„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Marek Kozieja

Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej
wody użytkowej
713[07].Z2.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Władysława Maria Francuz
mgr inż. Anna Kusina


Opracowanie redakcyjne:
inż. Zygfryd Gajewski


Konsultacja:
mgr inż. Jarosław Sitek


Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej
713[07].Z2.02. „Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej”
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu monter instalacji gazowych
713[07].

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

12

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska podczas instalowania urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej
wody użytkowej

12

5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Grzejniki wody użytkowej i ich lokalizacja

14

5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Palniki gazowe stosowane w urządzeniach do przygotowania ciepłej wody

użytkowej

17

5.2.1. Ćwiczenia 17
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

19

7. Literatura

33

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik” dla nauczyciela „Instalowanie urządzeń gazowych do

przygotowania ciepłej wody użytkowej”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć
dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie monter instalacji gazowych
713[07] oraz w przyswajaniu przez uczniów wiedzy o: zasadach instalowania i konserwacji
urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej, rodzajach i typach tych
urządzeń oraz palnikach w nich stosowanych, zasadach eksploatacji tych palników
i sposobach usuwania przyczyn zaburzeń w ich pracy, zasadach bezpieczeństwa pracy i p.poż.
przy wykonywaniu prac na czynnych instalacjach gazowych.

W poradniku zamieszczono:

− wymagania wstępne określające umiejętności, jakie powinien posiadać uczeń, by mógł

bez problemów rozpocząć pracę ze swoim poradnikiem,

− cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-

uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

− ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, by zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami, ze

szczególnym uwzględnieniem:
− metody tekstu przewodniego,
− pokazu z objaśnieniami,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierających
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcje dla nauczyciela,
− instrukcje dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

713[07].Z2

Technologia instalacji urządzeń gazowych

713[07].Z2.01

Instalowanie kuchennych urządzeń gazowych

713(07).Z2.02

Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej

713[07].Z2.03

Instalowanie kotłów gazowych i ogrzewaczy powietrza

713[07].Z2.04

Odprowadzanie spalin

713[07].Z2.05

Wykonywanie konserwacji i usuwanie usterek w urządzeniach gazowych

Schemat układu jednostek modułowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji jednostki modułowej „instalowanie urządzeń gazowych do
przygotowania ciepłej wody użytkowej” uczeń powinien umieć:
− organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
− dobierać i posługiwać się narzędziami monterskimi,
− dobierać i mierzyć złączki do łączenia instalacji z urządzeniami gazowymi,
− wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe podczas montażu instalacji

gazowych,

− wykonywać połączenia rur stalowych i miedzianych,
− wykonywać podłączenia przyłączy gazowych do instalacji gazowych,
− instalować armaturę i aparaturę pomiarową,
− instalować szafki gazowe wraz z ich wyposażeniem,
− wykonywać konserwację i naprawę instalacji gazowych,
− instalować kuchenne urządzenia gazowe,
− odpowietrzać instalacje gazową zgodnie z zasadami bezpieczeństwa,
− uczestniczyć w dyskusji i wymieniać doświadczenia,
− korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej „Instalowanie urządzeń gazowych do

przygotowania ciepłej wody użytkowej” uczeń powinien umieć:
− zastosować przepisy bhp i ochrony ppoż. obowiązujące podczas instalowania

i uruchamiania urządzeń gazowych,

− rozróżnić gazowe urządzenia do przygotowiania ciepłej wody użytkowej,
− zorganizować i zlikwidować stanowisko montażu urządzeń gazowych do przygotowania

ciepłej wody użytkowej,

− posłużyć się dokumentacją techniczną instalacji gazowej,
− zaplanować kolejność prac,
− wyznaczyć miejsce lokalizacji urządzeń gazowych do przygotowania siepłej wody

użytkowej,

− zastosować wymagania dotyczące instalowania i uruchamiania urządzeń,
− skorzystać z dokumentacji techniczno-ruchowej urządzeń i instrukcji producentów,
− dobrać narzędzia i sprzęt do instalowania urządzeń,
− przygotować materiały do zainstalowania urządzeń gazowych,
− ocenić stan techniczny materiałów i urządzeń,
− zainstalować urządzenia gazowe do przygotowania ciepłej wody użytkowej:

przepływowe, pojemnościowe,

− połączyć urządzenia z instalacją gazową,
− połączyć urządzenia z instalacją wody zimnej i ciepłej.
− zainstalować armaturę regulacyjno - zabezpieczajacą w urządzeniach gazowych,
− uruchomić urządzenia gazowe do przygotowania ciepłej wody użytkowej,
− wyregulować palniki urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej,
− dokonać regulacji urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej,
− ocenić proces spalania gazu,
− wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały oraz sprzęt,
− przygotować zainstalowane urządzenia gazowe do odbioru,
− wykonać prace zgodnie z warunkami technicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł: Technologia instalacji urządzeń gazowych 713[07].Z2.
Jednostka modułowa: Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej
wody użytkowej 713[07].Z2.02
Temat: Podłączenie gazowego podgrzewacza c.w.u do instalacji wodnej i gazowej

