monter instrumentow muzycznych 731[02] z1 03 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Piotr Sieczka

Wykonywanie połączeń kształtowych
731[02].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Iwona Sosnowska
mgr Ireneusz Winiarski

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Piotr Sieczka

Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 731[02].Z1.03
„Wykonywanie połączeń elementów instrumentów muzycznych”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu monter instrumentów muzycznych.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Wykonywanie połączeń nierozłącznych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Wykonywanie połączeń rozłącznych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Wykonywanie połączeń stolarskich

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
7. Literatura

21
38

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

monter instrumentów muzycznych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania, lub wspólne z całą grupą uczniów,
opracowanie odpowiedzi na pytania – w drodze ukierunkowanej dyskusji. Druga forma
jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich
uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu
techniczno dydaktycznym szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia,
które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia, powinien potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie
określonego zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do
tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem
niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od
jego postawy, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia.
Uczeń nie zainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie
w pełni umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzać tak zwaną
„ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie opanowania materiału nauczania rozdziału może
stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego
zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na
predyspozycje ucznia, ocenić, czy ma on większe uzdolnienia manualne, czy może lepiej
radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki
osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej
nauczyciela realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano
określoną liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według
własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak
przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie
umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

731[02].Z1

Techniki wytwarzania

elementów instrumentów

muzycznych

731[02].Z1.01

Dobieranie materiałów

konstrukcyjnych

731[02].Z1.02

Obsługa maszyn i urządzeń

stosowanych w produkcji

instrumentów muzycznych

731[02].Z1.03

Wykonywanie połączeń

kształtowych

731[02].Z1.04

Wykonywanie połączeń

klejonych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

stosować jednostki układu SI,

–

posługiwać się rysunkiem technicznym,

–

posługiwać się pojęciem siły,

–

posługiwać się podstawowymi zależnościami wytrzymałościowymi,

–

klasyfikować instrumenty muzyczne,

–

klasyfikować materiały konstrukcyjne,

–

dobierać materiały konstrukcyjne,

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

pracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

sklasyfikować połączenia kształtowe,

−

dobrać złącza do rodzaju materiału i konstrukcji wyrobu,

−

dobrać narzędzia niezbędne do wykonania połączeń kształtowych,

−

przygotować powierzchnie łączonych elementów do wykonania połączeń kształtowych,

−

dobrać elementy pośredniczące do wykonania połączeń rozłącznych,

−

dobrać pasowanie łączonych elementów,

−

wykonać połączenia gwintowe,

−

wykonać połączenie wciskowe,

−

wykonać połączenia kołkowe,

−

wykonać połączenia sworzniowe,

−

wykonać połączenia klinowe i wpustowe,

−

sklasyfikować połączenia stolarskie,

−

przygotować powierzchnie łączonych detali do wykonania połączeń stolarskich,

−

dobrać łączniki niezbędne do wykonania połączeń stolarskich,

−

wykonać złącza w połączeniach wzdłużnych,

−

wykonać złącza w połączeniach narożnikowych i kątowych,

−

wykonać złącza w połączeniach krzyżowych i półkrzyżowych,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
podczas wykonywania połączeń kształtowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych. 731[02]
Moduł:

Techniki

wytwarzania

instrumentów

muzycznych

731[02].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie połączeń kształtowych 731[02].Z1.03

Temat: Wykonywanie montażu połączenia sworzniowego zgodnie z załączoną

instrukcją techniczną.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności montażu połączeń kształtowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac
montażowych,

−

określić budowę i zastosowanie połączeń kształtowych,

−

wskazać sposoby montowania połączeń sworzniowych,

−

opracować plan montażu zgodnie z dokumentacją techniczną,

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

dobrać i zastosować przyrządy kontrolno – pomiarowe,

−

dobrać i zastosować narzędzia i przyrządy robocze do montażu połączeń sworzniowych,

−

zmontować połączenie sworzniowe zgodnie z dokumentacją,

−

ocenić jakość wykonanego połączenia.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach dwuosobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

dokumentacja techniczna połączenia,

−

elementy łączone,

−

sworzeń,

−

elementy zabezpieczające sworzeń przed przesuwaniem się,

−

narzędzia monterskie,

−

przyrządy kontrolno – pomiarowe,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie dla ucznia

−

zidentyfikuj poszczególne elementy wchodzące w skład połączenia sworzniowego,

−

dobierz środki ochrony indywidualnej,

−

określ plan wykonania połączenia,

−

dobierz przyrządy kontrolno-pomiarowe,

−

dobierz niezbędne narzędzia montażowe,

−

wykonaj połączenie sworzniowe,

−

oceń jakość wykonanego połączenia.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą ćwiczeń praktycznych.

