„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Ryszard Bartczak

Odprowadzanie spalin
713[07].Z2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Władysława Maria Francuz
mgr inż. Anna Kusina


Opracowanie redakcyjne:
inż. Zygfryd Gajewski


Konsultacja:
mgr inż. Jarosław Sitek


Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej
713[07].Z2.04. „Odprowadzanie spalin” zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu monter instalacji gazowych 713[07].

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

12

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska obowiązujące podczas wykonywania instalacji odprowadzania spalin

12

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Odprowadzanie spalin z urządzeń gazowych

14

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Wymagania dla pomieszczeń, w których występują urządzenia gazowe

17

5.3.1. Ćwiczenia 17
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

20

7. Literatura

34

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik” dla nauczyciela „Odprowadzanie spalin”, który

będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w
zawodzie monter instalacji gazowych 713[07] oraz w przyswajaniu przez uczniów wiedzy o:
zasadach odprowadzania spalin z urządzeń gazowych, rodzajach, przekrojach kominów i
kanałów wentylacyjnych, urządzeniach regulujących ciąg kominowy, zasadach i sposobach
regulacji tego ciągu, zasadach eksploatacji przewodów kominowych i wentylacyjnych oraz
sposobach usuwania przyczyn zaburzeń w ich pracy, a także o zasadach bezpieczeństwa
pracy i p.poż. przy wykonywaniu prac na czynnych instalacjach gazowych.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne określające umiejętności, jakie powinien posiadać uczeń, by mógł

bez problemów rozpocząć pracę ze swoim poradnikiem,

− cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-

uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

− ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, by zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami, ze

szczególnym uwzględnieniem:
− metody tekstu przewodniego,
− pokazu z objaśnieniami,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierających
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań i uczenia się,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcje dla nauczyciela,
− instrukcje dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

713[07].Z2

Technologia instalacji urządzeń gazowych

713[07].Z2.01

Instalowanie kuchennych urządzeń gazowych

713(07).Z2.02

Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej

713[07].Z2.03

Instalowanie kotłów gazowych i ogrzewaczy powietrza

713[07].Z2.04

Odprowadzanie spalin

713[07].Z2.05

Wykonywanie konserwacji i usuwanie usterek w urządzeniach gazowych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej „Odprowadzanie spalin” uczeń powinien
umieć:
− organizować stanowisko pracy do wykonywania przewodów spalinowych,
− dobierać i obsługiwać narzędzia monterskie,
− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe podczas montażu instalacji

gazowych,

− wykonywać instalacje rozprowadzające różne rodzaje gazów palnych,
− wykonywać połączenia rur miedzianych, stalowych i z tworzyw sztucznych,
− instalować armaturę i aparaturę pomiarową,
− wykonywać podłączenie przyłączy do budynków,
− instalować szafki gazowe wraz z ich wyposażeniem,
− instalować urządzenia gazowe do instalacji gazowej,
− wykonywać konserwację i naprawy instalacji gazowej i urządzeń gazowych,
− dokonywać pomiarów materiałów używanych do przewodów spalinowych,
− uczestniczyć w dyskusji i wymieniać doświadczenia,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej „Odprowadzanie spalin” uczeń

powinien umieć:
− zastosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska obowiązujące podczas

odprowadzania spalin z urządzeń gazowych i wentylacji,

− zorganizować i zlikwidować stanowisko odprowadzania spalin z urządzeń gazowych

i wentylacji,

− posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji gazowej,
− zaplanować kolejność prac,
− wyznaczyć miejsca włączenia przewodów spalinowych do kanałów spalinowych,
− zastosować wymagania dotyczące pomieszczeń w których występują urządzenia

gazowe,

− zastosować wymagania techniczne obowiązujące podczas odprowadzania spalin

z urządzeń gazowych,

− skorzystać z dokumentacji techniczno-ruchowej urządzeń i instrukcji producentów,
− dobrać narzędzia i sprzęt potrzebny do wykonania instalacji spalinowej,
− przygotować materiały do wykonania instalacji spalinowej i wentylacyjnej,
− ocenić stan techniczny stosowanych materiałów i urządzeń,
− dobrać przekroje przewodów spalinowych,
− zainstalować przerywacze ciągu,
− wykonać połączenia urządzeń gazowych z kanałami spalinowymi,
− połączyć elementy kanałów spalinowych,
− zainstalować na zewnątrz budynku przewody powietrzno-spalinowe wyprowadzone przez

