– 1 –
KRZYSZTOF PIETRACHA
MARIA PIETRACHA
-=<.32/6.,
Program nauczania
w gimnazjum specjalnym
GODXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\P
w stopniu lekkim
3URJUDPGRSXV]F]RQ\GRX*ytku szkolnego przez Ministra Edukacji Narodowej i wpi-
VDQ\GRZ\ND]XSURJUDPyZQDXF]DQLDQDSR]LRPLH,,,HWDSXNV]WDáFHQLD
Numer w wykazie DKW – 4014 –18/00
WPROWADZENIE
3URJUDP QDXF]DQLD M]\ND SROVNLHJR MHVW SU]H]QDF]RQ\ GR UHDOL]DFML Z JLPQD]MXP
VSHFMDOQ\P8Z]JOGQLRQRZQLPVSHF\ILNUR]ZRMXXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\P
ZVWRSQLXOHNNLP:SURJUDPLHQDSODQJáyZQ\Z\VXZDVLUHKDELOLWDFMDF]\OLNRPSHQVRZa-
nie, korygowanie, usprawnianie i dynamizowanie uczniów w taki sposób, aby mogli oni zdo-
E\ZDüZLDGRPRFLLXPLHMWQRFLSRWU]HEQHGRPR*OLZLHSHáQHMLQWHJUDFMLVSRáHF]QHM*Lm-
QD]MXPZ\NRU]\VWXMFLQG\ZLGXDOQHPR*OLZRFLXF]QLyZPXVLSU]\JRWRZDüLFKGRZ\ERUX
]DZRGXLGRDNW\ZQHJRXF]HVWQLFWZDZ*\FLXVSRáHF]QRNXOWXUDOQ\P-]\NSROVNLMHVWSRd-
VWDZRZ\PURGNLHPNRPXQLNRZDQLDVLL]GRE\ZDQLDZLHG]\RRWDF]DMF\PZLHFLH'ODWe-
go podstawowym celem nauczania tego przedmiotu w gimnazjum specjalnym jest takie opa-
QRZDQLH SU]H] XF]QLyZ M]\ND RMF]\VWHJR DE\ ]GRE\OL SRGVWDZRZH XPLHMWQRFL L VSUDZQRFL
NWyUHSRPRJLPZSU]\JRWRZDQLXVLGRVDPRG]LHOQHJR*\FLDZVSRáHF]HVWZLH.
3URJUDPM]\NDSROVNLHJRMHVWVNRUHORZDQ\]QDXF]DQLHPKLVWRULLJHRJUDILLLZLHG]\
RVSRáHF]HVWZLH:SOHFLRQHVWH*HOHPHQW\FLH*HNHGXNDF\MQ\FK
•
edukacja ekologiczna,
•
edukacja prozdrowotna,
– 2 –
•
edukacja czytelnicza i medialna,
•
edukacja regionalna,
•
edukacja europejska,
•
edukacja filozoficzna.
(OHPHQWHP VFDODMF\P SURJUDP QDXF]DQLD M]\ND SROVNLHJR QD ,,, HWDSLH HGXNDF\j-
Q\PMHVWWHPDW\ND]ZL]DQD]HURGRZLVNLHPXF]QLDMHJRQDMEOL*V]\PRWRF]HQLHPLXF]HVt-
QLFWZHPZDNWXDOQ\P*\FLXVSRáHF]Q\PLNXOWXUDOQ\P7HPDW\NDWDMHVWUR]V]HU]RQNRQWy-
QXDFMSURJUDPX,,HWDSXHGXNDF\MQHJR3URJUDPZVSRVyERJyOQ\]DU\VRZXMHSURSRQRZDQ
WHPDW\N QLH QDND]XMH RPDZLDQLD RNUHORQ\FK WHNVWyZ FR SRZLQQR VSU]\MDü WZyUF]HPX
SRGHMFLXQDXF]\FLHODGRMHJRUHDOL]DFML.V]WDáFHQLHM]\NRZHLRUWRJUDILF]QHSRZLQQRRd-
E\ZDüVLZLQWHJUDFML]HZV]\VWNLPLG]LDáDPLV]F]HJyOQ\QDFLVNSRZLQLHQE\üSRáR*RQ\QD
SUDNW\F]QHSRVáXJLZDQLHVLM]\NLHPRMF]\VW\P
7UHFLSURJUDPRZH]RVWDá\XMWHZG]LDáyZ
1.
URGRZLVNRXF]QLD
2.
3LNQRNUDMXRMF]\VWHJR±NO,
3LNQRNUDMyZ(XURS\±NO,,
3LNQRNUDMyZZLDWD±NO,,,
3.
2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL
4. Aktualne wydarzenia
±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M
5. Lektury.
6.
.V]WDáFHQLHM]\NRZH
3URJUDPWHQPDRWZDUWNRQFHSFM1DXF]\FLHO]QDMFV\WXDFMG\GDNW\F]QVZRMHMNODV\
VDP PR*H ]DGHF\GRZDü R SRG]LDOH JRG]LQ G\GDNW\F]Q\FK QD UHDOL]DFM SRV]F]HJyOQ\FK
G]LDáyZZ\ERU]HRPDZLDQHMWHPDW\NLDWDN*HRZ\ERU]HRGSRZLHGQLFKOHNWXU1DXF]\FLHO
VDPZLFEG]LHGHF\GRZDáRSU]HELHJXSURFHVXQDXF]DQLD
CELE EDUKACYJNE
-]\NRMF]\VW\MHVWSRGVWDZRZ\PURGNLHPNRPXQLNRZDQLDVLOXG]LRUD]]GRE\ZDQLD
ZLHG]\RRWDF]DMF\PZLHFLH3UDNW\F]QD]QDMRPRüM]\NDSROVNLHJRZDUXQNXMHSRZRG]e-
QLHZVNXWHF]Q\PSU]\JRWRZDQLXXF]QLyZGRVDPRG]LHOQHJR*\FLD
2VLJQüWRPR*QDSRSU]H]
– 3 –
•
Z\SRVD*HQLHXF]QLyZZSRGVWDZRZHZLDGRPRFLR]DVDGDFKIXQNFMRQRZDQLDM]\NDMDNR
URGNDSRUR]XPLHZDQLDVL
•
Z\SRVD*HQLHXF]QLyZSU]H]NRQWDNW]OLWHUDWXUZSRGVWDZRZZLHG]RF]áRZLHNXMHJR
UHDNFMDFKLSU]H*\FLDFK
•
SR]QDQLHSLNQDRWRF]HQLDLURGRZLVNDG]LNLXWZRURPOLWHUDFNLP
•
SR]QDQLHZ\EUDQ\FKXWZRUyZOLWHUDFNLFKLLQQ\FKG]LHáV]WXNLQDURGRZHM
•
Z\SRVD*HQLHXF]QLyZZZLHG]]JRGQ]LFK]DLQWHUHVRZDQLDPLLPR*OLZRFLDPLSRWU]Hb-
Q\PLGRGDOV]HJRUR]ZRMXLZ\ERUXSU]\V]áHJR]DZRGX
•
NV]WDáWRZDQLH XPLHMWQRFL SRSUDZQHJR MDVQHJR L FLVáHJR Z\SRZLDGDQLD VL Z PRZLH
LSLPLH±UR]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL]RWRF]HQLHP
•
NV]WDáFHQLHXPLHMWQRFLZ\UD*DQLDZáDVQ\FKGR]QDLSU]H*\ü]ZL]DQ\FK]Z\GDU]HQLa-
PLELH*F\PL
•
RGUy*QLDQLHILNFMLOLWHUDFNLHMRGU]HF]\ZLVWRFL
•
UR]ZLMDQLHVSUDZQRFLZF]\WDQLX
•
Z]ERJDFDQLHELHUQHJRLF]\QQHJRVáRZQLNDXF]QLD
•
NV]WDáFHQLH XPLHMWQRFL NRU]\VWDQLD ] NVL*HN VáRZQLNyZ HQF\NORSHGLL SUDV\ L UR]So-
]QDZDQLHLFK]DZDUWRFLQDSRGVWDZLHW\WXáyZVSLVyZWUHFLLSRELH*QHJRSU]HJOGX
•
NV]WDáFHQLH XPLHMWQRFL XF]HVWQLFWZD Z *\FLX VSRáHF]Q\P L NXOWXUDOQ\P ]D SRUHGQLc-
twem czasopism, filmu, radia i telewizji;
•
SUDNW\F]QH Z\NRU]\VWDQLH ]GRE\W\FK ZLDGRPRFL SU]\ UHGDJRZDQLX SLVP X*\WNRZ\FK QS
SRGDQLH*\FLRU\VOLVWGUXNLSRF]WRZH
•
RGF]\W\ZDQLHV\PEROLL]QDNyZLQIRUPDF\MQ\FKSRZV]HFKQHJR X*\WNX UR]XPLHQLH RUD]
SRVáXJLZDQLHVLQLPL
•
UR]EXG]DQLHSRF]XFLDZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND
•
NV]WDáWRZDQLHV]DFXQNXGODURGRZLVNDLRWZDUWRüQDMHJRSUREOHP\
•
Z]ERJDFDQLHRVRERZRFLXF]QLDMHJRFKDUDNWHUXLNV]WDáWRZDQLHMHJRZUD*OLZRFL
•
UR]ZLMDQLH]GROQRFLQDZL]\ZDQLDNRQWDNWX]LQQ\PLOXG(PL
•
NV]WDáFHQLHXPLHMWQRFLZVSyá*\FLDLZVSyáG]LDáDQLDZ]HVSROH
•
ZSURZDG]DQLHZWUDG\FMNXOWXU\QDURGRZHMLHXURSHMVNLHM
75(&,1$8&=$1,$
– 4 –
Klasa I
1.
URGRZLVNRXF]QLD
•
Jestem uczniem gimnazjum. Organizacja nauki w nowej szkole. Nauczyciele. Koledzy.
