Sieci komputerowe
WYKŁAD - 6
Sieć komputerowa
•jest to układ co najmniej
dwóch komputerów i
urządzeń końcowych
powiązanych ze sobą
liniami i urządzeniami
transmisji danych, służący
przesyłania danych;
Cel tworzenia sieci.
• współużytkowanie programów i plików;
• współużytkowanie innych zasobów:
drukarek, ploterów, pamięci
masowych, itd.
• współużytkowanie baz danych;
• ograniczenie wydatków na zakup stacji
roboczych;
• tworzenie grup roboczych - ludzie z
różnych miejsc mogą uczestniczyć w
tym samym projekcie;
• poczta elektroniczna, szybkie i
łatwe komunikowanie się;
• oprogramowanie wspomagające
pracę grup roboczych i obieg
dokumentów;
• rozwój organizacji - sieci mogą
zmieniać strukturę organizacyjną
firmy i sposób jej zarządzania;
Klasyfikacja sieci
• lokalna sieć komputerowa (LAN
- Local Area Network) - jest to sieć
łącząca użytkowników na
niewielkim obszarze
(pomieszczenie, budynek).
• miejska sieć komputerowa
(MAN - Metropolitan Area Network)
- jest to sieć o zasięgu miasta.
• rozległa sieć komputerowa
(WAN - Wide Area Network) - jest
to sieć, która przekracza granice
miast, państw, kontynentów.
• Sieć korporacyjna (Enterprise
Network) – sieć łącząca systemy
komputerowe wewnątrz organizacji bez
względu na położenie geograficzne,
sprzęt komputerowy, system
operacyjny i protokoły komunikacyjne.
• Sieć terytorialna, kampusowa
(Campus Network) - sieć obejmuje
swym zasięgiem kilka budynków
znajdujących się np. na terenie uczelni,
przedsiębiorstwa;
Składniki sieci – sprzęt
i oprogramowanie
• sieciowy system operacyjny –
to system operacyjny posiadający
wbudowane mechanizmy
komunikacji z innymi komputerami
• serwery - urządzenia lub
oprogramowanie świadczące pewne
usługi sieciowe, np.: serwer plików,
serwer poczty elektronicznej, serwer
komunikacyjny, serwer bazy
danych, serwer archiwizujący, itd.
• systemy klienta - węzły lub stacje
robocze przyłączone do sieci przez
karty sieciowe.
• karty sieciowe - adapter
pozwalający na przyłączenie
komputera do sieci. Stosowane są
różne rodzaje kart w zależności od
tego do pracy w jakiej sieci są
przeznaczone;
• Media transmisyjne - system
okablowania łączący stacje robocze i
serwery. W przypadku sieci
bezprzewodowych może to być
podczerwień, lub fale radiowe;
• współdzielone zasoby i urządzenia
peryferyjne - mogą to być drukarki,
plotery, napędy dysków optycznych, itd.
Typy sieci lokalnych:
Ze względu na funkcje spełniane przez
poszczególne komputery wyróżniamy
sieci:
– Partnerskie-(peer to peer) –
poszczególne komputery są stacjami
roboczymi i jednocześnie mogą pełnić
rolę serwerów, czyli udostępniają
swoje zasoby innym
– Klient- Serwer - jeden bądź więcej
komputerów pełnia rolę serwera.
Udostępniają swoje zasoby innym.
Topologia sieci
określa rozmieszczenie łączy między stacjami
i samych łączy stacji roboczych.
Można wyróżnić następujące topologie
sieci:
• gwiazda,
• pierścień,
• magistrala,
• drzewiasta,
• punkt – punkt.
Topologia gwiazdy
• wszystkie stacje robocze są połączone
tylko z jedną stacją centralną przez
którą odbywa się komunikacja.
