2016-03-19
1
Statystyka ubezpieczeniowa
wykład 7
dr Agnieszka Pobłocka
Katedra Statystyki UG
a.poblocka@ug.edu.pl
Rok akademicki 2015/2016
Program przedmiotu
•
W1. Statystyka ubezpieczeniowa i problematyka aktuariatu.
•
W2. Probabilistyczne modele ryzyka ubezpieczeniowego
w ubezpieczeniach typu non-life.
•
W3. Probabilistyczne modele ryzyka ubezpieczeniowego
w ubezpieczeniach typu life
•
W5. Kalkulacja składek ubezpieczeniowych
•
W4. Modelowanie ryzyka w portfelach
•
W6. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
•
W7. Reasekuracja
Reasekuracja
•
To „ubezpieczenie ubezpieczyciela”
– jest to szczególny rodzaj ubezpieczenia
polegający na
ubezpieczaniu towarzystw ubezpieczeniowych
Reasekuracja
•
To umowa (tzw. cesja),
•
na mocy której jeden zakład ubezpieczeń tzw.
cedent odstępuje (ceduje) pewną część
ubezpieczonego ryzyka wraz z odpowiednią częścią
składek innemu (lub innym) towarzystwu tzw.
reasekuratorowi,
•
który na mocy podpisanej umowy zobowiązuje się
do pokrycia odpowiedniej części szkód (odszkodowań
i świadczeń) z tytułu reasekurowanego ryzyka
Retrocesja
•
umowa, na mocy której reasekurator tzw.
retrocedent
•
odstępuje (ceduje) pewną część reasekurowanego
ryzyka wraz z odpowiednią częścią składek
innemu reasekuratorowi tzw. retrocejsonariuszowi,
który zobowiązuje się do pokrycia reasekurowanej
części szkód
Etapy reasekuracji
•
I etap
–
przekazanie ryzyka do reasekuracji
(wtórny podział ryzyka, cesja)
•
II etap
–
dalszy podział ryzyka
(retrocesje, rozdrabnianie ryzyka)
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
2
Podział ryzyka c.d.
Zakład ubezpieczeń może być…
•
ubezpieczycielem dla ubezpieczających i
•
cedentem dla reasekuratorów oraz
•
reasekuratorem (cesjonariuszem) względem swoich
cedentów
dodatkowo może być:
•
retrocedentem, gdy przyjęte do reasekuracji ryzyko
przekazuje do dalszej reasekuracji
•
retrocesjonariuszem, gdy przyjmować będzie do dalszej
reasekuracji ryzyko, które wcześniej już było
reasekurowane przez inne towarzystwo (które jest
retrocedentem)
Przekazywanie ryzyka do reasekuracji
może być wynikiem
•
wymogów ustawowych
•
decyzji asekuratorów, którzy nie zamierzają
zatrzymywać w swoich portfelach
–
ubezpieczeń o wysokich sumach ubezpieczenia (SU) lub
–
dużej ich liczby o niewysokich SU
Reasekuracja wg kryterium stosunku
prawnego między stronami umów
reasekuracyjnych:
•
Reasekuracja bierna
–
polega na odstępowaniu reasekuratorowi przez cedenta
części ubezpieczanego ryzyka .
•
Reasekuracja czynna
–
polega na przyjmowaniu przez reasekuratora części
ubezpieczanego ryzyka odstępowanego przez cedenta.
Cele reasekuracji
•
zapewnienie płynności finansowej
ubezpieczycielowi poprzez wtórny i dalszy podział
ryzyka ubezpieczeniowego nawet pomiędzy kilku
reasekuratorów i retrocesjonariuszy,
•
ochrona przed szkodami katastroficznymi i
kumulacją małych szkód,
•
wzrost pojemności ubezpieczeniowej poprzez
utrzymanie wszystkich akceptowanych ubezpieczeń,
nawet tych największych,
•
stabilizacja wyników działalności ubezpieczeniowej
(ochrona marginesu wypłacalności).