.RGHNV XF]QLD ± ]DNUHV SUDZ L RERZL]NyZ 3ODQRZDQLH L RUJDQL]DFMD VZHM QDXNL RUD]
Z\SRF]\QNXLF]DVXZROQHJR2GSRZLHG]LDOQRü]DZáDVQ\UR]ZyM6SRVRE\NRU]\VWDQLD
]WHOHZL]MLUDGLDNRPSXWHUDZ]GRE\ZDQLXZLHG]\LVDPRNV]WDáFHQLX+LJLHQDNRU]\VWDQLD
ZW\FKXU]G]H3UH]HQFMDRVRELVWDLZ\JOG=DVDG\NRPXQLNRZDQLDVLZJUXSLHUyZLe-
QLF]HM VáXFKDQLH L GLDORJ RUD] ZVSyáSUDFD ] LQQ\PL 5y*QLFH L SRGRELHVWZD PLG]\
OXG(PL3UREOHP\LSRWU]HE\NROHJyZQLHSHáQRVSUDZQ\FKRVyEVWDUV]\FKLFKRU\FK=Qa-
F]HQLH]DFKRZDDVHUW\ZQ\FKGODVLHELHLLQQ\FK3RV]DQRZDQLHZ\WZRUyZSUDF\OXG]NLHM
LFXG]HMZáDVQRFL.XOWXUD]DFKRZDQLDVLZGRPXURG]LQQ\PZV]NROHLLQQ\FKPLHj-
VFDFKSXEOLF]Q\FK7ZRU]HQLHV\VWHPXZDUWRFL:ROQRüRVRELVWD2PDZLDQLHNRQWUDVWX
GREUDL]áDSUDZG\LNáDPVWZDVSUDZLHGOLZRFLLQLHVSUDZLHGOLZRFLSUDFRZLWRFLLOHQi-
VWZDSLNQDLEU]\GRW\LWS
3LNQRNUDMXRMF]\VWHJR
•
&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DMü3U]\EOL*DQLHWUDG\FMLSROVNLHJR
RE\F]DMXNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHM=Z\F]DMHOHJHQG\ZUy*Q\FKRNROLFDFK3ROVNL
=ZL]HN]SU]\URGLOXG(PL3LNQRRMF]\VWHJRNUDMREUD]X
•
0yMUHJLRQ&KDUDNWHU\VW\F]QHFHFK\JHRJUDILF]QHSU]\URGQLF]HNXOWXURZHQDMEOL*V]HJR
UHJLRQX1D]ZDUHJLRQXQD]Z\PLHMVFRZH-]\NUHJLRQDOQ\DM]\NOLWHUDFNL/LWHUDWXUD
UHJLRQDOQD1DMáDGQLHMV]HPLHMVFDZRNROLF\/XG]LH]DVáX*HQLGODUHJLRQX0RMDPDáDRj-
F]\]QD±ZF]RUDMG]LMXWUR
2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL
•
2EUD]\ LOXVWUXMFH SU]HMDZ\ *\FLD L NXOWXU\ RG SRZVWDQLD SDVWZD SROVNLHJR GR F]DVyZ
3ROVNLV]ODFKHFNLHM=DE\WNLNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHM:D*QLHMV]H]DE\WNLLSDPLWNL
historyczne poszczególnych krain Polski. Gniezno, Kraków, Warszawa – zabytki i postacie
KLVWRU\F]QH]ZL]DQH]W\PLPLDVWDPL/HJHQG\LSRGDQLD
•
(OHPHQW\ KLVWRULL UHJLRQX Z SRZL]DQLX ] KLVWRUL ZáDVQHM RMF]\]Q\ :\EUDQH ]DE\WNL
LPLHMVFDKLVWRU\F]QHZQDMEOL*V]\PUHJLRQLH5RODUHJLRQXLMHJR]ZL]NL]LQQ\PLUHJLo-
nami Polski.
– 5 –
•
6\OZHWNLVá\QQ\FKSRVWDFLKLVWRU\F]Q\FKZ.LQJDNUyORZD-DGZLJD0LNRáDM.RSHUQLN
Jan Kochanowski, Wit Stwosz, Jan Gutenberg.
$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M
•
&]\QQH XF]HVWQLFWZR Z *\FLX VSRáHF]Q\P L NXOWXUDOQ\P .RU]\VWDQLH ] GyEU NXOWXU\
8G]LDá Z XURF]\VWRFLDFK PDMF\FK FKDUDNWHU ORNDOQ\ RJyOQRSDVWZRZ\ L PLG]\QDUo-
GRZ\3U]HREUD*HQLDSROLW\F]QHVSRáHF]QHJRVSRGDUF]HLNXOWXUDOQHZQDMEOL*V]\PRWo-
F]HQLXZNUDMXLQDZLHFLH
•
=DJDGQLHQLDZVSyáF]HVQHJR*\FLD5RODURGNyZPDVRZHJRSU]HND]XZ]GRE\ZDQLXLn-
IRUPDFMLRDNWXDOQ\FKZ\GDU]HQLDFK±SUDVDUDGLRWHOHZL]MD.U\W\F]QDDQDOL]DZDUWRFL
RIHUW\PHGLyZ'RNXPHQWRZDQLHZ\GDU]HVSRáHF]Q\FK±ILOPGRNXPHQWDOQ\UHSRUWD*
5. Lektury
3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-
QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
:\EyUEDQLSROVNLFK
/HJHQG\]ZL]DQH]SRZVWDQLHPSDVWZDSROVNLHJRLPLDVWDPLSROVNLPL
Wybór mitów greckich
:\EyUEDQL±+&K$QGHUVHQD*ULPP&K3HUUDXOWD
Biblia – wersja dla dzieci
J. Kochanowski Fraszki
J. Kochanowski Tren VIII
E. de Amicis Serce (fragmenty)
J. Korczakowska Spotkanie nad morzem
Proza regionalna
Wybór wierszy – J. Tuwima, J. Brzechwy, J. Kulmowej, W. Chotomskiej
Wybrany komiks
7HNVW\SLRVHQHNG]LHFLF\FKLPáRG]LH*RZ\FK
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPG]LHFLF\FKLPáRG]LH*RZ\FK
%DPX]\F]QDILOPRZDWHDWUDOQD
6áXFKRZLVNRUDGLRZH
Klasa II
– 6 –
1.
URGRZLVNRXF]QLD
•
2EUD]\]*\FLDPáRG]LH*\ZGRPXLZV]NROH=DJDGQLHQLDVSRáHF]QHLPRUDOQH]ZL]DQH
]*\FLHP URG]LQ\ LV]NRá\3UDFDZDUWRFL F]áRZLHND 3UDFD ]DZRGRZD URG]LFyZ *Rd-
QRüRVRELVWDF]áRZLHND7ZRU]HQLHV\VWHPXZDUWRFLSU]HMDZLDMFHJRVLZG]LDáDQLDFK
F]áRZLHND±SRPRFGUXJLHPXF]áRZLHNRZLZ\WUZDáRüZSUDF\]DUDGQRüLWS:L(]Uo-
G]LQURGRZLVNLHPSU]\URGQLF]\PLVSRáHF]Q\P7UDG\FMHNXOWXU\ZáDVQHJRURGRZLVND
RGF]XFLD SLNQD RMF]\VWHJR NUDMREUD]X 3LNQR RWDF]DMFHM SU]\URG\ 2WZDUWRü QD SUo-
EOHP\URGRZLVNDORNDOQHJRLJOREDOQHJR
•
=GURZLHMDNRZDUWRüGODF]áRZLHND2GSRZLHG]LDOQRü]D]GURZLHZáDVQHLLQQ\FKX]a-
OH*QLHQLD 8PLHP ]GURZR *\ü :Sá\Z F\ZLOL]DFML QD ]GURZLH F]áRZLHND RUD] VSRVRE\
ochrony zdrowia przed jej negatywnymi skutkami.
•
=QDF]HQLH ILOPX L WHDWUX Z *\FLX F]áRZLHND RGG]LDá\ZDQLH QD HPRFMH L LQWHOHNW 8WZyU
OLWHUDFNLLMHJRDGDSWDFMD3R]QDZF]HLZ\FKRZDZF]HZDUWRFLOLWHUDWXU\WHDWUXILOPX+i-
VWRULDNLQD7ZyUFDLRGELRUFDG]LHáDOLWHUDFNLHJR5y*QHW\S\WZRU]\ZDZV]WXFHREUD]
ZILOPLHVáRZRLVFHQRJUDILDZWHDWU]HPX]\NDHIHNW\DNXVW\F]QHJáRVOXG]NL
3LNQRNUDMyZ(XURS\
•
&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DMFLDZUy*Q\FKNUDMDFK(XURS\
.XOWXUD L KLVWRULD LQQ\FK QDURGyZ ]Z\F]DMH ]DE\WNL Z\WZRU\ V]WXNL EDQLH OHJHQG\
SLHQL3U]\MD(PLG]\QDURGDPL'RVWU]HJDQLHZDUWRFLNXOWXULQQ\FKQDURGyZ:VSyá-
SUDFD3ROVNL]NUDMDPL(XURS\3UREOHP\LQWHJUDFML]8QL(XURSHMVN
2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL
•
.XOWXUDOQH VSRáHF]QH RE\F]DMRZH L SROLW\F]QH *\FLH QDURGX SROVNLHJR GR SRF]WNX
XX
ZLHNX3RODF\ZZDOFHRQLHSRGOHJáRü3ROVNL7URVND3RODNyZRNXOWXUZLDUREy-
F]DMHLWUDG\FMH2ZLDWDQD]LHPLDFKSROVNLFKZRNUHVLH]DERUyZ5RODNXOWXU\ZZDOFH
R ]DFKRZDQLH SROVNRFL L WR*VDPRFL QDURGRZHM =ZL]HN OLWHUDWXU\ ] *\FLHP QDURGX
Rozwój kultury i literatury na emigracji.
•
6\OZHWNLVá\QQ\FK3RODNyZ7DGHXV].RFLXV]NR-y]HI:\ELFNL)U\GHU\N&KRSLQ$GDP
0LFNLHZLF] -XOLXV] 6áRZDFNL +HQU\N 6LHQNLHZLF] %ROHVáDZ 3UXV -DQ 0DWHMNR 0DULD
6NáRGRZVND&XULH
4.