wykonanych z rur stalowych

Cel ogólny:

k

ształtowanie umiejętności w poprawnym montażu podgrzewaczy c.w.u do

istniejących instalacji gazowych i wodnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
− dobrać sprzęt i odpowiednie narzędzia monterskie,
− dobrać technologię do robót podłączeniowych gazowych podgrzewaczem c.w.u,
− dobrać narzędzia pomiarowe do pomiaru punktów podłączeń urządzeń gazowych,
− dokonać pomiaru króćców na wejściu i wyjściu c.w.u i gazu,
− dobrać odpowiednie złączki, armaturę i materiały uszczelniające,
− przygotować końcówki instalacji gazowej

i

hydraulicznej do wykonania podłączenia,

− zamontować armaturę odcinającą przed instalacjami: gazową i wodną,
− wykonać połączenia gwintowe,
− sprawdzić szczelność wykonanych połączeń,
− uruchomić gazowy podgrzewacz c.w.u,
− wyregulować płomień na palniku.

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne pod kierunkiem osoby uprawnionej, pokaz z objaśnieniem, metoda

tekstu przewodniego

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna
Czas: 4 godziny lekcyjne (180min).

Środki dydaktyczne:

− teksty przewodnie do ćwiczeń,
− dokumentacja techniczno – ruchowa gazowego podgrzewacza c.w.u,
− instrukcja gazowego podgrzewacza c.w.u,
− plansze – rodzaje gazowych ogrzewaczy c.w.u,
− środki ochrony osobistej,
− narzędzia monterskie,
− gwintownica,
− materiały podstawowe ( armatura odcinająca, rury stalowe, złączki),
− materiały pomocnicze (konopie czesane, pasta uszczelniająca, taśma teflonowa),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

− wykrywacze gazów,
− gazowy podgrzewacz c.w.u.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:

a) Każdy uczeń zapoznaje się z dokumentacją zadania i dokumentacją techniczno –

ruchową gazowego podgrzewacza c.w.u.

b) Uczeń przygotowuje plan działania, technologię do wykonania połączeń

gwintowanych.

c) Uczeń gromadzi materiały podstawowe, armaturę i materiały uszczelniające niezbędne

do wykonania podłączeń.

d) Sprawdza sprawność narzędzi, urządzeń i sprzętu kontrolno – pomiarowego

i gazometrycznego.

e) Uczeń dokonuje pomiarów elementów łączonych i przygotowuje je do łączenia.
f) Uczeń wykonuje wszystkich połączeń po stronie c.w.u i gazu.
g) Wykonuje próbę szczelności wykonanych połączeń gwintowanych.
h) Uczeń uruchamia gazowy grzejnik wody przepływowej i reguluje płomień na palniku

inżektorowym.

i) Uczeń porządkuje stanowisko pracy.

- Przez cały czas trwania ćwiczenia nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga im

w uzyskaniu jak najlepszych rezultatów. Podpowiada najlepsze rozwiązania.

5. Po wykonaniu ćwiczenia uczeń dokonuje analizy wykonanego zadania.
6. Uczeń przeprowadza samoocenę i wskazuje swoje mocne i słabe strony.
7. Nauczyciel analizuje prace ucznia i stwierdza czy praca wykonana jest starannie i na

temat.

8. Uczniowie prezentują swoje prace wśród uczniów.
9. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć
Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Zabezpieczenia w gazowym grzejniku

wody przepływowej. Na podstawie zgromadzonych informacji opracuj materiał nauczania na
ten temat i przynieś go na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter instalacji gazowych 713[07]
Moduł:

Technologia instalacji urządzeń gazowych 713[07].Z2.

Jednostka modułowa: Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej
wody użytkowej 713[07].Z2.02
Temat: Przestawienie gazowego podgrzewacza c.w.u na inny rodzaj gazu palnego.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności w dostosowywaniu grzewczych urządzeń do
wykorzystywania różnych rodzajów gazów palnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
− dobrać narzędzia i sprzęt monterski,
− dobrać odpowiednie dysze do różnych gazów palnych,
− dobrać materiały uszczelniające,
− zdemontować palnik gazowy,
− wymienić odpowiednią dyszę,
− zmontować palnik i sprawdzić szczelność po zamontowaniu,
− uruchomić podgrzewacz c.w.u i wyregulować płomień na palniku.

Metody nauczania–uczenia się:

− ćwiczenia praktyczne
− metoda przewodniego tekstu

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna
− grupowa
Strategia: uczenie się przez ćwiczenia praktyczne pod kierunkiem osoby uprawnionej

Środki dydaktyczne:

− tekst przewodni do ćwiczeń,
− dokumentacja techniczno-ruchowa palnika gazowego,
− instrukcja obsługi gazowego podgrzewacza c.w.u,
− plansze – gazowe podgrzewacze c.w.u,
− narzędzia monterskie,
− materiały uszczelniające,
− dysze palnikowe,
− wykrywacze gazów,
− gazowy podgrzewacz wody c.w.u,
− palniki inżektorowe o różnych mocach.
Czas: 2 godziny lekcyjne (90 min).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia

Przedmiotem zadania jest przestawienie palnika gazowego do pracy z gazu płynnego na

gaz ziemny GZ 35

FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą przewodniego tekstu.

FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Budowa palnika gazowego inżektorowego.
2. Zasada działania pilnika gazowego inżektorowego.
3. Rodzaje dysz gazowych palnikowych.
4. Instrukcja demontażu i montażu dyszy w palniku.
5. Jak się sprawdza szczelność gazowego podgrzewacza c.w.u. po wymianie dyszy?
6. Regulacja płomienia w palniku inżektorowym.

PLANOWANIE
1. Ustal plan działania,
2. Wybierz odpowiednie narzędzia,
3. Wybierz odpowiednie materiały uszczelniające,
4. Dobierz dysze na gaz ziemny,
5. Sprawdź działanie aparatury kontrolnej.
UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Dokonaj pomiarów dysz do wymiany,
2. Zamknij kurek odcinający gazowy podgrzewacz c.w.u. i kurek gazomierzowy.
3. Przewentyluj pomieszczenie.
4. Zorganizuj stanowisko pracy.
5. Zabezpiecz się w środki ochrony osobistej.
6. Wymontuj palnik inżektorowy z gazowego podgrzewacza c.w.u.
7. Wykręć wszystkie dysze i wymień na inne.
8. Wmontuj palnik do podgrzewacza c.w.u,
9. Po wymianie dysz sprawdź szczelność połączeń.
10. Otwórz kurek gazomierzowi i kurek przed gazowym grzejnikiem wody przepływowej.
11. Uruchom gazowy podgrzewacz c.w.u i wyreguluj płomień na palniku.
12. Wykonaj pracę zgodnie z obowiązującymi wymaganiami bhp.
13. Zwróć uwagę na dokładność wykonanej pracy.
14. Uporządkuj stanowisko pracy.
15. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów wyznaczają lidera

grupy, który dokonuje prezentacji ćwiczenia.

SPRAWDZANIE
1. Czy dobrano właściwe dysze palnikowe ?
2. Czy odcięto gaz od gazowego podgrzewacza c.w.u ?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

3. Czy dokonano wymiany dysz zgodnie z instrukcją montażu ?
4. Czy sprawdzono szczelność połączeń po wymianie dysz ?
5. Czy prawidłowo wyregulowano płomień palnika ?
6. Czy uporządkowano stanowisko pracy?
7. Czy prace prowadzone były zgodnie z zasadmi bhp i p.poż.?

ANALIZA

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne
umiejętności zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać
w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA
Zakończenie zajęć
Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Regulacja palnika gazowego

inżektorowego. Na podstawie zgromadzonych informacji opisz sposób regulowania tych
palników i opracowanie to przynieś na zajęcia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas instalowania
urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj instrukcję wykonywania pracy podczas montażu podgrzewacza wody tak, aby

były zachowane warunki bhp.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym zasad postępowania, aby bezpiecznie

montować urządzenia gazowe,

3) na arkuszu papieru wypisać rodzaje zagrożeń występujących podczas montażu

podgrzewaczy wody oraz zasady postępowania, aby uniknąć tych zagrożeń,

4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– stolik,
– krzesło,
– ołówek,
– gumka,
– karta katalogowa podgrzewacza wody
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Opracuj instrukcję postępowania montera na wypadek stwierdzenia w pomieszczeniu

obecności gazu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałem nauczania w zakresie zagrożeń występujących podczas

ulatniania się gazu (pkt. 4.1.1),

3) przeanalizować materiał nauczania pod kątem swojego postępowania aby uniknąć

wybuchu w pomieszczeniu,

4) na kartce papieru wypisać zasady postępowania i ustalić kolejność działań,
5) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem

Środki dydaktyczne:

– instrukcja do wykonania ćwiczenia,
– stół,
– krzesło,
– zeszyt,
– ołówek,
– gumka,
– instrukcja obsługi podgrzewacza c.w.u.,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Grzejniki wody użytkowej i ich lokalizacja

