Kierownik budowy
(132301)
Przedstawiciele władz publicznych,
wy
ż
si urz
ę
dnicy i kierownicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Kierownik budowy (132301)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-004-7 (4)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ..
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
2. Opis zawodu .........................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
powania
zawodu ....................................................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia pracy,
zagro
ż
enia, organizacja pracy) ................................................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia pracy
w zawodzie ...............................................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji...............................................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK.............................................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Nadzorowanie i koordynowanie wykonania robót budowla-
nych Kz1 .................................................................................. 10
3.2. Prowadzenie, bie
żą
ce weryfikowanie i opracowywanie doku-
mentacji budowy Kz2 ............................................................... 11
3.3. Współpracowanie z inwestorem, organami nadzoru budowla-
nego i innymi urz
ę
dami administracji publicznej Kz3 ................ 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych............................................................ 14
5. Słownik ................................................................................................. 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
132301 Kierownik budowy
Grupa wielka 1 – Przedstawiciele władz publicznych, wy
ż
si urz
ę
dnicy
i kierownicy (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych
ISCED 2011 – poziom 6).
Grupa elementarna 1323 – Kierownicy do spraw budownictwa (w Mi
ę
dzy-
narodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie
1323 Construction Managers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja M. Działalno
ść
profesjonalna, naukowa i techniczna; Dział 71.
Działalno
ść
w zakresie architektury i in
ż
ynierii, badania i analizy tech-
niczne, Grupa 71.1. Działalno
ść
w zakresie architektury i in
ż
ynierii oraz
zwi
ą
zane z ni
ą
doradztwo techniczne.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz głównie wyni-
ków bada
ń
analitycznych na 16 stanowiskach pracy w 7 przedsi
ę
biorstwach
(bardzo du
ż
e – 1, du
ż
e – 1,
ś
rednie – 4, małe – 1 w tym: usługowe − 4, produk-
cyjno-usługowe − 3), przeprowadzonych w lutym i marca 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Zbigniew Kapusta – Zakład Robót Budowlanych BUDIX w Radomiu,
•
Grzegorz Sarzy
ń
ski – Przedsi
ę
biorstwo Budowlano
−
Monta
ż
owe „FLIS-
BUD” w Janowie Lubelskim,
•
Czesław Komar – ekspert niezale
ż
ny, były kierownik budowy firmy TEL-
MARLK w Zgierzu PBR Barlinek,
•
Dagmara Kowalik – Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Ra-
domiu.
Ewaluatorzy:
•
Mirosław Dro
ż
d
ż
– ekspert niezale
ż
ny, działalno
ść
wykonywana osobi-
ś
cie – in
ż
ynier budownictwa w Płocku,
•
Maria Kaczmarek – RODON Wojewódzki O
ś
rodek Metodyczny w Kato-
wicach.
5
Recenzenci:
•
Tomasz Wojtkiewicz – Warszawskie Centrum Post
ę
pu Techniczno-
Organizacyjnego Budownictwa WACETOB Sp. z o.o. w Warszawie,
•
Katarzyna Nowak – O
ś
rodek OTS w Lublinie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Waldemar Mazan (przewodnicz
ą
cy) – Konfederacja Budownictwa i Nie-
ruchomo
ś
ci w Warszawie,
•
Mariola Berdysz – Zwi
ą
zek Zawodowy Budowlanych w Warszawie,
•
Jacek W
ę
sierski – Federacja Stowarzysze
ń
Naukowo-Technicznych
NOT w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
11.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Kierownik budowy organizuje i nadzoruje wykonanie robót budowlanych
zgodnie z pozwoleniem na budow
ę
lub zgłoszeniem, projektem budowlanym,
dokumentacj
ą
wykonawcz
ą
, Specyfikacj
ą
Techniczn
ą
Wykonania i Odbioru
Robót oraz obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami prawa i wiedz
ą
techniczn
ą
.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Kierownik budowy wykonuje prac
ę
o charakterze usługowym w zakresie or-
ganizacji i zarz
ą
dzania procesem budowy. Celem jego pracy jest wykonanie
i przekazanie inwestorowi przedmiotowego obiektu do u
ż
ytkowania. Do jego
zada
ń
nale
ż
y m.in. analiza projektu wykonawczego, warunków pozwolenia na
budow
ę
oraz umowy o wykonanie robót budowlanych, zezwalanie na prac
ę
maszyn i urz
ą
dze
ń
na budowie zgodnie z dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
i przepisami Urz
ę
du Dozoru Technicznego, a tak
ż
e planowanie, kontrola i oce-
na sposobu wykonania i post
ę
pu robót realizowanych przez zespół pracowni-
ków budowlanych. Kierownik budowy koordynuje roboty brygad i
podwykonaw-
ców, okre
ś
la zakres prac do wykonania zgodnie z opracowanym harmonogra-
mem rzeczowo-finansowym i na bie
żą
co prowadzi dokumentacj
ę
budowy.