$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M
– 7 –
•
7HPDW\ND MDN Z NODVLH , ] RGSRZLHGQLP SRV]HU]HQLHP WUHFL L ]DNUHVX ]DJDGQLH RUD]
PR*OLZRFLDPL XF]QLyZ 8F]HVWQLFWZR Z *\FLX NXOWXUDOQ\P URGRZLVND 8URF]\VWRFL
RFKDUDNWHU]HORNDOQ\PRJyOQRSDVWZRZ\PLPLG]\QDURGRZ\P
•
3UDVDWHDWUWHOHZL]MDUDGLRILOPLLFKURODZHZVSyáF]HVQ\P*\FLXVSRáHF]Q\P
•
:áDFLZDVHOHNFMDLQIRUPDFMLSU]HND]\ZDQDSU]H]URGNLPDVRZHJRSU]HND]X
•
5RODUHNODP\WHOHZL]\MQHMSUDVRZHM:áDFLZRFLUHNODP\LMHMZLDU\JRGQRü
5. Lektury
3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-
QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
Wybór mitów greckich
:\EyUEDQLSROVNLFK
:\EyUEDQLLOHJHQGQDURGyZ(XURS\
I. Krasicki Bajki
A. Mickiewicz Bajki, ballady – wybór
-6áRZDFNL=SDPLWQLND=RILL%REUyZQ\
B. Prus Anielka (fragmenty)
H. Sienkiewicz Latarnik
H. Sienkiewicz W pustyni i w puszczy (fragmenty)
E. Orzeszkowa Nad Niemnem – fragment o Janie i Cecylii
W. Reymont
&KáRSL (fragmenty)
M. Krüger
*RG]LQDSVRZHMUy*\
:\EyUZLHUV]\GODG]LHFLLPáRG]LH*\±DXWRU]\MDNZ,NODVLHLLQQL
Seria:
ZLDWZF]RUDMLG]L, 2QL]PLHQLOLZLDW, 7DN*\OLOXG]LH
Wybrany komiks
7HNVW\Z\EUDQ\FKSLRVHQHNPáRG]LH*RZ\FK
:\EUDQHIUDJPHQW\SRZLHFL0XVLHURZLF]1RZDFND6QRSNLHZLF]6LHVLFND
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPPáRG]LH*RZ\FK
Proza regionalna
Adaptacja filmowa
Klasa III
– 8 –
URGRZLVNRXF]QLD
•
2EUD]\]*\FLDXF]QLDZGRPXLZV]NROH0RMHPLHMVFHZURG]LQLHV]NROHLVSRáHF]H-
VWZLH 2EVHUZDFMD VSUDZ RE\F]DMRZ\FK PRUDOQ\FK L VSRáHF]Q\FK Z ZLHFLH XF]QLyZ
6WRVXQHNGRUy*Q\FKZDUWRFL]ZL]DQ\FK]URG]LQUHOLJLSUDFURGRZLVNLHPUyZLe-
QLF]\P]HZLDWHPGRURVá\FK5R]ZD*DQLH]DOHWLZDGFKDUDNWHUXF]áRZLHNDLMHJR]a-
FKRZDVSRáHF]Q\FK=DJDGQLHQLDSV\FKRORJLF]QHLZLDWRSRJOGRZHPáRG]LH*\2FKURQD
ZáDVQ\FK SUDZ L V\VWHPX ZDUWRFL :DUWRFL Z *\FLX VSRáHF]Q\P ± SLHQLG]H ZáDG]D
PLáRüUyZQRüZROQRüVSUDZLHGOLZRü6WRVXQHNF]áRZLHNDGRZLDWDLZáDVQHMHJ]y-
VWHQFMLGRLQQ\FKOXG]LLGRVSRáHF]HVWZD5DG]HQLHVRELH]H]PLDQDPLVWUHVHPLsytu-
DFMDPLWUXGQ\PL3DWRORJLHVSRáHF]QH±SU]HVWSF]RüQDUNRW\NLDONRKROL]PEH]GRPQRü
•
3RJáELDQLH XF]XFLRZ\FK ZL]L ] SU]\URG 3UREOHP\ RFKURQ\ URGRZLVND 1HJDW\ZQ\
ZSá\ZF\ZLOL]DFMLQD*\FLHQD=LHPL3RF]XFLHZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND
•
=QDF]HQLHSUDF\Z*\FLXLQG\ZLGXDOQ\PL]ELRURZ\P3UDFD±MHMRUJDQL]DFMDLHIHNW\
=DZRG\PLHMVFDSUDF\5\QHNSUDF\2FHQDLVDPRRFHQDZ\NRQDQLD]DGD
3LNQRNUDMyZZLDWD
•
&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLFK]DMüSUDF\Z\EUDQ\FKNUDMREUD]yZ
ZLDWD%DQLHLOHJHQG\7UDG\FMHREU]GRZRFLNXOWXU\PDWHULDOQHMLGXFKRZHMUy*Q\FK
QDURGyZZLDWD:VSyáF]HVQHREUD]\]*\FLDG]LHFLLPáRG]LH*\ZLQQ\FKNUDMDFK.Rn-
WDNW\3ROVNL]LQQ\PLNUDMDPLZLDWD3RODF\ZZLHFLHLLFKGRNRQDQLD
2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL
•
.V]WDáWRZDQLH VL *\FLD Z 3ROVFH PLG]\ZRMHQQHM )\FLH Z Polsce w latach okupacji.
3U]HPLDQ\]DFKRG]FHZ3ROVFHSR,,ZRMQLHZLDWRZHMZG]LHG]LQLH*\FLDVSRáHF]QHJR
L NXOWXUDOQHJR 3RVWDZ\ ERKDWHUyZ MDNR Z]RU\ SRVWSRZDQLD 3RZVWDQLH ,,, 5]HF]\So-
spolitej Polskiej. Osoby i wydarzenia o zasadniczym znaczeniu dla losów narodu i pa
-
VWZDSROVNLHJR5RODOLWHUDWXU\ZNV]WDáWRZDQLXSRVWDZOXG]LLLFKZ]RUFyZPRUDOQ\FK
•
6\OZHWNLVá\QQ\FKSRVWDFL-y]HI3LáVXGVNL-DQXV].RUF]DN-DQ3DZHá,,/HFK:DáVD
&]HVáDZ0LáRV]:LVáDZD6]\PERUVND
$NWXDOQHZ\GDU]HQLD±VSRáHF]HVWZRZNWyU\P*\M
•
$NWXDOQH WHPDW\ VSRáHF]QH SROLW\F]QH L NXOWXUDOQH 6DPRU]G XF]QLRZVNL ± NODVRZ\
LV]NROQ\-HGQRVWND±VSRáHF]HVWZRQDUyG±SDVWZR:áDG]DSDVWZD±XVWDZRGDZF]D
Z\NRQDZF]DLVGRZQLF]D.DPSDQLDZ\ERUF]DDJLWDFMDSURJUDPZ\ERUF]\2GSRZLe-
G]LDOQRü]DSRZLHU]RQHIXQNFMH
– 9 –
•
=DJDGQLHQLDZVSyáF]HVQHJRZLDWD5RODURGNyZPDVRZHJRSU]HND]XMDNR(UyGáDLQIRr-
PDFML OHG]HQLH Z\GDU]H XF]HVWQLFWZR Z Z\GDU]HQLDFK URGRZLVNRZ\FK V]NRáD Ue-
JLRQ2FHQDZ\GDU]HZNUDMXLQDZLHFLH0HGLDMDNRURGNLSR]QDZF]HZVSyáF]HVQo-
FL .RPXQLNDW\ LQIRUPDF\MQH L SHUVZD]\MQH UHNODPRZH L SURSDJDQGRZH -]\N
SRV]F]HJyOQ\FKPHGLyZ±IRUP\LURGNLREUD]RZH3RMFLDNRPXQLNDFMLPHGLDOQHM]QDN
V\PERONRGM]\N
5. Lektury
3URSR]\FMHOHNWXU±GRZ\ERUXSU]H]QDXF]\FLHODZ]DOH*QRFLRGSR]LRPXLQWHOHNWXDl-
QHJRXF]QLyZLFK]DLQWHUHVRZDLSRWU]HEZ\FKRZDZF]\FK
:\EyUEDQLLOHJHQG]Uy*Q\FKVWURQZLDWD
.VL*NL]VHULL:LHONLUDMGGRRNRáDZLDWD
J. Korczak
.UyO0DFLX,
$O.DPLVNLKamienie na szaniec (fragmenty)
0:DNRZLF]Szkice spod Monte Cassino (fragmenty)
&]0LáRV]Wybór wierszy
W. Szymborska Wybór wierszy
S. Lem Bajki robotów
M. Twain Przygody Tomka Sawyera (fragmenty)
F.H. Burnett Tajemniczy ogród
A. Saint-Exupery
0Dá\.VL* (fragmenty)
E. Hemingway – wybrane opowiadanie
:\EyUZLHUV]\±75y*HZLF]DNV-7ZDUGRZVNLHJR
3RZLHüPáRG]LH*RZD
Wybrany komiks
8WZRU\SRH]MLSLHZDQHMQS('HPDUF]\N%2NXG*DZD
:\EUDQHWHNVW\]F]DVRSLVPPáRG]LH*RZ\FK
Proza regionalna
Film fabularny (np. science-fiction, przygodowy)
Przedstawienie teatralne
.6=7$à&(1,(-=<.2:(
0Ï:,(1,(,6à8&+$1,(
– 10 –
Klasa I
•
5R]PRZDVZRERGQDLNLHURZDQDVDPRG]LHOQHZ\SRZLDGDQLHVLXF]QLyZLSRU]GNRZa-
QLHZ\SRZLHG]LX]XSHáQLDQLH
•
%RJDFHQLHF]\QQHJRVáRZQLFWZDXF]QLDZ]ZL]NX]WHPDW\NLSRWU]HEDPLM]\NRZ\PLXF]QLD
•
1D]\ZDQLHU]HF]\F]\QQRFLFHFKSU]HGPLRWyZLRVyE
•
6áXFKDQLH]H]UR]XPLHQLHP
•
Nazywanie niektórych stanów psychicznych.
•
:\UD*DQLHVWRVXQNyw czasowych i przestrzennych.
•
*UXSRZDQLHZ\UD]yZZRNyáRNUHORQHJRWHPDWX
•
Gromadzenie wyrazów pokrewnych.
•
Budowanie tekstów kilkuzdaniowych.
•
:VSyOQHXNáDGDQLHSODQyZQLHNWyU\FKXWZRUyZRSRZLDGDRSUDFRZ\ZDQLHVSUDZR]GD
opisywanie przedmiotów i postaci.
•
:\JáDV]DQLHZLHUV]\±XZ]JOGQLDQLHSU]HVWDQNRZDQLDLDNFHQWyZORJLF]Q\FK3UDFDQDG
WHFKQLN XF]HQLD VL WHNVWyZ QD SDPLü 3UDFD QDG SU]\JRWRZDQLHP LQVFHQL]DFML Z\EUa-
nych utworów.
•
ûZLF]HQLDZG\NFMLLPRGXODFMLJáRVX
•
8*\ZDQLHIRUPJU]HF]QRFLRZ\FK3U]HSURZDG]DQLHUR]PRZ\WHOHIRQLF]QHM
•
Wyrazy obcego pochodzenia.
Klasa II
•
5R]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL]RWRF]HQLHP±MDNZNODVLH,
•
5R]PRZDVZRERGQDLNLHURZDQDVDPRG]LHOQHGáX*V]HZ\SRZLDGDQLHVLXF]QLyZ
•
Dalsze bog
DFHQLHF]\QQHJRVáRZQLFWZDXF]QLyZZ]DOH*QRFLRGZSURZDG]DQHMWHPDW\NL
•
.RQFHQWUDFMDQDGáX*V]HMZ\SRZLHG]LUR]PyZF\=DVDG\NXOWXUDOQHMUR]PRZ\
•
Doskonalenie opowiadania ustnego.
•
.V]WDáFHQLHXPLHMWQRFLIRUPXáRZDQLDZáDVQ\FKVGyZ
•
Poszukiwanie
Z\UD*HQDMWUDIQLHMV]\FKGODZ\UD*DQLDWUHFL
•
*URPDG]HQLHZ\UD]yZ]ZL]DQ\FK]RSLVHPSU]HGPLRWyZLZ\JOGXF]áRZLHND(OHPHQW\
charakterystyki.
