,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Walentyna Kondraciuk-Wróblewska

Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób
wieku dziecięcego 322 [05].Z2.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr n. med. Irena Białokoz-Kalinowska

mgr Alicja Pasemko

Opracowanie redakcyjne:

lek. med. Walentyna Kondraciuk-Wróblewska

Konsultacja:

mgr Maria Żukowska

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[05].Z2.02
Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Okres prenatalny. Zaburzenia okresu prenatalnego

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Patologia noworodka

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Okres niemowlęcy i jego choroby

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

5.4. Choroby wieku dziecięcego

18

5.4.1. Ćwiczenia

18

5.5. Profilaktyka chorób

20

5.5.1. Ćwiczenia

20

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

22

7. Literatura

33

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ortoptystka 322[05].

W poradniku zamieszczono:

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem do nauki tej
jednostki modułowej,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć i w ramach samokształcenia,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia,

−

wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze:

−

szczególnym uwzględnieniem:

−

metoda przypadków,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej. Zajęcia powinny odbywać się w pracowni anatomiczno-
fizjologicznej w grupie liczącej maksymalnie 15 osób. Ćwiczenia powinny być prowadzone
w zespołach 2–4-osobowych. Wskazane jest prowadzenie ćwiczeń w szpitalnych oddziałach
pediatrycznych.
W tym opracowaniu podano również:

−

propozycje norm wymagań,

−

plany testów w formie tabelarycznej z kluczem odpowiedzi,

−

instrukcje dla nauczyciela,

−

instrukcje dla ucznia,

−

zestawy zadań testowych,

−

karty odpowiedzi.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

322[05].Z2

Anatomia, fizjologia

i patologia

322[05].Z2.01

Określanie budowy i fizjologii

organizmu dziecka oraz zaburzeń

okresu prenatalnego

322[05].Z2.02

Rozróżnianie objawów

najczęściej występujących

chorób wieku dziecięcego

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji tematyki medycznej uczeń powinien umieć:

–

logicznie myśleć,

–

uczestniczyć w dyskusji, prezentacji,

–

korzystać z możliwie różnych źródeł informacji,

–

współpracować w grupie,

–

wyjaśniać psychologiczne podstawy komunikowania się z dzieckiem,

–

dobierać sposoby i metody postępowania psychologicznego z dzieckiem i jego rodziną
odpowiednio do zaistniałej sytuacji,

–

znać procesy emocjonalne, motywacyjne kierujące zachowaniem człowieka,

–

scharakteryzować strukturę osobowości człowieka,

–

znać hierarchię potrzeb człowieka,

–

dostrzegać wpływ warunków środowiskowych grup społecznych (rodziny, rówieśników,
instytucji opiekuńczych) na rozwój osobowości człowieka,

–

analizować i oceniać zaburzenia rozwoju psychoruchowego człowieka,

–

udzielać pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia,

–

reagować w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia,

–

promować zdrowy styl życia wśród pacjentów i w środowisku pracy,

–

stosować podstawowe działania profilaktyczne,

–

wskazywać podmioty uprawnione do realizacji świadczeń zdrowotnych,

–

uzasadniać znaczenie profesjonalizmu i zaufania do personelu medycznego udzielającego
świadczeń zdrowotnych,

–

stosować przepisy prawa do działalności usługowej.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku procesu kształcenia uczeń powinien umieć:

–

wyjaśnić najczęstsze stany patologiczne dotyczące czynności podstawowych układów
i narządów,

–

określić najważniejsze przyczyny chorób wieku dziecięcego,

–

rozpoznać podstawowe objawy chorób wieku dziecięcego,

–

wyjaśnić wpływ chorób, występujących w różnych okresach życia, na funkcjonowanie
narządu wzroku,

–

zaopiekować się dzieckiem zdrowym i chorym,

–

określić choroby dziecka związane z ciążą i porodem, mające wpływ na powstawanie
zaburzeń rozwojowych,

–

określić przyczyny i objawy chorób: z niedoboru witamin, metabolicznych, układu
oddechowego, przewodu pokarmowego, układu krwiotwórczego i krążenia, układu
moczowego, układu nerwowego, chorób zakaźnych, nowotworowych, układu wzrokowego
oraz w ostrych zatruciach i po urazach,

–

przedstawić podstawowe metody profilaktyki chorób wieku dziecięcego,

–

określić wpływ opieki rodziny na rozwój i zdrowie dziecka,

–

podjąć współpracę z członkami zespołu terapeutycznego w opiece nad dzieckiem chorym
i rekonwalescentem.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Ortoptystka 322[05]
Moduł:

Anatomia, fizjologia i patologia 322[05].Z2

Jednostka modułowa:

Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób wieku
dziecięcego 322[05].Z2.02

Temat: Opieka nad dzieckiem 5-letnim z zapaleniem płuc
Cel ogólny: przygotowanie planu opieki nad dzieckiem chorym na zapalenie płuc

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

–

ustalić objawy kliniczne zapalenia płuc,

–

zaplanować plan opieki medycznej nad chorym,

–

ustalić plan pielęgnacji chorego dziecka,

–

zaplanować formy zajęć z dziećmi chorymi,

–

prowadzić obserwację dziecka chorego,

–

prawidłowo dokumentować wyniki obserwacji chorego.

