1

I ZZ DU i I ZZ ZU, semestr 2

Kierunek studiów: zarządzanie

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

MODELE BIZNESU

dr inż. Marzena Jankowska-Mihułowicz

e-mail: [e-mail]
http://mjanko.sd.prz.edu.pl

budynek L, pokój 354 B

tel. [phone]

Wydział Zarządzania

Katedra Przedsiębiorczości,

Zarządzania i Ekoinnowacyjności

POJ

POJ

Ę

Ę

CIE MODELI EKONOMICZNYCH

CIE MODELI EKONOMICZNYCH

SLAJD 2

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

MODELE EKONOMICZNE

MODELE EKONOMICZNE

–

–

to narz

to narz

ę

ę

dzia

dzia

s

s

ł

ł

u

u

żą

żą

ce do opisu dzia

ce do opisu dzia

ł

ł

ania badanej

ania badanej

jednostki (

jednostki (

np

np

. przedsi

. przedsi

ę

ę

biorstwa);

biorstwa);

systemy obejmuj

systemy obejmuj

ą

ą

ce wybrane obszary tej

ce wybrane obszary tej

jednostki (o r

jednostki (o r

ó

ó

ż

ż

nym zakresie abstrakcji

nym zakresie abstrakcji

i stopniu z

i stopniu z

ł

ł

o

o

ż

ż

ono

ono

ś

ś

ci), b

ci), b

ę

ę

d

d

ą

ą

ce

ce

uproszczonym obrazem rozwa

uproszczonym obrazem rozwa

ż

ż

anej

anej

rzeczywisto

rzeczywisto

ś

ś

ci ekonomicznej

ci ekonomicznej

–

–

np

np

. modele:

. modele:

opisowe (deskryptywne, heurystyczne),

opisowe (deskryptywne, heurystyczne),

przyczynowo

przyczynowo

-

-

skutkowe, symulacyjne

skutkowe, symulacyjne

POJ

POJ

Ę

Ę

CIE MODELI BIZNESU

CIE MODELI BIZNESU

SLAJD 3

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

MODELE BIZNESU (

MODELE BIZNESU (

business

business

models

models

)

)

–

–

to

to

okre

okre

ś

ś

lenie, kt

lenie, kt

ó

ó

re w literaturze angloj

re w literaturze angloj

ę

ę

zycznej

zycznej

z zakresu zarz

z zakresu zarz

ą

ą

dzania pojawi

dzania pojawi

ł

ł

o si

o si

ę

ę

pod koniec

pod koniec

XX wieku i obecnie jest cz

XX wieku i obecnie jest cz

ęś

ęś

ciej stosowane

ciej stosowane

w praktyce zarz

w praktyce zarz

ą

ą

dzania ni

dzania ni

ż

ż

poj

poj

ę

ę

cie

cie

strategii

strategii

„

„

jest mieszank

jest mieszank

ą

ą

strategii, taktyki, ale i dzia

strategii, taktyki, ale i dzia

ł

ł

a

a

ń

ń

operacyjnych, b

operacyjnych, b

ę

ę

d

d

ą

ą

c

c

ą

ą

w danym okresie

w danym okresie

kluczem do odniesienia sukcesu w okre

kluczem do odniesienia sukcesu w okre

ś

ś

lonej

lonej

grupie przedsi

grupie przedsi

ę

ę

wzi

wzi

ęć

ęć

(biznes

(biznes

ó

ó

w)

w)

”

”

[J. Niemczyk, 2010]

[J. Niemczyk, 2010]

2

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

SPOSOBY ROZUMIENIA JEGO ISTOTY

SPOSOBY ROZUMIENIA JEGO ISTOTY

SLAJD 4

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

MODEL BIZNESU jest najcz

MODEL BIZNESU jest najcz

ęś

ęś

ciej

ciej

ograniczony do tych obszar

ograniczony do tych obszar

ó

ó

w aktywno

w aktywno

ś

ś

ci

ci

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwa, kt

biorstwa, kt

ó

ó

re s

re s

ą

ą

jego

jego

potencjalnymi

potencjalnymi

ź

ź

r

r

ó

ó

d

d

ł

ł

ami przewagi

ami przewagi

konkurencyjnej (strategicznej)

konkurencyjnej (strategicznej)