ścianę,

− dokonać montażu kominów wolnostojących z elementów prefabrykowanych,
− wykonać montaż wkładów kominowych,
− wykonać odprowadzanie kondensatu z kominów,
− zainstalować urządzenia regulujące ciąg kominowy,
− sterować pracą urządzeń regulujących ciąg kominowy,
− wykonać kanały wentylacyjne,
− dokonać montażu armatury regulacyjno - zabezpieczającej w kanałach wentylacyjnych,
− wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały oraz sprzęt,
− wykonać prace zgodnie z warunkami technicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł: Technologia instalacji urządzeń gazowych 713[07].Z2.
Jednostka modułowa: Odprowadzanie spalin 713[07].Z2.04

Temat: Podłączenie kotła gazowego do kanału spalinowego
Cel ogólny:

k

ształtowanie umiejętności wykonywania podłączeń kotłów do przewodu

kominowego zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko pracy do wykonywania i łączenia przewodów spalinowych

zgodnie z zasadami bhp,

− dobrać i pomierzyć materiały na przewody spalinowe,
− ukształtować i połączyć przewód spalinowy z kanałem spalinowym zgodnie z warunkami

technicznymi dla kotłów gazowych,

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne, metoda tekstu przewodnoego

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.
Czas: 4 godziny lekcyjne (180min).

Środki dydaktyczne:

− teksty przewodnie do ćwiczeń,
− dokumentacja techniczno – ruchowa kotła ,
− plansze – odprowadzenie spalin,
− warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (w zakresie

instalacji gazowych),

− materiały (rury, rozeta stalowa, kolanko),
− narzędzia i sprzęt monterski,
− foliogramy,
− rzutnik i ekran,
− kocioł c.o..

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:

a) Każdy uczeń wykonuje szkic podłączenia wraz z wymiarowaniem zgodnie

z wymaganiami technicznymi.

b) Uczeń dobiera i dopasowuje rurę spalinową, kolano i rozetę stalową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

c) Uczeń dobiera części przewodu spalinowego z otworem do czyszczenia

z hermetycznym zamknięciem niepalnym.

d) Uczeń zabezpiecza się w środki ochrony osobistej.
e) Uczeń wykonuje połączenia wszystkich części zwracając uwagę na jego szczelność.

- Przez cały czas trwania ćwiczenia nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga im

w uzyskaniu jak najlepszych rezultatów. Podpowiada najlepsze rozwiązania.

5. Po wykonaniu ćwiczenia uczeń dokonuje analizy wykonanego zadania.
6. Uczeń porządkuje swoje stanowisko pracy.
7. Uczeń przeprowadza samoocenę i wskazuje swoje mocne i słabe strony.
8. Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy praca wykonana jest starannie i na

temat.

9. Uczniowie prezentują swoje prace wśród innych uczniów.
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Warunki wyprowadzania przewodów

spalinowych ponad dach. Na podstawie zgromadzonych informacji wykonaj szkice
usytuowania wylotu spalin ponad różnymi dachami i przynieś je na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł: Technologia instalacji urządzeń gazowych 713[07].Z2.
Jednostka modułowa: Odprowadzanie spalin 713[07].Z2.04

Temat: Podłączenie ogrzewacza powietrza z zamkniętą komorą spalania.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wykonywania połączeń ogrzewaczy powietrza

i wyprowadzania spalin poza ścianę zewnętrzną.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko pracy do wykonywania łączenia przewodów spalinowych

zgodnie z zasadami bhp,

− odczytać dokumentację techniczną zadania,
− dobrać i dopasować materiały na przewody spalinowe z zamkniętą komorą spalania,
− ukształtować połączenia i połączyć z ogrzewaczem powietrza,
− wykonać otwór w przegrodzie do wyprowadzenia przewodu koncentrycznego,
− osadzić przewód koncentryczny w przygotowanym otworze,
− wykonać prace wykończeniowe po osadzeniu i wyprowadzeniu przewodu

koncentrycznego.