Metody nauczania–uczenia się:

–

dyskusja dydaktyczna,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

–

grupowa,

–

zespołowa.

Czas: 90 min.
Środki dydaktyczne:

–

opis przypadku,

–

literatura,

–

folia, grafoskop, ekran,

–

sprzęt do prezentacji komputerowej ,

–

zeszyty, długopisy.

Przebieg zajęć:

Faza 1 (czas trwania – 15 minut):
1. Krótkie

określenie problemu. Uzasadnienie tematu zajęć.

2. Podział grupy na 2–3 osobowe zespoły.
3. Wybór

liderów

grup.

4. Wskazanie

źródeł informacji.

5. Przypomnienie zasad prowadzenia dyskusji.

Faza 2 (czas pracy zespołowej – 45 minut):
1. Podanie grupie opisu przypadku

Opis przypadku:5-letni Michaś jest chory na zapalenie płuc. Dziecko się poci. Ma gorączkę,
duszności, kaszel wilgotny z odkrztuszaniem, bóle głowy, bóle w klatce piersiowej. Lekarz
rodzinny wypisał leki przeciwgorączkowe i antybiotyki.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Każdemu zespołowi przydzielamy do opracowania jedno zagadnienie. Opracować plan
opieki:

−

medycznej,

−

pielęgnacyjnej,

−

obserwacji chorego,

−

formy zajęć z chorym dzieckiem.

2. Dyskusja w zespołach nad przydzielonymi tematami. Uczniowie sporządzają notatki

(notują luźne wypowiedzi związane z problemem).
Wykorzystują informacje zawarte w podręcznikach medycznych, własne obserwacje z
pobytu na oddziale pediatrycznym.
Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w prawidłowym wyborze i hierarchii
elementów. Podpowiada najkorzystniejsze rozwiązania.

3. Po wykonaniu zadania uczniowie porządkują notatki i nanoszą je na duży arkusz papieru lub

wpisują na folię (dyskietkę). Przygotowują arkusz do prezentacji.

Na przykład: Gorączka powyżej 39°.

Objawy

Czynności

Czas wykonania

Uwagi

Gorączka
powyżej 39°

Kontrola temperatury
Podano leki :
- antybiotyk
- p/gorączkowy (nazwa)
Podano płyny
Chłodne okłady na czoło

Zmiana bielizny
Temperatura pomieszczenia
Wilgotność pomieszczenia

godz. 9

00

, 11

00

, …

godz. 9

00

,…

godz. 8

00

, 12

15

,…

od 8

00

do11

30

–0,5 l,

godz. 9

00

, 10

00

,

10

45

,…

godz. 9

00

,…

22°,

co 2 godz.

co 6 godz.


Do obniżenia
temp. poniżej 38°


Nawilżacze przy
grzejnikach

Faza 3. (czas pracy – 25 minut)

1. Prezentacja ustaleń zespołu I.
2. Dyskusja nad propozycją zespołu I.
3. Naniesienie poprawek i uzupełnienie zapisu na prezentowanym arkuszu.
4. Wybór ostatecznej wersji.
5. Uzasadnienie przyjętego rozwiązania.

Powtarzamy czynności 1 – 5 przy prezentacji następnych zespołów.

6. Nauczyciel ocenia pracę zespołów, aktywność uczniów oraz zachowanie się podczas pracy.

Praca domowa:

Odpowiedz na pytania:

Jakie zasady postępowania należy dopisać (lub skreślić) jeżeli pacjent przebywa w szpitalu?
Co podpowiesz matce chłopca, by jej wizyta w szpitalu u syna dała efekt terapeutyczny?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Na kartce papieru podzielonej na dwie części (część I – wiadomości, część II metoda

prowadzenia zajęć) i przypiętej do tablicy, uczniowie przyklejają samoprzylepne karteczki
z punktacją: 2, 3, 4, 5. Są one oceną sposobu przekazania i poziomu zrozumienia wiadomości
oraz metody prowadzenia zajęć.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Ortoptystka 322[05]
Moduł:

Anatomia, fizjologia i patologia 322[05].Z2

Jednostka modułowa:

Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób wieku
dziecięcego 322[05].Z2.02

Temat: Cechy różnicujące i wspólne wybranych chorób układu pokarmowego

Cel ogólny: zapoznanie uczniów z objawami wybranych chorób układu pokarmowego
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

–

określić objawy refluksu żołądkowo- przełykowego,

–

określić objawy alergii pokarmowej,

–

znać cechy różnicujące objawy wymienionych chorób,

–

prowadzić obserwację dzieci chorych na choroby układu pokarmowego,

–

pielęgnować osobę z chorobą układu pokarmowego,

–

znać podstawowe metody profilaktyki chorób układu pokarmowego.

Metody nauczania – uczenia się:

–

dyskusja,

–

ćwiczenia,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

–

grupowa,

–

zespołowa.

Czas: 90 min.
Środki dydaktyczne:

–

literatura,

–

folia, grafoskop, ekran,

–

sprzęt do prezentacji komputerowej ,

–

zeszyty, długopisy.

