podłoże, musi być dostatecznie sztywna. W tym celu najczęściej stosuje się siatkę cięto-
ciągnioną o oczkach nie większych niż 10x10mm.

Podczas wykonywania stropu należy wypuszczać z żeberek druty o średnicy 5-6mm

w odstępach 35cm. Odstępy są uzależnione od sztywności stosowanej siatki.

Rys.30. Okrywanie siatką stalowych elementów stropu [6]

Do wystających drutów przymocowuje się pręty nośne o średnicy 6÷8 mm, na które

następnie kładzie się siatkę. W miejscach zamocowania do stropu pręty nośne i siatkę okręca
się zwisającymi ze stropu drutami. Gęstość rozmieszczenia punktów zawieszenia siatki
powinna być taka, aby siatka nie zwisała (średnio co najmniej 1 punkt na około 0,25m

siatki).

Na bruzdach siatkę mocuje się gwoździami haczykowatymi, wbijając je w spoiny między

cegłami (rys.31).

Rys.31. Okrywanie siatką stalowych elementów

stropu [6]

Rys.32. Zabezpieczenie siatką połączenia dwóch

różnych materiałów [6]

Występujące w podkładach metalowych pręty i siatki należy przed przystąpieniem do

tynkowania zabezpieczyć powlekając je zaczynem cementowym.

Mury i stropy ceglane można tynkować dopiero po upływie pewnego czasu od ich

wykonania ze względu na ich osiadanie. Tynkowane ściany powinny być suche, gdyż tynk
hamuje wysychanie. W celu zapewnienia lepszej przyczepności zaprawy do muru ceglanego
pożądane jest pozostawienie przy murowaniu spoin pustych na głębokość 1÷1,5 cm od lica
ściany. Jeżeli mur został wykonany od zewnątrz na pełne spoiny, to zaleca się przed
otynkowaniem częściowo wydrapać zaprawę ze spoin.

Bezpośrednio przed rozpoczęciem tynkowania należy mur oczyścić starannie szczotkami

i zmyć z kurzu. Zbyt suchą powierzchnię muru należy przed samym narzuceniem tynku
gruntownie zwilżyć wodą. Zwilżanie należy stosować zwłaszcza podczas upałów i przy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ciepłych wiatrach. Przy tynkach gipsowych nie trzeba zwilżać muru z taką starannością jak
przy tynkach wapiennych lub cementowo-wapiennych, ponieważ gips wiąże bardzo szybko.

Na starym tynku można wykonać tynkowanie jeżeli jest dostatecznie mocny. Podłoże

takie musi być najpierw naprawione i oczyszczone ze starych farb. Miejsca zniszczone lub
odparzone należy całkowicie odbić i wypełnić nową zaprawą. Należy naprawić pęknięcia
i rysy. Podłoże gładkie lub twarde powinno się posiekać i porysować gwoździami wbitymi
w deskę. Następnie należy podłoże oczyścić, zmyć wodą i dobrze zwilżyć. Przed
przystąpieniem do tynkowania należy wykonać obrzutkę z zaprawy cementowej 1:1. Pod
wyprawę gipsową obrzutki nie wykonuje się.

Podczas przygotowania podłoża pod tynk należy stosować środki ochrony osobistej,

chroniące oczy. Ponadto należy zachować ostrożność podczas cięcia i mocowania siatki na
podłożu drewnianym.

4.3.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak należy sprawdzić równość płaszczyzn przewidzianych pod tynk?
2. Jak należy sprawdzić kąt pomiędzy płaszczyznami sufitu i ściany przeznaczonymi do

wykonania tynków?

3. Jakim warunkom powinno odpowiadać podłoże pod tynk?
4. Jak należy przygotować pod tynk podłoże z betonu komórkowego?
5. Jak należy przygotować pod tynk podłoże z cegły?
6. Jak przygotowujemy do tynkowania belki stalowe?
7. Jak należy przygotować podłoże gipsowe pod tynk?
8. Jak należy przygotować pod tynk podłoże z płyt wiórowo- cementowych?
9. Jak należy przygotować podłoże drewniane pod tynk?
10. Jaka jest kolejność czynności podczas mocowania dranic?
11. Jak należy przygotować podłoże z płyt pilśniowych pod tynk?

4.3.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj rodzaj i oceń stan podłoża przewidzianego pod tynk uwzględniając równość

płaszczyzn oraz kąty między nimi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dokonać rozpoznania podłoża,
4) sprawdzić pion, poziom oraz kąt między płaszczyznami przewidzianymi do tynkowania,
5) przedstawić rezultaty wykonanych działań,
6) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

narzędzia i sprzęt pomocniczy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Przygotuj pod tynk podłoże z betonu komórkowego .

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) zgromadzić potrzebne materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
4) oczyścić podłoże z zaprawy,
5) uzupełnić ubytki w podłożu,
6) oczyścić na sucho podłoże z kurzu i pyłu,
7) zwilżyć podłoże,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko z podłożem z betonu komórkowego,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót murarskich,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

narzędzia i sprzęt pomocniczy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Przygotuj podkład z siatki na podłożu drewnianym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) zgromadzić potrzebne materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
4) przymocować pręty do podłoża,
5) dociąć siatkę,
6) przymocować siatkę stalową uwzględniając zakłady,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko z podłożem drewnianym,

−

siatka,

−

pręty stalowe, gwoździe, drut wiązałkowy,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

nożyce do cięcia siatki,

−

narzędzia i sprzęt pomocniczy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przygotuj do tynkowania podłoże z płyt pilśniowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) zgromadzić potrzebne materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
4) dociąć siatkę,
5) przymocować siatkę stalową na stykach płyt,
6) porysować płyty,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko z podłożem z płyty pilśniowej,

−

siatka,

−

gwoździe,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

nożyce do cięcia siatki,

−

narzędzia i sprzęt pomocniczy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Przygotuj pod tynk mur z cegły ceramicznej wykonany na spoinę pustą.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) zgromadzić potrzebne materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
4) oczyścić podłoże z zaprawy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5) uzupełnić ubytki w podłożu,
6) oczyścić na sucho podłoże z kurzu i pyłu,
7) zwilżyć podłoże,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko z podłożem z cegły,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy.

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

narzędzia i sprzęt pomocniczy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) rozpoznać i ocenić rodzaj i stan techniczny podłoża?



2) zbadać równość płaszczyzn oraz kąty między nymi?



3) przygotować pod tynk podłoże z betonu komórkowego?



4) przygotować pod tynk podłoże z cegły?



5) przygotować pod tynk podłoże z płyt pilśniowych?



6) przygotować pod tynk podłoże gipsowe?



7) przygotować pod tynk podłoże z płyt wiórowo - cementowych?



8) przygotować pod tynk podłoże drewniane?



9) przygotować pod tynk podłoże metalowe?



10) porozumiewać się z innymi pracownikami na placu budowy?



11) stosować przepisy bhp podczas wykonywania prac?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4. Wyznaczenie lica tynku

4.4.1.Materiał nauczania

W pomieszczeniach gdzie przewiduje się tynki trójwarstwowe wyznacza się lico tynku.

Ma to na celu umożliwienia utworzenia równych powierzchni, przy zachowaniu
odpowiedniej grubości powłoki. Ściany i sufity mają pewne odchylenia do pionu i poziomu
oraz nierówności.

