PRZEWODNIK PESACHOWY

Hag kaszer wesameach

Drodzy Przyjaciele,

Jak można obchodzid Pesach rok po roku? Pamiętacie swój pierwszy Seder Pesachowy? Jaki był ekscytujący

i odmienny?! Albo pierwszy raz, kiedy jedliście zamiast chleba tylko macę, przez całe 8 dni święta? Jakież to było
osiągnięcie, jakie uczucie!

A co teraz? Jak wciąż można odczuwad tę wyjątkowośd, skoro minęło już tyle lat i tyle Sederów, zjedliście tyle

suchej i pozbawionej smaku macy?

Unikalne odczuwanie po raz pierwszy jakiegokolwiek doświadczenia nie może zostad odtworzone. Jednakże każdy

Pesach jest wyjątkowym doświadczeniem. Rok wypełniony porażkami i sukcesami, nowymi zniewoleniami i wyzwoleniami,
każdy Pesach daje nam szansę na spojrzenie wstecz, na miniony rok i określenie zniewoleo naszego życia; określenie tych
rzeczy, które niepotrzebnie ograniczają nasze szczęście i zdolnośd do czynienia dobra. Możemy zdad sobie sprawę
z możliwości przełamania tych okowów osobistego „niewolnictwa”, co można także odnieśd do całej społeczności. Pesach
pozwala nam dostrzec sukcesy minionego roku i zdad sobie z nich sprawę, a także docenid, że pewne zniewolenia mamy już
za sobą.

Byd może najważniejszym, co daje nam Pesach 5771 roku, to szansa i wyzwanie do zrealizowania i zapamiętania

faktu, że żyjemy w najlepszych czasach na bycie Żydem i Polakiem, jakie miały miejsce od 2000 lat. Możemy cieszyd się
naszymi osobistymi i społecznymi wolnościami, którymi nas pobłogosławiono.

Niech nadchodzący Pesach będzie świętem, podczas którego będziemy rozkoszowad się posiadanymi swobodami,

mając przywilej przekazania ich naszym dzieciom.
Koszernego i wesołego święta,
Mich ael

W prowadzenie

W miesiącu Nisan byliśmy odkupieni i miesiącu Nisan będziemy odkupieni w przyszłości… – Talmud

Każdego roku, 15 dnia miesiąca Nisan, Żydzi upamiętniają narodziny Narodu, celebrując święto Pesach. Po 210 latach
niewoli Mosze Rabejnu powiedział do Faraona: wypuśd mój lud. Faraon odmawiał 10 razy, a za każdym razem Bóg
sprowadzał na Egipcjan inną plagę. Ostatnią plagą była śmierd pierworodnych, Bóg przeszedł wtedy przez ziemię egipską,
omijając żydowskie domy – hebr. pasach – stąd wywodzi się nazwa święta. Izraelici zostali wypuszczeni z niewoli, jednak
prawdziwą wolnośd uzyskali dopiero po 50 dniach od wyjścia z Egiptu, kiedy otrzymali od Boga Torę na górze Synaj.
W Pesach celebrujemy więcej niż tylko historyczne wydarzenie. Celebrujemy naszą wolnośd jako Żydzi. Tak jak Bóg wyzwolił
naszych przodków, dzisiaj wyzwala nas od zła i obdarza nas moralną wolnością. Każdy z nas opuszcza niewolę egipską.

Halach a n a Pesach

CHAM EC

Chamec to produkty z pięciu rodzajów zbóż: pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia i orkiszu, które uległy zakwaszeniu

(fermentacji) lub mogą jej ulec. Mąką z 5 zbóż, która miała kontakt z wodą przez dłużej niż 18 minut jest uważana za
chamec. Chamec może znajdowad się nie tylko w jedzeniu, ale także w kosmetykach lub lekach. Inne zboża i nasiona –
kitnijot – ryż, proso, fasola, soczewica, kukurydza, groch, uważane są za chamec przez Żydów aszkenazyjskich.

