Miedzynarodowy trybunal karny
Powstal 17lipca 1998r. Na Konferencji Dyplomatycznej NZ w rzymie z inicjatywy
160 panstw. Statut wszedl w zycie 1 lipca 2002r. Statut zostal ratyfikowany
przez 94 panstwa
Siedziba w Hadze
Sklada sie z 18 sedziow wybieranych na 9 lat
Trybunal zostal powolany do sadzenia za najciezsze zbrodnie:
ludobojstwo,zbrodnie wojenne oraz zbrodnie przeciw ludzkosci
-jest organem stalym
-zajmuje sie sciganiem i rozpoznawaniem spraw dotyczacych najciezszych
zbrodni
-sciga i sadzi jedynie osoby fizyczne
-jest organem niezaleznym od ONZ
-ma miedzynarodowa podmiotowosc prawna
-moze sadzic bez specjalnego upowaznienia od rady bezpieczenstwa
Cele
-dazenie do pokoju i ochrony praw czlowieka
-zagwarantowanie powszechnej sprawiedliwosci
-polozenie krsu bezkarnosci
-przyczynianie sie do rozwiazywania konfliktow
-unikanie sad trybunalow doraznych
-przejecie sprawy, kiedy krajowe organy wymiaru sprawiedliwosci nie chca lub
nie sa w stanie podjac odpowiedzialnych dzialan
-przestroga dla potencjalnych zbrodniarzy wojennych
Zbrodnie popelniane przez terrorystow nie zostaly objete jurysdykcja trybunalu
Mysli sie o rozszerzeniu kompetencji i zaliczeniu agresjimdo zbrodni-zgodnie z
Karta NZ prawo do oceny, czy doszlo do ataku agresji przysluguje Radzie
Bezpieczenstwa
Sprawca podlega jurysdykcji MTK wowczas, kiedy panstwo, na terenie ktorego
popelniono przestepstwo lub, ktorego obywatelem jest oskarzony podpisalo
statut MTK, chyba ze sprawe wnosi rada bezpieczenstwa NZ
Odpowiedzialnosc karna dotyczy wszystkich osob, niezaleznie od pozycji i
zajmowanego stanowiska
Kara jest wiezienie
Budzet oparty jest na walucie europejskiej
Finansowanie dzialalnosci ONZ
Budzet zwyczajny oparty jest glownie na skladkach panstw czlonkowskich,
wysokosc skladek jest zroznicowana, uzalezniona od dochody narodowego,
przeliczonego na jednego mieszkanca, ale nie wyzsza niz 22% budzetu ONZ
Dochody wlasne: znaczki, relacje z obrad w tv,publikacje
Fundusze specjalistyczne(operacyjne) - dobrowolne skladki- sluza do
finansowania specjalnych programow pomocy
gospodarczej,humanitarnej,technicznej oraz operacji na rzecz utrzymania
pokoju
Czesc krajow nie placi skladek w pelnej wysokosci ( najwiekszym dluznikiem
ONZ sa USA)
Program budzetowy zatwierdzany jest na okres 2 lat
Rozlokowanie w sferze konfliktu oddzialow wojskowych pod flaga NZ
-uczestnicy misji pokojowych ONZ nosza blekitne helmy lub berety
-ONZ nie dysponuje wlasna armia-panstwa czlonkowskie dobrowolnie wysylaja
swoich zolnierzy i sprzet, a takze policjantow, obserwatorow,
specjalistow,pracownikow cywilnych, za co otrzymuja rekompensate z funduszu
operacji pokojowych
Rozlokowanie w sferze konfliktu oddzialow wojskowych pod flaga NZ
-uczestnicy wysylani sa do zagrozonych regionow, aby pomagac we wdrozeniu
postanowien pokojowych, nadzorowac zawieszenie broni
-Uczesnicy misji pokojowych sa bezstronni, dysponuja jedynie broni do
samoobrony
-od poczatku dzialania ONZ przeprowadzono ok 60 operacji pokojowych
-w misje pokojowe wlaczaja sie kraje, nie bedace czlonkami ONZ
Obecne operacje pokojowe ONZ
Afryka:
-sahara zachodnia
-demokratyczna republika konga
-liberia
-wybrzeze kosciuszki sloniowej
-sudan
-darfur
-czad
-burundi
Ameryka Srodkowa:
-Haiti
Azja:
-indie, Pakistan
-timor wschodni
-afganistan
Bliski wschod:
-izrael,palestyna
-wzgorza golan
-liban
Europa:
-cypr
-kosowo
Pierwotne operacje pokojowe-misje obserwatorow wojskowych
-palestyna-rozpoczela sie w 1948 i trwalego do dzisiaj
-indonezja
-kaszmir
-rejonowy kanalu sueskiego
Operacje obserwacyjne
Rozdzielanie wojskowych
Nadzorowanie wyborow
Odbudowa administracji cywilnej
Rozbrajanie oddzialow zbrojnych
Pomoc humanitarna
Funkcje policyjne
Ochrona praw czlowieka
Prowadzone sa tez zbrojne dzialania na rzecz powstrzymania konfliktu
Zadna z tych operacji nie byla prowadzona pod kontrola onz, dowodzily nimi
pojedyncze panstwa lub grupy panstw:
-zatoka persia
-somalia
-rwanda
-haiti
-bosnia i hercegowina
-albania
-afganistan
-irak
Niektore miesje zakonczyly sie niepowodzeniem
Program dla pokoju
Raport sekretarza generalnego NZ Boutrosa-Ghali - dotyczyl dyplomacji
prewencyjnej, przywracania pokoju i utrzymania pokoju.
Propozycja utworzenia stalych sil zbrojnych jednolicie wyszkolonych i do stalej
dyspozycji RB
Chodzilo o mozliwosc uzycia ich w naglych sytuacjach, koniecznych do
utrzymania pokoju
Operacje pokojowe NZ opieraja sie na zasadach:
-zgoda panstw, na obarze ktorych sa one przeprowadzane
-zolnieze onz uzywaja broni jedynie w obronie wlasnej
-operacje nie moga przedzac o prawa stron konfliktu
Wyjatki
-operacja KFOR w kosowie
Operacje pokojowe NZ opieraja sie na zasadach:
Problemy wynikajace z braku jednolitej armii onz
-zderzenie kultur, rowniez w relacjach z miejscowa ludnosca
-uzyskanie komsensusu panstw czlonkowskich
-interwencja humanitarna