Wyznaczanie lica tynku metodą pasów kierunkowych tzw. „bicie pasów” wykonuje się

w następującej kolejności:

−

15÷20cm od sufitu wyznacza się za pomocą gwoździ linię horyzontu (rys. 33, 34),

Rys.33. Sprawdzenie poziomu za pomocą łaty

murarskiej i poziomnicy [7, s.261]

Rys.34. Sprawdzenie poziomu za pomocą węża wodnego

[7, s.261]

−

do główki gwoździa wyznaczającego horyzont przykłada się pion i opuszcza go do

podłogi,

−

w odległości 15 do 20cm od podłogi wbija się gwóźdź tak, aby główka dotykała do

sznura pionu,

−

między wbitymi gwoździami napina się sznur,

−

wzdłuż sznura osadza się klocki drewniane tak, aby górna ich powierzchnia licowała

w linii pionowej z napiętym sznurem.

Rys.35. Wyznaczenie horyzontu za pomocą gwoździ i

klepek [7, s.261]

Rys.36. Wyznaczenie horyzontu za pomocą gwoździ

[7, s.262]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

czynności te należy powtórzyć dla drugiego skrajnego gwoździa na tej samej ścianie

(drugi górny róg), a następnie kolejno dla pozostałych gwoździ, które wyznaczają linię
horyzontu,

−

klocki mocuje się na ścianie w odległości 1,5 do 2,0m mają odległość w poziomie(rys.35),

−

zamiast klocków można stosować placki z zaprawy, które wyrównuje się przez zatarcie

packą (jest to sposób mniej staranny),

−

w celu ułatwienia sobie pracy przy biciu pasów kierunkowych dobrze jest obok gwoździ

(rys. 36) osadzić klocki lub narzucić placki z zaprawy.

Powierzchnię tynku wyznacza się także za pomocą łaty z poziomnicą. Na gwoździu

wyznaczającym punkt kierunkowy (w górnym rogu ściany) opiera się pionowo łatę.
Następnie wbijamy gwóźdź pod dolny koniec łaty do momentu, gdy łata wskaże kierunek
pionowy. W ten sposób wyznacza się pozostałe punkty w tej samej pionowej linii. Czynności
te powtarza się dla pozostałych gwoździ wyznaczających linię horyzontu. Podobnie jak
w poprzednim sposobie obok gwoździ osadza się klocki lub stosuje placki z zaprawy (rys.37).

Rys.37. Wyznaczenie lica powierzchni tynku łatą

i poziomnicą [4, s.295]

Rys.38. Wyznaczenie lica powierzchni tynku na

suficie kątownikiem murarskim [6]

Po wyznaczeniu lica tynku na ścianach wyznacza się powierzchnię tynku sufitu.

Powierzchnię tynku sufitu najlepiej jest wyznaczyć za pomocą dużego kątownika
murarskiego w następujący sposób:

−

w jednym z górnych narożników pomieszczenia ustawia się kątownik tak, aby pionowe

ramię dotykało łebków dwóch gwoździ na ścianie,

−

drugie ramię (poziome) zbliża się do powierzchni sufitu na odległość 1,5 do 2,0cm tak,

aby ramię oddalone było od najbardziej wystającego miejsca sufitu o około 1cm (rys. 38),

−

po ustawieniu kątownika, na suficie rysuje się linię znaczącą jego położenie,

−

wzdłuż wyznaczonej linii wbija się dwa gwoździe tak, aby ich łebki dotykały poziomego

ramienia kątownika,

−

w taki sam sposób należy wyznaczyć płaszczyznę tynku w pozostałych narożnikach

pomieszczenia,

−

między wbitymi gwoździami rozciąga się sznurek lub cienki drut,

−

wzdłuż sznurków (drutów) wbija się gwoździe, w odległości co 1,5 do 2,0m (rys.39) tak,

aby ich łebki stykały się ze sznurkiem (drutem).,

−

w miejscach wbitych gwoździ wykonuje się placki z zaprawy, których powierzchnia

licuje z łebkiem gwoździa.

Po wyznaczeniu powierzchni tynku poprzez wykonanie placków z zaprawy lub przybiciu

klocków drewnianych przystępuje się do wykonania pasów kierunkowych. W czasie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

tynkowania pasy kierunkowe służą do równania wzdłuż nich narzucanej zaprawy. Kolejność
czynności przy ich wykonaniu jest następująca:

−

przygotowuje się zaprawę o takim składzie jak przyszły tynk,

−

na pionowe linie między klocki lub placki zaprawy narzuca się zaprawę,

−

na suficie pasy wykonuje się wzdłuż dłuższych ścian pomieszczenia,

−

narzuconą zaprawę ściąga się łatą równo z powierzchnią klocków (placków),

−

po stężeniu zaprawy na pasach, usuwa się gwoździe i klocki (rys.40),

−

powstałe ubytki zarzuca się zaprawą i zaciera.

Rys.39. Wyznaczenie lica powierzchni tynku na

suficie za pomocą łaty i poziomnicy [7, s.265]

Rys.40. Kolejne czynności przy biciu pasów [7, s.263]

Omówiony sposób jest pracochłonny obecnie stosuje się drewniane lub metalowe listwy

tynkarskie (rys.11). Mocowane są do ściany w odstępach 1,5÷2,5m, kontrolując pion
i położenie w licu tynku przykładając łatę do przynajmniej trzech ustawionych obok siebie
listew. Listwy aluminiowe mogą być przyklejane do ściany na zaprawę i nie usuwane po
wykonaniu powierzchni tynku (rys.41).

Rys.41.Wyznaczenie lica tynku za pomocą listew aluminiowych [8]

Pasy kierunkowe mogą być wykonywane bezpośrednio na powierzchni podłoża lub po

wykonaniu pierwszej warstwy tynku – obrzutki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.4.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie listwy stosujemy do wyznaczenia powierzchni tynku?
2. Jakie są sposoby mocowania listew do podłoża?
3. Jakie narzędzia są potrzebne do wyznaczenia lica tynku?
4. Jaka jest kolejność czynności podczas wyznaczenia lica tynku metodą pasów

kierunkowych?

5. Jak wyznaczamy linie horyzontu?
6. Co rozumiesz pod nazwą ,,bicie pasów’’?

4.4.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyznacz lico tynku na określonym podłożu za pomocą listew z teowników za pomocą

zaprawy i haków.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiał,
3) dobrać narzędzia,
4) wymierzyć miejsca mocowania listew,
5) wykonać zaprawę tynkarską,
6) przymocować listwy do zaprawy,
7) wzmocnić mocowanie listw hakami, z jednoczesną kontrolą ich pionu i lica
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

zaprawa tynkarska,

−

haki,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wyznacz lico tynku na określonym podłożu za pomocą listew aluminiowych.