MODEL BIZNESU definiuje si

MODEL BIZNESU definiuje si

ę

ę

na dwa

na dwa

sposoby, a mianowicie, w odniesieniu do:

sposoby, a mianowicie, w odniesieniu do:

1)

1)

ca

ca

ł

ł

ej organizacji

ej organizacji

–

–

nawet zdywersyfikowanej

nawet zdywersyfikowanej

2)

2)

domeny

domeny

–

–

a wi

a wi

ę

ę

c ka

c ka

ż

ż

dej domeny oddzielnie

dej domeny oddzielnie

w organizacji zdywersyfikowanej

w organizacji zdywersyfikowanej

[R. Krupski i in., 2009]

[R. Krupski i in., 2009]

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (1)

DEFINICJE (1)

SLAJD 5

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

1)

1)

obejmuje za

obejmuje za

ł

ł

o

o

ż

ż

enia uczestnik

enia uczestnik

ó

ó

w organizacji

w organizacji

na temat otoczenia, misji i kluczowych

na temat otoczenia, misji i kluczowych

kompetencji [P.F. Drucker, 2003]

kompetencji [P.F. Drucker, 2003]

2)

2)

stanowi systemowy spos

stanowi systemowy spos

ó

ó

b implementacji

b implementacji

misji i obejmuje odpowiedzi na pytania

misji i obejmuje odpowiedzi na pytania

o klient

o klient

ó

ó

w; to, co stanowi dla nich warto

w; to, co stanowi dla nich warto

ść

ść

;

;

spos

spos

ó

ó

b tworzenia zysku w danym sektorze

b tworzenia zysku w danym sektorze

oraz dostarczania warto

oraz dostarczania warto

ś

ś

ci klientowi przy

ci klientowi przy

odpowiednich kosztach [J.

odpowiednich kosztach [J.

Magretta

Magretta

, 2002]

, 2002]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (2)

DEFINICJE (2)

SLAJD 6

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

3)

3)

zak

zak

ł

ł

ada si

ada si

ę

ę

w nim dzia

w nim dzia

ł

ł

ania takie jak: wyb

ania takie jak: wyb

ó

ó

r

r

klient

klient

ó

ó

w (umo

w (umo

ż

ż

liwiaj

liwiaj

ą

ą

cych osi

cych osi

ą

ą

ganie zysku),

ganie zysku),

przechwytywanie warto

przechwytywanie warto

ś

ś

ci (okre

ci (okre

ś

ś

lenie

lenie

sposobu osi

sposobu osi

ą

ą

gania zysku), kontrola

gania zysku), kontrola

strategiczna (ochrona strumienia zysk

strategiczna (ochrona strumienia zysk

ó

ó

w)

w)

i zakres dzia

i zakres dzia

ł

ł

ania (rodzaj wykonywanych

ania (rodzaj wykonywanych

czynno

czynno

ś

ś

ci, spos

ci, spos

ó

ó

b sprzeda

b sprzeda

ż

ż

y wyrob

y wyrob

ó

ó

w,

w,

us

us

ł

ł

ug i rozwi

ug i rozwi

ą

ą

za

za

ń

ń

) [A.

) [A.

Slywotzky

Slywotzky

,

,

D.J. Morrisom i B.

D.J. Morrisom i B.

Andelman

Andelman

, 2000]

, 2000]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

3

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (3)

DEFINICJE (3)

SLAJD 7

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

4)

4)

wymaga udzielenia odpowiedzi na pytania:

wymaga udzielenia odpowiedzi na pytania:

co jest przedmiotem dzia

co jest przedmiotem dzia

ł

ł

ania organizacji?

ania organizacji?

Jakie s

Jakie s

ą

ą

podstawowe zasoby i kompetencje

podstawowe zasoby i kompetencje

tej organizacji i w jaki spos

tej organizacji i w jaki spos

ó

ó

b s

b s

ą

ą

one

one

skonfigurowane w bie

skonfigurowane w bie

żą

żą

cym dzia

cym dzia

ł

ł

aniu (jaki

aniu (jaki

jest

jest

ł

ł

a

a

ń

ń

cuch warto

cuch warto

ś

ś

ci? [K.

ci? [K.

