Sobkowski Adam ZARZĄDZANIE ZR2 SEMESTR 2

Temat nr 23. Obróbka cieplna odkuwek

1. Obróbka cieplna odkuwek obejmuje trzy następujące procesy:

a) Wyżarzanie
b) Normalizowanie
c) Ulepszanie cieplne

2. Procesem wyżarzania nazywamy proces izotermicznego chłodzenia i stosujemy go do usunięcia
naprężeo powstałych w trakcie kucia, zapobiegania powstawaniu ”płatków śnieżnych” oraz do
polepszenia obrabialności. Odkuwki wykonywane są z:

a) Stali niskostopowych
b) Stali wysokostopowych

Proces wyżarzania w przypadku stali niskostopowych polega na ochładzaniu po kuciu do 400 – 450
stopni a następnie nagrzewaniu do 640 – 650 stopni w czasie jednej minuty na jeden milimetr
średnicy odkuwki. Proces trwa do zakooczenia przemian perlitycznych po czym następuje chłodzenie
10 – 20 stopni na godzinę.

W przypadku stali wysokostopowych następuje chłodzenie po kuciu do 280 – 300 stopni, wyżarzanie
w tej temperaturze przez co najmniej 10 godzin a następnie nagrzewanie do 640 – 650 stopni w
czasie 1 – 1,2 minuty na 1 milimetr średnicy. W tej temperaturze następnie trwa wygrzewanie przez
czas około 10 razy dłuższy od czasu nagrzania po czym następuje studzenie powolne a w zakresie
300 – 100 stopni dodatkowo zwolnione do 10 – 5 stopni na godzinę dla uniknięcia płatków śnieżnych.

3. Odkuwki ze stali niskostopowych i węglowych są niekiedy normalizowane z następującym
odprężaniem.

4. Odkuwki ze stali stopowych są nagrzewanie do hartowania w 2 etapach: do 550 stopni powoli
następnie do 850 stopni szybciej.

Średnica lub
grubośd przekroju
(w metrach)

0,2

0,3 0,4 0,5 0,6

0,7

0,8 0,9

1,0

Czas podgrzewania
od 20 stopni do 550
(w godzinach)

4

5

6

8

11,5 14,5 18

21,5 25

Czas dogrzewania
do hartowania lub
normalizowania od
550 stopni do 850
(w godzinach)

2

3

3,5 4

5

6

7

7,5

8,5

Czas nagrzewania
do odpuszczania od
250 stopni do 600
(w godzinach)

4

5,5 7

8,5 10

12

14

16

17,5

Następnie są oziębiane w oleju do temperatury 200-300 stopni po czym odpuszczane w
temperaturze od 550 do 650 stopni w zależności od wymaganych właściwości mechanicznych w
czasie od 4 do 20 godzin.