– 11 –
•
*URPDG]HQLHZ\UD]yZQD]\ZDMF\FK]DOHW\LZDG\
•
*URPDG]HQLHLVWRVRZDQLHZ\UD]yZLZ\UD*HRNUHODMF\Fh stosunki czasowe (np. naj-
pierw,
QDVWSQLH, potem).
•
:SURZDG]HQLH RNUHOH LQWHQV\ZQRFL RGF]XZDQLD QS LQWHUHVXMFD ]DEDZD ciekawa
wycieczka).
•
Wyrazy bliskoznaczne.
•
Nadawanie wypowiedzi charakteru emocjonalnego.
•
'RVNRQDOHQLHXPLHMWQRFLXNáDGDQLDVSUDZR]GD]Z\FLHF]NLDNDGHPLL itp.
•
Recytacja wierszy – zbiorowa i indywidualna.
Klasa III
•
'DOV]HUR]ZLMDQLHVSUDZQRFLNRPXQLNRZDQLDVL]RWRF]HQLHP±MDNZNODVLH,L,,
•
ûZLF]HQLDZNV]WDáFHQLXXPLHMWQRFLXNLHUXQNRZDQHJRGáX*V]HJRZ\SRZLDGDQLDVL
•
'DOV]H GRVNRQDOHQLH XPLHMWQRFL NRQFHQWUDFML QD FRUD] GáX*V]HM Z\SRZLHG]L )XQNFMH
HOHPHQWyZSR]DM]\NRZ\FKLQWRQDFMDPRGXODFMDPLPLNDJHVW\NXODFMD
•
'DOV]HGRVNRQDOHQLHZF]HQLHMSR]QDQ\FKIRUPZ\SRZLHG]LRSRZLDGDQLDVSUDZR]GDQLDRSi-
su.
•
:áF]DQLHGRRSRZLDGDQLDHOHPHQWyZGLDORJX
•
.RQW\QXDFMDüZLF]HZZ\JáDV]DQLXZLHUV]\
•
:\UD*HQLDL]ZURW\
•
*URPDG]HQLHVáRZQLFWZD]ZL]DQHJR]Uy*Q\PL]DZRGDPL
CZYTANIE I OPRACOWYWANIE TEKSTÓW
Klasa I
•
'RVNRQDOHQLHXPLHMWQRFLF]\WDQLD
•
&]\WDQLHJáRQH±SRSUDZQHZ\UD(QHSá\QQH]XZ]JOGQLHQLHP]QDNyZSU]HVWDQNRZ\FK
akcentów logicznych.
•
Czytanie ciche ze zrozumieniem.
– 12 –
•
&]\WDQLH]SRG]LDáHPQDUROH
•
.V]WDáFHQLHSRSUDZQHMG\NFMLZ\UD]LVWRFLPRZ\PRGXODFMLJáRVX.
•
5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZDûZLF]HQLDZNRU]\VWDQLX]NDWDORJXELEOLRWHF]QHJR
•
6DPRG]LHOQHF]\WDQLHZ\EUDQ\FKNVL*HN
•
:VSyOQHLVDPRG]LHOQHF]\WDQLHZ\EUDQ\FKDUW\NXáyZ]SUDV\F]DVRSLVP:\V]XNLZDQLH
Z\EUDQ\FKG]LDáyZZSUDVLH
•
8PLHMWQRüNRU]\Vtania z encyklopedii – wyszukiwanie informacji.
•
8PLHMWQRüNRU]\VWDQLD]NVL*NLWHOHIRQLF]QHM
•
.RU]\VWDQLH]HVáRZQLNDRUWRJUDILF]QHJRZ\UD]yZREF\FK
•
:VSyOQHRSUDFRZ\ZDQLHOHNWXU&]DVLPLHMVFHDNFMLERKDWHURZLHJáyZQH]GDU]HQLD
•
Omawianie p
UREOHPDW\NL SU]HF]\WDQHJR XWZRUX 2SLV SRVWDFL ± RSLV ]HZQWU]Q\ FHFK\
FKDUDNWHUX3U]H*\FLDXF]QLyZ]ZL]DQH]RPDZLDQ\PWHNVWHP
•
2GF]\W\ZDQLHNRPLNVyZ±SRZL]DQLHREUD]ND]ÄG\PNLHP´RSRZLHG]HQLHWUHFL
Klasa II
•
'RVNRQDOHQLHF]\WDQLDJáRQHJRi cichego ze zrozumieniem – jak w klasie I.
•
&]\WDQLHJáRQH]HV]F]HJyOQ\PXZ]JOGQLHQLHPüZLF]HLQWRQDF\MQ\FK
•
ûZLF]HQLDZF]\WDQLX]SRG]LDáHPQDUROH
•
5R]Uy*QLDQLHXWZRUyZZLHUV]RZDQ\FKLSLVDQ\FKSUR]
•
5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZD3UDFD]NVL*N.
•
'DOV]HNV]WDáFHQLHXPLHMWQRFLNRU]\VWDQLD]H6áRZQLNDRUWRJUDILF]QHJR, 6áRZQLNDZ\Ua-
zów obcych.
•
=DSR]QDQLH ] LQQ\PL URG]DMDPL VáRZQLNyZ ± 6áRZQLN JHRJUDILF]Q\, 6áRZQLN KLVWRULL,
6áRZQLNZ\UD]yZEOLVNR]QDF]Q\FK2EVHUZDFMDEXGRZ\KDVHáX*\ZDQ\FKVNUyWyZ
•
(QF\NORSHGLDMDNRSRGVWDZRZHZ\GDZQLFWZRLQIRUPDF\MQH±GRVNRQDOHQLHXPLHMWQRFL
Z\V]XNLZDQLDUy*Q\FKKDVHá
•
3UDFD]F]DVRSLVPHP8NáDGPDWHULDáXZF]DVRSLPLHVWDáHG]LDá\UXEU\NLNFLNLLWS
•
:VSyOQHRSUDFRZ\ZDQLHWUHFLOHNWXU± jak w klasie I.
Klasa III
– 13 –
•
'RVNRQDOHQLHXPLHMWQRFLF]\WDQLD]H]UR]XPLHQLHPGáX*V]\FKWHNVWyZ
•
5R]ZLMDQLHF]\WHOQLFWZD±NRU]\VWDQLH]HQF\NORSHGLLVáRZQLNyZ
•
&]\WDQLHZ\EUDQ\FKDUW\NXáyZ]SUDV\FRG]LHQQHM:\V]XNLZDQLHDUW\NXáyZQDRNUHORQ\We-
mat.
•
3UDNW\F]QHüZLF]HQLDZRGF]\W\ZDQLXLQVWUXNFMLREVáXJLXU]G]HXORWHNRVSRVRELHGDw-
NRZDQLDQSOHNyZNRU]\VWDQLH]UR]NáDGyZMD]G\SRFLJyZDXWREXVyZUy*QHJRURG]DMX
SU]HSLVyZQSNXOLQDUQ\FKSUDQLDLWS2GF]\W\ZDQLHLREMDQLDQLH]QDNyZWRZDURZ\FKQD
metkach, opakowaniach itp.
•
Wspólne opracowywanie lektur jak w klasach poprzednich.
PISANIE
Klasa I
•
:VSyOQHLVDPRG]LHOQHSLVDQLHRSRZLDGD
•
Wspólne opisywanie przedmiotów i postaci.
•
:VSyOQHLVDPRG]LHOQHXNáDGDQLHSODQyZRSRZLDGD
•
:VSyOQHSLVDQLHVSUDZR]GD]Z\FLHF]NLDNDGHPLLLWS
•
3LVDQLH]SDPLFLL]HVáXFKX]GDSRMHG\QF]\FKLáDWZLHMV]\FK]GD]áR*RQ\FK
•
3LVPDX*\WNRZHOLVW*\F]HQLDLPLHQLQRZHXURG]LQRZHZLWHF]QH
•
Adresowanie.
•
Pisanie skrótów i skrótowców.
Klasa II
•
6DPRG]LHOQHSLVDQLHRSRZLDGDRSLVyZVSUDZR]GD
•
:VSyOQHSLVDQLHVWUHV]F]H
•
:VSyOQHVSRU]G]DQLHQRWDWHN]OHNFML
•
3LVDQLH]SDPLFLL]HVáXFKXWUXGQLHMV]\FK]GD]áR*RQ\FK
•
5HGDJRZDQLHGáX*V]HMZ\SRZLHG]LSLVHPQHM]H]ZUyFHQLHPXZDJLQDMHMVSyMQRü
•
ûZLF]HQLDNRPSR]\F\MQH±SODQRGWZyUF]\
•
5y*QHIRUP\NRUHVSRQGHQFML
– 14 –
•
3LVPDX*\WNRZH±]DSURV]HQLHRJáRV]HQLH3UyEDSLVDQLD*\FLRU\VXSRGDQLD
•
ûZLF]HQLDZSLVDQLXVNUyWyZLVNUyWRZFyZ
•
Mój terminarz – notatki.
Klasa III
•
'RVNRQDOHQLHWHNVWyZRSRZLDGDVSUDZR]GDRSLVyZ
•
Pisanie charakterystyk bohaterów literackich i postaci rzeczywistych.
•
6DPRG]LHOQHXNáDGDQLHSODQyZRGWZyUF]\FK
•
ûZLF]HQLDNRPSR]\F\MQH±SODQWZyUF]\
•
Stosowanie akapitów.
•
Pisma u
*\WNRZH ± *\FLRU\V SRGDQLH RJáRV]HQLH ]DZLDGRPLHQLH ]DSURV]HQLH WHOHJUDP
Z\SHáQLDQLHGUXNyZSRF]WRZ\FKLWS
•
Skróty i skrótowce.
•
Samodzielne pisanie notatek z lekcji.
•
.RQW\QXDFMDüZLF]HZSLVDQLX]HVáXFKXL]SDPLFL
•
3LVRZQLDZ\UD]yZ]ZL]DQ\FK]WHUPLQRORJLUy*Q\FK]DZRGyZ
1$8.$2-=<.8
Klasa I
Budowa zdania
•
5RG]DMH]GD]HZ]JOGXQDFHOZ\SRZLHG]L]GDQLHR]QDMPXMFHS\WDMFHUR]ND]XMFH
wykrzyknikowe.
•
=GDQLHSRMHG\QF]HQLHUR]ZLQLWHLUR]ZLQLWH±RU]HF]HQLHLSRGPLRW
•
=GDQLH]áR*RQH
Czasownik
±MDNRF]üPRZ\R]QDF]DMFDF]\QQRFLLVWDQ\&]DV\RVRE\OLF]E\
Poprawna odmiana czasowników typu: umiem, rozumiem,
LG.
