ortoptystka 322[05] z4 02 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Anna Możejko

Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych
322[05].Z4.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

dr n. med. Ewa Jakubiec-Blajer
mgr Dorota Piszczek

Opracowanie redakcyjne:
mgr Anna Możejko

Konsultacja:
mgr Maria Żukowska

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[05].Z4.02
Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych, zawartego w programie nauczania dla
zawodu ortoptystka.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Przykładowe scenariusze zajęć

Ćwiczenia

5.1. Organizacja miejsca pracy do wykonywania badań strabologicznych

5.1.1.

Ćwiczenia 11

5.2.

Metody badania kątów zeza

5.2.1.

Ćwiczenia 13

5.3.

Metody badania widzenia obuocznego

5.3.1.

Ćwiczenia 16

5.4. Metody badania korespondencji siatkówek

5.4.1.

Ćwiczenia 19

5.5. Metody badania widzenia barw

5.5.1.

Ćwiczenia 21

5.6.

Metody badania pola widzenia

5.6.1.

Ćwiczenia 23

5.7. Metody badania zezów porażennych i pourazowych

5.7.1. Ćwiczenia 26
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ortoptystka.

W poradniku zamieszczono:

– wymagania

wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

– cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z

poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania – uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

– ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. metody przypadków,
inscenizacji, dyskusji dydaktycznej oraz metodami praktycznymi, takimi jak: pokaz
z instruktażem, metoda projektów, tekstu przewodniego i ćwiczenia praktyczne. Dominującą
metodą nauczania powinny być ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Ćwiczenia praktyczne powinny być
prowadzone w małych grupach (2–4-osobowych), co pozwala na bezpieczne stosowanie
przyrządów i aparatów oraz właściwy nadzór nauczyciela nad pracą uczniów. Początkowo
niektóre czynności uczniowie mogą ćwiczyć na sobie. Po opanowaniu przez ucznia
umiejętności wykonania czynności należy przejść do ćwiczeń w warunkach rzeczywistych
w specjalistycznej placówce opieki zdrowotnej.

Jednostka modułowa „Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych” jest

jednym z modułów koniecznych do zdobycia wiedzy z zakresu diagnostyki w zezie
i niedowidzeniu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat struktury układu jednostek modułowych – moduł 322[05].Z4

322[05].Z4.01

Wykonywanie podstawowych badań okulistycznych

322[05].Z4.02

Wykonywanie szczegółowych badań

strabologicznych

322[05].Z4

Diagnostyka w zezie i niedowidzeniu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu nauczania jednostki modułowej uczeń powinien

umieć:
– rozróżniać kliniczne postacie zeza,
– charakteryzować stopnie widzenia obuocznego,
– rozróżniać leki stosowane miejscowo do oka,
– przeprowadzić wywiad z pacjentem lub jego opiekunem,
– rozpoznawać rodzaj zeza metodą oglądania i sprawdzania ustawienia oczu,
– wykonywać badanie ostrości wzroku w dal i z bliska,
– wykonywać badanie fiksacji i rozróżniać jej typy,
– wykonywać badanie ruchów oczu,
– wykonywać pomiar kąta zeza za pomocą synoptoforu,
– sprawdzić moc szkieł okularowych za pomocą frontofokometru,
– charakteryzować korespondencję siatkówkowej prawidłową i nieprawidłową,
– analizować skutki porażenia mięśni ocznych,
– rozróżniać narzędzia i aparaty stosowane do badań strabologicznych,
– obsługiwać i regulować urządzenia do badań strabologicznych,
– rozpoznawać i zapobiegać zagrożeniom zdrowia pacjentów w trakcie przeprowadzania

badań,

– korzystać z wiedzy z zakresu pedagogiki i psychologii w komunikowaniu się z dzieckiem

i jego rodziną,

– organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

– zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– zbadać szczegółowo kąt zeza,
– wykonać badanie widzenia obuocznego testami słabo i mocno dysocjującymi,
– zbadać korespondencję siatkówek różnymi metodami z uwzględnieniem wskazań

i przeciwwskazań do zastosowania,

– wykonać badanie widzenia barw,
– przeprowadzić diagnostykę zezów porażennych i pourazowych,
– rozróżnić rodzaj porażenia na podstawie badań,
– rozróżnić ewentualne miejsce urazu na podstawie badań,
– wykonać badanie pola widzenia,
– wypełnić dokumentację szczegółowych badań strabologicznych pacjenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć dydaktycznych 1

Osoba prowadząca .............................…………………..
Modułowy program nauczania: Ortoptystka 322[05]
Moduł: Diagnostyka w zezie i niedowidzeniu 322[05].Z4
Jednostka modułowa: Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych

322[05].Z4.02

Temat: Badanie pola widzenia metodą statyczną.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykonywania badania pola widzenia metodą
statyczną.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:
– zorganizować stanowisko do wykonania badania zgodnie z zasadami badania, zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,
– przygotować pacjenta do badania,
– przeprowadzić komputerowe badanie pola widzenia w sposób prawidłowy,
– zinterpretować wynik badania.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–

pracy w zespole,

–

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania – uczenia się:
–

pogadanka,

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
– praca

indywidualna,

–

praca w grupach 2–osobowych.

Czas trwania zajęć:
–

2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

perymetr komputerowy z podłączoną drukarką,

–

papier do drukowania,

– nieprzezroczysta

zasłonka,

–

krzesła z regulacją wysokości.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia.
3. Zmotywowanie uczniów do świadomej aktywności w czasie zajęć.
4. Przypomnienie

wiadomości – pytania do uczniów:

a) Na czym polega istota badania pola widzenia?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jakie

są rodzaje ubytków w polu widzenia?

Jakie

są rodzaje badania pola widzenia?

d) Na czym polega badanie pola widzenia metodą statyczną?

e) W jaki sposób przygotowujemy pacjenta do badania?

Jakie

są zasady badania pola widzenia?

5. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z zasadami badania,
zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy.

Faza właściwa
1. Nauczyciel omawia technikę wykonania badania z uwzględnieniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy.
2. Nauczyciel wybiera jednego ucznia i demonstruje jak prawidłowo przeprowadzić badanie

pola widzenia za pomocą perymetru komputerowego.

3. Nauczyciel

objaśnia elementy wydruku wyniku badania i sposób ich interpretacji.

4. Nauczyciel poleca uczniom dobrać się parami i każdy uczeń przeprowadza badanie

pola widzenia koledze, naśladując wszystkie czynności zademonstrowane przez

nauczyciela.

5. Nauczyciel nadzoruje ćwiczenie wykonywane przez każdego ucznia i ewentualnie

ponownie udziela instruktażu, wyjaśnia problemy.

6. Wszyscy uczniowie biorą aktywny udział w zajęciach (obserwują kolegów, zgłaszają
pytania).
7. Po przeprowadzeniu badania uczeń analizuje wynik badania, zwracając uwagę na
parametry

wiarygodności otrzymanego wyniku.