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne,
− metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− grupowa.
Strategia: uczenie się przez doświadczenie

Środki dydaktyczne:

− tekst przewodni do ćwiczeń,
− dokumentacja techniczno-ruchowa ogrzewacza powietrza,
− warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (w zakresie

instalacji gazowych),

− materiały (rury koncentryczne, rozeta stalowa, kolanka),
− sprzęt i narzędzia monterskie,
− gazowy ogrzewacz powietrza,
− plansze – połączenia przewodów spalinowych,
− foliogramy,
− rzutnik i ekran,
− przymiar taśmowy,
− przymiar składany,
− suwmiarka,
− kątowniki,
− drabina,
− młotek,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

− przecinak,
− rylec,
− wiertarka z kompletem wierteł,
− wapno,
− cement,
− woda,
− skrzynia drewniana lub metalowa,
− kielnia,
− paca,
− środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne,
− instrukcja do wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania,
− literatura z rozdziału 7.

Czas: 4 godziny lekcyjne (180min).

Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia

Przedmiotem zadania jest dobranie, dopasowanie i zamontowanie przewodu spalinowego

koncentrycznego i wyprowadzenie go poza przegrodę zewnętrzną

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą,
metodą przewodniego tekstu.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Rodzaje rur i kształtek koncentrycznych.
2. Sposoby łączenia rur i kształtek koncentrycznych.
3. Sprzęt i narzędzia monterskie.
4. Zasady bezpieczeństwa podczas prac monterskich.
5. Warunki techniczne związane z wyprowadzeniem przewodów poza ściany zewnętrzne.

PLANOWANIE
1. Przygotuj stanowisko montażowe.
2. Ustal trasę przewodu spalinowego.
3. Dobierz łączone elementy przewodu spalinowego.
4. Zaplanuj kolejność wykonywania łączenia przewodów.
5. Ustal, jakim sprzętem i narzędziami będziesz posługiwał się podczas montażu przewodu

koncentrycznego.

6. Ustal, w jaki sposób dokonasz czynności wykończeniowych po zamontowaniu

klimatyzatora.

7. Ustal, jakie środki ochrony osobistej będą niezbędne przy wykonaniu czynności

wykończeniowych związanych z naruszeniem struktury przegrody.

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.
WYKONANIE
1. Zaopatrz się w środki ochrony osobistej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

2. Dokonaj pomiarów łączonych elementów przewodu spalinowego.
3. Przygotuj łączone elementy do połączenia.
4. Ukształtuj zgodnie z zaplanowaną trasą i wstępnie spasuj łączone elementy.
5. Wykonaj otwór w przegrodzie do wyprowadzenia przewodu koncentrycznego poza

przegrodę zewnętrzną.

6. Wykonaj łączenia elementów przewodu spalinowego i podłącz do ogrzewacza powietrza.
7. Zwróć uwagę na dokładność i szczelność łączonych elementów.
8. Osadź przewód w przegrodzie.
9. Wykonaj prace wykończeniowe.
10. Uporządkuj stanowisko pracy.
11. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów wyznaczają lidera

grupy, który dokonuje prezentacji ćwiczenia.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zostały wykonane połączenia poszczególnych elementów?
2. Czy połączenia są szczelne?
3. Czy przy ustalaniu trasy uwzględniono aktualnie obowiązujące warunki techniczne?
4. Czy wyprowadzony przewód jest na bezpiecznej wysokości?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Warunki techniczne wyprowadzania

przewodów koncentrycznych przez ściany zewnętrzne. Na podstawie zgromadzonych
informacji opisz te warunki i przynieś tę prace na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.ĆWICZENIA

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj instrukcję bhp i p.poż. dla pracy na stanowisku montera przy łączeniu

przewodów spalinowych.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym wymagań bhp i p.poż. na stanowisku

montera, oraz pracy na wysokości,

3) na kartce papieru wypisać zagrożenia występujące przy tej pracy i zasady bezpieczeństwa

przed wypadkiem na stanowisku montera instalacji odprowadzenia spalin,

4) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,

– pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– biurko,
– krzesło,
– zeszyt,
– ołówek,
– typowe instrukcje bhp i p.poż. na stanowisku montera instalacji gazowych,
– plansze ze sposobami odprowadzania spalin,
– literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 2

