– 1 –

KRZYSZTOF PIETRACHA

MARIA PIETRACHA

- =<.32/6.,

Program nauczania

w gimnazjum specjalnym

GODXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\P

w stopniu lekkim

3URJUDPGRSXV]F]RQ\GRX*ytku szkolnego przez Ministra Edukacji Narodowej i wpi-

VDQ\GRZ\ND]XSURJUDPyZQDXF]DQLDQDSR]LRPLH,,,HWDSXNV]WDáFHQLD
Numer w wykazie DKW – 4014 –18/00

WPROWADZENIE

3URJUDP QDXF]DQLD M ]\ND SROVNLHJR MHVW SU]H]QDF]RQ\ GR UHDOL]DFML Z JLPQD]MXP

VSHFMDOQ\P8Z]JO GQLRQRZQLPVSHF\ILN UR]ZRMXXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\P
ZVWRSQLXOHNNLP:SURJUDPLHQDSODQJáyZQ\Z\VXZDVL UHKDELOLWDFMDF]\OLNRPSHQVRZa-
nie, korygowanie, usprawnianie i dynamizowanie uczniów w taki sposób, aby mogli oni zdo-
E\ZDüZLDGRPRFLLXPLHM WQRFLSRWU]HEQHGRPR*OLZLHSHáQHMLQWHJUDFMLVSRáHF]QHM*Lm-
QD]MXPZ\NRU]\VWXMFLQG\ZLGXDOQHPR*OLZRFLXF]QLyZPXVLSU]\JRWRZDüLFKGRZ\ERUX
]DZRGXLGRDNW\ZQHJRXF]HVWQLFWZDZ*\FLXVSRáHF]QRNXOWXUDOQ\P- ]\NSROVNLMHVWSRd-
VWDZRZ\PURGNLHPNRPXQLNRZDQLDVL L]GRE\ZDQLDZLHG]\RRWDF]DMF\PZLHFLH'ODWe-
go podstawowym celem nauczania tego przedmiotu w gimnazjum specjalnym jest takie opa-
QRZDQLH SU]H] XF]QLyZ M ]\ND RMF]\VWHJR DE\ ]GRE\OL SRGVWDZRZH XPLHM WQRFL L VSUDZQRFL
NWyUHSRPRJLPZSU]\JRWRZDQLXVL GRVDPRG]LHOQHJR*\FLDZVSRáHF]HVWZLH.

3URJUDPM ]\NDSROVNLHJRMHVWVNRUHORZDQ\]QDXF]DQLHPKLVWRULLJHRJUDILLLZLHG]\

RVSRáHF]HVWZLH:SOHFLRQHVWH*HOHPHQW\FLH*HNHGXNDF\MQ\FK

•

edukacja ekologiczna,

•

edukacja prozdrowotna,

– 2 –

•

edukacja czytelnicza i medialna,

•

edukacja regionalna,

•

edukacja europejska,

•

edukacja filozoficzna.

(OHPHQWHP VFDODMF\P SURJUDP QDXF]DQLD M ]\ND SROVNLHJR QD ,,, HWDSLH HGXNDF\j-

Q\PMHVWWHPDW\ND]ZL]DQD]HURGRZLVNLHPXF]QLDMHJRQDMEOL*V]\PRWRF]HQLHPLXF]HVt-
QLFWZHPZDNWXDOQ\P*\FLXVSRáHF]Q\PLNXOWXUDOQ\P7HPDW\NDWDMHVWUR]V]HU]RQNRQWy-
QXDFMSURJUDPX,,HWDSXHGXNDF\MQHJR3URJUDPZVSRVyERJyOQ\]DU\VRZXMHSURSRQRZDQ
WHPDW\N  QLH QDND]XMH RPDZLDQLD RNUHORQ\FK WHNVWyZ FR SRZLQQR VSU]\MDü WZyUF]HPX
SRGHMFLXQDXF]\FLHODGRMHJRUHDOL]DFML.V]WDáFHQLHM ]\NRZHLRUWRJUDILF]QHSRZLQQRRd-
E\ZDüVL ZLQWHJUDFML]HZV]\VWNLPLG]LDáDPLV]F]HJyOQ\QDFLVNSRZLQLHQE\üSRáR*RQ\QD
SUDNW\F]QHSRVáXJLZDQLHVL M ]\NLHPRMF]\VW\P

7UHFLSURJUDPRZH]RVWDá\XM WHZG]LDáyZ

1.

URGRZLVNRXF]QLD

2.

3L NQRNUDMXRMF]\VWHJR±NO,
3L NQRNUDMyZ(XURS\±NO,,
3L NQRNUDMyZZLDWD±NO,,,

3.

2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL

4. Aktualne wydarzenia

±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M 

5. Lektury.

6.

.V]WDáFHQLHM ]\NRZH

3URJUDPWHQPDRWZDUWNRQFHSFM 1DXF]\FLHO]QDMFV\WXDFM G\GDNW\F]QVZRMHMNODV\

VDP PR*H ]DGHF\GRZDü R SRG]LDOH JRG]LQ G\GDNW\F]Q\FK QD UHDOL]DFM  SRV]F]HJyOQ\FK
G]LDáyZZ\ERU]HRPDZLDQHMWHPDW\NLDWDN*HRZ\ERU]HRGSRZLHGQLFKOHNWXU1DXF]\FLHO
VDPZL FE G]LHGHF\GRZDáRSU]HELHJXSURFHVXQDXF]DQLD

CELE EDUKACYJNE

- ]\NRMF]\VW\MHVWSRGVWDZRZ\PURGNLHPNRPXQLNRZDQLDVL OXG]LRUD]]GRE\ZDQLD

ZLHG]\RRWDF]DMF\PZLHFLH3UDNW\F]QD]QDMRPRüM ]\NDSROVNLHJRZDUXQNXMHSRZRG]e-
QLHZVNXWHF]Q\PSU]\JRWRZDQLXXF]QLyZGRVDPRG]LHOQHJR*\FLD

2VLJQüWRPR*QDSRSU]H]

– 3 –

•

Z\SRVD*HQLHXF]QLyZZSRGVWDZRZHZLDGRPRFLR]DVDGDFKIXQNFMRQRZDQLDM ]\NDMDNR
URGNDSRUR]XPLHZDQLDVL 

•

Z\SRVD*HQLHXF]QLyZSU]H]NRQWDNW]OLWHUDWXUZSRGVWDZRZZLHG] RF]áRZLHNXMHJR
UHDNFMDFKLSU]H*\FLDFK

•

SR]QDQLHSL NQDRWRF]HQLDLURGRZLVNDG]L NLXWZRURPOLWHUDFNLP

•

SR]QDQLHZ\EUDQ\FKXWZRUyZOLWHUDFNLFKLLQQ\FKG]LHáV]WXNLQDURGRZHM

•

Z\SRVD*HQLHXF]QLyZZZLHG] ]JRGQ]LFK]DLQWHUHVRZDQLDPLLPR*OLZRFLDPLSRWU]Hb-
Q\PLGRGDOV]HJRUR]ZRMXLZ\ERUXSU]\V]áHJR]DZRGX

•

NV]WDáWRZDQLH XPLHM WQRFL SRSUDZQHJR MDVQHJR L FLVáHJR Z\SRZLDGDQLD VL  Z PRZLH
LSLPLH±UR]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL ]RWRF]HQLHP

•

NV]WDáFHQLHXPLHM WQRFLZ\UD*DQLDZáDVQ\FKGR]QDLSU]H*\ü]ZL]DQ\FK]Z\GDU]HQLa-
PLELH*F\PL

•

RGUy*QLDQLHILNFMLOLWHUDFNLHMRGU]HF]\ZLVWRFL

•

UR]ZLMDQLHVSUDZQRFLZF]\WDQLX

•

Z]ERJDFDQLHELHUQHJRLF]\QQHJRVáRZQLNDXF]QLD

•

NV]WDáFHQLH XPLHM WQRFL NRU]\VWDQLD ] NVL*HN VáRZQLNyZ HQF\NORSHGLL SUDV\ L UR]So-
]QDZDQLHLFK]DZDUWRFLQDSRGVWDZLHW\WXáyZVSLVyZWUHFLLSRELH*QHJRSU]HJOGX

•

NV]WDáFHQLH XPLHM WQRFL XF]HVWQLFWZD Z *\FLX VSRáHF]Q\P L NXOWXUDOQ\P ]D SRUHGQLc-
twem czasopism, filmu, radia i telewizji;

•

SUDNW\F]QH Z\NRU]\VWDQLH ]GRE\W\FK ZLDGRPRFL SU]\ UHGDJRZDQLX SLVP X*\WNRZ\FK QS
SRGDQLH*\FLRU\VOLVWGUXNLSRF]WRZH

•

RGF]\W\ZDQLHV\PEROLL]QDNyZLQIRUPDF\MQ\FKSRZV]HFKQHJR X*\WNX UR]XPLHQLH RUD]
SRVáXJLZDQLHVL QLPL

•

UR]EXG]DQLHSRF]XFLDZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND

•

NV]WDáWRZDQLHV]DFXQNXGODURGRZLVNDLRWZDUWRüQDMHJRSUREOHP\

•

Z]ERJDFDQLHRVRERZRFLXF]QLDMHJRFKDUDNWHUXLNV]WDáWRZDQLHMHJRZUD*OLZRFL

•

UR]ZLMDQLH]GROQRFLQDZL]\ZDQLDNRQWDNWX]LQQ\PLOXG(PL

•

NV]WDáFHQLHXPLHM WQRFLZVSyá*\FLDLZVSyáG]LDáDQLDZ]HVSROH

•

ZSURZDG]DQLHZWUDG\FM NXOWXU\QDURGRZHMLHXURSHMVNLHM

75(&,1$8&=$1,$

– 4 –

Klasa I

1.

URGRZLVNRXF]QLD

•

Jestem uczniem gimnazjum. Organizacja nauki w nowej szkole. Nauczyciele. Koledzy.

