MATEMATYKA - WFiIS, Informatyka stosowana, I rok, grupa 3
Zestaw 7 - Pochodna funkcji jednej zmiennej - ci¡g dalszy
Zadanie 1. Oblicz korzystaj¡c z denicji:
a) f
0
(2)
gdy f(x) =
√
4x + 1
b) f
0
(−1)
gdy f(x) = −2x
3
+ 5x
c) f
0
(1)
gdy f(x) =
1
x+1
d) f
0
(2)
gdy f(x) = x +
1
x
Zadanie 2. Korzystaj¡c z denicji zbadaj, czy istnej¡ pochodne nast¦puj¡cych funkcji w punkcie
x
0
= 0
:
a) f(x) =
x sin
1
x
dla
x 6= 0
0
dla
x = 0
b) f(x) = x·|x|
c) f(x) =
x
2
sin
1
x
dla
x 6= 0
0
dla
x = 0
Zadanie 3. Badaj¡c granice jednostronne rozstrzygnij, czy istniej¡ pochodne nast¦puj¡cych funkcji
we wskazanych punktach:
a) f(x) =
x
2
+ x + 1
dla
x ≥ 1
3x
2
dla
x < 1
w x
0
= 1
b) f(x) =
xarctg
1
x
dla
x 6= 0
0
dla
x = 0
w x
0
= 0
c) f(x) =
p
1 − e
−x
2
w x
0
= 0
Zadanie 4. Oblicz pochodne w podanych punktach (je±li istniej¡).
a) f
0
(1)
je±li f(x) =
−2x
2
+ 3x + 1
dla
x ≤ 1
x
2
− 3x + 4
dla
x > 1
b) f
0
(2)
je±li f(x) =
−x
2
+ x
dla
x ≤ 2
x
2
− 7x + 8 dla x > 2
c) f
0
(0)
je±li f(x) =
0
dla
x > 0
x(x + 1)
2
dla
x ≤ 0
d) f
0
(3)
je±li f(x) =
x
2
+ 4x − 4
dla
x < 3
5x + 2
dla
x ≥ 3
e) f
0
(0)
je±li f(x) =
xarctgx
dla
x 6= 0
0
dla
x = 0
Zadanie 5. Dobierz parametry a, b (lub a, b, c i d) tak, by funkcja f byªa ró»niczkowalna na R.
a)f(x) =
sin x
dla
x < 0
ax
2
+ bx
dla
x ≥ 0
b)f(x) =
ax + b
dla
x ≤ 0
cx
2
+ dx
dla
x ∈ (0, 1]
1 −
1
x
dla
x > 1
Zadanie 6. Dana jest funkcja f : R → R okre±lona wzorem
f (x) =
ax + 1
dla
x < −2
3 − x
dla
x ∈ [−2, 3)
x
2
+ x + b
dla
x ≥ 3
.
1
Dobierz parametry a i b, tak by funkcja f byªa ci¡gªa na R. Czy jest ona wówczas ró»niczkowalna
na R?
Zadanie 7. Zbadaj, czy istnieje f
000
(0)
, je±li f(x) = |x|
3
.
Zadanie 8. Korzystaj¡c z twierdzenia o pochodnej funkcji odwrotnej obliczy¢ pochodn¡ f
−1
w
punkcie y=f(x).
a) f(x) = ctgx; gdy x ∈ [0, π]
b) y = e
x
Zadanie 9. Na danej kuli o promieniu R opisa¢ sto»ek o najmniejszej obj¦to±ci.
Zadanie 10. Jaki wycinek nale»y usun¡¢ z koªa o promieniu R, by z pozostaªej cz¦±ci mo»na
byªo utworzy¢ sto»ek o najwi¦kszej pojemno±ci?
Zadanie 11. Udowodnij, »e:
a) ln(1 + x) >
arctgx
1+x
dla x ≥ 0
b) 2 ln x < x −
1
x
dla x > 1
Zadanie 12. Niech f(x) = x
2
3
. Czy x
0
= 0
to punkt minimum lokalnego funkcji f? (Wskazówka:
Wykorzystaj warunek konieczny istnienia ekstremum.)
Zadanie 13. Korzystaj¡c z wªasno±ci Darboux udowodnij, »e równanie 4
x
= x
2
ma dokªadnie
jeden pierwiastek ujemny.
Zadanie 14. Napisa¢ równanie prostej stycznej do wykresu funkcji f(x) = ln x w punkcie o
odci¦tej x
0
= 1
.
Zadanie 15. Na paraboli y = x
2
obrano dwa punty P
1
i P
2
o odci¦tych x
1
= 1
oraz x
2
= 3
.