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zainstaluj pojemnościowy podgrzewacz wody do stalowej instalacji gazowej i wodnej

według dokumentacji techniczno – ruchowej producenta. Ćwiczenie wykonaj pod nadzorem
osoby uprawnionej do tego typu prac.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubrania i sprzęt ochrony osobistej,
3) zapoznać się z dokumentacją techniczno- ruchową i instrukcją montażu podgrzewacza

c.w.u,

4) dobrać odpowiednie narzędzia i sprzęt monterski,
5) dobrać materiały uszczelniające połączenia,
6) wybrać odpowiednie miejsce usytuowania podgrzewacza zgodnie z aktualnie

obowiązującymi wymaganiami,

7) przygotować przewody instalacji gazowej i wodnej do podłączenia podgrzewacza c.w.u,
8) zamontować przed podgrzewaczami na instalacji gazowej i wodnej kurek kulowy

odcinający o odpowiedniej średnicy,

9) podłączyć podgrzewacz c.w.u do przygotowanych instalacji wodnej i gazowej,
10) podłączyć podgrzewacz c.w.u do kanału spalinowego,
11) przeprowadzić próbę szczelności wykonanych podłączeń,
12) uruchomić zamontowany podgrzewacz,
13) uporządkować stanowisko pracy,
14) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
15) dokonać poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− stół monterski,
− ubranie robocze i sprzęt ochrony indywidualnej,
− narzędzia monterskie,
− gwintownica,
− piłka do metalu,
− materiały podstawowe (zawory odcinające, złączki, kształtki instalacyjne),
− materiały uszczelniające (włókna czesane konopne, taśmy teflonowe, pasty

uszczelniające),

− aparatura pomiarowa do sprawdzenia szczelności ,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

− wykrywacz nieszczelności w aerozolu,
− literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 2

Zainstaluj przepływowy podgrzewacz wody do miedzianej instalacji gazowej i wodnej

według dokumentacji techniczno-ruchowej producenta. Ćwiczenie wykonaj pod nadzorem
osoby uprawnionej do tego typu prac.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubrania i sprzęt ochrony osobistej,
3) zapoznać się z dokumentacją techniczno-ruchową i instrukcją montażu wybranego

przepływowego podgrzewacza c.w.u,

4) dobrać odpowiednią armaturę miedzianą i mosiężną (łączniki, zawory, złączki, instalacje),
5) dobrać materiały uszczelniające połączenia,
6) wybrać odpowiednie miejsce usytuowania podgrzewacza zgodnie z aktualnie

obowiązującymi wymaganiami,

7) przygotować przewody instalacji gazowej i wodnej do podłączenia podgrzewacza

przepływowego c.w.u.,

8) wbudować przed podgrzewaczem króćce do podłączenia zaworów odcinających na obu

instalacjach,

9) zamontować kurki kulowe na instalacji gazowej i wodnej,
10) zawiesić podgrzewacz wody na ścianę zgodnie z zaleceniami producenta,

11) podłączyć podgrzewacz c.w.u do kanału spalinowego,
12) podłączyć podgrzewacz do przygotowanych instalacji wodnych i gazowych,
13) przeprowadzić próbę szczelności wykonanych połączeń,
14) uruchomić zamontowany podgrzewacz c.w.u,
15) uporządkować stanowisko pracy,
16) zaprezentować wykonane ćwiczenia, dokonać oceny poprawności wykonanego

ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− stół monterski,
− ubranie robocze i sprzęt ochrony indywidualnej,
− narzędzia monterskie ( obcinarki krążkowe, gratowniki, kalibratory,),
− materiały podstawowe (łączniki, złączki, zawory odcinające rury miedziane),
− materiały uszczelniające ( taśmy teflonowe, pasty uszczelniające)
− palnik propanowo-butanowy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

− butla na gaz płynny 11 kg,
− luty miedziane,
− aparatura pomiarowa do sprawdzania szczelności połączeń,
− wykrywacz nieszczelności,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Palniki gazowe stosowane w urządzeniach do przygotowania

ciepłej wody użytkowej

5.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj regulację palnika gazowego w pojemnościowym podgrzewaczu c.w.u . Pracę

wykonaj w obecności osoby posiadającej ważne świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do
wykonywania tego typu robót.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać ubrania i sprzęt ochrony indywidualnej,
3) dobrać odpowiednie narzędzia i sprzęt monterski,
4) zapoznać się z budową i zasadą działania aparatury regulacyjnej regulowanego palnika

(materiały nauczania pkt. 4.2 i 4.3),

5) sprawdzić ciśnienie gazu w ścieżce gazowej,
6) wyregulować, gdy ciśnienie odbiega od wymaganego, a regulację wykonać zgodnie

z dokumentacją techniczno – ruchową i montażem danego palnika,

7) wyłączyć urządzenie po uregulowaniu i ponownie załączyć w celu sprawdzenia

poprawności regulacji,

8) sprawdzić szczelność ścieżki gazowej,
9) sprawdzić poprawne funkcjonowanie ogólne urządzenia,
10) przygotować analizator spalin,
11) uruchomić podgrzewacz c.w.u.,
12) wykonać analizę spalin i porównać z wymaganiami z dokumentacji techniczno –

ruchowej podgrzewacza c.w.u.,

13) posługiwać się podczas regulacji instrukcją montażową konkretnego palnika zgodnie

z zaleceniami producenta,

14) uporządkować stanowisko pracy,
15) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
16) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− stół monterski,
− ubranie robocze i sprzęt ochrony indywidualnej,
− narzędzia monterskie,
− dokumentacja techniczno – ruchowa i montażowa palnika gazowego,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

− wykrywacz nieszczelności gazu,
− analizator spalin,
− literatura rozdział 7.