Przebieg zajęć:

Faza 1 (czas trwania – 15 minut):

1

Uzasadnienie tematu zajęć. Krótka informacja o ćwiczeniach .

2. Podział grupy na 2–3-osobowe zespoły.
3. Wybór

liderów

grup.

4. Wskazanie

źródeł informacji.

5. Przypomnienie zasad prowadzenia dyskusji.

Faza 2 (czas pracy zespołowej – 45 minut):

1.

Zespoły otrzymują do opracowania jedno z niżej podanych zagadnień:
– Objawy refluksu żołądkowo-przełykowego.
– Objawy alergii pokarmowej.

2. Dyskusja w zespołach nad przydzielonym tematem. Uczniowie korzystają z literatury

medycznej dostępnej na zajęciach, informacji z Internetu. Sporządzają notatki związane
z tematem.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów, pomaga w wyborze literatury i porządkowaniu

notatek.

3. Po wykonaniu zdania uczniowie wpisują na duży arkusz papieru (folie, dyskietkę) swoje

notatki. lub wpisują na folię (dyskietkę). Przygotowują arkusz do prezentacji.

Faza 3. (czas pracy – 25 minut)

1.

Prezentacja ustaleń wskazanego zespołu na temat pierwszy.

2.

Dyskusja nad propozycją zespołu.

3.

Naniesienie poprawek i uzupełnienie zapisu na prezentowanym arkuszu.

Powtarzamy czynności 1 – 3 przy prezentacji tematu drugiego.

4.

Dyskusja dotycząca ustalenia cech wspólnych dla wymienionych chorób oraz objawów je
różnicujących.

5.

Sporządzenie tabeli według podanego poniżej schematu.

6.

Ocena pracy zespołów i aktywności uczniów na zajęciach przez prowadzącego nauczyciela.
(Może ona być poprzedzona samooceną uczniów lub oceną przez jeden wybrany na
początku zajęć zespół).

Refluks żołądkowy Alergia

pokarmowa

Cechy różnicujące

Cechy wspólne

Cechy różnicujące

Krwawe wymioty,

smołowate stolce,

zaburzenia połykania,…

brak łaknienia, wymioty,
ulewanie, rozdrażnienie, …

niedrożność nosa,

krew w stolcu, zaparcia,…

Praca domowa:

Napisz plan czynności pielęgnacyjnych osób z alergią pokarmową i refluksem żołądkowo-

przełykowym.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Okres prenatalny. Zaburzenia rozwoju prenatalnego

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź klasyfikacje czynników zaburzających środowisko wewnątrzmaciczne.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z materiałem teoretycznym dotyczącym zaburzeń okresu prenatalnego,
2) obejrzeć fragment filmu przedstawiający okres rozwoju prenatalnego dziecka,
3) dokonać klasyfikacji czynników zaburzających rozwój dziecka,
4) sporządzić krótką charakterystykę tych czynników,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) zaznaczyć i poprawić błędy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem tekstów medycznych,

–

obserwacja.

Środki dydaktyczne:

–

film ,,Tajemnice ludzkiego organizmu”,

–

literatura dotycząca tematu ćwiczeń,

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

folia, flamastry, grafoskop, ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

kartki papieru, zeszyt,

–

ołówek, długopis.

Ćwiczenie 2

Wypisz etapy rozwoju układu krążenia w poszczególnych tygodniach okresu embrionalnego

i płodowego dziecka.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1)

obejrzyj fragment filmu dotyczący rozwoju dziecka w okresie prenatalnym,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

2)

w trakcie oglądania sporządzić notatki dotyczące rozwoju układu krążenia,

3)

sprawdzić, czy wszystkie elementy układu krążenia zostały uwzględnione w Twoim

opracowaniu,

4)

uzupełnić notatki w oparciu o literaturę znajdującą się w pracowni (bibliotece) szkolnej,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

6)

zaznaczyć i poprawić błędy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

praca z podręcznikiem,

–

obserwacja,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

film ,,Tajemnice ludzkiego organizmu”,

–

książki z anatomii, broszury, plakaty,

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

folia, flamastry, grafoskop, ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

kartki papieru, zeszyt,

–

ołówek, długopis.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Patologia noworodka

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj arkusz obserwacji noworodka, ze schorzeniem układu oddechowego, w warunkach

szpitalnych.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

przeczytać informacje o schorzeniach układu oddechowego,

2)

zaprojektować arkusz obserwacji dziecka pamiętając o uwzględnieniu sfery biologicznej,
psychicznej i społecznej,

3)

w trakcie opracowywania projektu konsultować się z nauczycielem,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

przeprowadzić dyskusje prac każdego zespołu,

6)

wykonać korektę błędów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej.