Przeprowadzono przez te punkty prost¡ sieczn¡. Korzystaj¡c z twierdzenia Lagrange'a o przy-
rostach poda¢ punkt, w którym styczna do paraboli jest równolegªa do siecznej.
Zadanie 16. Niech g(x) = x
6
− x
5
− 6x
4
+ x
2
− x − 6
. Korzystaj¡c z twierdzeia Rolle'a uzasadnij,
»e równanie g
0
(x) = 0
ma rozwi¡zanie w przedziale [−2, 3].
Zadanie 17. Korzystaj¡c z twierdzenia Rolle'a uzasadnij, »e wielomian w(x) = 2x
5
−
130
3
x
3
+
360x + 5
nie mo»e mie¢ dwóch ró»nych pierwiastków w przedziale (−2, 2).
Zadanie 18. Niech f(x) = x
2
+ x − 6
. Bez liczenia pochodnej uzasadnij, »e istnieje c ∈ (−3, 2)
takie, ze f
0
(c) = 0
.
Zadanie 19. Oblicz przybli»on¡ warto±¢ wyra»e«.
a) ln(0, 96)
b) e
2,97
Zadanie 20. Kraw¦d¹ sze±cianu zmierzono z dokªadno±ci¡ 1mm i otrzymano 125mm. Z jak¡ w
przybli»eniu dokªadno±ci¡ mo»na obliczy¢ pole powierzchni caªkowitej tego sze±cianu?
Zadanie 21. Stosuj¡c wzór Maclaurina oblicz e
2
z dokªadno±ci¡ 0, 001.
Zadanie 22. Korzystaj¡c z reguªy de l'Hospitala oblicz granice funkcji.
a) lim
x→+∞
(cos
1
x
)
x
b) lim
x→+∞
(
1
x
)
e
−x
c) lim
x→0
(cos x)
1
x2
2
Zadanie 23. Wyznacz wszystkie asymptoty funkcji.
a) y =
x
arctgx
b) y = x ln (e +
1
x
)
c) y = xarctgx + 3
1
x
d) y = (x + 1) ln (
2x+1
x+1
)
e) y = xarcctgx + 2
1
x
f) y = x ln
2x
x−2
Powodzenia.
El»bieta Sowa
Odpowiedzi
Zadanie 1.
a)
2
3
b) −1
c) −
1
9
d)
3
4
Zadanie 2.
a) nie istnieje
b) istnieje
c) istnieje
Zadanie 3.
a) nie istnieje
b) nie istnieje
c) nie sitnieje
Zadanie 4.
a) −1
b) −3
c) nie istnieje
d) nie istnieje
e) nie istnieje
Zadanie 5.
a) a ∈ R, b = 1
b) a = −1, b = 0, c = 1, d = −1
Zadanie 6.
a = 2, b = −12
, nie ró»niczkowalna na R
Zadanie 7.
nie istnieje
Zadanie 8.
a)
−1
1+y
2
b)
1
y
Zadanie 9.
Obj¦to±¢ minimalna to
16
3
πR
3
, przy wysoko±ci sto»ka h = 4R (lub promieniu podstawy sto»ka
r = R
√
2
).
Zadanie 10.
Nale»y wyci¡¢ wycinek o k¡cie ±rodkowym α = 2(1 −
q
2
3
)π
.
3
Zadanie 12.
nie
Zadanie 14.
y = x − 1
Zadanie 15.
Punkt (2, 4).
Zadanie 19.
a) −0, 04
b) 0, 97e
3
Zadanie 20.
15cm
2
Zadani 20.
Wystarczy rozwin¡¢ do n = 4.
Zadanie 22.
a) 1
b) 1
c) e
−
1
2
Zadanie 23.
a) brak asymptoty pionowej, asymptota uko±na w +∞ to y =
2
π
x
, za± w −∞ to y = −
2
π
x
b) x = −
1
e
asymptota pionowa lewostronna, za± y = x +
1
e
to asymptota uko±na w +∞ i −∞
c) x = 0 asymptota pionowa prawostronna, y =
π
2
x
to asymptota uko±na w +∞, y = −
π
2
x
to asymptota uko±na w −∞
d) x = −
1
2
asymptota pionowa prawostronna, y = (x + 1) ln 2 −
1
2
asymptota uko±na w +∞
i −∞
e) x = 0 asymptota pionowa prawostronna, y = 2 asymptota pozioma w +∞, y = πx + 2
asymptota uko±na w −∞
f) x = 2 asymptota pionowa prawostronna, y = x ln 2 + 2 asymptota uko±na w +∞ i −∞
4