Ćwiczenie 2

Sporządź wykaz czynności, materiałów, sprzętu i narzędzi oraz środków ochrony

osobistej dla wykonania wymiany palnika gazowego w podgrzewaczu c.w.u. Opracuj
kalkulację cenową tej wymiany.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania instalacji urządzeń gazowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z materiałami nauczania dotyczącymi rodzajów palników atmosferycznych

stosowanych w podgrzewaczach c.w.u (pkt. 4.3.1),

3) przeanalizować materiał nauczania pod kątem prac związanych z demontażem

i montażem palników gazowych,

4) zapoznać się z materiałem dotyczącym sposobu wykonywania kalkulacji na prace

remontowe,

5) na arkuszu papieru wykonać niezbędne zestawienia i wykazy,
6) sporządzić kalkulację cenową materiałów podstawowych i pomocniczych użytych do

montaż,

7) zaprezentować wykonanie ćwiczenia,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

– metoda przewodniego tekstu,

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne

Środki dydaktyczne:

− instrukcja do wykonania ćwiczenia,
− stolik,
− krzesło,
− ołówek,
− kalkulator,
− zeszyt,
− gumka,
− instrukcja montażu palnika inżektorowego,
− plansze z rodzajami palników inżektorowych,
− KNR prac remontowych,
− literatura rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Instalowanie urządzeń
gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej”.

Test składa się z 21 zadań, z których:

− zadania 1-16 są z poziomu podstawowego,
− zadania 17-21 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. a, 4. d, 5. b, 6. c, 7. b, 8. b, 9. b, 10. a, 11. b,
12. b, 13. c, 14. a, 15. b, 16. a, 17. c, 18. b, 19. c, 20. b, 21. b

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

Wymaga

ń

Poprawna

Odpowiedź

1.

Zastosować wymagania lokalizacji urządzeń
gazowych w pomieszczeniach.

C P

a

2.

Zastosować warunki obciążenia cieplnego
urządzeń w pomieszczeniach.

C P

c

3.

Zastosować wytyczne montażu kurków
odcinających.

A P

a

4.

Dobrać miejsce lokalizacji gazowego
podgrzewacza wody.

A P

d

5.

Rozpoznać warunki działania toksycznego
gazów palnych.

A P

b

6. Wymienić wymagania kwalifikacyjne dla

A

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

montera instalacji gazowej.

7.

Scharakteryzować własności fizyczne gazów
palnych.

C P

b

8. Rozpoznać rodzaj podgrzewaczy c.w.u.

A P

b

9.

Rozróżnić rodzaje sprzętu do gaszenia
pożarów.

B P

b

10.

Określić zadanie, jakie ma armatura
redukcyjna.

C P

a

11.

Dobrać armaturę zabezpieczającą grzejniki
c.w.u.

C P

b

12.

Zastosować odpowiednią technologię montażu
i demontażu urządzeń gazowych.

C P

b

13.

Rozpoznać rodzaje gazów stosowanych przy
uruchamianiu instalacji.

A P

c

14.

Rozpoznać właściwe parametry prób
szczelności instalacji gazowych.

A P

a

15.

Podać terminy obligatoryjnych kontroli
instalacji gazowych.

A P

b

16.

Rozróżnić parametry techniczne stosowanych
podgrzewaczy c.w.u.

B P

a

17.

Wybrać właściwe pomieszczenie dla
zainstalowania urządzenia gazowego.

C PP

c

18.

Zanalizować przyczynę zaburzeń w pracy
urządzenia gazowego.

D PP

b

19.

Wybrać właściwe zabezpieczenia
w urządzeniu gazowym.

C PP

c

20.

Wybrać właściwą metodę na wyregulowanie
palnika.

C PP

b

21.

Zanalizować przyczynę zaburzeń w pracy
palnika

gazowego.

D PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Przed wykonaniem każdego zadania lub udzieleniem odpowiedzi na pytania przeczytaj

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 21 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, zakreślając kółeczkiem

prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić
znakiem X i otoczyć kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:

I część – poziom podstawowy
II część – poziom ponadpodstawowy.

9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,

– zestaw pytań i zadań testowych,

– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I
1. Wysokość pomieszczenia w którym instaluje się podgrzewacza c.w.u. powinna wynosić

co najmniej:

a) 2,2 m,
b) 1,9 m,
c) 2,4 m,
d) 2,6 m.

2. Maksymalne obciążenie cieplne dla podgrzewacza c.w.u. na 1m

3

kubatury

zainstalowanego w pomieszczeniu niemieszkalnym wynosi:

a) 4000 W,
b) 350 W,
c) 4650 W,
d) 1000 W.

3. Zawór odcinający łączący podgrzewacz c.w.u. z instalacją gazową nie może być

w odległości większej od króćca przyłączeniowego niż:

a) 1,0 m,
b) 1,5 m,
c) 2,0 m,
d) 2,5 m.