.RGHNV XF]QLD ± ]DNUHV SUDZ L RERZL]NyZ 3ODQRZDQLH L RUJDQL]DFMD VZHM QDXNL RUD]
Z\SRF]\QNXLF]DVXZROQHJR2GSRZLHG]LDOQRü]DZáDVQ\UR]ZyM6SRVRE\NRU]\VWDQLD
]WHOHZL]MLUDGLDNRPSXWHUDZ]GRE\ZDQLXZLHG]\LVDPRNV]WDáFHQLX+LJLHQDNRU]\VWDQLD
ZW\FKXU]G]H3UH]HQFMDRVRELVWDLZ\JOG=DVDG\NRPXQLNRZDQLDVL ZJUXSLHUyZLe-
QLF]HM VáXFKDQLH L GLDORJ RUD] ZVSyáSUDFD ] LQQ\PL 5y*QLFH L SRGRELHVWZD PL G]\
OXG(PL3UREOHP\LSRWU]HE\NROHJyZQLHSHáQRVSUDZQ\FKRVyEVWDUV]\FKLFKRU\FK=Qa-
F]HQLH]DFKRZDDVHUW\ZQ\FKGODVLHELHLLQQ\FK3RV]DQRZDQLHZ\WZRUyZSUDF\OXG]NLHM
LFXG]HMZáDVQRFL.XOWXUD]DFKRZDQLDVL ZGRPXURG]LQQ\PZV]NROHLLQQ\FKPLHj-
VFDFKSXEOLF]Q\FK7ZRU]HQLHV\VWHPXZDUWRFL:ROQRüRVRELVWD2PDZLDQLHNRQWUDVWX
GREUDL]áDSUDZG\LNáDPVWZDVSUDZLHGOLZRFLLQLHVSUDZLHGOLZRFLSUDFRZLWRFLLOHQi-
VWZDSL NQDLEU]\GRW\LWS

3L NQRNUDMXRMF]\VWHJR

•

&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DM ü3U]\EOL*DQLHWUDG\FMLSROVNLHJR
RE\F]DMXNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHM=Z\F]DMHOHJHQG\ZUy*Q\FKRNROLFDFK3ROVNL
=ZL]HN]SU]\URGLOXG(PL3L NQRRMF]\VWHJRNUDMREUD]X

•

0yMUHJLRQ&KDUDNWHU\VW\F]QHFHFK\JHRJUDILF]QHSU]\URGQLF]HNXOWXURZHQDMEOL*V]HJR
UHJLRQX1D]ZDUHJLRQXQD]Z\PLHMVFRZH- ]\NUHJLRQDOQ\DM ]\NOLWHUDFNL/LWHUDWXUD
UHJLRQDOQD1DMáDGQLHMV]HPLHMVFDZRNROLF\/XG]LH]DVáX*HQLGODUHJLRQX0RMDPDáDRj-
F]\]QD±ZF]RUDMG]LMXWUR

2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL

•

2EUD]\ LOXVWUXMFH SU]HMDZ\ *\FLD L NXOWXU\ RG SRZVWDQLD SDVWZD SROVNLHJR GR F]DVyZ
3ROVNLV]ODFKHFNLHM=DE\WNLNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHM:D*QLHMV]H]DE\WNLLSDPLWNL
historyczne poszczególnych krain Polski. Gniezno, Kraków, Warszawa – zabytki i postacie
KLVWRU\F]QH]ZL]DQH]W\PLPLDVWDPL/HJHQG\LSRGDQLD

•

(OHPHQW\ KLVWRULL UHJLRQX Z SRZL]DQLX ] KLVWRUL ZáDVQHM RMF]\]Q\ :\EUDQH ]DE\WNL
LPLHMVFDKLVWRU\F]QHZQDMEOL*V]\PUHJLRQLH5RODUHJLRQXLMHJR]ZL]NL]LQQ\PLUHJLo-
nami Polski.

– 5 –

•

6\OZHWNLVá\QQ\FKSRVWDFLKLVWRU\F]Q\FKZ.LQJDNUyORZD-DGZLJD0LNRáDM.RSHUQLN
Jan Kochanowski, Wit Stwosz, Jan Gutenberg.

$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M

•

&]\QQH XF]HVWQLFWZR Z *\FLX VSRáHF]Q\P L NXOWXUDOQ\P .RU]\VWDQLH ] GyEU NXOWXU\
8G]LDá Z XURF]\VWRFLDFK PDMF\FK FKDUDNWHU ORNDOQ\ RJyOQRSDVWZRZ\ L PL G]\QDUo-
GRZ\3U]HREUD*HQLDSROLW\F]QHVSRáHF]QHJRVSRGDUF]HLNXOWXUDOQHZQDMEOL*V]\PRWo-
F]HQLXZNUDMXLQDZLHFLH

•

=DJDGQLHQLDZVSyáF]HVQHJR*\FLD5RODURGNyZPDVRZHJRSU]HND]XZ]GRE\ZDQLXLn-
IRUPDFMLRDNWXDOQ\FKZ\GDU]HQLDFK±SUDVDUDGLRWHOHZL]MD.U\W\F]QDDQDOL]DZDUWRFL
RIHUW\PHGLyZ'RNXPHQWRZDQLHZ\GDU]HVSRáHF]Q\FK±ILOPGRNXPHQWDOQ\UHSRUWD*

5. Lektury

3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-

QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
:\EyUEDQLSROVNLFK
/HJHQG\]ZL]DQH]SRZVWDQLHPSDVWZDSROVNLHJRLPLDVWDPLSROVNLPL
Wybór mitów greckich
:\EyUEDQL±+&K$QGHUVHQD*ULPP&K3HUUDXOWD
Biblia – wersja dla dzieci

J. Kochanowski Fraszki

J. Kochanowski Tren VIII

E. de Amicis Serce (fragmenty)

J. Korczakowska Spotkanie nad morzem

Proza regionalna

Wybór wierszy – J. Tuwima, J. Brzechwy, J. Kulmowej, W. Chotomskiej

Wybrany komiks
7HNVW\SLRVHQHNG]LHFL F\FKLPáRG]LH*RZ\FK
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPG]LHFL F\FKLPáRG]LH*RZ\FK
%DPX]\F]QDILOPRZDWHDWUDOQD
6áXFKRZLVNRUDGLRZH

Klasa II

– 6 –

1.

URGRZLVNRXF]QLD

•

2EUD]\]*\FLDPáRG]LH*\ZGRPXLZV]NROH=DJDGQLHQLDVSRáHF]QHLPRUDOQH]ZL]DQH
]*\FLHP URG]LQ\ LV]NRá\3UDFDZDUWRFL F]áRZLHND 3UDFD ]DZRGRZD URG]LFyZ *Rd-
QRüRVRELVWDF]áRZLHND7ZRU]HQLHV\VWHPXZDUWRFLSU]HMDZLDMFHJRVL ZG]LDáDQLDFK
F]áRZLHND±SRPRFGUXJLHPXF]áRZLHNRZLZ\WUZDáRüZSUDF\]DUDGQRüLWS:L (]Uo-
G]LQURGRZLVNLHPSU]\URGQLF]\PLVSRáHF]Q\P7UDG\FMHNXOWXU\ZáDVQHJRURGRZLVND
RGF]XFLD SL NQD RMF]\VWHJR NUDMREUD]X 3L NQR RWDF]DMFHM SU]\URG\ 2WZDUWRü QD SUo-
EOHP\URGRZLVNDORNDOQHJRLJOREDOQHJR

•

=GURZLHMDNRZDUWRüGODF]áRZLHND2GSRZLHG]LDOQRü]D]GURZLHZáDVQHLLQQ\FKX]a-
OH*QLHQLD 8PLHP ]GURZR *\ü :Sá\Z F\ZLOL]DFML QD ]GURZLH F]áRZLHND RUD] VSRVRE\
ochrony zdrowia przed jej negatywnymi skutkami.

•

=QDF]HQLH ILOPX L WHDWUX Z *\FLX F]áRZLHND RGG]LDá\ZDQLH QD HPRFMH L LQWHOHNW 8WZyU
OLWHUDFNLLMHJRDGDSWDFMD3R]QDZF]HLZ\FKRZDZF]HZDUWRFLOLWHUDWXU\WHDWUXILOPX+i-
VWRULDNLQD7ZyUFDLRGELRUFDG]LHáDOLWHUDFNLHJR5y*QHW\S\WZRU]\ZDZV]WXFHREUD]
ZILOPLHVáRZRLVFHQRJUDILDZWHDWU]HPX]\NDHIHNW\DNXVW\F]QHJáRVOXG]NL

3L NQRNUDMyZ(XURS\

•

&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DM FLDZUy*Q\FKNUDMDFK(XURS\
.XOWXUD L KLVWRULD LQQ\FK QDURGyZ ]Z\F]DMH ]DE\WNL Z\WZRU\ V]WXNL EDQLH OHJHQG\
SLHQL3U]\MD(PL G]\QDURGDPL'RVWU]HJDQLHZDUWRFLNXOWXULQQ\FKQDURGyZ:VSyá-
SUDFD3ROVNL]NUDMDPL(XURS\3UREOHP\LQWHJUDFML]8QL(XURSHMVN

2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL

•

.XOWXUDOQH VSRáHF]QH RE\F]DMRZH L SROLW\F]QH *\FLH QDURGX SROVNLHJR GR SRF]WNX
XX

ZLHNX3RODF\ZZDOFHRQLHSRGOHJáRü3ROVNL7URVND3RODNyZRNXOWXU ZLDU REy-

F]DMHLWUDG\FMH2ZLDWDQD]LHPLDFKSROVNLFKZRNUHVLH]DERUyZ5RODNXOWXU\ZZDOFH
R ]DFKRZDQLH SROVNRFL L WR*VDPRFL QDURGRZHM =ZL]HN OLWHUDWXU\ ] *\FLHP QDURGX
Rozwój kultury i literatury na emigracji.

•

6\OZHWNLVá\QQ\FK3RODNyZ7DGHXV].RFLXV]NR-y]HI:\ELFNL)U\GHU\N&KRSLQ$GDP
0LFNLHZLF] -XOLXV] 6áRZDFNL +HQU\N 6LHQNLHZLF] %ROHVáDZ 3UXV -DQ 0DWHMNR 0DULD
6NáRGRZVND&XULH

4.