Faza I. Informacje

Pytania prowadzące:

1. Jakie wyróżnia się rodzaje połączeń sworzniowych?
2. Kiedy stosuje się połączenia sworzniowe?
3. Jak pasowane są sworznie w połączeniach spoczynkowych, a jak w ruchowych?
4. Jakie wyróżnia się rodzaje sworzni?
5. Co to znaczy, że sworznie są elementami znormalizowanymi?
6. W jakim celu stosuje się w połączeniach podkładki i zawleczki?
7. Jakie czynności wykonuje się podczas montażu połączenia sworzniowego?
8. Od czego uzależniony jest sposób osadzenia sworzni podczas montażu połączenia?
9. Od czego uzależniony jest dobór narzędzi roboczych i kontrolno-pomiarowych do

montażu połączenia sworzniowego?

10. Jakie stosuje się sposoby zabezpieczania połączeń sworzniowych?

Faza II. Planowanie

Uczniowie określają:

1. Sposób wykonania niezbędnych pomiarów,
2. Sposób dobrania narzędzi montażowych,
3. Kolejność wykonywania czynności montażowych,
4. Sposób oceny poprawności wykonanego połączenia sworzniowego.

Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne połączenia sworzniowego na podstawie

dokumentacji technicznej,

2. Uczniowie ustalają sposób wykonania połączenia sworzniowego,
3. Uczniowie ustalają sposób oceny jakości wykonanego połączenia.

Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie identyfikują elementy niezbędne do wykonania montażu połączenia.
2. Uczniowie wykonują niezbędne pomiary,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Uczniowie wykonują montaż połączenia sworzniowego,
4. Uczniowie oceniają jakość montażu.

Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonania połączenia sworzniowego.
2. Uczniowie sprawdzają zgodność wykonanego połączenia z dokumentacją techniczną.

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły

im trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

Praca domowa

Rozpoznaj rodzaje połączeń kształtowych na podstawie analizy otrzymanych rysunków.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

..…………………………………….………….

Modułowy program nauczania: Monter instrumentów muzycznych. 731[02]
Moduł:

Techniki

wytwarzania

instrumentów

muzycznych

731[02].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie połączeń kształtowych 731[02].Z1.03

Temat: Wykonywanie połączenia czopowego krytego zgodnie z załączoną instrukcją

techniczną.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności wykonywania połączeń stolarskich.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania prac
stolarskich,

−

określić budowę i zastosowanie połączeń czopowych,

−

wskazać sposoby wykonywania połączeń czopowych,

−

opracować plan wykonania połączenia zgodnie z dokumentacją techniczną,

−

zorganizować stanowisko pracy,

−

dobrać i zastosować przyrządy kontrolno – pomiarowe,

−

dobrać i zastosować narzędzia niezbędne do wykonania połączenia czopowego,

−

wykonać połączenie czopowe kryte,

−

ocenić jakość wykonanego połączenia.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowanie i planowanie zajęć,

−

pracy w zespole,

−

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach dwuosobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

środki ochrony indywidualnej,

−

dokumentacja techniczna połączenia,

−

elementy graniakowe do wykonania połączenia,

−

narzędzia stolarskie niezbędne do wykonania połączeń czopowych krytych,

−

przyrządy kontrolno – pomiarowe,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4, pisaki.

Zadanie dla ucznia

−

zidentyfikuj materiały niezbędne do wykonania połączenia czopowego krytego,

−

dobierz środki ochrony indywidualnej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

określ plan wykonania połączenia,

−

dobierz przyrządy kontrolno – pomiarowe,

−

dobierz niezbędne narzędzia do wykonania czopu i gniazda,

−

wykonaj czop,

−

wykonaj gniazdo,

−

dopasuj czop i gniazdo i wykonaj połączenie czopowe,

−

oceń jakość wykonanego połączenia.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Zaznajomienie uczniów ze sposobem wykonywania ćwiczeń praktycznych.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą ćwiczeń praktycznych.