4. Grzejniki wody przepływowej należy instalować na ścianach w odległości:

a) 0,5 m,
b) 0,1 m,
c) bezpośrednio na ścianie z izolacji,
d) bezpośrednio na ścianie z izolacją płytą z materiału niepalnego.

5. Zawartość gazu ziemnego działa dusząco już po przekroczeniu w powietrzu:

a) 5%,
b) 10%,
c) 15%,
d) 2%.

6. Wszelkie prace instalacyjne przy montażu podgrzewaczy c.w.u. mogą wykonać:

a) monterzy z dyplomem mistrza w zawodzie,
b) monterzy z dyplomem czeladnika w zawodzie wodn.–kan., C.O. i gaz,
c) monterzy ze świadectwem kwalifikacyjnym w zakresie eksploatacji przy urządzeniach

i instalacjach grupy 3,

d) technicy budowlani ze specjalnością instalacje sanitarne.

7. Gaz ziemny w stosunku do powietrza jest gazem:

a) o takim samym ciężarze właściwym,
b) lżejszym od powietrza,
c) cięższym od powietrza,
d) około dwukrotnie cięższym od powietrza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

8. Grzejniki wody przepływowej dużej mocy to:

a) grzejniki do 50 kW,
b) grzejniki do 28 kW,
c) grzejniki do 10 kW,
d) grzejniki do 100 kW.

9. Do gaszenia pożarów grupy C służą gaśnice:

a) pianowe,
b) śniegowe,
c) halonowe,
d) hydronetki.

10. Reduktory przed palnikiem podgrzewacza c.w.u.

a) stabilizują ciśnienie,
b) odcinają gaz w momencie zakłócenia pracy palnika,
c) redukują ciśnienia ze średniego na niskie,
d) redukują gaz poniżej 5 kPa.

11. Na rurze wejścia wody do podgrzewacza c.w.u. należy obligatoryjnie zamontować:

a) termometr,
b) zawór bezpieczeństwa,
c) zawór redukcyjne,
d) filtr siatkowy.

12. Celem ułatwienia montażu urządzeń gazowych do istniejących instalacji stosuje się:

a) krótkie gwinty,
b) długie gwinty,
c) złączki,
d) kształtki.

13. Odpowiednia instalacja polega na usuwaniu z przewodów:

a) gazu,
b) powietrza,
c) mieszanki gazu palnego z powietrzem,
d) gazu obojętnego.

14. Ciśnienie czynnika próbnego po przeróbce instalacji gazowej wynosi:

a) 0,05 MPa,
b) 0,15 MPa,
c) 0,5 MPa,
d) 0,1 MPa.

15. Kontrola istniejących instalacji gazowych powinna odbywać się co:

a) 2 lata,
b) 1 rok,
c) pół roku,
d) 3 lata.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

16. W grzejnikach wody przepływowej c.w.u sprawność cieplna nie powinna być mniejsza

niż:

a) 82%,
b) 90%,
c) 95%,
d) 75%.

Część II
17. Kubatura pomieszczenia w którym instaluje się podgrzewacz c.w.u nie może być

mniejsza od :

a) 10 m

3

,

b) 20 m

3

,

c) 8 m

3

,

d) 5 m

3

.

18. Powodem palenia się palnika dużym żółtym płomieniem jest :

a) za małe ciśnienie gazu w instalacji gazowej,
b) zastosowanie niewłaściwych dysz gazowych,
c) uszkodzony zawór gazowy,
d) zanieczyszczenie dyszy palnika.

19. Zabezpieczenie palnika przed zgaśnięciem może być :

a) presostat ciśnienia gazu w instalacji,
b) czujniki ciśnienia na ścieżce gazowej,
c) czujniki termoelektromagnetyczny,
d) zawór elektromagnetyczny.

20. Po przestawieniu c.w.u na inny rodzaj gazu należy w palniku wyregulować :

a) zawartość c.o w spalinach,
b) ilość powietrza pierwotnego,
c) zawartość dwutlenków azotu w spalinach,
d) ilość powietrza wtórnego.

21. Przyczyną cofania się płomienia do palnika inżektorowego jest :

a) za małe ciśnienie gazu w instalacji,
b) zbyt mała szybkość wypływu gazu w stosunku do szybkości spalania gazu,
c) za dużo powietrza wtórnego,
d) za dużo powietrza pierwotnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

Odpowiedź Punktacja

1.

a b c d

2.

a b c d

3.

a b c d

4.

a b c d

5.

a b c d

6.

a b c d

7.

a b c d

8.

a b c d

9.

a b c d

10.

a b c d

11.

a b c d

12.

a b c d

13.

a b c d

14.

a b c d

15.

a b c d

16.

a b c d

17.

a b c d

18.

a b c d

19.

a b c d

20.

a b c d

21.

a b c d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Instalowanie urządzeń
gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej”.