Podstawowe funkcje reasekuracji
•
techniczna
•
finansowa
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
3
Podstawowe funkcje reasekuracji
•
techniczna (podział ryzyka)
–
polega na ochronie towarzystw ubezpieczeniowych
przed nadmiernym ryzykiem
(wzrostem szkodowości w wyniku dużych rozmiarów szkód
lub dużego skupienia się w czasie zwyczajnych rozmiarów
szkód powodujących znaczne odchylenia od przeciętnej
szkodowości)
przez wtórny podział ryzyka, dzięki czemu następuje
wyrównanie (stabilizacja) portfela ryzyka ZU.
Taka stabilizacja zwiększa bezpieczeństwo i umożliwia
zmniejszenie funduszu ubezpieczeniowego.
Podstawowe funkcje reasekuracji
•
finansowa (łączy się z funkcją techniczną
reasekuracji)
–
polega na wzmacnianiu kondycji finansowej
ubezpieczyciela, gdyż reasekuratorzy tworzą część
rezerw TU oraz uczestniczą w ponoszeniu części kosztów
działalności ubezpieczeniowej);
–
dodatkowo chroni wyniki finansowe ubezpieczycieli oraz
pomaga w przetrwaniu złej koniunktury na rynku
ubezpieczeniowym
Pozostałe funkcje reasekuracji
•
zwiększa pojemność ubezpieczeniową (umożliwia
ochronę ryzyka o charakterze katastrofalnym)
•
stymuluje rozwój ubezpieczeń (umożliwia ochronę
nowego ryzyka)
•
wpływa na kształtowanie się bilansu płatniczego w
stosunkach z zagranicą
•
stymuluje rozwój handlu
Wpływ reasekuracji na międzynarodowy
rynek ubezpieczeniowych
•
umożliwia selekcję i wycenę (underwrinting) ryzyka
•
umożliwia przekazywanie wiedzy o różnych rodzajach
ryzyka
–
(w formie szkoleń i dodatkowych materiałów), jakie i w jaki
sposób przyjmować ryzyka do ochrony ubezpieczeniowej
•
przeciwdziała nadmiernej koncentracji usług
ubezpieczeniowych
–
oraz wpływa na liberalizacje i łagodzenie walki
konkurencyjnej
•
jest pewnym zagrożeniem dla słabo rozwiniętych
rynków ubezpieczeniowych
–
np. dyktuje warunki ubezpieczeń, zwiększa ujemne salda
bilansów płatniczych itp.
KRAJ
1998
2000
2002
2004
2006
2008
2010
2012
Bermudy
3 206,7
5 702,5
12 355,7
14 203,0
16 527,4
13 205,8
13 149,9
14 695,4
Francja
4 059,5
4 681,8
5 790,0
5 424,0
5 208,3
6 526,5
5 771,6
7 467,5
Irlandia
1 605,9
2 048,3
2 975,7
3 031,1
3 395,4
3 990,7
5 455,7
8 010,1
Japonia
5 050,9
4 969,6
9 143,6
12 079,1
10 003,4
10 179,1
10 370,7
10 164,2
Luksemburg
27,6
271,6
229,3
86,1
0,0
3 822,1
5 204,4
7 287,3
Niemcy
26 562,2
27 011,7
41 668,4
45 417,1
42 978,5
40 271,7
45 320,0
54 598,2
Stany
Zjednoczone
21 079,1
25 228,7
30 220,6
35 034,3
42 045,9
31 589,3
29 214,3
32 977,4
Szwajcaria
9 583,2
7 905,9
17 204,7
23 461,6
20 272,6
13 561,7
14 177,8
12 089,6
Wielka
Brytania
5 627,1
6 453,7
10 988,3
12 597,2
9 759,0
8 739,1
11 498,9
13 729,5
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych
ze Standard & Poor’s Rating Services, 2000-2013
Najwięksi reasekuratorzy według składki
przypisanej netto (mln $)
Wykres
Rank
Reasekuratorzy
2012 (mln $)
2011 (mln $)
Zmiana (p.p.)
1.
Munich Re
35 797,2
32 056,5
+11,67
2.
Swiss Re
25 344,0
22 868,0
+10,83
3.
Hannover Re
16 346,0
14 279,2
+14,47
4.
Berkshire Hathaway Re
16 145,0
15 350,0
+5,18
5.
Lloyd’s
11372,7
10 735,5
+5,94
6.
SCOR
11 285,6
8 891,5
+26,93
7.
