ADMINISTRACJA:


organizacja składająca się z różnych jednostek organizacyjnych

skupionych wokół organów administracji tworzących układ organizacyjny
mający realizować zadania państwowe (rządowe) lub publiczne. Pojęcie

publiczne jest szersze od pojęcia państwowe. Publiczne zawiera w sobie
państwowe i samorządowe.


działalność polegająca na wykorzystywaniu zadań z zakresu

administracji

PRAWO ADMINISTRACYJNE – to zespół norm regulujących organizacje i
funkcjonowanie administracji publicznej oraz zachowanie się osób

fizycznych i innych podmiotów w zakresie nieuregulowanym przez przepisy
należące do innych gałęzi prawa. PA obejmuje trzy części

:

 Prawo ustrojowe – reguluje organizację i zasady funkcjonowania

aparatu administracyjnego (Konstytucja, ustawy o samorządzie
gminnym, powiatowym oraz o administracji rządowej w województwie i

inne)

 Prawo materialne – reguluje wzajemne uprawnienia i obowiązki

organów administracji publicznej i podmiotów znajdujących się na

zewnątrz administracji. Do organów znajdujących się w zewnętrznej
sferze działania administracji zalicza się: obywateli, organizacje

społeczne oraz jednostki państwowe i niepaństwowe nie
podporządkowane organizacyjnie.

 Prawo proceduralne (formalne, procesowe)

– reguluje tok

czynności podejmowanych przez organy w celu realizacji norm prawa
materialnego. To prawo dotyczy min:


sądownictwa administracyjnego



ogólnego postępowania administracyjnego



postępowania egzekucyjnego w administracji



postępowania podatkowego



karno-administracyjne (prawo o wykroczeniach)



postępowanie w sprawach porządkowych i dyscyplinarnych



postępowanie w sprawach skarg i wniosków

Podstawa prawna: k.p.a., ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji, ustawa – ordynacja podatkowa (PA str.31).

NIE MA CZĘŚCI OGÓLNEJ W PRAWIE ADMINISTRACYJNYM

ŹRÓDŁO PRAWA ADMINISTRACYJNEGO – to forma w której powstają i
są ogłaszane normy prawne. ŹPA utożsamiane jest z aktem normatywnym,

zawierającym obowiązujące normy prawa.

CECHY ŹRÓDEŁ PRAWA ADMINISTRACYJNEGO:


jest ich wiele i są różnorodne w sensie składników gatunkowych



nie są skodyfikowane z wyjątkiem procedury administracyjnej



większość pochodzi od samej administracji



są zhierarchizowane tj. akt niższego rzędu nie może być sprzeczny z

aktem wyższego rzędu


znane jest prawo lokalne to znaczy ograniczone do terytorialnie

określonej części kraju (prawo miejscowe)

ŹRÓDŁEM PRAWA FORMALNIE NIE SĄ ORZECZENIA SN i NSA , choć
przy zastosowaniu wykładni zbieżnej z wykładnią sądową w podobnych lub

analogicznych sprawach mają zastosowanie kluczowe. Nieco inaczej
wygląda sprawa, gdy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ma postać

aktu normatywnego i zostało opublikowane w DzU.

SPRAWY REGULOWANE WYŁĄCZNIE PRZEZ KONSTYTUCJĘ:


podstawowe zasady ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego

państwa


struktura aparatu państwowego i kompetencje jego organów



podstawowe zasady i formy działania naczelnych, centralnych i

lokalnych organów państwa i innych podmiotów


zasady kontroli administracji publicznej



prawa wolności i podstawowe obowiązki obywateli

USTAWA KONSTYTUCYJNA – pod względem mocy równa jest konstytucji,

uchwalana jest w trybie konstytucyjnym (nowelizacja konstytucji). UK
może wejść w miejsce dotychczasowej konstytucji albo regulować niektóre

zagadnienia odmiennie lub uzupełniać postanowienia konstytucji. UK z
reguły obowiązuje pewien czas.

USTAWY – jest hierarchicznie bezpośrednio za konstytucją. SPRAWY

REGULOWANE WYŁĄCZNIE PRZEZ USTAWĘ (

materia ustawowa

) :



zmiany konstytucji



prawo wyborcze



budżet



zasady organizacji i tryb pracy Rady Ministrów



zakres działania oraz tryb powoływania i odwoływania wojewodów



określenie innych niż gminy jednostek samorządu



źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego



zasady i tryb przeprowadzania referendum lokalnego



zasady zrzeszania się jednostek samorządu terytorialnego



zasady i tryb zawierania umów międzynarodowych



nakładanie obowiązku ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w

tym podatków


zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania przez władze publicznej

informacji o obywatelach

Ustawa może regulować wszystkie zagadnienia, których konstytucja

nie powierzyła innym organom państwa, albo nie przewiduje dla ich
regulacji innej formy.

RATYFIKOWANE I OGŁOSZONE UMOWY MIĘDZYNARODOWE

–

Ratyfikacja dokonywana jest przez prezydenta RP za zgodą sejmu – jest to

jednoznaczne z wyrażeniem zgody na przestrzeganie postanowień umowy.
Zgoda Sejmu jest wymagana tylko wobec tych umów, które dotyczą:


pokoju, sojuszy, układów politycznych lub wojskowych



członkostwa RP w organizacjach międzynarodowych



wolności, praw, obowiązków obywateli określonych w konstytucji



znacznego obciążenia finansowego



spraw uregulowanych w konstytucji lub ustawie

Ratyfikowana umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przez ustawą.

ROZPORZĄDZENIE Z MOCĄ USTAWY – ma taką samą moc prawną jak
ustawa zwykła, czyli nie może uchylać lub zmieniać obowiązujące ustawy,

może natomiast zawieszać upoważnienie do wydania przepisów
wykonawczych, wiąże w takim samym stopniu sądy co ustawy.

Od 97 roku takie rozporządzenie może wydać tylko prezydent RP na
wniosek Rady Ministrów. W czasie stanu wojennego musi być następnie

zatwierdzone przez Sejm na najbliższym posiedzeniu.

ROZPORZĄDZENIA – mogą być wydawane na podstawie ustaw i w celu ich
realizacji. Są aktem wykonawczym do ustaw, które uzupełniają, a nie

zastępują. Regulują przede wszystkim prawa i obowiązki obywateli oraz

innych podmiotów stojących na zewnątrz administracji oraz ważniejsze
zagadnienia o charakterze organizacyjnym. Wydawanie Rozporządzeń

wymaga delegacji ustawowej tj. szczegółowego upoważnienia zawartego
w ustawie, które określa:


organ właściwy do wydania rozporządzenia



zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu



wytyczne dotyczące treści

Rozporządzenia mogą być wydawane przez:


prezydenta RP



Radę Ministrów



prezesa RM



ministrów kierujących działaniem administracji rządowej



przewodniczących komitetów określonych w ustawach (komitet badań
naukowych, komitet

integracji europejskiej)


KRRiTv

W DzU PUBLIKUJE SIĘ:


konstytucję



ustawy konstytucyjne



ustawy zwykłe



rozporządzenia



ratyfikowane umowy międzynarodowe

W MONITORZE POLSKIM PUBLIKUJE SIĘ:


zarządzenia i postanowienia prezydenta RP



uchwały Rady Ministrów



inne zarządzenia (okólniki, instrukcje, obwieszczenia)



inne akty prawne mogą być ogłaszane o ile prawo tego wymaga

WOJEWÓDZKI DZIENNIK URZĘDOWY! NIE USTAW!

UCHWAŁA ZAWSZE POCHODZI OD ORGANU KOLEGIALNEGO

AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO – to przepisy prawne powszechnie
obowiązujące na oznaczonej części terytorium państwa wydane na

podstawie upoważnienia ustawowego (delegacja ustawowa) przez
uprawnione do tego organy. Do organów tych zaliczyć można: sejmik

województwa, wojewoda, rada powiatu, rada gminy. Przepisem gminnym
nie są indywidualne akty administracyjne skierowane do konkretnego

adresata (decyzje administracyjne kwalifikowane).

Przykłady aktów prawa miejscowego:


przepisy wewnętrzne danej gminy dotyczące ustroju gminy i jej

jednostek pomocniczych (dzielnica, sołectwo, osiedle) [przepisy gminne]



przepisy dotyczące organizacji urzędów i instytucji gminnych [przepisy

gminne]



przepisy dotyczące zasad zarządu mieniem gminnym / powiatowym



przepisy dotyczące zasad i trybu korzystania z gminnych / powiatowych

obiektów i urządzeń użyteczności publicznej



przepisy porządkowe – mogą być wydawane w zakresie nie

uregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach

powszechnie obowiązujących. Wydawane są jeżeli jest to niezbędne dla
ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska

naturalnego oraz dla zapewnienia spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

PODZIAŁ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ :


administracja samorządowa

– składa się z województwa

samorządowego (samorządu regionalnego) powiatów i gmin (samorządu

lokalnego)



administracja państwowa (rządowa) – składa się z Rady Ministrów

(szczebel centralny), wojewody (szczebel regionalny). Na szczeblu

lokalnym brak jest przedstawicieli administracji państwowej.

PRZEPISY PORZĄDKOWE

– przedmiotem regulacji przepisów

porządkowych mogą być zakazy lub nakazy określonego zachowania się

związane z koniecznością ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli,
ochrony środowiska naturalnego albo zapewnienia spokoju i

bezpieczeństwa publicznego. Dotyczy to tylko przypadków i zakresu, jakie
nie zostały unormowane w odrębnych ustawach lub innych przepisach

powszechnie obowiązujących . W przypadku powiatów przepisy porządkowe
wydawane są tylko gdy przyczyny uzasadniające wydanie ich występuje na

obszarze więcej niż jednej gminy.

Za ich naruszenie przewidywane są kary grzywny.

J E D N O S T K I S A M O R Z Ą D U T E R Y T O R I A L N E G O :



organ stanowiący

:



GMINA:


Rada Gminy (15-100osób)



POWIAT:


Rada Powiatu:



WOJEWÓDZTWO


Sejmik Województwa



organ wykonawczy

:



GMINA:


Zarząd gminy



POWIAT:



Zarząd Powiatu



WOJEWÓDZTWO:


Zarząd Województwa

A K T Y P R A W A M I E J S C O W E G O :
Wszystkie one ogłaszane są w WDU. Niektóre w środkach masowego

przekazu, w drodze obwieszczeń lub inny sposób miejscowo przyjęty
(GMINA: wszystkie przepisy; POWIAT: tylko przepisy porządkowe)

 GMINY – stanowione w formie:



uchwały

- przez radę gminy, o ile ustawa upoważniająca nie stanowi

inaczej.



zarządzenia

– przez zarząd gminy, zatwierdzane na najbliższym

posiedzeniu rady gminy przez radę gminy

RODZAJE:


przepisy prawa miejscowego (o charakterze ustrojowo-

organizacyjnym) – regulują:



ustrój gminy oraz jej jednostek pomocniczych



organizację urzędów i instytucji gminnych



zasady zarządu mieniem gminnym



zasady i tryb korzystania z gminnych obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej



przepisy porządkowe – [patrz wyżej przepisy porządkowe]

OGŁASZANIE I WEJŚCIE W ŻYCIE (Gmina):


przepisy prawa miejscowego – podpisuje je przewodniczący rady

gminy i kieruje do publikacji. Wchodzą życie z dniem ogłoszenia w
formie innej niż publikacja w WDU . , o ile same te akty nie

przewidują terminu późniejszego.



przepisy porządkowe – Wchodzą życie z dniem ogłoszenia w formie
innej niż publikacja w WDU , o ile same te akty nie przewidują

terminu późniejszego.

WW akty gminnego prawa miejscowego publikowane są również w
zbiorze przepisów gminnych.

 POWIATU - stanowione w formie:



uchwały

- przez radę powiatu, o ile ustawa upoważniająca nie

stanowi inaczej.



zarządzenia

– przez zarząd powiatu, zatwierdzane na najbliższym

posiedzeniu rady powiatu przez radę powiatu. APM powiatu
obowiązują na obszarze powiatu lub pewnej jego części i wydawane

są na podstawie upoważnień ustawowych (delegacja ustawowa).

Powiaty nie mogą wydawać wspólnych przepisów powiatowych.

RODZAJE:



przepisy prawa miejscowego (o charakterze ustrojowo-
organizacyjnym) – regulują:



spawy wymagające uregulowania w statucie



zasady zarządu mieniem powiatowym



zasady i tryb korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej



przepisy porządkowe - [patrz wyżej przepisy porządkowe]

OGŁASZANIE I WEJŚCIE W ŻYCIE (Powiat):


przepisy prawa miejscowego – podpisuje je przewodniczący rady

powiatu i kieruje do publikacji. Wchodzą życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia w WDU , o ile ustawa lub przepis powiatowy stanowi

inaczej.



przepisy porządkowe – Wchodzą życie z dniem ogłoszenia w formie
innej niż publikacja w WDU.

WW akty powiatowego prawa miejscowego publikowane są również w

zbiorze aktów prawa miejscowego powiatu prowadzonego przez
starostwo.

 WOJEWÓDZTWA – stanowione są przez sejmik województwa oraz

wojewodę.

RODZAJE:



rozporządzenia wykonawcze (przepisy prawa miejscowego) –
Stanowione są przez sejmik województwa oraz wojewodę . Obowiązują

na obszarze województwa lub jego części na podstawie i w granicach
upoważnień ustawowych (ustawa o samorządzie województwa i inne).



rozporządzenia porządkowe (przepisy porządkowe)

–

Stanowione wyłącznie przez wojewodę . Wydawane są one jedynie w

zakresie nieuregulowanym w ustawach lub innych przepisach

powszechnie obowiązujących i tylko gdy jest to niezbędne dla
ochrony życia, zdrowia lub mienia oraz zapewnienia porządku,

spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

OGŁASZANIE I WEJŚCIE W ŻYCIE (Województwo)
ZASADA GENERALNA DLA APM WOJEWÓDZTW – dzień wydania

Wojewódzkiego Dziennika Urzędowego jest dniem ogłoszenia aktów w
nim zawartych. Akty te wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich

ogłoszenia w WDU , chyba że ustawa lub sam przepis prawa miejscowego
przewiduje termin późniejszy. I tak:



rozporządzenia wykonawcze (przepisy prawa miejscowego) -

rozporządzenia te podpisuje marszałek województwa niezwłocznie po
ich uchwaleniu i kieruje je do publikacji w WDU. Wchodzą w życie po

upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w WDU , o ile przepisy odrębne lub
inne akty prawa miejscowego nie stanowią inaczej. Przykłady:



statut województwa



zasady gospodarowania mieniem wojewódzkim



zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej.

wyjątek 1 :



rozporządzenia porządkowe (przepisy porządkowe) –
rozporządzenia te są niezwłocznie przekazywane marszałkowi

województwa. Wchodzą one w życie z chwilą ich ogłoszenia –
niezależnie od ogłoszenia w WDU – natychmiast w środkach

masowego przekazu, w drodze obwieszczeń lub w inny sposób
miejscowo przyjęty .

wyjątek 2 :



akty prawa miejscowego (zarówno rozporządzenia
wykonawcze jak i porządkowe) – gdy z istoty regulacji zawartej

w akcie prawa miejscowego, wydanym przez wojewodę na podstawie
upoważnienia ustawowego, wynika że zwłoka w wejściu w życie

przepisów w nim zawartych mogłaby spowodować nieodwracalne
szkody lub poważne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia, wojewoda

może zarządzić ogłoszenie i wejście w życie aktu na zasadach i w
trybie przewidywanym dla rozporządzeń porządkowych .

POZOSTAŁE ŹRÓDŁA PRAWA OBOWIĄZUJĄCEGO (NIE POWSZECHNIE

OBOWIĄZUJĄCEGO):



zarządzenia – są wydawane tylko na podstawie ustawy i w celu jej

wykonania. nie mogą regulować spraw zastrzeżonych dla regulacji w
formie ustawy i rozporządzenia (tj. nie mogą regulować praw, wolności i

obowiązków obywateli). Nie mogą stanowić podstawy do wydania decyzji
wobec obywateli, osób prawnych i innych podmiotów nie związanych

organizacyjnie z organami wydającymi zarządzenia.

Nie mogą zastępować aktów powszechnie obowiązujących, ani

zmieniać ich treści, sensu i znaczenia. Zarządzenia może wydawać :


prezydent RP



prezes RM



ministrowie



przewodniczący Komitetu Badań Naukowych i Komitetu Integracji
Europejskiej.

Te zarządzenia mają charakter wewnętrzny i obowiązują tylko

jednostki organizacyjne odległe organowi wydającemu zarządzenia. Są

one ogłaszane w Monitorze Polskim, ale tylko wtedy gdy jest to

przewidziane w przepisach prawnych, albo gdy uzna to za wskazane

organ, który wydał zarządzenie.



uchwały – są to akty organów kolegialnych, może je wydawać Rada

Ministrów w celu wykonania kompetencji określonych konstytucyjne i
ustawowo (nie potrzeba delegacji ustawowej). Uchwały mogą być

wydawane w zakresie spraw, które nie są uregulowane ustawowo, nie
mogą ani zmieniać, ani regulować materii ustawowej. Przedmiotem

uchwał mogą być :


sprawy kierownictwa wew.



sprawy polityki administracyjnej (sposoby wykonywania aktów
normatywnych powszechnie obowiązujących)

Nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec obywateli, osób
prawnych. Wiążą tylko tych adresatów, którzy są podporządkowani

organowi podejmującemu uchwały. nie ma obowiązku ich publikacji,
ale RM może opublikować uchwałę w Monitorze Polskim.



statut – jest źródłem prawa administracyjnego, opracowuje go sama
jednostka z tym, że jest on zatwierdzany przez organ nadzorujący tę

jednostkę. Przepisy zawarte w statutach regulują w ramach określonych
ustawowo szczegółowe formy zależności organizacyjnej i funkcjonalnej

w danej jednostce i podział kompetencji w obrębie danej jednostki.



statut gminy – jest uchwalony przez Radę gminy, określa on ustrój

gminy, charakter i inne jej szczególne cechy. Każda gmina powinna
posiadać swój statut. Tylko w gminach liczących pow. ?200? tys.

mieszkańców projekt statutu powinien zostać uzgodniony z Prezesem
Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i

Administracji. Uzgodnienie jest warunkiem obowiązywania statutu, jego
brak spowoduje nieważność statutu.



ustrój gminy – to struktura organów gminy oraz tryb ich pracy. Zakres

i treść regulacji zależy od uznania Rady Gminy, ale przyjęte rozwiązania

nie mogą być sprzeczne z ustawami.



regulamin organizacyjny

– reguluje wewnętrzny ustrój i

funkcjonowanie danej jednostki organizacyjnej. Przedmiotem regulacji
są przede wszystkim:


podziały pracy



zakres czynności



układy zależności organizacyjnej

RO musi mieć podstawę ustawowo i mieścić się w granicach prawa
powszechnie obowiązującego (np. regulamin organizacyjny Urzędu

Gminy, UG to aparat pomocniczy organu wykonawczego gminy –
obsługuje i Radę i Zarząd Gminy). Projekt regulaminu opracowuje

Zarząd i przedstawia go do uchwalenia Radzie Gminy. Regulamin
organizacyjny Urzędu gminy powinien określać :



strukturę urzędu, podział na wydziały lub inne jednostki np.

referaty, biura, stanowiska pracy



zakres czynności poszczególnych jednostek



zasady wykorzystywania nadzoru nad poszczególnymi jednostkami



określenie spraw, które przewodniczący zarządu będzie załatwiać
osobiście

BUDOWA AKTU PRAWNEGO:



część tytułowa (nagłówek) - która nazywa rodzaj aktu (ustawa,

rozporządzenie), określa datę ustanowienia aktu oraz ogólne

merytoryczne określenie uregulowanych zagadnień.



treść ustawy – wyjątkowo, gdy zachodzi potrzeba wyraźnego

wskazania celu wydania aktu, umieszcza się wstęp (preambułę).
Zasadnicza część ustawy dzieli się na jednostki zwane artykułami (dalej

mogą one dzielić się na ustępy, punkty, litery).



akt wykonawczy – do ustawy rozpoczyna się od przepisu powołującego

się na podstawę prawną wydania aktu, tzn. przepis, w którym
upoważniono dany organ do wydania tego aktu. Akty wykonawcze dzielą

się na jednostki zwane paragrafami (mogą się dzielić na ustępy, punkty,
litery).