Test składa się z 21 zadań, z których:

− zadania 1-16 są z poziomu podstawowego,
− zadania 17-21 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający- za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny- za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry- za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry- za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. b, 4. d, 5. a, 6. b, 7. b, 8. c, 9. a, 10. b, 11. c,
12. c, 13. c, 14. a, 15. d, 16. b, 17. b, 18. d, 19. a, 20. a, 21. b

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia)

Kateg

or

ia

celu

Poziom

Wymaga

ń

Poprawna

odpowiedź

1.

Wymienić właściwy akt prawny regulujący
wymagania dotyczące urządzeń gazowych.

A P

a

2.

Wyjaśnić wpływ wadliwego spalania na
warunki higieniczne pomieszczenia.

B P

d

3.

Wybrać odpowiednie warunki lokalizacji
urządzenia gazowego.

C P

b

4.

Wymienić warunki techniczne montażu
urządzeń gazowych.

A P

d

5.

Rozpoznać warunki działania toksycznego
gazów palnych.

A P

a

6.

Wymienić własności fizyko-chemiczne gazów
trujących.

A P

b

7.

Scharakteryzować

własności fizyczne

stosowanego paliwa gazowego.

C P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

8.

Określić działanie zabezpieczenia
przeciwwypływowego.

C P

c

9.

Rozróżnić rodzaje sprzętu do gaszenia
pożarów.

B P

a

10.

Ocenić warunki bezpieczeństwa wykonanej
czynności.

D P

b

11.

Określić wymagania dotyczące zabezpieczenia
instalacji hydraulicznej.

C P

c

12.

Wymienić rodzaj obowiązków wynikających
z pracy instalatora urządzeń gazowych.

A P

c

13.

Rozpoznać właściwe parametry pracy palnika
gazowego.

A P

c

14.

Określić wymagania właściwe dla czynności
kontrolnych.

C P

a

15.

Określić przydatność aparatury kontrolno-
pomiarowej dla danego pomiaru.

C P

d

16.

Określić zastosowanie rodzajów palników
gazowych.

C P

b

17.

Wymienić wymagania stawiane grzejnikom
c.w.u.

A PP

b

18.

Zanalizować przyczynę zaburzeń w pracy
urządzenia gazowego.

D PP

d

19.

Wybrać właściwe zabezpieczenia
w urządzeniu gazowym.

C PP

a

20.

Wyjaśnić zasady działania palnika
inżektorowego.

B PP

a

21.

Zanalizować przyczynę zaburzeń w pracy
palnika gazowego.

D PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie

będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

9. dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Przed wykonaniem każdego zadania lub udzieleniem odpowiedzi na pytania przeczytaj

bardzo uważnie polecenia.

5. Test zawiera 21 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania: zamknięte,

wielokrotnego wyboru.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, zakreślając kółeczkiem

prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź przekreślić
znakiem X i otoczyć kółkiem prawidłową odpowiedź.

7. Za każde poprawne rozwiązanie zadania otrzymasz jeden punkt.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:
I część – poziom podstawowy
II część – poziom ponadpodstawowy.
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 2

Część I
1. Wybór właściwego miejsca zainstalowania podgrzewacza c.w.u reguluje:

a) Rozporządzenie Min. Infrastruktury w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać

budynki i ich usytuowanie,

b) Rozporządzenie Min. Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach

o instalacjach energetycznych,

c) Prawo budowlane,
d) Rozporządzenie Min. Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków

technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.

2. Przy złym spalaniu gazu w podgrzewaczu c.w.u, w pomieszczeniu znajduje się nadmiar:

a) CO

2,

b) NO

2,

c) O

2

,

d) CO.

3. Maksymalne obciążenie cieplne dla podgrzewacza c.w.u na 1 m

3

kubatury dla

pomieszczenia mieszkalnego wynosi:

a) 4000 W,
b) 350 W,
c) 1500 W,
d) 175 W.

4. Podgrzewacze c.w.u zasilane pojedynczą butlą gazową powinny być od niej oddalone co

najmniej o:

a) 3 m,
b) 2 m,
c) 2,5 m,
d) 1,5 m.

5. Gaz płynny węglowodorowy działa trująco na organizm ludzki już przy zawartości

w powietrzu:

a) 10%,
b) 2%,
c) 20%,
d) 14%.

6. Zawartość tlenku węgla w sztucznych gazach palnych waha się od:

a) 2 – 10%,
b) 6 – 20%,
c) 5 – 15%,
d) 10 – 25%.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

7. Uwalniany z butli gaz propan – butan jest w stosunku do powietrza:

a) lżejszy,
b) cięższy około 2 razy,
c) ma tą samą gęstość,
d) cięższy około 4 razy.

8. Zadziałanie zabezpieczenia przeciwwypływowego powoduje:

a) zgaśnięcie palnika pilota,
b) zadziałanie termostatu bezpieczeństwa,
c) odcięcie dopływu gazu,
d) odcięcie dopływu energii elektrycznej.

9. Do gaszenia pożarów grupy A służ a gaśnice :

a) pianowe,
b) proszkowe,
c) halonowe,
d) śniegowe.