$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M

– 7 –

•

7HPDW\ND MDN Z NODVLH , ] RGSRZLHGQLP SRV]HU]HQLHP WUHFL L ]DNUHVX ]DJDGQLH RUD]
PR*OLZRFLDPL XF]QLyZ 8F]HVWQLFWZR Z *\FLX NXOWXUDOQ\P URGRZLVND 8URF]\VWRFL
RFKDUDNWHU]HORNDOQ\PRJyOQRSDVWZRZ\PLPL G]\QDURGRZ\P

•

3UDVDWHDWUWHOHZL]MDUDGLRILOPLLFKURODZHZVSyáF]HVQ\P*\FLXVSRáHF]Q\P

•

:áDFLZDVHOHNFMDLQIRUPDFMLSU]HND]\ZDQDSU]H]URGNLPDVRZHJRSU]HND]X

•

5RODUHNODP\WHOHZL]\MQHMSUDVRZHM:áDFLZRFLUHNODP\LMHMZLDU\JRGQRü

5. Lektury

3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-

QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
Wybór mitów greckich
:\EyUEDQLSROVNLFK
:\EyUEDQLLOHJHQGQDURGyZ(XURS\
I. Krasicki Bajki

A. Mickiewicz Bajki, ballady – wybór
-6áRZDFNL=SDPL WQLND=RILL%REUyZQ\
B. Prus Anielka (fragmenty)

H. Sienkiewicz Latarnik

H. Sienkiewicz W pustyni i w puszczy (fragmenty)

E. Orzeszkowa Nad Niemnem – fragment o Janie i Cecylii

W. Reymont

&KáRSL (fragmenty)

M. Krüger

*RG]LQDSVRZHMUy*\

:\EyUZLHUV]\GODG]LHFLLPáRG]LH*\±DXWRU]\MDNZ,NODVLHLLQQL
Seria:

ZLDWZF]RUDMLG]L, 2QL]PLHQLOLZLDW, 7DN*\OLOXG]LH

Wybrany komiks
7HNVW\Z\EUDQ\FKSLRVHQHNPáRG]LH*RZ\FK
:\EUDQHIUDJPHQW\SRZLHFL0XVLHURZLF]1RZDFND6QRSNLHZLF]6LHVLFND
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPPáRG]LH*RZ\FK
Proza regionalna

Adaptacja filmowa

Klasa III

– 8 –

URGRZLVNRXF]QLD

•

2EUD]\]*\FLDXF]QLDZGRPXLZV]NROH0RMHPLHMVFHZURG]LQLHV]NROHLVSRáHF]H-
VWZLH 2EVHUZDFMD VSUDZ RE\F]DMRZ\FK PRUDOQ\FK L VSRáHF]Q\FK Z ZLHFLH XF]QLyZ
6WRVXQHNGRUy*Q\FKZDUWRFL]ZL]DQ\FK]URG]LQUHOLJLSUDFURGRZLVNLHPUyZLe-
QLF]\P]HZLDWHPGRURVá\FK5R]ZD*DQLH]DOHWLZDGFKDUDNWHUXF]áRZLHNDLMHJR]a-
FKRZDVSRáHF]Q\FK=DJDGQLHQLDSV\FKRORJLF]QHLZLDWRSRJOGRZHPáRG]LH*\2FKURQD
ZáDVQ\FK SUDZ L V\VWHPX ZDUWRFL :DUWRFL Z *\FLX VSRáHF]Q\P ± SLHQLG]H ZáDG]D
PLáRüUyZQRüZROQRüVSUDZLHGOLZRü6WRVXQHNF]áRZLHNDGRZLDWDLZáDVQHMHJ]y-
VWHQFMLGRLQQ\FKOXG]LLGRVSRáHF]HVWZD5DG]HQLHVRELH]H]PLDQDPLVWUHVHPLsytu-
DFMDPLWUXGQ\PL3DWRORJLHVSRáHF]QH±SU]HVW SF]RüQDUNRW\NLDONRKROL]PEH]GRPQRü

•

3RJá ELDQLH XF]XFLRZ\FK ZL ]L ] SU]\URG 3UREOHP\ RFKURQ\ URGRZLVND 1HJDW\ZQ\
ZSá\ZF\ZLOL]DFMLQD*\FLHQD=LHPL3RF]XFLHZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND

•

=QDF]HQLHSUDF\Z*\FLXLQG\ZLGXDOQ\PL]ELRURZ\P3UDFD±MHMRUJDQL]DFMDLHIHNW\
=DZRG\PLHMVFDSUDF\5\QHNSUDF\2FHQDLVDPRRFHQDZ\NRQDQLD]DGD

3L NQRNUDMyZZLDWD

•

&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLFK]DM üSUDF\Z\EUDQ\FKNUDMREUD]yZ
ZLDWD%DQLHLOHJHQG\7UDG\FMHREU] GRZRFLNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHMUy*Q\FK
QDURGyZZLDWD:VSyáF]HVQHREUD]\]*\FLDG]LHFLLPáRG]LH*\ZLQQ\FKNUDMDFK.Rn-
WDNW\3ROVNL]LQQ\PLNUDMDPLZLDWD3RODF\ZZLHFLHLLFKGRNRQDQLD

2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL

•

.V]WDáWRZDQLH VL  *\FLD Z 3ROVFH PL G]\ZRMHQQHM )\FLH Z Polsce w latach okupacji.
3U]HPLDQ\]DFKRG]FHZ3ROVFHSR,,ZRMQLHZLDWRZHMZG]LHG]LQLH*\FLDVSRáHF]QHJR
L NXOWXUDOQHJR 3RVWDZ\ ERKDWHUyZ MDNR Z]RU\ SRVW SRZDQLD 3RZVWDQLH ,,, 5]HF]\So-
spolitej Polskiej. Osoby i wydarzenia o zasadniczym znaczeniu dla losów narodu i pa

-

VWZDSROVNLHJR5RODOLWHUDWXU\ZNV]WDáWRZDQLXSRVWDZOXG]LLLFKZ]RUFyZPRUDOQ\FK

•

6\OZHWNLVá\QQ\FKSRVWDFL-y]HI3LáVXGVNL-DQXV].RUF]DN-DQ3DZHá,,/HFK:Dá VD
&]HVáDZ0LáRV]:LVáDZD6]\PERUVND

$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M

•

$NWXDOQH WHPDW\ VSRáHF]QH SROLW\F]QH L NXOWXUDOQH 6DPRU]G XF]QLRZVNL ± NODVRZ\
LV]NROQ\-HGQRVWND±VSRáHF]HVWZRQDUyG±SDVWZR:áDG]DSDVWZD±XVWDZRGDZF]D
Z\NRQDZF]DLVGRZQLF]D.DPSDQLDZ\ERUF]DDJLWDFMDSURJUDPZ\ERUF]\2GSRZLe-
G]LDOQRü]DSRZLHU]RQHIXQNFMH

– 9 –

•

=DJDGQLHQLDZVSyáF]HVQHJRZLDWD5RODURGNyZPDVRZHJRSU]HND]XMDNR(UyGáDLQIRr-
PDFML OHG]HQLH Z\GDU]H XF]HVWQLFWZR Z Z\GDU]HQLDFK URGRZLVNRZ\FK V]NRáD Ue-
JLRQ2FHQDZ\GDU]HZNUDMXLQDZLHFLH0HGLDMDNRURGNLSR]QDZF]HZVSyáF]HVQo-
FL .RPXQLNDW\ LQIRUPDF\MQH L SHUVZD]\MQH UHNODPRZH L SURSDJDQGRZH - ]\N
SRV]F]HJyOQ\FKPHGLyZ±IRUP\LURGNLREUD]RZH3RM FLDNRPXQLNDFMLPHGLDOQHM]QDN
V\PERONRGM ]\N

5. Lektury

3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-

QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
:\EyUEDQLLOHJHQG]Uy*Q\FKVWURQZLDWD
.VL*NL]VHULL:LHONLUDMGGRRNRáDZLDWD
J. Korczak

.UyO0DFLX,

$O.DPLVNLKamienie na szaniec (fragmenty)
0:DNRZLF]Szkice spod Monte Cassino (fragmenty)
&]0LáRV]Wybór wierszy
W. Szymborska Wybór wierszy

S. Lem Bajki robotów

M. Twain Przygody Tomka Sawyera (fragmenty)

F.H. Burnett Tajemniczy ogród

A. Saint-Exupery

0Dá\.VL* (fragmenty)

E. Hemingway – wybrane opowiadanie
:\EyUZLHUV]\±75y*HZLF]DNV-7ZDUGRZVNLHJR
3RZLHüPáRG]LH*RZD
Wybrany komiks
8WZRU\SRH]MLSLHZDQHMQS('HPDUF]\N%2NXG*DZD
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPPáRG]LH*RZ\FK
Proza regionalna

Film fabularny (np. science-fiction, przygodowy)

Przedstawienie teatralne

.6=7$à&(1,(- =<.2:(

0Ï:,(1,(,6à8&+$1,(

– 10 –

Klasa I

•

5R]PRZDVZRERGQDLNLHURZDQDVDPRG]LHOQHZ\SRZLDGDQLHVL XF]QLyZLSRU]GNRZa-
QLHZ\SRZLHG]LX]XSHáQLDQLH

•

%RJDFHQLHF]\QQHJRVáRZQLFWZDXF]QLDZ]ZL]NX]WHPDW\NLSRWU]HEDPLM ]\NRZ\PLXF]QLD

•

1D]\ZDQLHU]HF]\F]\QQRFLFHFKSU]HGPLRWyZLRVyE

•

6áXFKDQLH]H]UR]XPLHQLHP

•

Nazywanie niektórych stanów psychicznych.

•

:\UD*DQLHVWRVXQNyw czasowych i przestrzennych.

•

*UXSRZDQLHZ\UD]yZZRNyáRNUHORQHJRWHPDWX

•

Gromadzenie wyrazów pokrewnych.

•

Budowanie tekstów kilkuzdaniowych.

•

:VSyOQHXNáDGDQLHSODQyZQLHNWyU\FKXWZRUyZRSRZLDGDRSUDFRZ\ZDQLHVSUDZR]GD
opisywanie przedmiotów i postaci.

•

:\JáDV]DQLHZLHUV]\±XZ]JO GQLDQLHSU]HVWDQNRZDQLDLDNFHQWyZORJLF]Q\FK3UDFDQDG
WHFKQLN XF]HQLD VL  WHNVWyZ QD SDPL ü 3UDFD QDG SU]\JRWRZDQLHP LQVFHQL]DFML Z\EUa-
nych utworów.

•

ûZLF]HQLDZG\NFMLLPRGXODFMLJáRVX

•

8*\ZDQLHIRUPJU]HF]QRFLRZ\FK3U]HSURZDG]DQLHUR]PRZ\WHOHIRQLF]QHM

•

Wyrazy obcego pochodzenia.

Klasa II

•

5R]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL ]RWRF]HQLHP±MDNZNODVLH,

•

5R]PRZDVZRERGQDLNLHURZDQDVDPRG]LHOQHGáX*V]HZ\SRZLDGDQLHVL XF]QLyZ

•

Dalsze bog

DFHQLHF]\QQHJRVáRZQLFWZDXF]QLyZZ]DOH*QRFLRGZSURZDG]DQHMWHPDW\NL

•

.RQFHQWUDFMDQDGáX*V]HMZ\SRZLHG]LUR]PyZF\=DVDG\NXOWXUDOQHMUR]PRZ\

•

Doskonalenie opowiadania ustnego.

•

.V]WDáFHQLHXPLHM WQRFLIRUPXáRZDQLDZáDVQ\FKVGyZ

•

Poszukiwanie

Z\UD*HQDMWUDIQLHMV]\FKGODZ\UD*DQLDWUHFL

•

*URPDG]HQLHZ\UD]yZ]ZL]DQ\FK]RSLVHPSU]HGPLRWyZLZ\JOGXF]áRZLHND(OHPHQW\
charakterystyki.