8. Nauczyciel ocenia na bieżąco ćwiczenie wykonane przez każdego ucznia, wskazuje na
popełnione

błędy.

Faza końcowa

1. Uczniowie

porządkują stanowiska pracy.

2. Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć z uczniami.
3. Nauczyciel ocenia wyróżniających się uczniów i uzasadnia oceny.
Praca domowa
Przypomnieć wiadomości na temat badań ilościowych ruchów oczu.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć dydaktycznych 2

Osoba prowadząca ………………………………………………………..
Modułowy program nauczania: Ortoptystka 322[05]
Moduł: Diagnostyka w zezie i niedowidzeniu 322[05].Z4
Jednostka modułowa: Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych

322[05].Z4.02

Temat: Metody badania korespondencji siatkówek.

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z metodami badania korespondencji siatkówek.

Po zakończeniu zajęć uczeń potrafi:
– wyjaśnić istotę badania korespondencji siatkówek,
– omówić rodzaje badania korespondencji siatkówek,
– zróżnicować metody badania korespondencji siatkówkowej pod względem wskazań

i przeciwwskazań do zastosowania.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
– posługiwania

się terminologią medyczną,

–

korzystania z literatury fachowej,

–

pracy w zespole.

Metody nauczania – uczenia się:
–

wykład,

–

praca z podręcznikiem, literaturą,

– dyskusja

dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
– praca

indywidualna,

–

praca w grupach 3–4-osobowych.

Czas trwania zajęć:
–

2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
– zestaw

multimedialny,

– arkusze

ćwiczenia,

– podręcznik, czasopisma i literatura fachowa z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów zajęć.
3. Zmotywowanie uczniów do świadomej aktywności w czasie zajęć.
Faza właściwa
1. Nauczyciel omawia metody badania korespondencji siatkówkowej przy pomocy

przygotowanej prezentacji multimedialnej.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na 3–4-osobowe grupy i przydziela każdej grupie zadanie do
opracowania:

„Dokonaj porównania metod badania korespondencji siatkówkowej pod względem

wskazań i przeciwwskazań do zastosowania. Wnioski przedstaw w tabeli”.
3. Nauczyciel rozdaje arkusze papieru z przygotowaną tabelą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Uczniowie

pracują w grupach, przy opracowaniu zagadnienia korzystają z podręcznika,

literatury fachowej i czasopism.

5. Przedstawiciele z każdej grupy prezentują opracowane zadanie.
6. Dyskusja na temat ewentualnych różnic w opracowaniu zagadnienia, w której mogą brać

udział wszyscy uczniowie, kierowana przez nauczyciela.

7. Uczniowie

notują w zeszycie poprawnie sformułowane wnioski.

Faza końcowa
1. Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć z uczniami.
2. Nauczyciel ocenia wyróżniających się uczniów i uzasadnia oceny.

Praca domowa
Przypomnieć wiadomości na temat oceny korespondencji na podstawie wyników badania
kątów zeza i stanu obuocznego widzenia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
– anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności

podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Organizacja miejsca pracy do wykonywania badań

strabologicznych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj oceny wybranego gabinetu badań strabologicznych w specjalistycznej placówce

opieki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nauczyciel
powinien omówić elementy wyposażenia, na jakie uczniowie powinni zwrócić uwagę
podczas zwiedzania gabinetu badań strabologicznych.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) dokonać obserwacji pomieszczenia, w którym wykonywane są badania strabologiczne,
zwracając uwagę na:
– wymiary

pomieszczenia,

– oświetlenie pomieszczenia,
– wygląd i wyposażenie gabinetu,
– sprzęt i aparaturę medyczną,
2) dokonać oceny spełnienia warunków wymaganych przez stację sanitarno-
epidemiologiczną,
3) przeanalizować spostrzeżenia i ocenić pomieszczenie do badań strabologicznych,
4) zanotować wnioski,
5) przedstawić i przedyskutować swoje uwagi na forum grupy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– wycieczka

dydaktyczna,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

–

arkusze papieru,

– długopis.

Ćwiczenie 2

Do gabinetu leczenia zeza zgłosiło się dziecko po raz pierwszy. Wykonaj podstawowe

badania okulistyczne i udokumentuj wyniki w karcie badań strabologicznych.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Należy zwrócić uwagę na sposób zapisywania danych w dokumentacji medycznej. Podczas
wykonywania badań należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe przygotowanie dziecka
do badania i zapewnienie dziecku bezpieczeństwa oraz sposób zapisu wyników w karcie
badań strabologicznych przez uczniów.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z formularzem karty badań strabologicznych,
2) przeprowadzić wywiad z pacjentem i dokonać wpisu danych: imię i nazwisko, wiek

dziecka, rodzaj korekcji okularowej,

3) zanotować datę założenia dokumentacji,
4) wykonać badania okulistyczne zgodnie z zasadami:
–

badanie

ostrości wzroku do dali i do bliży,

–

badanie

refrakcji,

–

badanie

rozstawu

źrenic,

–

badanie

fiksacji,

–

badanie

kątów zeza za pomocą synoptoforu,

–

sprawdzenie mocy szkieł, noszonej korekcji okularowej,

5) przeanalizować i udokumentować wyniki badań w karcie badań strabologicznych,
6) wypełnioną dokumentację przedstawić grupie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

stanowisko do badania ostrości wzroku,

–

autorefraktometr lub zestaw do skiaskopii,

– pupillometr,
– wizuskop,
– synoptofor,
– frontofokometr,
–

formularze karty badań strabologicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Metody badania kątów zeza

5.2.2. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie obiektywnego kąta zeza metodą obserwacji ruchów nastawczych dla

5-letniego dziecka. Pomiaru dokonaj za pomocą pryzmatów.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na sposób ustawiania pryzmatów w zależności od rodzaju zeza.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania kąta obiektywnego zeza metodą obserwacji ruchów

nastawczych za pomocą pryzmatów,

2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować dziecko do badania, dostosowując metody do wieku dziecka,
4) wykonać cover-test i ocenić rodzaj odchylenia zezowego,
5) ustawiać pryzmaty przed jedno oko dziecka szczytem w kierunku zeza,
6) zakrywać naprzemiennie oczy obserwując ruch nastawczy i stopniowo zmieniać

pryzmaty o coraz większej mocy, aż do ustania ruchów nastawczych,

7) odczytać moc pryzmatu, przy którym ustaje ruch nastawczy, który jest miarą kąta

obiektywnego zeza do bliży,

8) wykonać pomiar kąta obiektywnego zeza do dali, ustawiając dziecko w odległości 5 m
przed

krzyżem Maddoxa i polecając, aby skupiło wzrok na światełku,

9) przeanalizować i prawidłowo udokumentować wyniki pomiaru.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

listwy pryzmatyczne lub pojedyncze pryzmaty,

– krzyż Maddoxa,
– karta

badań strabologicznych.