10. Instalacja gazowa zostaje napełniona, kiedy pomiar przy wylocie przewodu

odpowiadającego przy gazie ziemnym GZ 50 wykaże zawartość metanu powyżej:

a) 35%,
b) 90%,
c) 2%,
d) 50%.

11. Zawór bezpieczeństwa na wejściu do podgrzewacza c.w.u powinien być ustawiony

na ciśnienie nie wyższe niż:

a) 0,1 MPa,
b) 0,8 MPa,
c) 0,6 MPa,
d) 0,3 MPa.

12. Przed rozpoczęciem montażu urządzenia gazowego do istniejącej instalacji gazowej

należy powiadomić:

a) dostawcę gazu,
b) administratora budynku,
c) użytkowników instalacji gazowej,
d) nadzór budowlany.

13. Ciśnienie gazu w instalacji zasilającej palnik inżektorowy jest:

a) równe ciśnieniu na palniku gazowym,
b) wyższe od ciśnienia na palniku,
c) niższe od ciśnienia na palniku,
d) około 5 razy wyższe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

14. Po montażu urządzenia gazowego na istniejącej instalacji gazowej należy wykonać próbę

szczelności:

a) główną,
b) nie trzeba wcale jej wykonywać,
c) uproszczoną,
d) na ciśnienie 50% większe od roboczego.

15. Przyrządy gazometryczne - wykrywacze gazu służą do:

a) pomiaru ciśnienia gazu,
b) pomiaru DGW,
c) pomiaru GGW,
d) zlokalizowanie nieszczelności.

16. W palnikach przepływowych ogrzewaczy c.w.u stosowane są palniki:

a) wentylatorowe,
b) inżektorowe,
c) dyfuzyjne,
d) nadmuchowe.

Część II
17. Grzejniki wody przepływowej nie powinny podgrzewać wody powyżej:

a) 95

o

C,

b) 65

o

C,

c) 40

o

C,

d) 100

o

C.

18. Powodem nie zapalenia się palnika głównego może być :

a) uszkodzony regulator ciśnienia gazu,
b) za wysokie ciśnienie gazu,
c) niedostatecznie nagrzany termoelement palnika dyżurnego,
d) uszkodzony elektromagnetyczny zawór gazowy.

19. Zabezpieczenie palnika przed zgaśnięciem może być

a) bimetal,
b) zawór elektromagnetyczny,
c) termostat grzejnika c.w.u,
d) czujnik ciśnienia na ścieżce gazowej.

20. W palniku inżektorowym powietrze pierwotne uzyskuje energię kinetyczna dzięki:

a) budowie palnika,
b) ciśnieniu panującemu w instalacji gazowej,
c) specjalnym otworom w obudowie podgrzewacza c.w.u,
d) ciśnieniu wylatującemu z dyszy palnika.

21. Przyczyną odrywania się płomienia w palniku inżektorowym jest:

a) niezupełne spalanie gazu,
b) za dużo powietrza pierwotnego,
c) za mało powietrza pierwotnego,
d) za wysokie ciśnienie gazu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Instalowanie urządzeń gazowych do przygotowania ciepłej wody użytkowej

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

pytania

ODPOWIEDŹ

Punktacja

1. a

b

c

d

2. a

b

c

d

3. a

b

c

d

4. a

b

c

d

5. a

b

c

d

6. a

b

c

d

7. a

b

c

d

8. a

b

c

d

9. a

b

c

d

10. a

b

c

d

11. a

b

c

d

12. a

b

c

d

13. a

b

c

d

14. a

b

c

d

15. a

b

c

d

16. a

b

c

d

17. a

b

c

d

18. a

b

c

d

19. a

b

c

d

20. .

a b c d

21. a

b

c

d

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

7. LITERATURA

1. Bąkowski K.: Gazyfikacja. WNT, Warszawa 1996
2. Bąkowski K., Bartuś J., Zajda R.: Projektowanie instalacji gazowych. Arkady, Warszawa

1975

3. Cieślowski S. Krygier K. : Instalacje sanitarne cz 1. WSiP, Warszawa 1998
4. Katalog kotłów gazowych c.o. podgrzewaczy c.w.u.. BERETTA, Oddział Toruń 2006
5. Kowalczyk M.: Ogrzewanie obiektów promiennikami podczerwieni. SOLAREN-BIS,

Gdańsk 1998

6. Mistur L.: Spawanie łukowe w osłonach gazowych według wytycznych krajowych

i europejskich [EWF]. KABE, Krosno 2004

7. Praca zbiorowa: Ogrzewanie i klimatyzacja. EWFE, Gdańsk 1991
8. Praca zbiorowa : Technologia instalacji wodociągowych i gazowych cz.1 i 2. REA,

Warszawa 1998

9. Rozporządzenie Min. Infrastruktury z 12 IV 2002 r. w sprawie warunków technicznych

jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz. U. Nr 75 z 15 VI 2002 r.
Poz. 690)

10. Zajda R. Tymiński B. : Instalacje i urządzenia gazowe. OCG-PGNIG, Warszawa 1999