Zadania kierownika budowy obejmuj
ą
równie
ż
planowanie i kierowanie budow
ą
zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi przepisami prawa, sporz
ą
dzenie planu Bezpiecze
ń
-
stwa i Ochrony Zdrowia, opracowanie dokumentacji powykonawczej oraz przy-
gotowanie dokumentów do zawiadomienia uprawnionych organów o zako
ń
cze-
niu budowy. Kierownik budowy wnioskuje i uzasadnia propozycje ewentualnych
zmian projektowych, informuje o zako
ń
czeniu robót budowlanych, powiadamia
inwestora o gotowo
ś
ci do odbioru wpisami do dziennika budowy oraz uczestni-
czy w odbiorze ko
ń
cowym, a tak
ż
e organizuje i nadzoruje usuni
ę
cie ewentual-
nych stwierdzonych wad i usterek.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy kierownika budowy jest plac budowy ze zlokalizowanym
tam biurem budowy. Roboty wykonywane s
ą
tak
ż
e w istniej
ą
cych obiektach
budowlanych. Kierownik budowy posługuje si
ę
ró
ż
nego rodzaju narz
ę
dziami
pomiarowymi i urz
ą
dzeniami (dalmierz laserowy, niwelator itp.). Ponadto posłu-
guje si
ę
sprz
ę
tem komputerowym w celu opracowania i rozliczania harmono-
gramu robót, wykonania zestawie
ń
i oblicze
ń
oraz prowadzenia koresponden-
cji. Kierownik budowy u
ż
ywa kasku ochronnego i ubrania roboczego. Do typo-
wych zagro
ż
e
ń
dla zawodu zaliczy
ć
mo
ż
na hałas, nierówne powierzchnie
i płaszczyzny, wystaj
ą
ce elementy i ostre kraw
ę
dzie, zmienny mikroklimat
i o
ś
wietlenie, prac
ę
na wysoko
ś
ci, stres i obci
ąż
enia psychiczne. Kierownik
budowy nara
ż
ony jest na choroby oczu, układu oddechowego, urazy i uszko-
7
dzenia układu mi
ęś
niowo-kostnego. Praca kierownika budowy mo
ż
e by
ć
wyko-
nywana w systemie jednozmianowym, jednak ze wzgl
ę
du na zmienne, nieoczeki-
wane i problemowe sytuacje na budowie – w systemie wielozmianowym lub
w nienormowanym czasie pracy. Bardzo wa
ż
ne jest organizowanie i prowadzenie
procesu budowlanego zgodnie z przepisami BHP. Kierownik budowy odpowie-
dzialny jest za powierzone mu mienie, bezpiecze
ń
stwo pracowników oraz zabez-
pieczenie budowy przed dost
ę
pem osób nieupowa
ż
nionych. Niedopełnienie tych
obowi
ą
zków zwi
ą
zane jest z odpowiedzialno
ś
ci
ą
karn
ą
cywiln
ą
.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu kierownika budowy wymaga du
ż
ych zdolno
ś
ci orga-
nizacyjnych, umiej
ę
tno
ś
ci kierowania zespołem, jak równie
ż
fachowej oceny
zjawisk technicznych, samodzielnego rozwi
ą
zywania zagadnie
ń
architektonicz-
nych i technicznych. Kierownik budowy powinien wzbudza
ć
szacunek i zaufa-
nie pracowników. Powinien cechowa
ć
si
ę
inteligencj
ą
, analitycznym i synte-
tycznym my
ś
leniem, umiej
ę
tno
ś
ciami planowania, oceny i egzekwowania wy-
znaczonych zada
ń
. Inne cechy to opanowanie, rozwaga, rzetelno
ść
oraz obo-
wi
ą
zkowo
ść
. Realizacja budowy wymaga profesjonalizmu w działaniach kierow-
nika budowy, jak równie
ż
stanowczo
ś
ci w podejmowaniu trudnych decyzji. Sa-
modzielno
ść
my
ś
lenia i planowania oraz wła
ś
ciwe formułowanie i trafne rozwi
ą
-
zywanie problemów jest konieczne w pracy kierownika budowy. Specyfika zawo-
du wymaga równie
ż
wielkiej odporno
ś
ci na stres w zwi
ą
zku z wykonywaniem
pracy pod presj
ą
czasu, warunkami i okoliczno
ś
ciami podejmowania decyzji oraz
odpowiedzialno
ś
ci
ą
za mienie i bezpiecze
ń
stwo podległych pracowników.