Tora zakazuje jedzenia i posiadania jakiejkolwiek ilości chamecu podczas święta Pesach. Przez siedem dni nie będzie

kwasu w domach waszych; każdy bowiem kto zje kwaszone, usunięty będzie ze społeczności. (2 Mojż. 12:19)

W Księdze Wyjścia (Szemot) znajdują się micwy – przykazania – związane z chamecem:

nakaz pozbycia się chamecu

nakaz jedzenia macy

zakaz jedzenia chamecu podczas święta

zakaz jedzenia wszystkiego, co było zmieszane z chamecem

chamec nie może byd widziany lub znaleziony na terenie należącym do Żyda

nie wolno mied żadnych korzyści z chamecu

po święcie nie wolno korzystad z chamecu, który był w posiadaniu Żyda – można natomiast korzystad z chamecu, który posiadał
nie-Żyd, dlatego właśnie sprzedaje się chamec – mechirat chamec, pomieszczenia lub meble, w których chamec się znajduje.
Nie można z nich korzystad w czasie święta.

Aby upewnid się, że nie pozostał nam żaden chamec dokonuje się szukania chamecu – bdikat chamec – we wszystkich
pomieszczeniach do nas należących (także w miejscu pracy, samochodzie, garażu, czy domku letniskowym). Obowiązek
szukania chamecu spoczywa na właścicielu domu, ale może on/ona wyznaczyd osobę, która zrobi to w jego/jej imieniu
(szelijach).

Przed rozpoczęciem bdikat chamec wszelkie pomieszczenia muszą zostad dokładnie wysprzątane, a wszelki możliwy

chamec usunięty. Aby błogosławieostwa nie były wypowiadane na darmo w domu rozkłada się kawałki chamecu. Szukanie
chamecu odbywa się tradycyjnie przy świeczce, a znaleziony chamec zmiata się na drewnianą łyżkę przy użyciu pióra,
następnie zawija się wszystko w papier i spala podczas beur chamec.

Przed przystąpieniem do poszukiwania chamecu odmawiania się błogosławieostwo:

BARUCH ATA ADONAJ, ELOHEJNU MELECH HA-OLAM ASZER KIDESZANU BE-MICWOTAW WECIWANU AL BIUR CHAMEC.

Bądź błogosławiony Boże, jedyny królu świata, który uświęciłeś nas swoimi przykazaniami i nakazałeś nam usuwanie

chamecu.

Po zakooczeniu poszukiwao wypowiada się następujące słowa:

Niech cały zakwas jaki posiadam, którego nie zauważyłem-am, nie usunąłem-am lub o istnieniu którego nie wiedziałem-am,

będzie uznany za nieważny i nieposiadający właściciela, niczym pył ziemi.

Podczas palenia chamecu (biur chamec) mówi się:

Niech cały zakwas jaki posiadam, którego nie zauważyłem-am, nie usunąłem-am lub o istnieniu którego nie wiedziałem-am,

będzie uznany za nieważny i nieposiadający właściciela, niczym pył ziemi

S EDER

Rytualny posiłek świąteczny. I powiesz swojemu synowi (Księga Wyjścia 13:8)

Najważniejsze micwot (przykazania) związane z sederem:

spożywanie macy

opowiadanie historii z Księgi Wyjścia o opuszczeniu przez Izraelitów Egiptu. Deklamacja głównych fragmentów Hagady.

wypicie 4 kielichów wina

jedzenie maroru – gorzkich ziół

deklamacja Hallelu – wychwalanie Boga (który znajduje się na koocu każdej Hagady)

Przygotowanie talerza sederowego:

Zroa – pieczona kośd kurczaka lub indyka, która jest symbolem ofiary paschalnej, składanej w Świątyni w Jerozolimie tuż przed

świętem Pesach (Korban Pesach).

Bejca – jajka ugotowane na twardo, symbolizujące dodatkową, świąteczną ofiarę składaną obok baranka paschalnego (Korban

Cibur).