– 11 –

•

*URPDG]HQLHZ\UD]yZQD]\ZDMF\FK]DOHW\LZDG\

•

*URPDG]HQLHLVWRVRZDQLHZ\UD]yZLZ\UD*HRNUHODMF\Fh stosunki czasowe (np. naj-
pierw,

QDVW SQLH, potem).

•

:SURZDG]HQLH RNUHOH LQWHQV\ZQRFL RGF]XZDQLD QS LQWHUHVXMFD ]DEDZD ciekawa
wycieczka).

•

Wyrazy bliskoznaczne.

•

Nadawanie wypowiedzi charakteru emocjonalnego.

•

'RVNRQDOHQLHXPLHM WQRFLXNáDGDQLDVSUDZR]GD]Z\FLHF]NLDNDGHPLL itp.

•

Recytacja wierszy – zbiorowa i indywidualna.

Klasa III

•

'DOV]HUR]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL ]RWRF]HQLHP±MDNZNODVLH,L,,

•

ûZLF]HQLDZNV]WDáFHQLXXPLHM WQRFLXNLHUXQNRZDQHJRGáX*V]HJRZ\SRZLDGDQLDVL 

•

'DOV]H GRVNRQDOHQLH XPLHM WQRFL NRQFHQWUDFML QD FRUD] GáX*V]HM Z\SRZLHG]L )XQNFMH
HOHPHQWyZSR]DM ]\NRZ\FKLQWRQDFMDPRGXODFMDPLPLNDJHVW\NXODFMD

•

'DOV]HGRVNRQDOHQLHZF]HQLHMSR]QDQ\FKIRUPZ\SRZLHG]LRSRZLDGDQLDVSUDZR]GDQLDRSi-
su.

•

:áF]DQLHGRRSRZLDGDQLDHOHPHQWyZGLDORJX

•

.RQW\QXDFMDüZLF]HZZ\JáDV]DQLXZLHUV]\

•

:\UD*HQLDL]ZURW\

•

*URPDG]HQLHVáRZQLFWZD]ZL]DQHJR]Uy*Q\PL]DZRGDPL

CZYTANIE I OPRACOWYWANIE TEKSTÓW

Klasa I

•

'RVNRQDOHQLHXPLHM WQRFLF]\WDQLD

•

&]\WDQLHJáRQH±SRSUDZQHZ\UD(QHSá\QQH]XZ]JO GQLHQLHP]QDNyZSU]HVWDQNRZ\FK
akcentów logicznych.

•

Czytanie ciche ze zrozumieniem.

– 12 –

•

&]\WDQLH]SRG]LDáHPQDUROH

•

.V]WDáFHQLHSRSUDZQHMG\NFMLZ\UD]LVWRFLPRZ\PRGXODFMLJáRVX.

•

5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZDûZLF]HQLDZNRU]\VWDQLX]NDWDORJXELEOLRWHF]QHJR

•

6DPRG]LHOQHF]\WDQLHZ\EUDQ\FKNVL*HN

•

:VSyOQHLVDPRG]LHOQHF]\WDQLHZ\EUDQ\FKDUW\NXáyZ]SUDV\F]DVRSLVP:\V]XNLZDQLH
Z\EUDQ\FKG]LDáyZZSUDVLH

•

8PLHM WQRüNRU]\Vtania z encyklopedii – wyszukiwanie informacji.

•

8PLHM WQRüNRU]\VWDQLD]NVL*NLWHOHIRQLF]QHM

•

.RU]\VWDQLH]HVáRZQLNDRUWRJUDILF]QHJRZ\UD]yZREF\FK

•

:VSyOQHRSUDFRZ\ZDQLHOHNWXU&]DVLPLHMVFHDNFMLERKDWHURZLHJáyZQH]GDU]HQLD

•

Omawianie p

UREOHPDW\NL SU]HF]\WDQHJR XWZRUX 2SLV SRVWDFL ± RSLV ]HZQ WU]Q\ FHFK\

FKDUDNWHUX3U]H*\FLDXF]QLyZ]ZL]DQH]RPDZLDQ\PWHNVWHP

•

2GF]\W\ZDQLHNRPLNVyZ±SRZL]DQLHREUD]ND]ÄG\PNLHP´RSRZLHG]HQLHWUHFL

Klasa II

•

'RVNRQDOHQLHF]\WDQLDJáRQHJRi cichego ze zrozumieniem – jak w klasie I.

•

&]\WDQLHJáRQH]HV]F]HJyOQ\PXZ]JO GQLHQLHPüZLF]HLQWRQDF\MQ\FK

•

ûZLF]HQLDZF]\WDQLX]SRG]LDáHPQDUROH

•

5R]Uy*QLDQLHXWZRUyZZLHUV]RZDQ\FKLSLVDQ\FKSUR]

•

5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZD3UDFD]NVL*N.

•

'DOV]HNV]WDáFHQLHXPLHM WQRFLNRU]\VWDQLD]H6áRZQLNDRUWRJUDILF]QHJR, 6áRZQLNDZ\Ua-
zów obcych.

•

=DSR]QDQLH ] LQQ\PL URG]DMDPL VáRZQLNyZ ± 6áRZQLN JHRJUDILF]Q\, 6áRZQLN KLVWRULL,
6áRZQLNZ\UD]yZEOLVNR]QDF]Q\FK2EVHUZDFMDEXGRZ\KDVHáX*\ZDQ\FKVNUyWyZ

•

(QF\NORSHGLDMDNRSRGVWDZRZHZ\GDZQLFWZRLQIRUPDF\MQH±GRVNRQDOHQLHXPLHM WQRFL
Z\V]XNLZDQLDUy*Q\FKKDVHá

•

3UDFD]F]DVRSLVPHP8NáDGPDWHULDáXZF]DVRSLPLHVWDáHG]LDá\UXEU\NLNFLNLLWS

•

:VSyOQHRSUDFRZ\ZDQLHWUHFLOHNWXU± jak w klasie I.

Klasa III

– 13 –

•

'RVNRQDOHQLHXPLHM WQRFLF]\WDQLD]H]UR]XPLHQLHPGáX*V]\FKWHNVWyZ

•

5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZD±NRU]\VWDQLH]HQF\NORSHGLLVáRZQLNyZ

•

&]\WDQLHZ\EUDQ\FKDUW\NXáyZ]SUDV\FRG]LHQQHM:\V]XNLZDQLHDUW\NXáyZQDRNUHORQ\We-
mat.

•

3UDNW\F]QHüZLF]HQLDZRGF]\W\ZDQLXLQVWUXNFMLREVáXJLXU]G]HXORWHNRVSRVRELHGDw-
NRZDQLDQSOHNyZNRU]\VWDQLH]UR]NáDGyZMD]G\SRFLJyZDXWREXVyZUy*QHJRURG]DMX
SU]HSLVyZQSNXOLQDUQ\FKSUDQLDLWS2GF]\W\ZDQLHLREMDQLDQLH]QDNyZWRZDURZ\FKQD
metkach, opakowaniach itp.

•

Wspólne opracowywanie lektur jak w klasach poprzednich.

PISANIE

Klasa I

•

:VSyOQHLVDPRG]LHOQHSLVDQLHRSRZLDGD

•

Wspólne opisywanie przedmiotów i postaci.

•

:VSyOQHLVDPRG]LHOQHXNáDGDQLHSODQyZRSRZLDGD

•

:VSyOQHSLVDQLHVSUDZR]GD]Z\FLHF]NLDNDGHPLLLWS

•

3LVDQLH]SDPL FLL]HVáXFKX]GDSRMHG\QF]\FKLáDWZLHMV]\FK]GD]áR*RQ\FK

•

3LVPDX*\WNRZHOLVW*\F]HQLDLPLHQLQRZHXURG]LQRZHZLWHF]QH

•

Adresowanie.

•

Pisanie skrótów i skrótowców.

Klasa II

•

6DPRG]LHOQHSLVDQLHRSRZLDGDRSLVyZVSUDZR]GD

•

:VSyOQHSLVDQLHVWUHV]F]H

•

:VSyOQHVSRU]G]DQLHQRWDWHN]OHNFML

•

3LVDQLH]SDPL FLL]HVáXFKXWUXGQLHMV]\FK]GD]áR*RQ\FK

•

5HGDJRZDQLHGáX*V]HMZ\SRZLHG]LSLVHPQHM]H]ZUyFHQLHPXZDJLQDMHMVSyMQRü

•

ûZLF]HQLDNRPSR]\F\MQH±SODQRGWZyUF]\

•

5y*QHIRUP\NRUHVSRQGHQFML

– 14 –

•

3LVPDX*\WNRZH±]DSURV]HQLHRJáRV]HQLH3UyEDSLVDQLD*\FLRU\VXSRGDQLD

•

ûZLF]HQLDZSLVDQLXVNUyWyZLVNUyWRZFyZ

•

Mój terminarz – notatki.

Klasa III

•

'RVNRQDOHQLHWHNVWyZRSRZLDGDVSUDZR]GDRSLVyZ

•

Pisanie charakterystyk bohaterów literackich i postaci rzeczywistych.

•

6DPRG]LHOQHXNáDGDQLHSODQyZRGWZyUF]\FK

•

ûZLF]HQLDNRPSR]\F\MQH±SODQWZyUF]\

•

Stosowanie akapitów.

•

Pisma u

*\WNRZH ± *\FLRU\V SRGDQLH RJáRV]HQLH ]DZLDGRPLHQLH ]DSURV]HQLH WHOHJUDP

Z\SHáQLDQLHGUXNyZSRF]WRZ\FKLWS

•

Skróty i skrótowce.

•

Samodzielne pisanie notatek z lekcji.

•

.RQW\QXDFMDüZLF]HZSLVDQLX]HVáXFKXL]SDPL FL

•

3LVRZQLDZ\UD]yZ]ZL]DQ\FK]WHUPLQRORJLUy*Q\FK]DZRGyZ

1$8.$2- =<.8

Klasa I

Budowa zdania

•

5RG]DMH]GD]HZ]JO GXQDFHOZ\SRZLHG]L]GDQLHR]QDMPXMFHS\WDMFHUR]ND]XMFH
wykrzyknikowe.

•

=GDQLHSRMHG\QF]HQLHUR]ZLQL WHLUR]ZLQL WH±RU]HF]HQLHLSRGPLRW

•

=GDQLH]áR*RQH

Czasownik

±MDNRF] üPRZ\R]QDF]DMFDF]\QQRFLLVWDQ\&]DV\RVRE\OLF]E\

Poprawna odmiana czasowników typu: umiem, rozumiem,

LG .

Rzeczownik

±MDNRQD]ZDRVyEUROLQ]ZLHU]WU]HF]\2GPLDQDU]HF]RZQLND

Przymiotnik – liczba i rodzaj, odmiana przymiotnika z rzeczownikiem.