CZĘŚĆ MERYTORYCZNA USTAWY - wyróżniamy w niej następujące

przepisy:



przepisy ogólne – są wyodrębnione wówczas gdy zachodzi potrzeba
zamieszczenia nich elementów wspólnych dla wielu dalszych

przepisów merytorycznych. Określają one zakres podmiotowy i
przedmiotowy stosunków regulowanych w tym akcie, ewentualnie

zakres stosunków wyłączonych spod działania aktu oraz w razie
potrzeby objaśnienia terminów i skrótów używanych w tekście.



przepisy szczegółowe – zawierają konkretne regulacje stosunków

społecznych, zamieszcza się je w następującej kolejności:


przepisy prawa materialnego



przepisy o organach i trybie postępowania



względnie przepisy określające sankcję



przepisy przejściowe – regulują oddziaływanie przepisu nowego
aktu na stosunki ukształtowane w czasie obowiązywania

dotychczasowego prawa, tzn. sposób zakończenia postępowań w
sprawach będących w toku. Wskazanie przez jaki czas będą

obowiązywały instrumenty / instytucje, które likwiduje nowy akt.
Określenie sposobu powoływania organów, których utworzenie

przewiduje nowy akt. Rozstrzygnięcie czy w jaki, zakresie adresaci
zachowują uprawnienia i obowiązki powstałe pod działaniem

dotychczasowego prawa. Rozstrzygnięcie czy utrzymuje się w mocy
przepisy wykonawcze do czasu zastąpienia ich nowymi



przepisy końcowe:



uchylające przepisy dotychczas obowiązujące



o wejściu w życie aktu

APARAT ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ:


organa administracji publicznej :



organa administracji państwowej (rządowej)



organa administracji samorządowej



organa administrujące administracją – czyli takie, które nie będąc

organami administracji obok własnej działalności wykonują niektóre
zadania z zakresu administracji np.: prezydent RP nadaje odznaczenia,

organizacje społeczne, zakłady administracyjne w tym szkoły wyższe.

ORGAN ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ (RZĄDOWEJ) I JEJ CECHY (5
cech):


organ administracji to wyodrębniona cześć aparatu administracji

publicznej, tworzona na podstawie prawa. To pewna organizacyjna
całość czego wyrazem jest odrębna nazwa, wyodrębnione środki

materialne i pracownicy.



działa w imieniu i na rachunek państwa, albo w imieniu i na rachunek

jednostki samorządu terytorialnego, będącej odrębnym podmiotem.

Wynikają z tego dwie konsekwencje prawne :


działania organu są zabezpieczone przymusem państwowym. Oznacza
to z reguły możliwość ukarania osób, które nie podporządkowują się

działaniom organu, jak i możliwość wymuszenia w drodze egzekucji
podporządkowania się tym działaniom.



działania organu zaliczone (zarachowane) na rachunek państwa lub

samorządu terytorialnego wywołują skutki niezależnie od istnienia
samego organu tzn. czynności te pozostają ważne nawet wtedy gdy

sam organ zostanie zlikwidowany, albo zniknie cała kategoria organu.



o ile prawo dopuszcza, organ jest upoważniony do posługiwania się

środkami władczymi. Upoważnienie do stosowania tych środków musi

być wyraźnie przewidziane w ustawie lub akcie wydanym na jej
podstawie. Istotą działania władczego jest to, że organ administracji

jednostronnie, mocą swoich kompetencji, rozstrzyga o pozycji prawnej
drugiej strony stosunku prawnego, która to musi podporządkować się

woli organu.



wykonuje zadania publiczne z zakresu administracji i jest to jego

głównym zadaniem



organ działa w ramach przyznanych mu kompetencji.

KOMPETENCJA oznacza zbiór uprawnień organu, dotyczących określonego

zakresu spraw, w których organ ma prawo – a z reguły obowiązek –
działania. Pojęcie to obejmuje nie tylko wskazanie zakresu spraw, którymi

organ ma się zajmować, ale także określenie działań jakie organ ma prawo
i obowiązek w tych sprawach dokonywać.

ZAKRES DZIAŁANIA ORGANU – obejmuje tylko wyliczenie spraw jakimi

organ się zajmuje. ZDO jest ustalany w przepisach ustrojowych, natomiast
kompetencje organu są zapisane w materialnym prawie administracyjnym,

regulującym poszczególne dziedziny życia społecznego. Do dokonania
czynności władczej niezbędne jest – obok przepisu określającego zakres

działania – także przepis kompetencyjny upoważniający do podjęcia
takiego działania.

KOMPETENCJA – to inaczej właściwość organu. Wyróżnia się co

najmniej trzy rodzaje właściwości:


właściwość rzeczowa – tj. przyznanie organowi prawa do załatwiania

określonych kategorii spraw. [uregulowana prawem materialnym]



właściwość miejscowa – określa, który organ ma prawo rozstrzygać

daną sprawę z punktu widzenia terytorialnego zasięgu działania.
[uregulowana w kpa]



właściwość instancyjna – określa instancję (1. czy 2.) właściwą do

rozstrzygania danej sprawy. [uregulowana prawem materialnym]

Organy administracji mają obowiązek z urzędu (bez wniosku)

przestrzegać swojej właściwości . Jeżeli przekroczą zakres swojej

właściwości to takie działanie będzie nie ważne.

SPORY O WŁAŚCIWOŚĆ:


pozytywne – to takie, w których co najmniej dwa organy uważają się

za właściwe do rozpoznania i rozstrzygnięcia danej sprawy.



negatywne – żaden z organów nie uważa się za właściwy w sprawie.

Podmiot rozstrzygający spór jest określony w przepisach. np. spory

pomiędzy ministrami rozstrzyga Prezes Rady Ministrów (kpa).

KWESTIA SWOBODNEGO PRZEKAZYWANIA SPRAW – co do zasady

niedopuszczalne jest przenoszenie kompetencji między organami, co
oznacza że nie można innemu organowi przekazać swoich kompetencji, ani

zabrać jego nawet jeżeli jest to organ podporządkowany. Także same
strony nie mogą zamienić właściwości organu.

WYJĄTKI!!!:


PRZENOSZENIE KOMPETENCJI (ZMIANY WŁAŚCIWOŚCI) – oznacza,
że kompetencje do załatwiania pewnego rodzaju spraw lub danej sprawy

zostały przeniesione na inny organ (organ który do tej pory był
właściwy traci swoją kompetencję). Wyróżniamy dwa rodzaje

przeniesienia kompetencji:



delegacja – organ stopnia wyższego przekazuje część swoich
kompetencji organowi podległemu.



dewolucja – czyli przejęcie kompetencji przez organu stopnia

niższego od organu stopnia wyższego



DZIAŁANIE Z UPOWAŻNIENIA ORGANU – czyli upoważnienie do
wykorzystywania kompetencji . Od przeniesienia różni się tym, że organ

nie traci swoich kompetencji, a upoważniony podmiot nie nabywa ich
jako własnych lecz wykonuje je na rachunek i w imieniu organy, do

którego kompetencje należą. Upoważnienie może być udzielone :


pracownikowi aparatu pomocniczego tego organu – aparatem
pomocniczym organu są urzędy np. urząd gminy, starostwo

powiatowe, urząd marszałkowski, ministerstwo.



innemu organowi administracji np. Rada Gminy upoważni Zarząd
Gminy



innemu podmiotowi

URZĄD – to pojęcie ma dwa znaczenia:


synonim słowa organ np. urząd morski, skarbowy, ochrony państwa



zespół pracowników i środków rzeczowych przyznanych organom

administracji dla umożliwienia im efektywnego wykonywania zadań

SUBDELEGACJA – to dalsze delegowania. W prawie polskim jest
niedopuszczalna. Organ, który otrzymał kompetencji musi ją wykonywać

samodzielnie.

O R G A N A D M I N I S T R A C J I S A M O R Z Ą D O W E J :



SAMORZĄD GMINY – Gmina, Powiat i Województwa są wspólnotami

samorządowymi, na które składa się:


odpowiednie terytorium



członkowie wspólnoty

CZŁONKOSTWO - Członkiem we wspólnocie stajemy się z mocy prawa.
Zamieszkiwanie na terenie gminy, powiatu czy województwa jest

równoznaczne z przynależnością do danej wspólnoty. Przynależność do
wspólnoty ma charakter :


powszechny – wspólnotę samorządową tworzą obywatele polscy,

cudzoziemcy i bezpaństwowcy. Przynależność taka nie jest
równoznaczne z prawem wyborczym do niej. Czynne i bierne prawo

wyborcze do organów samorządu przysługuje:


obywatelom polskim



tym którzy najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat



tym którzy stale zamieszkuje na obszarze działania danej jednostki
samorządu



tym którzy nie zostali pozbawieni praw wyborczych i publicznych



tym którzy nie zostali ubezwłasnowolnieni



przymusowy – zamieszkiwanie na terenie danej jednostki jest

równoznaczne z przynależnością do niej. Nie można odmówić

przynależności do wspólnoty. Przynależność nie zależy od aktywności
czy bierności. Organy wspólnoty nie mogą wykluczyć ze wspólnoty, nie

mogą podjąć uchwały o rozwiązaniu wspólnoty. Przynależność nie zależy
od złożenia jakiegokolwiek oświadczenia.

POWIĄZANIA WSPÓLNOT – wszystkie wspólnoty są od siebie niezależne,

mają własne zadania i organy, nie są hierarchicznie podporządkowane, nie
mogą władczo na siebie oddziaływać, nie mogą współdziałać. W gminie

przysługują generalne domniemanie kompetencji w zakresie spraw
publicznych. Natomiast do powiatu i województwa należy tylko to co

zostało wyraźnie zapisane w ustawach.

TWORZENIE GMIN – gminę łączy, dzieli, znosi, ustala granicę i nazwę
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia po przeprowadzaniu konsultacji z

mieszkańcami ( w przypadku konsultacji wynik nie jest faktem
rozstrzygającym w odróżnieniu od referendum).

WŁADZE GMINY:
 REFERENDUM GMINY – polega na udzielaniu na urzędowej karcie do

głosowania pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione
pytanie (a), albo na dokonanie wyboru pomiędzy zaproponowanymi

wariantami. Wyróżnia się dwa rodzaje referendum :


referendum obligatoryjne (obowiązkowe) – stosowane dla:


odwołania rady gminy przed upływem kadencji



samoopodatkowania mieszkańców na cele publiczne



referendum fakultatywne – stosowane gdy :


w każdej innej sprawie ważnej dla gminy; o ważności decyduje
inicjator referendum (rada) i mieszkańcy gminy (1/10

mieszkańców uprawnionych do głosowania)



tylko w sprawie publicznej, która ma znaczenie lokalne o dotyczy
danej wspólnoty i nie została zastrzeżona ustawami na rzecz

innych podmiotów. Np. to, iż przedmiotem referendum nie może
być integracja Polski z UE.



w sprawie, która mieści się w zakresie właściwości organów gminy



tylko w sprawie, dla której załatwienia przepisy prawa nie

wymagają trybu postępowania wykluczającego referendum np.
indywidualne sprawy z zakresu administracji załatwia się w drodze

decyzji administracyjnej w trybie uregulowanym w kpa.



tylko w celu stanowczego rozstrzygnięcia określonej sprawy i nie
można uruchamiać tej procedury tylko wyłącznie po to, aby

zasięgnąć opinii mieszkańców w jakiejś sprawie.

Referendum można przeprowadzić:


z inicjatywy organu stanowiącego (Rady Gminy)



na wniosek co najmniej 10% mieszkańców uprawnionych do

głosowania
Referendum będzie ważne jeżeli weźmie w nim udział co najmniej

30% uprawnionych do głosowania. Wynik będzie rozstrzygający jeżeli za
jednym z rozwiązań opowie się więcej niż połowa ważnych głosów.

WYJĄTEK!!!: za samoopodatkowaniem się mieszkańców musi zostać
oddane co najmniej 2/3 ważnych głosów.

 ORGANY GMINY dzielimy na:



STANOWIĄCY I KONTROLNY (RADA GMINY) – Stanowiący tj.

mogący podejmować uchwały wiążące adresatów o różnym
charakterze np. uchwala budżet gminy, podejmuje uchwałę o nadaniu

honorowego obywatelstwa gminy. Kontrolny tj. Rada kontroluje

działalność Zarządu i jednostek mu podporządkowanych z prawem i

uchwałami Rady. Charakterystyka Rady :



jest organem kadencyjnym (4lata licząc od dnia wyborów)



jest organem przedstawicielskim i kolegialnym, składa się z
radnych, których liczba zależy od liczby mieszkańców danej

gminy. Właściwą liczbę wybieranych radnych ustala wojewoda w
porozumieniu z wojewódzkim komisarzem wyborczym. Liczba

radnych jest stała i nie ulega zmianie w trakcie kadencji. Radnych
w gminie może być od 15 do 100.

KATEGORIE USTAW ZASTRZEŻONYCH – do wyłącznej właściwości
Rady należą sprawy :


organizacyjne (uchwala statut gminy)



planistyczne (uchwala budżet gminy)



finansowo-majątkowe – czynności związane z zarządem mieniem,

podejmuje Zarząd Gminy. Jeżeli jednak czynności te przekraczają
zakres zwykłego zarządu i zostały wyliczone przez ustawę, to do ich

dokonania jest upoważniona tylko Rada Gminy.



osobowe – np. wybór i odwołanie zarządu, powoływanie i
odwoływanie sekretarza czy skarbnika.

Ww spraw zastrzeżonych do wyłącznej właściwości Rady nie można
przekazać do rozstrzygnięcia, ani Zarządowi, ani innym podmiotom.

PODEJMOWANIE ROZSTRZYGNIĘĆ PRZEZ RADĘ – dokonuje się w

drodze uchwał na sesjach (zasada sesyjnego systemu pracy Rady).
Sesje zwołuje przewodniczący, a wyróżniamy dwa rodzaje sesji :


zwyczajne – zwoływane z inicjatywy przewodniczącego rady, nie

rzadziej niż raz na kwartał.



nadzwyczajne – mogą być zwołane na wniosek Zarządu gminy lub
na wniosek co najmniej ¼ ustawowego składu Rady. Sesja może

obejmować jedno lub więcej posiedzeń, może być przerwana i
kontynuowana po przerwie, trwa aż do jej zakończenia przez osobę

przewodniczącą obrady.

Uchwały Rady Gminy zapadają zwykłą większością głosów w

obecności co najmniej połowy składu organu . W żadnym przepisie
ustawy o samorządzie gminnym nie a wymogu głosowania jawnego, a

tylko w niektórych przypadkach jest wymóg głosowania tajnego, np.
wybór i odwołanie przewodniczącego Zarządu i pozostałych członków

zarządu.

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY – każda Rada ma obowiązek

wybrać ze swojego grona przewodniczącego i jednego do trzech
wiceprzewodniczących

(zależne

od

ustaleń

statutowych).

Przewodniczący nie jest organem gminy, a jedynie pełni funkcję
organizacyjną kolegialnie rady, zwołuje radę, prowadzi posiedzenia

rady, organizuję jej pracę . Przewodniczącym i wiceprzewodniczącymi
mogą być tylko radni oraz nie mogą oni być jednocześnie członkami

zarządu gminy. Funkcje te mają charakter społeczny, przysługują im –
tak jak pozostałym radnym – diety i zwrot kosztów wykonywanej pracy.

KOMISJE RADY GMINY – Rada gminy decyduje o tym jakie

powoła komisje z jednym wyjątkiem, każda rada musi powołać Komisję

Rewizyjną , ustalić jaka będzie jej nazwa, przedmiot działania, skład
osobowy, czas funkcjonowania. KR nie są organami gminy i pełnią

funkcję usługową wobec rady. Ich rola polega na opiniowaniu,
inspirowaniu, wnioskowaniu, kontrolowaniu. Rodzaje komisji rady

gminy :



komisje stałe – powoływane są na daną kadencję rady



komisje doraźne – tworzone do załatwiania konkretnej,
indywidualnej sprawy.

W skład komisji mogą wchodzić radni oraz osoby spoza składu rady,

ale w liczbie nieprzekraczającej połowy składu komisji (biegli, eksperci).

Związek KRG z gminą : Komisje wykonuje swoje zadania w imieniu

rady i w zakresie przez nią określonym. KRG przedkłada gminie plany
pracy i sprawozdania ze swojej działalności. Tylko rada może udzielać

im wiążących dyspozycji co do sposobów i kierunków działania.

KOMISJA REWIZYJNA – jest jedyną komisją z ustawowo określonym

przedmiotem działania. KR kontroluje działalność zarządu gminy i
jednostek organizacyjnych, podporządkowanych zarządowi. Cechy KR :



KR nie może kontrolować innych komisji (ponieważ wszystkie mają

równorzędny status), ani przewodniczącego rady, ani radnych.



KR opiniuje wykonanie budżetu gminy i występuje do rady gminy z
wnioskiem w sprawie udzielenia lub nie udzielenia absolutorium

zarządowi; opiniuje wnioski radnych w sprawie odwołania zarządu
gminy z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium oraz

wnioski radnych w sprawie odwołania przewodniczącego zarządu
(wójta, burmistrza, prezydenta).

W skład KR mogą wejść tylko radni z wyjątkiem radnych pełniących

funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady oraz będących

członkami zarządu.



WYKONAWCZY (ZARZĄD GMINY) – Zarząd gminy wykonuje zadania

wynikające z ustaw i z uchwał danej rady, są nimi:


przygotowywanie projektów uchwał rady z własnej inicjatywy lub
na zlecenie rady



gospodarowanie mieniem gminy w zakresie zwykłego zarządu



wykonywanie budżetu gminy



zatrudnianie, zwalnianie kierowników gminnych jednostek

organizacyjnych
Zarząd jest organem kolegialnym, w jego skład wchodzi :

przewodniczący zarządu (wójt, burmistrz, prezydent), jego zastępcy i
pozostali członkowie. Rada gminy wybiera zarząd w liczbie 3 do 7

osób spośród radnych lub spoza składu rady. Najpierw wybiera się
przewodniczącego zarządu, a dopiero potem na jego wniosek

pozostałych członków zarządu (autorska koncepcja zarządu).