Maror – gorzkie zioła, symbolizujące gorzkie cierpienie Narodu Żydowskiego w Egipcie (chrzan lub sałata włoska)

Charoset – sałatka z pokrojonych jabłek, orzechów włoskich oraz odrobiny wina (najlepiej czerwonego) oraz miodu. Przypomina

nam glinę, której Izraelici używali do wyrobu cegieł podczas niewoli egipskiej.

Karpas – ugotowane ziemniaki lub surowa cebula, a także natka pietruszki, rzodkiewki lub seler.

Chazeret – bardziej gorzkie zioła, używane jako maror na kanapki podczas sederu (chrzan lub sałata włoska).

Hagada zawiera 15 słów, napisanych jako rym, które określają porządek Sederu:

Kidusz I Urchac I Karpas I Jachac
Maggid I Rachac I Moci I Maca
Maror I Korech I Szulchan Orech
Cafun I Barech I Hallel

Kidusz – Seder rozpoczyna się od Kiduszu, wypija się wtedy pierwszy z 4 kielichów wina. Pijemy wino, ponieważ jest ono
symbolem szczęścia i radości. Wino pijemy opierając się na lewym boku.

Urchac – mycie rąk

Karpas – zanurzamy warzywo w słonej wodzie.

Jachac – podzielenie środkowej macy. Jest w zwyczaju posiadanie dwóch bochenków chały na stole w Szabat i święta, dla
upamiętnienia podwójnej porcji manny, która spadała na pustyni w te dni. Ponieważ przełamujemy środkową macę na
początku Sederu, potrzebujemy trzech, żeby dwie pozostały do posiłku. Większy kawałek macy ukrywa się jako Afikomen.
W zwyczaju jest obdarowywad dziecko, które znalazło Afikomen, prezentem. Mniejsza częśd macy pozostaje pomiędzy
dwoma całymi, jako symbol chleba niedoli ludzi w potrzebie, jedzących raczej okruchy niż całe bochenki chleba.

Maggid – opowiadanie Historii Wyjścia – Hagada Pesachowa. Na koocu wypija się 2 kielich wina.

Rachac – mycie rąk, jako przygotowanie do świątecznego posiłku.

Moci – błogosławieostwo macy.

Maror – gorzkie zioła, zanurzane są w charosecie. Zioła przypominają nam gorycz, jaką nasi przodkowie cierpli w niewoli
egipskiej.

Maca – niekwaszony chleb. Je się go z dwóch powodów: podczas pośpiesznego wyjścia z Egiptu Żydzie jedli niekwaszony
chleb, ponieważ nie mieli czasu, żeby chleb urósł. W noc przed wyjściem jedli niekwaszony chleb, ponieważ maca jest
skromna w porównaniu z napęczniałym chamecem, przez co wynosiła ich bliżej Boga.

Korech – kanapka, którą robi się z 2 kawałków macy i maroru, niektórzy dodają też charoset.

Szulchan Orech – uczta (moment na który wszyscy czekają). W czasach Świątyni jedzenie pesachowego baranka było
centralnym punktem Sederu. Dziś stół jest jak ołtarz i spożywanie uczty we właściwym duchu staje się aktem służenia Bogu.
Niektórzy rozpoczynają posiłek od zjedzenia jajka zanurzonego w słonej wodzie, jest kilka wyjaśnieo tego zwyczaju:

zapożyczenie od rzymian, którzy zaczynali posiłek od przystawek; symbolizuje wiosnę; zastępuje specjalną ofiarę
świąteczną, która nie może byd składana po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej. Słona woda symbolizuje nasze łzy po jej
zniszczeniu.

Cafun – Afikomen zastępuje pesachowego baranka, który był tradycyjnie jedzony podczas Sederu, tak aby każdy mógł
pamiętad jego smak.

Barech – po napełnieniu 3 kielicha, recytujemy błogosławieostwo po jedzeniu i wypijamy wino. Potem napełniamy kielich
dla proroka Eliasza, tradycyjnie ktoś, z reguły dziecko, otwiera drzwi żeby zaprosid Eliasza, który przyjdzie obwieścid
nadejście Mesjasza.