–

obserwacja,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

foliogramy lub plansze ze schorzeniach układu oddechowego,

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy przyczyn zaburzeń żołądkowo-jelitowych noworodka przebywającego

w szpitalu, na podstawie:

–

przeprowadzonego wywiadu z rodzicem (opiekunem) dziecka chorego,

–

obserwacji noworodka,

–

wyników badań klinicznych.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i sposób jego

wykonania

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

przygotować pytania i przeprowadzić wywiad z rodzicem (opiekunem) chorego dziecka,

2)

prowadzić kilkakrotną obserwację noworodka,

3)

dokonać analizy wyników badań klinicznych,

4)

przeczytać informacje o zaburzeniach żołądkowo-jelitowych noworodka,

5)

ustalić przyczyny choroby noworodka,

6)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

7)

wykonać korektę błędów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

obserwacja,

–

wywiad,

–

studium przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

ankieta do wywiadu z rodzicem lub opiekunem prawnym noworodka,

–

wyniki badań klinicznych,

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura dotycząca chorób wieku dziecięcego,

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Okres niemowlęcy i jego choroby

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj plan czynności pielęgnacyjnych i opiekuńczych dla 6-miesięcznego dziecka

z odmiedniczkowym zapaleniem nerek, w warunkach szpitalnych.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

przeczytać informacje o schorzeniach układu moczowego,

2)

zaprojektować plan opieki, z uwzględnieniem czynności pielęgnacyjnych, chorego
niemowlęcia,

3)

przygotowany plan skonsultować z nauczycielem,

4)

dokonać korekty i uzupełnienia planu,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis chorób układu moczowego niemowląt,

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Ćwiczenie 2

Uzupełnij tabelę o wiadomości pozwalające odróżnić przypadki łojotokowego i atopowego

zapalenia skóry.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

z literatury medycznej przeczytać informacje o schorzeniach skóry,

2)

wybrać informacje dotyczące łojotokowego i atopowego zapalenia skóry,

3)

po konsultacji z nauczycielem uzupełnić poniższą tabelę,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

dokonać korekty i uzupełnienia tabeli.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis chorób skóry,

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Objawy

Łojotokowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry

Wiek

Kolor

łososiowy

różowo-czerwony

Łuszczenie

Świąd

Liszajcowacenie

Pogrubienie skóry

Dodatkowe
objawy

Ćwiczenie 3

Na podstawie opisu przypadku ustal plan opieki nad dzieckiem.
Opis przypadku. Do szpitala przyjęto 10-miesięczną Zosię. Na podstawie badań stwierdzono

zapalenie płuc. Dziewczynka ma gorączkę powyżej 38°, trudności z oddychaniem. Ma kaszel
wilgotny z odksztuszaniem wydzieliny. Dziecko poci się. Jest niespokojne i płacze.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

przeczytać informacje o zapaleniu płuc oraz pielęgnacji dzieci chorych,

2)

przygotować arkusz papieru i wpisać zauważone objawy do tabeli według poniższego wzoru
(uwzględnić czynności pielęgnacyjne związane z wiekiem Zosi jak np. utrzymanie higieny
ciała i trudności w samodzielnym załatwieniu czynności fizjologicznych) ,

3)

opracować plan czynności pielęgnacyjnych,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

dokonać korekty i uzupełnienia tabeli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej,

–

studium przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis zapalenia płuc, pielęgnacji chorego,

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

notes, długopis.

Objawy, potrzeby

Czynności pielęgnacyjne

Utrudnione oddychanie





Gorączka powyżej 38°
Trudności w
samodzielnym
odżywianiu,

−

ułożenie dziecka na łóżku w pozycji półwysokiej lub wysokiej,

−

założenie luźnej bielizny,

−

stworzenie właściwego mikroklimatu (wilgotność,
temperatura...),

−

wykonanie inhalacji,

−

oklepywanie,

−

oczyszczanie nosa po wcześniejszym zakropleniu 0,9% NaCl.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.4. Choroby wieku dziecięcego

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opis przypadku. Dziecko w czasie zabawy w parku spadło z huśtawki. Skarży się na ból

w okolicy ręki, biodra i głowy. Stan ogólny dziecka średni. Na podstawie obserwacji stwierdza
się bladość skóry, przyśpieszone tętno, miejscową bolesność przy dotyku przedramienia ręki
i głowy, zniekształcenie w okolicy przedramienia ręki prawej, wymioty.
a)

Co według Ciebie jest przyczyną takiego stanu zdrowia dziecka?

b)

Jakie czynności postępowania należy niezwłocznie wykonać?

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

ustalić, które z wymienionych objawów są alarmujące,

2)

ustalić, jakie czynności pielęgnacyjne należy niezwłocznie wykonać,

3)

wpisać diagnostykę rozpoznania,

4)

wpisać plan postępowania z chorym dzieckiem,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

6)

przeprowadzić analizę wszystkich możliwych wariantów wskazanych przez uczestników
ćwiczenia (pod kierunkiem nauczyciela),

7)

dokonać korekty i uzupełnienia ćwiczenia..

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

sytuacyjna,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis złamań, stłuczeń i urazów

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Ćwiczenie 2

Wymień choroby, które mogą powodować okresowe lub trwałe zaburzenia widzenia. Dla

każdej z nich wpisz charakter zaburzenia.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

przypomnieć choroby, które mogą powodować zaburzenie widzenia,

2)

ustalić cechy charakterystyczne powodowanych zaburzeń widzenia,

3)

uzupełnić tabelę według podanego wzoru,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

przeprowadzić dyskusję wszystkich opracowań uczestników ćwiczenia (pod kierunkiem
nauczyciela),

6)

dokonać korekty i uzupełnienia ćwiczenia..