Pozycja wójta, burmistrza, prezydenta to przewodniczący zarządu,

jego nazwa zależy od charakteru gminy i liczby jego mieszkańców.
Wójt jest w gminie o charakterze wiejskim, burmistrz w gminie o

charakterze miejskim, prezydent w tych miastach, które liczą pow.
100 tys. mieszkańców oraz w tych miastach, w których do 1990 roku

prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym (ówczesna
regulacja prawna). FUNKCJE PRZEWODNICZĄCEGO (WÓJTA,

BURMISTRZA, PREZYDENTA):



przewodniczenie zarządowi tzn. organizuje pracę zarządu
zapewniając sprawne funkcjonowanie organu kolegialnego.

Określa czas i miejsce, zwołuje posiedzenia zarządu,
przygotowuje propozycje porządku obrad i projekty

odpowiednich rozstrzygnięć poddaje je pod głosowanie.



kieruje bieżącymi sprawami gminy tj. takimi, które nie są
zastrzeżone do kompetencji radu i zarządu, a wymagają

operatywnego działania.



reprezentuje gminę na zewnątrz tj. składa oświadczenia woli w
imieniu gminy z jednym wyjątkiem. Zasada jednoosobowej

reprezentacji gminy przez przewodniczącego zarządu nie odnosi
się do oświadczeń woli w sprawach majątkowych. Takie

oświadczenia mogą złożyć dwaj członkowie zarządu lub jeden
członek zarządu i osoba upoważniona przez zarząd, ale statut

gminy może postanowić inaczej. Ponad to w takich

przypadkach skarbnik gminy musi udzielić kontrasygnaty.



jest organem administracji publicznej pierwszej instancji tj.
wydaje decyzje administracyjne w indywidualnych sprawach z

zakresu administracji w pierwszej instancji. Od decyzji tych
służą odwołania do drugiej instancji tj. najczęściej do

samorządowego kolegium odwoławczego (SKO), albo do
wojewody.



jest kierownikiem urzędu gminy, zatrudnia i zwalnia

pracowników, decyduje o ich wynagrodzeniu, karach,
nagrodach, awansie z dwoma wyjątkami :


rada gminy na jego wniosek powołuje i odwołuje sekretarza i

skarbnika gminy



zarząd gminy zatrudnia i zw2alnia kierowników gminnych
jednostek administracyjnych



zastępuje zarząd –

ZASTĘPOWANIE ZARZĄDU

–

przewodniczący zarządu może w sprawach nie cierpiących
zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu

publicznego może podjąć wszelkie czynności należące do
kompetencji zarządu z jednym wyjątkiem: nie jest

dopuszczalne

jednoosobowe

wydawanie

przepisów

porządkowych. Czynności podjęte zastępstwie zarządu

wymagają zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu przez
zarząd.

SEKRETARZ, SKARBNIK GMINY – uczestniczą w pracach zarządu
chociaż nie są jego członkami przysługują im takie same uprawnienia

jak członkom zarządu z jednym wyjątkiem. Nie mogą brać udziału w
głosowaniu, mogą natomiast przedkładać projekty uchwał, zgłaszać

wnioski formalne, wypowiadać się w sprawach będących przedmiotem
obrad. SKARBNIK GMINY jest głównym księgowym, przysługują

jemu kompetencja ustawowa kontrasygnaty. Jeżeli czynność prawna
może spowodować powstanie zobowiązania obciążającego gminę to

dla jej skuteczności wymagana jest jego zgoda wyrażona w formie
podpisu na stosownym oświadczeniu obok podpisów osób

upoważnionych do złożenia oświadczenia w imieniu gminy. Skarbnik
ma obowiązek odmówić udzielenia zgody, jeżeli czynność stanowi

wykroczenie lub przestępstwo. Skarbnik nie może odmówić udzielenia
zgody jeżeli otrzyma pisemne polecenie swojego zwierzchnika

służbowego, udzielając wtedy zgody powiadamia wtedy o tym fakcie
radę gminy i RIO.

TERYTORIALNE JEDNOSTKI POMOCNICZE GMINY – gmina może tworzyć

sołectwa, dzielnice, osiedla, które są jej jednostkami pomocniczymi. Nie
mają one odrębnej osobowości prawnej, ale mają własne organy.

SOŁECTWA tworzy się w gminach o charakterze miejskim. W sołectwie
organem wykonawczym jest sołtys, wspomaga go rada sołecka, która nie

jest organem a pełni jedynie funkcję doradczą i opiniodawczą. Organem
uchwałodawczym jest zebranie wiejskie. W DZIELNICACH I UCZELNIACH

organami uchwałodawczymi są rady, ale statut osiedli zwłaszcza małego
może stanowić że tym, organem będzie ogólne zebranie mieszkańców.

Organami wykonawczymi są zarządy.



POWIAT – jest drugą JST na poziomie lokalnym. Wykonuje zadania z

zakresu administracji publicznej o charakterze ponadczasowym, których
gmina nie jest w stanie wykonać. Płaszczyzny działania gminy i powiatu

są zatem rozdzielone, w odróżnieniu od gminy powiat może wykonywać
tylko te zadania, które zostały jemu przekazane do wykonania wyraźnie

przez ustawę. Powiat nie może odbierać gminie żadnych zadań
natomiast gmina może wykonywać zadanie należące do powiatu, ale

tylko na swój wniosek. Cechy powiatu :


powiat posiada osobowość prawną, odrębną od pozostałych jednostek
samorządu i od państwa.



zadania wykonuje poprzez swoje organy, w imieniu własnym i na

własną odpowiedzialność.



powiat tworzy, łączy, dzieli, znosi Rada ministrów w drodze
rozporządzenia po zasięgnięciu opinii zainteresowanych rad gmin,

rad powiatów i sejmików wojewódzkich.

USTRÓJ POWIATU – jest wzorowany na samorządzie gminnym. W

powiecie referendum obligatoryjne może być przeprowadzone tylko w
sprawie odwołania Rady powiatu przed upływem kadencji (nie

samoopodatkowania).
ORGANY POWIATU:


RADA POWIATU - jest organem stanowiącym i kontrolnym:


organ kadencyjny



organ przedstawicielski - składa się z kilku radnych (do 60) ich

liczba zależy od liczby mieszkańców powiatu



ZARZĄD POWIATU – jest organem wykonawczym

ZADANIA RADY POWIATU – są podobne do zadań Rady gminy i należą
do nich sprawy:


organizacyjne – stanowi przepisy prawa miejscowego, w tym

uchwala statut powiatu



planistyczne – uchwala budżet powiatu



finansowo-majątkowe – podejmowanie rozstrzygnięć w sprawach w
zakresie przekraczającym zwykły zarząd choć w sprawach

wyliczonych przez ustawodawcę (w przeciwieństwie do zarządu, który
może podejmować czynności jedynie w zakresie zwykłego zarządu)



osobowe – powołuje i odwołuje na wniosek starosty sekretarza i

skarbnika powiatu; wybiera i odwołuje zarząd.



kierowniczo-kontrolne – stanowi o kierunkach działań zarządu,
przyjmuje sprawozdania z jego działalności oraz decyduje o

udzieleniu lub nie udzieleniu absolutorium zarządowi.

STRUKTURA RADY POWIATU:


przewodniczący rady powiatu - rada ma obowiązek wybrać tylko
spośród radnych przewodniczącego i jednego do dwóch

wiceprzewodniczących. Przewodniczący organizuje pracę rady,
prowadzi jej obrady. Przewodniczący nie otrzymuje pensji, a jedynie

dietę i zwrot kosztów wykonywanej pracy (tak jak przy gminach).

Przewodniczący i wiceprzewodniczący rady powiatu nie może być

jednocześnie członkiem zarządu powiatu. Ponadto będąc radnym
powiatu nie może być jednocześnie radnym gminy lub radnym

samorządu województwa.



komisje rady powiatu – tak jak w gminie pełnią funkcję usługową
(kontrolują, opiniują, wnioskują, inspirują). Podlegają radzie, która

decyduje o ich utworzeniu, składzie osobowym, przedmiocie
działania. Wyróżniamy komisje stałe jak i doraźne. W skład komisji

rady mogą wchodzić tylko radni, w tym także przewodniczący i
wiceprzewodniczący rady oraz członkowie zarządu.



komisja rewizyjna – w jej skład mogą wchodzić tylko radni z
wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i

wiceprzewodniczących rady oraz członków zarządu i powiatowych
jednostek organizacyjnych. KR opiniuje wykonanie budżetu powiatu i

występuje z wnioskiem do rady powiatu w sprawie udzielenia lub nie
udzielenia absolutorium zarządowi.

TRYB PODEJMOWANIA ROZSTRZYGNIĘĆ PRZEZ RADĘ POWIATU:


zasada sesyjnego systemu pracy radnych – sesje dzielą się na

zwyczajne i nadzwyczajne. Z wnioskiem o zwołanie może wystąpić
zarząd powiatu, ¼ ustawowego składu rady i starostwa.



podejmowanie rozstrzygnięć w drodze uchwał - chwały RP

zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy
ustawowego składu rady w głosowaniu jawnych, chyba że przepisy

ustawy o samorządzie terytorialnym stanowią inaczej. W przypadku
gdy liczba głosów oddanych za i przeciw uchwale jest równa, to

ustawodawca nie przyznał prawa głosu rozstrzygającego
przewodniczącemu Rady.

ZADANIA ZARZĄDU POWIATU:


przygotowywanie projektów uchwał rady i ich wykonywanie



przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu powiatu



gospodarowanie mieniem powiatu



zatrudnianie i zwalnianie kierowników powiatowych jednostek
organizacyjnych

SKŁAD ZARZĄDU POWIATU (łącznie od 4 do 6 osób):


starosta – pełniący funkcję przewodniczącego zarządu



wice starosta



pozostali członkowie zarządu – wybierani spośród radnych, jak i

składu rady

FUNKCJE STAROSTY:


przewodniczy zarządowi – na każdej sesji składa radzie powiatu
sprawozdanie z działalności zarządu w okresie do poprzedniej sesji



kieruje bieżącymi sprawami powiatu – reprezentuje powiat na

zewnątrz (składanie oświadczenia woli). Oświadczenia woli w
sprawach majątkowych w imieniu powiatu składają natomiast dwaj

członkowie zarządu lub jeden członek i osoba upoważniona przez
zarząd



wydaje decyzję administracyjne w pierwszej instancji (kpa)



może zastępować cały zarząd tylko w sprawach nie cierpiących

zwłoki, związanych z zagrożeniem interesu publicznego,
zagrażających zdrowiu i życiu i w sprawach mogących spowodować

znaczne straty materialne. Czynności te wymagają zatwierdzenia
przez zarząd.

SEKRETARZ I SKARBNIK POWIATU – pomimo, że nie są członkami

zarządu:



mogą brać udział w posiedzeniach zarządu



mogą przygotowywać projekty rozstrzygnięć



mogą zgłaszać wnioski formalne będące przedmiotem obrad



nie mogą głosować

SEKRETARZ POWIATU – w imieniu starosty sprawuje nadzór nad
wykonywaniem bieżących zadań przez komórki organizacyjne starostwa

w szczególności nad terminowym i prawidłowym załatwieniem spraw,
przestrzeganiem regulaminu organizacyjnego starostwa. Zapewnia

merytoryczną i techniczno-organizacyjną obsługę posiedzeń rady i

zarządu. Może zostać upoważniony przez starostę do wydawania decyzji
administracyjnych.

SKARBNIK POWIATU – jest głównym księgowym. Do jego obowiązków

należy dbałość o prawidłowe gospodarowanie finansami i budżetem
powiatu. Udziela on kontrasygnaty tj. zgody w formie podpisu na

dokonanie czynności prawnej powodującej powstanie zobowiązań
obciążających powiat. Skarbnik może odmówić udzielenia kontrasygnaty

z wyjątkiem gdy otrzyma pisemne polecenie swojego zwierzchnika
służbowego. Powinien odmówić gdy dokonanie czynności będzie

stanowić przestępstwo lub wykroczenie. O takich przypadkach powinien
powiadomić RIO i radę powiatu.



WOJEWÓDZTWO – utworzono 16 województw w drodze ustawy.
Władzami województwa będzie referendum+2 organy ( o. stanowiący

i kontrolny: sejmik województwa; o. wykonawczy: zarząd
województwa). Konstrukcja referendum jak przy gminie, istnieje

zarówno obligatoryjne (odwołanie sejmiku województwa przed
upływem kadencji) oraz fakultatywne (w innej ważnej sprawie).

Wniosek o przeprowadzenie referendum musi być podpisany przez co
najmniej 5% mieszkańców uprawnionych do głosowania, a jest ważne

gdy weźmie w nim udział 30% mieszkańców. Wynik jest
rozstrzygający zwykłą większością głosów i wprowadzany w życie

przez SW.

SEJMIK WOJEWÓDZTWA – jak w gminie. Liczy od 45 radnych + po
5 radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 tys. mieszkańców w

województwach liczących powyżej 2 mln mieszkańców. Mandat
radnego województwa nie można łączyć z mandatem radnego gminy,

radnego powiatu, funkcją wojewody i wice wojewody oraz z
zatrudnieniem na stanowiskach urzędniczych w urzędach rządowej

administracji na obszarze województwa.

Ponad to członkostwa w organie samorządu wojewódzkiego nie

można łączyć z członkostwem w zarządzie powiatu. Nie ma przeszkód
do łączenia mandatu radnego województwa z funkcją wójta,

burmistrza, prezydenta o ile nie są oni radnymi.

W odróżnieniu od rady gminy i rady powiatu nie przysługuje

sejmikowi generalne domniemanie kompetencji w samorządzie
województwa. Takie kompetencje przysługują zarządowi

województwa. KOMPETENCJE SEJMIKU:


organizacyjne – stanowienie aktów prawa miejscowego (statut
gminy)



planistyczne (strategia rozwoju województwa)



osobowe (powołuje i odwołuje skarbnika)



finansowo-majątkowe (do wyłącznej właściwości sejmiku należą

sprawy przekraczające zakres zwykłego zarządu)

STRUKTURA SEJMIKU:


przewodniczący sejmiku – jest obowiązkowo powoływany przez
sejmik, może mieć 1-3 zastępców. Nie jest organem samorządu,

pełni tylko funkcję organizacyjną sejmiku (organizuje jego pracę i
prowadzi jego obrady). Funkcja ta ma charakter społeczny, a

przewodniczącemu przysługują tylko diety i zwrot kosztów podróży
służbowych.



komisje sejmiku – komisje stałe na daną kadencję i doraźne dla

załatwienia konkretnej sprawy. Pełnią funkcję usługową wobec

sejmiku, ich rola polega na opiniowaniu i kontrolowaniu. W ich

skład mogą wchodzić tylko radni.

KOMISJA REWIZYJNA SEJMIKU WOJEWÓDZTWA – jej powołanie
ma charakter obowiązkowy i ma na celu realizowanie funkcji

kontrolnych w stosunku do zarządu województwa i wojewódzkich JST.
W jej skład mogą wchodzić tylko radni w tym przedstawiciele

wszystkich klubów, zadania KRSW :


kontroluje działalność zarządu województwa i jednostek
organizacyjnych podległych zarządowi



opiniuje wykonanie budżetu i występuje z wnioskiem do sejmiku w

sprawie udzielenia lub nieudzielania absolutorium zarządowi



opiniuje wniosek radnych w sprawie odwołania marszałka
województwa i poszczególnych członków zarządu.

W skład komisji rewizyjnej sejmiku nie mogą wchodzić:


marszałek województwa



przewodniczący i wice przewodniczący sejmiku



radni będący członkami zarządu

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA – składa się z 5 osób, liczba ich jest stała
(marszałek województwa jako przewodniczący, 1 wice

przewodniczący i pozostali członkowie). Członkostwa w zarządzie
województwa nie można łączyć z członkostwem w organach gminy i

powiatu, ani zatrudnieniem w administracji rządowej, ani z
mandatem posła lub senatora. Zadań zarządu

:



wykonywanie uchwał sejmiku



gospodarowanie mieniem województwa



przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa



przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planu

zagospodarowania przestrzennego, programów wojewódzkich i ich
wykonywanie.



organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego

w innych krajach



kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności
wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym

powoływanie i odwoływanie



ich kierowników.



uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego

ZWIĄZKI I POROZUMIENIA

ZWIĄZKI KOMUNALNE (ZW. CELOWE) – mogą być utworzone w celu
wspólnego wykonywania zadań publicznych na rzecz wspólnoty

samorządowej. Jednostka ta może być członkiem więcej niż jednego
związku. Przystąpienie ma charakter dobrowolny, z jednym wyjątkiem

tylko gmina może zostać zobowiązana do utworzenia związku ustawą. Np.:
związek komunalny o charakterze obligatoryjnym tworzą gminy

warszawskie. Nie można rozwiązać takiego, mogą do niego przystąpić inne
gminy dobrowolnie. Utworzenie związku międzygminnego i powiatów

wymaga podjęcia uchwały przez organ stanowiący i kontrolny uzgodnienia
przez zainteresowane jednostki wszystkich istotnych elementów

określających zadania związku i sposób ich wykonania oraz przyjęcia
jednobrzmiącego statutu. tylko gmina ma obowiązek powiadomić wojewodę

o zmianie przystąpienia do związku, dotyczy to tworzenia nowego związku i
przystąpienia do już istniejącego. Wojewoda nie ma prawa sprzeciwu.

Związki posiadają osobowość prawną, nabywają ją z chwilą wpisu do
rejestru z datą ogłoszenia statutu związku w wojewódzkim dzienniku

urzędowym. REJESTR ZWIĄZKÓW MIĘDZYGMINNYCH – prowadzi prezes

Rady Ministrów, natomiast REJESTR ZWIĄZKÓW POWIATÓW minister
właściwy ds. administracji publicznej. Związki posiadają dwa RODZAJE

ORGANÓW:



organ stanowiący i kontrolny (Zgromadzenie Związków)
GMINA - W jego skład wchodzić powinien co najmniej jeden

przedstawiciel każdej gminy. Co do zasady powinien to być wójt,
burmistrz, prezydent, ale statut związku może upoważnić gminę do

delegowania innego przedstawiciela, choć może nim być tylko członek
organu gminy. Statut związku może upoważnić gminę do delegowania

dodatkowego przedstawiciela, może nim być wówczas nawet osoba
nie będąca radnym.

POWIAT – członkami zgromadzenia związków w powiecie są dwaj
przedstawiciele powiatów uczestniczących w związku.



organ wykonawczy (Zarząd Związków) – jest powoływany co do

zasady spośród członków zgromadzenia, ale gdy przewiduje to statut
związku można wybrać do zarządu także osoby spoza składu

zgromadzenia w liczbie nieprzekraczającej 1/3 składu zarządu.

POROZUMIENIA KOMUNALNE mogą być tworzone przez:


między gminami



między gminami a miastami na prawach powiatu



między gminą a powiatem



między gminą a województwem na obszarze, na którym leży gmina



między powiatami



między powiatem a miastem na prawach powiatu



między miastami na prawach powiatu



miedzy miastem na prawach powiatu a województwem



między powiatem a województwem na obszarze, na którym leży powiat



między województwami

CELE ZAWIERANIA POROZUMIEŃ – mogą być zawierane w celu
powierzenia jednej ze stron prowadzenia określonych spraw publicznych.

Po stronie przyjmującego zadanie może być tylko jedna jednostka, a po
stronie przekazującej ich większa liczba.