Wykonaj gaszenie pozorowanego pożaru metanu przy pomocy gaśnicy śniegowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie rodzajów pożarów oraz sprzętu do ich

gaszenia (pkt. 4.1.1),

2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczeń,
3) zapoznać się z instrukcją obsługi gaśnicy śniegowej,
4) uruchomić gaśnicę i wykonać ćwiczenie zgodnie z instrukcją obsługi zwracając

szczególną rolę na bezpieczeństwo otoczenia,

5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,

– pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– gaśnica śniegowa do gaszenia pożarów grupy C,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Odprowadzanie spalin z urządzeń gazowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie kotła gazowego wiszącego z kanałem spalinowym.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubrania oraz sprzęt ochrony osobistej,
3) dobrać odpowiednie narzędzia monterskie,
4) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
5) dobrać rozetę uszczelniającą kanał spalinowy,
6) dobrać rury spalinowe,
7) dobrać kolano łączące rury spalinowe,
8) ocenić jakość materiałów,
9) pomierzyć wszystkie elementy i spasować je ze sobą,
10) zamontować rozetę,
11) wykonać połączenie i uszczelnić je,
12) uporządkować stanowisko pracy,
13) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
14) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− stół monterski,
− gazowy kocioł wiszący,
− drabina,
− narzędzia monterskie,
− rury stalowe i kolanko stalowe,
− rozeta stalowa,
− materiały uszczelniające,
− wiertarka udarowa,
− kołki montażowe,
− narzędzia ślusarskie,
− ubranie robocze,
− literatura rozdział 7

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenia urządzenia typu C.1.1. z rurą koncentryczną

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać ubranie oraz sprzęt ochrony osobistej,
4) dobrać odpowiednie narzędzia monterskie,
5) dobrać odpowiedni zestaw rur koncentrycznych,
6) pomierzyć wybrany zestaw i spasować przewodem wylotowym spalin z kotła,
7) wykonać połączenie i uszczelnić,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
10) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− urządzenie typu C.1.1.,
− drabina,
− stół montażowy,
− narzędzia monterskie,
− zestaw rur koncentrycznych,
− materiały uszczelniające,
− narzędzia ślusarskie,
− ubranie robocze,
− katalog rur koncentrycznych,
− literatura rozdział 7

Ćwiczenie 3

Z katalogu firm branżowych wybierz zestaw elementów wkładu kominowego
jednościennego. Wykonaj montaż tego zestawu. Sporządź obmiar prac. Wykonaj
kalkulacje i rozlicz robociznę, materiały i sprzęt.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją do wykonania ćwiczenia,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać ubranie oraz sprzęt ochrony osobistej,
4) zapoznać się z materiałem dotyczącym sporządzania kosztorysu prac montażowych,
5) dobrać odpowiednie narzędzia monterskie,
6) sprawdzić stan techniczny narzędzi,
7) dobrać zestaw wkładu kominowego,
8) ocenić jakość wkładu kominowego,
9) pomierzyć przekroje przewodów i je wstępnie dopasować,
10) wykonać montaż zestawu zgodnie z instrukcją obsługi,
11) sprawdzić szczelność połączeń po zamontowaniu,
12) na arkuszu papieru wykonać obmiar prac wykonanych przy montażu,
13) na druku wykonać kosztorys i wyliczyć robociznę, materiał i sprzęt,
14) uporządkować stanowisko pracy,
15) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
16) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia,

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− instrukcja montażu zestawu kominowego,
− drabina,
− stół montażowy,
− narzędzia monterskie,
− zestaw kominowy jednościenny,
− plansze z rodzajami zestawów kominowych,
− druki kosztorysów,
− katalogi Nakładów Rzeczowych,
− arkusz papieru formatu A4,
− ołówek,
− kalkulator,
− narzędzia ślusarskie,
− ubrania robocze,
− literatura rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Wymagania dla pomieszczeń, w których występują

urządzenia gazowe

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z katalogu firm branżowych wybierz urządzenie gazowe typu B. Podaj jego parametry.

Określ warunki jakie musi spełniać pomieszczenie dla zainstalowania tego urządzenia.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem dotyczącym warunków technicznych jakim powinny

odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Materiał nauczania 4.3.1),

3) przeanalizować materiał nauczania w zakresie warunków jakie muszą mieć

pomieszczenia w których montuje się urządzenia grzewcze,

4) wybrać z katalogu urządzenie typu B,
5) na arkuszu papieru zapisać nazwę, typ, parametry techniczne,
6) wskazać jego przeznaczenie i określić sposób doprowadzenia powietrza do spalania

i odprowadzenia spalin,

7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− stolik,
− krzesło,
− zeszyt,
− ołówek,
− gumka,
− katalog producenta urządzeń gazowych,
− plansze urządzeń typu B,
− Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. i 7.04.2004 r. w sprawie

warunków jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,

− literatura rozdziału 7

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ćwiczenie 2

Wykonaj szkic wentylacji pomieszczenia, w którym zainstalowano podgrzewacz c.w.u.