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie heteroforii dla 7-letniego dziecka.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na prawidłowe ustawienie dziecka podczas badania jak również
przyrządów (pałeczki i skrzydła Maddoxa).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania heteroforii w dal i z bliska,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować dziecko do badania, dostosowując metody do wieku dziecka,

ustawić dziecko przed krzyżem Maddoxa w odległości 5 m i polecić dziecku, aby

patrzyło

światełko,

5) ustawić pałeczkę Maddoxa przed oko prawe (prążki poziomo),
6) polecić, aby dziecko wskazało położenie czerwonej smugi na skali krzyża,
7) ustalić rodzaj i wielkość kąta zeza ukrytego w kierunku poziomym, odczytując wynik

pomiaru na skali krzyża Maddoxa w stopniach lub dioptriach pryzmatycznych dla

odległości 5 m,
8) wykonać badanie odchylenia w kierunku pionowym, ustawiając pałeczkę pionowo

i powtarzając wszystkie czynności,

9) jeżeli dziecko podaje, że widzi smugę świetlną w położeniu skośnym, ustalić jej dokładne

położenie (na zewnątrz, do wewnątrz),

10) przeanalizować i prawidłowo udokumentować wynik pomiaru kąta zeza ukrytego w dal,
11) następnie przejść do wykonania badania heteroforii z bliska,
12) oprzeć ramię skrzydła na nasadzie nosa w taki sposób, aby tabliczka ze skalą była

równolegle ustawiona do płaszczyzny twarzy,

13) polecić dziecku, aby wskazało położenie białej wskazówki na skali,
14) wskazana przez dziecko cyfra jest miarą kąta zeza ukrytego w kierunku poziomym

w dioptriach pryzmatycznych,

15) polecić dziecku, aby wskazało położenie czerwonej wskazówki i odczytać kąt zeza

ukrytego w kierunku poziomym,

16) jeżeli dziecko podaje skośne położenie

czerwonej wskazówki, ustalić cykloforię

przesuwając wskazówkę do pozycji ocenianej przez dziecko jako pozioma,
17) przeanalizować i prawidłowo udokumentować wynik pomiaru kąta zeza ukrytego do
bliży.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– krzyż Maddoxa,
–

pałeczka Maddoxa,

–

skrzydło Maddoxa,

–

karta badań strabologicznych.

Ćwiczenie 3

Wykonaj badania kąta gamma za pomocą synoptoforu.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na prawidłowe ustawienie głowy badanego podczas wykonywania pomiaru.
Należy przedyskutować z uczniami cel wykonywania badania kąta gamma.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania kąta gamma na synoptoforze,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) zmierzyć rozstaw źrenic ściśle według zasad i ustawić tuby synoptoforu według pomiaru,
7) posadzić wygodnie pacjenta przed aparatem,
8) uregulować wysokość aparatu,
9) głowę dziecka ustawić na podpórkach pod brodę i na czoło,
10) przed oko prawe włożyć do tuby synoptoforu płytkę ze skalą, a przed lewym okiem
wygasić światło,
11) polecić pacjentowi, aby fiksował punkt „0” na skali i obserwować refleks świetlny na

rogówce badanego oka (prawego),

12) jeżeli refleks świetlny nie będzie w środku rogówki, polecić pacjentowi, aby fiksował

kolejne cyfry na skali do chwili, aż refleks znajdować się będzie centralnie na środku

rogówki badanego oka,

13) zanotować wynik badania kąta gamma oka prawego,
14) przełożyć płytkę ze skalą przed oko lewe i powtórzyć wszystkie czynności,
13) udokumentować wynik badania w karcie badań okulistycznych pacjenta,
14) uporządkować stanowisko pracy,
15) wynik badania przedstawić grupie i zinterpretować,
16) przeprowadzić dyskusję na temat celu badania kąta gamma.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

–

synoptofor na stoliku z regulacją wysokości,

–

mleczna płytka ze skalą,

–

taborety z regulacją wysokości,

– pupillometr,
– arkusze

papieru,

flamaster,

– karta

badań strabologicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Metody badania widzenia obuocznego

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie zakresu fuzji za pomocą pryzmatów.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas
wykonywania pomiaru zakresu fuzji należy zwrócić uwagę na sposób ustawiania pryzmatów.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania zakresu fuzji za pomocą pryzmatów,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) ustawić badanego w odległości 5 m od krzyża Maddoxa i polecić, aby fiksował światełko
na

środku krzyża,

5) zmierzyć zakres fuzji dodatniej (w kierunku konwergencji), ustawiając pryzmaty
podstawą w kierunku skroni do momentu aż badany zobaczy dwa światełka,
6) zmierzyć zakres fuzji ujemnej (w kierunku dywergencji), ustawiając pryzmaty podstawą
w

stronę nosa do momentu aż badany zobaczy dwa światełka,

7) zapisać wynik badania podając wartości zakresu fuzji w dioptriach pryzmatycznych,
8) przeanalizować wynik badania.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

listwy pryzmatyczne lub pryzmat obrotowy Landolta-Herschela,

– krzyż Maddoxa,
– karta

badań strabologicznych.

Ćwiczenie 2

Do gabinetu leczenia zeza zgłosiła się 6– letnia dziewczynka w celu wykonania badania

kąta zeza i stanu obuocznego widzenia. Wyniki badań okulistycznych są następujące:
Vod 5/5 cc Sn Vod 0,5 cc
Vos 5/5 cc Sn Vos 0,5 cc
Cover–test (+), zez zbieżny naprzemienny

Wykonaj badanie kątów zeza i widzenia obuocznego za pomocą synoptoforu.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Należy zwrócić szczególną uwagę na analizowanie przez uczniów danych, zawartych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

dokumentacji medycznej pacjenta, a następnie dobór metody badania. W oparciu

o uzyskane wyniki badań należy przedyskutować z uczniami sposób ich interpretacji.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania za pomocą synoptoforu,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować dziewczynkę do badania, dostosowując metody do wieku dziecka,
4) przeanalizować wyniki pomiarów, znajdujące się w karcie badań okulistycznych,
5) dobrać metodę badania kąta obiektywnego, wielkość obrazków do badania,
6) zmierzyć rozstaw źrenic metodą naprzemiennego zasłaniania oczu ściśle według zasad
i

ustawić tuby synoptoforu według pomiaru,

7) posadzić wygodnie dziecko przed aparatem, uregulować wysokość aparatu, głowę
dziewczynki

ustawić na podpórkach pod brodę i na czoło,

8) włożyć do tub synoptoforu obrazki do jednoczesnej percepcji i polecić dziecku, aby

patrzyło na obrazki w synoptoforze,

9) wykonać badanie kąta obiektywnego metodą obserwacji ruchów nastawczych zgodnie
z

techniką przeprowadzania badania i zanotować wynik pomiaru,

10) wykonać pomiar kąta subiektywnego, zgodnie z techniką przeprowadzania badania,
11) zanotować wynik pomiaru i obliczyć kąt anomalii,
12) w czasie badania stale podtrzymywać kontakt z dzieckiem, wprowadzić element zabawy,
aby