Faza I. Informacje

Pytania prowadzące:

1. Jakie wyróżnia się rodzaje połączeń czopowych?
2. Jakie jest zastosowane połączeń czopowych?
3. Jakie narzędzia są niezbędne do wykonania czopa?
4. Jakie narzędzia są niezbędne do wykonania gniazda?
5. Jakie narzędzia są niezbędne do wykończenia powierzchni gniazda i czopu?
6. Jaka jest kolejność wykonania montażu połączenia czopowego?
7. W jaki sposób dopasowuje się powierzchnie czopa i gniazda?
8. W jaki sposób ocenia się jakość połączenia czopowego?

Faza II. Planowanie

Uczniowie określają:

1. Sposób wykonania niezbędnych pomiarów,
2. Sposób dobrania narzędzi stolarskich,
3. Sposób wykonania czopa i gniazda,
4. Sposób oceny poprawności wykonanego połączenia czopowego.

Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie ustalają cechy charakterystyczne połączenia czopowego na podstawie

dokumentacji technicznej,

2. Uczniowie ustalają sposób wykonania połączenia czopowego krytego,
3. Uczniowie ustalają sposób oceny jakości wykonanego połączenia.

Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie identyfikują elementy niezbędne do wykonania połączenia czopowego,
2. Uczniowie trasują linie ułatwiające obróbkę,
3. Uczniowie wykonują czop,
4. Uczniowie wykonują gniazdo,
5. Uczniowie dopasowują czop do gniazda.
6. Uczniowie wykonują połączenie czopowe kryte.
7. Uczniowie oceniają jakość wykonanego połączenia stolarskiego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza V. Sprawdzanie
1. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonania połączenia czopowego.
2. Uczniowie sprawdzają zgodność wykonanego połączenia z dokumentacją techniczną.

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im

trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były
ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

Praca domowa

Rozpoznaj rodzaje połączeń stolarskich na podstawie analizy otrzymanych rysunków.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Wykonywanie połączeń nierozłącznych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Połącz dwa elementy instrumentu muzycznego za pomocą lutowania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.2. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń lutowanych.
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się lutownicą elektryczną.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zapoznać się z technologią wykonywania połączeń lutowanych,
4) przygotować przyrządy i materiały niezbędne do wykonania lutowania,
5) dobrać środki ochrony indywidualnej,
6) oczyścić łączone powierzchnie w sposób mechaniczny,
7) przygotować łączone powierzchnie chemicznie,
8) wykonać lutowanie z zastosowaniem niezbędnych topników,
9) ocenić jakość wykonanego połączenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt przedmiotowy,

–

instrukcja wykonania ćwiczenia,

–

łączone elementy instrumentów muzycznych,

–

materiały niezbędne do wykonania lutowania – lut, topniki, odczynniki chemiczne, papier
ścierny, pilniki,

–

lutownica lub palnik acetylenowo – tlenowy,

–

środki ochrony indywidualnej – rękawice, okulary ochronne.

Ćwiczenie 2

Oblicz wytrzymałość spoiny lutowniczej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.2. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń lutowanych.
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się zależnościami wytrzymałościowymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić rodzaj połączenia lutowniczego,
4) zmierzyć wymiary lutowiny,
5) określić naprężenia dopuszczalne materiału lutu na naprężenia ścinające,
6) wykonać niezbędne obliczenia,
7) określić maksymalną siłę, jaką może być obciążone połączenie lutownicze.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt przedmiotowy,

–

instrukcja wykonania ćwiczenia,

–

połączone lutowaniem elementy instrumentów muzycznych,

–

przyrządy pomiarowe – suwmiarki,

–

papier formatu A4 do zanotowania obliczeń.