Rzeczownik
±MDNRQD]ZDRVyEUROLQ]ZLHU]WU]HF]\2GPLDQDU]HF]RZQLND
Przymiotnik – liczba i rodzaj, odmiana przymiotnika z rzeczownikiem.
– 15 –
:\Uy*QLDQLHU]HF]RZQLNDF]DVRZQLNDLSU]\PLRWQLNDZ]GDQLX
Przyimek
±MDNRZ\UD]R]QDF]DMF\VWRVXQNLSU]HVWU]HQQHLF]DVRZH
Spójnik
Z]GDQLXSRMHG\QF]\PL]áR*RQ\P5R]SR]QDZDQLHVSyMQLNyZ
Ortografia i interpunkcja
ûZLF]HQLHSRSUDZQHMSLVRZQLZ\UD]yZLLQWHUSXQNFML
•
pisownia wyrazów z ó, rz,
*, h, ch wymiennymi i niewymiennymi
•
SLVRZQLDU]HF]RZQLNyZ]DNRF]RQ\FKQD-arz, -erz, D*,H*
•
pisownia wyrazów z
, , en, em, on, om
•
pisownia rz
SRVSyáJáRVNDFKZ\MWNLRGWHM]DVDG\
•
pisanie
HP, , -om ZNRFyZNDFKIOHNV\MQ\FKZ\UD]yZ
•
SLVRZQLD]DNRF]HIRUPF]DVXSU]HV]áHJR
•
nie z rzeczownikiem, przymiotnikiem i czasownikiem
•
stosowanie wielkich liter
•
]QDNLSU]HVWDQNRZHZ]GDQLXSRMHG\QF]\PL]áR*RQ\P
•
dzielenie wyrazów przy przenoszeniu
•
QLHSRG]LHOQRüZ\UD]yZMHGQRV\ODERZ\FK
•
üZLF]HQLDZNRU]\VWDQLX]H6áRZQLNDRUWRJUDILF]QHJR±SRU]GNRZDQLHZ\UD]yZZNROHj-
QRFLDOIDEHW\F]QHMZ\V]XNLZDQLHKDVHáZ6áRZQLNXRUWRJUDILF]Q\P
Klasa II
Budowa zdania
ûZLF]HQLDMDNZNODVLH,
=ZL]HNVNáDGQLRZ\JáyZQ\±SRGPLRWX]RU]HF]HQLHP
ûZLF]HQLDZEXGRZLH]GDQLD]áR*RQHJR
Czasownik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL]NODV\,
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PWZRU]HQLXLX*\FLXIRUPWU\EXUR]ND]XMFHJR
Rzeczownik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL
Przymiotnik
8WUZDODQLHZLDGRPRFL
– 16 –
Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie nieregularne.
Liczebniki
3RG]LDáOLF]HEQLNyZQDJáyZQHSRU]GNRZHL]ELRURZH3RSUDZQHX*\FLHW\FKIRUP
Przyimek i spójnik
ûZLF]HQLDXWUZDODMFH
Zaimki osobowe i ich funkcja w zdaniu.
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PX*\FLXIRUP]DLPNyZRVRERZ\FK
Ortografia i interpunkcja
ûZLF]HQLDZSRSUDZQ\PSLVDQLXMDNZNODVLH,
•
pisownia j, i
SRVSyáJáRVNDFKLVDPRJáRVNDFK
•
SLVRZQLDUy*Q\FKIRUPOLF]HEQLNyZ
•
pisownia skrótów i skrótowców
•
pisownia ó
Z]DNRF]HQLDFK-ów, -ówka, -ówna
•
pisownia u
Z]DNRF]HQLDFK-unek, -utka, -usia, -ula, -uje
•
pisownia nie
]Uy*Q\PLF]FLDPLPRZ\
•
SLVRZQLDOLF]HEQLNyZ]áR*RQ\ch
•
SLVDQLHU]HF]RZQLNyZZáDVQ\FKZWHNVWDFKX*\WNRZ\FK
•
GRVNRQDOHQLHSRVáXJLZDQLDVL6áRZQLNLHPRUWRJUDILF]Q\P
Klasa III
3RZWDU]DQLHLXWUZDODQLHZLDGRPRFL]NODVSRSU]HGQLFK
Budowa zdania
&]DVRZQLNLZ]ZL]NX]U]HF]RZQLNLHP
8WUZDOHQLHZLDGRPRFLRIRUPDFKF]DVRZQLND
Wyrazy podstawowe i pochodne. Rodzina wyrazów.
ûZLF]HQLDZSLVDQLXZ]ZL]NX]SRZWDU]DMF\PLVLW\SRZ\PLEáGDPLZGDQ\P]HVSROH
klasowym.
3LVRZQLDáF]QDLUR]G]LHOQDSDUW\NXá-by, -bym.
3LVRZQLD]DNRF]H-ski, -cki, -dzki, -stwo, -ctwo, -dztwo.
Pisownia przedrostków roz-, bez-, z-, wz-, wez-.
3LVRZQLDSU]\PLRWQLNyZZVWRSQLXZ\*V]\PLQDMZ\*V]\P
– 17 –
352&('85<26,*$1,$&(/Ï:
3URJUDPQDXF]DQLDMHVWSU]H]QDF]RQ\GODXF]QLyZ]XSROHG]HQLHPXP\VáRZ\PZVWRp-
QLX OHNNLP 5]HF]\ZLVW V\WXDFM G\GDNW\F]Q ]QD QDXF]\FLHO SUDFXMF\ ] GDQ JUXS
XF]QLyZLGODWHJRW\ONRRQPR*HZáDFLZLHGREUDüWUHFLLPHWRG\NV]WDáFHQLDURGNLG\GDk-
W\F]QH D WDN*H Z\]QDF]\ü V]F]HJyáRZH ]DGDQLD G\GDNW\F]QRZ\FKRZDZF]H :\PDJDQLD
SURJUDPRZHPXV]E\üGRVWRVRZDQHGRPR*OLZRFLUR]ZRMRZ\FKXF]QLyZ,WRVDPnauczy-
FLHOPXVL]GHF\GRZDü]MDNLFKWUHFLQDXF]DQLDQDOH*\]UH]\JQRZDüDNWyUHWU]HEDSRV]HU]\ü
(OHPHQWHPVFDODMF\PSURJUDPQDXF]DQLDM]\NDSROVNLHJRQD,,,HWDSLHHGXNDF\MQ\P
MHVWWHPDW\ND]ZL]DQD]HURGRZLVNLHPXF]QLDMHJRQDMEOL*V]\PRWRF]HQLHPLXF]HVWQLF]e-
QLHPZDNWXDOQ\P*\FLXVSRáHF]Q\PLNXOWXUDOQ\P7HPDW\NDWDMHVWUR]V]HU]RQNRQW\Qu-
DFMSURJUDPX,L,,HWDSXQDXF]DQLD-HGQRF]HQLHSURJUDP]DNáDGDFLVáNRUHODFM]LQQ\PL
SU]HGPLRWDPLQDXF]DQLDSU]HGHZV]\VWNLP]KLVWRULJHRJUDILSU]\URGLZLHG]RVSRáe-
F]HVWZLH6]F]HJyáRZ\UR]NáDGPDWHULDáXQDXF]\FLHOSRZLQLHQRSUDFRZDüSRZF]HQLHMV]\P
]DSR]QDQLXVL]SURJUDPHPQDXF]DQLDW\FKSU]HGPLRWyZRUD]SRNRQVXOWDFML]LQQ\PLQa-
uczycielami.
7HPDW\ND]RVWDáDXMWDZG]LDáyZ
I.
URGRZLVNRXF]QLD
II.
3LNQRNUDMXRMF]\VWHJR±NO,
3LNQRNUDMyZ(XURS\±NO,,
3LNQRNUDMyZZLDWD±NO,,,
III.
2EUD]\]SU]HV]áRFL3ROVNL
IV. Aktualne wydarzenia – spo
áHF]HVWZRZNWyU\P*\M
V.
Lektury.
W dziale I
WUHFLQDXF]DQLDREHMPXMREUD]\]*\FLDPáRG]LH*\ZMHMQDMEOL*V]\PRWo-
F]HQLX6WRSQLRZRWUHFLWHUR]V]HU]DMVLQDSUREOHP\ZLHNXGRUDVWDQLD]DJDGQLHVSRáHFz-
Q\FKSV\FKRORJLF]Q\FKZLDWRSRJOGRZ\FKV\VWHPyZZDUWRFLLWS:SOHFLRQHVWH*HOe-
PHQW\FLH*HNHGXNDF\MQ\FKHGXNDFMDHNRORJLF]QDSUR]GURZRWQDILOR]RILF]QD
']LDá,,MHVWVNRUHORZDQ\]WUHFLDPLQDXF]DQLDJHRJUDILLLSU]\URG\3RSU]H]RGSRZLHd-
QLGREyUOLWHUDWXU\XF]QLRZLHPRJSR]QDüFKDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URGQLF]H*\FLHOu-
– 18 –
G]L LFK ]DMFLD SUDF REU]GRZRü NXOWXU HOHPHQW\ KLVWRULL LWS :SOHFLRQH V HOHPHQW\
FLH*NLUHJLRQDOQHMLHXURSHMVNLHM
']LDá,,,MHVWVNRUHORZDQ\]WUHFLDPLKLVWRU\F]Q\PL/LWHUDWXUDVWDMHVLWXX]XSHáQLe-
QLHPZLDGRPRFL]GRE\W\FKQDOHNFMDFKKLVWRULLLRGZURWQLHZLDGRPRFLKLVWRU\F]QHPRJ
E\üSRPRFQHZ]UR]XPLHQLXUROLOLWHUDWXU\ZG]LHMDFKQDURGX8ND]DQLHV\OZHWHNZ\ELWQ\FK
SRVWDFLEG]LHNV]WDáWRZDüHPRFMRQDOQHQDVWDZLHQLHXF]QLyZGRRPDZLDQ\FKWUHFL1DOH*\
V]F]HJyOQLHZ\NRU]\VWDüZDORU\Z\FKRZDZF]HW\FKWUHFLNWyUHVWZDU]DMGX*HPR*OLZRFL
RGG]LDá\ZDQLDQDRVRERZRüXF]QLyZ
W dziale IV
QDOH*\]D]QDMRPLüXF]QLyZ]]DJDGQLHQLDPLZVSyáF]HVQHJR*\FLDVSRáHFz-
QHJRSROLW\F]QHJRLNXOWXUDOQHJRZURGRZLVNXNUDMXLQDZLHFLH]Z\NRU]\VWDQLHPZV]Hl-
NLFK URGNyZ PDVRZHJR SU]HND]X ± SUDVD UDGLR WHOHZL]MD ILOP LWS 1DOH*\ SU]\JRWRZDü
L ]DFKFLü XF]QLyZ GR F]\QQHJR XF]HVWQLFWZD Z *\FLX VSRáHF]QRNXOWXUDOQ\P URGRZLVND
7HPDW\NDWDSRZLQQDE\üVNRUHORZDQD]QDXF]DQLHPZLHG]\RVSRáHF]HVWZLH:WUHFLWH
ZáF]RQRHOHPHQW\FLH*NLHGXNDFMLF]\WHOQLF]HMLPHGLDOQHM6]F]HJyOQXZDJQDOH*\]ZUó-
FLüQDNU\W\F]Q\RGELyUPXOWLPHGLDOQ\FKSU]HND]yZLVHOHNFMLQIRUPDFMLRUD]QDRGUy*QLDQLH
komunikatów informacyjnych od perswazyjnych.