Reinsurance Group of America
7 906,6
7 335,7
+7,78
8.
PartnerRe Ltd.
4 573,0
4 486,3
+1,93
9.
Everest Re
4 081,1
4 108,9
-0,68
10.
MS&AD Holdings
3 446,3
3 700,9
-6,88
Najwięksi reasekuratorzy według składki
przypisanej (2012)
Źródło: Standard & Poor’s Rating Services, 2013
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
4
Wykres
Rank
Reasekuratorzy
2012 (mln $)
2011 (mln $)
Zmiana
(p.p.)
1.
Munich Re
6 199,3
3 187,0
+94,52
2.
Swiss Re
4 638,0
1 348,0
+244,07
3.
Tokio Marine Group
1 658,1
2 578,3
-35,69
4.
Hannover Re
1 302,2
778,9
+67,18
5.
Caisse Centrale de Reassurance
1 001,6
606,4
+65,17
6.
Lloyd‘s
978,2
-3 006,1
-132,54
7.
SCOR
801,0
299,1
+167,80
8.
Everest Re
775,1
-240,9
-421,75
9.
Partner Re
774,0
-593,3
-230,46
10.
Reinsurance Group of America
746,0
675,6
+10,42
Najwięksi reasekuratorzy według zysku z
działalności operacyjnej przed opodatkowaniem
(2012)
Źródło: Standard & Poor’s Rating Services, 2013
Umowy reasekuracyjne
•
W praktyce funkcjonują różne rodzaje umów
reasekuracyjnych:
•
1. Umowy reasekuracyjne wg udziału ryzyka
•
2. Umowy reasekuracyjne wg formy zobowiązań
Umowy reasekuracyjne wg udziału ryzyka
•
umowy proporcjonalne
–
to umowy ubezpieczenia, w których obowiązuje
proporcjonalna zasada udziału reasekuratora i cedenta w
składce i szkodach
(w uzgodnionym stosunku
identycznym dla składek i odszkodowań),
•
umowy nieproporcjonalne
–
to umowy ubezpieczenia, w których cedent i
reasekurator nie dzielą szkód wg proporcjonalnej zasady
udziału, lecz ustalają własny udział oraz dolną i górną
granicę odpowiedzialności reasekuratora na
pojedynczym ryzyku lub zdarzeniu.
Umowy reasekuracyjne wg udziału ryzyka
•
umowy proporcjonalne opierają się na składce,
•
a nieproporcjonalne na odszkodowaniach
Umowy reasekuracyjne wg formy
zobowiązań
•
fakultatywne,
•
obligatoryjne,
•
fakultatywno-obligatoryjne
•
Por. Gąsiorkiewicz L. [2009], Finanse zakładów ubezpieczeń majątkowych, str. 260-
261.
Umowy reasekuracyjne wg formy
zobowiązań
•
Umowa fakultatywna (tzw. dobrowolna)
–
Istotą tej umowy jest pozostawianie obu stronom
umowy pełnej swobody decyzji:
•
asekuratorowi (cedentowi) – w zakresie oferowanego udziału
w danym ryzyku lub grupie ryzyka,
•
reasekuratorowi (cesjonariuszowi) – w zakresie przyjęcia
oferowanego mu udziału.
•
Asekurator sam decyduje, które ryzyko zatrzymuje w portfelu, a które (lub którego część)
ceduje.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
5
Umowy reasekuracyjne wg formy
zobowiązań
•
Umowa obligatoryjna (tzw. obowiązkowa,
kontraktowa, automatyczna)
–
to umowa, najczęściej na okres 1 roku, na mocy której
–
asekurator (cedent) zobowiązany jest do cedowania
(przekazania do reasekuracji) pewnej części określonego
w umowie ryzyka, np. powyżej ustalonej kwoty lub
ustalonego udziału własnego cedenta,
–
a reasekurator (cesjonariusz) zobowiązany jest
automatycznie przyjąć do ochrony przekazywane ryzyko
za z góry ustaloną składkę reasekuracyjną.