– 15 –

:\Uy*QLDQLHU]HF]RZQLNDF]DVRZQLNDLSU]\PLRWQLNDZ]GDQLX
Przyimek

±MDNRZ\UD]R]QDF]DMF\VWRVXQNLSU]HVWU]HQQHLF]DVRZH

Spójnik

Z]GDQLXSRMHG\QF]\PL]áR*RQ\P5R]SR]QDZDQLHVSyMQLNyZ

Ortografia i interpunkcja
ûZLF]HQLHSRSUDZQHMSLVRZQLZ\UD]yZLLQWHUSXQNFML

•

pisownia wyrazów z ó, rz,

*, h, ch wymiennymi i niewymiennymi

•

SLVRZQLDU]HF]RZQLNyZ]DNRF]RQ\FKQD-arz, -erz, D*,H*

•

pisownia wyrazów z

, , en, em, on, om

•

pisownia rz

SRVSyáJáRVNDFKZ\MWNLRGWHM]DVDG\

•

pisanie

 HP, , -om ZNRFyZNDFKIOHNV\MQ\FKZ\UD]yZ

•

SLVRZQLD]DNRF]HIRUPF]DVXSU]HV]áHJR

•

nie z rzeczownikiem, przymiotnikiem i czasownikiem

•

stosowanie wielkich liter

•

]QDNLSU]HVWDQNRZHZ]GDQLXSRMHG\QF]\PL]áR*RQ\P

•

dzielenie wyrazów przy przenoszeniu

•

QLHSRG]LHOQRüZ\UD]yZMHGQRV\ODERZ\FK

•

üZLF]HQLDZNRU]\VWDQLX]H6áRZQLNDRUWRJUDILF]QHJR±SRU]GNRZDQLHZ\UD]yZZNROHj-
QRFLDOIDEHW\F]QHMZ\V]XNLZDQLHKDVHáZ6áRZQLNXRUWRJUDILF]Q\P

Klasa II

Budowa zdania
ûZLF]HQLDMDNZNODVLH,
=ZL]HNVNáDGQLRZ\JáyZQ\±SRGPLRWX]RU]HF]HQLHP
ûZLF]HQLDZEXGRZLH]GDQLD]áR*RQHJR
Czasownik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL]NODV\,
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PWZRU]HQLXLX*\FLXIRUPWU\EXUR]ND]XMFHJR
Rzeczownik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL
Przymiotnik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL

– 16 –

Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie nieregularne.

Liczebniki
3RG]LDáOLF]HEQLNyZQDJáyZQHSRU]GNRZHL]ELRURZH3RSUDZQHX*\FLHW\FKIRUP
Przyimek i spójnik
ûZLF]HQLDXWUZDODMFH
Zaimki osobowe i ich funkcja w zdaniu.
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PX*\FLXIRUP]DLPNyZRVRERZ\FK
Ortografia i interpunkcja
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PSLVDQLXMDNZNODVLH,

•

pisownia j, i

SRVSyáJáRVNDFKLVDPRJáRVNDFK

•

SLVRZQLDUy*Q\FKIRUPOLF]HEQLNyZ

•

pisownia skrótów i skrótowców

•

pisownia ó

Z]DNRF]HQLDFK-ów, -ówka, -ówna

•

pisownia u

Z]DNRF]HQLDFK-unek, -utka, -usia, -ula, -uje

•

pisownia nie

]Uy*Q\PLF] FLDPLPRZ\

•

SLVRZQLDOLF]HEQLNyZ]áR*RQ\ch

•

SLVDQLHU]HF]RZQLNyZZáDVQ\FKZWHNVWDFKX*\WNRZ\FK

•

GRVNRQDOHQLHSRVáXJLZDQLDVL 6áRZQLNLHPRUWRJUDILF]Q\P

Klasa III

3RZWDU]DQLHLXWUZDODQLHZLDGRPRFL]NODVSRSU]HGQLFK

Budowa zdania
&]DVRZQLNLZ]ZL]NX]U]HF]RZQLNLHP
8WUZDOHQLHZLDGRPRFLRIRUPDFKF]DVRZQLND
Wyrazy podstawowe i pochodne. Rodzina wyrazów.

ûZLF]HQLDZSLVDQLXZ]ZL]NX]SRZWDU]DMF\PLVL W\SRZ\PLEá GDPLZGDQ\P]HVSROH
klasowym.
3LVRZQLDáF]QDLUR]G]LHOQDSDUW\NXá-by, -bym.
3LVRZQLD]DNRF]H-ski, -cki, -dzki, -stwo, -ctwo, -dztwo.
Pisownia przedrostków roz-, bez-, z-, wz-, wez-.
3LVRZQLDSU]\PLRWQLNyZZVWRSQLXZ\*V]\PLQDMZ\*V]\P

– 17 –

352&('85<26,*$1,$&(/Ï:

3URJUDPQDXF]DQLDMHVWSU]H]QDF]RQ\GODXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\PZVWRp-

QLX OHNNLP 5]HF]\ZLVW V\WXDFM  G\GDNW\F]Q ]QD QDXF]\FLHO SUDFXMF\ ] GDQ JUXS
XF]QLyZLGODWHJRW\ONRRQPR*HZáDFLZLHGREUDüWUHFLLPHWRG\NV]WDáFHQLDURGNLG\GDk-
W\F]QH D WDN*H Z\]QDF]\ü V]F]HJyáRZH ]DGDQLD G\GDNW\F]QRZ\FKRZDZF]H :\PDJDQLD
SURJUDPRZHPXV]E\üGRVWRVRZDQHGRPR*OLZRFLUR]ZRMRZ\FKXF]QLyZ,WRVDPnauczy-
FLHOPXVL]GHF\GRZDü]MDNLFKWUHFLQDXF]DQLDQDOH*\]UH]\JQRZDüDNWyUHWU]HEDSRV]HU]\ü

(OHPHQWHPVFDODMF\PSURJUDPQDXF]DQLDM ]\NDSROVNLHJRQD,,,HWDSLHHGXNDF\MQ\P

MHVWWHPDW\ND]ZL]DQD]HURGRZLVNLHPXF]QLDMHJRQDMEOL*V]\PRWRF]HQLHPLXF]HVWQLF]e-
QLHPZDNWXDOQ\P*\FLXVSRáHF]Q\PLNXOWXUDOQ\P7HPDW\NDWDMHVWUR]V]HU]RQNRQW\Qu-
DFMSURJUDPX,L,,HWDSXQDXF]DQLD-HGQRF]HQLHSURJUDP]DNáDGDFLVáNRUHODFM ]LQQ\PL
SU]HGPLRWDPLQDXF]DQLDSU]HGHZV]\VWNLP]KLVWRULJHRJUDILSU]\URGLZLHG]RVSRáe-
F]HVWZLH6]F]HJyáRZ\UR]NáDGPDWHULDáXQDXF]\FLHOSRZLQLHQRSUDFRZDüSRZF]HQLHMV]\P
]DSR]QDQLXVL ]SURJUDPHPQDXF]DQLDW\FKSU]HGPLRWyZRUD]SRNRQVXOWDFML]LQQ\PLQa-
uczycielami.

7HPDW\ND]RVWDáDXM WDZG]LDáyZ

I.

URGRZLVNRXF]QLD

II.

3L NQRNUDMXRMF]\VWHJR±NO,
3L NQRNUDMyZ(XURS\±NO,,
3L NQRNUDMyZZLDWD±NO,,,

III.

2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL

IV. Aktualne wydarzenia – spo

áHF]HVWZRZNWyU\P*\M 

V.

Lektury.

W dziale I

WUHFLQDXF]DQLDREHMPXMREUD]\]*\FLDPáRG]LH*\ZMHMQDMEOL*V]\PRWo-

F]HQLX6WRSQLRZRWUHFLWHUR]V]HU]DMVL QDSUREOHP\ZLHNXGRUDVWDQLD]DJDGQLHVSRáHFz-
Q\FKSV\FKRORJLF]Q\FKZLDWRSRJOGRZ\FKV\VWHPyZZDUWRFLLWS:SOHFLRQHVWH*HOe-
PHQW\FLH*HNHGXNDF\MQ\FKHGXNDFMDHNRORJLF]QDSUR]GURZRWQDILOR]RILF]QD

']LDá,,MHVWVNRUHORZDQ\]WUHFLDPLQDXF]DQLDJHRJUDILLLSU]\URG\3RSU]H]RGSRZLHd-

QLGREyUOLWHUDWXU\XF]QLRZLHPRJSR]QDüFKDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URGQLF]H*\FLHOu-

– 18 –

G]L LFK ]DM FLD SUDF  REU] GRZRü NXOWXU  HOHPHQW\ KLVWRULL LWS :SOHFLRQH V HOHPHQW\
FLH*NLUHJLRQDOQHMLHXURSHMVNLHM

']LDá,,,MHVWVNRUHORZDQ\]WUHFLDPLKLVWRU\F]Q\PL/LWHUDWXUDVWDMHVL WXX]XSHáQLe-

QLHPZLDGRPRFL]GRE\W\FKQDOHNFMDFKKLVWRULLLRGZURWQLHZLDGRPRFLKLVWRU\F]QHPRJ
E\üSRPRFQHZ]UR]XPLHQLXUROLOLWHUDWXU\ZG]LHMDFKQDURGX8ND]DQLHV\OZHWHNZ\ELWQ\FK
SRVWDFLE G]LHNV]WDáWRZDüHPRFMRQDOQHQDVWDZLHQLHXF]QLyZGRRPDZLDQ\FKWUHFL1DOH*\
V]F]HJyOQLHZ\NRU]\VWDüZDORU\Z\FKRZDZF]HW\FKWUHFLNWyUHVWZDU]DMGX*HPR*OLZRFL
RGG]LDá\ZDQLDQDRVRERZRüXF]QLyZ

W dziale IV

QDOH*\]D]QDMRPLüXF]QLyZ]]DJDGQLHQLDPLZVSyáF]HVQHJR*\FLDVSRáHFz-

QHJRSROLW\F]QHJRLNXOWXUDOQHJRZURGRZLVNXNUDMXLQDZLHFLH]Z\NRU]\VWDQLHPZV]Hl-
NLFK URGNyZ PDVRZHJR SU]HND]X ± SUDVD UDGLR WHOHZL]MD ILOP LWS 1DOH*\ SU]\JRWRZDü
L ]DFK FLü XF]QLyZ GR F]\QQHJR XF]HVWQLFWZD Z *\FLX VSRáHF]QRNXOWXUDOQ\P URGRZLVND
7HPDW\NDWDSRZLQQDE\üVNRUHORZDQD]QDXF]DQLHPZLHG]\RVSRáHF]HVWZLH:WUHFLWH
ZáF]RQRHOHPHQW\FLH*NLHGXNDFMLF]\WHOQLF]HMLPHGLDOQHM6]F]HJyOQXZDJ QDOH*\]ZUó-
FLüQDNU\W\F]Q\RGELyUPXOWLPHGLDOQ\FKSU]HND]yZLVHOHNFM LQIRUPDFMLRUD]QDRGUy*QLDQLH
komunikatów informacyjnych od perswazyjnych.