Ob

Ob

ł

ł

ó

ó

j

j

, 2002]

, 2002]

5)

5)

obejmuje takie powi

obejmuje takie powi

ą

ą

zane ze sob

zane ze sob

ą

ą

elementy

elementy

jak: baza zasobowa (zesp

jak: baza zasobowa (zesp

ó

ó

ł

ł

aktyw

aktyw

ó

ó

w),

w),

system dzia

system dzia

ł

ł

ania (

ania (

ł

ł

a

a

ń

ń

cuch warto

cuch warto

ś

ś

ci)

ci)

i oferta produktowa (oferowana warto

i oferta produktowa (oferowana warto

ść

ść

)

)

[B. de Wit, R. Meyer, 2007]

[B. de Wit, R. Meyer, 2007]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

[Opracowanie na podstawie: R. Krupski i in., 2009]

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (4)

DEFINICJE (4)

SLAJD 8

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

6)

6)

„

„

jest nowym narz

jest nowym narz

ę

ę

dziem koncepcyjnym,

dziem koncepcyjnym,

zawieraj

zawieraj

ą

ą

cym zestaw element

cym zestaw element

ó

ó

w i relacji mi

w i relacji mi

ę

ę

dzy nimi,

dzy nimi,

kt

kt

ó

ó

re przedstawia logik

re przedstawia logik

ę

ę

dzia

dzia

ł

ł

ania danego

ania danego

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwa w okre

biorstwa w okre

ś

ś

lonej dziedzinie (biznesie).

lonej dziedzinie (biznesie).

[

[

…

…

] obejmuje opis warto

] obejmuje opis warto

ś

ś

ci oferowanej przez

ci oferowanej przez

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwo grupie lub grupom klient

biorstwo grupie lub grupom klient

ó

ó

w,

w,

wraz z okre

wraz z okre

ś

ś

leniem podstawowych zasob

leniem podstawowych zasob

ó

ó

w,

w,

proces

proces

ó

ó

w (dzia

w (dzia

ł

ł

a

a

ń

ń

), a tak

), a tak

ż

ż

e relacji zewn

e relacji zewn

ę

ę

trznych

trznych

tego przedsi

tego przedsi

ę

ę

biorstwa, s

biorstwa, s

ł

ł

u

u

żą

żą

cych tworzeniu,

cych tworzeniu,

oferowaniu oraz dostarczaniu tej warto

oferowaniu oraz dostarczaniu tej warto

ś

ś

ci

ci

i zapewniaj

i zapewniaj

ą

ą

cych przedsi

cych przedsi

ę

ę

biorstwu konkurencyjno

biorstwu konkurencyjno

ść

ść

w danej dziedzinie oraz umo

w danej dziedzinie oraz umo

ż

ż

liwiaj

liwiaj

ą

ą

cych zwi

cych zwi

ę

ę

kszenie

kszenie

jego warto

jego warto

ś

ś

ci

ci

”

”

[Cyt. za: T. Go

[Cyt. za: T. Go

łę

łę

biewski i in., 2008]

biewski i in., 2008]

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (5)

DEFINICJE (5)

SLAJD 9

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

7)

7)

„

„

jest konsekwencj

jest konsekwencj

ą

ą

strategii realizowanej

strategii realizowanej

przez przedsi

przez przedsi

ę

ę

biorstwo

biorstwo

”

”

[R.

[R.

Casadesus

Casadesus

-

-

Masanell

Masanell

, J.E.

, J.E.

Rickard

Rickard

, 2010]

, 2010]

8)

8)

„

„

wyra

wyra

ż

ż

a logik

a logik

ę

ę

, zasoby informacyjne i inne

, zasoby informacyjne i inne

czynniki przyczyniaj

czynniki przyczyniaj

ą

ą

ce si

ce si

ę

ę

do tworzenia

do tworzenia

warto

warto

ś

ś

ci dla nabywcy oraz realn

ci dla nabywcy oraz realn

ą

ą

struktur

struktur

ę

ę

przychod

przychod

ó

ó

w i koszt

w i koszt

ó

ó

w organizacji tworz

w organizacji tworz

ą

ą

cej

cej

t

t

ę

ę

warto

warto

ść

ść

”

”

[D.J.

[D.J.