Porozumienia nie posiadają osobowości prawnej, nie tworzy się

nowej struktury organizacyjnej. Wybrana jednostka wykonuje zadana za

pośrednictwem własnych organów i jednostek organizacyjnych i przejmuje
tylko ciężar wykonania zadania. Odpowiedzialność za ich wykonanie nadal

ponoszą jednostki przekazujące zadanie, natomiast związek wykonuje
zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zawarcie

porozumienia wymaga podjęcia stosownej uchwały przez organ stanowiący
i kontrolny, nie wymaga zgłaszania wojewodzie, nie podlega wpisowi do

rejestru, nie wymaga uchwalenia statutu, a jedynie strony porozumienia
powinny ustalić nazwę i przedmiot porozumienia, czas trwania,

uczestników, przekazane zadania, sposób ich przekazywania, kosztów ich
wykonania.

podstawa prawna : Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach

postępowania jednostek samorządu terytorialnego do między narodowych
zrzeszeń społeczności lokalnych i i regionalnych.

ZRZESZENIE MIĘDZYNARODOWE – jest to organizacja, związek i

stowarzyszenie powołane przez społeczności co najmniej dwóch państw.
Ustawa reguluje procedurę:



współtworzenia zrzeszenia



przystąpienia do już istniejącego



pozostania członkiem zrzeszenia już istniejącego przed dniem wejścia w

życie tej ustawy tj. przed 29 stycznia 2001 roku.

ZASADY WSPÓŁTWORZENIA ORAZ PRZYSTĄPIENIA DO ZRZESZENIA :



powinno to odbywać się zgodnie z zasadami polskiego prawa

wewnętrznego, polityki zagranicznej państwa i z postanowieniem między
narodowych zobowiązań państwa.

Ponadto przystąpienie województwa do międzynarodowego zrzeszenia

wymaga także uchwalonych przez sejmik województwa priorytetów

współpracy zagranicznej województwa



może odbywać się tylko w granicach ich kompetencji



nie może łączyć się z przekazaniem na rzecz zrzeszenia u
któregokolwiek z jego członków nieruchomości, ani praw majątkowych.

PROCEDURA WSPÓŁTWORZENIA ORAZ PRZYSTĄPIENIA DO

ZRZESZENIA :


I ETAP – organ stanowiący dane jednostki (rada gminy, rada powiatu,

sejmik wojewódzki) podejmuje uchwałę.



II ETAP – przekazuje uchwałę wojewodzie, który ma obowiązek wyrazić

opinię w tej sprawie.



III ETAP – wojewoda przekazuje uchwałę z opinią ministrowi

właściwemu ds. zagranicznych. Ten zaś wyraża zgodę lub odmawia jej

udzielenia w formie decyzji administracyjnej.

Razem z uchwałą o przystąpieniu lub współtworzeniu zrzeszenia przekazuje

się ww organom statut zrzeszenia, do którego dana jednostka zamierza
wstąpić, listę członków zrzeszenia, urzędowe tłumaczenie tych

dokumentów na język polski, a sejmik województwa dodatkowo dołącza
priorytety współpracy zagranicznej województwa.


IV ETAP – po przystąpieniu do zrzeszenia zarząd danej jednostki ma

obowiązek niezwłocznie przedłożyć informację o przystąpieniu:



właściwemu terytorialnie wojewodzie



ministrowi właściwemu ds. administracji



ministrowi właściwemu ds. rozwoju regionalnego

Do informacji dołącza się dokument świadczący o członkostwie jednostki

w zrzeszeniu i jego rządowe tłumaczenie. Takie same obowiązki ma zarząd

w razie wystąpienia jednostki ze zrzeszenia i rozwiązania zrzeszenia.

Każda zmiana statutu zrzeszenia celów lub zasad jego działania jest

uznawana za istotną i wymaga powtórzenia ww. procedury. Powiadomiony
o tym minister właściwy ds. zagranicznych powinien wyrazić zgodę na

pozostanie w zrzeszeniu, odmówić jej udzielenia w terminie 14 dni.

Minister właściwy ds. administracji ogłasza w Dzienniku Urzędowym i

Monitorze Polskim wykaz JST, które w poprzednim roku kalendarzowym:



przystąpiły do zrzeszenia



współtworzyły zrzeszenie



zostały rozwiązane

LICZEBNOŚĆ I SKŁAD ORGANÓW STANOWIĄCYCH I KONTROLNYCH

W:


GMINIE (rada gminy) – zależy od liczby mieszkańców gminy i wynosi
od 15 do 100. Ustalana jest przez wojewodę w porozumieniu z

wojewódzkim komisarzem wyborczym.
W skład wchodzą:



radni gminy - wybory bezpośrednie



przewodniczący - wybierany przez radę gminy spośród składu rady

gminy



wiceprzewodniczący – wybierani przez radę gminy spośród składu

rady gminy, w liczbie od 1 do 3 osób. Ich liczba zależy od ustaleń
statutowych.



POWIECIE (rada powiatu) – zależy od liczby mieszkańców i wynosi
maksymalnie do 60.

W skład wchodzą:



radni powiatu - wybory bezpośrednie



przewodniczący - wybierany przez radę powiatu spośród składu
rady powiatu



wiceprzewodniczący – wybierani przez radę powiatu spośród
składu rady powiatu, w liczbie od 1 do 2



WOJEWÓDZTWIE (sejmik województwa) – określa to odrębna
ustawa. Podobnie jak w gminie???, liczy od 45 radnych + po 5 radnych

za każde 500tys. mieszkańców w województwach liczących powyżej 2
milionów mieszkańców.

W skład wchodzą:



radni sejmiku województwa – wybory bezpośrednie



przewodniczący sejmiku – wybierany przez sejmik województwa
spośród jego grona



wiceprzewodniczący sejmiku –

wybierany przez sejmik

województwa spośród jego grona, w liczbie do 3 osób

LICZEBNOŚĆ I SKŁAD ORGANÓW WYKONAWCZYCH W:


GMINIE (zarząd gminy) – wynosi od 3 do 7 osób.

W skład wchodzą:



wójt (burmistrz, prezydent miasta) - wybiera go rada gminy

spośród składu rady gminy lub spoza składu rady gminy



ich zastępcy (wiceburmistrz, wiceprezydent) , wybierani są na

wniosek wójta (burmistrza lub prezydenta) spośród składu rady lub
spoza składu



pozostali członkowie zarządu gminy – również oni wybierani są
na wniosek wójta spośród składu rady lub spoza składu



POWIECIE (zarząd powiatu) – wynosi od 4 do 6 osób z
uwzględnieniem starosty (bez starosty od 3 do 6).

W skład wchodzą :



starosta - wybierany przez radę powiatu spośród składu rady

powiatu oraz spoza składu rady



wicestarosta - wybierany przez radę powiatu spośród składu rady

oraz spoza składu rady na wniosek starosty



pozostali członkowie zarządu powiatu - wybierani przez radę

powiatu spośród składu rady oraz spoza składu rady na wniosek
starosty



WOJEWÓDZTWIE (zarząd województwa) – wynosi 5 osób.
W skład wchodzą:



marszałek województwa – wybierany przez sejmik ze składu
sejmiku jako przewodniczący zarządu



wiceprzewodniczący – mogą być wybrani zarówno ze składu jak i
spoza składu sejmiku, w liczbie nie większej niż 2 na wniosek

marszałka



pozostali członkowie zarządu województwa - mogą być wybrani

zarówno ze składu jak i spoza składu sejmiku na wniosek marszałka

W SKŁAD KOMISJI ZWYKŁYCH (STAŁYCH I DORAŹNYCH) WCHODZĄ

W:


GMINIE:



radni gminy



osoby spoza składu rady (tj. przewodniczący, wiceprzewodniczący rady
oraz członkowie zarządu gminy) w liczbie nieprzekraczającej połowy

składu tworzonej komisji.



POWIECIE:



skład osobowy określany jest przez radę powiatu



WOJEWÓDZTWIE:



skład osobowy określany jest w statucie województwa stanowionym
przez sejmik województwa

W SKŁAD KOMISJI REWIZYJNYCH WCHODZĄ W:


GMINIE:



radni gminy z wyjątkiem osób poza składu rady (tj. przewodniczący,
wiceprzewodniczący rady oraz członkowie zarządu gminy)



POWIECIE:



radni powiatu z wyjątkiem osób poza składu rady (tj. przewodniczący,
wiceprzewodniczący rady oraz członkowie zarządu powiatu)



WOJEWÓDZTWIE:



radni sejmiku województwa, w tym przedstawiciele wszystkich klubów
radnych z wyjątkiem osób poza składu rady (marszałka województwa,

przewodniczącego i wiceprzewodniczącego sejmiku województwa oraz
członków zarządu województwa)

FUNKCJE PRZEWODNICZĄCYCH ORGANÓW STANOWIĄCYCH I

KONTROLNYCH W:



GMINIE (przewodniczący rady gminy):



organizuje i prowadzi obrady rady gminy



POWIECIE (przewodniczący rady powiatu):



organizuje i prowadzi obrady rady powiatu



WOJEWÓDZTWIE (przewodniczący sejmiku województwa):



organizuje i prowadzi obrady sejmiku województwa

FUNKCJE PRZEWODNICZĄCYCH ORGANÓW WYKONAWCZYCH:



GMINIE (wójt (burmistrz, prezydent)):



organizuje i prowadzi obrady zarządu



kieruje bieżącymi sprawami gminy, które nie są zastrzeżone a

wymagają operatywnego działania



reprezentuje gminę na zewnątrz



wydaje decyzje administracyjne w pierwszej instancji



jest kierownikiem urzędu gminy (zatrudnia i zwalnia pracowników,

oprócz sekretarza i skarbnika oraz oprócz kierowników gminnych
jednostek administracyjnych)



zastępuje zarząd w sprawach nie cierpiących zwłoki, (co wymaga
zatwierdzenia na najbliższej sesji rady powiatu), za wyjątkiem

samodzielnego wydawania przepisów porządkowych



POWIECIE (starosta gminy):



organizuje pracę zarządu i starostwa powiatowego



kieruje bieżącymi sprawami powiatu



reprezentuje powiat na zewnątrz



wydaje decyzje administracyjne w pierwszej instancji



zastępuje cały zarząd w sprawach nie cierpiących zwłoki, (co wymaga
zatwierdzenia na najbliższej sesji rady powiatu), za wyjątkiem

samodzielnego wydawania przepisów porządkowych



***WOJEWÓDZTWIE (marszałek województwa):



organizuje pracę zarządu i urzędu marszałkowskiego



kieruje bieżącymi sprawami



reprezentuje na zewnątrz

Ustawa z 33 marca O ZBIÓRKACH PUBLICZNYCH – reguluje zasady
organizowania przeprowadzania zbiórek publicznych na z góry określony

cel w drodze ofiar pieniężnych lub w naturze. Przeprowadzenie zbiórki
wymaga uzyskania pozwolenia, które jest udzielane w drodze decyzji

administracyjnej. Pozwolenie to wydaje (właściwość miejscowa):


wójt, burmistrz, prezydent – jeżeli zbiórka ma być przeprowadzona

na obszarze gminy lub jej części



starosta – jeżeli na obszarze powiatu lub jego części obejmującej

więcej niż jedną gminę



marszałek województwa – jeżeli na obszarze województwa lub jego

części obejmującej więcej niż jeden powiat



minister właściwy ds. wewnętrznych :



jeżeli zbiórka je4st przeprowadzana na obszarze obejmującym więcej
niż jedno województwo



jeżeli zebrane ofiary mają być wydatkowane za granicą państwa,
wówczas wymagana jest zgoda ministra właściwego ds.

zagranicznych

PRZESŁANKI DO WYDANIA POZWOLENIA :


cel zbiórki nie jest sprzeczny z prawem



cel jest godny poparcia ze względu na interes publiczny (zbiórki nie

można przeprowadzać w interesie osobistym)

OGRANICZENIA DLA WYDANIA POZWOLENIA;


pozwolenie nie jest wydawane dla osób fizycznych - , a jedynie może

być wydane stowarzyszeniom i organizacjom, posiadanym osobowość
prawną oraz komitetom organizowanym dla przeprowadzania

określonego celu

TREŚĆ POZWOLENIA:


czas przeprowadzania zbiórki



sposób jej przeprowadzania

COFNIĘCIE POZWOLENIA następuje przez organ je wydający i w
przypadku gdy:


zbiórka jest niezgodna z przepisami ustawy



dalsze przeprowadzanie zbiórki zagraża bezpieczeństwu, pokojowi czy

porządkowi publicznemu



zebrane ofiary nie są przeznaczane na właściwy cel

Wynik zbiórki i sposób zużytkowania zebranych ofiar podaje się do
wiadomości organowi udzielającemu pozwolenia oraz ogłasza w prasie o

zasięgu obejmującym co najmniej obszar, na którym przeprowadzana ma
być zbiórka.

POLSKIE PRAWO FUNDACYJNE

podstawa prawna: Ustawa o fundacjach z 6 kwietnia 1984 r.

FUNDATOR – to osoba, która składa oświadczenie woli i ustanowienie
fundacji. Określa on:



cel fundacji



wyposaża ją majątek początkowy

FUNDACJĘ ZAKŁADA:


osoba fizyczna niezależnie od obywatelstwa i miejsca zamieszkania



osoba prawna mająca siedzibę w Polsce lub zagranicą

Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium RP. FORMA

UTWORZENIA oświadczenie o ustanowienie fundacji powinno być złożone:



w formie aktu notarialnego



w testamencie

Status fundatora NIE przysługuje:



żadnej innej osobie



darczyńcy



osobie zasłużonej dla fundacji

STATUS FUNDATORA – jest ściśle związany z jego osobą, a wszelki prawa
i obowiązki mają charakter osobisty (nie mogą być przedmiotem sprzedaży

ani darowizny).

AKT FUNDACYJNY – to oświadczenie woli fundatora, wskazujące cele
fundacji i środki na ich realizację. Po nim powinien nastąpić wpis do

rejestru.

FUNDACJA MOZĘ BYĆ UTWORZONA TYLKO:


dla realizacji celów społecznie lub gospodarczo użytecznych



i jednocześnie dla celów zgodnych z podstawowymi interesami RP

CEL NIE MOŻE BYĆ – społecznie obojętny, a ni ograniczony podmiotowo.

CELEM MOŻE BYĆ:



ochrona zdrowia



rozwój gospodarki i nauki



rozwój oświaty i wychowania



rozwój kultury i sztuki



rozwój opieki i pomocy społecznej



rozwój ochrony środowiska i zabytków

FUNDACJA DZIAŁA NA PODSTAWIE:


ustawy o fundacjach



statutu fundacji

STATUT FUNDACJI – ustala fundator, ale nie może ani odstąpić od
osobistego ustalenia statutu i upoważnić do tego inną osobę fizyczną lub

prawną. STATUT OKREŚLA:



nazwę i siedzibę fundacji



majątek fundacji (pieniądze, papiery wartościowe, ruchomości i
nieruchomości przekazane na własność fundacji)



cele, zasady, formy, zakres działalności fundacji



dopuszczalność prowadzenia działalności gospodarczej przez fundację,

ale tylko w zakresie służącym realizacji celów fundacji



skład i organizację zarządu, sposób jego powoływania, jego prawa i

obowiązki. ZARZĄD jest jedynym obowiązkowym organem fundacji:



kieruje jej działalnością



reprezentuje ją na zewnątrz



może przewidywać powołanie obok zarządu innych organów fundacji:



ZGROMADZENIE FUNDATORÓW – w jego skład wchodzą sami

fundatorzy, albo łącznie z innymi osobami zasłużonymi dla fundacji.



ustala kierunki działalności fundacji



zatwierdza zmiany w statucie



RADA NADZORCZA – w jej skład wchodzą osoby powołane przez

fundatorów lub zgromadzenie fundatorów:



sprawuje nadzór i kontrolę na d działalnością statutową i

gospodarczą fundacji (prawo spółek)



ocenia pracę zarządu, powołuje i odwołuje jego członków, ustala

zasady ich wynagradzania



KOMISJA REWIZYJNA:



kontroluje stan majątkowy, bilans fundacji



ocenia działalność jej organów



RADA PROGRAMOWA – jej skład reguluje statut fundacji:



ustala kierunek działalności fundacji



inicjuje programu o charakterze doradczym



procedurę dokonywania zmian celu fundacji oraz statutu fundacji



ministra właściwego ze względu na cele fundacji

POSIADANIE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ PRZEZ FUNDACJĘ – fundacja
nabywa osobowość prawną z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru

Sądowego (KRS). KRS składa się z rejestru:



przedsiębiorców



stowarzyszeń



innych organizacji społecznych i zawodowych



fundacji



publicznych zakładów opieki zdrowotnej



rejestru dłużników niewypłacalnych

Rejestry prowadzą sądy rejonowe w systemie informatycznym (sądy

rejestrowe). Minister Sprawiedliwości tworzy centralną informację KRS

,

która udziela informacji z rejestru wydając

:



odpisy



wyciągi



zaświadczenia

PROCEDURA REJESTRACJI - sąd rejestrowy wydaje postanowienie o
wpisie dopiero po stwierdzeniu, że cel i statut fundacji są zgodne4 z

przepisami prawa. O wpisaniu powiadamia się ministra i wojewodę
właściwych miejscowo ze względu na siedzibę fundacji, jeżeli prowadzi ona

działalność na obszarze jednego województwa.