skupić uwagę dziecka,

13) włożyć do tub synoptoforu obrazki fuzyjne i sprawdzić w jakim kącie dziewczynka
nakłada

obrazki,

14) jeżeli dziecko ma zdolność fuzji, zbadać jej zakres, zgodnie z techniką przeprowadzania

badania i zanotować wynik pomiaru,

15) włożyć do tub synoptoforu obrazki stereoskopowe i zbadać stereopsję zgodnie z techniką

przeprowadzania badania i zanotować wynik pomiaru,

16) używać do pomiarów obrazków tej samej wielkości,
17) uporządkować stanowisko pracy,
18) przeanalizować wyniki pomiarów i udokumentować w karcie badań strabologicznych,
19) przedstawić wyniki badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– metoda

przypadków,

–

ćwiczenie praktyczne,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

–

synoptofor na stoliku z regulacją wysokości,

–

zestaw obrazków do jednoczesnej percepcji, fuzji i stereopsji,

–

taborety z regulacją wysokości,

– pupillometr,
–

arkusze papieru,

– arkusz

ćwiczeń,

– karta

badań strabologicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Wykonaj test Wortha.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na prawidłowe założenie okularów czerwono–zielonych do testu oraz
sposób interpretacji wyniku.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami wykonania testu Wortha,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) ustawić badanego w odległości 5 m od skrzynki ze światłami i założyć okulary do testu

(czerwone szkło przed okiem prawym, zielone szkło przed okiem lewym),

5) ustalić jakie światła widzi badany,
6) powtórzyć badanie z odległości 1 m,
7) przeanalizować wynik testu i udokumentować,
8) przedstawić wyniki badania grupie i zinterpretować,
9) uporządkować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zestaw do testu Wortha,

– karta

badań strabologicznych,

–

flamaster czerwony i zielony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Metody badania korespondencji siatkówek

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie korespondencji metodą Heringa za pomocą synoptoforu.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na rodzaj płytek używanych do badania korespondencji za pomocą
synoptoforu oraz sposób interpretacji wyniku.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania korespondencji metodą Heringa za pomocą synoptoforu,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) zmierzyć rozstaw źrenic i ustawić tuby synoptoforu według pomiaru,
5) posadzić wygodnie dziecko przed aparatem, uregulować wysokość aparatu, głowę
pacjenta

ustawić na podpórkach pod brodę i na czoło,

6) założyć płytkę ze szczeliną pionową przed okiem zezującym lub przed okiem prawym,
a

płytkę ze szczeliną poziomą przed okiem prowadzącym lub okiem lewym,

7) olśniewać każde oko z osobna przez ok. 20 s (natężenie światła ustawić na 6–7 V),
8) zmienić płytki na mleczne i włączyć w synoptoforze migające oświetlenie,
9) polecić, aby badany opisał ustawienie widzianych powidoków, najlepiej rysując na kartce,
10) przeanalizować wynik badania i udokumentować w formie pisemnej i graficznej,
11) przedstawić wynik badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

synoptofor na stoliku z regulacją wysokości,

–

zestaw obrazków do badania korespondencji,

–

taborety z regulacją wysokości,

– pupillometr,
–

arkusze papieru,

– karta

badań strabologicznych.

Ćwiczenie 2

Dokonaj porównania metod badania korespondencji siatkówkowej pod względem

wskazań i przeciwwskazań do zastosowania. Wnioski przedstaw w postaci tabeli.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

i sposób wykonania. Należy zwrócić uwagę na sposób wyszukiwania potrzebnych danych
w literaturze fachowej, a podczas formułowania wniosków prawidłowe stosowanie
terminologii medycznej.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) odszukać potrzebne informacje w poradniku dla ucznia i literaturze przedmiotu
(rozdział

7),

2) wynotować potrzebne dane: wskazania i przeciwwskazania do wykonywania badania

korespondencji poszczególnymi metodami,

3) przeanalizować zebrane informacje,
4) dokonać porównania metod badania korespondencji siatkówkowej pod względem
wskazań i przeciwwskazań do zastosowania,
5) zróżnicowanie metod przedstawić w postaci tabeli wg wzoru:

Tabela do ćwiczenia 2

Metoda badania
korespondencji

Wskazania Przeciwwskazania

6) przedstawić wynik ćwiczenia grupie i przedyskutować na temat ewentualnych różnic

w opracowaniu zagadnienia .

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

praca z podręcznikiem, literaturą,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

–

arkusze papieru formatu A4,

– arkusz

ćwiczenia,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Metody badania widzenia barw

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie widzenia barw za pomocą tablic Ishihary u pacjenta dorosłego.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
uwagę na sposób prezentacji tablic podczas badania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania widzenia barw za pomocą tablic Ishihary,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) jeżeli pacjent używa korekcji do dali, przeprowadzić badanie w korekcji okularowej,
5) zasłonić gazikiem lewe oko,
6) trzymać tablicę do badania w odległości ok. 50–70 cm od oczu pacjenta,
7) prezentować po kolei tablice, nie przekraczając czasu prezentacji jednej tablicy 15 s,
8) podczas badania obserwować pacjenta, czy nie odsuwa się lub przybliża do tablicy,
9) następnie zasłonić drugie oko i powtórzyć czynności,
10) zanotować wynik badania w dokumentacji pacjenta,
11) zinterpretować wynik badania,
12) uporządkować stanowisko pracy po wykonanym ćwiczeniu.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– tablice

Ishihary,

–

czyste gaziki do zasłaniania oczu,

–

wygodne krzesło lub fotel,

– karta

badań okulistycznych.

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie widzenia barw za pomocą tablic Ishihary u małego dziecka w wieku

przedszkolnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na dobór tablic do badania do wieku i możliwości psychofizycznych
dziecka.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania widzenia barw za pomocą tablic Ishihary,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować dziecko do badania, dostosowując metody do wieku,
4) jeżeli dziecko nosi okulary, przeprowadzić badanie w korekcji okularowej,
5) zasłonić gazikiem lewe oko,
6) trzymać tablicę do badania w odległości ok. 50–70 cm od oczu dziecka,
7) prezentować po kolei tablice, przeznaczone do badania małego dziecka i polecić, aby

dziecko pokazywało nam wybrany barwny „szlak”,

8) następnie zasłonić drugie oko i powtórzyć czynności,
10) zanotować wynik badania w dokumentacji,
11) zinterpretować wynik badania,
12) uporządkować stanowisko pracy po wykonanym ćwiczeniu.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– tablice

Ishihary,

–

czyste gaziki do zasłaniania oczu,

–

wygodne krzesło lub fotel,

– karta

badań okulistycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Metody badania pola widzenia