Umowy reasekuracyjne wg formy
zobowiązań
•
Umowa fakultatywno - obligatoryjna (tzw.
mieszana, umowa otwartej – ochrony, umowa
otwartego pokrycia ang. open cover),
–
To umowa, w której asekurator (cedent) dobrowolnie
wybiera cedowane ryzyko wraz z jego wysokością,
–
a reasekurator (cesjonariusz) nie posiada swobody
wyboru i jest zobowiązany automatycznie przyjąć
cedowane mu udziały na określonych z góry w umowie
warunkach.
Umowa sandykatowa
•
umowa reasekuracyjna w poolach reasekuracyjnych
–
Czyli, porozumieniach grupy ubezpieczycieli w celu
lepszego podziału ryzyka i ewentualnego wspólnego
wyrównania szkód.
Podstawowe umowy reasekuracji
proporcjonalnej
•
umowy kwotowe
–
(ang. quota share reinsurance, quota share
treaties),
•
umowy ekscedentowe
–
(ang. surplus reinsurance, surplas treaties),
•
umowy kwotowo – ekscedentowe
–
(umowy mieszane).
Reasekuracja proporcjonalna
•
Umowa kwotowa
–
W niej cedent (asekurator) ceduje reasekuratorowi
ustalony procent (z góry zadany w umowie) każdego
ryzyka,
–
a reasekurator pokrywa odpowiednio ten sam procent
każdej szkody (w granicach ustalonego limitu).
–
Strony umowy reasekuracji proporcjonalnej dzielą się
proporcjonalnie sumą ubezpieczenia, składką i
odszkodowaniami.
–
W umowach tych reasekurator współuczestniczy we
wszystkich ryzykach objętych umową.
Umowa kwotowa – przykład 1
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
6
Reasekuracja proporcjonalna
•
W umowie
ekscedentowej (tzw. nadwyżkowej)
–
cedent określa kwotowo (na podstawie statystyk) pewien
poziom udziału własnego (zachowka, retencji, linii, ang. line)
w ubezpieczanym ryzyku, powyżej którego będzie
przekazywał pewien procent nadwyżki ryzyka
cesjonariuszowi.
–
Reasekurator przyjmuje do ochrony tylko pewną nadwyżkę -
pewien procent ryzyka ponad ustalony udział własny
ubezpieczyciela tzw. ekscedent, który ustalany jest zazwyczaj
jako wielokrotność zachowka
.
–
W praktyce określa się także górny limitu odpowiedzialności
danego reasekuratora tzw. warstwę (ang. layer), który jest
odpowiednio wielokrotnością zachowków cedenta.
Umowa ekscedentowa – przykład 1
Reasekuracja nieproporcjonalna
•
W niej udział reasekuratora w składce i w odszkodowaniach i
świadczeniach nie jest proporcjonalny do wielkości
ubezpieczanego ryzyka (sumy ubezpieczenia),
•
To powoduje, że składka reasekuracyjna i odszkodowania z
tytułu tych umów nie są ustalane procentowo lecz
indywidualnie na podstawie umowy reasekuracyjnej.
•
W reasekuracji nieproporcjonalnej odpowiedzialność, składki i
wysokość odszkodowań reasekuratora ustalane są na
podstawie jego udziału w szkodach.
•
W reasekuracji proporcjonalnej powyższe charakterystyki
określane były proporcjonalnie do udziału reasekuratora w
ryzyku (sumie ubezpieczenia lub sumie gwarancyjnej).
Podstawowe umowy reasekuracji
nieproporcjonalnej
•
umowy reasekuracji nadwyżki szkody
–
(ang. excess of loss)
•
umowy reasekuracji nadwyżki szkodowości
–
(ang. stop loss reinsurance, excess of loss ratio).
Podstawowe umowy reasekuracji
nieproporcjonalnej
•
umowy reasekuracji nadwyżki szkody
(ang. excess of loss)
–
W nich ustalany jest kwotowo pewien udział własny
cedenta (retencja ang. net retention, excess point)
powyżej którego reasekurator zobowiązuje się pokrywać
szkody maksymalnie do określonej w umowie sumy
gwarancyjnej jego odpowiedzialności (tzw. limitu
pokrycia reasekuracyjnego, warstwy, linii ang. layer’s).
–
Wartość szkody, za którą odpowiedzialność ponosi
reasekurator nazywana jest franszyzą lub priorytetem
(ang. priority). Umowy te dotyczą pojedynczych szkód i
zawierane są w formie obligatoryjnej.