Sposób wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiał,
3) dobrać narzędzia,
4) wymierzyć miejsca mocowania listew,
5) wykonać zaprawę tynkarską,
6) przymocować listwy na zaprawę, z jednoczesną kontrolą ich pionu i lica,
7) oczyścić narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

zaprawa tynkarska,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wyznacz lico tynku na określonym podłożu metodą pasów kierunkowych sposobem

zaproponowanym przez prowadzącego.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiał,
3) dobrać narzędzia,
4) wyznaczyć linię horyzontu,
5) wyznaczyć lico na powierzchni ściany,
6) wyznaczyć lico na powierzchni sufitu,
7) wykonać zaprawę tynkarską,
8) wykonać pasy kierunkowe,
9) oczyścić narzędzia,
10) posprzątać stanowisko pracy,
11) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
12) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

gwoździe, klocki drewniane,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) wyznaczyć lico tynku metodą pasów kierunkowych na ścianach

i sufitach?



2) wyznaczyć lico tynku za pomocą listew tynkarskich?



3) zastosować przepisy bhp podczas wykonywania prac?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5. Wykonywanie tynków zwykłych

4.5.1.Materiał nauczania

Zadaniem obrzutki jest stworzenie warstwy zapewniającej dobrą przyczepność tynku do

podłoża.

Obrzutkę narzuca się na podłoże zwykle za pomocą kielni w ten sposób, że tynkarz po

nabraniu na kielnie silnym, szybkim ruchem rzuca zaprawę na podłoże, przesuwając się
wzdłuż ściany (rys.42).

Rys.42. Sposób narzucania obrzutki na ścianę [7, s.264]

Pracować powinien przy tym tylko przegub dłoni, a nie cała ręka. Zamach nie powinien

być zbyt silny, by zaprawa nie rozpryskiwała się dookoła. Można ją narzucać w położeniu
z lewa na prawo lub z prawa na lewo na różnych wysokościach ściany (rys.43).

Rys.43. Narzucanie obrzutki na różnych wysokościach ścian [7, s.264]

Na sufit można zaprawę narzucać trzema sposobami:

przez głowę (rys. 44a), nad sobą

(rys. 44b), od siebie (rys. 44c).

Rys.44. Sposoby narzucania zaprawy na sufit [7, s.265]

a) przez głowę, b) nad sobą c) od siebie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przy narzucaniu zaprawy przez głowę poszczególne, porcje narzuconej zaprawy układają

się za plecami tynkarza, przy narzucaniu zaś nad sobą prawie nad samą jego głową. Stosując
ten sposob zamach kielnią powinien być skierowany nieco w prawo. Przy narzucaniu
zaprawy od siebie zamach kielnią i narzut zaprawy odbywa się w kierunku od tynkarza.

Narzucanie zaprawy kielnią wymaga dużej wprawy. Rzadką zaprawę przy obrzutce

trzeba nakładać strumieniem szerokim i cienkim, a przy narzucie - wąskim i grubym.
W pierwszym wypadku zamach kielnią powinien być krótki i gwałtowny, w drugim dłuższy
i wolniejszy. Przy narzucaniu zaprawy w zespole dwójkowym należy przyjmować zawsze
takie położenie, aby nie opryskiwać pracującego obok.

Po wykonaniu obrzutki i lekkim jej stwardnieniu przystępuje się do nanoszenia drugiej

warstwy tynku, czyli narzutu. Jest to czynność najważniejsza, najbardziej pracochłonna
i wyczerpująca. Wymaga odpowiedniej umiejętności, siły i wprawy. Istnieją dwa zasadnicze
sposoby narzucania zaprawy: za pomocą kielni lub czerpakiem tynkarskim (rys.45).

Rys.45. Sposoby narzucania zaprawy czerpakiem

[6]

Rys.46. Sposoby zanoszenia zaprawy za pomocą pacy

[6]

Sposób nakładania narzutu kielnią jest taki sam jak obrzutki - z tą różnicą, że gęstsza

zaprawa rozkłada się na podłożu grubszymi warstwami. Narzut można nanosić bezpośrednio
z pacy (rys.46). Silnym, gwałtownym ruchem z dołu do góry, nanosi się zaprawę na ścianę,
a następnie rozprowadza ją pacą po powierzchni ściany, aby uzyskać założoną grubość tynku.

Po położeniu narzutu jednym z opisanych wyżej sposobów ściąga się go i wyrównuje.

Czynność tę przeprowadza się za pomocą łaty lub pacy drewnianej, przesuwanej ruchem
falistym od dołu do góry po pasach kierunkowych lub listwach tynkarskich (rys.47).

Rys.47. Ściąganie zaprawy [7, s.266]

a) w dolnej części ściany, b) na suficie, c) wyrównanie ruchem falistym

W podobny sposób wyrównuje się również narzut na sufitach, ciągnąc pacę ruchem

zygzakowatym, zawsze w kierunku do siebie (rys. 47b). Zgarnięty nadmiar zaprawy wrzuca
się do skrzyni ustawionej obok.

W narożach najlepiej jest wyrównywać narzut pacą w kształcie kątownika, z krawędzią

ostrą lub owalną (rys.7). Tynkarz, trzymając pacę oburącz, przesuwa ją od dołu do góry przy
jednoczesnym miejscowym przeciąganiu jej krótkimi ruchami w dół i do góry.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

We wnękach, na słupach, gzymsach narzut wyrównuje się używając wzorników

specjalnie przygotowanych wyciętych w kształcie odpowiadającym wyrównywanym
powierzchniom.. Tynki takie noszą nazwę ciągnionych i są omówione w punkcie 4.6
poradnika dla ucznia.

W tynkach trójwarstwowych - kładzie się jeszcze trzecią, cienką warstwę gładzi

z rzadkiej zaprawy, przygotowanej z drobnego piasku, odsianego przez sito o prześwicie
oczek 0,5mm. Taka zaprawa jest zwykle bardziej tłusta, z większą ilością spoiwa, niż do
wykonania narzutu. W celu zapewnienia należytej przyczepności należy narzut dobrze
nawilżyć wodą. Grubość gładzi wynosi od 1 do 3mm. Zaprawę nanosi się ręcznie kielnią,
a następnie rozprowadza pacą. Gdy tylko stężeje, zaciera się ją packą styropianową lub
obłożoną filcem albo stalową - zależnie od kategorii tynku

Gładź zaciera się ruchami kolistymi (rys.48). W czasie zacierania należy tynk zwilżać,

skraplając go wodą za pomocą pędzla ławkowca. Chodzi o uniknięcie ciągnięcia się zaprawy
za packą, albo kruszenia się jej i odpadania - jeżeli jest za sucha. Tynkarz trzyma zwykle
w lewej ręce pędzel, który moczy w postawionym obok wiadrze wodą, a drugą zaciera tynk
za pomocą packi, aż do uzyskania gładkiej powierzchni.

Rys.48. Zacieranie tynku [7, s.267]

Rys49. Narzucanie zaprawy i równanie kielnią[6]

Tynki surowe (rapowane) kategorii 0 wykonuje się narzucając kielnią na mur zaprawę

cementową, cementowo-wapienną lub wapienną, w ten sposób, że każda porcja zaprawy
rzucona z kielni układa się prawidłowo obok poprzedniej, bez wzajemnego pokrywania się.
Przy wprawnym i równomiernym narzucaniu tynk taki ma dość ładny wygląd. Stosuje się go
tam, gdzie nie wymaga się uzyskanie gładkiej powierzchni: na strychach, w piwnicach,
w podrzędnych pomieszczeniach gospodarczych.