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie pola widzenia metodą kinetyczną za pomocą perymetru Goldmanna.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
uwagę na prawidłowe ustawienie głowy badanego podczas wykonywania pomiaru pola
widzenia i dokładne zaznaczanie przez uczniów punktów na wykresach.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania pola widzenia,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) jeżeli pacjent używa korekcji do dali, przeprowadzić badanie w korekcji okularowej,
5) zasłonić zasłonką lewe oko,
6) posadzić wygodnie pacjenta przed aparatem, uregulować wysokość aparatu, głowę
badanego

ustawić na podpórkach pod brodę i na czoło,

7) za pomocą przełączników, znajdujących się z tyłu czaszy aparatu, ustawić wielkość

(cyfry rzymskie od I do V), luminację (cyfry arabskie od 1 do 5) oraz barwę (biała,

czerwona, niebieska) znaczka testowego,

8) uzupełnić dane na formularzu badania i założyć wykres badania z tyłu czaszy,
9) polecić pacjentowi, aby podczas badania skupiał wzrok na znaczku w centrum czaszy

i nie ruszał okiem, a w chwili spostrzeżenia znaczka świetlnego, sygnalizował to poprzez

naciśnięcie przycisku,
10) rzutować bodziec świetlny na wewnętrzną powierzchnię czaszy i przesuwać wzdłuż

południków na wykresie badania,

11) zaznaczać na badanych południkach miejsca spostrzeżenia znaczka świetlnego przez
pacjenta

(dla

światła białego kolorem czarnym),

12) podczas badania kontrolować fiksację oka pacjenta przez specjalny teleskop,
13) wykonać badanie lewego oka, po zasłonięciu oka prawego i powtarzając wszystkie
czynności,
14) połączyć na wykresach badania (oddzielnych dla każdego oka) zaznaczone punkty na

kolejnych południkach,

15) uporządkować stanowisko pracy,
16) przeanalizować wynik badania pola widzenia,
17) przedstawić wynik badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

perymetr Goldmanna na stoliku z podnośnikiem,

–

taborety z regulacją wysokości,

– nieprzezroczysta

zasłonka,

–

formularze wykresu badania pola widzenia perymetrem Goldmanna,

–

flamastry (czarny, czerwony, niebieski).

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie pola widzenia metodą statyczną za pomocą perymetru komputerowego.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Podczas
wykonywania badania fiksacji należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe
przygotowanie pacjenta do badania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania pola widzenia,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) jeżeli pacjent używa korekcji do dali, przeprowadzić badanie w korekcji okularowej,
5) wpisać dane pacjenta do komputera, wybrać dowolny program badania,
6) zasłonić zasłonką lewe oko,
7) posadzić wygodnie pacjenta przed aparatem, uregulować wysokość aparatu, głowę
badanego

ustawić na podpórkach pod brodę i na czoło,

8) polecić pacjentowi, aby podczas badania skupiał wzrok na znaczku w centrum czaszy

i nie ruszał okiem, a w chwili spostrzeżenia znaczka świetlnego, sygnalizował to poprzez

naciśnięcie przycisku,
9) stale

monitorować przebieg badania, w razie zmęczenia pacjenta robić krótkie przerwy,

10) wykonać badanie lewego oka, po zasłonięciu oka prawego i powtarzając wszystkie
czynności,
11) wydrukować wynik badania,
12) uporządkować stanowisko pracy,
13) przeanalizować wynik badania pola widzenia,
14) przedstawić wynik badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

perymetr komputerowy na stoliku z podnośnikiem,

–

taborety z regulacją wysokości,

– nieprzezroczysta

zasłonka,

– drukarka

podłączona do komputera,

–

papier do drukowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Zinterpretuj przykładowe wyniki komputerowego badania pola widzenia.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Należy zwrócić uwagę na rodzaj i sposób interpretacji poszczególnych
elementów, znajdujących się na wydruku wyniku.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami interpretacji komputerowego badania pola widzenia,
2) wskazać na wydrukach wyników parametry opisujące czułość siatkówki w badanym

obszarze oraz parametry, umożliwiające ocenę wiarygodności otrzymanego wyniku,

3) przeanalizować przykładowe wyniki badania pola widzenia i zanotować wnioski,
4) interpretację wyników badania przedstawić na forum grupy i przedyskutować ewentualne
różnice.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– metoda

przypadków,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

– przykładowe

wyniki

komputerowego badania pola widzenia,

–

arkusze papieru, pisaki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Metody badania zezów porażennych i pourazowych

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj badanie podwójnego widzenia.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Podczas
wykonywania badania diplopii należy zwrócić szczególną uwagę na sposób interpretacji
wyniku badania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania diplopii,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) założyć badanemu przed jedno oko czerwony filtr i w odległości 1 m przesuwać
szczelinę świetlną, ustawiając ją w 9 zasadniczych pozycjach,
5) obserwować, czy pacjent podczas badania trzyma głowę nieruchomo,
6) polecić, aby badany określał lub zaznaczał na specjalnym schemacie położenie dwóch

świateł (czerwonego i białego) w każdym kierunku spojrzenia, przy czym położenie

światła białego oznaczać kolorem czarnym,

7) uporządkować stanowisko pracy,
8) przeanalizować wynik badania podwójnego widzenia i zapisać w karcie badań,
9) przedstawić wynik badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

lampa z pionową szczeliną świetlną,

– czerwony

filtr,

–

kartka papieru z narysowanym schematem (9 pól),

– karta

badań strabologicznych,

–

flamaster czarny i czerwony.

Ćwiczenie 2

Wykonaj badanie koordynometrii przy użyciu ekranu Hessa.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na dokładne zaznaczanie na schematach wskazanych punktów przez
pacjenta.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania na ekranie Hessa,
2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) posadzić pacjenta w odległości 1m od ekranu w taki sposób, aby jego oczy
znajdowały

się dokładnie na wprost środkowego punktu ekranu,

5) założyć badanemu okulary z filtrami czerwonym i zielonym, najpierw zielony filtr przed

oko prawe, podać pacjentowi rzutnik światła zielonego,

6) rzutować światło czerwone na poszczególne punkty na ekranie (we wszystkich 9

kierunkach spojrzenia) i polecić badanemu, by nakładał zielone światło na czerwone,

7) w czasie badania zaznaczać na specjalnym schemacie pozycje, które wskazał badany

światłem zielonym rzutnika,

8) przełożyć okulary (zielony filtr przed oko lewe) i powtórzyć badanie,
9) zaznaczone punkty na schematach (oddzielnych dla każdego oka) połączyć liniami
prostymi,

10) uporządkować stanowisko pracy,
11) przeanalizować wynik badania koordynometrii,
12) przedstawić wynik badania grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

ekran Hessa z zestawem do badania,

–

taboret z regulacją wysokości,

–

gotowe schematy do zapisu wyniku badania, pisak,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 3

Wykonaj badanie położenia gałki ocznej egzoftalmometrem Hertla.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Następnie nauczyciel powinien wykonać pokaz badania w sposób wzorcowy. Należy zwrócić
szczególną uwagę na zapewnienie bezpieczeństwa pacjentowi podczas badania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami badania położenia gałki ocznej egzoftalmometrem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2) przygotować pomieszczenie i sprzęt do badania, zgodnie z zasadami badania, przepisami

bhp i ergonomii pracy,

3) przygotować pacjenta do badania,
4) posadzić pacjenta wygodnie i polecić, aby patrzył nieruchomo przed siebie,
5) oprzeć przyrząd na zewnętrznych krawędziach oczodołów, ustawiając go poziomo przed
oczami

badanego,

6) odczytać położenie wierzchołka rogówki oka prawego w lusterku położonym poniżej

podziałki milimetrowej, a następnie oka lewego,

7) przeanalizować wynik pomiaru i zinterpretować,
8) udokumentować wynik badania.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

egzoftalmometr Hertla,

–

taborety z regulacją wysokości,

– karta

badań strabologicznych.