Za-
wód wymaga dobrego stanu zdrowia oraz dobrej sprawno
ś
ci fizycznej. Prze-
ciwwskazaniami do pracy s
ą
zaburzenia układów: kr
ąż
enia, oddechowego, nerwo-
wego i mi
ęś
niowo-szkieletowego,
powa
ż
ne zaburzenia
mowy, wzroku, słuchu,
l
ę
k
wysoko
ś
ci oraz brak koordynacji wzrokowo-ruchowej. Przeciwwskazaniem do
wykonywania zawodu jest równie
ż
niepełnosprawno
ść
psychofizyczna.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód kierownika budowy obecnie wymaga wykształcenia wy
ż
szego
pierwszego stopnia oraz uprawnie
ń
do kierowania robotami budowlanymi. Na
podstawie regulacji z minionych lat dopuszcza si
ę
równie
ż
wykształcenie
ś
red-
nie dla pracowników z długoletnim do
ś
wiadczeniem, uprawnieniami budowla-
nymi i praktyk
ą
zawodow
ą
. Dla uzyskania uprawnie
ń
do kierowania budow
ą
nie-
zb
ę
dne jest zdanie egzaminu z wiedzy teoretycznej i praktycznej w zawodzie oraz
z prawa budowlanego, ustaw i rozporz
ą
dze
ń
dotycz
ą
cych budownictwa, przepisów
BHP i innych obowi
ą
zuj
ą
cych przepisów. Pełnienie obowi
ą
zków kierownika budowy
wymaga równie
ż
przynale
ż
no
ś
ci do izby samorz
ą
du zawodowego. Wskazana jest
znajomo
ść
j
ę
zyków obcych dla poznawania i
ś
ledzenia rozwi
ą
za
ń
technicznych
w innych krajach oraz w zwi
ą
zku z wzajemnym uznawaniem uprawnie
ń
w krajach Unii Europejskiej.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Kierownik budowy mo
ż
e podnosi
ć
swoje kwalifikacje na studiach wy
ż
szych
drugiego stopnia albo podyplomowych z zakresu budownictwa lub pokrewnych.
Kierownik budowy powinien nieustannie aktualizowa
ć
swoj
ą
wiedz
ę
. Mo
ż
e rozwi-
ja
ć
si
ę
poprzez szkolenia (w zakresie nowych technologii, innowacyjnych rozwi
ą
-
za
ń
i materiałów, prawa o zamówieniach publicznych, rzeczoznawstwa budowla-
nego, zarz
ą
dzania projektami inwestycyjnymi, zarz
ą
dzania nieruchomo
ś
ciami)
oraz uczestniczenie w targach, wystawach i konferencjach budowlanych, a tak
ż
e
zapoznawanie si
ę
z literatur
ą
i czasopi
ś
miennictwem technicznym w swojej spe-
cjalno
ś
ci. Kierownik budowy ma mo
ż
liwo
ść
sprawowania funkcji inspektora nad-
zoru inwestorskiego (oraz uzyskania stopnia specjalizacji w ramach okre
ś
lonych
specjalno
ś
ci). W toku dalszego rozwoju osoba posiadaj
ą
ca uprawnienia budow-
lane bez ogranicze
ń
mo
ż
e uzyska
ć
status rzeczoznawcy budowlanego. Musi
jednak posiada
ć
znaczny dorobek zawodowy oraz co najmniej 10 lat praktyki
w zakresie obj
ę
tym rzeczoznawstwem. Walidacj
ę
i certyfikacj
ę
kompetencji uzy-
skuje si
ę
w jednostkach akredytowanych. Posiadaj
ą
c kompetencje w zawodzie
kierownika budowy, mo
ż
na pracowa
ć
w zawodzie 132302 Kierownik małego
przedsi
ę
biorstwa oraz pokrewnych, w zale
ż
no
ś
ci od posiadanych uprawnie
ń
, np.
