Zadanie 2. Zginanie proste belek.
Dla
belki
zginanej
obciążonej jak na
Rys.1
wyznaczyć:
1. Wykres momentów zginających M(x) oraz sił poprzecznych Q(x).
2. Położenie osi obojętnej.
3. Wartość maksymalnego naprężenia normalnego
σ
x
.
4. Wartość maksymalnego naprężenia stycznego
τ
xz
.
5. Wartości naprężeń głównych
σ
1
,
σ
2
i ich kierunki główne w oznaczonym punkcie K
belki przekroju poprzecznego
α – α
.
10 KN
12.0KNm
1.0 m
20 KN/m
C
B
1.0 m
A
2.0 2.0
1.0
6.
0
6.
0
cm
Rys1.
1. Wykres momentów zginających M(x) oraz sił poprzecznych Q(x) –
Rys2.
-8.0
+2.5
10 KN
20 KN/m
M(x)
[KNm]
Q(x)
[KN]
-30.0
+10.0
H
A
= 0.0KN
M
A
= 8.0KN
V
A
= 30.0KN
1.0 m
1.0 m
12.0KNm
0.
0
M
= +12.0KNm
Q
= -10.0KN
+12.0
0.5 m
-10.0
Rys.2
M
max
= +12.0KNm
Q
max
= -30.0KN
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
1/6
2. Wyznaczenie położenia osi obojętnej
.
Oś obojętna przechodzi przez środek ciężkości przekroju i jest prostopadła do płaszczyzny obciążenia
- wymiary przekroju podane są w centymetrach
Rys3
.
Środek ciężkości przekroju wyznaczamy z zależności:
A
S
z
y
s
=
gdzie:
S
y
- moment statyczny przekroju poprzecznego belki
względem przyjętej osi y.
A – pole powierzchni przekroju poprzecznego belki.
S
y
= 2*2*6*(-3) + 2*6*(-9) + 2*(3*6/2)*(-8) =
−324cm
2
A = 3*2*6 + 2*(3*6/2) = 54cm
2
cm
6
54
324
z
s
−
=
−
=
Rys.3
3. Wyznaczenie wartości maksymalnego naprężenia normalnego
σ
x
.
Największe naprężenie normalne rozciągające i ściskające (
Rys.4
) co do bezwzględnej wartości
występują odpowiednio w dolnych i górnych skrajnych włóknach belki
i wynoszą:
s
y
max
max
max
J
z
M
=
σ
(1)
Maksymalny moment zginający wynosi
M
max
=12KNm
(patrz
Rys.2
)
Obliczenia na podstawie wzoru
(1)
Włókna górne belki są ściskane:
2
3
8
2
g
m
KN
10
*
33
.
133
10
*
540
)
10
*
0
.
6
(
*
12
−
=
−
+
=
σ
−
−
Włókna dolne belki są rozciągane:
2
3
8
2
d
m
KN
10
*
33
.
133
10
*
540
10
*
0
.
6
*
12
+
=
+
=
σ
−
−
Wykres
σ
x
[MPa]
Rys.4
Wykres naprężeń
normalnych
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
2/6
4. Wyznaczenie wartości maksymalnego naprężenia
stycznego
τ
xz
.
Maksymalne naprężenie styczne
τ
xz
wyznaczamy ze wzoru
(2)
:
b
J
S
Q
s
s
y
y
max
xz
=
τ
(2)
gdzie:
Q
max
– maksymalna siła poprzeczna w belce zginanej.
s
y
S
– moment statyczny względem osi obojętnej części przekroju poprzecznego zawartej między
poziomem punktu, dla którego obliczamy naprężenia, a włóknami dolnymi lub górnymi
przekroju.
s
y
J
– główny centralny moment bezwładności przekroju poprzecznego belki względem osi y
s
.
b – szerokość przekroju poprzecznego belki w poziomie punktu dla którego obliczamy naprężenia.
Maksymalna siła poprzeczna wynosi
Q
max
=
−30 KN
(patrz
Rys.2
)
Obliczenia na podstawie wzoru
(2)
3
y
cm
72
3
*
6
*
2
*
2
S
s
=
=
lub
3
y
cm
72
)
2
(
*
2
6
*
3
*
2
)
3
(
*
6
*
2
S
s
=
−
+
−
=
4
3
3
2
3
2
3
y
cm
540
12
6
*
3
*
2
3
6
*
2
*
3
2
*
2
6
*
3
36
6
*
3
*
2
3
*
6
*
2
12
6
*
2
*
3
J
s
=
+
=
=
+
+
+
=
cm
4
2
2
b
=
+
=
wykres
τ
xz
[MPa]
Rys.5 Wykres
naprężeń stycznych
-10.0
MPa
10
m
KN
10
*
10
10
*
4
*
10
*
540
10
*
72
*
30
b
J
S
Q
2
3
2
8
6
y
y
max
xz
s
s
=
−
=
−
=
=
τ
−
−
−
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
3/6
5. Wyznaczenie wartości naprężeń głównych
σ
1
,
σ
2
i ich kierunków głównych
w oznaczonym punkcie K belki przekroju poprzecznego
α – α
.