Ćwiczenie 4

Ustal rodzaj porażenia lub urazu na podstawie przykładowych wyników badania

orientacyjnego ruchu oczu, badania diplopii i koordynometrii.

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Należy zwrócić uwagę na sposób uwagę na analizowanie przez uczniów
danych, zawartych w dokumentacji medycznej pacjenta i sposób ich interpretacji.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się z zasadami interpretacji wyników badania ruchów oczu, diplopii
i

koordynometrii,

2) zapoznać się z cechami porażenia poszczególnych mięśni,
3) przeanalizować poszczególne wyniki badania i zanotować wnioski,
4) ustalić rodzaj porażenia lub urazu i przedstawić na forum grupy,
5) przedyskutować ewentualne różnice w interpretacji wyników.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– metoda

przypadków,

– dyskusja

dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

– przykładowe

wyniki

badań zeza porażennego i pourazowego,

–

arkusze papieru, pisaki,

–

literatura z rozdziału 6.

Ćwiczenie 5

Wykonaj test Bielschowsky’ego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed

przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zapoznać się ze sposobem wykonywania testu Bielschowsky’ego,
2) ustawić pacjenta na przeciw siebie,
3) przechylić głowę z porażonym mięśniem skośnym górnym zakryć to oko,
4) odsłonić zasłonkę i zaobserwować, czy nie nastąpiło powiększenie odchylenia ku górze,
5) przeanalizować wynik testu,
6) wynik badania zanotować w karcie badań strabologicznych,
7) przedstawić wynik testu grupie i zinterpretować.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

–

pokaz z instruktażem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– karta

badań strabologicznych,

– nieprzezroczysta

zasłonka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie szczegółowych
badań strabologicznych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10,12, 13, 14, 17, 19 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 5, 11, 15, 16, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

– dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. a, 4. c, 5. c, 6. a, 7. d, 8. b, 9. c, 10. a, 11. c,
12. a, 13. d, 14. b, 15. b, 16. a, 17. c, 18. d, 19. c, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Określić pierwotny kąt zeza

2 Określić aparaty do badania kątów zeza

3 Zdefiniować cel pryzmatycznego cover-testu

4 Określić rodzaj aparatu do badania kąta gamma

5 Różnicować rodzaj korespondencji na podstawie

analizy pomiarów kątów zeza

C PP

Określić sposób badania zakresu fuzji za pomocą
pryzmatów

B P a

7 Zinterpretować wynik badania fuzji

8 Różnicować metody badania stereopsji

9 Określić okulary do testu Wortha

10 Zinterpretować wynik testu Wortha

11 Zinterpretować wynik testu Wortha w zależności od

rodzaju korespondencji siatkówek

C PP c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Zróżnicować metody badania korespondencji

13 Zinterpretować wynik badania korespondencji

siatkówek metodą powidokową Heringa

B P d

14 Określić ślepotę na barwę zieloną A

15 Zróżnicować rodzaje ubytków w obuocznym polu

widzenia w zezie

C PP b

16 Zdefiniować parametr wiarygodności wyniku

perymetrii komputerowej

C PP a

17 Rozróżniać objawy zeza porażennego C

18 Rozpoznać rodzaj porażenia na podstawie wyniku

badania diplopii

C PP d

19 Zinterpretować wynik badania na ekranie Hessa

20 Zróżnicować rodzaj porażenia na podstawie wyniku

testu

C PP b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj

odpowiednią liczbę testów.

3. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
4. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
5. Omów z uczniami zasady wypełniania karty odpowiedzi.
6. Podaj i zapisz na tablicy czas zakończenia testu.
7. Zapewnij

samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Po sprawdzeniu prac wykonaj analizę statystyczną i opisową wyników sprawdzianu oraz
analizę logiczną i statystyczną zestawu zadań.
11. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszej pracy.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uważnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Pierwotny

kąt zeza jest to

kąt zawarty między osią widzenia a osią optyczną oka.

kąt zwarty pomiędzy dwoma plamkami.

kąt, o jaki oko chore odchyla się przy fiksacji okiem zdrowym.

kąt, o jaki oko zdrowe odchyla się przy fiksacji okiem chorym.

2. Badanie

kątów zeza możemy wykonać za pomocą następujących aparatów:

synoptoforu,

krzyża Maddoxa, oftalmometru, perymetru.

krzyża Maddoxa, synoptoforu, łuku perymetru, pryzmatów.

c) łuku perymetru, pryzmatów, synoptoforu, testu Wortha.

d) pryzmatów, synoptoforu, krzyża Maddoxa, egzoftalmometru.

3. Pryzmatyczny cover–test wykonujemy w celu
a)

pomiaru

kąta obiektywnego zeza.

b) pomiaru kąta subiektywnego.

c) pomiaru zakresu fuzji.

pomiaru

ilościowego ruchów oczu.

4. Kąt gamma bada się za pomocą
a)

testu

Hirschberga.

pryzmatów.

krzyża Maddoxa.

wizuskopu.

5. Po przeanalizowaniu wyników badań:
kąt obiektywny +10º
subiektywny 0º
możemy stwierdzić, że występuje

a) korespondencja nieprawidłowa „usiłowana”.

b) korespondencja prawidłowa.

c) korespondencja nieprawidłowa harmonijna.

d) korespondencja nieprawidłowa nieharmonijna.

6. Dokonując pomiaru zakresu fuzji w kierunku konwergencji, pryzmaty ustawiamy
a)

podstawą w kierunku skroni.

krawędzią w kierunku skroni.

podstawą w kierunku nosa.

d) bez znaczenia w jaki sposób.

7. Podczas badania fuzji pacjent zgłasza, że widzi jeden obrazek, ale znika mu raz jeden raz

drugi element kontrolny. To oznacza, że

a) pacjent zlewa obrazki.

występuje niedowidzenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

występuje superimpozycja.

d) brak fuzji.

8. Badany ma założone specjalne okulary podczas badania stereopsji za pomocą
a)

synoptoforu.

testu

TNO.

testu

Langa.

testu

Frisby’ego.