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis chorób, program komputerowy lub dostęp do Internetu

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Choroba Charakterystyczne objawy

Guz mózgu

Pogorszenie ostrości widzenia

Różyczka

Zapalenie spojówki i rogówki

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.5. Profilaktyka chorób

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Tabela zamieszcza niektóre wskaźniki badania krwi. W oparciu o posiadane wiadomości

o najczęściej występujących chorobach uzupełnij poniższą tabelę.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1)

skorzystać z wiadomości o objawach chorób wymienionych w Poradniku lub książkach
medycznych,

2)

ustalić przyczyny lub choroby powodujące wyniki badań poniżej normy,

3)

ustalić przyczyny lub choroby powodujące przekroczenie normy podanych wyników,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

5)

przeprowadzić dyskusję wszystkich odpowiedzi udzielonych przez uczestników ćwiczenia
(pod kierunkiem nauczyciela),

6)

dokonać korekty i uzupełnienia ćwiczenia..

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia z wykorzystaniem literatury medycznej.

Środki dydaktyczne:

–

kartka formatu A4, arkusze folii,

–

literatura zawierająca opis chorób, program komputerowy lub dostęp do Internetu

–

grafoskop i ekran lub wyposażenie do prezentacji komputerowej,

–

długopis.

Parametr Zakres

normy

Poniżej normy

Powyżej normy

Hemoglobina 14 – 18 g/dl

Anemia, …

Erytrocyty

4,5 – 6 x10

12

/l

Leukocyty

4 – 10 x10

9

/l

Trombocyty

150 – 350 x10

9

/l Przy

niedoborze

witaminy

B

12

,

śwince, różyczce,

niewydolności wątroby,
nerek, HIV,…

OB

do 12 mm/godz.

Urazy, wstrząsy pourazowe,
stany zapalne, zakażenia,
nowotwory, zawały, w ciąży,
połogu, niedoczynności
i nadczynności tarczycy, …

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Ćwiczenie 2

Przygotuj kąpiel i wykąp noworodka z potówkami.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na zespoły,

przydzielić zadania, omówić ich zakres i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1)

zapoznać się z zasadami kąpieli noworodka,

2)

zapoznać się z zasadami kąpieli dzieci chorych na zapalenie skóry ( pkt 4.4.1 Poradnika),

3)

zastosować zalecony przez lekarza lek do kąpieli lub zdecydować jaki rodzaj kąpieli
dziecku przygotujesz,

4)

zwrócić uwagę na bezpieczeństwo dziecka podczas kąpieli (zachłyśnięcie się dziecka wodą,
zakażenie oczu, zalanie ucha, uraz fizyczny, oziębienie lub oparzenie ciała),

5)

przedstawić nauczycielowi swój wybór i plan następnych czynności,

6)

przygotować materiały, sprzęt i otoczenie do kąpieli,

7)

wykąpać dziecko,

8)

osuszyć ręcznikiem ciało dziecka,

9)

miejsca pokryte potówkami przetrzeć gazikiem tak, by wypłynął zawroty w nich płyn,
przetrzeć 2% spirytusem i na miejsca chore zastosować puder w płynie.

10)

dziecko ubrać w kaftanik, założyć pieluszkę.

11)

sprzątnąć stanowisko do ćwiczeń,

12)

dokonać oceny poprawności ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

literatura zawierająca opis chorób oraz zasady pielęgnacji noworodków,

–

wanienka,

–

zestaw do kąpieli niemowlęcia,

–

zlecony lub wybrany środek do kąpieli,

–

fantom noworodka,

–

zeszyt, długopis.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej Rozróżnianie objawów
najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1 – 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15 – 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne

:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego

,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. c, 4. b, 5. d, 6. d, 7. a, 8. d, 9. c, 10. b, 11. b, 12. d,
13. d, 14. d, 15. a, 16. c, 17. c, 18. d, 19. b, 20. a.

Plan testu

Numer

zadani

a Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia

)

Ka

te

goria

cel

u

Poziom

wymaga

ń

Poprawna

odpowied

ź

1.

Wybrać okres rozwoju jaja płodowego.

A P a

2. Wymienić części organizmu, które powstają w

czwartym tygodniu ciąży.

B P a

3. Wskazać, jakie zmiany skóry występują

u noworodka z zakażeniem skóry.

B P c

4. Wskazać chorobę układu białokrwinkowego.

B

P

b

5. Wskazać przyczynę niedokrwistości. B

P

d

6. Opisać jakie zmiany w organizmie wywołuje padaczka.

B

P

d

7. Podać cel diagnostyki prenatalnej.

B

P

a

8. Wskazać sposób zdiagnozowania padaczki.

B

P

d

9. Wskazać czasokres wylęgania płonicy.

A

P

c

10. Opisać rodzaj wysypki u chorych na płonicę. A

P

b

11. Opisać przyczyny zapalenia spojówek.

B

P

b

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

12. Wskazać skutki niedoboru witaminy B

12

. B

P

d

13. Wymienić witaminy rozpuszczalne w wodzie.

B

P

d

14. Wskazać produkt używany do kąpieli dziecka

z atopowym zapaleniem skóry.