Wykonanie tynku surowego równanego kielnią (kat. I) polega na narzuceniu zaprawy jak

przy wykonaniu tynku rapowanego. Równanie wykonuje się kielnią od ręki, gdy zaprawa jest
świeża. Zadaniem równania jest wygładzenie większych nierówności powstałych w czasie
narzucania (rys.54). Powstała po równaniu powierzchnia powinna być gładka i w miarę
jednakowa na całej tynkowanej płaszczyźnie. Mogą być widoczne ślady równania kielnią.
W czasie wyrównywania, kielnię prowadzimy zawsze z dołu do góry.

Tynki surowe ściągane pacą narzuca się jak przy tynku rapowanego. Ściąganie wykonuje

się poprzez prowadzenie pacy z dołu do góry, gdyż w przeciwnym wypadku mogłoby
występować odpadanie zaprawy. W ten sposób uzyskuje się tynk dość równy, ale szorstki
(rys.50).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.50. Ściąganie zaprawy pacą oraz sposób trzymania pacy [6] Rys.51. Równanie tynku pędzlem [6]

Podczas wykonywania tynku jednowarstwowego pędzlowanego, wyrównuje się

powierzchnię narzutu pędzlem, maczając go często w wodzie lub rzadkiej zaprawie. W ten
sposób powinno otrzymać się w miarę jednakową fakturę, bez prześwitów (rys 51).

Wykonując tynk jednowarstwowy z zatarciem na ostro, należy wyrównać powierzchnię

tynku pacą i zatrzeć packą po częściowym stwardnieniu packą. Zacieranie packą powinno się
wykonywać ruchami w kształcie okręgu o dużej średnicy, lekko dociskając packę do
zaprawy. Uzyskana powierzchnia powinna być jednolita, bez prześwitów, dopuszczalne są
ślady ściągania pacą i zacierania packą.

Rys.52. Narzucenie zaprawy [6]

. Rys.53. Zatarcie na ostro [6]

Tynki gipsowe zacierane należy wykonać z czystej zaprawy gipsowej z dodatkiem

opóźniacza wiązania. Kolejność robót jest następująca: narzucenie zaprawy, wyrównanie
narzutu pacą, zatarcie packą. Tynk pod malowanie zaciera się packą metalową, a pod
tapetowanie packą styropianową. Otrzymana powierzchnia tynku powinna być równa i gładka
z równomierną fakturą.

Tynki pospolite dwuwarstwowe stosuje się w podrzędnych pomieszczeniach. Sposób

wykonania obrzutki i narzutu został omówiony wcześniej. Zacieranie powierzchni narzutu
jest ostatnim etapem wykonania tynku dwuwarstwowego. Ma na celu wyrównanie drobnych
nierówności i uzyskanie odpowiedniej gładkości powierzchni tynku. Tynk dwuwarstwowy
kat. II i III zaciera się packą lub rzadziej pacą. Do zacierania przystępuje się gdy zaprawa
w warstwie narzutu stężeje ale jeszcze nie stwardnieje całkowicie. Bezpośrednio przed
rozpoczęciem i w czasie zacierania należy skrapiać tynk wodą za pomocą pędzla. Podczas
zacierania wykonuje się ruchy koliste dociskając odpowiednio packę do powierzchni. Należy
przy tym jednocześnie przesuwać packę tak, aby nie zacierać wielokrotnie w tym samym
miejscu (rys.54).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys.54. Zatarcie narzutu [6]

.Rys.55. Sposób sprawdzenia równości tynku [6]

W trakcie zacierania należy dostosowywać siłę docisku do twardości zaprawy oraz

wielkości nierówności. Zbyt duży docisk przy słabo stężałej zaprawie może spowodować
powstawanie nierówności przy zacieraniu. Jeżeli występują większe ubytki w narzucie to
należy je uzupełnić w czasie zacierania taką samą zaprawą. Szczególnie starannie należy
zacierać naroża wklęsłe i wypukłe. Po zatarciu płaszczyzna tynku powinna być równa
i mieścić się w granicach tolerancji wykonania danych tynków.

Sprawdzenie równości

wykonania tynku można wykonać za pomocą łaty tynkarskiej w różnych kierunkach
przykładając ją do powierzchni tynku w różnych miejscach.

Tynki pospolite trójwarstwowe z gładzią, , stosuje się w dobrze wykończonych

wnętrzach. Tynk składa się z trzech warstw do, których należą obrzutka i narzut grubości
8÷15mm, tak jak w tynkach dwuwarstwowych, oraz z gładź grubości 2÷3mm. Obrzutkę
i narzut wykonuje się tak jak w tynkach dwuwarstwowych, wyrównując dokładnie warstwę
narzutu łatą prowadzoną wzdłuż pasów kierunkowych.

Kiedy narzut już dostatecznie zwiąże i stwardnieje (gdy można go zarysować dopiero

silnym pociągnięciem paznokcia), przystępuje się do wykonania trzeciej warstwy – gładzi.

Tynki doborowe (kategoria IV) różnią się od tynków zwykłych trójwarstwowych tylko

tym, że użyta do gładzi zaprawa jest dokładnie przetarta przez bardzo drobne sito, a gładź jest
zatarta packą na gładko. Można również, po nałożeniu i przeschnięciu gładzi, powlec ją za
pomocą pędzla rozwodnioną tłustą zaprawą, a następnie starannie zatrzeć packą stalową lub
obłożoną filcem. Tynki tego rodzaju noszą nazwę tynków filcowanych (kategoria IVf).

Tynki pocienione wykonuje się jako jedno- lub dwuwarstwowe zależnie od tego, jak duże

są nierówności na wykańczanych powierzchniach tworzącymi między elementami. Obecnie
stosuje się do ich wykonania tynkarskie masy plastyczne, które po rozmieszaniu
z odpowiednią ilością wody tworzy zaprawę o potrzebnej konsystencji. Tynki
jednowarstwowe wykonuje się na ścianach, na których występują tylko drobne nierówności
i uszkodzenia, tynki dwuwarstwowe - gdy występują większe nierówności i uskoki.
W tradycyjny sposób zaprawę cementowo-wapinną przygotowuje się z drobnego piasku
rzecznego lub kopalnego, ciasta wapiennego i cementu portlandzkiego. Orientacyjny skład
zaprawy: na l m

piasku zużywa się ok. 0,5 m

ciasta wapiennego i 50kg cementu. Ciasto

wapienne można zastąpić wapnem hydratyzowanym. Ilość wody ustala się zależnie od
wymaganej konsystencji zaprawy.

Do wypraw dwuwarstwowych stosuje się na warstwę spodnią zaprawę cementową 1:3

z dodatkiem mleka wapiennego, a na warstwę wierzchnią - zaprawę wapienną 1:3 z bardzo
drobnego odsianego piasku. Zaprawę nanosi się ręcznie lub za pomocą agregatu tynkarskiego.
Warstwę wierzchnią zaciera się packą obłożoną filcem. Przed przystąpieniem do tynkowania
konieczne jest oczyszczenie elementu z kurzu, tłuszczu i szkliwa cementowego, a następnie
naprawienie uszkodzonych powierzchni zaprawą cementową 1:1 z drobnego piasku
z dodatkiem ciasta wapiennego dla uplastycznienia zaprawy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tynki wewnętrzne na podłożu z betonu komórkowego wykonuje się je najczęściej

z zapraw wapiennych. Niezależnie od kategorii tynku, do wykonania obrzutki stosujemy
zaprawę tłustą, a na narzut chudszą.