DZIAŁALNOŚĆ FUNDACJI - corocznie fundacja składa sprawozdania ze
swojej działalności właściwemu ministrowi. Ten zaś gdy działalność jest

niezgodna z prawem, statutem czy celami fundacji może wystąpić do sądu:



o uchylenie uchwały zarządu



o dokonanie zmian w zarządzie

LIKWIDACJA FUNDACJI – fundacja może być zlikwidowana gdy:


osiągnie cel, dla którego została utworzona



wyczerpały się środki finansowe i majątek fundacji

ZMIANY W USTAWIE O SAMORZĄDZIE GMIN !!! :


zmniejszono liczbę radnych od 12-60 (było 15-100) oraz zmniejszono liczbę

członków zarządu od 3-5 (było 3-7)



na nowo uregulowano procedurę tworzenia, łączenia, podziału i znoszenia

gmin:


nadal decyduje RM w drodze rozporządzenia, ale wchodzi ono w życie z

dniem 1 stycznia



nadal wymagane jest przeprowadzenie konsultacji z mieszkańcami gminy,
a dodatkowo wymagane jest zasięgnięcie opinii zainteresowanych rad

gmin



dopuszcza się możliwość utworzenia młodzieżowej rady gminy, o ile rada

gminy wyrazi na to zgodę



zwiększono zadania gminy, dodano turystykę, prowadzenie polityki pro

rodzinnej, wspieranie i upowszechnianie idei samorządu, promocję gminy,
współpracę ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw



dodano zapis, że gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości

powiatu i województwa na podstawie odrębnych porozumień



zmniejszono cele współdziałania międzygminnego, obecnie w tej formie

można wykonywać wszystkie zadania publiczne, a dawniej jedynie zadania

przekraczające możliwości gminy



dodano zapis, że organami gminy są rada i zarząd gminy



pozbawiono przewodniczącego rady prawa głosu rozstrzygającego w razie

równej liczby głosów. Obecnie jego zadaniem jest tylko prowadzenie obrad i

organizowanie pracy rady



dodano zapis, że działalność organów gminy jest jawna i każdy mieszkaniec

ma prawo wstępu na sesję rady oraz posiedzenia komisji, prawo dostępu do

protokołów posiedzeń z komisji i organów gminy. Jedyne ograniczenia
jawności wynikają z odrębnych ustaw.



w skład wszystkich komisji mogą wejść tylko radni, a w skład komisji

rewizyjnej przedstawiciel z każdego klubu rady



KR może kontrolować jednostki pomocnicze gminy (sołectwa, dzielnice,

osiedla)



mandatu radego gminy nie można łączyć z mandatem posła, senatora, z

funkcją kierownika gminy jednostki organizacyjnej gminy jego zastępcy,
prowadzeniem działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólni z

innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, z której
uzyskał mandat



szybciej należy dokonywać wyboru zarządu tj. w ciągu 3 miesięcy od dnia

ogłoszenia wyniku wyborów (było 6)



ustalono treść statutu jednostki pomocniczej, radnych w jednostce nie ma

być więcej niż 21



doprecyzowano niektóre procedury np. zwołanie sesji zwyczajnych i

nadzwyczajnych, przygotowywanie porządku obrad



wprowadzono zasadę, że gmina nie tylko tworzy stowarzyszenia tylko z

gminami, ale też z powiatami i województwami. Założycielami mogą być trzy

gminy czy jednostki.



wprowadzono zasadę, że gmina może tworzyć stowarzyszenia nie tylko z

gminami, ale też z powiatami i województwami. Założycielami mogą być trzy

gminy czy jednostki.



uszczegółowiono niektóre procedury np. zasady zawiadamiania o sesji rady,

zasady zwoływania sesji nadzwyczajnych. Do tej pory mogła być zwołana

jedynie na wniosek zarządu lub co najmniej ¼ składu rady. Jeżeli
przewodniczący rady nie zwoła jej w ciągu 7 dni wówczas taką sesję może

zwołać wójt, burmistrz, prezydent (obecnie).



upoważniono wójta, burmistrza, prezydenta do złożenia wniosku na ręce

przewodniczącego rady o umieszczenie w porządku obrad projektu uchwały,

co najmniej na 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji. W posiedzeniach komisji
rady mogą uczestniczyć radni nie będący jej członkami, mogą składać

wnioski, wypowiadać się, ale nie mogą głosować.



nadzór nad działalnością gminną – jedynym kryterium nadzoru jest zgodność

z prawem (kryterium legalności), a do tej pory ustawa o samorządzie

gminnym dopuszczała dodatkowo (jeżeli chodzi o nadzór nad wykonywaniem
zadań zleconych z zakresu administracji rządowej0 także kryteria celowości,

rzetelności i gospodarności. Było to niezgodne z konstytucją.

Organami nadzoru są prezes Rady Ministrów, wojewodowie. W zakresie

spraw finansowych są nimi Izby Obrachunkowe. Do tej pory służyły one w
zakresie spraw budżetowych.



zmieniono istotę i przesłanki wprowadzania zarządzenia zastępczego przez

wojewodę. Wg nowego stanu na trzech szczeblach samorządu wojewoda
może wydać zarządzenie zastępcze:


jeżeli osoba pełniąca funkcję sekretarza lub skarbnika naruszy

postanowienia ustawy o ograniczeniach prowadzenia działalności
gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne to organ stanowiący

ma obowiązek odwołać tę osobę z pełnionej funkcji. Do tej pory nie
uregulowano konsekwencji nie odwołania. Obecnie upoważniono wojewodę

do wezwania rady do podjęcia takiej uchwały w ciągu 30 dni. Jeżeli rada
nie zastosuje się do wezwania to wojewoda powiadamia o tym ministra

właściwego ds. administracji publicznej i wydaje zarządzenie zastępcze,
które będzie skuteczne jak uchwała rady sejmiku o odwołaniu takiej

osoby.

ZMIANY DO USTAW O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM I SAMORZĄDZIE

WOJEWÓDZKIM !!!:


w powiecie zmniejszono liczbę radnych z 20 do 15 w powiatach liczących do

40 tys. mieszkańców. na każde kolejne rozpoczęte 20 tys. mieszkańców ma

przypadać 3 radnych (poprzednio 5), nie więcej jednak niż 39 (poprzednio 60
).



zmniejszono liczbę radnych sejmiku województwa z 45 do 30 w

województwie liczącym do 2 mln mieszkańców oraz 3 na każde kolejne
rozpoczęte 500 tys.



uregulowano tak samo jak w gminie zasadę jawności, zasadę zawiadamiania

o sesjach, zwołanie sesji nadzwyczajnych, rolę przewodniczącego organu
stanowiącego. w skład zarządu województwa zamiast wiceprzewodniczącego

zarządu będą wchodzić wicemarszałkowie.

ZMIANY DOTYCZĄCE TRZECH SZCZEBLI:



zwiększają się kompetencje organów stanowiących. RADA GMINY zajmuje się
ponadto ładem przestrzennym, ochroną środowiska i przyrody, gospodarką

wodną, edukacją publiczną, turystyką, porządkiem publicznym,
bezpieczeństwem obywateli, ochroną przeciwpożarową, polityką prorodzinną,

wspieraniem i upowszechnianiem idei samorządowej, promocją gminy,
współpracą z organizacjami pozarządowymi, współpracą ze społecznościami

lokalnymi i regionalnymi innych państw. RADA POWIATU – może zajmować
się sprawami transportu zbiorowego i dróg publicznych. Zawarto w ustawie

możliwość nakładania na powiat – w drodze ustawy - innych dodatkowych
zadań np. z zakresu przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych

i referendów. SEJMIKOWI WOJEWÓDZTWA – dodano ochronę
przeciwpowodziową, transport zbiorowy i drogi publiczne oraz upoważniono

ustawodawcę do wprowadzania dodatkowych zadań z zakresu organizacji,
przygotowań i przeprowadzania wyborów powszechnych i referendów.



określono charakter porozumień w JST zawieranych w celu wykonywania
zadania, szczegółowo uregulowano także porozumienia zawierane przez JST z

organami administracji rządowej. W sprawach spornych właściwy będzie sąd
powszechny.



wszystkie JST mogą tworzyć stowarzyszenia



upoważniono organ stanowiący do podejmowania pomocy materialnej

uczniom i studentom



w skład każdej komisji muszą być tylko radni, a w skład komisji rewizyjnej

na kazdym szczeblu wchodzą przedstawiciele wszystkich klubów



w posiedzeniach komisji mogą uczestniczyć radni nie będący członkami

komisji, mogą zawierać głos w dyskusji, składać wnioski bez prawa udziału w
głosowaniu



radny ma obowiązek kierować się dobrem wspólnoty samorządowej, radny
nie jest związany instrukcjami wyborców



mandatu radnego gminy, powiatu i województwa nie można łączyć z
mandatem posła lub senatora, członkostwem w organie innej JST czy

wykorzystywać funkcji wojewody lub vice wojewody



członkostwa w zarządzie nie można łączyć z zatrudnianiem administracji

rządowej, z mandatem posła i senatora, ani członkostwem innej JST



radny nie może połączyć funkcji kierownika danej samorządowej jednostki

organizacyjnej oraz jego zastępcy



radny lub członek zarządu nie może brać udziały w głosowaniu w radzie

sejmiku, zarządzie, ani w komisji jeżeli dotyczy jego interesu prawnego



jednostki pomocnicze gminy - w dzielnicy i osiedlu organem

uchwałodawczym jest rada składająca się z radnych w liczbie
nieprzekraczającej 21 osób



przepisy porządkowe są przekazywane oprócz wojewodzie także wójtom
sąsiednich gmin, staroście powiatu, w którym leży gmina i to następnego

dnia po ich ustanowieniu



gminna gospodarka finansowa – projekt budżety przygotowuje zarząd, a

obecnie bez zgody zarządu rada nie może wprowadzić w projekcie zmian
powodujących zwiększanie wydatków nie znajdujących pokrycia w

planowanych dochodach lub zwiększenia planowanych dochodów bez
jednoczesnego ustanowienia źródeł tych dochodów.



wszystkie związki komunalne podlegają wpisowi do rejestru prowadzonego
przez ministra ds. administracji publicznej



każda jednostka samorządu terytorialnego może utworzyć stowarzyszenie,
ale założycieli powinno być co najmniej 3

ZGROMADZENIA PUBLICZNE
Podstawa prawna: ustawa z 5 lipca 1990 r. „prawo o zgromadzeniach”

ZGROMADZENIA PUBLICZNE - są organizowane na otwartej przestrzeni,

a liczba uczestników jest nieokreślona imiennie. ZP jest to zgrupowanie co
najmniej 15 osób zwołane w celu;



wspólnych obrad



wspólnego wyrażania stanowiska

ORGANIZATOREM ZP może być:


osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych



osoba prawna



grupa osób



inne organizacje

Ww ustawy NIE stosuje się do zgromadzeń:


organizowanych przez organy państwowe i organy JST



związanych z przeprowadzaniem wyborów władz państwowych lub

samorządowych



odbywanych w ramach działalności kościołów i związków wyznaniowych

WYMAGANE ZAWIADOMIENIE

- Odbycie zgromadzenia wymaga

zawiadomienia właściwego organu gminy (wójt, burmistrz, prezydent).

Zawiadomienie powinno dotrzeć do adresata nie wcześniej niż na 30 dni
przed dniem odbycia, a nie później niż na 3 dni: W zawiadomieniu należy

określić:



organizatora



cel i program zgromadzenia



język, którym będą posługiwać się uczestnicy



miejsce, ewentualną trasę przejścia



datę, godzinę rozpoczęcia i przewidywany czas trwania



środki przewidziane przez organizatora służące zapewnieniu pokojowego

przebiegu zgromadzenia

Organ gminy ZAKAZUJE ODBYCIA ZGROMADZENIA jeżeli:


jego cel lub odbycie jest sprzeczny z ustawą o zgromadzeniach lub

naruszają przepisy ustaw karnych



odbycie może zagrozić życiu lub zdrowiu ludzi lub zagraża mieniu w

znacznych rozmiarach.

Zakaz następuje w drodze wydania decyzji administracyjnej, od której

służy odwołanie do wojewody, a dalej do NSA (3 dni).

Organizator

i

uczestnicy

wybierają

PRZEWODNICZĄCEGO

ZGROMADZENIA:



ma obowiązek czuwać nad przebiegiem zgromadzenia



otwiera je



kieruje jego przebiegiem



zamyka je



może żądać od osoby zachowującej się niewłaściwie opuszczenia
miejsca zgromadzenia, a gdy ta nie zastosuje się do tego wezwania

może zwrócić się o pomoc do policji lub straży miejskiej

Po zamknięciu uczestnicy mają obowiązek bez nieuzasadnionej zwłoki
opuścić miejsce zgromadzenia. W trakcie zgromadzenia może żądać

Przedstawiciel organu gminy może uczestniczyć w zgromadzeniu, a

nawet je rozwiązać jeżeli jego przebieg:



zagraża życiu lub zdrowiu ludzkiemu



zagraża mieniu w znacznych rozmiarach



narusza ustawę o zgromadzeniach czy przepisy ustaw karnych

Najpierw wzywa organizatora do rozwiązania i dalej wydaje decyzję:



ustnie



która podlega natychmiastowemu wykonaniu



musi być doręczona organizatorowi w ciągu 24 godzin od jej podjęcia

Organizatorowi służy odwołanie w terminie 3 dni od dnia rozwiązania.

STOWARZYSZENIA Podstawa prawna: Ustawa z 7 kwietnia 1989 r. „o
stowarzyszeniach”

STOWARZYSZENIE – to zrzeszenie dobrowolne, samorządne, trwałe o
celach niezarobkowych.



dobrowolność – nikt nie może być zmuszony do przynależności, nie
można wprowadzać ograniczeń dotyczących występowania ze

stowarzyszenia. Zakazane jest tworzenie stowarzyszeń, w których
obowiązywałaby zasada bezwzględnego posłuszeństwa ich członków

wobec władz stowarzyszenia.



samorządność – samodzielność w określaniu celów, programów i

struktur stowarzyszeń.



trwałość – ciągłość w działaniu, a nie doraźność celów.



niezarobkowość – stowarzyszenie opiera się na społecznej działalność
swoich członków. może wprawdzie prowadzić działalność gospodarczą,

ale dochód z tej działalności musi służyć realizacji celów statutowych i
nie może być podzielony między członkami stowarzyszenia

Prawa o stowarzyszeniach nie stosuje się do:



partii politycznych



organizacji społecznych



organizacji religijnych



kościołów i związków wyznaniowych



komitetów powstałych w celu przeprowadzenia wyborów do sejmu,

senatu i organów ST

TWORZENIE STOWARZYSZEŃ - stowarzyszenie może utworzyć co
najmniej 15 osób fizycznych posiadających pełną zdolność do czynności

prawnych i pozbawionych praw publicznych (tylko obywatele polscy i
cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania na terenie RP).

Małoletni w wieku 16-18 lat mogą należeć do stowarzyszeń, korzystać z

biernego i czynnego prawa wyborczego do władz stowarzyszenia pod

warunkiem, że większa część członków zarządu ma pełną zdolność do
czynności prawnych.

Małoletni poniżej lat 16 mogą za zgodą przedstawiciela ustawowego

należeć do stowarzyszenia, ale nie mają praw wyborczych i nie biorą

udziału w głosowaniu.
CEL TWORZENIA STOWARZYSZENIA – tworzy się je w celu wypowiadania

się w sprawach publicznych.

Prawo zrzeszania się w stowarzyszeniach może podlegać ograniczeniom

przewidzianym tylko przez ustawy. Ograniczenia te służyć mają
zapewnieniu porządku publicznego, ochrony zdrowia lub moralności

publicznej, ochrony praw i wolności innych osób.
KATEGORIE STOWARZYSZEŃ :



zarejestrowane – założyciele:



uchwalają statut stowarzyszenia

– tam określa się nazwę, siedzibę i

teren działania, cele stowarzyszenia i sposób ich realizacji, zasady
nabywania i utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków, władze

stowarzyszeń, tryb ich wyboru, kompetencje, sposób
reprezentowania stowarzyszenia, zaciąganie zobowiązań, sposób

uzyskiwania środków finansowych, tryb dokonywania zmian statutu i
sposób rozwiązywania stowarzyszeń.



wybierają komitet założycielski

– KZ składa do sądu rejestrowego

wniosek o rejestrację, statut, listę założycieli, protokół z wyboru

komitetu założycielskiego.

ROZPATRZENIE WNIOSKU O REJESTRACJĘ – sąd, w ciągu 3 miesięcy

od dnia złożenia może:



wydać postanowienie o zarejestrowaniu po stwierdzeniu, że statut

jest zgodny z przepisami prawa, a założyciele spełniają wymagania
ustawowe



odmówić zarejestrowania

MAJĄTEK STOWARZYSZENIA – pochodzi ze składek członków, spadków,
zapisów, darowizn, ofiar publicznych, dochodów z działalności

gospodarczej, dochodów z majątków stowarzyszeń.
OSOBOWOŚĆ PRAWNA STOWARZYSZENIA – uzyskuje ją po rejestracji i

może rozpocząć działalność z chwilą wpisania do KRS-u.
WŁADZE STOWARZYSZENIA :



walne zebranie członków lub zebranie delegatów – to organ
uchwałodawczy



zarząd



organ kontroli wewnętrznej

ORGANY NADZORUJĄCE – są nimi właściwi ze względu na siedzibę
stowarzyszenia:



wojewodowie – stowarzyszenia jednostek lub samorządu terytorialnego



starostowie – inni niż ww stowarz.

ON mają prawo:



żądać od zarządu dostarczenia odpisów uchwał walnego zebrania
członków lub zebrania delegatów



żądać niezbędnych wyjaśnień od władz

W razie nie zastosowania się do ww żądań ON może złożyć do Sądu

Rejestrowego wniosek o ukaranie grzywną (jednorazowo do 5 tyś zł).

W razie stwierdzenia że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z

prawem lub narusza postanowienia statutu ON może w zależności od
rodzaju i stopnia naruszeń:



wystąpić do władz o usunięcie naruszeń w określonym trybie



udzielić ostrzeżenia władzom



wystąpić do sądu o ukaranie grzywną

Sąd może :



udzielić upomnienia władzom



uchylić uchwałę stowarzyszenia niezgodną z prawem czy statutem



rozwiązać stowarzyszenie



zwykłe – to uproszczona forma stowarzyszeń. Wymagane są mniejsze

formalności przy ich zakładaniu. Wystarczy :



zgłosić co najmniej 3 osób



uchwalić regulamin (zamiast statutu), który będzie określał nazwę,

siedzibę, cel, teren działania i przedstawicieli reprezentujących
stowarzyszenie



poinformować organ nadzorujący o założeniu stowarzyszenia i jeśli
nie zakaże on działalności stowarzyszenia (w ciągu 30 dni).

Cechy stowarzyszeń zwykłych:



nie podlegają rejestracji



nie posiadają osobowości prawnej



nie mogą prowadzić działalności gospodarczej



nie mogą łączyć się w związki stowarzyszeń



utrzymują się ze składem członkowskich



nie mogą przyjmować spadków, zapisów, darowizn, datków i ofiar
publicznych



związki stowarzyszeń – mogą być tworzone przez co najmniej 3

stowarzyszenia

PRAWO PASZPORTOWE

Ustawa z 1991 roku.

PASZPORT – dokument urzędowy:



uprawniający do przekraczania granicy i pobytu za granicą



poświadczający obywatelstwo polskie i tożsamość osoby w nim
wskazanej w zakresie danych jakie posiada

RODZAJE PASZPORTÓW:



paszport



paszport dyplomatyczny



paszport służbowy MSZ



paszport blankietowy – wydawany za granicą przez konsula w celu

umożliwienia powrotu do kraju obywatelom polskim przebywającym
czasowo za granicą i nie posiadającym paszportu wydanego w kraju.

ORGANY PASZPORTOWE – wydają paszporty i dokonują w nich zmian:



wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego osoby
ubiegającej się o paszport



konsul za granicą



minister spraw zagranicznych wydaje i dokonuje zmian w paszportach
dyplomatycznych i służbowych



minister spraw wewnętrznych w uzasadnionych przypadkach gdy
przemawia za tym ważny interes osoby uprawnionej do otrzymania

paszportu

PROCEDURA PASZPORTOWA
Paszporty wydaje się:



po przedstawieniu wymaganych dokumentów



po uiszczeniu opłat paszportowych

Obligatoryjnie organ paszportowy odmawia wydania paszportu na

wniosek:



sądu prowadzącego postępowanie w sprawie karnej lub cywilnej



prokuratora generalnego w sprawie, co do której podjęto czynności
związane z przejęciem ścigania o przestępstwo popełnione za granicą



organu prowadzącego postępowania w sprawie karne o przestępstwo
ścigane z oskarżenia publicznego albo sprawie karno-skarbowej

Organ może odmówić wydania paszportu w kraju:



jeżeli osoba ubiegająca się nie wykonała obowiązku, a zachodzi
uzasadniona obawa że wyjazd za granicę uniemożliwi wykonanie tego

obowiązku, a niewykonanie obowiązku jest potwierdzone orzeczeniem
sądu lub uprawnionego do tego organu



w razie prawomocnego skazania osoby ubiegającej się, o ile czyn
podlega odpowiedzialności karnej w kraju, a został popełniony za

granicą



w razie otrzymania potwierdzonej informacji o popełnieniu przez osobę

ubiegającą się w czasie jej pobytu za granicą przestępstwa lub
wykroczenia z chęci zysku

Mimo wystąpienia ww przesłanek organ paszportowy może wydać paszport

uprawniający do jednokrotnego wyjazdu za granicę w przypadkach
uzasadnionych ważnym interesem osoby ubiegającej się o paszport.