214201 In
ż
ynier budownictwa – budowle i drogi wodne, 214202 In
ż
ynier budow-
nictwa – budownictwo ogólne.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Organizowanie pracy własnej i zespołu z uwzgl
ę
dnieniem zasad BHP,
ochrony przeciwpo
ż
arowej, ergonomii, ochrony
ś
rodowiska oraz rozlicza-
nie pracy ludzi, sprz
ę
tu i harmonogramu rzeczowo-finansowego (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2.
Przyjmowanie i zabezpieczanie terenu budowy (niezb
ę
dne kompeten-
cje: Kz1, Kz3, KzS).
Z3.
Prowadzenie dokumentacji budowy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z4.
Planowanie i kierowanie budow
ą
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS).
Z5.
Koordynowanie zada
ń
zapobiegaj
ą
cych zagro
ż
eniom bezpiecze
ń
stwa
i zapewniaj
ą
cych ochron
ę
zdrowia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z6.
Wstrzymywanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia zagro
ż
enia
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z7.
Realizowanie zalece
ń
wpisanych do dziennika budowy (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z8.
Zgłaszanie do odbioru robót zanikaj
ą
cych lub ulegaj
ą
cych zakryciu
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z9.
Przygotowywanie dokumentacji powykonawczej (niezb
ę
dne kompeten-
cje: Kz2, Kz3, KzS).
Z10. Zgłaszanie robót budowlanych do odbioru (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, Kz3, KzS).
Z11. Uczestniczenie w czynno
ś
ciach odbiorowych i zapewnianie usuni
ę
cia
ewentualnych wad (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Nadzorowanie i koordynowanie wykonania robót budowlanych (potrzeb-
ne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z11).
Kz2 – Prowadzenie, bie
żą
ce weryfikowanie i opracowywanie dokumentacji
budowy (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z3, Z6, Z7, Z8, Z9,
Z10).
Kz3 – Współpracowanie z inwestorem, organami nadzoru budowlanego i in-
nymi urz
ę
dami administracji publicznej (potrzebne do wykonywania za-
da
ń
: Z1, Z2, Z4, Z9, Z10, Z11).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1÷Z11).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie su-
geruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu
kwalifikacji na poziomie 6 ERK/PRK wła
ś
ci-
wym dla wykształcenia wy
ż
szego pierwszego stopnia w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawo-
du w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 1 i jej odpowiednik
w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód kierownika budowy:
1) w zakresie wiedzy: zna w zaawansowanym stopniu fakty, teorie, metody
oraz zło
ż
one zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi, ró
ż
norodne zło
ż
one uwarunkowania
prowadzonej działalno
ś
ci w zakresie kierowania budow
ą
;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi innowacyjnie wykonywa
ć
zadania zwi
ą
zane
z kierowaniem budow
ą
oraz rozwi
ą
zywa
ć
zło
ż
one i nietypowe problemy
w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach; samodzielnie pla-
nowa
ć
własne uczenie si
ę
przez całe
ż
ycie, komunikowa
ć
si
ę
z otoczeniem
zawodowym i uzasadnia
ć
swoje stanowisko.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z4, Z5, Z6, Z7, Z11 wymaga posiada-
nia kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Nadzorowanie i koordynowanie wykonania robót
budowlanych Kz1
Wiedza – zna w zaawansowanym
stopniu fakty, teorie, metody oraz
zło
ż
one
zale
ż
no
ś
ci
miedzy
nimi
i ró
ż
norodne zło
ż
one uwarunkowania
zwi
ą
zane z nadzorowaniem i koordy-
nowaniem wykonania robót budowla-
nych, w szczególno
ś
ci zna:
−
przepisy BHP, ochrony ppo
ż
.,
ergonomii i ochrony
ś
rodowiska
oraz podstawy ratownictwa me-
dycznego;
−
przedmiot umowy i zakres wyko-
nania robót budowlanych;
−
zasady i metody zabezpieczenia
i ochrony placu budowy;
−
warunki
techniczne
wykonania
i odbioru robót budowlanych;
−
przepisy i normy budowlane (pol-