W tynkach trójwarstwowych gładź wykonuje się z zaprawy o takim składzie, jaki stosuje

się do narzutu lub z zaprawy bardziej tłustej, pod warunkiem użycia drobno przesianego
piasku. Całkowita grubość tynku trójwarstwowego nie powinna przekraczać 18mm.

Do obliczenia potrzebnej ilości materiału należy wykorzystać odpowiednie dla danych

prac Katalogi Nakładów Rzeczowych. Dla robót tynkarskich określają one, między innymi,
zużycie danego rodzaju zaprawy.

Tabela 8. Tynki zwykłe wewnętrzne I, II, III kategorii, wykonywane ręcznie

Ściany i słupy

Stropy i podciągi

Kategoria tynku

III

Wyszczególnienie rodzaju

materiału

Jednostki

miary

Zaprawa wapienna M4
Zaprawa

cementowo

–

wapienna M15
Zaprawa

cementowo

–

wapienna M50

0,0131

0,0186

0,002

0,0027

0,0206

0,0021

0,0138

0,0161

0,004

0,0027

0,0173

0,004

Przykład obliczeniowy nr1
Oblicz ilość zaprawy potrzebną do wykonania tynku kategorii II na stropie. Powierzchnia
stropu 25 m

. Tynk będzie wykonywany ręcznie.

−

obliczenie ilości zaprawy cementowo-wapiennej M15 (tabela 8, kolumna05)

25 m

x 0,0161 m

= 0,4025 m

−

obliczenie ilości zaprawy cementowo-wapiennej M50 (tabela8, kolumna05)

25 m

x 0,004 m

= 0,1m

Odpowiedź: Na zaplanowany tynk należy zaplanować 0,4025m

zaprawy cementowo-

wapiennej M15 oraz 0,1m

zaprawy cementowo-wapiennej M50

4.5.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są sposoby narzucania zaprawy na ścianę?
2. Jakie są sposoby narzucania zaprawy na sufit?
3. Jak wykonujemy pierwszą warstwę tynku?
4. Jak wykonujemy narzut?
5. Jak wykonujemy gładź?
6. Jak wykonujemy tynk rapowany?
7. Jakie są kolejne czynności przy wykonaniu tynku kategorii I?
8. Jakie czynności podejmujemy podczas wykonywania tynku kategorii II?
9. Jakie są kolejne czynności przy wykonaniu tynku kategorii III?
10. Jakie są zasady wykonania tynku kategorii IV?
11. Jakie są zasady wykonania tynku kategorii IVf?
12. Jak obliczyć potrzebną ilość materiału do wykonania określonej kategorii tynku?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.5.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj tynk rapowany na podłożu betonowym o wymiarach 2x1,5m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wyznaczyć powierzchnie podłoża i przygotować je do tynkowania,
5) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
6) wykonać tynk,
7) oczyścić sprzęt i narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zaprawy tynkarskiej,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wykonaj tynk wapienny kategorii Ia na ścianie ceglanej o powierzchni 2x2,5m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wyznaczyć powierzchnie podłoża i przygotować je do tynkowania,
5) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
6) wykonać warstwę tynku z jednoczesnym ściągnięciem pacą,
7) oczyścić sprzęt i narzędzia,
8) posprzątać stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zaprawy tynkarskiej,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj tynk cementowo-wapienny kat. III na ścianie betonowej o powierzchni 2x2,0m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wyznaczyć powierzchnie podłoża i przygotować je do tynkowania,
5) przygotować podłoże,
6) wykonać porcję zaprawy do mocowania listew,
7) wyznaczyć lico tynku za pomocą listew tynkarskich,
8) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
9) wykonać pierwszej warstwy tynku,
10) oczyścić listwy kierunkowe,
11) wykonać i wyrównać narzut,
12) wykonać gładź,
13) oczyścić sprzęt i narzędzia,
14) posprzątać stanowisko pracy,
15) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
16) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Wykonaj tynk cementowo-wapienny kategorii II na suficie stropu monolitycznego

o powierzchni 2x2,0m.

Sposób wykonania ćwiczenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wyznaczyć powierzchnie podłoża i przygotować je do tynkowania,
5) przygotować podłoże,
6) wykonać porcję zaprawy do mocowania listew,
7) wyznaczyć lico tynku za pomocą listew tynkarskich,
8) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
9) wykonać pierwszej warstwy tynku,
10) oczyścić listwy kierunkowe,
11) wykonać i wyrównać narzut,
12) oczyścić sprzęt i narzędzia,
13) posprzątać stanowisko pracy,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
15) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Wykonaj tynk pocieniony na powierzchni sufitu o wymiarach 2x2,0m . Podłoże stanowią

płyty prefabrykowane.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) wyznaczyć powierzchnie podłoża i przygotować je do tynkowania,
5) przygotować podłoże,
6) wykonać porcję zaprawy do wyznaczenia lica,
7) wyznaczyć lico,
8) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
9) wykonać tynk,
10) oczyścić sprzęt i narzędzia,
11) posprzątać stanowisko pracy,
12) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
13) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Wykonaj ostatnią warstwę tynku kategorii IVf na powierzchni ściany o wymiarach

2x3,0m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) przygotować narzut do wykonania następnej warstwy,
5) wykonać gładź,
6) oczyścić sprzęt i narzędzia,
7) posprzątać stanowisko pracy,
8) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
9) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

zestaw listew do wyznaczenia lica tynku,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 7

Wykonaj sposobem ręcznym tynk pocieniony jednowarstwowy z gotowej masy

tynkarskiej na powierzchni ściany o wymiarach 3x3m.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) przygotować podłoże uzupełniając ubytki i gruntując,
5) przygotować masę plastyczną,
6) wykonać tynk pocieniany,
7) zatrzeć tynk po pewnym czasie,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 8

Oblicz ilość zaprawy potrzebną do wykonania tynku kategorii III na ścianie o wymiarach

10x3,5m. Tynk będzie wykonywany ręcznie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) obliczyć powierzchnię ściany,
2) dobrać odpowiednią tabelę,
3) odczytać dane wyjściowe,
4) wykonać obliczenia,
5) zaprezentować wyniki obliczeń.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

Katalogi Nakładów Rzeczowych

−

kalkulator

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.5.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) przygotować stanowisko pracy do wykonania tynku zwykłego?



2) dobrać

odpowiedni

sprzęt

ręcznego

wykonania

tynków

wewnętrznych?



3) wykonać obrzutkę na dowolnym podłożu?



4) wykonać poszczególne warstwy tynku na ścianach?



5) wykonać warstwy tynku na suficie?



6) prawidłowo wykonać tynk kategorii 0?



7) prawidłowo wykonać tynki kategorii I?



8) prawidłowo wykonać tynki kategorii II?



9) prawidłowo wykonać tynki kategorii III?



10) prawidłowo wykonać gładź w tynku kategorii IV?



11) porozumiewać się z innymi pracownikami na placu budowy?