o mocy 10 kW zasilany gazem propan-butan.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny

odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Materiały nauczania 4.3.1.),

3) przeanalizować materiał nauczania w zakresie obowiązującej wentylacji

w pomieszczeniach w których instaluje się urządzenia gazowe,

4) zwymiarować pomieszczenie i otwory wentylacyjne,
5) wykonać szkic pomieszczenia i wrysować lokalizację otworów nawiewnych

i wywiewnych,

6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− stolik,
− krzesło,
− zeszyt,
− ołówek,
− gumka,
− katalog branżowy wytwórcy podgrzewaczy c.w.u.
− literatura rozdział 7

Ćwiczenie 3

Z katalogu wytwórcy kotłów gazowych wybierz kocioł do ogrzewania pomieszczeń

o powierzchni140m

2

. Sporządź kalkulację cenową. Podaj jego parametry. Wskaż co

wpłynęło, na wybór tego urządzenia i w jaki sposób będzie wentylowane to pomieszczenie.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji odprowadzania spalin.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącymi warunków technicznych jakim

powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,

3) przeanalizować materiały nauczania w zakresie obowiązujących wentylacji

w pomieszczeniach kotłowni,

4) wybrać odpowiedni kocioł gazowy i zapisać jego cenę,
5) na arkuszu papieru zapisać nazwę, typ, parametry techniczne,
6) wykazać zalety kotła, określić sposób wykonania wentylacji pomieszczenia,
7) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− stolik,
− krzesło,
− zeszyt,
− ołówek,
− gumka,
− katalog kotłów gazowych,
− plansze wentylacji nawiewno-wywiewnej kotłowni,
− literatura rozdział 7

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Odprowadzanie spalin”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-15 są z poziomu podstawowego,
− zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. d, 3. b, 4. c, 5. b, 6. c, 7. c, 8. a, 9. a, 10. c, 11. c,
12. b, 13. a, 14. c, 15. c, 16. a, 17. c, 18. d, 19. a, 20. d

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

Wymaga

ń

Poprawna

Odpowiedź

1.

Zastosować odpowiednią wentylację
w pomieszczeniu.

C P

d

2.

Określić zastosowanie sprzętu do gaszenia
pożarów.

C P

d

3.

Rozpoznać szkodliwe działanie gazów
palnych na organizm ludzki.

A P

b

4.

Rozróżnić rodzaje wykrywaczy gazów
palnych.

B P

c

5.

Sklasyfikować urządzenie gazowe
z zależności od ich mocy.

A P

b

6.

Podać właściwy wymiar przewodu
spalinowego w zależności od rodzaju dachu.

A P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

7.

Podać właściwe rozwiązania lokalizacji
przewodu spalinowego.

A P

c

8.

Rozróżnić urządzenia na podstawie ich
umownych skrótów.

B P

a

9. Rozróżnić typy urządzeń gazowych.

B P

a

10.

Określić warunki eksploatacyjne przewodów
spalinowych.

C P

c

11.

Określić warunki eksploatacyjne przewodów
spalinowych.

C P

c

12.

Podać prawidłowe wymiary wkładu
kominowego.

A P

b

13.

Zastosować zasady lokalizacji przewodów
spalinowych.

C P

a

14.

Określić warunki stosowania przewodów
koncentrycznych.

C P

c

15.

Zastosować właściwe urządzenia gazowe
w pomieszczeniu.

C P

c

16.

Określić warunki lokalizacji urządzenia
gazowego typu A w zależności od obciążenia
cieplnego.

C PP

a

17.

Określić warunki lokalizacji urządzenia
gazowego typu B w zależności od obciążenia
cieplnego.

C PP

c

18.

Określić właściwe warunki kubaturowe
pomieszczenia dla lokalizacji urządzenia
gazowego.

C PP

d

19.

Określić wymagania dotyczące zasilania
pomieszczeń gazem płynnym.

C PP

a

20.

Dobrać odpowiednie obciążenie cieplne dla
pomieszczenia, w którym zainstalowano
urządzenie gazowe.

C PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Przed wykonaniem każdego zadania lub udzieleniem odpowiedzi na pytania przeczytaj

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, zakreślając kółeczkiem

prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić
znakiem X i otoczyć kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

I część – poziom podstawowy
II część – poziom ponadpodstawowy.