Ćwiczenie 3

Oblicz minimalne naciski w połączeniu wciskowym, które zapewnią przeniesienie siły

wzdłużnej obciążającej połączenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.1.1.4. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń wciskowych.
Uczniowie powinni prawidłowo posługiwać się zależnościami wytrzymałościowymi.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić gatunek materiału połączonych elementów,
4) określić współczynnik tarcia ślizgowego dla materiałów połączonych elementów,
5) określić średnicę połączenia – d,
6) określić długość połączenia – i,
7) obliczyć pole powierzchni styku – S,
8) wykonać niezbędne obliczenia,
9) określić minimalny wymagany nacisk na powierzchni styku łączonych elementów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt przedmiotowy,

–

instrukcja wykonania ćwiczenia,

–

połączone za pomocą wcisku elementy instrumentów muzycznych,

–

przyrządy pomiarowe – suwmiarki,

–

papier formatu A4 do zanotowania obliczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Wykonywanie połączeń rozłącznych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie kołkowe, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1.1. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń kołkowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym,
4) dokonać analizy dokumentacji technicznej montowanego połączenia,
5) oczyścić łączone elementy,
6) sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni,
7) ustalić kolejność czynności podczas montażu,
8) dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne,
9) dokonać montażu,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

stół montażowy,

–

środki czyszczące,

–

narzędzia i przyrządy montażowe i kontrolno – pomiarowe dostosowane do wymagań
dokumentacji technicznej,

–

elementy do montażu zgodnie z dokumentacją techniczną.

Ćwiczenie 2

Wykonaj montaż połączenia wpustowego, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń wpustowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) dokonać analizy dokumentacji technicznej montowanego połączenia,
5) oczyścić łączone elementy,
6) sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni,
7) ustalić kolejność czynności podczas montażu,
8) dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne,
9) dokonać montażu,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego montażu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

stół montażowy,

–

środki czyszczące,

–

narzędzia i przyrządy montażowe i kontrolno – pomiarowe dostosowane do wymagań
dokumentacji technicznej,

–

elementy do montażu zgodnie z załączoną dokumentacją.

Ćwiczenie 3

Wykonaj montaż połączenia klinowego, zgodnie z załączoną dokumentacją techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1.2. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń klinowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

stół montażowy,

–

środki do czyszczenia, w tym czyściwo,

–

narzędzia i przyrządy montażowe i kontrolno – pomiarowe dostosowane do wymagań
dokumentacji technicznej,

–

elementy do montażu zgodnie z dokumentacją techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Dokonaj montażu elementów mechanizmów klarnetu lub saksofonu, z użyciem połączeń

gwintowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.2.1.4. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń gwintowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku montażowym,
4) dokonać analizy rysunku do ćwiczenia,
5) oczyścić łączone elementy,
6) sprawdzić wymiary łączonych elementów, w tym stan ich powierzchni,
7) ustalić kolejność czynności podczas montażu,
8) dobrać narzędzia montażowe i przyrządy kontrolne,
9) dokonać montażu,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

stół montażowy,

–

narzędzia i przyrządy pomiarowe,

–

śruby, nakrętki koronkowe, zawleczki,

–

blachy do skręcenia,

–

klucze: płaski i nasadowy,

–

wkrętak.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Wykonywanie połączeń stolarskich

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie widlicowe proste pojedyncze, zgodnie z załączoną dokumentacją

techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim,
4) dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia,
5) sprawdzić wymiary łączonych elementów,
6) ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia,
7) wytrasować linie cięcia,
8) dobrać narzędzia do wykonania złącza,
9) wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego złącza.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

stół stolarski,

–

przyrządy do trasowania,

–

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia.

–

elementy graniakowe do wykonania połączenia.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie zakładkowe krzyżowe proste, zgodnie z załączoną dokumentacją

techniczną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim,
4) dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia,
5) sprawdzić wymiary łączonych elementów,
6) ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia,
7) wytrasować linie cięcia,
8) dobrać narzędzia do wykonania złącza,
9) wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego złącza.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

stół stolarski,

–

przyrządy do trasowania,

–

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia.