12) stosować przepisy bhp podczas wykonywania tynków zwykłych?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.6. Wykończenie tynków wewnętrznych

4.6.1.Materiał nauczania

Wykonywanie tynków na ościeżach i narożnikach należy do wykończeniowych robót

tynkarskich. Tynkowanie ościeży okiennych i drzwiowych zaczynamy od ustawienia listew
i przymocowania ich do muru gwoździami lub specjalnymi zaciskami (rys. 56).

Rys. 56. Tynkowanie ościeży za pomocą wykroju zwykłego [1, s.134]

Najpierw wykonuje się obrzutkę i po jej stężeniu nanosi się narzut. Narzut wyrównuje się

deseczką, która na jednym końcu ma wycięcia do prowadzenia po ościeżnicy, a drugi koniec
prowadzi się po przybitej do ściany listwie. Najpierw wyrównuje się tynk ościeżach górnych,
a potem nzboczne (rys.57, 58).

Rys. 57. Ściąganie i wyrównanie narzutu na ościeżach:

[6,s.267] a) pionowych, b) poziomych

Rys. 58. Zatarcie tynku na ościeżach

[1, s.164; 4, s.348]

Taka metoda wykonywania tynków ościeży jest bardzo pracochłonna i trudna. Duże

ułatwienie umożliwia wprowadzenie specjalnych ramek okiennych i drzwiowych (rys.59).
Można wtedy jednocześnie wykonywać tynk na ościeżach bocznych.

Rys. 59. Ramka do wyrównywania i

zacierania tynków na ościeżnicach bocznych

różnych wymiarach [4, s.348]

Rys. 60. Ochrona narożników: a) kątownikami z blachy, b)

specjalnymi narożnikami metalowymi [1, s.134]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Narożniki wykańczane tynkiem i narażone na uderzenia zabezpiecza się kątownikami lub

specjalnymi metalowymi narożnikami osadzonymi w tynku (rys.60).

Obecnie narożniki w tynkach wewnętrznych osadza się na zaprawie bez łączników

metalowych (rys.61).

Rys. 61. Ochrona narożników

kątownikami z aluminium [8]

Rys. 62. Profile belek [1, s.136]

a) niskiej, b) wysokiej

Wykończenie faset i naroży wklęsłych wykonujemy specjalnymi pacami. We wnętrzach

tynki ciągnione wykonuje się często na belkach i podciągach. Drewniane elementy wykroju
powinny być dobrze zaimpregnowane, by chłonąc wodę nie zmieniły swych kształtów. Jako
drugą warstwę nanosi się narzut. Przeciągając wykrój, dociska się narzut, ścinając
jednocześnie jego nadmiar. Tam, gdzie po przejściu wykroju brakuje zaprawy, trzeba ją
uzupełnić i wrócić w to miejsce wykrojem, który przesuwa się tyle razy, aż uzyska się
zupełnie równą powierzchnię tynku. Ruch wykroju powinien być jednostajny, płynny
i niezbyt szybki. Narzut należy wykonywać na takim odcinku, by można go było
wyprofilować przed związaniem zaprawy. Jest to szczególnie ważne przy pracy w zaprawie
gipsowej. Wykrój prowadzi się najpierw do przodu, by ściąć nadmiar zaprawy („na zdziery"),
a następnie do tyłu, by zaprawę wygładzić („na wygładzenie"). W czasie pracy trzeba
zwracać uwagę na zachowanie czystości wzornika i prowadnic. Przy belkach wysokich trzeba
tę pracę podzielić na etapy. Najpierw obciąga się jedną stronę belki i pół spodu, a następnie
drugą stronę belki i nie obciągnięty jeszcze fragment spodu. Przy małych wysokościach
szablony obejmują całą belkę, przy dużych wykrój obejmuje tylko jeden bok i połowę jej
podstawy (rys.62).

Profilowanie tynku na słupie o przekroju kołowym wykonuje się za pomocą prowadnic

pierścieniowych, nakładanych w odstępach 1,5÷2m na słup. Prowadnicę wykonuje się w ten
sposób, że w tarczy z desek grubości co najmniej 32mm najpierw wycina się koło
o promieniu odpowiadającym otynkowanej grubości słupa, następnie tarczę tę rozcina się na
dwie połowy, łączone ze sobą za pomocą haczyków. Gotową tarczę nakłada się na słup
(rys.63), a szczelinę pomiędzy trzonem słupa a krawędzią otworu tarczy zalewa się zaprawą
gipsową lub gipsowo-wapienną. Po stwardnieniu zaprawy tarczę zdejmuje się, zaś odlew
wygładza, otrzymując gotową prowadnicę. Po wykonaniu prowadnic, pola pomiędzy nimi
zapełnia się zaprawą, którą następnie ściąga się pacą i zaciera packą jak na ścianie płaskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rys. 63. Profilowanie słupa kołowego za pomocą

prowadnic pierścieniowych [1 s.139]: a) widok z

boku, b) przekrój poziomy

Rys. 64. Profilowanie kolumny zbieżnej za pomocą

prowadnic pionowych [1 s.139] : a) gładkiej, b)

kanelowanej

Drugi sposób wyprofilowania tynku polega na ułożeniu drewnianych prowadnic wzdłuż

słupa i profilowaniu tynku za pomocą wykroju przesuwanego najlepiej z dołu ku górze z tym,
że ścinaną przez wykrój zaprawę trzeba z niego zgarniać kielnią. Zaprawę tę wykorzystujemy
od razu do zapełnienia miejsc, gdzie grubość tynku jest zbyt mała (rys.64).

Rys. 65. Profilowanie kolumny zbieżnej [1, s.139]

Rys. 66. Profilowanie bazy

kolumny [1, s.139]

Kolumny cylindryczne tynkuje się tak samo, jak słupy okrągłe. Zazwyczaj jednak

kolumny zwężają się ku górze. Stosując pierwszy sposób trzeba wyciąć szereg tarcz, o coraz
mniejszym otworze. Tarcze powinny mieć wszystkie zewnętrzne wymiary równe, a środki
otworów powinny leżeć w środku tarczy. Tak wykonane tarcze nakładamy na kolumnę

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i łączymy je przynajmniej trzema łatami (rys.65). Następnie pionujemy całość
i zaklinowujemy łaty pomiędzy belką spoczywającą na kolumnie a podstawą kolumny.
Prowadnice i tynkowanie wykonujemy tak samo, jak w przypadku kolumny prostej. Stosując
drugi sposób należy kolumnę podzielić na kilka odcinków i dla każdego sporządzić wykrój
o innej średnicy. Wykrój ten musi być osadzony na saniach za pomocą zawiasów w miarę
unoszenia lekko nachylamy go ku górze. W efekcie otrzymamy nieco eliptyczny przekrój
kolumny, ale przy podziale na dużą liczbę odcinków zniekształcenie to nie jest widoczne.
Sposób ten jest stosowany raczej do kolumn rowkowych (kanelowanych), gdyż wykrojem
można od razu wyciąć rowki.

Podstawę i głowicę kolumny można wyprofilować za pomocą wykroju przesuwanego po

prowadnicy ułożonej wokół kolumny (rys. 66). W celu wygięcia łaty, nacina się ją
wielokrotnie w niewielkich odległościach na pół głębokości w odstępach paru centymetrów.

4.6.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak wykonujemy tynkowanie ościeży za pomocą wykroju zwykłego?
2. Jak tynkujemy ościeża za pomocą ramki?
3. Jakie są sposoby ochrony narożników?
4. Jak wykonuje się profilowanie słupów i kolumn?