Organ powinien wydać paszport w terminie do 3 dni po spełnieniu
wymagań w przypadkach nagłych związanych z chorobą lub pogrzebem

członka rodziny albo potrzebą leczenia osoby ciężko chorej

W razie ubiegania się o paszport przez osobę małoletnią wymagana jest
zgoda obojga rodziców lub opiekunów prawnych, chyba że z orzeczenia

sądu wynika, że prawo decydowania w tej sprawie przysługuje jedynie
jednemu z rodziców. W razie niemożności uzyskania zgody jednego rodzica

zastępuje je orzeczenie sądu.

Paszport jest ważny przez 10 lat od daty jego wydania.

UNIEWAŻNIENIE PASZPORTU – musi lub może nastąpić jeżeli zajdą
przesłanki uzasadniające odmowę wydania paszportu. Osoba, której

unieważniono paszport ma obowiązek zwrócić paszport organowi
paszportowemu, w przeciwnym razie może wobec niej zostać wszczęte

postępowanie egzekucyjne administracji.

W razie utraty paszportu ... organ wydaje decyzję o unieważnieniu. od
decyzji w sprawach paszportu służy odwołanie do ministra spraw

wewnętrznych.

DOWODY OSOBISTE

DOWÓD OSOBISTY – to dokument urzędowy pozwalający zidentyfikować

okaziciela. To dokument tożsamości osoby, która posiada obywatelstwo
polskie i zamieszkuje w kraju.

Obowiązek posiadania dowodu dotyczy obywatela polskiego, zamieszkałego

w RP:



z chwila ukończenia 18 roku życia



z chwilą ukończenia 15 roku życia, jeżeli pozostaje w stosunku pracy
lub nie zamieszkuje wspólnie z osobami pod których władzą rodzicielską

lub opieką się znajduje albo nie pozostaje pod władzą rodzicielską lub
opieką

Osoba będąca obywatelem polskim ma prawo otrzymania dowodu

osobistego od ukończenia 13 roku życia.

Dowód ważny jest 10 lat od daty jego wydania WYJĄTKI:



wydany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia jest ważny 5 lat od

daty wydania



wydany osobie, która ukończyła 65 rok życia na jej wniosek jest ważny

na czas nieoznaczony

Organy właściwe do wydania:



wójt



burmistrz



prezydent

Właściwość miejscowa ustalana jest wg miejsca pobytu stałego osoby,

ubiegającej się, a w razie braku takiego miejsca wg ostatniego miejsca
pobytu stałego tej osoby, a jeżeli miejsca tego nie można ustalić to dowód

wydaje organ gminy właściwy dla obszaru dzielnicy śródmieście w
Warszawie.

Posiadacz ma obowiązek zmienić DO w razie:


zmiany danych w nim zawartych



uszkodzenia dowodu lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej

ustalenie tożsamości osoby



upływu terminu ważności

Posiadacz ma obowiązek zwrócić DO w razie utraty obywatelstwa
polskiego.

EWIDENCJA LUDNOŚCI – rejestracja danych o miejscu pobytu osoby, o
urodzeniach, o zgonach, o zmianie stanu cywilnego, obywatelstwa, imion i

nazwisk. Ewidencję prowadzą organy gminy i jest to zadanie zlecone z
zakresu administracji rządowej. Obowiązek meldunkowy polega na:



zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy



wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego



zameldowaniu o urodzeniu dziecka



zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego



zameldowaniu o zgonie osoby

Pobyt stały to zamieszkanie w określonej miejscowości, pod oznaczonym
adresem z zamiarem stałego przebywania. Pobyt czasowy to przebywanie

w określonej miejscowości pod innym adresem, albo w innej miejscowości

pod oznaczonym adresem bez zmiany miejsca pobytu stałego. Osoba

zameldowana na pobyt czasowy i przebywająca w tej samej miejscowości
nieprzerwanie dłużej niż 2 miesiące ma obowiązek zameldować się na

pobyt stały, chyba że zachodzą okoliczności wskazujące że pobyt ten nie
utracił charakteru czasowego. Do tych okoliczności zalicza się ;



wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego



pobyt związany z wykształceniem



leczeniem



wypoczynkiem



ze względów rodzinnych



odbywanie czynnej służby wojskowej



pobyt w zakładzie karnym, areszcie śledczym itp.

Zameldowanie - osoba, która przebywa w określonej miejscowości, pod
tym samym adresem dłużej niż 3 doby ma obowiązek zameldować się na

pobyt stały (przed upływem 4 doby licząc od dnia przybycia). W razie
przybycia do zakładu hotelarskiego lub do zakładu udzielającego

pomieszczenia związane z nauką, pracą, leczeniem, opieką społeczną
należy zameldować się na pobyt stały/czasowy przed upływem 24 godzin

od chwili przybycia. Należy zameldować się w organie gminy właściwym ze
względu na nowe miejsce pobytu czasowego należy wskazać zamierzony

czas pobytu i zgłosić przedłużenie pobytu, zmianę adresu, zamianę pobytu
czasowego na stały w ciągu następnej doby. U kierownika zakładu lub

osoby przez niego upoważnionej dokonuje się zameldowania na pobyt
stały/czasowy w zakładzie hotelarskim lub zakładzie udzielającym

pomieszczeń…

Wymeldowanie – obowiązek ten ciąży na osobie, która opuszcza miejsce
pobytu stałego lub czasowego trwającego dłużej niż 2 miesiące należy

wymeldować się w organie gminy właściwym ze względu na dotychczasowe
miejsce pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca, oraz wskazać

nowe miejsce pobytu. Co do zasady wymeldować się można tylko osobiście,
a zameldować osobiście lub przez członka rodziny, opiekuna czy inną

osobę. Organ gminy może wydać z urzędu albo na wniosek strony decyzję
w sprawie osoby, która :



utraciła uprawnienie do przebywania w lokalu, pomieszczeniu, czy bez
wymeldowania opóściła miejsce pobytu stałego



jeśli osoba bez wymeldowania się opuściła dotychczasowe miejsce
stałego pobytu i nie przebywa w nim co najmniej przez 6 miesięcy, a

nowego miejsca nie można ustalić

W razie wyjazdu za granicę na okres powyżej 2 miesięcy należy zgłosić
wyjazd, najpóźniej w dniu wyjazdu i zgłosić powrót przed upływem 4 doby

licząc od dnia przybycia.

Obowiązek meldowania wczasowiczów i turystów – należy zameldować
się na pobyt czasowy przed upływem 24 godzin od chwili przybycia do:



hotelu



motelu



pensjonatu



domu wypoczynkowego, wczasowego



na strzeżone miejsce biwakowe



do pokoju gościnnego

Obowiązek ten nie dotyczy przybycia w celach turystycznych do określonej
miejscowości poza ww zakładami po warunkiem, że pobyt nie przekracza

30 dni. Obowiązek meldowania się na pobyt czasowy jest realizowany u

kierownika zakładu czy osoby przez niego upoważnionej. Z obowiązku

zameldowania zwolnieni są:



uczestnicy kolonii



obozów turystycznych

i tylko wówczas gdy ich pobyt nie przekracza 30 dni.

ZMIANA IMION I NAZWISK – ustawa z dnia 15 listopada 1956 roku.

Organem właściwym do dokonania zmiany jest starosta. Jest to zadanie
zlecone z zakresu administracji rządowej. Właściwość miejscową ustala się

wg miejsca zamieszkania wnioskodawcy, a w razie jego braku wniosek
rozpoznaje prezydent W-wy. Jeśli wnioskodawca jest za granicą to wniosek

składa się przez konsula do starosty właściwego ze względu na ostatnie
miejsce zamieszkania lub pobytu w Polsce. Wniosek o zmianę nazwiska

podlega uwzględnieniu jeżeli jest uzasadniony ważnymi względami :



gdy wnioskodawca ma nazwisko ośmieszające lub nie licujące z

godnością człowieka



o brzmieniu niepolskim



mające formę imienia



ma nazwisko które jest powszechnie znane i które używa od wielu lat

Wniosek nie podlega uwzględnieniu gdy:



zachodzi uzasadniona obawa, ze wnioskodawca zamierza zmienić
nazwisko w celu ułatwienia sobie działalności przestępczej lub uchyla

się od odpowiedzialności karnej czy cywilnej



wnioskodawca chcę zmienić nazwisko na historyczne, wsławione na polu

nauki, kultury, chyba że posiada członka rodziny o tym nazwisku lub
jest powszechnie pod nim znany

Nazwisko może mieć co najwyżej 2 części. Dotyczy to także zawarcia

małżeństwa czy przysposobienia. Zmiana nazwiska rodziców przechodzi na
małoletnie dzieci, a jeśli zmiana dotyczy jednego z rodziców to przejście

na małoletnie dziecko wymaga zgody obojga rodziców (chyba że jeden z
nich pozbawiony jest władzy rodzicielskiej, nie żyje, nie jest znany).

Ponadto jeśli dziecko ukończyło 14 lat do zmiany wymagana jest jego
zgoda.

Zmiana imienia, musi być uzasadniona ważnymi względami:



gdy imię jest ośmieszające lub nielicujące z godnością człowieka albo o
brzmieniu niepolskim

Starosta po dokonaniu zmiany imienia czy nazwiska powiadamia o tym

fakcie organ ewidencyjny, urząd skarbowy, policję, wojskową komisję
uzupełnień, centralny rejestr skazanych.

PRAWO O AKTACH STANU CYWILNEGO – ustawa z 86 r. reguluje kwestie

związane z rejestracją:



urodzeń



małżeństw



zgonów

Rejestracja stanu cywilnego osób – dokonuje się w księgach stanu
cywilnego w formie aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu. Księgi te

prowadzone są w urzędach stanu cywilnego (USC). USC wchodzą w skład
urzędu gminy, a kierownikiem USC jest wójt, burmistrz, prezydent, ale

rada gminy może powołać innego kierownika i jego zastępcę ( właściwość
miejscowa).

Akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich

stwierdzonych. Niezgodność aktów z prawdą może być udowodniona
wyłącznie w drodze postępowania sadowego (tryb nieprocesowy).

Właściwość rzeczowa dla sporządzania aktów stanu cywilnego rządzi się

następująca zasadą:



urodzenie oraz zgon osoby rejestruje się w USC wg miejsca tego

zdarzenie, choć istnieją WYJĄTKI!!!:



jeżeli dziecko urodziło się na polskim statku

morskim lub

powietrznym urodzenie rejestruje się w USC właściwym dla dzielnicy
śródmieścia miasta stołecznego W-wa



zgon rejestruje się w USC właściwym dla dzielnicy śródmieście
miasta stołecznego W-wy razie stwierdzenia zgonu w postępowaniu

sądowym i w razie zgonu osoby na polskim statku morskim lub
powietrznym oraz w razie zgonu żołnierza w czynnej służbie

wojskowej zmarłym w związku z działaniami wojennymi

!!! Należy odróżnić organ właściwy do rejestracji od organu
właściwego do zgłoszenia zdarzenia. Zgłoszenia urodzenia dziecka

można dokonać w USC miejsca zamieszkania rodziców lub jednego z nich.
Zgłoszenia zgonu można dokonać w USC ostatniego miejsca zamieszkania

zmarłego lub miejsca jego pochowania.
Sporządzanie aktu małżeńskiego – zawarcie małżeństwa następuje w USC

właściwym dla osób zamierzających wstąpić w związek małżeński,
ewentualnie wybrany przez te osoby. Akt małżeństwa sporządza się w USC

właściwym ze względu na miejsce zawarcia małżeństwa.

Wyjątki od ww zasad ogólnych:



jeżeli osoba żądająca dokonania czynności nie ma w kraju miejsca

zamieszkania to właściwość miejscową ustala się na podstawie
ostatniego miejsca zamieszkania tej osoby w kraju. W razie braku tej

podstawy czynność dokonuje się w USC właściwym dla dzielnicy
śródmieście miasta stołecznego W-wy.



przed dowolnym kierownikiem USC można złożyć oświadczenie:



o uznaniu dziecka



o nadaniu dziecku nazwiska męża matki



oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska,

które nosił przed zawarciem małżeństwa

Zasady sporządzania aktów i ksiąg

SPORZĄDZANIE AKTÓW – akty sporządza się w dniu, w którym dokonani
zgłoszenia zdarzenia. sporządza się oddzielnie dla każdego rodzaju aktu.

Akty powinny zawierać tylko dane wymagane przez prawo. Zgłoszenie
może być dokonane ustnie, ale organy państwowe, szpitale i inne zakłady,

lekarze i położne dokonują zgłoszenia urodzenia lub zgonu na piśmie.

Jeżeli osoby obowiązane do zgłoszenia (urodzenia lub zgonu) nie są w

stanie porozumieć się z kierownikiem USC, ani ustnie, a ni pisemnie ze
względu na swoją ułomność fizyczną lub nieznajomość języka polskiego to

kierownik USC wzywa biegłego lub tłumacza.

SPORZĄDZANIE KSIĄG – księgi prowadzi się w jednym egzemplarzu,
oddzielnie dla każdego rodzaju aktu. Zamyka się je po upływie roku

kalendarzowego. Przechowuje się je w USC i nie można ich wynosić poza
obręb lokalu USC. Mogą być przeglądane przez upoważnionych

przedstawicieli organów państwowych i instytucji naukowych.

Szczegółowe zasady rozporządzenie.

W skutek wadliwości czy niezupełności aktu czynić można wobec niego

pewne działania, z zachowaniem zasady iż w kacie nie można dokonywać
żadnych zmian, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Akt podlega sprostowaniu:



w razie oczywistego błędu pisarskiego



w razie błędnego lub nieścisłego jego zredagowania

Akt podlega unieważnieniu:



gdy dwa akty stwierdzają to samo zdarzenie



akt stwierdza zdarzenie niezgodne z prawdą



przy sporządzaniu aktu miały miejsce uchybienia zmniejszające jego
moc dowodową

Akt podlega uzupełnieniu:



gdy nie zawiera wszystkich danych, które powinny być w nim

zamieszczone

AKT URODZENIA – urodzenie dziecka należy zgłosić w ciągu 14 dni od
dnia urodzenia (a w ciągu 3 dni jeżeli dziecko urodzi się martwe). Do

zgłoszenia urodzenia są obowiązani w kolejności:



ojciec



lekarz, położna lub inna osoba obecna przy porodzie



matka, o ile jej stan na to pozwala



jeżeli urodzenie nastąpiło w szpitalu lub w innym zakładzie do
zgłoszenia obowiązany jest szpital lub zakład

Wpisaniu do akt urodzenia podlega:



nazwisko



imię (imiona)



płeć dziecka



miejsce i datę urodzenia dziecka



nazwisko i nazwisko rodowe, imiona, miejsce zamieszkania każdego z

rodziców w chwili urodzenia się dziecka oraz nazwisko, imię, miejsce
zamieszkania zgłaszającego lub dane dotyczące szpitala czy innego

zakładu

PRAWA I OBOWIĄZKI KIEROWNIKA USC:



odmówi on przyjęcia oświadczenia o wyborze dla dziecka imion czy

imienia ośmieszającego, nieprzyzwoitego, w formie zdrobniałej oraz
imienia nie pozwalającego odróżnić płeć



jeżeli rodzice przy sporządzaniu aktu urodzenia nie dokonali wyboru
imienia to kierownik USC wpisuje do aktu jedno z imion zwykle w kraju

używane. Rodzice dziecka mogą w terminie 6 miesięcy od daty
sporządzenia aktu złożyć kierownikowi USC pisemne oświadczenie o

zmianie imienia wpisanego do aktu 3 chwili jego sporządzenia.



jeżeli nie nastąpiło uznanie dziecka, ani sądowe ustalenie ojcostwa to

do aktu wpisuje się jako imię ojca imię wskazane przez przedstawiciela
ustawowego dziecka, a w razie braku wskazania jedno z imion zwykle w

kraju używanych, a jako nazwisko i nazwisko rodowe ojca wpisuje się
nazwisko matki



akt urodzenia dziecka nieznanych rodziców sporządza się na podstawie
orzeczenia sądu opiekuńczego, który w miarę możliwości ustala miejsce

i datę urodzenia dziecka po zasięgnięciu opinii osoby, pod której opieką
dziecko się znajduje, nadaje dziecku imię i nazwisko oraz określa jakie

imiona i nazwiska rodowe rodziców mają być wpisane do aktu. Nazwisko
nadane dziecku wpisuje się jako nazwisko jego rodziców. jeżeli nie

można ustalić miejsca urodzenia za takie miejsce uznaje się miejsce
znalezienia dziecka.

AKT ZGONU – zgon należy zgłosić najpóźniej w ciągu 3 dni od dnia zgonu,
a jeżeli nastąpiło na skutek choroby zakaźnej to w ciągu 24 godzin. Do

zgłoszenia obowiązani są:



małżonkowie lub dzieci zmarłego



najbliżsi, krewni



osoba, która zamieszkuje w lokalu w którym następuje zgon



osoba obecna przy zgonie lub która naocznie się o tym przekonała



administrator domu, w którym nastąpił zgon



szpital lub innych zakład

Do aktu zgonu wpisuje się:



nazwisko, imię, nazwisko rodowe, stan cywilny, miejsce i datę

urodzenia, miejsce zamieszkania zmarłego



datę, godzinę, miejsce zgonu lub znalezienia zwłok



nazwisko, imiona, nazwisko rodowe współmałżonka osoby zmarłej



nazwisko , imiona, nazwisko rodowe rodziców zmarłego



dane dotyczące zgłaszającego, imię, nazwisko, miejsce zamieszkania

U osób, u których nie udało się ustalić tożsamości w akcie zgonu
wpisuje się;



datę, godzinę, miejsce, okoliczności znalezienia zwłok oraz ich
zewnętrzny wygląd



płeć i przypuszczalny rok urodzenia



znaki szczególne zmarłego



opis odzieży i innych przedmiotów przy nim znalezionych

AKT MAŁŻEŃSTWA – do tego aktu wpisom podlegają:



imiona i nazwiska osób zawierających małżeństwo, również nazwiska

rodowe



stan cywilny



miejsce i data urodzenia



miejsce zamieszkania



miejsce i data zawarcia małżeństwa



nazwiska, imiona, nazwiska rodowe rodziców każdej z osób

wstępujących w związek małżeński



nazwiska i imiona świadków



nazwiska, które będą nosić osoby zawierające małżeństwo po jego
zawarciu



nazwiska, które będą nosić dzieci z tego małżeństwa



stwierdzenie, że osoby zawierające małżeństwo złożyły zgodne

oświadczania o wstąpienie do małżeństwa

ZASADY (art. 25 krio):



małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym

nazwiskiem jednego z nich



każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe

nazwisko, albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego
małżonka



nazwisko powstałe z połączenia nie może składać się z więcej niż dwóch
członów

OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH – art. 47 konstytucji mówi o tym, że

każdy ma prawo do ochrony życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego
imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Art. 51. nikt nie

może być obowiązany do ujawnienia informacji dotyczącej jego osoby,
chyba że zobowiązuje go to tego ustawa.

ZASADY I TRYB PRZETWARZANIA DANYCH (ustawa z 1997 r. – o
ochronie danych osobowych):



określa zasady postępowania przy przetwarzaniu danych osobowych



określa prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być

przetwarzane w zbiorach danych

Dane osobowe to każda informacja dotycząca osoby fizycznej,
pozwalająca na określenie tożsamości tej osoby. Przetwarzanie danych to

jakakolwiek operacja wykonywana na danych osobowych, jak zbieranie
przetwarzanie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie,

udostępnianie, usuwanie w systemach informatycznych, kartotekach,
skorowidzach, księgach, wykazach i innych zbiorach ewidencyjnych.