–

elementy graniakowe do wykonania połączenia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj złącze czopowe kryte, zgodnie z załączoną dokumentacją.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału 4.3. Materiału nauczania dotyczącego wykonywania połączeń stolarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treści zawarte w ćwiczeniu,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej obowiązujące na stanowisku stolarskim,
4) dokonać analizy dokumentacji technicznej wykonywanego połączenia,
5) sprawdzić wymiary łączonych elementów,
6) ustalić kolejność czynności podczas wykonywania połączenia,
7) wytrasować linie cięcia,
8) dobrać narzędzia i wykonać złącze stolarskie zgodnie z dokumentacją,
9) dokonać oceny poprawności wykonanego złącza.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcja do wykonania ćwiczenia,

–

stół stolarski,

–

przyrządy do trasowania,

–

piły, dłuta, pilniki i inne narzędzia niezbędne do wykonania połączenia,

–

elementy graniakowe do wykonania połączenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie połączeń
kształtowych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu
podstawowego,

−

zadania 20, 21, 22, 23, 24 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. b, 4. a, 5. d, 6. b, 7. c, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b,
12. a, 13. c, 14. d, 15. c, 16. a, 17. d, 18. b, 19. b, 20. a, 21. d, 22. b, 23. a, 24. d

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić konstrukcję połączenia wpustowego

Określić rolę kołków jako elementów
ustalających

3 Rozpoznać połączenie sprężyste

Określić rolę przygotowania powierzchni
przeznaczonej do klejenia

5 Rozpoznać rodzaj złącza lutowanego

6 Określić rolę topników w procesie lutowania

Określić sposób wykonania połączenia
rozprężnego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić sposób obciążania połączenia
lutowanego

9 Określić sposób obliczania długości wpustu

10 Rozpoznać konstrukcję połączenia kołkowego

Rozpoznać konstrukcję połączenia
sworzniowego

12 Rozpoznać parametry geometryczne gwintu

Określić czynnik wpływający na
samohamowność gwintu

Określić rolę obróbki skrawaniem podczas
wykonywania połączeń stolarskich

Określić kolejność doboru strugów podczas
obróbki

16 Rozpoznać połączenie stolarskie czopowe kryte

Rozpoznać połączenie stolarskie czopowe
zatyczkowe

18 Określić techniki obróbki skrawaniem drewna

Określić wpływ parametrów geometrycznych
ostrza na siły skrawania

Obliczyć wartość naprężeń stycznych w spoinie
lutowniczej

Dobrać narzędzia stolarskie do wykonania
wskazanego elementu

Obliczyć wartości parametrów geometrycznych
spoiny lutowniczej

Obliczyć wartość nacisków minimalnych w
połączeniu wciskowym

Obliczyć wartości parametrów geometrycznych
połączenia wciskowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 24 zadania. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Niektóre zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W połączeniu wpustowym spoczynkowym, wpust jest

a) mocno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty.
b) luźno wciśnięty w rowek czopa i luźno osadzony w rowku piasty.
c) mocno wciśnięty w rowek czopa i mocno wciśnięty w rowku piasty.
d) luźno wciśnięty w rowek czopa i mocno osadzony w rowku piasty.

2. Kołki w połączeniu przedstawionym na rysunku zamontowano w celu

a) ustalenia położenia łączonych części.
b) ruchomego połączenia elementów.
c) prowadzenia łączonych części podczas montażu.
d) wypełnienia otworów technologicznych.

3. Połączenie sprężyste to połączenie

a) wpustowe.
b) wciskowe.
c) lutowane.
d) kołkowe.

4. Przygotowanie powierzchni do klejenia polega na stworzeniu warunków, w których

a) może wystąpić adhezja, kohezja oraz zwilżanie klejem.
b) nie trzeba będzie używać dużych sił docisku łączonych elementów.
c) obydwie klejone powierzchnie będą szczególnie gładkie.
d) można będzie zastosować dowolny rodzaj kleju.

5. Złącze lutowane przedstawione na rysunku to złącze

a) narożne.
b) zakładkowe.
c) przylgowe.
d) nakładkowe.

6. W procesie lutowania topniki

a) są niezbędne do roztopienia lutu.
b) chronią roztopiony lut przed utlenianiem.
c) poprzez proces odparowania chronią materiał rodzimy elementów łączonych przed

przegrzaniem.

d) nie są używane (stosowane są podczas spawania).

7. Przed montażem czop jest oziębiany, gdy wykonywane jest połączenie

a) wpustowe.
b) skurczowe.
c) rozprężne.
d) wciskowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Połączenie lutowane i klejone powinno być obciążone tak, by pracowało na

a) ściskanie.
b) ścinanie.
c) rozciąganie.
d) zginanie.