Zalety:
• centralne sterowanie ułatwia
zarządzanie siecią oraz jej zasobami
• proste dołączanie nowych stacji
Wady topologii gwiazdy:
• awaria kontrolera powoduje
przerwanie całej sieci
• prędkość pracy kontrolera ogranicza
szybkość przesyłania danych
• dołączanie nowej stacji wymaga
położenia nowego kabla
Topologia pierścienia
• wszystkie stacje włączone w pierścień zajmują
się przekazywaniem sygnałów (tylko w jednym
kierunku).
Zalety:
• przesyłane dane są dostępne dla wszystkich
stacji
• wszystkie stacje oprócz nadawania i odbierania
sygnałów zajmują się ich wzmacnianiem
Wady:
• zdarzają się nietypowe zjawiska, jak: krążący w
nieskończoność pakiet z danymi
• przerwanie pierścienia zawiesza pracę całej
sieci
Topologia magistrali
• wszystkie stacje dołączone są do
wspólnego odcinka przewodu magistrali
Zalety:
• transmitowane dane docierają od
wszystkich stacji
• brak wrażliwości na uszkodzenia
dowolnej stacji
• łatwość dołączenia nowych stacji
Wady topologii magistrali -
ograniczony przestrzenny zasięg
Zastosowanie - sieci lokalne
Topologia drzewa
• jest strukturą podobną
do magistrali
główny przewód
komunikacyjny
rozgałęzia się
w wielu miejscach.
Topologia punkt – punkt
(point to point):
• Polega na łączeniu komputera
z wszystkimi innymi pracującymi
w sieci. Nadaje się tylko dla małych
sieci. Przyłączanie kolejnych
stanowisk powoduje znaczne
zwiększenie liczby połączeń.
Rzadko stosowana.
Topologie sieci
bezprzewodowych
W sieciach bezprzewodowych
możemy zastosować dwa typy
topologii:
• gwiazdy
• kraty
Realizacja topologii gwiazdy
w sieciach bezprzewodowych
• Topologia gwiazdy jest najczęściej stosowanym typem.
Wykorzystuje ona w celach komunikacyjnych punkt
dostępowy (Access Point), który kieruje przekaz do
poszczególnych komputerów w sieci lub do następnego
węzła.
• Access Point może być zastosowany jako most do sieci
lokalnej.
• Sieci budowane w tej technologii są bardzo wydajne i
łatwe w rozbudowie.
• Rozbudowę przeprowadza się poprzez dodawanie
kolejnych punktów dostępu. Punkty centralne łączą się
ze sobą, tworząc rozbudowaną sieć bezprzewodową.
Topologia kraty w sieciach
bezprzewodowych – sieć "ad-
hoc".
• Brak centralnej stacji bazowej
• Komputery komunikują się ze sobą bezpośrednio, czyli bez
pośrednictwa punktów dostępowych, każdy węzeł może
komunikować się z sąsiednimi.
• decyzje o sposobie przekazywania pakietów podejmują
same komputery za pomocą specjalnego oprogramowania.
• Protokoły sieciowe automatycznie wykrywają nowe węzły
sieci.
• Każdy komputer buduję sobie własną bazę węzłów
znajdujących się w sieci. Baza ta jest na bieżąco
uaktualniana.
• Sieć sama wykrywa nowe węzły.
Jednostki miary przesyłania
informacji
• pasmo (ang. bandwidth) określające ilość
informacji, jaka może przepływać z
jednego miejsca do drugiego w jednostce
czasu.
• Jednostka miary pasma - 1 bit na sekundę,
oznaczany 1 b/s (ang.1 bps) lub 1bit/s.
• Wielokrotności to: 1 Kb/s, 1 Mb/s i 1 Gb/s.
• Pasmo jest wielkością teoretyczną.
W rzeczywistości na ilość faktycznie
przesyłanych informacji w danej chwili
ma wpływ wiele czynników, m.in.:
topologia sieci, konfiguracja hostów,
czynniki zewnętrzne.
• Pasmo, które jest dostępne w danej
chwili po uwzględnieniu różnych
czynników, nazywamy
przepustowością sieci.
Niektóre organizacje
ustalające standardy:
• ISO - Międzynarodowa Organizacja
Standaryzacyjna (International
Organization for Standarization)
• ANSI -Amerykański Narodowy
Instytut Normalizacji
• IEEE - Stowarzyszenie Inżynierów
Elektryków i Elektroników (ang. The
Institute of Electrical and Electronic
Engineers)
Systemy otwarte - model
odniesienia ISO - OSI
System otwarty to system zgodny z
zaleceniami modelu odniesienia i zdolny do
wymiany informacji z innymi systemami
otwartymi.
Istota modelu odniesienia
• Systemy otwarte realizują pewne funkcje.
Jeżeli połączymy ze sobą kilka systemów
otwartych, to podsystemy, w których
realizowane są takie same funkcje utworzą
warstwę.
Warstwy modelu odniesienia
W a r s t w a
a p l i k a c j i
W a r s t w a
p r e z e n t a c ji
W a r s t w a
s e s j i
W a r s t w a
t r a n s p o r t o w a
W a r s t w a
s i e c i o w a
W a r s t w a
ł ą c z a d a n y c h
W a r s t w a
fi z y c z n a
W a r s tw a
a p l i k a c j i
W a r s t w a
p r e z e n t a c ji
W a r s tw a
s e s j i
W a r s tw a
t r a n s p o r t o w a
W a r s tw a
s i e c i o w a
W a r s t w a
ł ą c z a d a n y c h
W a r s tw a
fi z y c z n a
s ta c j a
r o b o c z a
s e r w e r
Warstwy modelu odniesienia
i ich funkcje
1. Warstwa fizyczna
– generowanie informacji w postaci
ciągu bitów
– kontrola poprawności transmisji
2. Warstwa łącza danych
– zestawianie ciągu bitów w ramki
– eliminacja ewentualnych
duplikatów ramek
– odtwarzanie błędnie
wygenerowanych ramek
3. Warstwa sieciowa
– tworzenie pakietów informacyjnych
– identyfikacja i wybór drogi do transmisji pakietu
(marszrutyzacja)
– ustalanie hierarchii transmisji pakietów
– analiza obciążenia sieci
– taryfikacja
4. Warstwa transportowa
– kontrola poprawności transmisji
– realizacja transmisji rozsiewnej (rozsyłanie tego
samego komunikatu równocześnie do
wszystkich odbiorców pewnej podsieci - np.
konkretnej grupy roboczej)
5. Warstwa sesji
– ustalanie rodzaju transmisji (pełny
dupleks, półdupleks)
– realizacja połączeń gwarantujących
transfer zbiorów
– realizacja transformacji adresowych
6. Warstwa prezentacji
– kompresja tekstu
– kodowanie tekstu
– szyfrowanie tekstu
7. Warstwa aplikacji
(oprogramowania
użytkowego)
– ustalanie formatów
wymienianych informacji
(wiadomości)
Pierwsze trzy warstwy stanowią podsystem
komunikacyjny, cztery następne - są
zorientowane na obsługę użytkownika.
Protokoły, pakiety, ramki
• Protokół jest zdefiniowanym
sposobem komunikowania się z innym
systemem. Określa czas dla
poszczególnych sygnałów oraz strukturę
danych.
• W środowiskach sieciowych dane
przesyłane są w pakietach przez
warstwy protokołów oraz w postaci
ramek (strumienia bitów) przez
połączenia fizyczne.
• Pakiet jest rodzajem „paczki
danych” przesyłanej między
urządzeniami przy wykorzystaniu
łącza komunikacyjnego.
Dane umieszczane są w pakietach
przez różne podsystemy
komunikacyjne (warstwy), następnie
tworzone są ramki, które przesyła
się przez łącza komunikacyjne.
• Konwersja protokołów jest
procesem tłumaczenia sygnałów
elektrycznych lub formatów
danych jednego systemu
komunikacyjnego na postać
umożliwiającą transmisję w innym
systemie.
Kompresja danych
• W celu umożliwienia szybszego
przesyłania danych stosuje się
kompresję.
• Kompresja powoduje zapisanie
pliku z danymi jako pliku
o mniejszym rozmiarze