skie i bran
ż
owe) zwi
ą
zane z wy-
konywaniem robót budowlanych;
−
wymagania transportu, składowa-
nia i przechowywania materiałów
i urz
ą
dze
ń
;
−
warunki pracy, eksploatacji oraz
sposób
wykorzystania
sprz
ę
tu
mechanicznego i narz
ę
dzi na bu-
dowie;
−
zasady kontroli jako
ś
ci wykona-
nych robót;
−
zasady przeprowadzania bada
ń
,
sprawdze
ń
i pomiarów koniecz-
nych do wykonania w trakcie reali-
zacji budowy;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
zwi
ą
zane z nadzorowaniem i koordy-
nowaniem wykonywania robót budow-
lanych oraz rozwi
ą
zuje zło
ż
one i nie-
typowe problemy w zmiennych i nie
w pełni przewidywalnych warunkach,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów
BHP,
ochrony ppo
ż
., ergonomii i ochro-
ny
ś
rodowiska oraz przekaza
ć
ich
zasady pracownikom;
−
udziela
ć
pierwszej pomocy w na-
głych wypadkach;
−
okre
ś
la
ć
jednoznacznie sposób
wykonania danych czynno
ś
ci i za-
da
ń
na budowie;
−
stosowa
ć
zapisy obowi
ą
zuj
ą
cych
w budownictwie przepisów i norm;
−
mierzy
ć
i oblicza
ć
powierzchnie
u
ż
ytkowe
cz
ęś
ci
mieszkalnych
obiektów;
−
organizowa
ć
warunki oraz ustala
ć
zakres robót dla zespołu pracow-
ników na budowie;
−
kontrolowa
ć
i ocenia
ć
jako
ść
wy-
konanych prac oraz post
ę
p robót;
−
nadzorowa
ć
roboty wykonywane
z u
ż
yciem sprz
ę
tu i maszyn bu-
dowlanych;
−
analizowa
ć
zdarzenia i zachowa-
nia na budowie i wyci
ą
ga
ć
wnioski;
−
analizowa
ć
i wprowadza
ć
rozwi
ą
-
zania alternatywne;
11
−
zasady stosowania wyrobów bu-
dowlanych i urz
ą
dze
ń
w budownic-
twie oraz sposoby ich dokumen-
towania;
−
substancje i materiały niebezpie-
czne;
−
zasady organizacji pracy;
−
podstawy psychologii społecznej
oraz zasady zachowa
ń
ludzkich
pracuj
ą
cych wspólnie w zespole
lub grupie;
−
podstawowe
przepisy
Kodeksu
pracy, Kodeksu cywilnego, Kodek-
su karnego, Kodeksu post
ę
powa-
nia cywilnego, Kodeksu wykrocze
ń
.
−
stosowa
ć
przepisy kodeksów: cy-
wilnego, wykrocze
ń
, karnego, po-
st
ę
powania cywilnego oraz pracy
w niezb
ę
dnym dla zawodu zakresie.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z3, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10 wymaga posiada-
nia kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Prowadzenie, bie
żą
ce weryfikowanie i opracowywanie
dokumentacji budowy Kz2
Wiedza – zna w zaawansowanym
stopniu fakty, teorie, metody oraz
zło
ż
one
zale
ż
no
ś
ci
miedzy
nimi
i ró
ż
norodne zło
ż
one uwarunkowania
zwi
ą
zane z prowadzeniem, bie
żą
cym
weryfikowaniem i opracowywaniem
dokumentacji budowy, a w szczegól-
no
ś
ci zna:
−
przepisy BHP, ochrony ppo
ż
.,
ergonomii i ochrony
ś
rodowiska;
−
warunki pozwolenia na budow
ę
,
Specyfikacj
ę
Techniczn
ą
Wykona-
nia i Odbioru Robót oraz projekt
budowlany;
−
zasady sporz
ą
dzania projektów
wykonawczych;
−
zasady wytycze
ń
i pomiarów geo-
dezyjnych;
−
zasady prowadzenia i dokonywa-
nia wpisów w dzienniku budowy;
−
zasady wprowadzania zmian pro-
jektowych;
−
dokumentacj
ę
budowy;
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
zwi
ą
zane z prowadzeniem, bie
żą
cym
weryfikowaniem oraz opracowywa-
niem dokumentacji budowy, rozwi
ą
zu-
je zło
ż
one i nietypowe problemy
w zmiennych i nie w pełni przewidy-
walnych warunkach, w szczególno
ś
ci
potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów
BHP,
ochrony ppo
ż
., ergonomii i ochro-
ny
ś
rodowiska;
−
prowadzi
ć
wpisy do dziennika
budowy;
−
stosowa
ć
wpisy w dzienniku bu-
dowy dokonane przez uprawnione
do tego organy;
−
okre
ś
la
ć
zakres dokumentacyjny
prac geodezyjnych;
−
okre
ś
la
ć
zakres dokumentacyjny
prac pomiarowych i bada
ń
;
−
wnioskowa
ć
, uzasadnia
ć
i wpro-
wadza
ć
zmiany do projektów bu-
dowlanych i wykonawczych;
12
−
zasady i przepisy dokumentacji
powykonawczej;
−
zasady i przepisy zgłoszenia bu-
dowy do odbioru;
−
kompetencje organów uprawnio-
nych do prowadzenia kontroli bu-
dowy oraz dokonywania wpisów w
dzienniku budowy.
