1

Kliszofony

Przedstawione tu instrumenty są, w głównej

mierze, dużymi instrumentami (na bazie
przedmiotów codziennego użytku) do

potrząsania. Wykonane zostały przy użyciu

klisz radiograficznych i wieszaków.

Wykonanie

Klisze można odbarwić lub wykorzystać ich

naturalny kolor.

Aby je odbarwić, jak też aby były przezroczyste,

koniecznie zamocz je przez jakiś czas w wodzie
z drożdżami.
Tak jak to widać na zdjęciu, wykonaj jedną

w naturalnym kolorze, a szczegóły z papieru
samoklejącego, drugą całkowicie odbarwioną,

zaś trzecią odbarwioną i udekorowaną przez

dzieci kolorowymi wodoodpornymi flamastrami.

Te ostatnie pokryj z przeciwnej strony rysunków

farbą syntetyczną. Na koniec połącz je klejem

uniwersalnym.

Instrumenty

J

Pierwszy instrument składa się wyłącznie

z paska klisz w naturalnym kolorze,
udekorowanego papierem samoklejącym.

J

Drugi - to pasek odbarwionych klisz,

do którego dodajemy pompony kotylionu

(wzdłuż z obydwu boków wykonaj dziurki przy

pomocy dziurkacza, utnij patyczki od pomponów,
tak aby pozostało co najwyżej około 3 cm

i zamocuj je z tyłu taśmą samoklejącą).

J

Trzeci i ostatni to pasek odbarwionych klisz,

udekorowanych przez dzieci, którym doczepisz

dzwoneczki, przytwierdzając je nawoskowanym
sznurem.

Dwa wieszaki do spódnic (podwójne, w rodzaju

szczypiec), utrzymujące krańce, zabezpieczone
śrubkami z nakrętką.

Instrumenty należy zawiesić wyższym krańcem

i potrząsać wewnętrznym krańcem.

Kilka wskazówek

Pompony mogą wykonać dzieci, używając
foliowych toreb pociętych na paski

i przyklejonych bezpośrednio do kliszy.

Zaleca się, aby każde dziecko udekorowało jedną
kliszę, a następnie połączcie wszystkie razem;
ogromnie niewygodnie byłoby pracować na
połączonych kliszach.
Dzieci mogą je nawet udekorować w domu
z rodzicami.
Dzwoneczki można zastąpić pękiem metalowych
kapsli po napojach gazowanych.

2

Rys. 1

Cele

J

Upływ czasu w odniesieniu do słońca

- porównanie.

J

Wykonanie przyrządu służącego

do odmierzania czasu.

Materiały

J

figura z czarnego brystolu

J

kreda

J

szkło okienne

Wykonanie

Na okiennym szkle umieść figurę z czarnego
brystolu. Z figury tej na podłogę padać będzie
cień. Dzieci zaobserwują, gdzie się znajduje

o pierwszej godzinie, zaś przy pomocy kredy

powinny go zaznaczyć. Zadaniem nauczycielki

będzie zwrócenie ich uwagi na to, jak, w miarę

upływu czasu, zmienia się pozycja cienia.

Ciekawostki tik tak

J

Pierwszym zegarem stworzonym przez

człowieka był zegar słoneczny; wskazywał

on porę dnia przy pomocy cienia, jaki

rzucało słońce.

J

Chińczycy stosowali zegar słoneczny mniej więcej

3000 lat przed Chrystusem; również używali go
Egipcjanie i Inkowie.

J

Niedogodnością stosowania zegarów słonecznych

jest to, że o świcie, w półmroku, w pochmurne dni
i nocą okazują się bezwartościowe.

3

Propozycje

Wykonanie masek

Zaproponuj dzieciom wycięcie i przyklejenie
płatków bawełnianych do jednorazowego

kartonowego talerza albo odcisną je białą

temperą i stempelkami lub palcami.

Po ukończeniu maski zimy wykonają maski

pozostałych pór roku. Te, które tutaj

prezentujemy, służą tylko dla przykładu; w

żadnym razie nie powinny być brane za wzór.

Chodzi o to, aby każde dziecko odtworzyło

taką maskę, jaką tylko sobie zapragnie.

Na koniec przyklej patyczek, dzięki któremu

będzie można trzymać maski ręką.

Dzieci wykorzystają je do przedstawienia

na scenie propozycji muzycznych.

Antonio Vivaldi

Urodził się w Wenecji (Włochy), a zmarł

w Wiedniu (Austria). Był kierownikiem
chóru, wybitnym skrzypkiem, nauczycielem

gry na skrzypcach i przede wszystkim

płodnym kompozytorem.

”

Cztery pory roku”

To cztery koncerty na orkiestrę instrumentów
strunowych i smyczkowych. Każdy z nich
składa się z trzech części (jednej utrzymanej

w powolnej tonacji pośród dwóch szybkich).

Orkiestrę tworzą skrzypce, altówki,

wiolonczele, kontrabasy i organy lub klawesyn.

Dzięki wysłuchaniu tych koncertów lub ich

fragmentów dzieci mogą odkryć i wyróżnić:

- wariacje tempa (szybkie-wolne) - wariacje

natężenia (mocne-słabe) - barwę dźwięku

instrumentów (brzmienie skrzypiec, altówek

etc.) - teksturę = momenty, w których gra
cała orkiestra (tutti), kiedy słychać tylko
skrzypce (solista) i momenty, w których
słychać orkiestrę, ale wybija się melodia

skrzypiec (figura-tło). Ponadto dzieci mogą

przywołać z pamięci i wyobrazić sobie różne

sytuacje odnoszące się do każdej pory roku.