9. Długość wpustu oblicza się z warunku wytrzymałościowego na

a) ściskanie.
b) ścinanie.
c) rozciąganie.
d) naciski powierzchniowe.

10. Rysunek przedstawia połączenie

a) kołkowe.
b) sworzniowe.
c) wpustowe.
d) nitowe.

11. Na rysunku przedstawione jest połączenie

a) wpustowe.
b) sworzniowe.
c) kołkowe.
d) nitowe.

12. Parametry geometryczne gwintu zewnętrznego to

a) d

– średnica rdzenia, d

– średnica podziałowa,

d – średnica gwintu śruby,

– kąt zarysu.

b) d

– średnica podziałowa, d

– średnica

nominalna, d – średnica gwintu śruby,

– kąt

zarysu.

c) d

– średnica rdzenia, d

– średnica podziałowa,

d – średnica gwintu śruby,

– kąt wzniosu linii

śrubowej.

d) d

– średnica stóp, d

– średnica podziałowa,

d – średnica głów,

– kąt zarysu.

13. Parametrem, wpływającym na samohamowność gwintu jest

a) średnica podziałowa.
b) średnica nominalna gwintu.
c) kąt wzniosu linii śrubowej.
d) lewozwojność.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Obróbkę skrawaniem drewna podczas wykonywania połączeń stolarskich wykonuje się

w celu
a) utwardzenia powierzchni obrabianej.
b) oczyszczenia powierzchni obrabianej.
c) zwiększenia grubości elementów łączonych.
d) nadania odpowiedniej grubości i kształtu elementowi obrabianemu.

15. Podczas strugania używamy strugów w kolejności

a) równiak, gładzik zdzierak.
b) równiak, zdzierak, gładzik.
c) zdzierak, równiak, gładzik.
d) spust, równiak, gładzik.

16. Rysunek przedstawia połączenie

a) czopowe kryte.
b) czopowe półkryte.
c) widlicowe.
d) wręgowe proste.

17. Rysunek przedstawia połączenie

a) czopowe kryte.
b) czopowe półkryte.
c) widlicowe.
d) czopowe zatyczkowe.

18. Metali nie można obrabiać za pomocą

a) cięcia piłą.
b) strugania strugami.
c) szlifowania papierem ściernym.
d) pilnikowania pilnikami.

19. Im większy jest kąt skrawania w strugu, tym gładszą powierzchnię otrzymujemy

i jednocześnie
a) tym lżej jest strugać.
b) tym ciężej jest strugać.
c) osłabiamy powierzchnię obrabianą.
d) utwardzamy powierzchnię obrabianą.

20. Wartość naprężeń stycznych w spoinie lutowniczej o szerokości b = 25 mm i długości

l = 20 mm, na którą działa siła ścinająca F = 125 N wynosi
a) 0,25 MPa.
b) 2,5 MPa.
c) 25 MPa.
d) 5 MPa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21. Narzędzia niezbędne do wykonania otworu w drewnie, przedstawionego na rysunku to

a) strug, zestaw wierteł trepanacyjnych.
b) wiertło kręte do drewna, wiertło trepanacyjne.
c) wiertło kręte do drewna, frez czołowy.
d) wiertło kręte do drewna, zestaw dłut.

22. Minimalna długość l spoiny lutowniczej, zapewniająca bezpieczne przeniesienie

obciążenia siłą F = 500 N na rysunku, przy założeniu, że naprężenie dopuszczalne
na ścinanie dla materiału lutu k

= 2 MPa wynosi

a) l

≥

125 mm.

b) l

≥

12,5 mm.

c) l

≥

20 mm.

d) l

≥

25,5 mm.