Hallel – wychwalanie. Napełniamy 4 kielich wina, a potem recytujemy psalmy pochwalne, recytujemy błogosławieostwo
nad winem i wypijamy je.

Nirca – oznacza zakooczenie Sederu hymnem.

Przepisy – k ilk a propozycji

PRZEPIS NA CIASTO CZEKOLADOWE – „POPĘKANA CZEKOLADOWA ZIEMIA” według Sary Malki Szpilman
500 g gorzkiej czekolady
115 g masła lub margaryny
9 jajek
¾ szklanki + 1 łyżka stołowa cukru
cukier puder
Czekoladę podzielid na mniejsze kawałki. Włożyd do garnka. Dodad masło lub margarynę. Podgrzewad na parze, aż się rozpuści.
Oddzielid białka od żółtek. Żółtka połączyd z cukrem, miksowad do uzyskania puszystej masy. Rozpuszczoną czekoladę z masłem dodawad
po łyżeczce, tak aby żółtka się nie ścięły. Ubid piane z białek. Przed rozpoczęciem ubijania dodad szczyptę soli, a na koniec łyżkę cukru.
Ubitą pianę dodad do czekoladowej masy, powoli aby piana nie opadła. Niewielką kwadratowa blaszkę (ok 22/22 cm) wysmarowad
tłuszczem. Wylad masę. Piec ok 40 min w temp. 180:C. Odstawid do ostygnięcia. Posypad cukrem pudrem.

MAZANIA – LAZANIA Z MACY według Anny Zielioskiej
maca
500g mrożonego szpinaku
2 puszki pomidorów (mogą byd świeże pomidory należy je wtedy przyprawid przecierem)
czosnek – dowoli
pół szklanki mąki macowej
sól, pieprz
oliwa / olej / margaryna
świeża bazylia
opcjonalnie ser żółty

Przygotowanie sosów – odcedzony szpinak przyprawid solą, pieprzem i czosnkiem oraz zmieszad z jajkami. Pomidory podsmażyd z bazylią,
solą i pieprzem oraz czosnkiem. Oba sosy ostudzid. Blachę do pieczenia nasmarowad olejem / oliwą / margaryną, następnie posypad mąką
macową. Wyłożyd macę. Zalad sosem szpinakowym, przełożyd macą, zalad sosem pomidorowym, przełożyd macą i ponownie zalad sosem
szpinakowym, ułożyd ostatnią warstwę macy, jeżeli udało się wam zdobyd ser żółty koszerny na Pesach można go zetrzed na wierzch.
Piec około 30 minut, sprawdzajcie czy się nie przypali, w 180:C.

SM ACZN EGO!!!

Le-szan a Ha-baa Be-Jeruszalaim!

W następnym roku w Jerozolimie!

LU ACH (KALEN DA RZ) P ESACH – 5771 / 2011

Bedik at Ch amec – n iedziela, 17.04 / 1 3-14 Nisan
Szukanie chamecu zazwyczaj odbywa się w wieczór przed Pesachem. Szukanie chamecu powinno odbyd się po
godzinie 20:12, po odmówieniu błogosławieostwa Al bikur chamec*, szukanie powinno odbyd się przy świetle
świeczki, na zakooczenie należy powiedzied Kol chamira.

Erew Pesach , Taanit Be chorim – Post Pierworodny ch – poniedziałek , 18.04 / Nisan 14
Post ten zazwyczaj wypada w dzieo przed Pesach (z wyjątkiem, kiedy jest to w Szabat (w Szabat pości się tylko
w czasie Jom Kipur). Sijum i Seudat Micwa odbędą się po Szachricie (7:15)

Biu r Ch amec – palenie ch amecu – n iedziela, 18.04 / 14 Nisan
W tym roku spalanie chamecu odbędzie, jak zwykle przed synagogą Nożyków od 10:00 do 11:00.

