Gabriela Ballion

Krótkookresowe rachunki

problemowo - decyzyjne

Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach

• Czynniki kształtujące ceny
• Metody ustalania cen
• Dobór asortymentu produkcji w warunkach

ograniczenia zasobów i popytu

• Wyznaczanie optymalnej wielkości serii

produktu

• Wybór technologii wytwarzania
• Problem decyzyjny „wytworzyć czy kupić”. Ceny

transferowe

2

Rola cen w działalności jednostki

• Oddziałują na wielkość i strukturę sprzedaży
• Decydują o wyborze źródeł dostaw surowców,

materiałów i towarów

• Stymulują oszczędne gospodarowanie

czynnikami produkcji

• Wpływają na efektywność działania

przedsiębiorstwa

• Oddziałują na kierunki rozwoju jednostki w

przyszłości

3

Czynniki kształtujące ceny

a/ czynniki zewnętrzne - uwarunkowania rynkowe:
• klienci (akceptacja ceny przez klientów)
• konkurencja
• możliwość substytucji wyrobów
• elastyczność cenowa popytu
b/ czynniki wewnętrzne
• wielkość kosztów
• struktura kosztów

4

Metody ustalania cen

1/ Metody kosztowe
• Klasyczne metody kosztowe – koszt plus (zysk)

Ustala się je trzema metodami, w oparciu o pełny
koszt jednostkowy, techniczny koszt jednostkowy,
koszt zmienny)

• Koszt plus zysk od kapitału
2/ Metody rynkowe

5

Ustalanie dolnych granic cen

Dolna granica ceny jest to najniższa cena
sprzedaży produktu lub realizacji określonego
zamówienia, której obniżenia spowodowałoby
zmniejszenie całkowitego zysku osiąganego
przez przedsiębiorstwa.

W praktyce, dolną granicą ceny jest jednostkowy
koszt zmienny.

6

Rola rachunkowości w

podejmowaniu decyzji

Ze względu na szczebel zarządzania decyzje
dzieli się na strategiczne i bieżące. Decyzje
strategiczne

są związane z problemami

inwestycyjnymi i rozwojowymi. Są to z reguły
decyzje długookresowe. Decyzje bieżące
(krótkookresowe) nastawione są na relacje
między kosztami, sprzedażą i zyskiem m.in. dot.
asortymentu.

7

Wybór struktury asortymentowej

Decyzje w tym zakresie dotyczą:

• ustalenia, które wyroby należy wytwarzać i

sprzedawać,

• określenia, w jakich ilościach należy

produkować poszczególne wyroby, czyli jak
ukształtować strukturę asortymentową.

Optymalna struktura asortymentowa produkcji to

taka, która umożliwi przedsiębiorstwu osiąganie
największego zysku ze sprzedaży wyrobów.

8

Wybór technologii produkcji

Przedsiębiorstwo podejmuje nie tylko decyzje co
produkować, ale także jak produkować, czyli za
pomocą jakich maszyn tj. technologii produkcji.

Metoda wybory optymalnej technologii produkcji

zależy od liczby wariantów. W przypadku 2
wariantów należy ustalić punkt równowagi, w
którym nastąpi zrównanie łącznych kosztów obu
wariantów.

9

Decyzje typu wytwarzać czy

zaniechać produkcji

W przypadku braku opłacalności produkcji
określonego wyrobu podejmowane są decyzje o
zaprzestaniu jego produkcji (cena sprzedaży nie
pokrywa kosztu produkcji).

Zakłada się, że wycofanie produktu
nieopłacalnego automatycznie poprawi wynik
przedsiębiorstwa. Takie założenie jest jednak
błędne, gdyż istotna jest w takim wypadku także
struktura kosztów (stałych i zmiennych).

10

Decyzje typu wytwarzać czy kupić

Innym rodzajem decyzji jest: wytwarzać czy

kupować. Problem ten powstaje, gdy

przedsiębiorstwo może podjąć produkcję (gdyż

ma wolne moce przerobowe) lub może kupić

niezbędny wyrób.

Przy podejmowaniu decyzji należy wziąć pod

uwagę nie tylko względy ekonomiczne, ale także

przesłanki logistyczne, technologiczne i

jakościowe.

11

12

Czynniki wpływające na wybór

WYTWARZAĆ

• Niezależność od dostawców
• Możliwość wykorzystania

zdolności produkcyjnych

• Możliwość dodatkowego

zatrudnienia

• Możliwość rozwoju

przedsiębiorstwa

• Lepsze dostosowanie

wyrobu do potrzeb przedsb.

• Ryzyko inwestycyjne

KUPOWAĆ

• Zależność od

dostawcy

• Zmiany cen
• Brak elastyczności

dostawcy

• Brak rytmiczności

dostaw

• Pozytywne

działanie
konkurencji