B P d

15 Określić objawy białaczki.

C

PP

a

16. Wskazać przyczynę sinicy.

C

PP

c

17. Wskazać czasokres występowania embropatii.

C

PP

c

18. Określić etap rozwoju, w którym dziecko jest

najbardziej narażone na działanie czynników
szkodliwych.

C PP d

19. Wymienić chorobę inwazyjną wywołaną przez

pierwotniaki

C PP b

20. Podać przyczynę mózgowego porażenia dziecięcego. C PP a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania

i oceniania.

4.

Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.

5.

Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Sprawdź prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.

8.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

9.

Opracuj wnioski do dalszej pracy.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań dotyczących podstawowej wiedzy z zakresu rozróżniania objawów

najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

5.

Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zaznacz prawidłową
odpowiedź znakiem X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
zadania: 15 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

9.

Na rozwiązanie testu masz 90 min.

Powodzenia !

Materiały dla ucznia:
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Okres jaja płodowego trwa

a) 2 tygodnie od zapłodnienia.
b) 3–8 tygodni od zapłodnienia.
c) 12 tygodni od zapłodnienia.
d) od 12 tygodnia do narodzin.

2 W czwartym tygodniu rozwoju dziecka pojawiają się

a)

zawiązki rąk, nóg, mózgu.

b)

zawiązki płuc.

c)

zawiązki kręgosłupa.

d)

zawiązki gruczołów płciowych.

e)

3. Noworodek z zakażeniem skóry ma

a)

zimną, wilgotną skórę.

b)

obrzęk kończyn.

c)

wysypkę krwotoczną.

d)

pęcherzyki na skórze.

4.

Do chorób układu białokrwinkowego należy

a) anemia.

b) granulocytoza obojętnochłonna.

c) sterocytoza.
d) eliptocytoza.

5.

Przyczyną niedokrwistości dzieci może być
a) niedobór witaminy D.

b) niedobór leukocytów.
c) słaba krzepliwość krwi.
d) niedobór żelaza.

6.

Padaczka to

a)

stan zapalny opon miękkiej i pajęczej.

b) chwilowe zaburzenie czynności mózgu

.

c) obrzęk mózgu.
d) uszkodzenie strukturalne mózgu.

7. Celem diagnostyki prenatalnej jest
a) jak najwcześniejsze wykrycie u płodu wrodzonych wad rozwojowych.
b) ustalenie płci dziecka.
c) sprawdzenie prawidłowości pracy serca.
d) sprawdzenie prawidłowości działania hormonów.

8. Rozpoznanie padaczki odbywa się na podstawie
a) występujących drgawek.
b) nieprawidłowej liczby leukocytów we krwi.
c) nieprawidłowych wyników moczu.
d) tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

9. Płonica jest chorobą, której okres wylęgania wynosi
a) 1 dzień.
b) 2 dni.
c) 1–7 dni.
d) 14–21 dni.

10. Chory na płonicę ma
a) różnokształtne bąble.
b) wysypkę drobnoplamistą.
c) wysypkę średnioplamistą.
d) małe pęcherzyki, po kilku dniach krosty.

11. Ostre zapalenie spojówek może wystąpić jako jeden z objawów
a) cukrzycy.
b) alergii.
c) różyczki.
d) płonicy.

12. Niedobór witaminy B

12

powoduje

a) stany zapalne skóry.
b) wydłużenie czasu krzepnięcia krwi.
c) zaburzenia wzrostu.
d) niedokrwistość.

13. Witaminy rozpuszczalne w wodzie to
a) witamina A.
b) witamina D.
c) witamina E.
d) witamina PP.

14. W atopowym zapaleniu skóry należy do kąpieli użyć
a) krochmalu.
b) nadmanganianu potasu.
c) rumianku.
d) antyseptyków.

15. Jednym z objawów białaczki jest
a) podwyższone OB.
b) biegunka.
c) bóle brzucha.
d) plamista wysypka.

16. Wady sinicze to wady powstałe
a) z niewydolności krążeniowo-oddechowej.
b) ze stanu zapalnego wątroby.
c) z przerostu lewej komory serca.
d) zniedotlenienia organizmu.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

17. Wady wrodzone, embropatie powstają
a) w 3–8 tygodniu ciąży.
b) 8–9 tygodniu ciąży.
c) przed 12 tygodniem ciąży.
d) w pierwszych trzech miesiącach ciąży.

18. Etapem rozwoju, w którym dziecko jest najbardziej narażone na działanie czynników
szkodliwych jest okres

a)

jaja płodowego.

b)

embrionalny.

c)

płodowy.

d)

niemowlęcy.