Mech irat Ch amec – k ontrakt sprzedaży ch amecu
Chamec może byd spożywany do 18.04, 10:14, poniedziałek. Chamec sprzedawany po tym terminie, nie jest
włączany do kontraktu sprzedaży.

Kontrakt do pobrania na stronie

http://warszawa.jewish.org.pl/

lub w biurze

rabina.

W tym roku chamec będzie można sprzedawad chamec WYŁĄCZNIE w następujących dniach, w biurze rabina Schudricha:

13.04; 8:00 – 8:30

15.04; 7:00 – 7:15

15.04; 19:45 – 20:00

16.04; 20:45 – 21:15

17.04; 9:00 – 11:00

KALEN DA RIUM

Erew Pesach , 18.04 / 14 Nisan, poniedziałek , I Seder, godzina 20:15, hotel Marriott
19:20 Mincha
19:22 zapalenie świec

1 Pesach , 19 .04 / 1 5 Nisan, wtorek,
II Seder godzina 20:30, stołówka gmina (biały budynek koło synagogi)**
9:00 Szachrit
19:20 Mincha
Sziur Halacha
20:16 Maariw
20:35 zapalenie świec

2. Pesach , 20.04 / 16 Nisan, środa, rozpoczyna się liczenie Omeru
9:00 Szachrit
19:20 Mincha i Maariw

Ch ol Hamoed, 21.04 / 17 Nisan, czwartek
7:15 Szachrit
19:25 Mincha i Maariw

Ch ol Hamoed, 22.04 / 18 Nisan, piątek
7:15 Sazchrit
19:25 Mincha
19:29 zapalenie świec szabatowych

Szabat Ch ol Hamoed, 23.04 / 19 Nisan, sobota
9:00 Szachrit
19:05 Mincha
19:35 Seuda Szeliszit
20:43 koniec Szabatu

Ch ol Hamoed, 24.04 / 20 Nisan, n iedziela
8:30 Szachrit
Erew Jom tow (dzieo świąteczny)
19:30 Mincha
19:33 zapalenie świec

Sziur Halacha po Mincha, przed Maariw

7. Pesach , 25.04 / 21 Nisan, poniedziałek,
9:00 Szachrit
19:30 Mincha
Sziur Halacha po Mincha, przed Maariw
od 20:47 zapalenie świec

8. Pesach , 26.04, wtorek / 22 Nisan,
9:00 Szachrit
od 10:30 Jizkor
19:25 Mincha
19:45 Seudat Masziach
20:49 koniec Pesachu
Maariw i Hawdala

Lista produk tów niespożywczy ch zatwierdzony ch n a Pesach

przez Naczelnego Rabin a Polsk i Mich aela Schudrich a

1. chusteczki do nosa- każde
2. cieo do powiek- każdy rodzaj bez dodatków zbożowych
3. detergenty-wszystkie
4. środki do czyszczenia piekarnika- wszystkie
5. filtry do kawy- każde
6. folia aluminiowa- każda
7. gumowe rękawice- każdy rodzaj niepowlekanych
8. kubeczki jednorazowe- plastykowe lub styropianowe
9. lakier do włosów- w sprayu
10. lakiery, zmywacze do paznokci- każdy rodzaj
11. leki przeciwko zgadze- zwykłe bez smaku (Alkaseltzer, Tums)
12. mydło do rąk- każdy rodzaj
13. nitka do zębów- nie smakowa
14. płyn do płukania ust- Cepacol, Listerene, Plax, Scope
15. odświeżacz powietrza- każdy
16. pasta do butów- każda
17. pieluchy jednorazowe- każde
18. płyn do szkieł kontaktowych- każdy
19. produkty ze styropianu- każdy rodzaj
20. puder do twarzy- każdy bez zawartości składników pochodzących z ryżu
21. ręczniki papierowe- każdy rodzaj
22. serwetki papierowe- każdy rodzaj
23. słomki- każde plastikowe
24. szczoteczki do zębów- kup nową na Pesach
25. świece- każde zwykłe bezzapachowe
26. talerze jednorazowe- papierowe powlekane plastikiem (do zimnych potraw), plastykowe, kartonowe,