']LDá9±WRSURSR]\FMHOHNWXUNWyUHQDXF]\FLHOPR*HZ\NRU]\VWDüZSURFHVLHQDXF]a-
QLD3RZLQLHQMHGQDNVDPRG]LHOQLHZ\V]XNLZDüWDNLHSR]\FMHNWyUHZMHJR]HVSROHXF]QLyZ
EGOHSLHMVáX*\üUHDOL]DFMLSRVWDZLRQ\FKFHOyZQDXF]DQLD=QDF]QXZDJSRZLQLHQ]ZUó-
FLüQD]DLQWHUHVRZDQLDVZRLFKZ\FKRZDQNyZLZUD]]QLPLGRELHUDü RGSRZLHGQLH OHNWXU\
&DáNRZLW LQZHQFM PXVL Z\ND]Dü VL QDXF]\FLHO Z Z\V]XNLZDQLX RGSRZLHGQLHM OLWHUDWXU\
regionalnej.
7UHFLQDXF]DQLDQDOH*\WUDNWRZDüHODVW\F]QLHZHU\ILNXMF]DNUHVV]F]HJyáRZHMWHPDWy-
NLZ]DOH*QRFLRGNRQNUHWQHMV\WXDFMLG\GDNW\F]QHMGDQHJR]HVSRáXXF]QLyZ=DNUHVWHPDWy-
NLG]LDáX,9QDOH*\V\VWHPDW\F]QLHDNWXDOL]RZDü
3URFHVNV]WDáFHQLDSRZLQLHQSU]HELHJDü ZLHORSR]LRPRZR Z ]DOH*QRFL RG PR*OLZRFL
LQWHOHNWXDOQ\FK XF]QLD 1DOH*\ ZSURZDG]Dü ]DVDG Uy*QLFRZDQLD RUD] LQG\ZLGXDOL]DFML ]a-
NUHVXWUHFLSURJUDPRZ\FKLZ\PDJDQ\FKXPLHMWQRFL'X*XZDJWU]HEDWH*]ZUDFDüQD
]DLQWHUHVRZDQLD]HVSRáXNODVRZHJRURG]DML]DNUHVLFKGRZLDGF]H*\FLRZ\FK
2VLJQLFLH]DáR*RQ\FKFHOyZZ\PDJDDE\ZV]HONLHPHWRG\IRUP\LURGNLG\GDNW\Fz-
QHE\á\GRVWRVRZDQHGRUHDOL]RZDQ\FKWUHFLLFKDUDNWHU\VW\NLGDQHJR]HVSRáXNODVRZHJR
.6=7$à&(1,(-=<.2:(
– 19 –
0yZLHQLHLVáXFKDQLH)RUP\Z\SRZLHG]LXVWQHMLSLVHPQHM
*áyZQ\PFHOHPNV]WDáFHQLDM]\NRZHJRMHVWZ\URELHQLHVSUDZQRFLM]\NRZHMWUDNWo-
ZDQHM WX MDNR QDU]G]LH SRUR]XPLHZDQLD VL RUD] URGHN Z\UD*DQLD VZRLFK P\OL L XF]Xü
'ODWHJRWDNZD*QDMHVWGEDáRüRUR]ZyMPRZ\]GROQRFLNRPXQLNDF\MQ\FKXF]QLD]XSROe-
G]HQLHP XP\VáRZ\P -HVW WR SR F]FL ZDUXQHN PR*OLZLH V]\ENLHJR ]LQWHJURZDQLD VL ]H
VSRáHF]HVWZHPQDUy*Q\FKSáDV]F]\]QDFK*\FLDFRG]LHQQHJR
:W\PFHOXPR*QDZSURZDG]DüZLHOHüZLF]HZPyZLHQLXQS
•
VZRERGQHZ\SRZLDGDQLHVL
•
X]XSHáQLDQLHZ\SRZLHG]L innych,
•
SRSUDZLDQLHZ\SRZLHG]LZáDVQHMLLQQ\FK
•
RPDZLDQLHWUHFLSU]HF]\WDQHMOHNWXU\RJOGDQ\FKILOPyZSU]HGVWDZLHZ\FLHF]HNLWS
•
ZVSyOQH L VDPRG]LHOQH XNáDGDQLH RSRZLDGD GLDORJyZ RSLVyZ SODQyZ VSUDZR]GD
LVWUHV]F]H
•
zbiorowe i indy
ZLGXDOQHZ\JáDV]DQLHZLHUV]\
1DMEDUG]LHMSR*GDQLQDMF]FLHMLQLFMRZDQSU]H]QDXF]\FLHODIRUPZ\SRZLHG]LSo-
ZLQQRE\üVZRERGQHLVDPRU]XWQHZ\SRZLDGDQLHVLXF]QLyZ6WDQRZLRQRSRGVWDZüZi-
F]H VáRZQLNRZ\FK Z]ERJDFDMF\FK F]\QQ\ VáRZQLN XF]QLD RUD] ]DSHZQLDMF\FK ELH*F
NRUHNWZ\SRZLHG]L
%DUG]RLVWRWQIRUPZ\SRZLHG]LMHVWRPDZLDQLHWUHFLSU]HF]\WDQHMOHNWXU\RJOGDQHJR
ILOPX Z\FLHF]NL SRQLHZD* XF]QLRZLH PDM WX PR*OLZRü NRU]\VWDQLD ]H VZRERG\ XMFLD
L Z\ERUX VSUDZ NWyUH LFK QDMEDUG]LHM ]DLQWHUHVRZDá\ 0RJ WX WH* Z\UD]Lü VZRM RFHQ
SU]HGVWDZLRQHJR SUREOHPX 6SUDZR]GDQLD V WDN IRUP NWyUD GDMH ZLHOH VZRERG\ Z\So-
ZLHG]LLQDOH*\MVWRVRZDüF]VWRMX*RGQL*V]\FKNODV
7UXGQLHMV]IRUPMHVWRSRZLDGDQLHGODWHJRZ\PDJDQDMHVWWXZLNV]DSRPRFQDXF]y-
FLHOD0LPRSR]RUQHMVZRERG\Z\SRZLHG]LQDXF]\FLHO PXVL F]XZDüL QDNLHURZ\ZDü RSo-
ZLDGDQLH XF]QLD DE\ PLG]\ SRV]F]HJyOQ\PL Z\GDU]HQLDPL ]DFKRG]LáD ORJLF]QD áF]QRü
:\SRZLHG]LPXV]E\üXSRU]GNRZDQH'RSLHURSRVHULLüZLF]HZNODVDFKQL*V]\FKJG\
XF]QLRZLH]UR]XPLHMQDF]\PSROHJDRSRZLDGDQLHPR*QDZ\PDJDüRGQLFKVDPRG]LHOQHJR
RSRZLDGDQLD.ROHMQ\PNURNLHPPR*HE\üZáF]DQLHGRRSRZLDGDQLDGLDORJX
1DVWSQIRUPZ\SRZLHG]LNWyUDWH*Z\PDJDSUDF\SRGNLHUXQNLHPQDXF]\FLHODMHVW
RSLVRSDUW\QDEH]SRUHGQLHMREVHUZDFML3U]HGSU]\VWSLHQLHPGRVDPRG]LHOQHJRRSUDFRZy-
ZDQLDRSLVyZXF]QLRZLHPXV]VRELH XZLDGRPLü Uy*QLF PLG]\ RSRZLDGDQLHP D RSLVHP
L SRVLü XPLHMWQRü XSRU]GNRZDQHM REVHUZDFML GDQHJR SU]HGPLRWX OXE ]MDZLVND ZHGáXJ
RNUHORQ\FK NU\WHULyZ 2SLV SRVWDFL MHVW SU]\JRWRZDQLHP GR FKDUDNWHU\VW\NL NWyU PR*QD
ZSURZDG]Dü Z NODVDFK Z\*V]\FK 0R*H RQD GRW\F]\ü SRVWDFL U]HF]\ZLVW\FK L OLWHUDFNLFK
– 20 –
8F]QLRZLHSRZLQQLVLQDXF]\ü*HFKDUDNWHU\VW\NDPXVLE\üGRNáDGQDRELHNW\ZQDDOHWH*
QLH NU]\ZG]FD RSLV\ZDQ\FK SRVWDFL 1DXF]\FLHO SRZLQLHQ WDN XNLHUXQNRZDü REVHUZDFM
XF]QLyZDE\GRVWU]HJDOLFHFK\Z\Uy*QLDMFHRSLV\ZDQRVREVSRUyGLQQ\FK'RSLHURNR-
FRZ\PHWDSHPEG]LH]ZUyFHQLHXZDJLQDFHFK\SV\FKLF]QHLSRVWDZ\PRUDOQH
)RUPZ\SRZLHG]LNWyUDSU]\JRWRZXMHGRRSRZLDGDRSLVyZDQDVWSQLHVWUHV]F]H
MHVW SODQ 3R]ZDOD RQ Z VSRVyE XSRU]GNRZDQ\ L ORJLF]Q\ SU]HGVWDZLDü GDQH ]DJDGQLHQLD
0LPRL*XPLHMWQRüWDMHVWNV]WDáWRZDQDRGQDMQL*V]\FKNODVWRLWDNZ\PDJDQDMHVWSRPRF
LNRQWUROD]HVWURQ\QDXF]\FLHODSRQLHZD*SU]\VSRU]G]DQLXSODQXZ\PDJDQD MHVW DQDOL]D
LV\QWH]DZLHG]\ZHGáXJVWRSQLDZD*QRFLFRMHVWU]HF]EDUG]RWUXGQGODXF]QLD]XSROe-
G]HQLHPXP\VáRZ\P
-HGQ]QDMWUXGQLHMV]\FKIRUPZ\SRZLHG]LNWyUZSURZDG]DVLZV]NROHVSHFMDOQHMMHVW
VWUHV]F]HQLH 'ODWHJR PR*QD MH ZSURZDG]Dü GRSLHUR Z NODVDFK Z\*V]\FK SRG NLHUXQNLHP
QDXF]\FLHOD:\PDJDWRZLHOXüZLF]HZ]DNUHVLH]ZL]áRFLMDVQRFLLGRNáDGQRFLZ\So-
ZLHG]L RUD] ZVSRPQLDQHJR MX* XVWDODQLD VWRSQLD ZD*QRFL SU]HND]\ZDQ\FK WUHFL 'REUH
RSDQRZDQLH XPLHMWQRFL XNáDGDQLD SODQyZ ZDUXQNXMH SRZRG]HQLH Z SLVDQLX VWUHV]F]HQLD
2GSRZLHGQLRXáR*RQ\UDPRZ\SODQVWUHV]F]HQLDXáDWZLXF]QLRPZáDFLZ\Z\EyUPDWHULDáX
do streszczenia.