23. Minimalne naciski p

w połączeniu wciskowym, które zapewnią przeniesienie siły

wzdłużnej F = 620 N obciążającej połączenie, przy założeniu, że średnica powierzchni
styku łączonych elementów d = 18 mm, długości połączenia wciskowego l = 25 mm,
współczynnika tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów

µ = 0,24 wynoszą

a) p

≥

1,83 MPa.

b) p

≥

24 MPa.

c) p

≥

0,183 MPa.

d) p

≥

2,4 MPa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24. Minimalna długość l połączenia wciskowego, która zapewni przeniesienie siły wzdłużnej

F = 550 N obciążającej połączenie, przy założeniu, że średnica powierzchni styku
łączonych elementów d = 8 mm, dopuszczalnego naciski powierzchniowe p

= 2.5 MPa,

współczynnika tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów

µ = 0,24 wynosi

a) l

≥

12,5 mm.

b) l

≥

22,5 mm.

c) l

≥

66 mm.

d) l

≥

36,5 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Wykonywanie połączeń kształtowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie połączeń
kształtowych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, są poziomu podstawowego,

−

zadania 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. a, 4. b, 5. b, 6. c, 7. d, 8. b, 9. c, 10. a, 11. d,
12. d, 13. c, 14. a, 15. c, 16. b, 17. d, 18. a, 19. c, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Określić typ połączenia wpustowego

Określić funkcję kołka w połączeniu
kołkowym

Określić cel przygotowywania powierzchni
przed lutowaniem

4 Rozpoznać rodzaj połączenia

5 Rozpoznać rodzaj połączenia

6 Określić rodzaj złącza lutowanego

Określić warunek wytrzymałościowy do
obliczania parametrów geometrycznych spoiny
lutowniczej

Określić warunek wytrzymałościowy do
obliczania parametrów geometrycznych
połączenia wciskowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9 Rozpoznać połączenie wpustowe

10 Rozpoznać połączenie kołkowe

11 Określić parametry geometryczne gwintu

12 Rozpoznać połączenia stolarskie

13 Rozpoznać połączenia stolarskie

14 Rozpoznać połączenia stolarskie

Rozpoznać techniki obróbki skrawaniem
drewna

Dobrać narządza do wykonania połączenia
czopowego

17 Obliczyć naciski w połączeniu wciskowym

Obliczyć naprężenia styczne w spoinie
klejowej

19 Obliczyć parametry połączenia wciskowego

20 Obliczyć parametry połączenia lutowanego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadania. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Niektóre zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed

wskazaniem poprawnego wyniku.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W połączeniu wpustowym suwliwym, wpust jest

2. Kołek w połączeniu przedstawionym na rysunku zamontowano w celu

a) prowadzenia łączonych części podczas montażu.
b) ruchomego połączenia elementów.
c) ustalenia położenia łączonych części.
d) wypełnienia otworów technologicznych.

3. Przygotowanie powierzchni do lutowania polega na stworzeniu warunków, w których

a) może wystąpić adhezja oraz zwilżanie lutem.
b) nie trzeba będzie używać dużych sił docisku łączonych elementów.
c) obydwie lutowane powierzchnie będą szczególnie gładkie.
d) można będzie zastosować dowolny rodzaj lutu.

4. Do połączeń nierozłącznych należy

a) połączenie wpustowe.
b) połączenie nitowane.
c) połączenie klinowe.
d) połączenie kołkowe.

5. Przed montażem, oprawa jest ogrzewana podczas wykonywania

a) połączenia wpustowego.
b) połączenia skurczowego.
c) połączenia rozprężnego.
d) połączenia wciskowego.

6. Złącze lutowane przedstawione na rysunku, to złącze

a) narożne.
b) przylgowe.
c) zakładką gubioną.
d) nakładkowe.

7. Parametry spoiny lutowniczej oblicza się z warunku wytrzymałościowego na

a) ściskanie.
b) naciski powierzchniowe.
c) rozciąganie.
d) ścinanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Parametry połączenia wciskowego oblicza się z warunku wytrzymałościowego na

a) ściskanie.
b) naciski powierzchniowe.
c) rozciąganie.
d) ścinanie.

9. Rysunek przedstawia

a) połączenie kołkowe.
b) połączenie sworzniowe.
c) połączenie wpustowe.
d) połączenie nitowe.

10. Rysunek przedstawia

a) połączenie kołkowe.
b) połączenie sworzniowe.
c) połączenie wpustowe.
d) połączenie nitowe.