”

Wiosna”

Z uwagą wysłuchajcie trzeciej części
i wspólnie z dziećmi ustal, w jaki sposób
przedstawią nadejście wiosny. Na przykład:
kiedy słychać grę całej orkiestry, kwiaty
tańczą, świętując tym samym nadejście

wiosny; kiedy zaś słychać melodię samych
skrzypiec, ptaki latają pośród kwiatów.

”

Lato”

Druga część zapowiada
burzę. Gra orkiestry
gwałtownie zakłóca melodię
solisty. Tę zmianę przełóżcie
na język ciała. Na przykład:
dzieci poruszają się delikatnie
w rytm melodii skrzypiec, zaś trzęsą
się, słysząc grzmoty. Albo zbierają plony
i kryją się, słysząc grzmoty. W trzeciej
części rozpętuje się burza. Owym
ruchom towarzyszyć mogą dźwięki,
jakie wydaje deszcz i grzmoty.
Do stworzenia odgłosu
deszczu wykorzystaj
plastikowe torby, które
dzieci będą ściskać energicznym
ruchem. Do naśladowania
grzmotów użyj klisz radiograficznych
lub nadmuchanej kukły wypełnionej
w środku fasolką.

”

Jesień”

Koncert zaczyna się od tańca
chłopów świętujących
winobranie. Propozycja
polega na zabawie
z kiśćmi winogron i koszem.
Udajecie się w kierunku
winnic; kosze są puste i nic
nie ważą. Jak je przemieścić?
Witacie się z chłopami.
Zbieracie winogrona. Teraz
kosze są ciężkie Jak je zabierzecie?

”

Zima”

Pierwsza część to opis zimna i jego
skutków: drżenie, szczękanie zębami, szybki
tupot. Te czynności znane są dzieciom
i z łatwością będą je mogły wykonać.
Druga część przywołuje
w pamięci deszczowe
popołudnie (opcjonalnie:
śnieżyca); tę część można
przedstawić przy pomocy
instrumentów, na przykład
zaznaczając szybkie tempo
dzwoneczkami lub trójkątem
zwanym triangelem.
Na Twój znak, dzieci odtworzą
dźwięki wykorzystując: pęk kluczy,
metalowe obroże lub dzwoneczki... etc.
W przypadku deszczu, naśladujcie krople,
uderzając palcami o papier oparty o nogi.

Pirat Kamaronio (zobacz: strona 10)

44

Prezenty dawane z miłością

Przekazujemy w Twoje ręce serię

pomysłów dotyczących prezentów,

jakimi dzieci mogą obdarować

swoje rodziny.

Mini pojemniczki na cukierki:

wykonane z puszek po paście do

butów, udekorowane przez dzieci.

Elegancka świeczka:

elegancka świeczka w filiżance
z życzeniami i pudełku po zapałkach.

Puszka na słodycze:

pomalowana przy użyciu różnych technik

i wypełniona domowymi herbatnikami,

wykonanymi w przedszkolu.

5

Już s

ię ni

e boję! Rysuję moje ul

ub

ione pot

wo

ry.

Już s

ię ni

e boję! Rysuję moje ul

ub

ione pot

wo

ry.

6

Już s

ię ni

e boję! Rysuję moje ul

ub

ione pot

wo

ry.

Już s

ię ni

e boję! Rysuję moje ul

ub

ione pot

wo

ry.

7

8

Domowe lizaki!

Składniki

J

½ szklanki cukru,

J

¼ szklanki glukozy,

J

¼ szklanki wody,

J

patyczki na lizaki - po szaszłykach

lub lodach,

J

barwnik spożywczy,

J

½ łyżeczki esencji smakowej

(pomarańcz, truskawka, cytryna).

Przygotowanie

W rondelku wymieszaj cukier, glukozę, wodę
i gotuj, aż uzyskasz syrop (masa zrobi się gęsta
i zacznie bulgotać). Następnie zdejmij z ognia
i dodaj barwnik oraz esencję.
Masę umieść, przy pomocy łyżki,
w natłuszczonych formach do lodów,
wstawiając je do blachy obłożonej folią
aluminiową.
Do każdej z nich włóż patyczek i pozostaw
do ostudzenia.
Można je przechowywać jeden tydzień.

”Bezy”

Składniki

J

200 g sproszkowanych migdałów

(przetworzone migdały),

J

500 g cukru pudru,

J

8 białek,

J

barwnik roślinny (różne kolory).

Przygotowanie

Ubij białka na sztywną pianę,

stopniowo dodawaj 400 g cukru
pudru, nie przestając ubijać.

Podziel mieszankę na cztery równe

części i każdej z nich nadaj wybrany

kolor. Zmieszaj sproszkowane migdały

z pozostałymi 100 g cukru pudru.

Podziel tę masę na cztery części i do

każdej z nich dodaj ubite sztywne białko,
energicznie mieszając.

Zanim włożysz masę w rękaw do pieczenia, zrób

w niej „guziki” o średnicy 2 cm, laski czy też inne

zaproponowane przez dzieci kształty.

Wstaw do rozgrzanego pieca i piecz co najmniej

30 minut. Pozostaw do ostudzenia i… smacznego!

9