4.6.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj, za pomocą ramki, tynkowanie ościeża okiennego o wymiarach 100x100cm

z jednoczesnym wykończeniem naroży.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) osadzić ramkę,
5) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
6) przygotować podłoże,
7) wykonać tynk,
8) oczyścić sprzęt i narzędzia,
9) posprzątać stanowisko pracy,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

W narożniku wypukłym o wysokości 3m osadź narożnik metalowy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) przygotować narożnik o odpowiedniej długości,
4) osadzić narożnik w wyznaczonym miejscu,
5) posprzątać stanowisko pracy,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

narożnik metalowy,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu o robót murarskich,

−

piłka do metalu,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj tynk za pomocą wykroju zwykłego w otworze drzwiowym o grubości ściany

50cm.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) dobrać odpowiedni materiał,
4) osadzić listwę,
5) przygotować zaprawę zgodnie z recepturą,
6) wykonać część tynku naścianie,
7) zmienić położenie listwy po stwardnieniu tynku wcześniej wykonanego,
8) wytynkować samą ościeżnice,
9) oczyścić sprzęt i narzędzia,
10) posprzątać stanowisko pracy,
11) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
12) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiał do wykonania zapraw tynkarskich,

−

stanowisko robocze,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

wykrój tynkarski,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.6.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) przygotować stanowisko pracy do wykonania tynków ciągnionych?



2) wykonać ochronę narożnika wypukłego?



3) wykonać tynkowanie ościeży za pomocą wykroju zwykłego?



4) wykonać tynkowanie ościeży za pomocą ramki?



5) stosować przepisy bhp podczas wykonywania prac wykończeniowych?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7. Organizacja robót tynkarskich

4.7.1. Materiał nauczania

Do układania tynków wewnętrznych można przystąpić dopiero po:

−

wykonaniu pokrycia dachu,

−

wykonaniu ścian działowych,

−

osadzeniu stolarki, przy czym powinna ona być należycie zabezpieczona,

−

założeniu rur ochronnych do elektrycznej instalacji podtynkowej,

−

zamurowaniu bruzd do przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych, centralnego

ogrzewania.

Średnia dobowa temperatura tynkowanego elementu (pomieszczenia) powinna wynosić

co najmniej 5°C, a najniższa temperatura 0°C. Podstawowym warunkiem sprawnego
przebiegu robót tynkowych oraz uzyskania pełnej wydajności tynkarza jest właściwa
organizacja robót. Przed przystąpieniem do robót należy wykonać wszystkie prace
przygotowawcze, omówione poprzednio. Po takim przygotowaniu stanowisk pracy w kilku
kolejnych pomieszczeniach, zespół w składzie l tynkarz + pomocnik może przystąpić do
wykonania tynków.

Tynkarz wykonuje wszystkie czynności, a pomocnik dostarcza mu zaprawę i pomaga

w czynnościach wymagających współpracy dwóch osób (wyznaczania powierzchni tynków).
Wydajność zmianowa takiej dwójki wynosi 20÷25 m

powierzchni tynków.

Tynkowanie, zarówno mechaniczne jak i ręczne dzieli się na kilka operacji. Do

wykonania każdej z nich dobiera się odpowiedni zespół ludzi. Na początek należy
przygotować powierzchnię do tynkowania. Wykonuje to zespół złożony z dwóch tynkarzy.
Obrzutkę wykonuje zespół dwuosobowy. Jeden z tynkarzy narzuca zaprawę końcówką
tynkarską, a drugi oczyszcza listwy kierunkowe, ten sam zespół może po lekkim stwardnieniu
obrzutki wykonać narzut. Za zespołem wykonującym narzut idzie dwóch tynkarzy, którzy
wyrównują go i usuwają listwy, a także ślady po nich (zarzucają je ręcznie zaprawą i zacierają
packą). Ostatni zespół składający się z trzech albo czterech tynkarzy zaciera tynk
dwuwarstwowy, a jeżeli tynk jest trójwarstwowy, to nanosi i zaciera gładź.

W tynkowaniu mechanicznym najbardziej racjonalne i wydajne są brygady

dwunastoosobowe wyposażone w jedną końcówkę. Brygada tynkarska dzieli się na trzy
zespoły. Zespół 1. składa się z tynkarza i pomocnika. Ma on za zadanie przygotowanie
powierzchni do tynkowania. Zespół 2. składa się z czterech ludzi: robotnika operującego
końcówką, tynkarza wykwalifikowanego i dwóch tynkarzy przyuczonych. Zespół ten
wykonuje obrzutkę oraz nanosi i wyrównuje narzut. Zespół 3. składa się z sześciu tynkarzy,
którzy zacierają gładź, wykończają ościeża, wnęki, naroża, osadzają parapety itp. Aby
zapewnić ciągłą pracę zespołów, dzieli się front robót dla brygady na 4 odcinki po około
500m

. Wydajność brygady obsługującej końcówkę agregatu wynosi 250÷300m

tynku

w czasie zmiany roboczej.

Na organizację miejsca pracy składają się zwykle następujące czynności:

−

wybór metody robót,

−

przygotowanie stanowiska roboczego,

−

transport i składowanie materiałów,

−

samo wykonanie robót.

Przepisy technologiczne zawierają wskazówki co do:

−

warunków technicznych jakim powinny odpowiadać materiały i roboty,

−

wyposażenia i organizacji miejsca pracy, stanowisk roboczych, stosowania sprzętu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

urządzeń i narzędzi,

−

sposobu wykonywania i kolejności poszczególnych robót,

−

organizacji i składu zespołów roboczych,

−

norm robocizny, zużycia materiałów, sprzętu i narzędzi,

−

przepisów bezpieczeństwa pracy.

Po dokonaniu wyboru metody robót, przystępujemy do przygotowania stanowiska

roboczego, stosownie do obranego sposobu. W przypadku tynkowania indywidualnego,
przygotowanie to ogranicza się do ustawienia rusztowania. Przy zespołowym tynkowaniu
zadaniem kierownictwa (majstra lub brygadzisty) jest wyznaczenie i przygotowanie
stanowisk pracy dla zespołów w taki sposób, aby była zapewniona ciągłość pracy.

Wykonanie robót tynkarskich wymaga dostawy znacznej ilości zaprawy. Dostawa ta

musi przebiegać rytmicznie i odbywać się w ten sposób, aby nie zakłócać pracy. W tym celu
musi być przestrzegana zasada wydzielania pasa na część roboczą, materiałową
i transportową.

Rys.72. Stanowisko pracy tynkarza przy tynkowaniu ręcznym[ 1, s.210]

Roboty tynkarskie powinny być wykonywane wyłącznie z rusztowań lub stałych

pomostów. Niedopuszczalne jest wykonywanie tych robót z drabin przystawnych. Stanowiska
robocze trzeba utrzymywać w czystości, a z pomostów - od razu usuwać rozlaną zaprawę.
Otwory w ścianach, w stropach lub inne, których dolna krawędź znajduje się poniżej 0,8m od
poziomu stropu lub pomostu, powinny być zabezpieczone deskami.