']LDá9±WRSURSR]\FMHOHNWXUNWyUHQDXF]\FLHOPR*HZ\NRU]\VWDüZSURFHVLHQDXF]a-

QLD3RZLQLHQMHGQDNVDPRG]LHOQLHZ\V]XNLZDüWDNLHSR]\FMHNWyUHZMHJR]HVSROHXF]QLyZ
E GOHSLHMVáX*\üUHDOL]DFMLSRVWDZLRQ\FKFHOyZQDXF]DQLD=QDF]QXZDJ SRZLQLHQ]ZUó-
FLüQD]DLQWHUHVRZDQLDVZRLFKZ\FKRZDQNyZLZUD]]QLPLGRELHUDü RGSRZLHGQLH OHNWXU\
&DáNRZLW LQZHQFM PXVL Z\ND]Dü VL  QDXF]\FLHO Z Z\V]XNLZDQLX RGSRZLHGQLHM OLWHUDWXU\
regionalnej.

7UHFLQDXF]DQLDQDOH*\WUDNWRZDüHODVW\F]QLHZHU\ILNXMF]DNUHVV]F]HJyáRZHMWHPDWy-

NLZ]DOH*QRFLRGNRQNUHWQHMV\WXDFMLG\GDNW\F]QHMGDQHJR]HVSRáXXF]QLyZ=DNUHVWHPDWy-
NLG]LDáX,9QDOH*\V\VWHPDW\F]QLHDNWXDOL]RZDü

3URFHVNV]WDáFHQLDSRZLQLHQSU]HELHJDü ZLHORSR]LRPRZR Z ]DOH*QRFL RG PR*OLZRFL

LQWHOHNWXDOQ\FK XF]QLD 1DOH*\ ZSURZDG]Dü ]DVDG  Uy*QLFRZDQLD RUD] LQG\ZLGXDOL]DFML ]a-
NUHVXWUHFLSURJUDPRZ\FKLZ\PDJDQ\FKXPLHM WQRFL'X*XZDJ WU]HEDWH*]ZUDFDüQD
]DLQWHUHVRZDQLD]HVSRáXNODVRZHJRURG]DML]DNUHVLFKGRZLDGF]H*\FLRZ\FK

2VLJQL FLH]DáR*RQ\FKFHOyZZ\PDJDDE\ZV]HONLHPHWRG\IRUP\LURGNLG\GDNW\Fz-

QHE\á\GRVWRVRZDQHGRUHDOL]RZDQ\FKWUHFLLFKDUDNWHU\VW\NLGDQHJR]HVSRáXNODVRZHJR

.6=7$à&(1,(- =<.2:(

– 19 –

0yZLHQLHLVáXFKDQLH)RUP\Z\SRZLHG]LXVWQHMLSLVHPQHM

*áyZQ\PFHOHPNV]WDáFHQLDM ]\NRZHJRMHVWZ\URELHQLHVSUDZQRFLM ]\NRZHMWUDNWo-

ZDQHM WX MDNR QDU] G]LH SRUR]XPLHZDQLD VL  RUD] URGHN Z\UD*DQLD VZRLFK P\OL L XF]Xü
'ODWHJRWDNZD*QDMHVWGEDáRüRUR]ZyMPRZ\]GROQRFLNRPXQLNDF\MQ\FKXF]QLD]XSROe-
G]HQLHP XP\VáRZ\P -HVW WR SR F] FL ZDUXQHN PR*OLZLH V]\ENLHJR ]LQWHJURZDQLD VL  ]H
VSRáHF]HVWZHPQDUy*Q\FKSáDV]F]\]QDFK*\FLDFRG]LHQQHJR

:W\PFHOXPR*QDZSURZDG]DüZLHOHüZLF]HZPyZLHQLXQS

•

VZRERGQHZ\SRZLDGDQLHVL 

•

X]XSHáQLDQLHZ\SRZLHG]L innych,

•

SRSUDZLDQLHZ\SRZLHG]LZáDVQHMLLQQ\FK

•

RPDZLDQLHWUHFLSU]HF]\WDQHMOHNWXU\RJOGDQ\FKILOPyZSU]HGVWDZLHZ\FLHF]HNLWS

•

ZVSyOQH L VDPRG]LHOQH XNáDGDQLH RSRZLDGD GLDORJyZ RSLVyZ SODQyZ VSUDZR]GD
LVWUHV]F]H

•

zbiorowe i indy

ZLGXDOQHZ\JáDV]DQLHZLHUV]\

1DMEDUG]LHMSR*GDQLQDMF] FLHMLQLFMRZDQSU]H]QDXF]\FLHODIRUPZ\SRZLHG]LSo-

ZLQQRE\üVZRERGQHLVDPRU]XWQHZ\SRZLDGDQLHVL XF]QLyZ6WDQRZLRQRSRGVWDZ üZi-
F]H VáRZQLNRZ\FK Z]ERJDFDMF\FK F]\QQ\ VáRZQLN XF]QLD RUD] ]DSHZQLDMF\FK ELH*F
NRUHNW Z\SRZLHG]L

%DUG]RLVWRWQIRUPZ\SRZLHG]LMHVWRPDZLDQLHWUHFLSU]HF]\WDQHMOHNWXU\RJOGDQHJR

ILOPX Z\FLHF]NL SRQLHZD* XF]QLRZLH PDM WX PR*OLZRü NRU]\VWDQLD ]H VZRERG\ XM FLD
L Z\ERUX VSUDZ NWyUH LFK QDMEDUG]LHM ]DLQWHUHVRZDá\ 0RJ WX WH* Z\UD]Lü VZRM RFHQ
SU]HGVWDZLRQHJR SUREOHPX 6SUDZR]GDQLD V WDN IRUP NWyUD GDMH ZLHOH VZRERG\ Z\So-
ZLHG]LLQDOH*\MVWRVRZDüF] VWRMX*RGQL*V]\FKNODV

7UXGQLHMV]IRUPMHVWRSRZLDGDQLHGODWHJRZ\PDJDQDMHVWWXZL NV]DSRPRFQDXF]y-

FLHOD0LPRSR]RUQHMVZRERG\Z\SRZLHG]LQDXF]\FLHO PXVL F]XZDüL QDNLHURZ\ZDü RSo-
ZLDGDQLH XF]QLD DE\ PL G]\ SRV]F]HJyOQ\PL Z\GDU]HQLDPL ]DFKRG]LáD ORJLF]QD áF]QRü
:\SRZLHG]LPXV]E\üXSRU]GNRZDQH'RSLHURSRVHULLüZLF]HZNODVDFKQL*V]\FKJG\
XF]QLRZLH]UR]XPLHMQDF]\PSROHJDRSRZLDGDQLHPR*QDZ\PDJDüRGQLFKVDPRG]LHOQHJR
RSRZLDGDQLD.ROHMQ\PNURNLHPPR*HE\üZáF]DQLHGRRSRZLDGDQLDGLDORJX

1DVW SQIRUPZ\SRZLHG]LNWyUDWH*Z\PDJDSUDF\SRGNLHUXQNLHPQDXF]\FLHODMHVW

RSLVRSDUW\QDEH]SRUHGQLHMREVHUZDFML3U]HGSU]\VWSLHQLHPGRVDPRG]LHOQHJRRSUDFRZy-
ZDQLDRSLVyZXF]QLRZLHPXV]VRELH XZLDGRPLü Uy*QLF  PL G]\ RSRZLDGDQLHP D RSLVHP
L SRVLü XPLHM WQRü XSRU]GNRZDQHM REVHUZDFML GDQHJR SU]HGPLRWX OXE ]MDZLVND ZHGáXJ
RNUHORQ\FK NU\WHULyZ 2SLV SRVWDFL MHVW SU]\JRWRZDQLHP GR FKDUDNWHU\VW\NL NWyU PR*QD
ZSURZDG]Dü Z NODVDFK Z\*V]\FK 0R*H RQD GRW\F]\ü SRVWDFL U]HF]\ZLVW\FK L OLWHUDFNLFK

– 20 –

8F]QLRZLHSRZLQQLVL QDXF]\ü*HFKDUDNWHU\VW\NDPXVLE\üGRNáDGQDRELHNW\ZQDDOHWH*
QLH NU]\ZG]FD RSLV\ZDQ\FK SRVWDFL 1DXF]\FLHO SRZLQLHQ WDN XNLHUXQNRZDü REVHUZDFM
XF]QLyZDE\GRVWU]HJDOLFHFK\Z\Uy*QLDMFHRSLV\ZDQRVRE VSRUyGLQQ\FK'RSLHURNR-
FRZ\PHWDSHPE G]LH]ZUyFHQLHXZDJLQDFHFK\SV\FKLF]QHLSRVWDZ\PRUDOQH

)RUPZ\SRZLHG]LNWyUDSU]\JRWRZXMHGRRSRZLDGDRSLVyZDQDVW SQLHVWUHV]F]H

MHVW SODQ 3R]ZDOD RQ Z VSRVyE XSRU]GNRZDQ\ L ORJLF]Q\ SU]HGVWDZLDü GDQH ]DJDGQLHQLD
0LPRL*XPLHM WQRüWDMHVWNV]WDáWRZDQDRGQDMQL*V]\FKNODVWRLWDNZ\PDJDQDMHVWSRPRF
LNRQWUROD]HVWURQ\QDXF]\FLHODSRQLHZD*SU]\VSRU]G]DQLXSODQXZ\PDJDQD MHVW DQDOL]D
LV\QWH]DZLHG]\ZHGáXJVWRSQLDZD*QRFLFRMHVWU]HF]EDUG]RWUXGQGODXF]QLD]XSROe-
G]HQLHPXP\VáRZ\P

-HGQ]QDMWUXGQLHMV]\FKIRUPZ\SRZLHG]LNWyUZSURZDG]DVL ZV]NROHVSHFMDOQHMMHVW

VWUHV]F]HQLH 'ODWHJR PR*QD MH ZSURZDG]Dü GRSLHUR Z NODVDFK Z\*V]\FK SRG NLHUXQNLHP
QDXF]\FLHOD:\PDJDWRZLHOXüZLF]HZ]DNUHVLH]ZL ]áRFLMDVQRFLLGRNáDGQRFLZ\So-
ZLHG]L RUD] ZVSRPQLDQHJR MX* XVWDODQLD VWRSQLD ZD*QRFL SU]HND]\ZDQ\FK WUHFL 'REUH
RSDQRZDQLH XPLHM WQRFL XNáDGDQLD SODQyZ ZDUXQNXMH SRZRG]HQLH Z SLVDQLX VWUHV]F]HQLD
2GSRZLHGQLRXáR*RQ\UDPRZ\SODQVWUHV]F]HQLDXáDWZLXF]QLRPZáDFLZ\Z\EyUPDWHULDáX
do streszczenia.