WW ustawę stosuje się wobec:



organów państwowych



organów samorządu terytorialnego



innych państwowych, komunalnych jednostek organizacyjnych



podmiotów niepaństwowych, a także osób fizycznych i prawnych oraz

jednostek organizacyjnych nie posiadających organizacji prawnej, które
to przetwarzają dane w związku z działalnością zarobkową, zawodową

lub dla realizacji celów statutowych.

Administratorem danych są ww podmioty, decydujące o celach i środkach

przetwarzania danych. Przepisy ustawy stosuje się wobec administratora:



który ma siedzibę czy miejsce zamieszkania na terytorium RP



który nie ma siedziby ani nie zamieszkuje, ale przetwarza dane przy
wykorzystaniu środków technicznych znajdujących się na terytorium RP

ZASADY PRZETWARZANIA DANYCH jest ono dobrowolne tylko wówczas

gdy :



osoba, której dane dotyczą wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o

usunięcie jej danych



zezwalają na to przepisy



jest to niezbędne osobie, której dane dotyczą w celu wywiązania się z
umowy, której jest stroną



jest to niezbędne do wykonania zadań realizowanych dla dobra
publicznego



jest to niezbędne do wypełnienia usprawiedliwionych celów
administratora danych

OBOWIĄZKI ADMINISTRATORA DANYCH:



poinformować osobę o adresie swojej siedziby, pełnej nazwie, celu
zbierania danych, prawie wglądu do swoich danych i ich poprawiania

dobrowolności, albo obowiązku podania danych



dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których

dane dotyczą na; zapewnić aby dane były przetwarzanie zgodnie z
prawem, zbierane dla oznaczonych celów, nie poddawane dalszemu

przetwarzaniu i przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami, aby dane
były poprawne, merytorycznie i adekwatne do celów przetwarzania, aby

były przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób



obowiązek zgłoszenia zbioru danych do rejestracji generalnemu

inspektorowi ochronyh danych osobowych

Zabrania się przetwarzania danych ujawniających:



pochodzenie rasowe lub etniczne



poglądy polityczne



przekonania religijne lub filozoficzne



przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową



kod genetyczny



nałogi



życie seksualne

!!! WYJĄTKI !!! dopuszcza się przetwarzanie ww danych jeżeli:



osoba, której dane dotyczą wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o

usunięcie jej danych



przepis innej ustawy zezwala na przetwarzanie takich danych bez zgody

osoby



jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne do ochrony interesów tej

osoby lub innej osoby, gdy nie są zdolne do wyrażenia zgody



jest to niezbędne do wykonywania zadań statutowych kościołów,

związków wyznaniowych, stowarzyszeń, fundacji i innych
niezarobkowych organów lub instytucji o celach politycznych,

naukowych, religijnych, filozoficznych, związkowych, pod warunkiem że
przetwarzanie tych informacji dotyczy członków tych organizacji, albo

osób utrzymujących z nimi stałe kontakty



gdy jest to niezbędne do dochodzenia praw przed sądem



jest to niezbędne do wykonania zadań administratora danych,
odnoszących się do zatrudnienia pracowników i innych osób



jest ono prowadzone w celu ochrony stanów zdrowia, świadczenia, usług
medycznych, leczenia pacjentów przez osoby trudniące się tym

zawodowo



dotyczy ono danych, które zostały podane do publicznej wiadomości

przez osobę, której dane dotyczą

Rejestr zbioru jest ogólnodostępny?? i jawny. Z obowiązku rejestracji
zbioru danych zwolnieni są administratorzy:



danych objętych tajemnicą państwową



danych przetwarzanych dla potrzeb postępowania sadowego



danych dotyczących członków kościołów, związków wyznaniowych



danych osób zatrudnionych u administratora



danych osób zrzeszonych lub uczących się



danych osób korzystających u administratora z usług medycznych,

notarialnych, adwokackich czy radcowskich



danych utworzonych na podstawie ordynaci wyborczej (szeroko pojętej)

oraz



danych przetwarzanych tylko w celu wystawienia faktury, rachunku,

prowadzonej sprawozdawczości finansowej



danych powszechnie dostępnych



danych przetwarzanych w celu przygotowania pracy wymaganej do
uzyskania dyplomu szkoły wyższej lub stopnia naukowego



danych przetwarzanych w zakresie drobnych bieżących spraw życia
codziennego

Zadania GIODO (Generalnego Inspektora Ochrony Danych

Osobowych):



kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami ustawy,

wydawania decyzji administracyjnych lub rozpatrywanie skarg w
sprawach wynikających z wykonania ustawy



prowadzi rejestr zbioru danych



opiniuje projekty aktów prawnych dotyczące danych osobowych



inicjuje określone przedsięwzięcia w zakresie doskonalenia ochrony
danych

Uprawnienia GIODO i uprawnionych przez niego pracowników:



od 6 do 22 prawo wstępu do pomieszczeń, w których znajdują się zbiory

danych



prawo żądania złożenia wyjaśnień, przesłuchania osób, okazania

dokumentów, kontroli urządzeń, nośników, systemów informatycznych
służących do przetwarzania danych.

Jeżeli po przeprowadzonej kontroli GIODO ustali że:



naruszono przepisy ustawy to nakazuje administratorowi danych w
drodze decyzji administracyjnej przywrócenie stanu zgodnego z

prawem (np. uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie,
udostępnienie lub nieudostępnienie danych, zabezpieczenie,

usunięcie danych). Od decyzji wydanej przez GIODO NIE!! służy
odwołanie do wyższej instancji, ale można zwrócić się do GIODO z

wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, a gdy GIODO wyda drugą
decyzję można złożyć skargę do NSA.



działanie lub zaniechanie kierownika w jednostce organizacyjnej
pracownika lub innego administratora danych wyczerpuje znamiona

przestępstwa określone w ustawie, to składa zawiadomienie o
popełnienie przestępstwa do organu powołanego do ścigania

przestępstw.

OBYWATELSTWO POLSKIE (ustawa z 1962 r.) – to trwała i prawna więź
łącząca osobę z określonym terytorium.



zasada wyłączności obywatelstwa – obywatel polski nie może być
jednocześnie uznany za obywatela innego państwa



zawarcie związku małżeńskiego przez obywatela polskiego z osobą nie
będącą obywatelem Polski nie powoduje zmian w obywatelstwie

małżonków; zmiana obywatelstwa jednego z małżonków nie pociąga za
sobą zmiany obywatelstwa drugiego małżonka

Zasady nabycia obywatelstwa polskiego;
 z mocy prawa – istnieją tu dwie zasady:



zasada pochodzenia - obywatelstwo polskie nabywa osoba, która

przybyła na terytorium RP jako repatriant oraz dziecko zrodzone z
rodziców obywateli polskich



zasada terytorialna –stosowana jest pomocniczo i dotyczy dziecka
urodzonego lub znalezionego w Polsce. Takie dziecko nabywa

obywatelstwo polskie wówczas gdy oboje rodziców są nieznani, albo
ich obywatelstwo jest nieokreślone, albo nie posiadają żadnego

obywatelstwa.

Dziecko rodziców, z których jedno jest obywatelem polskim, a drugie

obywatelem innego państwa nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie.
Jednakże rodzice w oświadczeniu złożonym zgodnie w ciągu 3 miesięcy od

dnia urodzenia się dziecka mogą wybrać dla niego obywatelstwo państwa
obcego, którego obywatelem jest jeden z rodziców (o ile na gruncie prawa

kraju obcego jest to dopuszczalne).

W razie braku porozumienia rodziców każde z nich może zwrócić się w

ciągu 3 miesięcy o wydanie rozstrzygnięcia do sądu rejonowego,
działającego jako władza opiekuńcza. Właściwość miejscową sądu określa

się wg miejsca zamieszkania dziecka w Polsce, a jeżeli nie ma takiego
miejsca wg jego miejsca pobytu w Polsce, a w razie braku takich podstaw

właściwym jest sąd rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy.
Oświadczenie o wyborze obywatelstwa rodzice powinni złożyć, albo

właściwemu miejscowo staroście, jeżeli zamieszkuje w Polsce, albo
konsulowi jeżeli zamieszkuje zagranicą.

Dziecko nabędzie obywatelstwo polskie jeżeli po ukończeniu 16 lat, a

przed upływem 6 miesięcy od dnia osiągnięcia pełnoletności złoży

odpowiednie oświadczenie przed ww organem, a organ wyda decyzję o

przyjęciu tego oświadczenia.

Zmiany w ustaleniu osoby, albo obywatelstwa jednego lub obojga

rodziców podlegają uwzględnieniu przy określaniu obywatelstwa dziecka
jeżeli nastąpią przed upływem roku od dnia urodzenia się dziecka.

Zmiany w ustaleniu osoby ojca wynikające z orzeczenia sądu podlegają

uwzględnieniu przy określaniu obywatelstwa dziecka do czasu osiągnięcia

przez dziecko pełnoletności. Jeżeli jednak dziecko osiągnęło już
pełnoletność to zmiana obywatelstwa może nastąpić tylko za jego zgodą.
 w drodze aktu administracyjnego

– prezydent RP nadaje

obywatelstwo polskie i wyraża zgodę za zrzeczenie się obywatelstwa.
Podania składa się za pośrednictwem starosty, a jeżeli wnioskodawca

zamieszkuje za granicą za pośrednictwem konsula. Obywatelstwo
polskie nadaje się cudzoziemcowi na jego wniosek, jeżeli zamieszkuje w

Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się przez co najmniej 5
lat. W przypadkach szczególnie uzasadnionych można cudzoziemcowi

nadać na jego wniosek obywatelstwo polskie chociażby nie spełniał tych
warunków.

Nadanie obywatelstwa może być uzależnione od złożenia dowodu utraty

lub zwolnienia z obywatelstwa polskiego. Nadanie obywatelstwa polskiego

obojgu rodzicom rozciąga się na dzeici pozostające pod ich władzą
rodzicielską. Nadanie obywatelstwa polskiego tylko jednemu z rodziców

rozciąga się na dzieci jeżeli :



pozostają wyłącznie pod jego władzą rodzicielską



drugie z rodziców jest już obywatelem polskim



drugie z rodziców wyraziło zgodę na nabycie przez dziecko

obywatelstwa polskiego

Dziecko, które ukończyło 16 lat powinno wyrazić zgodę na nadanie lub

rozciągnięcie obywatelstwa polskiego.

Od nadania obywatelstwa należy odróżnić instytucje uznania za

obywatela polskiego. Wojewoda może uznać za obywatela polskiego osobę
o nieokreślonym obywatelstwie lub nie posiadającą żadnego obywatelstwa,

o ile zamieszkuje w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się prze
co najmniej 5 lat. Uznanie następuje na wniosek tej osoby i rozciąga się na

dzieci uznanego, o ile też zamieszkują w Polsce.
 poprzez złożenie stosownego oświadczenia woli – oświadczenie

składa się przed właściwym miejscowo wojewodą wg kolejno miejsca

zamieszkania wnioskodawcy lub miejsca pobytu, a w razie braku takich
podstaw właściwy jest wojewoda mazowiecki. W tym przypadku nabycie

obywatelstwa uzależnione jest od przyjęcia tego oświadczenia.
Oświadczenia mogą składać :



dzieci, których rodzice nabyli obywatelstwo polskie po ukończeniu
przez nie 16 lat



cudzoziemiec, który zawarł związek małżeński z obywatelem polskim



osoba, która utraciła obywatelstwo polskie przez nabycie

obywatelstwa obcego, wskutek zawarcia małżeństwa z
cudzoziemcem. Osoba taka może złożyć po ustaniu małżeństwa lub

jego stosowne oświadczenie, ale przyjęcie go może być uzależnione
od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia obywatelstwa obcego.



dziecko, które nabyło obywatelstwo państwa obcego po ukończeniu
16 lat, a przed uzyskaniem pełnoletności

UTRATA OBYWATELSTWA POLSKIEGO (zrzeczenie się obywatelstwa)
Obywatel polski traci obywatelstwo na swój wniosek po uzyskaniu zgody

prezydenta RP na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego. Zgoda na
zrzeczenie się obywatelstwa udzielna obojgu rodzicom rozciąga się na

dzieci pozostające pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli udzielono zgody

jednemu z rodziców to zgada na zrzeczenie się rozciąga się na dzieci
pozostające pod jego władzą rodzicielską gdy:



drugiemu z rodziców władza nie przysługuje



drugi rodzic nie jest obywatelem polskim



drugi rodzic jest obywatelem polskim, ale wyrazi zgodę na utratę
obywatelstwa polskiego przez dzieci

Jeżeli drugie z rodziców jest obywatelem polskim i sprzeciwia się
rozciągnięciu na dzieci zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

udzielonego pierwszemu z rodziców, albo dochodzi do sporów na ty, tle to
każde z rodziców –może zgłosić się o rozstrzygnięcie do sądu. Zgoda na

zrzeczenie się obywatela polskiego rozciąga się na dzieci, które ukończyły
16 lat tylko za ich zgodą.

USTAWA O CUDZOZIEMCACH z 1997r.

Cudzoziemcem jest każdy kto nie posiada obywatelstwa polskiego. Ustawa

reguluje zasady i warunki wjazdu na terytorium RP, przejazdu przez to
terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z terytorium RP cudzoziemców.

Ustawa nie ma zastosowania :



w stosunku do określonej kategorii osób, tzn. do szefów i członków

misji dyplomatycznych, urzędów konsularnych państw obcych w Polsce i
innych podmiotów korzystających z przywilejów międzynarodowych, z

wyjątkiem spraw przekraczania granicy.



w sprawach odmiennie uregulowanych przez porozumienia

międzynarodowe, obowiązuje zasada pierwszeństwa regulacji
międzynarodowej obowiązującej w Polsce przed prawem wewnętrznym.

Wiza – zezwolenie właściwego organu wydane cudzoziemcowi uprawniające

go do wyjazdu na terytorium RP, przejazdu, pobytu na nim i wyjazdu w
czasie, w celu i na warunkach w ni określonych

Karta czasowego pobytu – dokument wydany cudzoziemcowi, który
uzyskał zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium RP.

Karta stałego pobytu – dokument wydany cudzoziemcowi, który otrzymał
zezwolenie na stałe zamieszkiwanie na terytorium RP (osiedlenie się).

Tymczasowy dokument podróży – dokument wydany cudzoziemcowi
uprawniający do jednokrotnego przekroczenia granicy.

Przekroczenie granicy i pobyt na terytorium RP – w tym celu

cudzoziemiec powinien posiadać:



ważny dokument paszportowy



wizę



posiadać i okazać środki niezbędne do pokrycia kosztów wjazdu,

pobytu, przyjazdu i wyjazdu; (może to być waluta polska lub obca),
zaproszenie



dokument potwierdzający rezerwację i opłacenie zakwaterowania i
wyżywienia



zezwolenie na wjazd do innego państwa lub na powrót do kraju
pochodzenia jeżeli jest ono wymagane

Rodzaje wiz:



wiza pobytowa – uprawnia do pobytu na terytorium RP bez prawa
podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Wydana jest na

czas oznaczony, nie dłuższy niż 6 miesięcy. W okresie jej ważności
cudzoziemiec może wystąpić o wydanie kolejnej wizy pobytowej na czas

nie dłuższy niż 6 miesięcy, przy czym łączny czas pobytu na terytorium

RP na podstawie tych wiz nie może przekroczyć 12 miesięcy licząc od

dnia wjazdu.



wiza pobytowa z prawem do pracy – uprawnia do podjęcia

zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej w czasie pobytu
na terytorium RP. Może być wydana cudzoziemcowi, który przedstawi

zezwolenie na zatrudnienie lub podjęcie innej pracy zarobkowej. Wiza
wydawana jest na czas oznaczony, nie dłuższy niż 12 miesięcy. W

okresie jej ważności można wystąpić o wydanie kolejnej takiej wizy,
przy czym łączny czas nieprzerwanego pobytu i zatrudnienia lub

wykonywania pracy zarobkowej nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.



wiza repatriacyjna – wydawana jest cudzoziemcowi pochodzenia

polskiego, który zamierza przesiedlić się na stałe na terytorium RP.
Wydawana jest na czas oznaczony, nie dłuższy niż 12 miesięcy i w tym

czasie powinno nastąpić przekroczenie granicy. Repatriant nie musi
posiadać wymaganych środków niezbędnych do pokrycia kosztów wjazdu

i pobytu na terytorium RP.



wiza tranzytowa – uprawnia do przejazdu przez terytorium RP w

terminie 2 dni. Może być wydana jeżeli cudzoziemiec posiada już prawo
wjazdu do innego państwa.

Wizy określają czas, w którym może nastąpić wjazd na terytorium RP i

czas pobytu, a ponadto mogą określać miejsce przekroczenia granicy i cel
pobytu.

Wizy wydają:



wizy pobytowe oraz tranzytowe za granicą wydają kierownicy
polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych, a

w kraju wojewodowie właściwi ze względu na miejsce pobytu
cudzoziemca (w uzasadnionych przypadkach komendanci granicznych

placówek kontrolnych staży granicznych).



wizy pobytowe z prawem do pracy wydają kierownicy polskich

przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych właściwi ze
względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca, a kolejną taką wizę

wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zatrudnienia
cudzoziemca.



wizy repatriacyjne wydają kierownicy polskich przedstawicielstw
dyplomatycznych i urzędów konsularnych właściwi ze względu na

miejsce zamieszkania cudzoziemca po uzyskaniu zgody ministra spraw
wewnętrznych i administracji.

Cudzoziemcowi odmówi się wydania wizy, wydaną wizę unieważni
lub odmówi wjazdu na terytorium RP jeżeli:



został wydalony z terytorium RP, a od daty wydalenia nie minęły 2 lata



cudzoziemiec został skazany prawomocnym wyrokiem w Polsce za

przestępstwo umyślne na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności,
albo za granicę za zbrodnię pospolitą również w rozumieniu prawa

polskiego



istnieje uzasadnione podejrzenie, że prowadzi działalność mającą na

celu pozbawienie niepodległości, oderwanie przemocą części terytorium,
obalenie przemocą ustroju lub osłabienie mocy obronnej RP (...)lub gdy

w działalności takiej uczestniczy, organizuje ją lub jest członkiem
organizacji prowadzącej taką działalność



istnieje uzasadnione podejrzenie, ze prowadzi działalność
terrorystyczną (...)



istnienie uzasadnione podejrzenie, że przewozi lub przenosi przez
granicę bez wymaganego zezwolenia broń, materiały wybuchowe,

promieniotwórcze, środki odurzające lub psychotropowe



istnieje uzasadnione podejrzenie, że prowadzi działalność polegającą na

uniemożliwianiu innym osobom przekroczenie granicy wbrew przepisom
(...)



istnienie uzasadnione podejrzenie, że wjazd lub pobyt na terytorium RP
mają inny cel niż deklarowany



jeżeli pobyt cudzoziemca zagrażałby zdrowiu publicznemu



jeżeli wjazd lub pobyt są niepożądane ze względu na inne zagrożenia

dla bezpieczeństwa i obronności państwa, albo z uwagi na konieczność
ochrony ładu i porządku publicznego.



cudzoziemiec nie posiada wymaganych środków niezbędnych na
pokrycie kosztów wjazdu, pobytu, przejazdu, wjazdu albo nie posiada

wymaganych zezwoleń.