Robotnicy narażeni na rozprysk zaprawy powinni być zaopatrzeni w okulary ochronne

i rękawice. Podczas tynkowania mechanicznego należy stale utrzymywać przewody
doprowadzające zaprawę w czystości, a sprężarki i pompy sprawdzać pod nadzorem
specjalisty.

Silnik może podłączyć do sieci tylko elektromonter. Pompa do zapraw, mieszarki i inne

maszyny muszą mieć pokrywę ochronną na kołach zębatych oraz uziemiony silnik.

4.7.2.Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie czynniki wpływają na organizację robót tynkarskich?
2. Jakie są zasady organizacji robót tynkarskich?
3. Jaki należy zorganizować stanowisko do wykonania tynku sposobem ręcznym?
4. Jakie przepisów bhp należy przestrzegać podczas wykonywania robót tynkarskich?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.7.3.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wskaż czynniki, które decydują o organizacji robót tynkarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) prześledzić materiał nauczania (poradnik dla ucznia rozdz. 4.7.1),
2) wypisać czynniki decydujące o organizacji robót tynkarskich,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– papier kancelaryjny,
– ołówek, długopis,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Zorganizuj stanowisko robocze dla jednego tynkarza, wykonującego tynk sposobem

ręcznym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) dobrać odpowiedni sprzęt i narzędzia,
2) dobrać odpowiedni materiał,
3) ustawić odpowiednio sprzęt, narzędzia i materiały z uwzględnieniem pasów

komunikacyjnych i materiałowych,

4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej,

−

materiały do wykonania zapraw tynkarskich,

−

rusztowania do robót tynkarskich wewnętrznych,

−

podstawowy zestaw narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich,

−

podstawowy sprzęt pomiarowy,

−

apteczka,

−

literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.7.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) przygotować stanowisko pracy do wykonania tynków ?



2) scharakteryzować czynniki które decydują o organizacji robót

tynkarskich?



3) porozumieć się z innymi pracownikami na placu budowy?



4) wskazać przepisy bhp podczas wykonywania tynków?



„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących wykonywania tynków wewnętrznych. Zarówno

w części podstawowej jak i ponadpodstawowej znajdują się zadania wielokrotnego
wyboru( jedna odpowiedź jest prawidłowa).

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedź

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz znakiem X (w przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

na później i wróć do zadania gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Tynki surowe rapowane to tynki kategorii

a) 0.
b) I.
c) Ia.
d) III.

2. Druga warstwa w tynku trójwarstwowym to

a) obrzutka.
b) gładź.
c) narzut.
d) szlichta.

3. Spoiwami stosowanymi do tradycyjnych zapraw tynkarskich są cement

a) wapno, gips i glina.
b) wapno i glina.
c) gips i szkło wodne.
d) glina i szkło wodne.

4. Jako kruszywo do zapraw tynkarskich stosuje się piasek o uziarnieniu

a) 0,5÷3mm.
b) 5÷12mm.
c) 0,05÷4mm.
d) 0,05÷2mm.

5. Przygotowując zaprawę wapienną sposobem mechanicznym należy zachować następującą

kolejność dozowania składników
a) woda, piasek, ciasto wapienne.
b) piasek, ciasto wapienne, woda.
c) ciasto wapienne, woda, piasek.
d) woda, ciasto wapienne, piasek.

6. Na rysunku przedstawiona jest

a) paca metalowa.
b) paca styropianowa.
c) łata drewniana.
d) poziomnica.

7. Do sprawdzania równości powierzchni tynku służy

a) drewniana łata o długości 1m.
b) paca stalowa.
c) drewniana łata o długości 2 m.
d) paca styropianowa.

8. Na rysunku przedstawione jest rusztowanie

a) na wysuwnicach.
b) ramowe.
c) na kozłach.
d) stojakowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Złącza tynkowanych płyt pokrywa się paskami siatki metalowej o szerokości

a) 3 cm.
b) 5 cm.
c) 10 cm.
d) 15 cm.

10. Ściany drewniane wieńcowe można tynkować po upływie około

a) 2 miesięcy.
b) 1 roku.
c) 6 miesięcy.
d) 2 lat.

11. Dranice przybija się w kratkę , tak aby listewki jednej warstwy były prostopadłe do

listewek drugiej warstwy, jednocześnie przebiegały w stosunku do desek ściany pod
kątem
a) 30

b) 60

c) 45

d) 40

12. Siatki na podkładach metalowych przed przystąpieniem do tynkowania zabezpiecza się

powlekając je
a) zaczynem cementowym.
b) zaczynem gipsowym.
c) mlekiem wapiennym.
d) farbą olejna.

13. Wyznaczanie lica tynku metodą pasów kierunkowych rozpoczyna się od

a) osadzenia klocków drewnianych.
b) napięcia sznura w narożach.
c) wyznaczenia linii horyzontu.
d) wykonania placków z zaprawy.

14. Obecnie do wyznaczania lica tynku stosuje się drewniane lub metalowe listwy tynkarskie

mocowane są do ściany w odstępach
a) 0,5÷1,0m.
b) 1,5÷2,5m.
c) 0,8÷2,2m.
d) 1,0÷2,0m.

15. Po położeniu narzutu ściąga się go i wyrównuje za pomocą łaty lub pacy drewnianej,

przesuwanej ruchem falistym
a) od dołu do góry.
b) od góry do dołu.
c) od lewej do prawej.
d) od prawej do lewej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Całkowita grubość tynku trójwarstwowego nie powinna przekraczać

a) 5mm.
b) 10mm.
c) 15mm.
d) 25mm.

17. We wnętrzach tynki ciągnione wykonuje się na

a) stropach gęstożebrowych.
b) stropach płytowych.
c) belkach i podciągach.
d) sufitach.

18. Profilowanie słupa o przekroju kołowym wykonuje się za pomocą prowadnic

pierścieniowych nakładanych w odstępach
a) 0,5÷1m.
b) 1,5÷2m.
c) 1,5÷3m.
d) 2÷3m.

19. Wyprofilowanie tynku słupa można wykonać za pomocą wykroju przesuwanego

a) z dołu ku górze.
b) z góry do dołu.
c) z dołu ku górze tylko do połowy słupa, wyżej odwrotnie.
d) z góry do dołu tylko do połowy słupa, wyżej odwrotnie.

20. Brygadę tynkarską do tynkowania mechanicznego najkorzystniej jest podzielić na

a) pięć zespołów roboczych.
b) trzy zespoły robocze.
c) cztery zespoły robocze.
d) dwa zespoły robocze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie tynków wewnętrznych

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Lenkiewicz W. Urban L.: Roboty tynkarskie Arkady, Warszawa 1980r.
2. Martyniak W. Pieniążek J.: Technologia budownictwa 5 WSiP, Warszawa 1997 r.
3. Nowy poradnik majstra budowlanego-praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 2004r.
4. Urban. L. Technologia robót murarskich i tynkarskich WSiP, Warszawa 1988r.
5. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych ITB Warszawa

1997 z nowymi specyfikacjami uwzględniającymi nowe technologie wykonywania robót
w budownictwie.

6. Wojewoda K.: Wykonywanie robót tynkarskich KOWEZ, Warszawa 2002r.
7. Wszechnica budowlana-praca zbiorowa. RSW, Warszawa 1988r.
8. Katalogi firm