19. Do chorób inwazyjnych wywoływanych przez pierwotniaki należy
a) świerzb.
b) toksoplazmoza.
c) włośnica.
d) AIDS.

20. Mózgowe porażenie dziecięce jest wynikiem
a) uszkodzenia poporodowego występującego do jednego roku życia.
b) uszkodzenia mózgu dziecka w 1–3 roku życia.
c) wady wrodzonej układu krwionośnego.
d) stanem zapalnym mózgu.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

zadania

Odpowiedź

Punkty

1. a

b

c

d

2. a

b

c

d

3. a

b

c

d

4. a

b

c

d

5. a

b

c

d

6. a

b

c

d

7. a

b

c

d

8. a

b

c

d

9. a

b

c

d

10. a

b

c

d

11. a

b

c

d

12. a

b

c

d

13. a

b

c

d

14. a

b

c

d

15. a

b

c

d

16. a

b

c

d

17. a

b

c

d

18. a

b

c

d

19. a

b

c

d

20. a

b

c

d

Razem:

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej Rozróżniania objawów
najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1 – 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15 – 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. b, 4. a, 5. d, 6. b, 7. d, 8. d, 9. b, 10. c, 11. b, 12. c,
13. a, 14. b, 15. a, 16. a, 17. c, 18. d, 19. a, 20. a.

Plan testu

Numer

zadani

a Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Ka

te

goria

cel

u

Poziom

wymaga

ń

Poprawna

odpowied

ź

1.

Wskazać czas trwania okresu zarodkowego.

A P b

2. Wymienić części organizmu, które powstają w piątym

tygodniu ciąży.

B P c

3. Wskazać cechy aktywności noworodka.

B P b

4. Scharakteryzować żółtaczkę fizjologiczną. B

P

a

5. Wskazać dzieci, które powinny przyjmować żelazo. B

P d

6. Podać objawy wskazujące na zapalenie opon

rdzeniowo-mózgowych.

B P b

7. Wskazać czasokres wylęgania różyczki. B

P

d

8. Opisać wysypkę u chorego na ospę wietrzną.

B

P

d

9. Wskazać chorobę, która może powodować obrzęk

spojówek.

A P b

10. Wskazać skutki niedoboru witaminy A

A P c

11. Wskazać produkt używany do kąpieli dziecka

z potówkami.

B P b

12. Wskazać czynniki toksyczne powodujące obrzęk płuc.

B

P

c

13. Określić najczęstsze choroby wieku niemowlęcego. B

P

a

14. Opisać, na czym polega proces nowotworowy.

B

P

b

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

15 Wymienić choroby wywołane przez stawonogi.

C

PP

a

16. Wskazać przyczynę sinicy.

C

PP

a

17. Wymienić czynniki endogenne powodujące wrodzone

wady rozwojowe.

C PP c

18. Wskazać czasokres występowania fenopatii.

C

PP

d

19. Scharakteryzować białaczkę. C

PP

a

20. Podać przyczynę mózgowego porażenia dziecięcego. C PP a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

2.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z kryteriami punktowania
i oceniania.

3.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

4.

Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.

5.

Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia pracy ucznia z zestawem zadań.

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Sprawdź prace. Nanieś punkty na kartę odpowiedzi.

8.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

9.

Opracuj wnioski do dalszej pracy.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań dotyczących podstawowej wiedzy z zakresu rozróżniania objawów
najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego.

5.

Wszystkie zadania są zadaniami wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zaznacz prawidłową
odpowiedź znakiem X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
zadania: 15–20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.

9.

Na rozwiązanie testu masz 90 min.

Powodzenia !

Materiały dla ucznia:
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1

. Okres zarodkowy trwa

a) 2 tygodnie od zapłodnienia.
b) 3 – 8 tygodni od zapłodnienia.
c) 12 tygodni od zapłodnienia.
d) od 12 tygodnia do narodzin.

2. W piątym tygodniu rozwoju dziecka

a) pojawiają się zawiązki rąk, nóg, mózgu.

b) pojawiają się zawiązki układu nerwowego.

c) tworzy się przysadka mózgowa, zawiązki kręgosłupa.

d) zawiązki gruczołów płciowych.

3. Aktywność ruchową noworodka cechuje

a) celowość i koordynacja.
b) brak koordynacji i automatyzm.
c) zginanie kończyn w stawach.
d) celowe wymachy rąk i nóg.

4. Żółtaczka fizjologiczna polega na
a) rozpadzie dużej ilości czerwonych ciałek krwi.
b) rozpadzie dużej ilości krwinek białych.
c) zmniejszeniu ilości hemoglobiny we krwi.
d) zakażeniu układu krążenia.

5. Bezwzględnym wskazaniem do profilaktycznego stosowania żelaza, dotyczy dzieci
a) urodzonych z matek chorych na cukrzycę.
b) z nawracającą infekcją dróg oddechowych.
c) ze skłonnościami do biegunek.
d) przedwcześnie urodzonych.

6. Rozpoznanie zapalenia opon rdzeniowo-mózgowych odbywa się na podstawie
a) wysokiej gorączki.
b) nieprawidłowej liczby leukocytów w płynie mózgowo-rdzeniowym.
c) nieprawidłowej liczbie leukocytów we krwi.
d) stwierdzenia zaburzenia świadomości.