Teece

Teece

, 2010]

, 2010]

9)

9)

„

„

odzwierciedla zbi

odzwierciedla zbi

ó

ó

r wybor

r wybor

ó

ó

w i ich

w i ich

konsekwencji

konsekwencji

”

”

[R.

[R.

Casadesus

Casadesus

-

-

Masanell

Masanell

,

,

J.E.

J.E.

Rickard

Rickard

, 2011]

, 2011]

[Cyt. za: A.

[Cyt. za: A.

Sopi

Sopi

ń

ń

ska

ska

(red. nauk.), 2012]

(red. nauk.), 2012]

4

MODEL BIZNESU

MODEL BIZNESU

–

–

DEFINICJE (6)

DEFINICJE (6)

SLAJD 10

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

10)

10)

„

„

to wzgl

to wzgl

ę

ę

dnie odosobniony, konceptualny obiekt

dnie odosobniony, konceptualny obiekt

wielosk

wielosk

ł

ł

adnikowy, opisuj

adnikowy, opisuj

ą

ą

cy uk

cy uk

ł

ł

ad

ad

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwa prowadz

biorstwa prowadz

ą

ą

cego dzia

cego dzia

ł

ł

alno

alno

ść

ść

zarobkow

zarobkow

ą

ą

, kt

, kt

ó

ó

ry poprzez swoj

ry poprzez swoj

ą

ą

struktur

struktur

ę

ę

wy

wy

ł

ł

ania logik

ania logik

ę

ę

tworzenia warto

tworzenia warto

ś

ś

ci dla klienta

ci dla klienta

i przechwytywania tej warto

i przechwytywania tej warto

ś

ś

ci przez

ci przez

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwo

biorstwo

”

”

[T. Falencikowski, 2012]

[T. Falencikowski, 2012]

Elementy modelu biznesu to [T. Falencikowski, 2012]:

Elementy modelu biznesu to [T. Falencikowski, 2012]:

•

•

kompetencje

kompetencje

•

•

zasoby

zasoby

•

•

struktura organizacyjna

struktura organizacyjna

•

•

propozycja warto

propozycja warto

ś

ś

ci dla klient

ci dla klient

ó

ó

w

w

•

•

logistyka dostawy

logistyka dostawy

•

•

strategia konkurencji

strategia konkurencji

Modele biznesu wed

Modele biznesu wed

ł

ł

ug kryterium zakresu

ug kryterium zakresu

w

w

ł

ł

a

a

ś

ś

cicielskiego zarz

cicielskiego zarz

ą

ą

dzania

dzania

ł

ł

a

a

ń

ń

cuchem

cuchem

warto

warto

ś

ś

ci produktu lub us

ci produktu lub us

ł

ł

ugi [K.

ugi [K.

Ob

Ob

ł

ł

ó

ó

j

j

, 2002]:

, 2002]:

1) MODEL INTEGRATORA

1) MODEL INTEGRATORA

–

–

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwo

biorstwo

kontroluje ca

kontroluje ca

ł

ł

y

y

ł

ł

a

a

ń

ń

cuch warto

cuch warto

ś

ś

ci

ci

(wytwarzania produkt

(wytwarzania produkt

ó

ó

w lub

w lub

ś

ś

wiadczenia us

wiadczenia us

ł

ł

ug)

ug)

2) MODEL OPERATORA

2) MODEL OPERATORA

–

–

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwo

biorstwo

specjalizuje si

specjalizuje si

ę

ę

w realizacji jednego elementu

w realizacji jednego elementu

(ogniwa, etapu, fazy)

(ogniwa, etapu, fazy)

ł

ł

a

a

ń

ń

cucha tworzenia warto

cucha tworzenia warto

ś

ś

ci

ci

3) MODEL DYRYGENTA

3) MODEL DYRYGENTA

–

–

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwo zleca

biorstwo zleca

innym firmom realizacj

innym firmom realizacj

ę

ę

wszystkich faz procesu

wszystkich faz procesu

produkcji i pe

produkcji i pe

ł

ł

ni wzgl

ni wzgl

ę

ę

dem nich funkcj

dem nich funkcj

ę

ę

zarz

zarz

ą

ą

dcy

dcy

PRZYK

PRZYK

Ł

Ł

ADY MODELI BIZNESU

ADY MODELI BIZNESU

SLAJD 11

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

CECHY SKUTECZNEGO MODELU BIZNESU

CECHY SKUTECZNEGO MODELU BIZNESU

SLAJD 12

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

1)