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

– zestaw pytań i zadań testowych,

– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I część
1. W pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia gazowe powinna być skutecznie

działająca :

a) wentylacja nawiewna,
b) wentylacja wywiewna,
c) wyłącznie wywiewna mechaniczna,
d) nawiewno – wywiewna.

2. Pożary grupy A to pożary palących się :

a) metali lekkich,
b) gazów,
c) benzyny,
d) tworzywa sztuczne.

3. Gaz ziemny w pomieszczeniu działa dusząco już po przekroczeniu zawartości

w powietrzu :

a) 4 %,
b) 10 %,
c) 15 %,
d) 20 %.

4. Do wykrywania tlenku węgla w powietrzu służą :

a) matanomierze,
b) eksplozymetry,
c) kalibrowane wykrywacze gazu,
d) aparaty tlenowe.

5. Do piecyków łazienkowych zalicza się grzejniki o mocy do:

a) 28 kW,
b) 21 kW,
c) 8 kW,
d) 5 kW.

6. Przewód spalinowy powinien być wyprowadzony ponad trudno zapalne pokrycie dachu

co najmniej :

a) 0,1 m,
b) 0,6 m,
c) 0,3 m,
d) 1,0 m.

7. Łatwo zapalne części konstrukcyjne obiektu budowlanego powinny być oddalone od

przewodu spalinowego co najmniej :

a) 0,3 m,
b) 0,03 m,
c) 0,6 m,
d) 1,0 m.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

8. Skrót GGWP oznacza:

a) gazowy grzejnik wody przepływowej,
b) gazowy kocioł wodny,
c) gazowy grzejnik promiennikowy,
d) gazowy grzejnik pojemnościowy.

9. Urządzenia gazowe z zamkniętą komorą spalania należą do typu :

a) A,
b) B1,
c) B,
d) C1.

10. Kanał spalinowy spełnia we właściwy sposób swoje zadanie, gdy temperatura spalin nie

jest mniejsza od :

a) 500

o

C,

b) 200

o

C,

c) 60

o

C,

d) 150

o

C.

11. Ciąg kominowy powinien wahać się w granicach :

a) 1 - 20 Pa,
b) 5 – 15 Pa,
c) 1 – 15 Pa,
d) 10 – 30 Pa.

12. Najmniejsza średnica wkładu kominowego stalowego powinna wynosić co najmniej :

a) 0,14 m,
b) 0,12 m,
c) 0,20 m,
d) 0,08 m.

13. Odległość przewodów spalinowych poziomych od urządzeń gazowych z wyłączeniem

kotłów, powinna być nie większa niż :

a) 2 m,
b) 2,5 m,
c) 3,5 m,
d) 3,0 m.

14. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe w budynkach

jednorodzinnych można stosować do maksymalnej mocy :

a) 50 kW,
b) 5 kW,
c) 21 kW,
d) 100 kW.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

15. W pomieszczeniach mieszkalnych nie mogą być instalowane urządzenia gazowe

z wyjątkiem kuchni gazowej typu :

a) C,
b) C 1,
c) A i B,
d) C 2.

II część
16. Maksymalne obciążenie cieplne urządzeń gazowych typu A na 1 m

3

kubatury

pomieszczenia mieszkalnego wynosi :

a) 175 W,
b) 150 W,
c) 300 W,
d) 500 W.

17. Maksymalne obciążenie cieplne urządzeń gazowych typu B na 1 m

3

kubatury

pomieszczenia mieszkalnego wynosi :

a) 5650 W,
b) 1500 W,
c) 4650 W,
d) 3200 W.

18. Kubatura pomieszczenia z urządzeniem gazowym pobierającym powietrze do spalania

z tego pomieszczenia nie powinna być mniejsza niż :

a) 12 m

3

,

b) 15 m

3

,

c) 20 m

3

,

d) 8 m

3

.

19. Urządzenie gazowe na gaz płynny zainstalowane w jednym mieszkaniu może być zasilane

maksymalnie z :

a) 1 butli 11 kg,
b) 3 butli 11 kg,
c) 1 butli 33 kg,
d) 2 butli 11 kg.

20. Dopuszczalne łączne obciążenie cieplne łazienki wynikające z ilości zainstalowanych

w niej urządzeń wynosi:

e) 50 kW,
f) 30 kW,
g) 10 kW,
h) 25 kW.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Odprowadzanie spalin

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

Odpowiedź Punktacja

1.

a b c d

2.

a b c d

3.

a b c d

4.

a b c d

5.

a b c d

6.

a b c d

7.

a b c d

8.

a b c d

9.

a b c d

10.

a b c d

11.

a b c d

12.

a b c d

13.

a b c d

14.

a b c d

15.

a b c d

16.

a b c d

17.

a b c d

18.

a b c d

19.

a b c d

20.