•
Por. Monkiewicz (red.), 2000, s.144.
Umowa reasekuracji nadwyżki szkody
– przykład 1
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
7
Podstawowe umowy reasekuracji
nieproporcjonalnej
•
umowy reasekuracji nadwyżki szkodowości
(ang. stop loss reinsurance, excess of loss ratio)
–
dotyczą całej grupy ubezpieczeń lub ryzyka danego
rodzaju (całego portfela ryzyka) i mają na celu
zabezpieczenie interesów finansowych ubezpieczycieli
przed ujemnymi skutkami finansowymi o nadmiernie
wysokiej szkodowości (przekroczenie uzgodnionego
wskaźnika szkodowości mierzonego udziałem szkód w
składce zebranej lub pewnej kwoty szkód).
Umowa reasekuracji nadwyżki
szkodowości – przykład 4
Katastrofy ubezpieczeniowe
•
.
L.p.
Zdarzenie
Wartość (mln
USD)
Liczba
ofiar
Rok
Kraje / regiony
geograficzne
1
Huragan Karina
66311
1836
2005 USA, Zatoka Meksykańska,
Bahamy, Płn. Atlantyk
2
Huragan Andrew
22987
43
1992 USA, Bahamy
3
WTC
21379
2982
2001 USA
4
Trzęsienie ziemi
19040
61
1994 USA
5
Huragan Ivan
13651
124
2004 USA, Karaiby
6
Huragan Wilma
12953
35
2005 USA, Meksyk, Jamajka, Haiti
7
Huragan Rita
10382
34
2005 USA, Zatoka Meksykańska,
Kuba
8
Huragan Charley
8590
24
2004 USA, Karaiby
9
Tajfun Mirelle
8357
51
1991 Japonia
Tablica 1. Dziesięć największych szkód ubezpieczeniowych na świecie w latach 1970 - 2006.
Źródło: Sitarek A. [2007], s.12-13.
Alternatywne formy podziału ryzyka
•
Kartel to kilka towarzystw ubezpieczeniowych tzw. członków
cedujących według specyficznych regulacji części ryzyka do wspólnej
puli, a następnie z powrotem rozdziela wszystko swoim członkom.
Alternatywne formy podziału ryzyka -
Koasekuracja
•
to współubezpieczanie
•
to jedna z technik rozpraszania (podziału) danego ryzyka
przez kilku ubezpieczycieli (współubezpieczycieli).
•
Celem koasekuracji jest rozłożenie wielkiego ryzyka na kilka
mniejszych części.
Alternatywne formy podziału ryzyka –
Pool ubezpieczeniowy lub reasekuracyjny
•
to porozumienie grupy ubezpieczycieli
•
w celu łatwiejszego podziału ryzyka i ewentualnego
wspólnego wyrównania szkód.
•
Członkowie pool’u tworzą jedną wspólną kasę
ubezpieczeniową, do której wpłacają zebrane przez siebie
składki z tytułu ubezpieczeń objętych tzw. „porozumieniem
poolowym".
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
8
Narzędzia i metody alternatywnego
transferu ryzyka
•
Alternatywny transfer ryzyka to skutek konwergencji
rynków:
–
Bankowego
–
Ubezpieczeniowego
–
Kapitałowego
•
Przykład konwergencji sektora bankowego i
ubezpieczeniowego są
–
bancassurance,
–
assurfinance,
–
produkty odwróconej hipoteki
Narzędzia i metody alternatywnego
transferu ryzyka
•
W zakresie konwergencji sektora ubezpieczeniowego i
rynku kapitałowego oraz wszystkich trzech sektorów
należy wymienić:
–
Ubezpieczeniowe instrumenty pochodne notowane na
giełdach
–
Ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym
–
Reasekuracja zintegrowanego ryzyka
–
Pogodowe instrumenty pochodne
–
Insurytyzacja
–
Kontrakty ILW
Reasekuracja finansowa
•
Łączy transfer ryzyka z finansowaniem działalności cedenta
•
Obejmuje trzy grupy kontraktów
–
Umowy ograniczonego ryzyka
–
Umowy nazywane Time&Distance (T&D)
–
Umowy typu Funded Cover
Sekurytyzacja
•
to procesem tworzenia instrumentów finansowych
(najczęściej obligacji lub opcji), w celu zwiększenia
pojemności finansowej,
•
zabezpieczonych grupą aktywów o podobnej
charakterystyce - ABS (ang. Asset-Backed Securities -
instrumenty finansowe zabezpieczane aktywami).