1)

innowacyjno

innowacyjno

ść

ść

2)

2)

rewolucyjno

rewolucyjno

ść

ść

3)

3)

d

d

ł

ł

ugoterminowo

ugoterminowo

ść

ść

4)

4)

elastyczno

elastyczno

ść

ść

5)

5)

powinien stanowi

powinien stanowi

ć

ć

efekt uczenia si

efekt uczenia si

ę

ę

otoczenia

otoczenia

6)

6)

powinien tworzy

powinien tworzy

ć

ć

warto

warto

ść

ść

(trwa

(trwa

łą

łą

przewag

przewag

ę

ę

)

)

7)

7)

powinien by

powinien by

ć

ć

sp

sp

ó

ó

jny i powtarzalny

jny i powtarzalny

8)

8)

powinien by

powinien by

ć

ć

trudny do podrobienia

trudny do podrobienia

(a wi

(a wi

ę

ę

c nie do ko

c nie do ko

ń

ń

ca przejrzysty

ca przejrzysty

dla potencjalnych na

dla potencjalnych na

ś

ś

ladowc

ladowc

ó

ó

w)

w)

[R. Krupski i in., 2009; K.

[R. Krupski i in., 2009; K.

Ob

Ob

ł

ł

ó

ó

j

j

, 2002]

, 2002]

5

„

„

Model biznesu to nowoczesne

Model biznesu to nowoczesne

uj

uj

ę

ę

cie strategii organizacji

cie strategii organizacji

”

”

[R. Krupski i in., 2009]

[R. Krupski i in., 2009]

?

?

________________________________________________________

________________________________________________________

Literatura do samodzielnego studiowania:

Literatura do samodzielnego studiowania:

1.

1.

T. Go

T. Go

łę

łę

biowski, T. Dudzik, M. Lewandowska, M. Witek

biowski, T. Dudzik, M. Lewandowska, M. Witek

-

-

Hajduk,

Hajduk,

Modele biznesu polskich przedsi

Modele biznesu polskich przedsi

ę

ę

biorstw

biorstw

, Oficyna Wyd. SGH,

, Oficyna Wyd. SGH,

Warszawa 2008.

Warszawa 2008.

2.

2.

R. Krupski, J. Niemczyk, E.

R. Krupski, J. Niemczyk, E.

Sta

Sta

ń

ń

czyk

czyk

-

-

Hugiet

Hugiet

,

,

Koncepcje strategii

Koncepcje strategii

organizacji

organizacji

, PWE, Warszawa 2009.

, PWE, Warszawa 2009.

3.

3.

W

W

sp

sp

ó

ó

ł

ł

czesne przedsi

czesne przedsi

ę

ę

biorstwo. Teoria i praktyka

biorstwo. Teoria i praktyka

, pod red. nauk.

, pod red. nauk.

A.

A.

Sopi

Sopi

ń

ń

skiej

skiej

, Oficyna Wyd. SGH, Warszawa 2012.

, Oficyna Wyd. SGH, Warszawa 2012.

4.

4.

T. Falencikowski,

T. Falencikowski,

Model biznesu dla Polski wsp

Model biznesu dla Polski wsp

ó

ó

ł

ł

czesnym

czesnym

wyzwaniem gospodarczym

wyzwaniem gospodarczym

,

,

„

„

Studia i Prace Kolegium Zarz

Studia i Prace Kolegium Zarz

ą

ą

dzania

dzania

i Finans

i Finans

ó

ó

w

w

”

”

2012, nr 115 s. 38

2012, nr 115 s. 38

-

-

54 (dost

54 (dost

ę

ę

p: http://

p: http://

www.sgh.waw.pl

www.sgh.waw.pl

)

)

ZAKO

ZAKO

Ń

Ń

CZENIE

CZENIE

SLAJD 13

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

PROSZĘ O PYTANIA

dr inż. Marzena Jankowska-Mihułowicz

Wydział Zarządzania

Katedra Przedsiębiorczości,

Zarządzania i Ekoinnowacyjności