Wczesna twór

czość Luchina Viscontiego – książę-komunista

Luchino Visconti, ur. 1906 (zm. 1976) w rodzinie arystokratycznej –

bardzo zamożnej,

książęcej -> śmietanka Europy. Szczęśliwe dzieciństwo – miał dużo rodzeństwa – bogate w

kontakt ze sztuką – szczególnie:

−

(1) teatrem,(2) operą.

LATA TRZYDZIESTE
W latach trzydziestych jedzie do Francji – przez Coco Chanel poznaje Jeana Renoira –

współpracuje z nim przy filmie Wycieczka na wieś (Partie de campagne, 1936) <- tu rodzi się
pasja Viscontiego.

Wycieczka na wieś – film nieskończony, na podstawie noweli Guya de Maupassanta. Pięknie
zrealizowany –

w założeniu miał być to hołd Renoira dla swojego ojca.

LATA CZTERDZIESTE

W latach czterdziestych jedzie do Hollywood. We Włoszech współpracuje z magazynem
„Cinema”.W 1942 debiutuje filmem

Opętanie (Ossessione), nakręconym na podstawie

powieści Jamesa Caina Listonosz dzwoni zawsze dwa razy <- przeniesione we włoskie realia –

biedna wieś – władze się temu sprzeciwiają, chciały zniszczyć taśę.

W 1944 wziął udział w akcji komunistów – był ich zwolennikiem. To przekłada się na film

Dni chwały (Giorni di gloria, 1945) – dokument właśnie o akcji komunistów.

(Visconti był również znanym i zdeklarowanym homoseksualistą.)
PIERWSZE FILMY

Dwa okresy twórczości:

− (1) Neorealistyczny – o sytuacji robotników, prostych ludzi etc. – np:

− (a)

Opętanie (Ossessione, 1942),

− (b)

Ziemia drży (La Terra trema: Episodio del mare, 1948).

−

(2) Kino schyłkowe – np. wspomnienia z dzieciństwa – zmierzch kultury, warstwy,
rodziny:

−

(a) tematem jest śmierć,

− (b)

znaczenie ma piękna scenografia.

„OPĘTANIE”

Opętanie – historia (1) małżeństwa i (2) włóczęgi, który pracuje w ich gospodzie – kobieta i

włóczęga zakochują się w sobie i zabijają jej męża – co rozkłada ich związek: ostatecznie on
zostaje aresztowany i osk

arżony o zabójstwo jej.

Tło: biedni ludzie, nędza – Visconti pokazuje kryzys włoskiego społeczeństwa <- jeszcze
przed neorealizmem –

film zostaje uznany za powiew nowości – na tle uładzonego kina np.

kaligrafizmu.
Visconti pokazuje:
−

(1) (a) szarą, (b) brudną i (c) obrzydliwą prowincję,

−

(2) niszczycielską sferę erotyczną – pokazuje drapieżnie jak na tamte czasy.

Lewicowych krytycy uznają film za objawienie <- to oni będą później postulowali kręcenie
filmów neorealistycznych.
„

ZIEMIA DRŻY” 1948 – Ziemia drży – inspirowane powieścią Rodzina Malavogliów

Giovanniego Vergi –

pisarz XIX w., wpisujący się w tendencje werystyczne <- nie bez

powodu sięga po niego Visconti. W założeniu film miał się składać z trzech epizodów,

później – miała to być trylogia – realizuje pierwszą część.
Historia wyzyskiwanej rodziny rybaków –

głowa rodziny postanawia sprzeciwić się

wyzyskiwaczom –

aby kupić barkę zastawia dom – ale potem nie może spłacić długu.

Visconti zaangażował naturszczyków – rybaków z sycylijskiej miejscowości Aci Trezza ->

posługiwali się dialektem – niezrozumiałym dla Włochów.

Film pokazuje, że Visconti nie był z temperamentu neorealistą – choć Ziemia drży jest

arcydziełem nurtu. Widać, że:

−

(1) reżyser nie chowa się za kamerą,

−

(2) sceny zyskują oprawę -> momenty wystylizowanej rzeczywistości.

Fragment teatralny:

Mężczyźni wypływają w morze, zbliża się burza, kobiety wychodzą na skały i wypatrują –
zainscenizowane i celebrowane:
−

(1) długie,(2) statyczne ujęcie.<- Teatralizacja świata.

„

NAJPIĘKNIEJSZA” 1951 – Najpiękniejsza (Bellissima) – historia prostej kobiety, która

chce poprawić los córki – chce, żeby została aktorką – prowadzi ją na casting, choć ta nie jest
zbyt utalentowana.

Film pokazuje jak ważne są znajomości -> dziewczynka zostaje zaangażowana – ale jej matka

słyszy drwiny filmowców i rezygnuje. W rolę matki wcieliła się Anna Magnani <- Visconti

zrealizował ten film dla niej.

Film dobry, ale w przeciętnym stylu neorealizmu – to też zamknięcie części neorealistycznej

twórczości Viscontiego – choć wrócić do tej stylistyki w Rocco i jego bracia (Rocco e i suoi
fratelli, 1960).

Włoski neorealizm - realizm estetyczny

Opętanie (1942) - podobno chciał zrobić film o wymowie antyfaszystowska, po przykrywką

powieści kryminalnej. Postawa: James Cain - Listonosz dzwoni zawsze dwa razy, ale nie

pojawia się to w ramówce. Film pocięty przez cenzurę. Wielka miłość kochanków i były mąż.

Bohaterowie różni od siebie, a jednak opętanie i fascynacja ich dosięga. Dopuszczają się
zbrodni, a potem samozniszczenia

. Zwykli ludzie, codzienne tło, plener. Weryzm - od

Giovanniego Vergi -

nieszczęśliwi ludzie zostają bandytami z rozpaczy.

Ziemia drży (1948) - technika paradokumentalna, amatorzy, mieszkańcy wyspy, na której

kręcono, stroje codzienne, naturalne otoczenie, sycylijski dialekt, komentarz z offu, zdjęcia w

plenerze bez dekoracji, szcztucznego światła; początkowo chciał zrobić film za pieniądze
parti komunistycznej do celów propagandowych - akcji przedwyborczej w 1948; Sycylia -

nędza, korupcja, potrzebowała reformacji. Film miał odzwierciedlić te wziję, ale im dłużej

Visconti był na wyspie, tym mniej ingerował w obraz. Kontrukcja - Giovanni Verga Rodzina
Malavogliów.

Młody rybak walczy z innymi handlarzami o niezależność. Tematem jest

niezmienność i odwieczność. Ujęcia natury, poetycki realizm.

Najpiękniejsza (1951) - aktorka Annie Magnani (Maddalena Cecconi); pielęgniarka chodzi po

różnych mieszkaniach i robi zastrzyki, scenki rodzajowe i życie rodzinne Annie. Stylizacja
operowo-

teatralna. Postawą filmu jest dialog. Konkurs na najpiękniejsze dziecko - córka gł.

bohaterki bierze udział. Poprzez dziecko chce realizować swoje marzenia. Konwencja
komediowa.