styropianowe

27. worki na śmieci- każde plastikowe
28. wybielacz
29. zasypka dla niemowląt- Johnson’s albo każda zawierająca czysty talk, należy uważad, aby nie zawierały dodatków

mąki ziemniaczanej

30. aspiryna- każda
31. lekarstwa- wszystkie kapsułki, tabletki niewymagające ssania (lekarstwa do ssania i w płynie należy uzgodnid z

rabinem Schudrichem)

Lista produk tów spożywczych niewymag ający ch certy fikatu k oszernoś ci n a Pesach , zatwierdzona

przez rabin a Mich aela Sch udrich a

1. cukier biały- każdy cukier w kryształkach bez dodatku dekstrozy
2. herbata- czarna naturalna tylko firmy Lipton oraz herbata firmy Malwa owocowa bez dodatków
3. jajka- jak przez cały rok sprawdzamy czy nie ma na żółtku plamek
4. kawa- naturalna, zwykła, nie smakowa i nie bezkofeinowa, pochodząca wyłącznie z firm produkujących tylko kawę

( Tchibo jest sprawdzone przez rabina Schudricha)

5. masło- z Garwolina, Krasnegostawu, Lacpol - Wolsztyn, Lacpol - Piotrków Kujawski, Spomlek - Radzyo Podlaski,

Mlekpol - Grajewo (bez dodatków)

6. miód naturalny

7. mleko- każdy rodzaj kupiony przed Pesach od firmy, która nie produkuje mleka czekoladowego na tych samych

maszynach, a także bez dodatku monoglicerydów lub dekstrozy, np. Garwolin

8. oliwa z oliwek- każda oliwa extra virgin z oliwek prasowanych na zimno
9. orzechy- każde surowe migdały i orzechy włoskie. Muszą byd bez BHA, BHT lub innych dodatków. Kupujemy

orzechy kiedy jest pewnośd, że były ważone oddzielnie od produktów zawierających chamec. Najlepiej jednak
kupid w skorupie.

10. owoce i warzywa mrożone- te same co przez cały rok
11. owoce świeże
12. rodzynki- Sun-Made, Del Monte, Dole
13. ryby- świeże koszerne gatunki (pstrąg, łosoś, karp etc). Tylko w całości. Nie filety!
14. soda oczyszczona
15. sól niejodowana ( NaCl)
16. warzywa świeże- wszystkie z wyjątkiem każdego rodzaju roślin strączkowych, np. fasoli szparagowej, fasoli Jaś,

czerwonej grochu, ryżu, kukurydzy, soi, gorczycy (musztarda), sezamu, soczewicy, ciecierzycy

17. woda mineralna niegazowana (bezsmakowa)

Lista produk tów spożywczych wymag ający ch certy fik atu k oszerności n a Pesach

1. maca – tylko specjalna na Pesach
2. mąka macowa
3. śliwowica- tylko koszerna na Pesach
4. wino koszerne na Pesach (np. Carmel - Izrael, Egrit - Węgry, Fortant - Francja) prawie wszystkie wina koszerne są

też koszerne na Pesach

5. mięso i drób

* OPRÓCZ I SEDERU, WSZYSTKIE POSIŁKI ORGANIZOWANE BĘDĄ ODBYWAŁY SIĘ W GMINNEJ STOŁÓWCE.
**TEKSTY BŁOGOSŁAWIEOSTW ZNAJDUJĄ SIĘ W PRZEWODNIKU PESACHOWY.

KONSULTACJA RABINICZNA – RABIN MICHAEL SCHUDRICH I RABIN DANNY SIMONS
OPRACOWANIE – ANNA ZIELIOSKA’
PRZYGOTOWANIE – BIURO RABINA MICHAELA SCHUDRICHA©