7. Różyczka jest chorobą, której okres wylęgania wynosi
a) 1 dzień.
b) 2 dni.
c) 1 – 7 dni.
d) 14 – 21 dni.

8. Chory na ospę wietrzną ma wysypkę ma
a) twarzy, tułowiu i kończynach.
b) twarzy i tułowiu.
c) wewnętrznych stronach ramion i ud.
d) tułowiu. kończynach i głowie.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

9. Obrzęk spojówek może wystąpić jako jeden z objawów
a) mózgowego porażenia dziecięcego.
b) płonicy.
c) różyczki.
d) alergii.

10. Niedobór witaminy A w organizmie

powoduje

a) osłabienie mięśnia sercowego.
b) wydłużenie czasu krzepnięcia krwi.
c) podatność skóry na łuszczenie się.
d) niedokrwistość.

11. Do kąpieli dziecka z potówkami należy użyć
a) krochmalu.
b) nadmanganianu potasu.
c) rumianku.
d) antyseptyków.

12. Czynnikami toksycznymi powodującymi obrzęk płuc są
a) muskaryna.
b) pestycydy.
c) formaldehydy, chlor, benzen.
d) alkaloidy.

13. Najczęstsze choroby wieku niemowlęcego to
a) choroby układu oddechowego.
b) choroby układu krwiotwórczego.
c) choroby pasożytnicze.
d) choroby nowotworowe.

14. Proces nowotworowy to
a) wynik infekcji wirusowej.
b) mutacje w materiale genetycznym zdrowych komórek.
c) zaburzenia centralnego ośrodka nerwowego.
d) wynik infekcji bakteryjnej.

15. Do chorób inwazyjnych wywoływanych przez stawonogi należy
a) świerzb.
b) toksoplazmoza.
c) włośnica.
d) AIDS.

16. Wady sinicze to wady powstałe
a) z przekrwienia płuc.
b) ze stanu zapalnego wątroby.
c) z zaburzeń oddechowych.
d) niedotlenienia organizmu.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

17. Czynnikiem endogennym powodującym wrodzone wady rozwojowe są
a) wady biologiczne powstałe w wyniku zakażenia wirusem różyczki.
b) wady fizyczne spowodowane promieniowaniem jonizującym.
c) genetyczne mutacje wielogenowe.
d) dziedziczny nałogowy alkoholizm.

18. Wady wrodzone, fenopatie powstają
a) w 3 – 8 tygodniu ciąży.
b) w 8 – 12 tygodniu ciąży.
c) przed 12 tygodniem ciąży.
d) po 12 tygodniu ciąży.

19. Białaczka to choroba
a) rozrostowa układu białokrwinkowego.
b) będąca skutkiem choroby wątroby.
c) spowodowana niedotlenieniem organizmu.
d) spowodowana niewłaściwym odżywianiem.

20. Mózgowe porażenie dziecięce jest
a) zaburzeniem układu nerwowego powstałym w okresie płodowym lub noworodkowym
b) zaburzeniem uszkodzenia mózgu dziecka w wieku szkolnym.
c) następstwem zaburzeń układu limfatycznego.
d) następstwem zaburzeń hormonalnych.

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób wieku dziecięcego

Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Numer

zadania

Odpowiedź

Punkty

1. a

b

c

d

2. a

b

c

d

3. a

b

c

d

4. a

b

c

d

5. a

b

c

d

6. a

b

c

d

7. a

b

c

d

8. a

b

c

d

9. a

b

c

d

10. a

b

c

d

11. a

b

c

d

12. a

b

c

d

13. a

b

c

d

14. a

b

c

d

15. a

b

c

d

16. a

b

c

d

17. a

b

c

d

18. a

b

c

d

19. a

b

c

d

20. a

b

c

d

Razem:

,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7. LITERATURA

1.

Dowshen S. A., Izenberg N., Boss E.: Dziecko. Zdrowie i rozwój. Świat Książki. Warszawa
2003

2. Jankowski A.(red.): Propedeutyka Pediatrii. Akademia Medyczna. Wrocław 1998
3. Kubicka K., Kawalec W.(red.): Pediatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 1999
4. Lewer H., Robertson L.: Opieka nad dzieckiem chorym. Zakład Wydawnictw Lekarskich.

Warszawa 1990

5. Papierkowski A.: Choroby wieku rozwojowego. PZWL. Warszawa 1997
6. Ryżko J., Socha J.: Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego u dzieci i młodzieży.

PZWL. Warszawa 2004

7. Salomon E.P., Berg L.R., Martin D., Ville C.A.: Biologia. MULTICO Oficyna

Wydawnicza, Warszawa 1996

8. Spock B., Rottenberg M.B.: Dziecko – pielęgnowanie i wychowanie. PZWL, Warszawa

1995

9. Sidor K.: Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej. PZWL. Warszawa 1997
10. Szotowa W.: Żywienie dzieci zdrowych. PZWL. Warszawa 1992
11. Worner P.: Opieka nad noworodkiem. Liber. Warszawa 2004

Literatura metodyczna

1.

Arends R.: Uczymy się nauczać. PWM, Warszawa 1994

2.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999

3.

Niemierko B.: Między oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1991

4.

Ochenduszko J.: Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela (poradnik). Biblioteczka
reformy oświatowej, Bydgoszcz 1997

5.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000