9. Test Wortha przeprowadzamy w okularach
a)

prążkowanych.

polaryzacyjnych.

czerwono-zielonych.

d) z filtem UV.

10. Przedstawiony wynik badania testem Wortha oznacza

a)

zez

zbieżny.

zez

rozbieżny.

c) zez pionowy.

d) zez pionowy i zbieżny.

11. Jeżeli badany z jawnym zezem podczas testu Wortha podaje, że widzi 4 światła,

świadczy to, że

występuje prawidłowe widzenie obuoczne.

występuje duży kąt anomalii.

występuje nieprawidłowa korespondencja siatkówkowa.

d) występuje zjawisko hamowania.

12. W przypadku fiksacji ekscentrycznej do badania korespondencji siatkówkowej nie można
stosować metody
a)

Heringa,

Cüppersa

Wilczka.

Bangertera.

13. Przedstawiony wynik badania korespondencji metodą Heringa (szczelina pionowa przed

okiem prawym) oznacza

prawidłową korespondencję siatkówkową.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

b) brak korespondencji w zezie rozbieżnym.

nieprawidłową korespondencję siatkówkową w zezie rozbieżnym.

nieprawidłową korespondencję siatkówkową w zezie zbieżnym.

14. Ślepota na barwę zieloną to
a)

protanopia.

deuternopia.

tritanopia.

achromatopsja.

15. Zespół Swana charakteryzuje się tym, że w obuocznym polu widzenia

a) mroczek fizjologiczny oka prowadzącego spełnia rolę mroczka punktu fiksacji.

b) mroczek fizjologiczny oka zezującego spełnia rolę mroczka punktu fiksacji.

c) mroczek fizjologiczny oka prowadzącego spełnia rolę mroczka środkowego.

d) mroczek fizjologiczny oka zezującego spełnia rolę mroczka środkowego.

16. Podczas komputerowego badania pola widzenia analizowane są parametry wiarygodności

otrzymanego wyniku. Odpowiedź fałszywie negatywna świadczy o tym, że

a) badany nie odpowiada na bodźce jaśniejsze od wcześniej spostrzeganych w danym

punkcie.

b) badany sygnalizuje spostrzeżenie bodźca świetlnego, rzutowanego na plamę

ślepą.

c) badany sygnalizuje spostrzeżenie bodźca świetlnego pomimo braku jego

prezentacji.

d) badany ma złą korekcję okularową.

17. Który z wymienionych objawów nie jest objawem zeza porażennego?

a) Brak równoległego ustawienia oczu w co najmniej jednym kierunku spojrzenia.

Występuje brak lub ograniczenie ruchu oka w kierunku działania porażonego

mięśnia.

Pierwotny

kąt zeza jest większy od kąta wtórnego.

d) Widzenie zdwojone, które wzmaga się przy spojrzeniu w kierunku działania

porażonego mięśnia.

18. Przedstawiony wynik badania diplopii oznacza

porażenie mięśnia prostego przyśrodkowego oka lewego.

porażenie mięśnia prostego górnego oka prawego.

porażenie mięśnia prostego bocznego oka prawego.

porażenie mięśnia prostego przyśrodkowego oka prawego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Wynik badania koordynometrii przy użyciu ekranu Hessa interpretujemy następująco:
a)

większy wykres wskazuje na oko z porażonym mięśniem.

b) mniejszy wykres wskazuje na oko z mięśniem antagonistą.

c) mniejszy wykres wskazuje na oko z porażonym mięśniem.

większy wykres wskazuje na oko z mięśniem synergistą.

20. Podczas testu Bielschowsky’ego przechylenie głowy w stronę lewego barku nie
spowodowało

powiększenia odchylenia oka ku górze. Świadczy to, że

porażony jest mięsień skośny górny oka prawego.

porażony jest mięsień prosty górny oka prawego .

porażony jest mięsień prosty górny oka lewego.

porażony jest mięsień skośny górny oka lewego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

Nr zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d

10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie szczegółowych
badań strabologicznych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 17, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 11, 15, 16, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. c, 4. c, 5. d, 6. a, 7. a, 8. b, 9. a, 10. b, 11. c,
12. a, 13. d, 14. b, 15. c, 16. a, 17. b, 18. d, 19. c, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Określić wtórny kąt zeza

2 Zdefiniować kąt gamma

3 Zinterpretować wynik badania jednoczesnej

percepcji

B P c

4 Określić rodzaj aparatu do badania kąta gamma

5 Różnicować rodzaj korespondencji na podstawie

analizy pomiarów kątów zeza

C PP

Określić sposób badania zakresu fuzji za pomocą
pryzmatów

B P a

7 Określić czynnik wpływający na wynik badania

zakresu fuzji

B P a

8 Określić rodzaj testu do badania stereopsji

9 Określić sposób wykonania testu Bagoliniego

10 Zinterpretować wynik testu Wortha

11 Zinterpretować wynik testu Bagoliniego w

zależności od rodzaju korespondencji siatkówek

C PP c

12 Zróżnicować metody badania korespondencji

13 Zinterpretować wynik badania korespondencji

siatkówek metodą powidokową Heringa

B P d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14 Określić ślepotę na barwę czerwoną A

15 Zróżnicować rodzaje ubytków w obuocznym polu

widzenia w zezie

C PP c

16 Zdefiniować parametr wiarygodności wyniku

perymetrii komputerowej

C PP a

17 Zinterpretować objaw zeza porażennego B

18 Rozpoznać rodzaj porażenia na podstawie wyniku

badania diplopii

C PP d

19 Zinterpretować wynik badania na ekranie Hessa

20 Zróżnicować rodzaj porażenia na podstawie wyniku

testu

C PP b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Przygotuj

odpowiednią liczbę testów.

samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uważnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wtórny

kąt zeza jest to

odchylenie

między osią widzenia a osią optyczną oka.

różnica w stopniach między kątem obiektywnym a subiektywnym.

kąt, o jaki oko chore odchyla się przy fiksacji okiem zdrowym.

kąt, o jaki oko zdrowe odchyla się przy fiksacji okiem chorym.

2. Kąt gamma jest to
a)

odchylenie

między osią widzenia a osią optyczną oka.

różnica między kątem obiektywnym a subiektywnym zeza.

kąt zawarty między liniami widzenia obojga oczu.

kąt o jaki oko chore odchyla się przy fiksacji okiem zdrowym.

3. Podczas badania kąta subiektywnego zeza pacjent zgłasza, że znika mu raz jeden raz
drugi

obrazek.

Świadczy to, że

a) jest jednoczesna percepcja.

występuje jednoczesna percepcja na moment.

występuje supresja naprzemienna.

występuje „krzyżowanie” obrazków.

4. Kąt gamma można zbadać za pomocą
a)

oftalmoskopu.

testu

Krimskiego.

synoptoforu.

pryzmatu

obrotowego Landolta-Herschela.