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Odprowadzanie spalin”.

Test składa się z 20 zadań, z których:

− zadania 1-15 są z poziomu podstawowego,
− zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający- za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny- za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry- za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry- za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. b, 4. a, 5. d, 6. a, 7. c, 8. b, 9. a, 10. d, 11. a,
12. b, 13. c, 14. c, 15. c, 16. b, 17. c, 18. b, 19. c, 20. a

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

Wymaga

ń

Poprawna

odpowiedź

1.

Ustalić sposób zabezpieczenia kotła wodnego
c.o.

C P

c

2.

Określić zastosowanie sprzętu do gaszenia
pożaru.

C P

a

3.

Rozpoznać warunki bezpieczeństwa przy
pracy na wysokościach.

A P

b

4.

Rozpoznać działanie gazów palnych na
organizm ludzki.

A P

a

5.

Wybrać odpowiedni sposób odprowadzenia
spalin i doprowadzenia powietrza dla
urządzenia.

C P

d

6.

Podać

właściwy wymiar przewodu

spalinowego w zależności od rodzaju dachu.

A P

a

7.

Określić sposób prowadzenia przewodów
spalinowych.

C P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

8.

Podać właściwy wymiar przekroju przewodu
spalinowego.

A P

b

9. Rozróżnić typy urządzeń gazowych.

B P

a

10. Określić cel

stosowania przerywaczy ciągu.

B P

d

11.

Podać warunki pracy urządzenia
odprowadzania spalin.

A P

a

12.

Podać właściwe wymiary przewodów
spalinowych.

A P

b

13. Określić usytuowanie przewodu spalinowego.

C

P

c

14.

Określić warunki stosowania przewodów
spalinowych.

C P

c

15.

Zastosować właściwe urządzenie
w pomieszczeniu.

C P

c

16. Określić grubość blachy na rozetę stalową. C

PP

b

17.

Określić temperaturę rosy spalin dla gazu
ziemnego.

C PP

c

18.

Określić właściwe warunki lokalowe dla
urządzenia gazowego.

C PP

b

19.

Zastosować odpowiednie wymagania
w praktyce.

C PP

c

20.

Dobrać sposób odprowadzenia spalin
z urządzeń gazowych.

C PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Przed wykonaniem każdego zadania lub udzieleniem odpowiedzi na pytania przeczytaj

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, zakreślając kółeczkiem

prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić
znakiem X i otoczyć kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:
I część – poziom podstawowy
II część – poziom ponadpodstawowy.
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 2

Część I
1. Kocioł wodny gazowy musi być zabezpieczony tylko przed:

a) nadmiernym wypływem wody,
b) nadmiernym wzrostem temperatury,
c) nadmiernym wzrostem ciśnienia i temperatury wody,
d) nadmiernym wzrostem ciśnienia.

2. Pożary grupy C to pożary palących się:

a) gazów palnych,
b) tworzyw sztucznych,
c) olejów,
d) metali lekkich.

3. Praca na wysokości to praca powyżej:

a) 2 m,
b) 1,1 m,
c) 1,5 m,
d) 0,7 m.

4. Zawartość tlenku węgla w gazach palnych waha się:

a) od 6% do 20%,
b) od 2% do 15%,
c) od 5% do 30%,
d) od 20% do 50%.

5. Przewód powietrzno-spalinowy jest przeznaczony do współpracy z:

a) podgrzewaczem c.w.u.,
b) kuchenką gazową,
c) ogrzewaczem powietrza,
d) taboretem gazowym.

6. Przewód spalinowy powinien być wyprowadzony ponad łatwo zapalny dach co najmniej:

a) 0,6 m,
b) 0,3 m,
c) 1,0 m,
d) 0,1 m.

7. Odchylenie przewodów spalinowych od pionu nie może przekraczać:

a) 10%,
b) 12%,
c) 30%,
d) 3%.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

8. Średnia równoważna przekroju prostokątnego przewodu spalinowego i jego najwęższy

wymiar nie mogą być mniejsze od:

a) 0,12 m,
b) 0,14 m,
c) 0,2 m,
d) 0,5 m.

9. Urządzenia gazowe z otwartą komorą spalania należą do typu:

a) A,
b) C,
c) C

1

,

d) C

2

.