Moment zginający i siła poprzeczna w przekroju poprzecznym belki
α – α
wynoszą odpowiednio:
M
α
-
α
= +12 KNm
,
Q
α
-
α
=
−10 KN
(patrz
Rys.2
).
5.1. Naprężenie normalne rozciągające w punkcie K wyznaczamy ze wzoru
(3)
:
s
y
k
k
J
z
M
α
−
α
=
σ
(3)
gdzie:
M
α-α
– moment zginający w przekroju poprzecznym belki
α – α
z
k
– odległość punktu K od osi obojętnej
s
y
J
– główny centralny moment bezwładności przekroju poprzecznego belki
względem osi y
s
.
MPa
889
.
88
m
KN
10
*
889
.
88
10
*
540
10
*
4
*
12
2
3
8
2
k
=
=
=
σ
−
−
5.2. Naprężenie styczne
τ
k
w punkcie K
wyznaczamy ze wzoru
(4)
:
b
J
S
Q
s
s
y
y
k
α
−
α
=
τ
(4)
gdzie:
Q
α-α
– siła poprzeczna w belce zginanej w przekroju poprzecznym belki
α – α
.
s
y
S
– moment statyczny względem osi obojętnej
części przekroju
poprzecznego zawartej
między poziomem punktu K, dla którego obliczamy naprężenia, a włóknami dolnymi.
Na poniższym rysunku (
Rys.6)
część przekroju zakreskowana jest na kolor czerwony
.
s
y
J
– główny centralny moment bezwładności przekroju poprzecznego belki względem osi y
s
b
– szerokość przekroju poprzecznego belki w poziomie punktu K dla którego obliczamy
naprężenia.
3
y
cm
40
5
*
2
*
2
*
2
S
s
=
=
MPa
852
.
1
m
KN
10
*
852
.
1
10
*
4
*
10
*
540
10
*
40
*
10
2
3
2
8
6
k
−
=
−
=
−
=
τ
−
−
−
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
4/6
5.3. Wykresy naprężeń normalnych i stycznych w przekroju poprzecznym
α – α
.
wykres
σ
α-α
wykres
τ
α-α
K
Rys. 6 Wykresy naprężeń normalnych i stycznych
w przekroju
α-α
belki.
a). Obliczenie naprężeń głównych
σ
1
,
σ
2
w oznaczonym punkcie K belki
przekroju poprzecznego
α – α
.
Naprężenia główne w punkcie K belki zginanej obliczamy ze wzoru
(5)
2
k
2
k
k
min
max,
2
2
τ
+
σ
±
σ
=
σ
(5)
Do wzoru
(5)
wstawiamy wartości obliczone na stronie 4
(
)
MPa
928
.
88
852
.
1
2
889
.
88
2
889
.
88
2
2
max
+
=
−
+
+
=
σ
(
)
MPa
039
.
0
852
.
1
2
889
.
88
2
889
.
88
2
2
min
−
=
−
+
−
=
σ
MPa
928
.
88
1
max
+
=
σ
=
σ
MPa
039
.
0
2
min
−
=
σ
=
σ
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
5/6
b). Obliczenie kierunków naprężeń głównych
σ
1
,
σ
2
w oznaczonym punkcie K belki przekroju
poprzecznego
α – α
.
Położenie kierunków naprężeń
głównych
σ
1
,
σ
2
i odpowiadających im płaszczyzn głównych przechodzących
przez dany punkt K wyznaczamy ze wzoru
(6)
n
k
n
tg
σ
τ
=
ϕ
n = 1,2
(6)
Np. dla n = 1,
ϕ
jest to kąt zawarty miedzy kierunkiem osi x,
a kierunkiem naprężenia głównego
σ
1
1
.
Dodatni kąt odmierzamy w pierwszej ćwiartce układu osi
współrzędnych xz jak na rysunku poglądowym obok –
Rys7
+
1
2
Z
X
-
2
2
Rys.7
i tak w naszym zadaniu wyznaczamy na podstawie wzoru
(6)
- kierunek naprężenia głównego
σ
1
:
0.0208
28
88.9
1.852
σ
τ
tg
1
k
1
−
=
−
=
=
ϕ
'
12
1
1
o
−
=
ϕ
- kierunek naprężenia głównego
σ
2
:
487
.
47
039
.
0
852
.
1
tg
2
k
2
+
=
−
−
=
σ
τ
=
ϕ
88
=
ϕ
'
48
2
o
Na rysunku (
Rys.8a
) przedstawiony jest płaski stan naprężenia w punkcie K belki przekroju
poprzecznego
α – α
.
Wartości
σ
x
=
σ
k
oraz
τ
xz
=
τ
k
obliczone są na stronie 4
– odpowiednio wzór
(3)
,
(4)
.
Na rysunku (
Rys.8b
) przedstawione są kierunki naprężeń głównych i odpowiadające im
płaszczyzny główne w punkcie K belki przekroju poprzecznego
α – α
.
2
Z
X
Z
X
xz
xz
2
2
1
x
x
1
1
Rys.8a
Rys.8b
_____________________________________________________________________________________
http://riad.usk.pk.edu.pl/~iwroblew/dydaktyka/
6/6