'RSLHUR SR GREU\P RSDQRZDQLX SRGVWDZRZ\FK IRUP Z\SRZLHG]L PR*QD MH SRáF]\ü

QSGRRSRZLDGDQLDZáF]\üRSLVRSLVZáF]\üGRVSUDZR]GDQLD

:D*Q\PHOHPHQWHPMHVWSUDFDWZyUF]DXF]QLyZQSUHF\WDFMHLQVFHQL]DFMH6WZDU]DM

RQH XF]QLRP RND]M  GR SRND]DQLD VZRLFK XPLHM WQRFL 0RJ Z\]ZROLü EDUG]R SR*GDQ
PRW\ZDFM GRSUDF\

8PLHM WQRFLNWyUQDOH*\NV]WDáWRZDüV\VWHPDW\F]QLHRGQDMQL*V]\FKNODVMHVWVáXFKa-

QLH]H]UR]XPLHQLHPFR]HZ]JO GXQDWUXGQRFL]NRQFHQWUDFMXZDJLXF]QLyZV]NRá\VSe-
FMDOQHMQLHMHVW]DGDQLHPáDWZ\PLZ\PDJDVWDáHMSUDF\QDXF]\FLHODZW\P]DNUHVLH

Czytanie

1DXNDF]\WDQLDMDNRSRGVWDZRZHQDU] G]LHNV]WDáFHQLDPDRJURPQHZDUWRFLUHKDELOi-

WDF\MQH Z UR]ZRMX G]LHFND XSROHG]RQHJR XP\VáRZR 3R RSDQRZDQLX WHFKQLNL F]\WDQLD
Z Z\*V]\FK NODVDFK JáyZQ\ Z\VLáHN PXVL E\ü VNLHURZDQ\ QD UR]XPLHQLH WUHFL F]\WDQ\FK
WHNVWyZ1DOH*\G*\üGRMDNQDMOHSV]HJRRSDQRZDQLDXPLHM WQRFLFLFKHJRF]\WDQLD]H]Uo-
]XPLHQLHP-HVWWRNRQLHF]Q\ZDUXQHNSU]\VZDMDQLDSU]H]XF]QLyZWUHFLF]\WDQ\FK]LQQ\FK
SU]HGPLRWyZ0DWDN*HGX*H]QDF]HQLHGODXVDPRG]LHOQLHQLDVL XF]QLyZZ*\FLXVSRáHFz-
Q\PD]ZáDV]F]D]DZRGRZ\P]UR]XPLHQLHLQVWUXNFMLXORWHNLQIRUPDF\MQ\FKLWS0yZLF
RF]\WDQLXQLHPR*QD]DSRPQLHüRSUDZLGáRZ\PRGF]\W\ZDQLX]QDNyZV\PEROLWDNrozpo-
ZV]HFKQLRQ\FKZQDV]\P*\FLXFRG]LHQQ\PV\PEROHQDRSDNRZDQLDFKQDPHWNDFKLWS

– 21 –

Pisanie

2ERNXPLHM WQRFLSRSUDZQHJRPyZLHQLDLF]\WDQLDUyZQLHZD*QDMHVWXPLHM WQRüSo-

SUDZQHJR SLVDQLD 2SUyF] RPyZLRQ\FK IRUP Z\SRZLHG]L QDOH*\ Z ZL NV]\P ]DNUHVLH
ZSURZDG]DüW]ZVZRERGQHWHNVW\8F]HSRZLQLHQ]QDOH(üVSU]\MDMFHZDUXQNLGRVZRERd-
QHMWZyUF]RFLZ\QLNDMFHM]MHJRFK FLSRG]LHOHQLDVL ]LQQ\PLW\PFR]REDF]\áFRSU]e-
F]\WDáFRJR]G]LZLáRFRPXVL SRGREDáR-HVWWRQLH]Z\NOHVNXWHF]Q\URGHNQDXF]DQLDMDN
LNV]WDáWRZDQLDZáDFLZ\FKSRVWDZ'RQDXF]\FLHODQDOH*\VWZDU]DQLHOLF]Q\FKV\WXDFMLNWyUH
SREXG]Dá\E\XF]QLDGRWDNLHMIRUP\Z\SRZLHG]L=QDF]FURO PRJWXRGJU\ZDüZ\FLHFz-
NLNWyUH±MH*HOLVGREU]HSU]HP\ODQHL]RUJDQL]RZDQH±Z\ZRáXMZXF]QLDFKGX*HSRNáa-
G\DNW\ZQRFL3UDFHWHSRZLQQ\PLHüV]DQV SRZLHODQLDZJD]HWFHNODVRZHMV]NROQHMNUo-
QLFHLWS=Z\NOHMHVWWRGX*PRW\ZDFMGODZLHOXXF]QLyZ

,QQIRUPNWyUQDOH*\üZLF]\üMHVWUHGDJRZDQLHSLVPX*\WNRZ\FK:áDQLHLFKX*\t-

NRZRüF]\OLSRWU]HEDX*\ZDQLDZ*\FLXFRG]LHQQ\PVSUDZLD*HMHVWWRIRUPDNWyUQDOH*\
ZSURZDG]Dü MX* RG QDMQL*V]\FK NODV 3RF]WNRZR E G WR IRUP\ SURVWV]H OLVW *\F]HQLD
D VWRSQLRZR QDOH*\ SU]HFKRG]Lü GR W\FK WUXGQLHMV]\FK L F] VWR SU]HSURZDG]Dü üZLF]HQLD
w tym zakresie.

Ortografia i gramatyka

3RGVWDZRZ\PLIRUPDPLüZLF]HRUWRJUDILF]Q\FKMHVWSLVDQLH]SDPL FLL]HVáXFKX6

RQHSU]HZLG]LDQHMX*ZNODVDFKQL*V]\FKLQDOH*\MHNRQW\QXRZDüZNODVDFKZ\*V]\FKVWRp-
QLXMFWUXGQRFL:]ZL]NX]Uy*Q\PL]DEXU]HQLDPLMDNLHPRJSRVLDGDüXF]QLRZLHSU]e-
ZLG\ZDü QDOH*\ GX*H WUXGQRFL Z QDXFH RUWRJUDILL L LQWHUSXQNFML 'ODWHJR WH* GX*\ QDNáDG
SUDF\ PXVL ZáR*\ü ]DUyZQR QDXF]\FLHO MDN L VDP XF]H 1DOH*\ ZSURZDG]Dü Uy*QRURGQH
üZLF]HQLD DE\ XQLNQü PRQRWRQLL L QLH ]QLHFK FLü XF]QLD GR SUDF\ 1DXF]DQLH RUWRJUDILL
LLQWHUSXQNFMLQDOH*\SRáF]\ü]QDXNRM ]\NX]üZLF]HQLDPLZPyZLHQLXLSLVDQLXDWDN*H
]QDXNLQQ\FKSU]HGPLRWyZûZLF]HQLDZW\P]DNUHVLHPXV]E\üSURZDG]RQHGZXWRURZR
]DUyZQRZVSRVyEV\VWHPDW\F]Q\MDNLRND]MRQDOQ\QDND*GHMOHNFMLJG\]DFKRG]LWDNDSo-
WU]HED 7\ONR ZVSyáSUDFXMF ] QDXF]\FLHODPL LQQ\FK SU]HGPLRWyZ Z QDXF]DQLX RUWRJUDILL
PR*HP\RVLJQüSR*GDQHHIHNW\

.V]WDáFHQLHOLWHUDFNLH

'REyU OHNWXU PXVL E\ü GRVWRVRZDQ\ GR ]DLQWHUHVRZD XF]QLyZ L GR SRWU]HE NRQWDNWX

]WUDG\FM1DOH*\SU]\EOL*\üXF]QLRPXWZRU\Z\ELWQ\FKDXWRUyZGDZQ\FKLZVSyáF]HVQ\FK
DOH]HZ]JO GXQDVSHF\ILN G\GDNW\F]QV]NRá\VSHFMDOQHMQLHPR*HWRE\üNXUVKLVWRULLOLWe-
UDWXU\3UH]HQWRZDQH]DXWZRU\OLWHUDFNLHSRZLQQ\XF]\üRGNU\ZDQLDZDUWRFLFHQQ\FKGOD

– 22 –

ZVSyáF]HVQHJR F]áRZLHND 3U]HGPLRWHP ]DLQWHUHVRZDQLD SRZLQQ\ WH* E\ü SU]HGVWDZLHQLD
WHDWUDOQHILOP\DXG\FMHUDGLRZHWHOHZL]\MQH'REyULFKX]DOH*QLRQ\MHVWRGV\WXDFMLG\GDk-
W\F]QHMLURGRZLVNDXF]QLD

3URSR]\FMHFLH*HNHGXNDF\MQ\FK

FLH*NDHNRORJLF]QD

•

3L NQRRWDF]DMFHMSU]\URG\±UHJLRQZ\EUDQHNUDLQ\3ROVNLRUD]NUDMREUD]\SDVWZ(u-
URS\LZLDWD

•

5R]ZLMDQLHZL ]L]HURGRZLVNLHPSU]\URGQLF]RJHRJUDILF]Q\PZáDVQHJRUHJLRQX

•

1HJDW\ZQ\ZSá\ZF\ZLOL]DFMLQD*\FLHQD=LHPL

•

:Sá\Z F\ZLOL]DFML QD ]GURZLH F]áRZLHND RUD] VSRVRE\ RFKURQ\ SU]HG MHM QHJDW\ZQ\PL
skutkami.

•

2WZDUWRüQDSUREOHP\HNRORJLF]QHURGRZLVNDORNDOQHJRLJOREDOQHJR

FLH*NDSUR]GURZRWQD

•

=GURZLHMDNRZDUWRüGODF]áRZLHND

•

3RVWDZ\ZREHF]GURZLD±RGSRZLHG]LDOQRü]D]GURZLHZáDVQHLLQQ\FK

•

8PLHP]GURZR*\üRUJDQL]DFMDF]DVXSUDF\Z\SRF]\QNXKLJLHQDNRU]\VWDQLD]HURd-
ków medialnych).

FLH*NDUHJLRQDOQD

•

&KDUDNWHU\VW\F]QHFHFK\JHRJUDILF]QHSU]\URGQLF]HLNXOWXURZHQDMEOL*V]HJRUHJLRQX

•

)\FLHOXG]LZUHJLRQLH

•

Regionalne zabytki kultury materialnej.