10. Zamontowanie przerywacza ciągu spalin:

a) zwiększa wilgotność odprowadzanych spalin,
b) podnosi temperaturę punktu rosy spalin,
c) osłabia zbyt duży ciąg kominowy,
d) zabezpiecza pomieszczenie przed wstecznym ciągiem.

11. Czujnik braku ciągu w przerywaczu ciągu odcina dopływ paliwa gazowego po upływie:

a) od 30 do 300 s,
b) od 10 do 60 s,
c) od 60 do 120 s,
d) od 30 do 90 s.

12. Długość przewodów spalinowych pionowych od urządzeń gazowych, z wyłączeniem

kotłów, powinny być nie mniejsze niż:

a) 0,5 m,
b) 0,22 m,
c) 1,0 m,
d) 2,0 m.

13. Wylot przewodu koncentrycznego powietrzno-spalinowego przez ściany zewnętrzne

powinien znajdować się wyżej niż:

a) 2 m,
b) 3 m,
c) 2,5 m,
d) 3,5 m.

14. Przy odprowadzaniu spalin ponad dach moc urządzenia gazowego może przekroczyć:

a) 1000 kW,
b) 2000 kW,
c) nie ma ograniczeń mocy,
d) 500 kW.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

15. Urządzenia gazowe typu C mogą być instalowane w pomieszczeniu mieszkalnym pod

warunkiem:

a) zastosowania wentylacji nawiewno-wywiewnej,
b) zastosowania wentylacji mechanicznej,
c) zastosowania koncentrycznych przewodów powietrzno-spalinowych,
d) zastosowania wentylacji grawitacyjnej.

16. Otwory wlotowe do przewodów spalinowych powinny być zaopatrzone w rozetę stalową

o grubości minimum:

a) 1,0 mm,
b) 0,8 mm,
c) 2,0 mm,
d) 0,5 mm.

17. Dla produktów spalania gazu ziemnego punkt rosy wynosi:

a) 50

o

C,

b) 40

o

C,

c) 60÷65

o

C,

d) 80÷90

o

C.

18. Kubatura pomieszczenia z urządzeniem z zamkniętą komorą spalania nie powinna być

mniejsza niż:

a) 10 m

3

,

b) 6,5 m

3

,

c) 15 m

3

,

d) 12 m

3

.

19. Pomieszczenia nowowybudowane, w których instaluje się urządzenia gazowe powinny

mieć wysokość co najmniej:

a) 2 m,
b) 2,5 m,
c) 2,2 m,
d) 3,0 m.

20. W urządzeniach gazowych typu B i C spaliny są odprowadzane:

a) na zewnątrz pomieszczenia,
b) do wewnątrz pomieszczenia,
c) dowolnie albo na zewnątrz albo do wewnątrz,
d) w zależności od konstrukcji budynku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Odprowadzanie spalin

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punktacja

1. a

b

c

d

2. a

b

c

d

3. a

b

c

d

4. a

b

c

d

5. a

b

c

d

6. a

b

c

d

7. a

b

c

d

8. a

b

c

d

9. a

b

c

d

10. a

b

c

d

11. a

b

c

d

12. a

b

c

d

13. a

b

c

d

14. a

b

c

d

15. a

b

c

d

16. a

b

c

d

17. a

b

c

d

18. a

b

c

d

19. a

b

c

d

20. a

b

c

d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7. LITERATURA

1. Bąkowski K.: Gazyfikacja. WNT, Warszawa 1996.
2. Bękowski K., Bartuś J., Zajda R.: Projektowanie instalacji gazowych. ARKADY,

Warszawa 1975.

3. Cieślowski S., Krygier K.: Instalacje sanitarne cz. 1 i 2. WSiP, Warszawa 1998.
4. Koczyk H.: Ogrzewnictwo dla praktyków. SYSTHERM SERWIS S.C., Poznań 2002.
5. Otoka W.: Konserwacja i naprawa instalacji i urządzeń gazowych. ZZDZ, Warszawa

1974.

6. Technologie instalacji wodociągowych i gazowych cz. 1 i 2. REA, Warszawa 1998.
7. Warunki techniczne wykonania i odbioru kotłowni na paliwa gazowe

i olejowe. SGGiK, Warszawa 1995.

8. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

9. Zajda R., Tymiński B. : Instalacje i urządzenia gazowe. CSG-PGNiG, Warszawa1999.