'RSLHUR SR GREU\P RSDQRZDQLX SRGVWDZRZ\FK IRUP Z\SRZLHG]L PR*QD MH SRáF]\ü
QSGRRSRZLDGDQLDZáF]\üRSLVRSLVZáF]\üGRVSUDZR]GDQLD
:D*Q\PHOHPHQWHPMHVWSUDFDWZyUF]DXF]QLyZQSUHF\WDFMHLQVFHQL]DFMH6WZDU]DM
RQH XF]QLRP RND]M GR SRND]DQLD VZRLFK XPLHMWQRFL 0RJ Z\]ZROLü EDUG]R SR*GDQ
PRW\ZDFMGRSUDF\
8PLHMWQRFLNWyUQDOH*\NV]WDáWRZDüV\VWHPDW\F]QLHRGQDMQL*V]\FKNODVMHVWVáXFKa-
QLH]H]UR]XPLHQLHPFR]HZ]JOGXQDWUXGQRFL]NRQFHQWUDFMXZDJLXF]QLyZV]NRá\VSe-
FMDOQHMQLHMHVW]DGDQLHPáDWZ\PLZ\PDJDVWDáHMSUDF\QDXF]\FLHODZW\P]DNUHVLH
Czytanie
1DXNDF]\WDQLDMDNRSRGVWDZRZHQDU]G]LHNV]WDáFHQLDPDRJURPQHZDUWRFLUHKDELOi-
WDF\MQH Z UR]ZRMX G]LHFND XSROHG]RQHJR XP\VáRZR 3R RSDQRZDQLX WHFKQLNL F]\WDQLD
Z Z\*V]\FK NODVDFK JáyZQ\ Z\VLáHN PXVL E\ü VNLHURZDQ\ QD UR]XPLHQLH WUHFL F]\WDQ\FK
WHNVWyZ1DOH*\G*\üGRMDNQDMOHSV]HJRRSDQRZDQLDXPLHMWQRFLFLFKHJRF]\WDQLD]H]Uo-
]XPLHQLHP-HVWWRNRQLHF]Q\ZDUXQHNSU]\VZDMDQLDSU]H]XF]QLyZWUHFLF]\WDQ\FK]LQQ\FK
SU]HGPLRWyZ0DWDN*HGX*H]QDF]HQLHGODXVDPRG]LHOQLHQLDVLXF]QLyZZ*\FLXVSRáHFz-
Q\PD]ZáDV]F]D]DZRGRZ\P]UR]XPLHQLHLQVWUXNFMLXORWHNLQIRUPDF\MQ\FKLWS0yZLF
RF]\WDQLXQLHPR*QD]DSRPQLHüRSUDZLGáRZ\PRGF]\W\ZDQLX]QDNyZV\PEROLWDNrozpo-
ZV]HFKQLRQ\FKZQDV]\P*\FLXFRG]LHQQ\PV\PEROHQDRSDNRZDQLDFKQDPHWNDFKLWS
– 21 –
Pisanie
2ERNXPLHMWQRFLSRSUDZQHJRPyZLHQLDLF]\WDQLDUyZQLHZD*QDMHVWXPLHMWQRüSo-
SUDZQHJR SLVDQLD 2SUyF] RPyZLRQ\FK IRUP Z\SRZLHG]L QDOH*\ Z ZLNV]\P ]DNUHVLH
ZSURZDG]DüW]ZVZRERGQHWHNVW\8F]HSRZLQLHQ]QDOH(üVSU]\MDMFHZDUXQNLGRVZRERd-
QHMWZyUF]RFLZ\QLNDMFHM]MHJRFKFLSRG]LHOHQLDVL]LQQ\PLW\PFR]REDF]\áFRSU]e-
F]\WDáFRJR]G]LZLáRFRPXVLSRGREDáR-HVWWRQLH]Z\NOHVNXWHF]Q\URGHNQDXF]DQLDMDN
LNV]WDáWRZDQLDZáDFLZ\FKSRVWDZ'RQDXF]\FLHODQDOH*\VWZDU]DQLHOLF]Q\FKV\WXDFMLNWyUH
SREXG]Dá\E\XF]QLDGRWDNLHMIRUP\Z\SRZLHG]L=QDF]FUROPRJWXRGJU\ZDüZ\FLHFz-
NLNWyUH±MH*HOLVGREU]HSU]HP\ODQHL]RUJDQL]RZDQH±Z\ZRáXMZXF]QLDFKGX*HSRNáa-
G\DNW\ZQRFL3UDFHWHSRZLQQ\PLHüV]DQVSRZLHODQLDZJD]HWFHNODVRZHMV]NROQHMNUo-
QLFHLWS=Z\NOHMHVWWRGX*PRW\ZDFMGODZLHOXXF]QLyZ
,QQIRUPNWyUQDOH*\üZLF]\üMHVWUHGDJRZDQLHSLVPX*\WNRZ\FK:áDQLHLFKX*\t-
NRZRüF]\OLSRWU]HEDX*\ZDQLDZ*\FLXFRG]LHQQ\PVSUDZLD*HMHVWWRIRUPDNWyUQDOH*\
ZSURZDG]Dü MX* RG QDMQL*V]\FK NODV 3RF]WNRZR EG WR IRUP\ SURVWV]H OLVW *\F]HQLD
D VWRSQLRZR QDOH*\ SU]HFKRG]Lü GR W\FK WUXGQLHMV]\FK L F]VWR SU]HSURZDG]Dü üZLF]HQLD
w tym zakresie.
Ortografia i gramatyka
3RGVWDZRZ\PLIRUPDPLüZLF]HRUWRJUDILF]Q\FKMHVWSLVDQLH]SDPLFLL]HVáXFKX6
RQHSU]HZLG]LDQHMX*ZNODVDFKQL*V]\FKLQDOH*\MHNRQW\QXRZDüZNODVDFKZ\*V]\FKVWRp-
QLXMFWUXGQRFL:]ZL]NX]Uy*Q\PL]DEXU]HQLDPLMDNLHPRJSRVLDGDüXF]QLRZLHSU]e-
ZLG\ZDü QDOH*\ GX*H WUXGQRFL Z QDXFH RUWRJUDILL L LQWHUSXQNFML 'ODWHJR WH* GX*\ QDNáDG
SUDF\ PXVL ZáR*\ü ]DUyZQR QDXF]\FLHO MDN L VDP XF]H 1DOH*\ ZSURZDG]Dü Uy*QRURGQH
üZLF]HQLD DE\ XQLNQü PRQRWRQLL L QLH ]QLHFKFLü XF]QLD GR SUDF\ 1DXF]DQLH RUWRJUDILL
LLQWHUSXQNFMLQDOH*\SRáF]\ü]QDXNRM]\NX]üZLF]HQLDPLZPyZLHQLXLSLVDQLXDWDN*H
]QDXNLQQ\FKSU]HGPLRWyZûZLF]HQLDZW\P]DNUHVLHPXV]E\üSURZDG]RQHGZXWRURZR
]DUyZQRZVSRVyEV\VWHPDW\F]Q\MDNLRND]MRQDOQ\QDND*GHMOHNFMLJG\]DFKRG]LWDNDSo-
WU]HED 7\ONR ZVSyáSUDFXMF ] QDXF]\FLHODPL LQQ\FK SU]HGPLRWyZ Z QDXF]DQLX RUWRJUDILL
PR*HP\RVLJQüSR*GDQHHIHNW\
.V]WDáFHQLHOLWHUDFNLH
'REyU OHNWXU PXVL E\ü GRVWRVRZDQ\ GR ]DLQWHUHVRZD XF]QLyZ L GR SRWU]HE NRQWDNWX
]WUDG\FM1DOH*\SU]\EOL*\üXF]QLRPXWZRU\Z\ELWQ\FKDXWRUyZGDZQ\FKLZVSyáF]HVQ\FK
DOH]HZ]JOGXQDVSHF\ILNG\GDNW\F]QV]NRá\VSHFMDOQHMQLHPR*HWRE\üNXUVKLVWRULLOLWe-
UDWXU\3UH]HQWRZDQH]DXWZRU\OLWHUDFNLHSRZLQQ\XF]\üRGNU\ZDQLDZDUWRFLFHQQ\FKGOD
– 22 –
ZVSyáF]HVQHJR F]áRZLHND 3U]HGPLRWHP ]DLQWHUHVRZDQLD SRZLQQ\ WH* E\ü SU]HGVWDZLHQLD
WHDWUDOQHILOP\DXG\FMHUDGLRZHWHOHZL]\MQH'REyULFKX]DOH*QLRQ\MHVWRGV\WXDFMLG\GDk-
W\F]QHMLURGRZLVNDXF]QLD
3URSR]\FMHFLH*HNHGXNDF\MQ\FK
FLH*NDHNRORJLF]QD
•
3LNQRRWDF]DMFHMSU]\URG\±UHJLRQZ\EUDQHNUDLQ\3ROVNLRUD]NUDMREUD]\SDVWZ(u-
URS\LZLDWD
•
5R]ZLMDQLHZL]L]HURGRZLVNLHPSU]\URGQLF]RJHRJUDILF]Q\PZáDVQHJRUHJLRQX
•
1HJDW\ZQ\ZSá\ZF\ZLOL]DFMLQD*\FLHQD=LHPL
•
:Sá\Z F\ZLOL]DFML QD ]GURZLH F]áRZLHND RUD] VSRVRE\ RFKURQ\ SU]HG MHM QHJDW\ZQ\PL
skutkami.
•
2WZDUWRüQDSUREOHP\HNRORJLF]QHURGRZLVNDORNDOQHJRLJOREDOQHJR
FLH*NDSUR]GURZRWQD
•
=GURZLHMDNRZDUWRüGODF]áRZLHND
•
3RVWDZ\ZREHF]GURZLD±RGSRZLHG]LDOQRü]D]GURZLHZáDVQHLLQQ\FK
•
8PLHP]GURZR*\üRUJDQL]DFMDF]DVXSUDF\Z\SRF]\QNXKLJLHQDNRU]\VWDQLD]HURd-
ków medialnych).
FLH*NDUHJLRQDOQD
•
&KDUDNWHU\VW\F]QHFHFK\JHRJUDILF]QHSU]\URGQLF]HLNXOWXURZHQDMEOL*V]HJRUHJLRQX
•
)\FLHOXG]LZUHJLRQLH
•
Regionalne zabytki kultury materialnej.