−
przygotowywa
ć
dokumentacj
ę
po-
wykonawcz
ą
;
−
przygotowywa
ć
i kompletowa
ć
do-
kumentacj
ę
budowy oraz doku-
menty zgłoszenia robót budowla-
nych do odbioru.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z4, Z9, Z10, Z11 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Współpracowanie z inwestorem, organami nadzoru
budowlanego i innymi urz
ę
dami administracji publicznej
Kz3
Wiedza – zna w zaawansowanym
stopniu fakty, teorie, metody oraz zło-
ż
one zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi i ró
ż
no-
rodne zło
ż
one uwarunkowania współ-
pracy z inwestorem, organami nadzoru
budowlanego i innymi urz
ę
dami admi-
nistracji publicznej, w szczególno
ś
ci
zna:
−
przepisy BHP, ochrony ppo
ż
.,
ergonomii i ochrony
ś
rodowiska;
−
zakres czynno
ś
ci przej
ę
cia placu
budowy i obj
ę
cia funkcji kierowni-
ka budowy;
−
zasady
prowadzenia
rozmów
i negocjacji z inwestorem w zakre-
sie wykonania prac i zmian na bu-
dowie;
−
zasady współpracy oraz powia-
damiania organów i urz
ę
dów o za-
mierzeniach, zdarzeniach i sytu-
acjach na budowie;
−
zalecenia
i
wymogi
organów
i urz
ę
dów w stosunku do wykony-
wanych robót oraz obiektów na
budowie;
−
dokumentacj
ę
obiektu wymagan
ą
przez wła
ś
ciwe organy do zgło-
szenia do u
ż
ytkowania.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
zwi
ą
zane z współprac
ą
z inwestorem,
organami nadzoru budowlanego i in-
nymi urz
ę
dami administracji publicz-
nej oraz rozwi
ą
zuje zło
ż
one i nie-
typowe problemy w zmiennych i nie
w pełni przewidywalnych warunkach,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów
BHP,
ochrony ppo
ż
., ergonomii i ochro-
ny
ś
rodowiska;
−
przygotowywa
ć
i
organizowa
ć
przej
ę
cie placu budowy od inwe-
stora;
−
prowadzi
ć
uzgodnienia z przed-
stawicielami
organów
nadzoru
i urz
ę
dów administracji publicznej;
−
przygotowywa
ć
budow
ę
do kontro-
li i realizacji zada
ń
przez organy
i urz
ę
dy administracji publicznej;
−
przygotowywa
ć
i kompletowa
ć
do-
kumentacj
ę
budowy oraz doku-
menty zgłoszenia obiektu do u
ż
yt-
kowania;
−
współpracowa
ć
z organami i urz
ę
-
dami administracji publicznej.
13
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
samodzielnie podejmuje decyzje dotycz
ą
ce zgodno
ś
ci wykonanych robót
z przepisami prawa budowlanego i wiedz
ą
techniczn
ą
,
−
przyjmuje odpowiedzialno
ść
zawodow
ą
i cywiln
ą
za skutki własnych działa
ń
i podj
ę
tych decyzji w
ś
rodowisku pracy kierownika budowy,
−
potrafi samodzielnie podejmowa
ć
trafne decyzje w kwestiach dotycz
ą
cych
kierowania budow
ą
,
−
przestrzega zasad etyki zawodowej zwi
ą
zanych z zadaniami zawodowymi
kierownika budowy.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu kierownika budowy
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 132301 Kierownik budowy
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.