•

Osoby i wydarzenia o zasadniczym znaczeniu dla regionu.

•

8F]HVWQLFWZRZ*\FLXVSRáHF]QRNXOWXUDOQ\Pregionu.

FLH*NDHXURSHMVND

•

&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DM FLDZUy*Q\FKNUDMDFKHXURSHMVNLFK

•

Elementy kultury i historii narodów europejskich.

•

:DUWRFLNXOWXUW\FKQDURGyZ

•

:VSyáSUDFD3ROVNL]NUDMDPL(XURS\

– 23 –

•

Problemy

LQWHJUDFML3ROVNL]8QL(XURSHMVN

FLH*NDF]\WHOQLF]DLPHGLDOQD

•

Rozwijanie czytelnictwa.

•

8PLHM WQRüNRU]\VWDQLD]HQF\NORSHGLLVáRZQLNyZ±Z\V]XNLZDQLHLQIRUPDFML

•

0HGLD MDNR URGNL SR]QDQLD KLVWRULL L ZVSyáF]HVQRFL - ]\NL SRV]F]HJyOQ\FK PHdiów.
Komunikaty informacyjne i perswazyjne.

•

Krytyczny odbiór multimedialnych przekazów – selekcja informacji.

FLH*NDILOR]RILF]QD

•

6WRVXQHNF]áRZLHNDGRZLDWDLZáDVQHMHJ]\VWHQFMLGRLQQ\FKOXG]L

•

.V]WDáWRZDQLHSRF]XFLDZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND

•

.V]WDáWRZDQLHZUD*OLZRFLPRUDOQHM±VWRVXQHNGRZDUWRFL]ZL]DQ\FK]URG]LQUHOLJL
SUDFURGRZLVNLHPUyZLHQLF]\PL]HZLDWHPGRURVá\FK

3U]HGVWDZLRQDNRQFHSFMDQDXF]DQLDM ]\NDSROVNLHJRSR]ZDODQDXF]\FLHORZLQDVZREo-

G ZGRERU]HWUHFLQDXF]DQLDPHWRGLURGNyZG\GDNW\F]Q\FK=D]QDF]\üMHG\QLHWU]HED
*HPHWRG\SRV]XNXMFHSUHIHUXMFHDNW\ZQRüXF]QLyZZGUD*DMFHGRMDNQDMZL NV]HMVa-
PRG]LHOQRFLZ\GDMVL MDNQDMEDUG]LHMZVND]DQHW\ONRVWRVXMFMHPR*QD]UHDOL]RZDü]Dáo-
*RQHFHOHQDXF]DQLD2GSRZLHGQLRGREUDQHLZ\NRU]\VWDQHURGNLG\GDNW\F]QHEXG]]DLQWe-
UHVRZDQLH XF]QLyZ RPDZLDQ\PL WUHFLDPL R*\ZLDM SUDF  XáDWZLDM SU]\VZDMDQLH
ZLDGRPRFL L NV]WDáWRZDQLH SR*GDQ\FK XPLHM WQRFL D W\P VDP\P VWDQRZL QLH]Z\NOH
ZD*Q\HOHPHQWPRW\ZDF\MQ\GRXF]HQLDVL FRZSU]\SDGNXXF]QLyZV]NRá\VSHFMDOQHMMHVW
okoliczno

FLQLH]Z\NOHVSU]\MDMFQDXFH

35=(:,'<:$1(26,*1, &,$8&=1,Ï:,6326Ï%,&+2&(1,$1,$

635$:12&,2*Ï/1(

,6áXFKDQLH]H]UR]XPLHQLHP

•

Zdo

OQRüNRQFHQWUDFMLXZDJL±VSRVWU]HJDZF]RFLVáXFKRZHMNWyUD]DSHZQLDSUDZLGáRZ\

– 24 –

odbiór mowy.

•

6áXFKDQLHFXG]\FKZ\SRZLHG]LDXG\FMLUDGLRZ\FKVáXFKRZLVN

•

8PLHM WQRüVHOHNFMLLQIRUPDFML]DF]HUSQL W\FK]HURGNyZPDVRZHJRSU]HND]X

II. Czytanie

•

P

RSUDZQHLZ\UD(QHRGF]\WDQLHQDJáRVWHNVWX]RGSRZLHGQLP]D]QDF]HQLHPORJLF]Q\P

•

&LFKHF]\WDQLH]H]UR]XPLHQLHPXNLHUXQNRZDQHQDZ\EyULVWRWQ\FKWUHFL

III. Mówienie

•

8PLHM WQRüNRQWDNWX]LQQ\PLZUR]PRZLH

•

0yZLHQLHSRSUDZQHSRGZ]JO GHPM ]\NRwym i rzeczowym.

•

1DGDZDQLHZ\SRZLHG]LVSyMQRFLLORJLF]QHJRXNáDGXWUHFL

•

8PLHM WQRü]DP\NDQLDP\OLZJUDQLFDFK]GDQLD

•

2SRZLDGDQLHWHNVWyZLZáDVQ\FKSU]\JyGGRZLDGF]HSU]H*\ü

IV. Pisanie

•

8PLHM WQRü UHGDJRZDQLD Uy*nych form wypowiedzi: opowiadanie, opis, sprawozdanie,
streszczenie.

•

)RUPXáRZDQLHUy*Q\FKSLVPX*\WNRZ\FKSRGDQLH*\FLRU\VOLVW]DZLDGRPLHQLHRJáRV]e-
QLH]DSURV]HQLHZ\SHáQLDQLHGUXNyZSRF]WRZ\FK

635$:12&,32/21,67<&=1(

,.V]WDáFHQLHM ]\NRZH

1) w zakresie gramatyki

•

5R]Uy*QLDQLHLWZRU]HQLHUy*Q\FKW\SyZ]GD

•

5R]ZLMDQLH]GDSRMHG\QF]\FKLEXGRZDQLH]GD]áR*RQ\FK

•

5R]Uy*QLDQLHZWHNFLHF] FLPRZ\

2) w zakresie ortografii

•

6WRVRZDQLH]DVDGRUWRJUDILLLLQWHUSXQNFMLZ]DSLVLH]GD

•

3RVáXJLZDQLHVL 6áRZQLNLHPRUWRJUDILF]Q\P.

– 25 –

3) w zakresie redagowania wypowiedzi

•

2GSRZLHGQLHGRELHUDQLHWUHFLLLFKSRU]GNRZDQLHZUDPDFKUHDOL]RZDQ\FKIRUPZ\So-
wiedzi.

,,.V]WDáFHQLHOLWHUDFNLHLNXOWXUDOQH

•

3RVLDGDQLHUR]EXG]RQHMFLHNDZRFLZLDWD

•

Odnajdywanie w utworach ogólniejszych sensów.

•

2NUHODQLHF]DVXLPLHMVFDDNFML

•

2FHQLDQLH]DFKRZDERKDWHUyZ

•

5R]XPLHQLHSRM FLDILNFMLOLWHUDFNLHM

•

5R]Uy*QLDQLHZ\GDU]H realistycznych i fantastycznych.

.RQWUROD L RFHQLDQLH RVLJQL ü XF]QLyZ %DUG]R LVWRWQ VSUDZ Z QDXF]DQLX G]LHFL

XSROHG]RQ\FKXP\VáRZRMHVWPRW\ZRZDQLHLFKGRSUDF\LRFHQLDQLHHIHNWyZXF]HQLDVL ,WX
MDZLVL RJURPQDURODQDXF]\FLHODNWyU\EH]SRUHGQLRSUDFXMF]GDQJUXSXF]QLyZ]QDMF
LFK]Uy*QLFRZDQ\SR]LRPUR]ZRMXVWDQ]GURZLDIL]\F]QHJR]DLQWHUHVRZDQLDURGRZLVNRZH
LLFKSRWU]HE\SRZLQLHQWDNPRG\ILNRZDüSURJUDPDE\Z\ZRáDüFK üSRGM FLDZ\VLáNXSU]H]
VZRLFK Z\FKRZDQNyZ 2FHQD SRZLQQD VWDQRZLü HOHPHQW ]DFK W\ GR GDOV]HM SUDF\ .D*G\
XF]H SRZLQLHQ PLHü V]DQV  RVLJQL FLD VXNFHVX L ]GRE\ü ZLDU  ZH ZáDVQH PR*OLZRFL
1LHPDXQLZHUVDOQHJRQDU] G]LDNRQWUROLRVLJQL üV]NROQ\FKXF]QLyZXSROHG]RQ\FKXPy-
VáRZR7HVW\LVSUDZG]LDQ\PRJE\üW\ONRMHGQ\P]ZLHOXQDU] G]L.RQWURODZV]NROHVSe-
FMDOQHMSRZLQQDSU]\ELHUDü]Uy*QLFRZDQHIRUP\WDN*H]DEDZRZHZSRVWDFLNRQNXUVyZJLHU
dydaktycznych itp.

5HDOL]XMF SURJUDP QDXF]DQLD QDOH*\ SDPL WDü DE\ QLHSRZRG]HQLH QLH Z]EXG]LáR

ZXF]QLDFKSRF]XFLDPQLHMV]HMZDUWRFLLDE\XF]HQLHRGF]XZDáO NXSU]HG]áRFHQ'Oa-
WHJR Z RFHQLDQLX XF]QLyZ QDOH*\ SRáR*\ü QDFLVN QD RFHQ  MDNR HOHPHQWX Z]PDFQLDMFHJR
SR]\W\ZQLH2FHQDSRZLQQDXND]DüXF]QLRZLMHJREUDNLDOHLXND]DüG]LHFNXMHJRPR*OLZo-
FLZX]XSHáQLDQLXW\FKEUDNyZ=LQG\ZLGXDOL]RZDQLHSURFHVXQDXF]DQLDLMHJRZLHORSR]Lo-
PRZRüVSUDZL*HND*G\XF]HE G]LHPLDáMHGQDNRZHV]DQVHRVLJQL FLDVXNFHVXND*G\WH*
XZLHU]\ ZH ZáDVQH PR*OLZRFL 8PR*OLZL WR KDUPRQLMQ\ UR]ZyM ND*GHJR G]LHFND 2FHQD
SRZLQQDGRW\F]\üNRQNUHWQ\FKXPLHM WQRFLLZLDGRPRFLDWDN*HXZ]JO GQLDüZNáDGSUDF\
XF]QLD ZáR*RQ\ Z LFK ]GRE\FLH 8F]H PXVL WH* PLHü SU]HNRQDQLH *H RSDQRZDQD ZLHG]D
LXPLHM WQRFLE GSU]\GDWQHZMHJRGDOV]HMQDXFHL*\FLX