•
Osoby i wydarzenia o zasadniczym znaczeniu dla regionu.
•
8F]HVWQLFWZRZ*\FLXVSRáHF]QRNXOWXUDOQ\Pregionu.
FLH*NDHXURSHMVND
•
&KDUDNWHU\VW\F]QHREUD]\SU]\URG\*\FLDOXG]LLLFK]DMFLDZUy*Q\FKNUDMDFKHXURSHMVNLFK
•
Elementy kultury i historii narodów europejskich.
•
:DUWRFLNXOWXUW\FKQDURGyZ
•
:VSyáSUDFD3ROVNL]NUDMDPL(XURS\
– 23 –
•
Problemy
LQWHJUDFML3ROVNL]8QL(XURSHMVN
FLH*NDF]\WHOQLF]DLPHGLDOQD
•
Rozwijanie czytelnictwa.
•
8PLHMWQRüNRU]\VWDQLD]HQF\NORSHGLLVáRZQLNyZ±Z\V]XNLZDQLHLQIRUPDFML
•
0HGLD MDNR URGNL SR]QDQLD KLVWRULL L ZVSyáF]HVQRFL -]\NL SRV]F]HJyOQ\FK PHdiów.
Komunikaty informacyjne i perswazyjne.
•
Krytyczny odbiór multimedialnych przekazów – selekcja informacji.
FLH*NDILOR]RILF]QD
•
6WRVXQHNF]áRZLHNDGRZLDWDLZáDVQHMHJ]\VWHQFMLGRLQQ\FKOXG]L
•
.V]WDáWRZDQLHSRF]XFLDZáDVQHMZDUWRFLLSU]\GDWQRFLGODURGRZLVND
•
.V]WDáWRZDQLHZUD*OLZRFLPRUDOQHM±VWRVXQHNGRZDUWRFL]ZL]DQ\FK]URG]LQUHOLJL
SUDFURGRZLVNLHPUyZLHQLF]\PL]HZLDWHPGRURVá\FK
3U]HGVWDZLRQDNRQFHSFMDQDXF]DQLDM]\NDSROVNLHJRSR]ZDODQDXF]\FLHORZLQDVZREo-
GZGRERU]HWUHFLQDXF]DQLDPHWRGLURGNyZG\GDNW\F]Q\FK=D]QDF]\üMHG\QLHWU]HED
*HPHWRG\SRV]XNXMFHSUHIHUXMFHDNW\ZQRüXF]QLyZZGUD*DMFHGRMDNQDMZLNV]HMVa-
PRG]LHOQRFLZ\GDMVLMDNQDMEDUG]LHMZVND]DQHW\ONRVWRVXMFMHPR*QD]UHDOL]RZDü]Dáo-
*RQHFHOHQDXF]DQLD2GSRZLHGQLRGREUDQHLZ\NRU]\VWDQHURGNLG\GDNW\F]QHEXG]]DLQWe-
UHVRZDQLH XF]QLyZ RPDZLDQ\PL WUHFLDPL R*\ZLDM SUDF XáDWZLDM SU]\VZDMDQLH
ZLDGRPRFL L NV]WDáWRZDQLH SR*GDQ\FK XPLHMWQRFL D W\P VDP\P VWDQRZL QLH]Z\NOH
ZD*Q\HOHPHQWPRW\ZDF\MQ\GRXF]HQLDVLFRZSU]\SDGNXXF]QLyZV]NRá\VSHFMDOQHMMHVW
okoliczno
FLQLH]Z\NOHVSU]\MDMFQDXFH
35=(:,'<:$1(26,*1,&,$8&=1,Ï:,6326Ï%,&+2&(1,$1,$
635$:12&,2*Ï/1(
,6áXFKDQLH]H]UR]XPLHQLHP
•
Zdo
OQRüNRQFHQWUDFMLXZDJL±VSRVWU]HJDZF]RFLVáXFKRZHMNWyUD]DSHZQLDSUDZLGáRZ\
– 24 –
odbiór mowy.
•
6áXFKDQLHFXG]\FKZ\SRZLHG]LDXG\FMLUDGLRZ\FKVáXFKRZLVN
•
8PLHMWQRüVHOHNFMLLQIRUPDFML]DF]HUSQLW\FK]HURGNyZPDVRZHJRSU]HND]X
II. Czytanie
•
P
RSUDZQHLZ\UD(QHRGF]\WDQLHQDJáRVWHNVWX]RGSRZLHGQLP]D]QDF]HQLHPORJLF]Q\P
•
&LFKHF]\WDQLH]H]UR]XPLHQLHPXNLHUXQNRZDQHQDZ\EyULVWRWQ\FKWUHFL
III. Mówienie
•
8PLHMWQRüNRQWDNWX]LQQ\PLZUR]PRZLH
•
0yZLHQLHSRSUDZQHSRGZ]JOGHPM]\NRwym i rzeczowym.
•
1DGDZDQLHZ\SRZLHG]LVSyMQRFLLORJLF]QHJRXNáDGXWUHFL
•
8PLHMWQRü]DP\NDQLDP\OLZJUDQLFDFK]GDQLD
•
2SRZLDGDQLHWHNVWyZLZáDVQ\FKSU]\JyGGRZLDGF]HSU]H*\ü
IV. Pisanie
•
8PLHMWQRü UHGDJRZDQLD Uy*nych form wypowiedzi: opowiadanie, opis, sprawozdanie,
streszczenie.
•
)RUPXáRZDQLHUy*Q\FKSLVPX*\WNRZ\FKSRGDQLH*\FLRU\VOLVW]DZLDGRPLHQLHRJáRV]e-
QLH]DSURV]HQLHZ\SHáQLDQLHGUXNyZSRF]WRZ\FK
635$:12&,32/21,67<&=1(
,.V]WDáFHQLHM]\NRZH
1) w zakresie gramatyki
•
5R]Uy*QLDQLHLWZRU]HQLHUy*Q\FKW\SyZ]GD
•
5R]ZLMDQLH]GDSRMHG\QF]\FKLEXGRZDQLH]GD]áR*RQ\FK
•
5R]Uy*QLDQLHZWHNFLHF]FLPRZ\
2) w zakresie ortografii
•
6WRVRZDQLH]DVDGRUWRJUDILLLLQWHUSXQNFMLZ]DSLVLH]GD
•
3RVáXJLZDQLHVL6áRZQLNLHPRUWRJUDILF]Q\P.
– 25 –
3) w zakresie redagowania wypowiedzi
•
2GSRZLHGQLHGRELHUDQLHWUHFLLLFKSRU]GNRZDQLHZUDPDFKUHDOL]RZDQ\FKIRUPZ\So-
wiedzi.
,,.V]WDáFHQLHOLWHUDFNLHLNXOWXUDOQH
•
3RVLDGDQLHUR]EXG]RQHMFLHNDZRFLZLDWD
•
Odnajdywanie w utworach ogólniejszych sensów.
•
2NUHODQLHF]DVXLPLHMVFDDNFML
•
2FHQLDQLH]DFKRZDERKDWHUyZ
•
5R]XPLHQLHSRMFLDILNFMLOLWHUDFNLHM
•
5R]Uy*QLDQLHZ\GDU]H realistycznych i fantastycznych.
.RQWUROD L RFHQLDQLH RVLJQLü XF]QLyZ %DUG]R LVWRWQ VSUDZ Z QDXF]DQLX G]LHFL
XSROHG]RQ\FKXP\VáRZRMHVWPRW\ZRZDQLHLFKGRSUDF\LRFHQLDQLHHIHNWyZXF]HQLDVL,WX
MDZLVLRJURPQDURODQDXF]\FLHODNWyU\EH]SRUHGQLRSUDFXMF]GDQJUXSXF]QLyZ]QDMF
LFK]Uy*QLFRZDQ\SR]LRPUR]ZRMXVWDQ]GURZLDIL]\F]QHJR]DLQWHUHVRZDQLDURGRZLVNRZH
LLFKSRWU]HE\SRZLQLHQWDNPRG\ILNRZDüSURJUDPDE\Z\ZRáDüFKüSRGMFLDZ\VLáNXSU]H]
VZRLFK Z\FKRZDQNyZ 2FHQD SRZLQQD VWDQRZLü HOHPHQW ]DFKW\ GR GDOV]HM SUDF\ .D*G\
XF]H SRZLQLHQ PLHü V]DQV RVLJQLFLD VXNFHVX L ]GRE\ü ZLDU ZH ZáDVQH PR*OLZRFL
1LHPDXQLZHUVDOQHJRQDU]G]LDNRQWUROLRVLJQLüV]NROQ\FKXF]QLyZXSROHG]RQ\FKXPy-
VáRZR7HVW\LVSUDZG]LDQ\PRJE\üW\ONRMHGQ\P]ZLHOXQDU]G]L.RQWURODZV]NROHVSe-
FMDOQHMSRZLQQDSU]\ELHUDü]Uy*QLFRZDQHIRUP\WDN*H]DEDZRZHZSRVWDFLNRQNXUVyZJLHU
dydaktycznych itp.
5HDOL]XMF SURJUDP QDXF]DQLD QDOH*\ SDPLWDü DE\ QLHSRZRG]HQLH QLH Z]EXG]LáR
ZXF]QLDFKSRF]XFLDPQLHMV]HMZDUWRFLLDE\XF]HQLHRGF]XZDáONXSU]HG]áRFHQ'Oa-
WHJR Z RFHQLDQLX XF]QLyZ QDOH*\ SRáR*\ü QDFLVN QD RFHQ MDNR HOHPHQWX Z]PDFQLDMFHJR
SR]\W\ZQLH2FHQDSRZLQQDXND]DüXF]QLRZLMHJREUDNLDOHLXND]DüG]LHFNXMHJRPR*OLZo-
FLZX]XSHáQLDQLXW\FKEUDNyZ=LQG\ZLGXDOL]RZDQLHSURFHVXQDXF]DQLDLMHJRZLHORSR]Lo-
PRZRüVSUDZL*HND*G\XF]HEG]LHPLDáMHGQDNRZHV]DQVHRVLJQLFLDVXNFHVXND*G\WH*
XZLHU]\ ZH ZáDVQH PR*OLZRFL 8PR*OLZL WR KDUPRQLMQ\ UR]ZyM ND*GHJR G]LHFND 2FHQD
SRZLQQDGRW\F]\üNRQNUHWQ\FKXPLHMWQRFLLZLDGRPRFLDWDN*HXZ]JOGQLDüZNáDGSUDF\
XF]QLD ZáR*RQ\ Z LFK ]GRE\FLH 8F]H PXVL WH* PLHü SU]HNRQDQLH *H RSDQRZDQD ZLHG]D
LXPLHMWQRFLEGSU]\GDWQHZMHJRGDOV]HMQDXFHL*\FLX