Sekurytyzacja
•
Sekurytyzacja ma swoje korzenie w amerykańskim rynku
hipotecznym.
•
W latach 70-ych pożyczkodawcy pod zastaw hipoteki,
głównie banki, wpadli na pomysł gromadzenia udzielonych
kredytów hipotecznych i sprzedawania obligacji
zabezpieczonych odpowiednimi grupami aktywów.
•
To dostarczyło bankom pojemność finansową niezbędną do
dalszego rozwoju biznesu hipotecznego.
Alternatywny transfer ryzyka -
sekurytyzacja ryzyka ubezpieczeniowego
•
to transfer ryzyka ubezpieczeniowego na rynek finansowy
poprzez emisję instrumentów finansowych (papierów
dłużnych).
•
Np. ubezpieczenia od skutków katastrof naturalnych (tzw.
cat bonds, czyli obligacje katastroficzne), jak również
ubezpieczenia na życie.
•
Papiery te są następnie sprzedawane z wysoka premią
inwestorom na rynku kapitałowym, która wynika stąd, iż
przyszłe płatności nie są zagwarantowane.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (
2016-03-19
9
Sekurytyzacja ryzyka ubezpieczeniowego
•
Pierwsze sekurytyzacje przeprowadzono w 1996r., gdy
firma ubezpieczeniowa sprzedała swoje ryzyko powyżej
określonego poziomu na rynek finansowy.
•
Sekurytyzacja stanowi niespełna kilkanaście procent
alternatywnych form transferu ryzyka ubezpieczeniowego.
•
Szacuje się, że ten udział podwoi się w najbliższym czasie.
•
Szacuje się, że sekurytyzacja ryzyka ubezpieczeniowego
przejmie znaczną część ryzyka reasekurowanego.
Obligacje katastrofalne
•
Pierwsze były sprzedawane w 1996r. i dotyczyły ryzyka huraganu
•
nie są ABS, lecz CLBS (ang. Contingent Liability-Backed Securities),
czyli papierami zabezpieczonymi warunkowymi zobowiązaniami:
–
nie wystąpi katastrofa, nie dojdzie do realizacji zobowiązań -
papiery wypłacą premię ponad Libor,
–
wystąpi katastrofa - premia i/lub kapitał będą utracone.
–
sprzedawane są inwestorom z wysoką premią, ale przyszłe
płatności nie są zagwarantowane
–
nabywca – inwestor ponosi ryzyko, że w razie wystąpienia
zdarzenia emitent nie wypłaci premii – odsetek, a nawet nie
wykupi obligacji
–
Pieniędzmi, które przeznaczyłby na wykup, emitent sfinansuje
roszczenia odszkodowawcze.
CATEX
•
Catastrophe Risk Exchange
•
to utworzona w 1996 r. w USA elektroniczna giełda
wymiany ryzyka katastroficznego
•
giełda tzw. swapów ubezpieczeniowych
•
umożliwia dywersyfikację ryzyka w ujęciu geograficznym
oraz rodzajowym, a przez to uzyskanie bezpieczniejszego
portfela np. firma działając w jednym regionie uzyskuje
dostęp do ryzyka z innych regionów geograficznych (ryzyko
huraganu na Florydzie w zamian za ryzyko huraganu w
Kanadzie).
LLOYD’S OF LONDON
•
Korporacja Lloyd’s nie jest firmą ubezpieczeniową,
sama w sobie nie gwarantuje i nie prowadzi
ubezpieczeń.
•
Stanowi pewnego rodzaju giełdę ubezpieczeniową,
miejsce finalizowania umów ubezpieczeniowych bądź
reasekuracyjnych.
•
Lloyd’s of London (LLD) szczyci się tym, że od momentu
powstania nigdy nie zdarzyło się, aby nie wypłacił
należnego klientowi odszkodowania.
You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (