HYDROLOGIA wykład 6
14.12.2012r.
1. Narzędzia polityki w dziedzinie wody:
a) Nauka – hydrologia
b) Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi (ang. IWRM) – nie wyodrębnia się
wody w powiązaniu z ekologią etc.
c) Uregulowania prawne
o Ramowa Dyrektywa Wodna – wskazuje kierunek, ale nie ustanawia
konkretnych przepisów w zakresie ochrony wód etc. (poziom europejski).
Polskie prawo wodne jest ustosunkowane do Ramowej Dyrektywy Wodnej.
o Prawo Wodne – szczegółowe zasady (wszystkie zasoby należą do państwa) –
reguluje sposób wykorzystania zasobów wodnych oraz określa sankcje w
przypadku złamania zasad (brak respektowania prawa)
d) Narzędzia ekonomiczne – na każdą osobę prawną lub fizyczną nałożony jest podatek
wodny (od korzystania z zasobów wodnych); złamanie umów, przekroczenie czasu
etc. – sankcje.
e) Innowacyjne technologie – technologie i metody w postępowaniu wodooszczędnym:
o Zakłady przemysłowe – wysoka jakość wody wykorzystywana np. do
chłodzenia (do procesów przemysłowych) – obieg zamknięty takiej wody jest
rozwiązaniem oszczędnym
o Drogie rozwiązania to takie, gdzie woda używana jest jako substrat (np.
zakłady chemiczne)
o Woda nie ma substytutu (trudno go znaleźć), dlatego innowacyjna technologia
może zmierzać jedynie w kierunku oszczędności
o Rozwiązaniem byłaby umiejętność taniego odsalania wody morskiej (fabryki
wody słodkiej) – niestety dzisiaj jest to bardzo drogie, stać na to jedynie
bardzo bogate kraje.
2. Hydrologia – nauka o wodach występujących w przyrodzie – krążenie wody w przyrodzie z
uwzględnieniem jej właściwości fizycznych i chemicznych.
Krążenie wody w przyrodzie (tj. rozkład przestrzenny i dynamika czasowa zasobów i strumieni wody)
podlega w skali globu, a także lokalnie, czynnikom naturalnym:
o Czynnik kosmiczny – największy czynnik to słońce, którego wpływ jest zróżnicowany
(emitowanie promieniowania jest różne zależnie od roku – w jednych latach jest większy, w
innych mniejszy). Wpływ na cykl parowania.
o Czynnik geologiczny – woda z opadów lub śniegu w dużym stopniu infiltruje – to, jak się
dalej porusza zależy od ułożenia skał.
o Czynnik meteorologiczny – odbicie czynnika kosmicznego – parowanie z lądów („obszary
czarne” nagrzewają się szybciej) i oceanów jest różne. Masy powietrza przesuwają się na ląd,
potem w nocy nad morza. Ruch obrotowy – pojawiają się cyrkulacje – system niestabilny,
rozkład opadów jest zmienny w czasie i przestrzeni. Rzeki, zmiana zachowania powietrza i
wilgoci – to wszystko na wpływ.
o Czynnik biologiczny – lądy pokryte są roślinnością, która wydala do środowiska wodę
(ewaporacja : parowanie biologiczne).
A także czynnikom antropogenicznym – człowiek, pobierając wodę różnie oddziałuje na
poszczególne strumienie i zasoby wód. Ważne jest, żeby cykl nie został przerwany ( niewielkie
zaburzenia tego cyklu nie są znaczące). Jesteśmy w czasach, w których człowiek bardzo zmienia
stan wód (stan bakteriologizny, chemiczny i fizyczny).
3. Podstawę empiryczną hydrologii stanowi HYDROMETRIA.
Hydrologia jest gałęzią fizyki (magnetyki ziemi, grawimetrii).
Wody lądowe – hydrologia
Wody morskie – oceanologia
Hydrologia dzieli się na:
o Hydrometeorologię – opady i osady atmosferyczne
o Patamologię – hydrologia wód płynących
o Limnologię – hydrologia wód stojących
o Geohydrologię/hydrogeologię – o wodach podziemnych
o Glacjologię – nauka o lodowcach i śniegu.