5. Po przeanalizowaniu następującego wyniku badania kątów zeza na synoptoforze:
kąt obiektywny +10º
kąt subiektywny + 4º
możemy stwierdzić, że występuje

a) korespondencja nieprawidłowa „usiłowana”.

korespondencja

prawidłowa.

c) korespondencja nieprawidłowa harmonijna.

d) korespondencja nieprawidłowa nieharmonijna.

6. Dokonując pomiaru zakresu fuzji w kierunku dywergencji, pryzmaty ustawiamy
a)

podstawą w kierunku nosa.

krawędzią w kierunku nosa.

podstawą w kierunku skroni.

d) bez znaczenia w jaki sposób.

7. Zakres fuzji zależy od
a)

zmęczenia pacjenta.

rodzaju

obrazków.

wielkości tłumienia.

d) jest to cecha stała.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. „Mucha” jest elementem testu
a)

TNO.

Titmusa.

Langa.

Bagoliniego.

9. Test Bagoliniego przeprowadzamy w okularach
a)

prążkowanych.

polaryzacyjnych.

czerwono-zielonych.

antyrefleksem.

10. Przedstawiony wynik badania testem Wortha oznacza

a)

zez

zbieżny.

zez

rozbieżny.

c) zez pionowy.

zez

skośny.

11. Jeżeli badany z jawnym zezem podczas testu Bagoliniego widzi centralnie na krzyżu

Maddoxa dwie smugi świetlne skrzyżowane ukośnie, świadczy to, że

występuje prawidłowe widzenie obuoczne.

jest

duży kąt anomalii.

występuje nieprawidłowa korespondencja siatkówkowa.

d) występuje zjawisko hamowania.

12.

Badanie korespondencji siatkówkowej metodą powidokową Heringa możemy

przeprowadzić wyłącznie w przypadku
a)

fiksacji

centralnej.

fiksacji

ekscentrycznej.

dysparacji

pionowej.

niedowidzenia

dużego stopnia.

13. Przedstawiony wynik badania korespondencji metodą Heringa (szczelina pionowa przed

okiem prawym) oznacza

prawidłową korespondencję siatkówkową.

brak

korespondencji.

nieprawidłową korespondencję siatkówkową w zezie zbieżnym.

nieprawidłową korespondencję siatkówkową w zezie rozbieżnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Ślepota na barwę czerwoną to
a)

deuternopia.

protanopia.

tritanopia.

achromatopsja.

15. Jeżeli w obuocznym polu widzenia mroczek fizjologiczny oka zezującego spełnia rolę

mroczka punktu fiksacji jest to

a) zespół A i V.

zespół

Browna.

zespół

Swana.

zespół

STD.

16. Podczas komputerowego badania pola widzenia analizowane są parametry wiarygodności

otrzymanego wyniku. Odpowiedź fałszywie pozytywna świadczy o tym, że

a) badany sygnalizuje spostrzeżenie bodźca świetlnego pomimo braku jego

prezentacji.

b) badany sygnalizuje spostrzeżenie bodźca świetlnego, rzutowanego na plamę

ślepą.

c) badany nie odpowiada na bodźce jaśniejsze od wcześniej spostrzeganych w danym

punkcie.

d) badany ma złą korekcję okularową.

17. W zezie porażennym diplopia nasila się w kierunku działania
a)

mięśnia nadczynnego.

mięśnia porażonego.

mięśnia synergisty.

mięśnia skośnego.

18. Przedstawiony wynik badania diplopii oznacza

porażenie mięśnia prostego przyśrodkowego oka lewego.

porażenie mięśnia prostego górnego oka prawego.

porażenie mięśnia prostego przyśrodkowego oka prawego.

porażenie mięśnia prostego bocznego oka prawego.

19. Wynik badania koordynometrii przy użyciu ekranu Hessa interpretujemy następująco
a)

większy wykres wykazuje największe ograniczenie w głównym kierunku działania

mięśnia porażonego.

b) mniejszy wykres wykazuje największe poszerzenie w głównym kierunku działania

mięśnia synergistycznego.

c) mniejszy wykres wykazuje największe ograniczenie w głównym kierunku działania

mięśnia porażonego.

wielkość wykresów nie ma znaczenia w interpretacji wyniku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20. Podczas testu Bielschowsky’ego przechylenie głowy w stronę prawego barku nie
spowodowało

powiększenie odchylenia oka ku górze. Świadczy to, że

porażony jest mięsień skośny górny oka lewego.

porażony jest mięsień prosty górny oka lewego.

porażony jest mięsień prosty górny oka prawego.

porażony jest mięsień skośny górny oka prawego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Wykonywanie szczegółowych badań strabologicznych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

Nr zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d

10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

Baranowska-George T.: Leczenie zeza ze szczególnym uwzględnieniem metody

szczecińskiej. Wyd. Sylwjana, Szczecin 1993
2.

Basic and Clinical Scence Course sect. 6: Okulistyka pediatryczna i zez. Wydawnictwo

Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004

Formański J.: Psychologia. PZWL, Warszawa 2003: 321–361

Flammer J.: Jaskra. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2004

Jarzębińska-Većerowa M., Tuleja D.: Podstawy refrakcji oka i korekcji wad wzroku.

Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2005

Kański J., Nischol K.: Okulistyka. Objawy i różnicowanie. Wyd. Med. Urban & Partner,

Wrocław

2000

Kański J.: Okulistyka kliniczna. Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2005

Krzystkowa K., Kubatko-Zielińska A., Pająkowa J., Nowak-Brygowa H.: Choroba

zezowa. Rozpoznanie i leczenie. PZWL, Warszawa 1989

Litwin M.B., Bryg H.: Wybrane zagadnienia okulistyczne. Podręcznik i poradnik dla

studentów i słuchaczy szkół medycznych. Wyd. Zamkor, Kraków 2005

10.

Litwin M.B.: Zarys okulistyki. PZWL, Warszawa 1997

11.

Niżankowska M.H.: Podstawy okulistyki. VOLUMED, Wrocław 2000

12.

Niżankowska M.H.(red.): Jaskra. Współczesne zasady rozpoznawania. Górnicki
Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2001

13.

Orłowski W. (red.): Okulistyka współczesna, t. III. PZWL, Warszawa 1992

14.

Prost M.: Problemy okulistyki dziecięcej. PZWL, Warszawa 1998

15.

Szaflik J., Grabska–Liberek l., Izdebska J.: Stany nagłe w okulistyce. PZWL, Warszawa

2005
16.

Turno–Kręcicka A., Barć A., Kański J.J.: Choroby oczu u dzieci. Kompendium

diagnostyki i terapii. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2002

Literatura metodyczna
1. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999
2. Ochenduszko J.: Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela (poradnik). Biblioteczka
reformy

oświatowej, Bydgoszcz 1997

3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

Czasopisma:
– Klinika

Oczna

–

Kontaktologia i Optyka Okulistyczna

– Magazyn

Okulistyczny

– Okulistyka