Zaprosić cudzoziemca może:



obywatel polski zamieszkujący na terytorium RP



cudzoziemiec posiadający zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP



osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości

prawnej, mająca siedzibę na terytorium RP

Zaproszenie powinno zawierać dane zapraszającego i osoby zapraszanej;
określenie czasu pobytu oraz zobowiązanie zapraszającego do pokrycia

wszelkich kosztów związanych z pobytem, w tym kosztów leczenia czy
ewentualnego wydalenia z RP.

Ewidencję zaproszeń prowadzi wojewoda. Może on, w drodze decyzji,

odmówić dokonania wpisu:



jeżeli co do cudzoziemca zachodzą okoliczności uzasadniające odmowę

wydania wizy



jeżeli warunki materialne i mieszkaniowe zapraszającego, wskazują że

nie będzie on w stanie zadość uczynić obowiązkom wskazanym w
zaproszeniu



jeżeli zapraszające w przeszłości nie wypełnił przyjętego przez siebie
zobowiązania

Gdy zapraszający nie wywiąże się z przyjętych zobowiązań będzie poddany
egzekucji.

Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony – jest wydawane przez

wojewodę, właściwego ze względu na miesiące zamierzonego pobytu
cudzoziemca. Może być wydane jeżeli wykaże on, że zachodzą okoliczności

uzasadniające jego zamieszkanie na terytorium RP przez okres dłuższy niż
12 miesięcy np.:



uzyskał zezwolenie na zatrudnienie lub wykonywanie innej pracy
zarobkowej



prowadzi działalność gospodarczą



podjął naukę



zawarł związek małżeński z obywatelem polskim albo cudzoziemcem
posiadającym zezwolenie na osiedlenie się

Zezwolenie jest wydawane na czas oznaczony do 2 lat z możliwością
przedłużenia, nie dłużej jednak niż do 10 lat.

Zezwolenie na osiedlenie się – może być wydane jeżeli łącznie

cudzoziemiec spełnia 3 warunki:



wykaże istnienie trwałych więzów rodzinnych lub ekonomicznych z RP



ma zapewnienie w RP mieszkanie i utrzymanie



bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał w RP przez co

najmniej 3 lata na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony.

Karta stałego pobytu – jest ważna przez co najmniej 10 lat od daty
wydanie, a po upływie tego czasu nie podlega wymianie.

Zezwolenie na osiedlenie się nie będzie wydane jeżeli cudzoziemiec spełnia
którąkolwiek z 9 przesłanek uzasadniających odmowę wydania wizy.

Cudzoziemcowi można cofnąć zezwolenie na osiedlenie się i nakazać
opuszczenie terytorium RP w określonym terminie jeżeli:



został skazany prawomocnym wyrokiem w RP za przestępstwo umyślne
na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności



wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa, albo
ochrona porządku publicznego

Poza tym cudzoziemcowi można cofnąć zezwolenie jeżeli opuścił na stałe
terytorium RP.

REPATRIANCI – ustawa o repatriacji z 2000 r. reguluje:



zasady nabycia obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji



prawa repatrianta



zasady i tryb udzielania pomocy repatriantom i członkom ich rodzin

Repatriantem – jest osoba polskiego pochodzenia, która przybyła do RP

na podstawie wizy repatriacyjnej z zamiarem stałego osiedlenia się. Za
osobę polskiego pochodzenia uznaje się :



osobę deklarującą narodowość polską i spełniającą łącznie dwie

przesłanki



co najmniej jedno z rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków
było narodowości polskiej (tj. potwierdzają swoją przynależność do

narodu polskiego w szczególności przez pielęgnowanie polskich
tradycji i zwyczajów).



wykaże swój związek z polskością, w szczególności pielęgnowanie
polskiej mowy, tradycji i zwyczajów.



osobę deklarującą narodowość polską i, które w przeszłości posiadały

obywatelstwo polskie oraz spełniają łącznie ww przesłanki.

Dowodami potwierdzającymi polskie pochodzenie mogą być w

szczególności (katalog otwarty):



dokumenty wydane przez polskie władze państwowe lub kościelne,

władze byłego ZSRR dotyczące wnioskodawcy lub jego rodziców,
dziadków, pradziadków (np. polskie dokumenty tożsamości, akty stanu

cywilnego, metryki chrztu, dokumenty potwierdzające odbycie służby
wojskowej w wojsku polskim, dokumenty potwierdzające fakt deportacji

lub uwięzienia, a także inne dokumenty urzędowe pod warunkiem, że
zawierają wpis informujący o narodowości polskiej).



wszelkie inne dokumenty potwierdzające prześladowania osoby ze
względu na jej polskie pochodzenie oraz potwierdzające rehabilitację

osoby deportowanej zawierające wpis informujący o jej narodowości
polskiej.

Podstawowa zasady:



osoba przybywająca do RP na podstawie wizy repatriacyjnej nabywa
obywatelstwo polskie z mocy prawa, z dniem przekroczenia granicy RP.



w drodze repatriacji nabywa obywatelstwo polskie niepełnoletnie
dziecko repatrianta, pozostające pod jego władzą rodzicielską. Gdy

repatriantem jest osoba tylko jedno z rodziców to niepełnoletni nabywa
obywatelstwo polskie jedynie za zgodą drugiego z rodziców, wyrażoną w

oświadczeniu złożonym przed konsulem. Jeżeli niepełnoletni ukończył 16
rok życia, nabycie tego obywatelstwa następuje jedynie za jego zgodą.



z ustawy o obywatelstwie polskim stanowi, że zmiana obywatelstwa

jednego z małżonków nie pociąga za sobą zmiany obywatelstwa
drugiego małżonka.



wiza repatriacyjna nie może być wydana osobie, która w czasie pobytu
poza granicami RP działała na szkodę podstawowych interesów RP lub

uczestniczyła, bądź uczestniczy w łamaniu praw człowieka.



wizę repatriacyjną wydaje konsul dopiero po przedstawieniu dowodu

potwierdzającego posiadanie lub zapewnienie lokalu mieszkalnego i
źródeł utrzymania w RP (warunki do osiedlenia się).



dowodem będzie uchwała rady gminy zawierająca zobowiązanie
zapewnienia warunków do osiedlenia się przez okres nie krótszy niż 12

miesięcy, albo oświadczenie w formie aktu notarialnego osoby fizycznej,
osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości

prawnej zawierające zapewnienie tych warunków przez okres nie
krótszy niż 12 miesięcy. Osobie, która nie ma zapewnionego utrzymania

ani lokalu mieszkalnego w RP, a spełnia pozostałe warunki do uzyskania
wizy repatriacyjnej, konsul wydaje decyzję o przyrzeczeniu wydania

wizy repatriacyjnej. Decyzję tę może uchylić minister właściwy ds.
zagranicznych w terminie 10 lat od jej wydania, jeżeli :



wnioskodawca w tym okresie zostanie skazany w RP, albo za granicą
prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa na karę

pozbawienia wolności co najmniej 1 roku



dowody na podstawie, których ustalono okoliczności faktyczne

istotne dla sprawy okazały się fałszywe



zajdą nowe okoliczności faktyczne, wyjdą na jaw nowe dowody

istniejące w dniu wydania decyzji, które nie były znane konsulowi



decyzja o przyrzeczeniu została wydana w wyniku przestępstwa

Uznanie za repatrianta – za repatrianta może być uznana osoba, która

łącznie spełnia następujące warunki:



jest pochodzenia polskiego



przed dnie wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 2001 r.)
zamieszkiwała na stałe na terytorium republik byłego ZSRR



nie zachodzą co do niej okoliczności wyłączające wydanie wizy



przebywa na terytorium RP na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na

czas oznaczony i udzielonego w związku z pobieraniem nauki w szkole
wyższej, jako stypendysta strony polskiej.



złoży stosowny wniosek do wojewody w terminie 12 miesięcy od
ukończenia szkoły wyższej

TRYB I TERMINY UDZIELANIA POMOCY REPATRIANTOWI:



pomoc jednorazowa – udzielana ze środków budżetu państwa jest

repatriantowi oraz przybywającym z nim członkom najbliższej rodziny,

pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym na:



pokrycie kosztów przejazdu od miejsca zamieszkania do miejsca

osiedlenia się, jak również kosztów przewozu koleją mienia
repatrianta (koszty równowartości biletu kolejowego II klasy).



zagospodarowanie i bieżące utrzymanie w wysokości 2-krotnego,
pieniężnego, miesięcznego wynagrodzenia



pokrycie kosztów podjęcia nauki przez niepełnoletniego w wysokości
przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia.



pomoc dodatkowa – może być udzielona repatriantowi z terenu byłego

ZSRR na pokrycie w części lub w całości kosztów związanych z

remontem, adaptacją lokalu mieszkalnego w miejscu osiedlenia się na
terytorium RP.

Pomoc przyznaje się i ustala w drodze decyzji administracyjnej i

w zależności od formy pomocy czyni to:



minister właściwy ds. wewnętrznych – dotyczy pomocy

jednorazowej, od tej decyzji nie przysługuje odwołanie, a
wnioskodawca może jedynie wnioskować o ponowne rozpatrzenie

sprawy i dale j NSA



starosta – dotyczy pomocy dodatkowej, od tej decyzji służy

odwołanie



uczestnictwo w kursach – konsul może zapewnić pokrycie kosztów

kursu językowego osobie, której wydane decyzję o przyrzeczeniu

wydania wizy repatriacyjnej a okoliczności pobytu na terytorium, z
którego przebywa uniemożliwiły jej poznanie języka polskiego. Ponad

to repatriantom i przybyłym z nim do RP członkom najbliższej rodziny
może być udzielona pomoc przez zapewnienie uczestniczenia w

bezpłatnych kursach języka polskiego i adaptacji w społeczeństwie
polskim.

Gminie, która zapewni lokal mieszkalny repatriantowi i członkom

jego najbliższej rodziny udzielana jest dotacja z budżetu państwa (na
podstawie porozumienia z właściwym miejscowo wojewodą). Gmina, która

udzieliła pomocy przez pokrycie kosztów związanych z remontem lub
adaptacją lokalu mieszkalny w miejscu osiedlenia się zwraca się koszty

udzielonej pomocy, udokumentowane, uzasadnione w wysokości nie
przekraczającej 200% przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia.

Pracodawcy zatrudniającemu repatrianta, gmina może zrefundować część

kosztów poniesionych na :



wynagrodzenie



nagrody



składniki na ubezpieczenie społeczne



wyposażenie stanowisk pracy i szkolenie zawodowe repatrianta

Co najmniej 1 z ww form pomocy musi być zrealizowana w 1. roku od dnia

nabycia obywatelstwa polskiego. Warunkiem refundacji jest pozostawanie
przez repatrianta w zatrudnieniu przez określony czas albo 48 albo 24

miesiące (24 m. dotyczą jedynie kosztów szkolenia).

Koszty udzielonej pomocy repatriantowi nie mogą przekroczyć 20-

krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Gmina dokona
refundacji ww kosztów jeżeli otrzyma na nie pomoc finansową z budżetu

państwa w formie dotacji celowej.

ZWIĄZKI ZAWODOWE

– status związków zawodowych reguluje ustawa z

91r.

Związki zawodowe – to dobrowolna i samodzielna organizacja ludzi

pracy, powołana do reprezentowania i obrony interesów zawodowych i
socjalnych. Dobrowolność polega na tym, że nikt nie może ponosić

ujemnych następstw z powodu przynależności do związku zawodowego lub
pozostawania poza nim albo wykonywania funkcji związkowej, w

szczególności nie może to być warunkiem rozwiązania stosunku pracy,
pozostawania w zatrudnieniu, ani awansowania pracownika. Dobrowolne

jest tworzenie związków, wstępowanie do nich i występowanie z nich.

Samorządność:



związek jest niezależny w swojej działalności statutowej od

pracodawców, administracji państwowej, samorządu terytorialnego,
innych organizacji.



związek samodzielnie określa swoją strukturę organizacyjną w statucie

związków albo innych uchwałach.

W ustawie nie określono kryteriów tworzenia związków, najczęściej są

tworzone wg kryterium zatrudnienia w jednym zakładzie pracy,
wykonywania jednego zawodu, przynależności placówki zatrudnienia lub

miejsca zamieszkania na obszarze określonej jednostki np. dzielnicy,
miasta, gminy, regionu.

Prawo tworzenia i wstępowania do związków mają:



pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie
rolniczych spółdzielni produkcyjnych i osoby wykonujące pracę na

podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami



emeryci i renciści w związku z przejściem na emeryturę i rentę

zachowują swoje prawa przynależności i wstępowania do związków



osoby bezrobotne zachowują swoje prawo przynależności do związku i

mają prawo wstępowania do związku w przypadkach i na warunkach
określonych w statucie związku.

Tworzenie związków zawodowych:



co najmniej 10 osób uprawnionych do tworzenia związków podejmuje
uchwałę o utworzeniu związku



osoby te uchwalają statut, który powinien określać: nazwę, siedzibę,
terytorialny i podmiotowy zakres działalności związku, cele i zadania,

sposoby ich realizacji, zasady nabywania i utraty członkostwa, prawa i
obowiązki członków, strukturę organizacyjną związku, sposób

reprezentowania związku, osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań
majątkowych w imieniu związku, organy związku, tryb ich wyboru,

odwołania, zakres kompetencji, okres kadencji, źródła finansowania
działalności zw., sposób ustanawiania składek członkowskich, zasady

uchwalania i zmian statutu, sposób rozwiązania związku i likwidacji
majątku zw.



wybór komitetu założycielskiego w liczbie od 3 do 7 osób



komitet założycielki składa wniosek o rejestrację związku do KRS w

terminie 30 dni od dnia założenia związku, w przeciwnym razie taka
uchwała traci moc.



związek zawodowy z dniem zarejestrowania n nabywa osobowość
prawną, związek zawodowy będzie skreślony z rejestru gdy:



organ wskazany w statucie związku podejmuje uchwałę o rozwiązaniu
związku



zakład pracy, w którym dotychczas działał związek został wykreślony
z rejestru z powodu likwidacji, upadłości albo jego przekształcenia

organizacyjno-prawnego, które uniemożliwia dalszą działalność tego
związku



liczba członków związku będzie wynosiła mniej niż 10 osób przez
okres dłuższy niż 3 miesiące

Związek zawodowy może prowadzić swoją działalność gospodarczą

w celu realizacji zadań statutowych. Dochód z tej działalności może być
przeznaczony tylko na realizację zadań statutowych związku, nie może być

przeznaczony do podziały pomiędzy członków związku.

Związek zawodowy reprezentuje pracowników, emerytów, rencistów,

bezrobotnych, broniąc ich godności, praw, interesów materialnych i
moralnych, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych.

W ZAKRESIE PRAW I INTERESÓW ZBIOROWYCH , związki reprezentują

wszystkich pracowników niezależnie od ich przynależności związkowej.

Uprawienia o charakterze publicznoprawnym przysługują związkom

dwóch kategorii :



ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej



ogólnokrajowym związkom zawodowych reprezentatywnych dla
pracowników większości zakładów pracy

Prawa ww instytucji:



mają prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych,

aktów wykonawczych do ustaw dotyczących spraw pozostających w
kręgu zainteresowań związku. Organy władzy, organy administracji

państwowej, organy samorządu terytorialnego kierują te założenia albo
projekty do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin

przedstawienia opinii nie krótszy niż 30 dni; jeżeli związek nie
przedstawi opinii w tym terminie, uważa się, że zrezygnował z prawa jej

wyrażenia. Ww podmioty mogą uwzględnić stanowisko związku albo
odmówić w całości lub w części, ale wówczas powinny uzasadnić swoje

stanowisko. W razie rozbieżności stanowisk związek może przedstawić
swoją opinie na posiedzeniu właściwej komisji sejmowej, senackiej,

organu samorządu terytorialnego.

Ponadto związku mają prawo wyrażać swoje opinie na temat założeń

i projektów, aktów w środkach masowego przekazu .



mają prawo występowania z wnioskiem o wydanie lub zmianę

ustawy albo innego aktu prawnego w zakresie spraw objętych
zadaniami związku, wnioski kieruje do posłów lub organów mających

prawo inicjatywy ustawodawczej, a te podmioty mają obowiązek w
terminie 30 dni przedstawić związkowi swoje stanowisko, a gdy będzie

ono negatywne także jego uzasadnienie.



występowanie do SN z wnioskiem o wyjaśnienie przepisów prawa

pracy i ubezpieczeń społecznych , które to budzą wątpliwość lub
których stosowanie w praktyce wywołało rozbieżności w orzecznictwie

sądowym.



mają prawo kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy i nadzoru

na przestrzeganiem przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny
pracy np. poprzez uczestnictwo przedstawicieli związku w organach

kontroli i nadzoru (w radach nadzorczych ZUS-u). Federacje to
ogólnokrajowe zrzeszenia związków zawodowych a konfederacje to

ogólnokrajowe organy międzyzwiązkowe, tworzone przez ogólnokrajowe
związki zawodowe i zrzeszenia związków zawodowych.

W ZAKRESIE PRAW I INTERESÓW INDYWIDUALNYCH – w sprawach
indywidualnych, stosunek pracy związków zawodowych reprezentują prawa

i interesy swoich członków (wyjątek: związek może podjąć się obrony
prawa i interesów pracownika niezrzeszonego, ale tylko na jego wniosek).

Zakładowa Organizacja Związkowa – to podstawowe ogniwo związku

zawodowego usytuowane w zakładzie pracy. Z ustawy o związkach
zawodowych wynika, że do zakresu działania ZOZ należy:



zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w
zakresie uregulowanym w przepisach prawa pracy np. Kodeks pracy

wprowadza obowiązek konsultacji lub uzyskania zgody ZOZ na
rozwiązanie stosunku pracy.



zajmuje stanowisko wobec pracodawcy i organu samorządu załogi w
sprawach dotyczących zbiorowych interesów i praw pracowników np.

dot. warunków pracy, zasad wynagradzania.



sprawuję kontrolę nad przestrzeganiem w zakładzie pracy przepisów

prawa pracy, a w szczególności przepisów i zasad BHP. Jeżeli ZOZ ma
uzasadnione podejrzenie, że w danym zakładzie występuje zagrożenie

dla życia lub zdrowia pracowników to może wystąpić do pracodawcy o
przeprowadzenie odpowiednich badań. Zawiadamia o tym właściwego

inspektora pracy, a pracodawca ma 14 dni na zawiadomienie ZOZ o

swoim stanowisku oraz powinien udostępnić wyniki przeprowadzonych
badań o poinformować o sposobie i terminach usunięcia stwierdzonych

zagrożeń.



kieruje działalnością społecznej inspekcji pracy i współdziała z

państwową inspekcją pracy.



zajmuje się warunkami życia emerytów i rencistów

W jednym zakładzie może istnieć wiele ZOZ. Każdy z nich broni praw i

reprezentuje interesy swoich członków. Pracownik niezrzeszony ma prawo
do obrony swoich praw na zasadach dotyczących pracowników będących

członkami ZOZ, o ile wybrany przez niego ZOZ wyrazi na to zgodę.

Pracodawca musi zwrócić się do ZOZ, gdy wymaga tego Kodeks pracy.