11. Parametry geometryczne gwintu zewnętrznego to

a) d1 – średnica stóp, d2 – średnica podziałowa,

d – średnica głów,

– kąt zarysu.

b) d1 – średnica podziałowa, d2 – średnica

nominalna, d – średnica gwintu śruby,

– kąt

zarysu.

c) d1 – średnica rdzenia, d2 – średnica podziałowa,

d – średnica gwintu śruby,

– kąt wzniosu linii

śrubowej.

d) d

– średnica rdzenia, d2 – średnica podziałowa,

d – średnica gwintu śruby,

– kąt zarysu.

12. Rysunek przedstawia

a) połączenie czopowe kryte.
b) połączenie czopowe półkryte.
c) połączenie wręgowe proste.
d) połączenie pełnowpustowe.

13. Rysunek przedstawia

a) połączenie czopowe kryte.
b) połączenie zakładkowe proste.
c) połączenie zakładkowe krzyżowe.
d) połączenie czopowe zatyczkowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Rysunek przedstawia

a) połączenie czopowe kryte.
b) połączenie czopowe półkryte.
c) połączenie widlicowe.
d) połączenie wręgowe proste.

15. Metali nie można obrabiać poprzez

a) cięcie piłą.
b) szlifowanie papierem ściernym.
c) obróbkę strugami.
d) pilnikowanie pilnikami.

16. Narzędzia niezbędne do wykonania połączenia czopowego, przedstawionego na rysunku to

a) strug, zestaw wierteł trepanacyjnych, młotek.
b) piły, dłuta, papier ścierny, młotek.
c) strugi, dłuta, papier ścierny, młotek.
d) wiertło kręte do drewna, zestaw dłut, młotek.

17. Minimalne naciski p

w połączeniu wciskowym, które zapewnią przeniesienie siły

wzdłużnej F = 820 N obciążającej połączenie (przy założeniu, że średnica styku
łączonych elementów d = 8 mm, długość połączenia wciskowego l = 25 mm,
współczynnik tarcia ślizgowego łączonych elementów

µ = 0,24) wynoszą

a) p

≥

12,45 MPa.

b) pt

≥

24 MPa.

c) pt

≥

54 MPa.

d) pt

≥

5,45 MPa.

18. Naprężenia styczne występujące w spoinie klejonej o szerokości b = 20 mm, długości

l = 25 mm, obciążonej siłą ścinającą F = 150 N wynoszą
a) 0,3 MPa.
b) 3 MPa.
c) 13 MPa.
d) 30 MPa.

19. Minimalna długość l połączenia wciskowego, które przeniesie siłę wzdłużną F = 180 N,

obciążającą połączenie (przy założeniu, że średnica powierzchni styku łączonych
elementów d = 6 mm, dopuszczalne naciski powierzchniowe p

= 2 MPa, współczynnik

tarcia ślizgowego dla materiału łączonych elementów

µ = 0,24) wynosi

a) l

≥

200 mm.

b) l

≥

2 mm.

c) l

≥

20 mm.

d) l

≥

10 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20. Minimalna szerokość b spoiny lutowniczej przedstawionej na rysunku, zapewniająca

bezpieczne przeniesienie obciążenia siłą ścinającą o wartości F = 800 N (przy założeniu,
że naprężenia dopuszczalne na ścinanie dla materiału lutu k

= 2 MPa) wynosi

a) b

≥

12 mm.

b) b

≥

10 mm.

c) b

≥

100 mm.

d) b

≥

25 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Wykonywanie połączeń kształtowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bilczuk A., Lenik K. Malec M.: Podstawy konstrukcji drewnianych. Wydawnictwo

Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 1994

2. Bożenko L.: Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1994
3. Dretkiewicz-Więch J.: Technologia mechaniczna. Techniki wytwarzania. WSiP,

Warszawa 2000.

4. Hillary J, Jarmoszuk St.: Ślusarstwo i spawalnictwo. WSiP, Warszawa 1991
5. Jurczyk J.: Stolarstwo. Wydawnictwo Sigma-Not Sp. z o.o. Warszawa 1992
6. Mac S.: Obróbka metali. WSiP, Warszawa 1996
7. Orlik Z., Surowiak W.: Części maszyn cz. I. WSiP, Warszawa 1988
8. Solis H., Lenart T.: Technologia i eksploatacja maszyn. WSiP, Warszawa 1982

Literatura metodyczna
9. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

10. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITE, Radom 2000